DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Israëliërs schoten vijf Britse
vliegtuigen neer
In Indonesië binnenkort
ordelijke toestanden
Dit jaar komen 40.000
woningen gereed
Amsterdam-Rijnkanaal in
1952 in gebruik?
Ernstige diplomatieke spanning;
Britten bezetten Akaba
Vredespogingen
van China's
kabinet
Viruly in Batavia
aangekomen
Vertraging bij de aanleg van de
autoweg Utrecht-Amsterdam
,Wij werden goed
behandeld"
Bezorgdheid in de
Britse dominions
Nog geen beslissing over
huurverhoging
Begrips-.
verwarring
Radio kostte in '47
ruim 11 millioen
Maandag 10 Januari 1949
Achtste jaargang, No. 1220
Opgericht door de Stichting „Het Parool" Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank. Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p w. of f 4.i5 p. kw. Losse aummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur: Tl. DE BOORDER.
In het Midden-Oosten is de afgelopen dagen grote diploma
tieke spanning ontstaan doordat Israëlische vliegtuigen in de
buurt van de Palestijns-Egyptische grens vijf Britse jachtvlieg
tuigen hebben neergeschoten. Engeland heeft Israël een scherpe
protestnota gestuurd en er zijn Britse troepen naar Transjor-
danië gezonden. De vliegtuigen van de RAF die in Egypte ge-
stationneerd zijn hebben instructie gekregen, vliegtuigen van
Israël voortaan als „vijandelijk" te beschouwen.
Het vertrek uit Haifa van acht Britse employé's van een olie
raffinaderij gaf Zondag aanleiding tot geruchten dat alle Britse
onderdanen zou zijn aangeraden. Israël te verlaten.
De RAF-jagers, vier Spitfires en manschappen die aan de wal waren,
een Tempest, hadden opdracht, in
verkenningsvluchten de omvang en
diepte van de Joodse inval op Egyp
tisch grondgebied vast te stellen. Het
staat nog niet vast of zij bij deze
verkenningsvluchten aan de Pales
tijnse kant van de Egyptisch-Pales-
tijnse grens zijn geraakt. Volgens
een communiqué van het Britse mi
nisterie van luchtvaart hadden de pi
loten strikte orders. Palestina niet
binnen te vliegen, maar Israëlische
woordvoerders zeggen, dat het lucht
gevecht boven Palestijns gebied
heeft plaats gehad. In het Britse
communiqué wordt gezegd, dat de
RAF-vliegtuigen thans opdracht heb
ben gekregen ieder Joods vliegtuig
dat boven Egyptisch gebied vliegt,
als vijandelijk te beschouwen.
Protest geweigerd
Een scherpe Britse protestnota is
te Lake Success door de waarnemen
de Britse vertegenwoordiger aldaar
aan de Israëlische afgevaardigde al
daar overhandigd. (Engeland heeft
Israel niet als staat erkend en heeft
dus geen diplomatieke vertegen
woordiging te Tel Aviv). De verte
genwoordiger van Israël te Lake
Success had het protest aanvankelijk
..beleefdheidshalve" aangenomen,
maar heeft het later teruggestuurd
omdat het op grond van zijn termi
nologie onaanvaardbaar was. Het
sprak namelijk van ..de Joodse dele
gatie te Lake Success" en „de Joodse
autoriteiten te Tel Aviv".
De Britse consul-generaal te Haifa
heeft een afschrift van de protestno
ta overhandigd aan een vertegen
woordiger van het Israëlische minis
terie van buitenlandse zaken. Ook
dit protest is door Israël niet aan
vaard en teruggegeven.
Het gebeurde heeft intussen een
verhevigde activiteit van de Britse
vloot in de Middellandse Zee ten ge
volge gehad. Het vliegdekschip
..Triumph" dat een bezoek aan Tu
nesië zou brengen, is uit Tripoli te
ruggeroepen. de kruiser Phoebe",
die op weg was naar Venetië, is
eveneens teruggeroepen en twee fre
gatten zijn van Malta naar Cyprus
gevaren nadat de verloven van de
In gewoonlijk betrouwbare krin
gen te Nanking wordt gemeld, dat
de Chinese regering de ambassa
deurs der vier grote mogendheden
heeft verzocht te helpen bij het ver
krijgen van een regeling met de
door de communisten geleide strijd
krachten.
De Chinese minister van buiten
landse zaken. dr. WoeTehTsjen,
heeft een onderhoud gehad met de
Britse. Franse en Amerikaanse am
bassadeurs om hun aandacht te ves
tigen op het door Tsjang Kai Sjek op
Nieuwjaar gedane vredesaanbod. De
Sowjet-gezant te Nanking was niet
bij het onderhoud aanwezig wegens
ziekte, maar hij is door een van zijn
diplomatieke collega's in kennis ge
steld van hetgeen besproken was.
Volgens onbevestigde berichten
maakt Tsjang Kai Sjek zich gereed
de hoofdstad te verlaten.
Het door communistische troepen
belegerde Tientsin heeft Zaterdag
een officiële delegatie, die de witte
vlag met zich voerde, uitgezonden,
teneinde tot een wapenstilstand met
de belegeraars te komen en openlijke
vredesbesprekingen met de bevel
hebbers der communistische legers
te openen.
De uit vier leden bestaande dele
gatie is naar het ongeveer 25 km. ten
Zuid-Oosten van Tientsin gelegen
Yangi Loetsjing vertrokken, tenein
de een onderhoud met de communis
tische bevelhebbers tot stand te
brengen.
Hedenmiddag te vijf uur Ba-
tavia-tijd, is de Constellation
Batavia met gezagvoerder
Viruly en 3000 kilo post aan
boord op het vliegveld Kema-
joran geland.
Nieuw Scandinavisch
overleg op komst
In Kopenhagen zal op 22 Januari
een nieuwe conferentie worden ge
houden tussen de politieke leiders
van de drie Scandinavische landen,
zo verneemt Reuter. Deze vergade
ring sluit aan op de bijeenkomst
die de afgelopen week te Karlstad
(Zweden) werd gehouden. De
Deense premieHedtoft en zijn
collega's die de besprekingen met
de Noorse en Zweedse politici
hebben gevoerd, bracht Zaterdag
verslag uit aarr zijn kabinet en aan
koning Frederik. De Deense bladen
putten zich nog steeds uit in gissin
gen omtrent de inhoud van de te
Karlstad gehouden besprekingen.
plotseling waren ingetrokken.
Op Cyprus houden de Britse ma
rine en de luchtmacht oefeningen.
Zaterdagavond heeft het Britse
ministerie van buitenlandse zaken
bekend gemaakt, dat de Britse rege
ring op verzoek van Transjordanië
troepen naar Akaba had gezonden.
Akaba ligt bij de Palestijnse grens en
is de enige zeehaven die Transjorda
nië heeft. Het zenden van deze troe
pen vloeit voort uit een bepaling in
het verleden jaar hernieuwde ver
drag van wederzijdse militaire bij
stand tussen Engeland en Transjor
danië.
Dit Britse optreden wordt op zijn
beurt door Israëlische regeringskrin
gen als een ..definitief vijandige han
delwijze" beschouwd De regering
van Israël zou overwegen, deze
kwestie bij de Veiligheidsraad aan
hangig te maken omdat de Britse
handelwijze „een slag toebrengt aan
de vooruitzichten voor een vreedza
me regeling tussen Israël en zijn
Arabische buren". Een regerings
woordvoerder te Londen heeft ge
zegd dat de Britse troepen naar Aka
ba waren gezonden om de territoria
le onschendbaarheid van Transjorda
nië te beschermen en niet om in Pa
lestina tussenbeide te komen.
Buitenlandse diplomaten te Tel
Aviv beschouwen de BritsIsraëli
sche crisis als meer dan een „onder
linge ruzie". De Amerikaanse gezant
wordt voortdurend op de hoogte ge
houden van alle ontwikkelingen en
de Sowjetgezant Pavel Yersjof heeft
aan Mosje Sjertok, Israels minister
van buitenlandse zaken de steun
van de Sowjet-Unie aangeboden.
DIRECT OVERLEG
ISRAEL-EGYPTE
De besprekingen tussen Israëlische
en Egyptische afgevaardigden over
een wapenstilstand, welke het huidi
ge bestand in Zuid-Palestina zou
vervangen, zullen Woensdag op het
eiland Rhodos beginnen.
De waarnemende bemiddelaar van
de V.N., dr. Ralph Bunche,
heeft Joden en Egyptenaren ge
vraagd delegaties naar het eiland,
dat het hoofdkwartier van wijlen
graaf Bernadotte was. te zenden. Dr.
Bunche zal met zijn persoonlijke
vertegenwoordiger in Palestina,
Henri Vigier, bij de besprekingen
aanwezig zijn.
Hoewel Zaterdag te Tel Aviv of
ficieel bekendgemaakt werd dat de
strijd in de Negeb gestaakt was.
werd later weer gezegd dat Egypti
sche artillerie nu en dan actief was.
De Egyptenaren maken melding van
Joodse activiteit tussen Rafah en El
Arisj. in Egypte, terwijl volgens AF
P Britse vliegtuigen in actie zouden
zijn geweest tegen Joodse troepen
concentraties.
Spaak's mening
„Concessies nodig voor
herstel van Europa"
De Belgische premier Spaak
heeft Zaterdagavond verklaard dat
hij een politiek zou steunen, waar
bij van elk der 19 landen, welke
thans Amerikaanse hulp voor hun
economisch herstel ontvangen,
geëist wordt, dat zij concessies zul
len doen ten bate van het herstel
van Europa.
Spaak zei, na een uur met de
reizende ambassadeur van het
Marshall-plan, Averell Harriman,
te hebben gesproken: „Ik ben een
sterk voorstander van hel beginsel
om een programma voor het her
stel van Europa op te stellen, waar
bij van elk land op zichzelf een
zeker aantal concessies en waar
schijnlijk veranderingen in zijn
economische politiek, worden ge
vergd".
Een hoge functionaris van het
Britse ministerie van Buitenlandse
Zaken, Roger Makin, heeft even
eens een onderhoud met de Belgi
sche premier gehad.
De minister van Verkeer en Waterstaat, mr Spitzen, kondigt in
zjjn memorie van antwoord aan, dat voor de aanleg van het Amster
dam-Rijnkanaal een bedrag van 4.000.000 is aangevraagd. H(j
hoopt echter, dat voor de verdere aanleg in de komende jaren hogere
bedragen beschikbaar zullen komen en hij stelt zich voor. dat dit kanaal
in 1952 opengesteld kan worden voor de vaart met 2000-tons schepen.
Daardoor zouden de oorspronkelijke plannen niet meer dan één jaar ver
traging ondervinden. Na 1949 is er voor de voltooiing van het kanaal
nog rond 17.000.000 nodig.
Snelle treinverbinding
Oost en Noord
De aanleg van de nieuwe Auto
snelweg UtrechtAmsterdam on
dervindt, vooral door het zeer
slechte terrein, waardoor de weg
wordt aangelegd, veel vertraging.
De financiële omstandigheden
dwingen tot een langzamer tempo
van uitvoering dan aanvankelijk
was beoogd.
In verband met de schaarste aan
deviezen en materialen-mogelijk
heden bij de Nederlandse industrie
is een urgentie-programma voor de
Spoorwegen opgesteld, datin on
geveer vflf jaren zal moeten wor
den voltooid wil het bedrjjf behoor
lijk kunnen functionneren. Dit pro
gramma voorziet in een geleidelijke
vervanging van de stoomtractie
c'oor electrische- en diesel-clectrische
tractie, hetgeen de electrificatie
van alle hoofdlijnen tengevolge zal
hebben.
Met ingang van 15 Mei 1949 zal
het beperkte Dieselmateriaal wor
den aangewend voor het rijden
's Maandags t.m. Vrydags van vier
treinen tussen Amsterdam. Den
Haag en Rotterdam enerzijds en
Enschede, Groningen en Leeuwar
den anderzijds, die zullen worden
toegevoegd aan de bestaande twte-
uursdienst met stoomsneltreinen. De
vertrektijden van deze treinen zo
wel uit Groningen, Leeuwarden en
Enschede naar het Westen als uil
Den Haag. Rotterdam en Amster
dam naar het Noorden en het Oos
ten zullen, voor zover mogelijk,
aangepast worden aan de eisen van
het zakenverkeer.
Het is op het ogenblik nog niet
mogelijk, het verbod voor het rij
den met auto's op Zondag op te
heffen.
Griep in Frankrijk
De Franse griep-speciaüst pro
fessor Moreau heeft volgens het
Parijse blad „Combat" verklaard,
dat de griep-epidemie gekentekend
wordt door dezelfde beginsympto-
men als de Spaanse griep van de
jaren 19181919.
Het Franse departement van ge
zondheid heeft studenten in de
pharmacle verzocht zich gereed zc
houden om bij te grote drukte in de
apotheken te helpen.
„Zeehond" met averij in
Engelse haven
Het 249 ton metende Nederland
se motorschip „Zeehond" (volgens
Lloyd's register van de fa. Nooit-
gedacht te Groningen) is na een
aanvaring met een onbekend schip,
toen het in de baai van Bridlington
(Yorkshire) beschutting zocht te
gen de zware zeeën, met averij aan
bakboordzijde de haven van Brid
lington binnengelopen.
Brieven van Soekarno c.s.
aan
bewakingscommandant
De republikeinse leiders S o e -
karn o. Salim en Sjahrir
hebben elk een brief gericht aan de
commandant van het detachement,
dat met hun bewaking was belast.
Zij spreken daarin lof uit voor de
wijze, waarop zij werden behan
deld.
Gezamenlijk ondertekenden zij op
31 December te Brastagi de volgen
de verklaring:
„Ondergeteknden verklaren
gaarne, dat gedurende hun verblijf
te Brastagi van 22-31 December
1948 zij slechts lof en dank hebben
voor de behuizing, ligging, voeding
en verzorging in het algemeen, ter
wijl de bewaking hen steeds met
alle voorkomendheid heeft behan
deld."
Aan de brief van Soekarno ont
lenen wij de volgende zinsneden:
„Ik haat de Nederlanders niet. Ik
haat alleen de koloniale verhou
ding, het imperialisme. Waarom
zou ik het Nederlandse volk haten?
Ik droom van een wereld-broeder
schap van vrije volkeren, een vrij
Nederland en een vrij Indonesië,
echte vriendschap kan de twee
verbinden. Het kolonialisme moet
weg."
Siam neemt niet tleel aan
Aziatische conferentie
Siam heeft India laten weten,
dat het niet kan deelnemen aan de
Aziatische conferentie over Indone
sië. Als reden gaf Siam op, dat het
plechtig had beloofd, de Veilig
heidsraad in deze kwestie te steu
nen.
De begindatum van de conferen
tie is thans definitief op 20 Januari
vastgesteld
Bevin en Indonesië
De Britse Hoge Commissarissen
voor Australië, Nieuw Zeeland,
India. Pakistan en Ceylon hebben
Zaterdag een bezoek gebracht aan
minister Bevin om hem te
waarschuwen, dat de Britse poli
tiek van niet-inmenging in de Ne
derlands-Republikeinse strijd de
communisten in de kaart kan spe
len.
Regeringswoordvoerders te Lon
den zeiden, dat de commissarissen
zich bezorgd maakten over het ef
fect. dat het falen van Groot-Brit-
tannië niet betrekking tot een ver
oordeling van dv Nederlanders zal
hebben op de prikkelbare bevol-
ning in het Verre Oosten. In het bij
zonder is India, een van de nieuw
ste en meest pro-republikeinse do
minions, geïrriteerd over de poli
tiek van Bevin, werd van gezag
hebbende zijde vernomen. Alle
Hoge Commissarissen zouden van
oordeel zijn, dat het Britse prestige
in het Verre Oosten zal lijden en
dat de campagne om het commu
nisme op Malakka de kop in te
drukken bemoeilijkt zal worden.
Op 3 Januari arriveerde de vice-president van de Nederlandse wiiiisler-
raad. mr. J. R H van Schaik. per KLM CoTistellafion „Roermond" op
Curacao. Leden van de NVP brachten hem en ir. Peters, de gouverneur
van Curacao, een ovatie in het stationsgebouw.
Minister Stikker verwacht
Weldra hervattinp
der productie
Minister'S t i k k e r heeft in een
interview met Ass. Press de ver
wachting uitgesproken, dat er bin
nenkort ordelijke toestanden in ge
heel Indonesië zullen heersen, dat
export en productie spoedig zouden
worden hervat in de gebieden waar
de militaire operaties hebben plaats
gehad, en dat het levenspeil gestadig
zal stijgen.
Verder zei de minister te ver
wachten. dat de Amerikaanse en Ne
derlandse standpunten inzake Indo
nesië elkaar zouden naderen en
voorts dat de Westelijke mogendhe
den in Zuidoost-Azië eerlang zouden
samenwerken.
Op een vraag omtrent de aan
vaardbaarheid van de republikeinse
leiders voor de Nederlandse rege
ring. antwoordde mr. Stikker: „Het
is niet aan de Nederlandse regering
om te beslissen wie de constructieve
leiders van het Indonesische volk
zullen zijn in de V.S. van Indonesië.
Wij hopen dat het Indonesische volk
die mannen zal kiezen die in staat
zullen zijn. de handhaving van de
orde en d»? democratische vrijheid te
verzekeren. U vraagt mij om namen.
Daarover beslissen de kiezers in In
donesië, niet wij."
Op de vraag of de instelling van de
interimregering zou worden opge
schort iotdat het republikeinse ge
bied erin kon worden opgenomen,
gaf de minister ten antwoord: „Alle
delen van Indonesië zullen zo spoedig
mogelijk in de totale politieke struc
tuur van de V S. van Indonesië on
der de interim-regering moeten wor
den opgenomen."
Minister Stikker sprak de hoop uit
dat de schorsing van de Marshall
hulp voor Indonesië spoedig tot het
verleden zal gaan behoren.
Een Reuterbericht uit Batavia
maakt melding van pogingen die
volgens republikeinse kringen aldaar
door de Nederlanders zouden wor
den gedaan om onofficiële besprekin
gen met republikeinse leiders te ope
nen. Er zou in de republikeinse
zienswijze een kleine verandering
van zienswijze zijn op te merken als
De navolgers van de eerste wereldburger, Garry Davis, in Berlijn hebben
onder grote belangstelling van hun stadgenoten een demonstratieve op
tocht over de Kurfiirstendamm gehouden. De wereldburgers met hun
spandoeken bij hun eerste openbaar optreden in de voormalige Duitse
hoofdstad. Op de achtergrond de Gedachteniskerk.
Minister In 't Veld heeft in de
memorie van antwoord van het
voorlopig verslag van de Twepde
Kamer onder meer het bouwplan
voor 1949 bekend gemaakt. Dit
bouwplan sluit met een bedrag van
1300 millioen. Daarbij zijn nog bui
ten beschouwing gelaten de werken
waarvoor geen of weinig materialen
nodig zijn
Van deze 1300 millioen zullen
400 millioen voor de woningbouw
worden gebruikt. Een grote post vor
men ook de weg- en waterbouwkun
dige werken, 295 millioen en de
bedrijfsgebouwen voor nijverheid,
handel en verkeer 240 millioen.
In de memorie van antwoord
wordt er op gewezen, dat de groot
ste moeilijkheden voor de uitvoering
van de onderhanden zijnde werk
zaamheden van het bouwplan 1949
liggen bij de materiaalvoorziening.
Deze is door het tekort aan deviezen
ten behoeve van de bouwnijverheid
onvoldoende en daardoor wordt de
arbeidsproductiviteit op het werk
nadelig beïnvloed. De voornaamste
bouwmaterialen waaraan in dit ver
band moet worden gedacht zijn:
hout, cement, walsproducten, metsel
steen en dakpannen.
In het nationaal budget 1949 wordt
het totaal beschikbare bedrag aan
deviezen geschat op 5 41 milliard.
Om het bouwprogramma te kunnen.
uitvoeren is een bedrag van 330
millioen (6Ccaan deviezen nodig.
Het is van groot belang, dat meer
deviezen voor import van bouwma
terialen beschikbaar komen. De mo
gelijkheid daartoe houdt natuurlijk
verband met de vraag of wij er in
de komende jaren in zullen slagen
door krachtige bevordering van de
industrialisatie te komen tot een slui
tende betalingsbalans.
Er zijn in 1948 meer dan 30.000 wo
ningen gereed gekomen. Voor 1949
wordt geschat dat het aantal ge
reedkomende woningen zal liggen
tussen 35.000 en 40.000. In de latere
jaren zal, wanneer tegenslagen uit
blijven, de woningproductie gelei
delijk kunnen worden opgevoerd tot
60.000.
Huurpolitick
Ten aanzien van de huurpolitick
merkt de minister op, dat op dit
ogenblik nog niet te voorspellen is,
of de omstandigheden een huurver
hoging zullen toelaten. De regering
is stellig van plan dit vraagstuk in
de loop van het komende jaar tot
een oplossing te brengen, al is de
huurpolitiek niet los te zien van de
gehele loon- en prijspolitiek. Wan
neer er een huurverhoging komt,
zal deze misschien slechts gedeelte
lijk ten goede kunnen komen aan de
huiseigenaren, als tegemoetkoming
voor de gestegen exploitatielasten.
Tegen „Hilfswillige"
levenslang geëist
Tegen de 37-Jarlge Amsterdammer
C. V r i e n s is Zaterdagmorgen voor
het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam levenslang geëist Vriens. die ln de
bezettingstijd als Hilfswillige deel uit
maakte van het SS-batalJon Nord-West,
moest na September 1944 in het grens
gebied Utrecht-Geiderland voor orde en
rust zorgen Hij was tot zijn functie
gekomen nadat hij In 1943 door een
Inwoner van Amersfoort H. de Ruig.
was mishandeld. Vriens had zich daarop
met de SD en de Sipo in Utrecht In
verbinding gesteld en was daarna van
kwaad tot erger vervallen.
Zijn contact met de Hilfswillige da
teerde uit September 1944, toen hij een
onderzoek moest instellen naar de ont
voering door de illegaliteit van de toen
malige NSB -burgemccrstcr van Leer-
sum. Door V 's toedoen ook kreeg het
arbeidsbureau te Amersfoort een lijst
met vijftien namen van mensen, die
volgens hem voor de „arbeidsinzet" in
aanmerking kwamen.
Uitspraak op 22 Januari.
gevolg van een aanvaarden van de
bestaande situatie. De stemming valt
echter moeilijk te peilen doordat vier
van de belangrijkste leden der repu
blikeinse regering op Banka moeten
verblijven, vier anderen zich niet
buiten Djogja mogen begeven, een
zich in het buitenland bevindt en
zes anderen zich verborgen houden.
De republikeinse leiders te Batavia,
dr. Soepomo, dr. Darmaseliawan en
prof. Soejono, hebben geen contact
met de leiders op Banka of in Djog
ja.
Er zijn nog geen aanwijzingen om
trent de Nederlandse plannen met
de republikeinse leiders. De Neder
landse autoriteiten schijnen er. vol
gens Reuter, tegen gekant te zijn.
hun thans onbeperkte bewegings
vrijheid toe te staan.
HET kan niet vaak cn niet na
drukkelijk genoeg worden ge-
ztgd: de Indonesische kwestie en
haar oplossing zijn niet een pro
bleem van Nederland alleen, het
is een vraagstuk van de grote In
ternationale politiek en dus een
zaak. die de hele wereld aangaat,
Formeel juridisch moge het juist
zijn. dat de Veiligheidsraad niet
het recht heelt zich met deze „in
terne" aangelegenheid van de
politionele actie te bemoeien, het
moge uit een oogpunt van tak-
11 e k niet alleen begrijpelijk,
maar zelfs hoel verstandig zijn.
dat onze regering zich beroepen
heelt op dit formeel-juridische be
ginsel, maar daarmee zijn wij
niet klaar. Want de praktijk is nu
eenmaal zo. dat de Veiligheids
raad het bij de ligging
der verhoudingen in de
wereld niet eens laten
kan om zich met „ons"
probleem te bemoeien.
Nu moet men ondertussen niet
verder gaan dan noodzakelijk is
en aan de uitspraken van de Vei
ligheidsraad een moreel ka
rakter verlenen, zoals uit een
bepaalde hoek van de oppositie
tegen de politionele actie gebeurt.
Want dit getuigt, naar mijn me
ning, van een weinig begrip voor
de werkelijkheid als de afwijzing
van de interventie van de Raad op
formeel |uridische gronden. De
Veiligheidsraad is geen hoogste
gerechtshof, waar uitsluitend op
zakelijke gronden wordt geoor
deeld, hij is ook niet de hoogste
morele autoriteit in de statenwe-
reld, hij is een politiek
lichaam en zijn leden oordelen
en brengen hun stem uit op grond
van het mengsel van redelijke en
irrationele overwegingen en ma
teriële belangen, dat men nu een
maal politiek noemt. Men moge
het betreuren, dat politiek en mo
raal geen synoniemen zijn, men
moge hopen of zelfs verwachten,
dat onze wereld eens zover zal
komen, dat deze begrippen elkaar
volkomen dekken, maar op het
minste, wat we mogen constate-
icn. is, dat het op dit ogenblik nog
niet zover Is.
1" RAP ik met het bovenstaande
een open deur ln? Des te be
ter, zou lk haast zeggen, want dan
zijn wij met zijn allen op de goede
weg om het probleem, dat ons zo
hevig bezig houdt, in de juiste
proporties te bekijken. Intussen
heb ik de laatste paar weken een
op zichzelf merkwaardige, ja iet-
De minister van Onderwijs, K. en W.
heeft de Tweede «Kamer een voorlopige
opgave doen toekomen van de uitgaven I wat paradoxale verwarring me-
voor de radio-omroep over 1947.
Hij tekent hlerby aan. dat gedurende
het tijdvak 1 Januari1 Maart 1947 de
omroep werd beheerd door de stichting
Radio Nederland ln de Ove gangstijd en
sedert 1 Maart 1947 door dc (Nederlandse
Radio Unie cn Radio Nedc<iwul Wereld
omroep. De uitgaven van ideze laatste
twee stichtingen van de omroeporgani
saties, voor zover het betreft haar
omroeptaak, hebben dus betrekking op
een tijdvak van 10 maanden.
Dienst regeringscommissaris (inclusief
rubriek „Het rijk over zee") 98 663 86
Nederlandse Radio Unie:
totale lasten ge-
wone dienst 4.076.688.22
59.241.52
nen te bespeuren. Het wonderlijke
verschijnsel doet zich n.l. voor,
dat er bij degenen onder ons, die
de politionele actie goed en de
interventie van de politieke Veilig
heidsraad afkeuren, bepaald een
neiging bestaat om aan de onder
scheiden landen, leden van dit
lichaam, die de staf over ons heb
ben gebroken, het morele recht
hiertoe te ontzeggen. Zij houden
staten als de Sowjetunie, maar
vooral ook India, Syrië (of zijn op
volger: Egyptel) en China voor, dat
zij te veel boter op het hoofd heb
ben om ln de zon der morele ver
ontwaardiging te gaan staan.
Daarentegen wachten degenen,
die zich voortdurend op de mo
rele autoriteit van de Veiligheids
raad beroepen er zich zorgvuldig
voor om zelfs maar aan te dulden,
dat er nog zo Iets bestaat als, wie
Uwer zonder zonden is, werpe de
eerste steen.
Dit ls trouv/ens maar één van
de paradoxen, welke zich bij dit
geval voordoen. Een andere is, dat
het vooral de links-socialisten zijn,
die zich als kampioenen van het
t nationalisme ln de Republiek, ja
in heel Zuidoost-Azië opwerpen.
Ziekenfondspremie voor D* "id "gt n°g n>ct hoe' ver
I achter ons. dat nationalisme door
vrijwillig verzekerden
uitgaven kapl-
taaldienst
1.075.151 58
A V.H O
KRO
VARA
N C R.V
V PRO
IKOR.
R VU
Nederlandse strijdkrachten
Wereldomroep,
gewone dienst 822 240.74
kapitaaldienst 62.737.36
R N I.O.
5 092 598 28
858 483 65
763.439 70
711 146 32
664 497 21
92.681.49
36 456 09
3 133
130.787 02
Totaal uitgaven
Loods uit Hoek v. Holland
vermist
De 37-jarige gehuwde loods J.
Veenstra uit Hoek van Holland
wordt óinds Zaterdagavond ver
mist. Hij voer die dag om half zes
met de loodsboot „Rigcl" naar bui
ten Een collega heeft hem om 8
uur nog aan dek gezien maar toen
de boot om half twaalf in de haven
terugkeerde, v.as V. niet meer aan
boord. Twee boten hebben Zater
dagnacht tot vier uur op zee ge
zocht zonder evenwel een spoor
van V. te ontdekken.
Prinses Wilhelmina steunt
Joods sociaal werk
Prinses Wilhelmina heeft voor de
arbeid van de „Centrale Financie-
rings-actie voor Joods-sociaal werk
in Nederland (Ceflna)" een gift be
schikbaar gesteld. Deze stichting
vormt een overkapping van de be
langrijkste nog actieve instellingen
van sociale zorg der Joodse ge
meenschap in ons land. Zij finan
ciert in het bijzonder alle vereni
gingen op het gebied van verzor
ging van Joodse kinderen en jeug
dige personen, die de bezetting
overleefden. Velen van hen hebben
geen ouders of verdere familie.
wordt verhoogd
„Noodgedwongen cn onder ernstig
protest" hebben thans alle zieken
fonds-organisaties in principe beslo
ten de premie voor ieder betalend
vrijwillig verzekerd lid per weck
met 13 cent tc verhogen. Voor dc
meeste verzekerden betekent dit,
dat zij In plaats van 50 cent met in
gang van' 17 Januari, 63 cent per
week zullen moeten betalen.
De verhoging is noodzakelijk ge
worden doordat de subsidie uit het
vereveningsfonds aan de gezamenlij
ke ziekenfondsen, die verleden jaar
twaalf millioen bedroeg, voor 1949
teruggebracht is tot zeven en een
half millioen, terwijl zij volgens dc
federatie van maalschappij-zieken-
fondsen tot 15 millioen had moeten
worden verhoogd.
Aan de fondsen wordt geadviseerd,
de verhoging zo mogelijk op 17 Jan
uari te doen ingaan, hoewel men aan
neemt. dat verscheidene fondsen
hieraan niet onmiddellijk zullen kun
nen voldoen.
In een motie, die Zaterdag op een
vergadering te Utrecht werd aange
nomen, noemt de federatie van ver
enigde maatschappij-ziekenfondsen
de verhoging voor velen niet meer
sociaal verantwoord. Er wordt aan
herinnerd, dat begin 1947 de gecal
culeerde premie van 50 cent door de
overheid als het maximum toelaat
bare bedrag werd beschouwd. De
motie dringt aan op directe maatre
gelen ten behoeve van hen die in
het bijzonder door de nieuwe rege
ling worden getroffen.
Weerbericht
IETS ZACHTER
Weersverwachting,
geldig tot Dinsdag
avond.
Mepst zwaar bewolkt
met tijdelijk enige re
gen. Aanvankelijk ma
tige, later vooral aan
de kust krachtige
wind tussen Zuid cn
West. Iets Zachter.
11 Januari: Zon op 8 45. onder 16.52;
Maan op 13.16, onder 5.33,
deze zelfde groep vereenzelvigd
placht te worden met de zwartste
reactie. Bij even doordenken zien
wij echter al gauw in, dat deze
paradox in ieder geval maar
schi|nbaar is: wat deze links
socialisten in dit nationalisme
aantrekt, fs het revolutionnalre
karakter ervan; het tamme Neder
landse nationalisme, dat ongetwij-
leid mede een element ls ln de po
litionele actie, heeft, omdat het
meer conserverend dan dynamisch
is, voor deze mensen geen aan
trekkingskracht.
'"Tot welke merkwaardige be-
gripsverwarring deze behoef,
te aan (revolutionnalre) dynamiek
kan voeren is dezer dagen duide
lijk gebleken uit een groot artikel
van B W. Schaper in Het Parool.
Zijn afkeer van de politionele ac
tie ls zo groot, zijn gêne over het
feit, dat Nederland, zoals hij het
ziet, tegenover de v/ereld moreel
in zijn hemd is komen te staan zo
oprecht, dat deze van ouds repu
blikeinse socialist uit de grond
van zijn hart roept om.... de
bevrijdende daad van
onze Koningin over het
hoofd van de regering
h een. Krasser kan het bijna nietl
Dat Henriëtte Roland Holst vervol
gens in een ingezonden stuk in
hetzelfde blad getuigd heeft van
haar warme bewondering voor het
artikel van Schaper en heeft voor
gesteld om dit in honderdduizend
exemplaren te verspreiden, is een
aanwijzing te meer, dat de poli
tiek voor onze grote dichteres al
tijd een kwestie van het hart en
niet van het hoofd is geweest.
Voor de heer Schaper en dege
nen, die het met hem eens zijn,
moet de radiorede van onze Ko
ningin een grote teleurstelling zijn
geweest. Wij verheugen er ons
over, dat onze regering door de
mond van onze vorstin, en daar
om met extra prestige, de wereld
nog eens duidelijk heeft gezegd,
wat Nederland wil en bedoelt.
