Buitengewoon congres PvdA accoord met Indonesisch beleid a Brits verzet tegen Bevins politiek in Palestina Schreieder vertrekt, een nieuw verhoor begint Volledige beweging s vrijheid gevraagd voor Republikeinse leiders Israel aanklager, wij beklaagde" DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB: Het geheim van de tunnel Geheim agent in oorlogstijd Dinsdag 18 Januari 1949 De Partij van de Arbeid heeft jMaandag een buitengewoon congres gehouden ter behande ling van het Indonesische vraagstuk. Namens het Partij bestuur heeft de heer prof. dr H. A Logcmann een inleiding nehouden. Vervolgens heeft ir. H. Vos, namens een groep leden, het woord gevoerd ter aanbeveling van twee resoluties. In de eerste dezer resoluties werden de beslissingen van de regering betreurd, in de tweede werden richtlijnen voor de toe komst aangegeven. Na een uitvoerige discussie werd een resolutie van het partijbestuur aangenomen met 1879 tegen 90stemmen (118 stemmen waren blanco en twee ongeldig). Aan de aangenomen resolutie ont lenen wij het volgende: Het buitengewoon congres van de Partij van de Arbeid in vergadering bijeen te Amsterdam op 17 Januari 1949, constateert, dat Nederland zich tot de vorming van do souvereine democratische Verenigde Staten van Indonesië bij zijn grondwet heeft verbonden. Het congres stelt vast, dat de Nederlandse regering ernstige pogingen heeft ondernomen om de f Republiek Indonesia tot medewer king te bewegen ondanks het feit, dat door zekere organen van de Re publiek stelselmatige geweldpleging werd georganiseerd en een gevaar lijke actie tegen 1 Januari 1949 werd voorbereid. Het begrijpt, dat de Nederlandse regering onder die omstandigheden gewapend optreden tegen die mach ten onvermijdelijk heeft geacht en betreurt, dat een groot deel der we reld-opinie bovenstaande feiten on- ifajs ua puaqjapuo ïjaaq apuaopjoA vast dat dit mede veroorzaakt is door de talrijke ook aan Nederlandse zijde begane fouten. Het Is van oordeel, dat Nederland rijn militair optreden kan en moet rechtvaardigen en een goede samen werking met dc organisatie der Verenigde Naties kan hereiken door onverkorte en onverwijlde uitvoe ring van zijn staatkundige beloften aan Indonesië en in de Veiligheids raad. met inbegrip van hetgeen daar gezegd is over de vrijlating der re publikeinse leiders. Deze beloften vat het congres als volgt samen Hernieuwd persoonlijk contact en over leg met de vooraanstaande republi keinen: onverwijlde Instelling van een federale interim regering, die door geheel In donesië ook door dc republikeinen, als een werkelijke nationale regering wordt aanvaard: zo spoedig mogelijk te houden verkie zingen ln geheel Indonesië met ge heime stemming en waarborgen tegen dwang, zonder beïnvloeding en open voor onpartijdige waarneming: zo spoedig mogelijke opbouw van een eigen machtsapparaat van de Indone sische federale Interim regering, dat de zorg voor orde en rust van de Ne derlandse troepen zal kunnen overne men. Het congres dringt er voorts bij de Ne derlandse regering met klem op aan, dat van Nederlandse zijde thans alles ge daan worde om een sfeer van vertrou wen te scheppen en dus krachtig worde opgetreden tegen allen, dlc tekort schieten ln de uitvoering van haar be leid. Het spreekt ten slotte het ernstig ver langen uit. dat op de basis van vrijheid en vrijwilligheid oen nauwe en duur zame samenwerking tussen Nederland en Indonesië moge voortbestaan en is van mening, dat de in gemeen overleg tot stand te brengen Nederlands-Indo nesische unie haar kracht aan die we derzijdse vrije wil tot samenwerking z.al moeten ontlenen en niet omgekeerd. De eerste resolutie-Vos kwam door de aanneming van de resolutie van het partijbestuur te vervallen. Do tweede resolutie-Vos. die op de toekomst betrekking heeft en ln sommige opzichten verder gaat dan de resolutie van het partijbestuur, werd aangenomen met 1388 tegen 1324 stemmen cn 88 blanco Zowel van conservatieve als van links socialistische zijde wordt in Engeland scherpe cri- tiek uitgeoefend op het beleid van minister Bevin inzake de Palestijnse kwestie. Het invloedrijke Londense blad Observer" publiceerde dezer da gen een artikel, waarin de minister wordt verwefen door zijn politiek in het Midden Oosten de Russen in de kaart te spelen en de goede ver houding tussen Britten en Ameri kanen ernstig te ondermijnen. Het blad schrijft verder: „Men kan zich moeilijk onttrekken aan de in druk, dat minister Bevin geen re geling wil, voordat Israel een klap heeft gekregen, en dan liefst van ns." Richard Crossman. een der leiders van dc linkervleugel van Labour, die zo juist in En geland is teruggekeerd van een rondreis door Israel, zegt, dat Kerknieuws Ncd. Herv. kerk Beroepen te Vecnendaal K. v d. Pol te Ede- door de classis Briellc (als pred. in algem. dienst) J. Pronk. cand. te Scheveningcn. Bedankt voor Loon op Zand B. Ha verkamp te Langerak- voor Rijssen (2e maal) G. Boer te Putten. Geref. kerken Beroepen tc Kommerzijl J. A Alberts te Oosterend (Fr.): te Oppenhuizen cn te Westerlee (Gron.) F Mlnnema, cand te Rotterdam: tc Rottcrdam-Z. D. de Boer te Aalten. Aangenomen naar Rozenburg J. F Mantz te Hantum. die bedankte voor Wilnls. Bedankt voor Medembllk D. Middel koop tc St. Pancras. Geref. kerken art 31 K.O. Beroepen tc Aduard E. Koop. cand te Delfzijl: te Ten Post (Gron.) H. J. Zwarts, id te Oosterbeek. Chr. Geref. kerken Tweetal tc Utrecht I. dc Bruyne te Hilversum en W Kremer te Apeldoorn; tc Gouda J P. Geels te Den Haag O. en H. van Leeuwen te Tholen. Baptisten gemeente Drietal te Groningen A. A. Harden- berg te Hengelo (O.). L. de Haan te Apeldoorn en K. Rciling te Rotterdam. Beroepen te Noordbergum G. W. Tij- man te Utrecht. Bedankt voor' Deventer S. Zijlstra te Eindhoven. Evang. Luth. kerk Beroepen te Tiel-Culemborg P. H. C. G Kok, prop. te Amsterdam. in de ogen van de wereld Israel aanklager is. en Groot Brittan- niè de beklaagde. Naar zijn mening, zullen de Jo den niet bereid zijn een compromis te sluiten over de Negeb-woestijn. Zij zijn van plan hier een millioen mensen te vestigen Ook hechten zij veel waarde aan Akaba, in de na bijheid waarvan zij een haven wil len bouwen in de aan hen toege wezen kuststrook. Crossman noemt de aanwezigheid van Britse troepen in dit gebied een ernstige bedrei ging voor de vrede. De vredesonderhandelingen tus sen Israeli's en Egyptcnaren op Khodos maken goede vorderingen. Er is in grote lijnen overeenkomst bereikt voor een definitieve wapen stilstand in dc Negcb-woestijn. In Geneve is een verzoenings commissie bijeen gekomen, be staande uit een Amerikaan, een Fransman cn een Turks onderdaan. Het ligt «n de bedoeling, dat deze commissie geleidelijk aan de be voegdheden van dr. Bunche zal overnemen. De Israëlische autoriteiten hebben de Britse consul-generaal te Haifa medegedeeld, dat zij besloten heb ben twee Britse piloten, wier ma chines bij de Palestijns-Egyptische grens werden neergeschoten, vrij te laten. Deze resolutie luidt onder meer als volgt Het congres constateert, dat de argwaan ten aanzien van de Nederlandse bedoelin gen. zowel in dc Indonesische als in dc in ternationale wereld door het militair optreden zeer is vergroot. Het is van oordeel, dat een snelle en consequente liquidatie van de koloniale verhoudingen, daarom nog meer gebo den is dan voor het inzetten van de actie. Het congres is van oordeel, dat hier toe mede kunnen dienen: Herstel van de volledige bewegingsvrij heid van de republikeinse leiders en het voeren van hernieuwd overleg met deze. Herstel van de republiek als autonome eenheid. Overdracht van bevoegdheden aan een in te stellen federale regering. Opbouw van een militair federaal or gaan, zodanig dat de Nederlandse mi litaire macht kan worden terugge trokken. Oprichting van dc Verenigde Staten van Indonesië als souvereine mogend heid na zo spoedig mogelijk, zo no dig onder internationale controle, te houden verkiezingen. Geregeld, bewust gezocht, overleg met de Commissie van Goede Diensten en met de internationale bij de ontwikkc- ling in Indonesië mede betrokken staten. Het spreekt de hoop uit, dat de reis van de minister-president voor de ver wezenlijking van deze doeleinden vruchtbaar moge zijn. en verwacht van partijbestuur cn Kamerfractie, dat zij de politieke verwerkelijking van deze doeleinden krachtig zullen bevorderen. 63. Rob moet snel han delen, want de onder- Y U zeeboot zit hem op de hielen. Hij springt bo venop de golfbreker en breekt de roeiriemen, die hij heeft meegeno men. Dan slaat hij die stukken hout muurvast tussen de electromotor, die de golfbreker moe ten ophijsen. Voorlopig zullen die motoren wel niet meer draaien en dat is ook juist zijn be doeling. Dan springt hij naar beneden, rukt de klep van zijn pet, maakt gauw handen en gezicht vuil en neemt een stapel buizen op zijn schouder. Ziezo, nu ziet hij er uit als de arbeiders, die hier aan het werk zijn. Ha, nu hoort hij ook het geschreeuw van de duikbootbemanning. Ja, dat geeft alles niets: de golfbreker zit muurvast en de boot kan niet doorvaren. Is dat niet de stem van Harries, die bevelen rondschreeuwt? Rob trekt er zich niet veel van aan. I naamste is, dat de arbeiders hem niet als een indringer herkennen. Advertentie Venijnige Rheumatiek - maakt de sterkste mensen ziek want rheumatlsche pijnen ondermijnen het hele gestel, het humeur, het huise lijk levenLaat het toch zo ver niet komen: drijf de oorzaak van Uw lijden uit Uw leden. Dat kan met Kruschcn Salts, Kruschcn helpt U Uw kwaal aan tc vallen ln de kiem: onzuiver bloed. De aansporende werking van de zes minerale zouten van Kruschen op lever, nieren en ingewanden wekt Uw orga nen op tot jeugdige, krachtige werking. Daardoor gaat het bloed sneller stromou en onzuiverheden, schadelijke zuren. Kunnen zich niet meer vastzetten Die toch zijn de oorzaak van Uw lijden cn pijn. Naarmate deze regelmatig worden verwijderd voor z|j schade kunnen aan richten cn U leed berokkenen voelt ge U allengs bevrijd van Uw pijnen: ook van dc angst voor steeds maar nieuwe dreiging van steeds heftiger aanvallen. Probeer t met Kruschcn; waarom zoudt ge niet? Vraag Kruschcn bij Uw Apotheker of Drogist. Lichtgewicht Thompson winnaar tegen Preys De Britse lichtgewicht Billy Thomp son behield zijn Europese titel door een puntenzegc op dc Belg Joseph Preys, in een Maandagavond te Bir mingham gehouden gevecht over 15 ronden. Het is een ontmoeting gewor den. waarin beide boksers onder hun normale conditie bleven en zeldc-n is een titelmatch zo oninteressant ver lopen als deze. Nederlandse boksers naar Ostende Op Zaterdag 29 Januari zullen te Os tende bokswedstrijden worden gehou den, waaraan behalve de Nederlandse llchtgewichtkamploen Jan Nicolaas ook Jan Remie en Theo Snijders zullen deelnemen, Nicolaas komt uit tegen de tweede P.eigische lichtgewicht Odon. Jan Rt- mle bokst tegen Debre ix (Holste) ei Theo Snijders zal Momber», eveneens e«*n Belg. ontmoeten. Charles bokst tegen Maxim Sam Becker, een bokspromotor uit Cincinnati ln de VS. heeft bekend ge maakt dat hij een wedstrijd tot stand heeft gebracht tussen Ezzard Charles en Joe Maxim Het gevecht gaat over 15 ronden en wordt op 28 Februari gehouden. Charles wordt beschouwd als een van de ernstigste candidaten voor e~n ge vecht tegen Joe Louis om dj wereld titel zwaargewicht. Theo Nolten bokst tegen de Belg Sneyers Donderdag 27 Januari bokst de Ne derlandse kampioen vlieg- cn bantam- gewicht Theo Nolten in Brussel tegen de Belg Sneyers. De kerk en Indonesië De Generale Synode der Ned. Herv. Kerk heeft besloten haar praeses en scriba, ds. H. J. F. Wes- seldjjk en dr. Emmen, af te vaar digen nafcr de vergadering van de Federal Council of Churches of Christ in America, welke in New York bijeenkomt. Beide dominees zijn Zondagmorgen per vliegtuig vertrokken. Aan deze gedelegeer den is opgedragen de Federal Council van voorlichting te dienen inzake de houding van de kerk in het Indonesische vraagstuk. Advertentie ln de 17e en lSe eeuw had het eiland Ameland een belangrijk aandeel in de Nederlandse zeevaart. Vele Amelanders namen deel aan de wal visvaart. Aan deze tijd herinneren de vele huizen met de z.g. Comman deursgevels. die door Groenlandvaarders werden gebouwd en bewoond. Deze gevels dragen als karakteristieke onderscheiding 2 richels (huis rechts). Het sluurmanshuis was kenbaar aan 1 richel in de gevel. r)E beschouwing, welke dr. Van Blankenstein Zaterdag in ons blad heeft gewijd aan het conflict tussen Engeland en Israel, doet naar mijn mening niet voldoende recht aan de ernst van het geval, omdat hij uitsluitend uitgaat van het jongste „incident", het neer schieten van de vijf Engelse jagers en niet voldoende aandacht vraagt ten eerste voor de voorgeschiedenis hiervan noch voor de gevolgen er van voor de driehoeksverhouding: SowjetunieEngelandVer. Sta ten. In mijn artikel van vorige week Maandag heb ik geprobeerd, om de reactie van Londen te beschrijven op grond van dc mij toen bekende gegevens, waarbij de nadruk kwam te liggen op de opvatting van het Foreign Office, dat in Israel steeds meer een geschikt en zelfs gewillig werktuig voor de politiek van Mos kou in het Nabije Oosten veron derstelt. Sindsdien hebben mij weer nieuwe gegevens bereikt, die niet, alleen de politiek van het Fo reign Office nader toelichten, maar ook een zo interessant inzicht ge ven in de verhouding tussen Lon den cn Washington ten aanzien van Israel, dat het my gewenst lijkt onze lezers hiervan op de hoogte te brengen. SINDS het midden van October is Israel bezig om, al onder handelend met Abdoellah van Transjordanië zich meester te ma ken van dc Negebwoestijn. Dit geschiedde in flagrante strijd met het rapport-Bernadotte, dat juist voorzag in een uitweg voor Trans jordanië naar de Middellandse Zee en een haven aan de kust daarvan ten Zuiden van Tel-Aviv. Deze op lossing van de Zweedse bemidde laar was bijzonder aantrekkelijk voor de Engelse regering: op deze wijze werd er n.l. een bevriende mogendheid (Transjordanië) tus sen Israel en de streek van het Suezkanaal ingeschoven. Vandaar dan ook, dat Bevin vrijwel dade lijk na de publicatie van het rap port-Bernadotte hiermee zijn in stemming had betuigd en aange zien ook Marshall openlijk hetzelf de had gedaan, leek er een goede kans te bestaan, dat de Alg. Ver gadering der Ver. Naties, op welker agenda het Palestijnse probleem als een der voornaamste punten prijkte, haar beslissing conform dit rapport zou nemen. Maar de regering van Israel liet zich door deze eensgezindheid van het Foreign Office en het State Department niet intimideren Zij wist zich zeker van de steun van de Sowjetunie, die het rapport-Ber nadotte als een product van het Britse imperialisme verwierp, en zij trok uit de speeches in de Ame rikaanse verkiezingscampagne de conclusies, dat zij hiervan, hoe ook de uitslag zou zijn, zou profiteren. Want als Dewey zou winnen, zou Marshall in ieder geval weggaan en als Truman won, dan zou deze hoogstwaarschijnlijk proberen om zijn (voor Israel veel gunstiger) politiek aan het State Department op te leggen. Bovendien was de re gering van Irael bij voorbaat over tuigd van de enorme betekenis van het voldongenfeit, zowel ten opzichte van de Ameri kaanse publieke opinie als ten aan zien van de Veiligheidsraad. Deze koele berekening (ik zie hierin niets van het „Israëlisch temperament", waar dr. v. Blan kenstein het Zaterdag over had!) bleek volkomen juist. Want na Trumans verkiezing op 3 Nov. nam de Amerikaanse delegatie in de Assemblée al heel gauw haar draai, het rapport-Bernadotte werd los gelaten, het Foreign Office werd gedwongen hetzelfde te doen en de resolutie, die Engeland tenslotte voorstelde om althans nog iets van de oorspronkelijke Engels-Ameri kaanse politiek te redden, werd bij de eindstemmingen nog zo ver zwakt. dat er practisch niets van overbleef. Bovendien duurden de debatten zo lang, dat Israel ruim de tijd kreeg om het Epyptische leger een beslissende nederlaag'toe te brengen, waarbij het niet het minste respect toonde voor het bevel van de Veiligheidsraad van 4 Nov. aan beide legers om zich op hun uitgangspunten terug te trekken noch voor de hierop vol gende oproepen van dit lichaam om het vuren te staken. 7 O duurde de strijd op het eind van 1948 nog voort. Toen ont dekte de legerleiding van Israel, dat de Egyptenarcn een tegen-of fensief wilden gaan doen in de richting van Beersheba, dat zeer gevaarlijk kon worden voor de Israëlische troepen in het Zuiden van de Negebwoestijn. Haar reac tie hierop was even prompt als succesvol, de Israëlische troepen waren de Egyptenaren vóór en in een knap uitgevoerde omsinge lingsbeweging werd het Egyptische vijfde bataljon vernietigd bij Bir door iMMi prof. dr. C. D. J. Brandt Asluj in Palestina. Het was deze manoeuvre, welke de Israëlische patrouilles een heel eind over de Egyptische grens bracht tot bij El Arisj. Deze grensoverschrijding, die de strijd van de Negeb naar 't grond gebied van Egypte overbracht, deed voor het Foreign Office niet alleen de beker der ergernis en ongerust heid overlopen, maar gaf het ook eer naar het meende geschikte, want overtuigende aanleiding om Washington attent te maken op de gevaarlijke gevolgen, welke de Amerikaanse laat-maar-gebeuren- politiek en begunstiging van Israel voor dc hele Anglo-Amerikaansc positie in het Nabije Oosten moest hebben. Om dit te vertellen ver scheen de Engelse ambassadeur, Sir Olivir Franks op 30 Dec. op het State Department bij onder staatssecretaris Lovett. Hij sprak met nadruk en liet zich alleen be wegen om niet hetzelfde de vol gende dag ook nog aan president Truman to gaan vertellen doordat Lovett hem de verzekering kon ge ven, dat de regering van Israel al te horen had gekregen, dat Wash ington zijn erkenning van Israel zou terugnemen, wanneer het zijn troepen niet onmiddellijk uit Egyp te terugtrok. 1-1 ET had er dus alles van, of 1 1 Bevin zijn zin had gekregen. Maar hij had buiten de „onver schrokkenheid" van Israel en bui ten Trumans eigen wijsheid gere- Advertentie MIER ZAL maar weer eens wor telen klaar maken. In dc winter smaakt zoiets altijd goed. De Heer P. J. Kers gaf een recept voor WORTEL-COMBINATIE Schaaf l!a pond wortelen en 1 selderij - knol op een rauwkostschaaf aan kleine reepjes, kook ze gaar ln 'i liter water en een weinig zout Laat de gare groen ten op een zeef droog uitlekken, breng het groentevocht opnieuw aan de kook met wat boter en maak hiervan met wat maizena een sausje. Breng op smaak met wat zout. Roer er de gare groente en flink wat gehakte peterselie door. Laat alles even nastoven cn geef cr gebakken bloedworst cn verse aard appelen bij Maak eens stoofpot van half wortel en half prei en roer er wat dikke plakjes leverworst door. Het is een afwisseling en smaakt prima. Publ. Centr Bur. v. d. Tuinb.vellingcn VOLGENDE bedrijf! Zodra Schreieder vertrokken is gaat er een andere S.D.-er op zijn plaats tegenover me zitten en begint een nieuw verhoor. Ik zal in het hoofd kwartier geen ogenblik rust meer krijgen totdat ik de tijd gekomen acht om de waarheid te zeggen. Maar ik wil zolang mogelijk liegen, om mijn medewerkers, die nog in vrijheid zijn. de gelegenheid te ge ven onder te duiken. De Duitsers hebben dus nog wel even werk. Het zal een verhoor worden van 72 uren. En al die tijd zal ik geboeid zitten op dat ongemakkelijke ijze ren stoeltje. De S D.-er, die het werk van Schreieder voorlopig overneemt ziet er sluw uit. Ik moet oppassen met die kerel. Hij noemt zich Bo- kowsky en vraagt naar mijn ware naam. Ik kijk hem zwijgend aan. ..Wilt u helemaal niet praten?" pleit de man. En wanneer ik nog blijf zwijgen, dondert hij plotseling met een stem. die de muren doet trillen: „Zeg toch iets mens!" „Jawohl", zeg ik, volkomen ver rast. ..Dat is beter", zegt hij en glim lacht onmiddellijk. „Laten we dit onderwerp een ogenblik laten schieten. Bent U getrouwd?" Zo begint het verhoor. De twee en ze ventig uur worden één lange aan eenschakeling van snelle vragen en antwoorden die steeds mijn aan dacht opeisen en me dwingen op mijn hoede te zijn. Het is moeilijk zich voor te stellen hoe uitputtend en enerverend dit zijn kan. spe ciaal wanneer men er aan denkt, dat minstens de helft der vragen van onschuldige aard is en nergens verband mee houdt.... of schijnt te houden, want men kan nooit we ten.... Vier mannen, niet allemaal even sluw. maar wel ontegenzeg lijk uiterst intelligent en allen be roepsmensen. die elke acht uur af gelost worden, vuren onophoudelijk hun vragen op me af. soms harte lijk en vriendelijk, dan weer zó woedend, dat ik verwacht, dat zij zullen ontploffen. Het weer. roken, mijn das. schoenen, overhemden met losse en vaste boorden, mijn overjas, mijn lievelingslectuur, theater, films, godsdienst, philoso phic en duizenden andere onder werpen worden aangesneden en rustig besproken tussen de man. wiens beurt het is en mij, op mijn stoel tegen de muur. De oorlog in het algemeen, de morele zijde van de zwarte markt, weer de stof van mijn pak, waar ik mijn schoenen gekocht heb, Goethe en andere Duitse dichters, of ik van sigaren houd, of ik er één wil ro ken. Herrhoe was mijn naam ook weer? Dat punt. mijn ware naam. is het onderwerp van hun nooit aflatende aanvallen. Mijn tactiek is om mijn mond styf dicht te houden, zodra dit punt in het geding komt. hoe zij ook tieren. En dan praten we weer "S Ons feuilleton rustig en normaal over andere on derwerpen. Maar het vraagt een constante en diepe concentratie om niet in één van hun strikken vast te lopen. Gedurende de eerste ronde met Bokowsky heb ik een flater be gaan. Na een niets ter zake doende conversatie begint hij de redenen te analyseren, waarom ik weiger mijn naam te noemen Langzamer hand windt hij zich geweldig op. zodat ik volkomen onder de indruk kom. maar daar mijn normale reac tie op vrees slechts stilzwijgen is, bereikt hij daarmee niet veel. Dan wordt \bij beledigend, niet grof, maar sarcastisch, intellectueel bele digend. Hij silaagt er in de toon van het gehele gesprek tot een derge lijke hoogte op te voeren, met in begrip van mijn woedende tussen werpsels, dat ik me in mijn harts tocht een ogenblik laat gaan en schreeuw: „Ik zal u één ding zeggen. Kra nenburg is mijn ware naam niet, maar u met uw 'onhebbelijke ma nieren zult van mij nooit mijn ware naam te weten komen!" Op hetzelfde ogenblik besef ik mijn blunder en zijn succes. Weer wordt hij zonder inspanning de vriendelijke en gemoedelijke man. „Ach, goed, dat hoeft u mij niet te zeggen", zegt hij glimlachend. ..Maar ik ben blij, dat mijn idee, dat u een valse naam opgaf, juist was!" Dit incident doet me scherp op mijn hoede zijn. Ik doorzie hun tactiek nu heel duidelijk. Zij pro beren hun slachtoffer zo te irriteren, dat hij zichzelf vergeet en in zijn woede de dingen zegt. die zij willen weten. Ik begin langzamer hand de doeltreffendheid der Duitse ..Gründlichkeit" te leren kennen, hun grondigheid die hen in staat stelt door geduldige en aanhouden de arbeid een solide muur af te bre ken. zodra ze ook maar de kleinst mogelijke barst gevonden hebben. Klaarblijkelijk is het hun eerste en enige wens mijn ware naam te weten. Weinig of niets van wat ik als mijn „levensgeschiedenis" ver- lel, wordt in twijfel getrokken of onderzocht en wanneer de eerste ronde tegen middernacht eindigt, heeft Bokowsky niets te melden. Ik heb nog niet doorgeslagen, dat is alles! kend. Want een week na het on derhoud van Franks met Lovett waren de Israëlische patrouilles nog altijd in Egypte en volgens in Cairo ontvangen rapporten waren zij druk bezig met het maken van wegversperringen en dus kenne lijk helemaal niet van plan om weg te gaan. Dus stapte ambassa deur Franks op 5 Januari opnieuw noar het State Department om Lovett van dit alles op de hoogte te gaan stellen en hem tevens te herinneren aan de toezegRinger. van het State Department. Dit on derhoud had in de ogen van het Foreign Office een hoogst onbe vredigend verloop. Lovett gaf. naar het schijnt, te kennen, dat de Amerikaanse regering de Engelse opvatting over het gevaar van een Russische penetratie tot aan het Suezkanaal en de Rode Zee, waar over ik al eerder uitvoerig heb ge handeld, zowel als de Engelse rap porten in het algemeen als over dreven beschouwde. Verder zei hij, dat Washington de zaak nog aan het onderzoeken was, 'dus nog niets gedaan had. terwijl Franks ook niet de indruk kreeg, dat er voor lopig iets gedaan zou worden Met andere woorden: Londen kreeg nul op het request! Daarop riep Bevin het Defence Committee uit het Engelse kabinet bij elkaar en dit ried tot het nemen van krachtige maatregelen, niet alleen om Israel, maar ook om Washing ton aan het verstand te brengen, dat het de Britse regering ernst was. Zo geschiedde. Er werden troepenversterkingen naar Akaba gezonden, minstens 5 escadrilles jagers en transportvliegtuigen wer den op Malta in gereedheid ge bracht, de R.A.F. kreeg order om langs de grenzen van Transjorda nië en Egypte te patrouilleren ten einde er achter te komen, of de grensoverschrijding inderdaad al leen maar een uitvloeisel van de strijd in de Negeb was dan wel het begin van een invasie van Egypte. De 6de Januari begon het Fo reign Office de publieke opinie in Engeland en in Amgrika te be werken door midclel van het los laten van wat meer bijzonderhe den over de luchtbrug van Praag naar Tel Aviv, dat wil dus zeggen over de bewapening van Israel via de satellietstaten van de Sowjet unie. De volgende dag verscheen Sir Oliver Franks wederom bij onder staatssecretaris Lovett om hem op de hoogte te brengen van de maat regelen, die zijn regering reeds ge troffen had en om hem nogmaals er op tc wijzen, hoe ernstig Lon den de zaak inzag. Maar ook nu weer kwam hij geen stap verder, cok dit onderhoud verliep onbe vredigend Tegelijkertijd gaf het Defence Committee van het En gelse kabinet orders voor een gro te vlootconcentratie in de Middel landse Zee tegen Februari. Het „lekte uit" in een van de Londense bladen, dat het de bedoeling was cm niet minder dan zestig schepen bijeen te brengen, te weten twee slagschepen, vijf vliegtuigmoeder schepen, acht kruisers. 32 torpedo jagers. twaalf fregatten en twee flottilles-duikbotcn. Geen halve maatregel derhalve! Bovendien werd in afwachting van deze con centratie de Engelse vloot in de Middellandse Zee in gereedheid ge bracht voor een onmiddellijke ac tie, werden de verloven op Malta ingetrokken en mariniers naar Akab^ getransporteerd. Diezelfde 7de Januari vonden er nog drie andere gebeurtenissen van groot belang plaats. In de eerste plaats het neerhalen van vijf pa trouillerende Britse jagers door de luchtmacht van Israel, wat door het Foreign Office werd beschouwd als een nieuw bewijs, dat Israel (dat intussen wel het vuren ge staakt had en zich bereid had ver klaard om met Egypte over een wapenstilstand te gaan onderhan delen) niet van zins was om te zwichten. Verder riep Bevin de Hoge Commissarissen der staten van het Gemenebest bij zich om hun op de hoogte te brengen van het feit, dat Engeland ten aanzien van Israel zijn eigen weg en een. die niet langer parallel liep met die der Ver. Staten! in sloeg, omdat het genoeg had van verzekeringen, die op niets uit liepen. En in de derde plaats werd die dag het aftreden van Marshall en Lovett -bekend en de vervan ging van eerstgenoemde door Dean Acheson. Hierin zag het Foreign Office allereerst een verzwakking van het State Department ten op zichte van Truman; het was ervan overtuigd, dat, terwijl Marshall zijn zin tegenover de president in oe regel had kunnen doordrijven, zijn opvolger veel meer de gehoor zame dienaar van het Witte Huis zou blijken te zijn. Op de actuali teit toegepast betekende dit dus, dat de kans, dat Washington zich achter Londen zou scharen, heel wat geringer werd. Voor het Fo reign Office was dit een reden te meer om vast te houden aan zijn opvatting, dat alleen een voortge zette krachtige houding van En geland Truman tenslotte tot een ander inzicht zou kunnen brengen. Intussen werd het Bevin op Za terdag 8 Januari wel duidelijk, dat zijn politiek van de gepantserde vuist ook in Engeland zelf op ver zet zou stuiten. Dit begon al bij de Hoge Commissarissen van de Do minions, die weliswaar een krach tige houding van Engeland in het Nabije Oosten in beginsel goed keurden, maar o.a. bezwaren maak ten tegen het feit, dat Bevin nog altijd geweigerd had om Israel te erkennen (een gevolg van dit niet- erkennen is geweest, dat de Israë lische regering de aan „d c I s r a c- lische autoriteiten in Pa lestina" gerichte Engelse pro testnota als verkeerd geadresseerd heeft kunnen retourneren!). Dit_ zelfde bezwaar tezamen met ande re bezwaren tegen Bevin's Pales- tina-politiek werden ook in de zit ting van het Engelse kabinet van Maandag 10 Januari naar voren gebracht, in het bijzonder door Morrison. Ook verschillende En gelse bladen hebben soortgelijke critiek laten horen cn Anthony Eden heeft zich al heel opvallend van Bevins politiek gedistancieerd. Het ligt dan ook voor de hand te verwachten, dat het Woensdag bij het debat in het Lagerhuis warm zal toegaan. Inmiddels kan niet gezegd wor den, dat het krachtige Engelse op treden zonder uitwerking is geble ven. Washington heeft er goed no ta van genomen Het heeft Israel gewaarschuwd, aat het te ver ge gaan was en het heeft nogal uit zijn humeur aan de Engelse rege ring de raad gegeven om zich toch vooral van zulke „incidenten", hoe betreurenswaardig die op zichzelf ook zijn, niet te veel aan te trek ken. En wat nog veel belangrijker is: de Israëlische troepen hebben inderdaad Egypte verlaten. In hoeverre hier ook een waarschuwing van de Sowjet- embassadeur in Tel Aviv, Pavel Jersjof, toe heeft bijgedragen, kan ik in het midden laten, zolang het niet vaststaat, wat deze bij zijn bezoek aan minister Moshe Sher- tok. dat pal volgde op het neer schieten van de vijf Britse jagers, precies heeft gezegd. Oj^ het ogenblik lijkt het acute gevaar voor een botsing tussen Engeland en Israel voorbij. Latent blijft dit gevaar echter zeker nog. Ook het zeer ernstige meningsver schil tussen Londen en Washing ton is niet tot een oplossing geko men. En ik verwacht ook niet, dat dit gauw gebeurt, tenzij het State Department bereid is op de twee eisen, welke dc Engelse regering stelt, in te gaan: lo. Er voor te zorgen, dat de troepen van Israel niet opnieuw tot agressie overgaan; in Londen vreest men n.l., dat dc» Israebsche legerleiding de onderhandelingen met Egypte als een dekmantel zal gebruiken voor een aanval op het leger van Irak of dat van Trans jordanië. 2o. Er toe mede te werken, dat het leger van Israel zich terug trekt °P zijn stellingen van vóór 14 October, de dag, waarop het zijn operaties in de Negeb begon. En als Washington al bereid zou ziin om Londen zijn zin tc geven, dan blijft het natuurlijk nog a^ijd de vraag, of Tel Aviv er naar zal willen luisteren. Dit lijkt me overi gens wel, want laten wij niet ver geten, dat de Ver. Staten altijd nog een wapen in de hand hebben door h'an lidmaatschap van de bemidde. lingscommissie van drie der Ver. Naties. Want vermoedelijk zal hun vertegenwoordiger daarin degene zijn. die het meest voor Israel wil doen. De Turkse vertegenwoordi ger toch zal ten eerste wel pro- Arabisch zijn en ten tweede niet gesteld op een eventuele Russische invloed via Israel aan de Middel landse Zee en als het gaat, zoals ik vermoed, dan zal Bevin ln zijn gesprekken met Schuman er zijn Franse collega wel op attent heb ben gemaakt, dat hij in deze op de medewerking van Frankrijk re kent. Radio-programma Hedenavond HILVERSUM I 19.00 Nieuw*; 19 15 Amusementsorkest: 19 30 Dit is leven; 19 45 Reg.uitz.; 20.00 Nieuws: 20.05 Dc gewone man; 20.12 Marlc Koenen 70 Jaar 22.37 Actualiteiten; 22 45 Avond gebed; 23.00 Nieuws. 23 15—24.00 KRO- trlo. HILVERSUM II: 10.00 Met De Een dracht" op avontuur 19.10 Malogucna, Lccuoma, 19 15 Vlotter Frans leren spreken' 19 30 Ik zou zo graag: 20.00 Nieuws; 20.05 In het Radio-zoeklicht; 20.15 Bonte Dinsdagavondtrcin; 21.30 AVRO-allerlet. 2135 Brieven over her sengymnastiek; 21.45 Concert Konink lijke Mannenzangverenlging Apollo"; 22.15 Buitenlands overzicht: 22 30 Janl- ne Da Costa. piano: 23.00 Nieuws: 23.15 Korte reportage; 23.35—24.00 Cloveland- orkest. Morgen HILVERSUM I. 7 00 Nieuws; 7.15 Ochtendgymnastiek; 7.30 Reveille; 7.45 Een woord voor dc dag: 8.00 Nieuws; 8.15 Te dcum Laudamus; 8.45 Mars cn wals; 9 00 Ochtendbezoek; 9.30 Rotter dams Philh orkest. 10 20 Arthur Ru binstein. plano: 10 30 Morgendienst; 11.00 Carol Bricc- 11.15 Het huls op de muur; 12 05 „Trio Fantasia"; 12.30 Me dedelingen t.b.v Land- en tuinbouw; 12.33 NCRV-koor: 13.00 Nieuws; 13 15 Promenade orkest; 13.45 J. S Bach cn zijn vier zonen (III); 14.15 Selecta; 14 40 Even onder ons; 15.00 Jeugdconcerten: Hel Nederlands Kamerkoor; 16.00 Voor onze jeugdige postzegelverzamelaars. 16 15 Voor onze Jongens cn meisje*; 17 30 Pop. orgelbcsoeling; 18 00 Stedelijk Muziekcorps „Hlndcloopcn"; 18 30 Pro gramma v. d Nederlandse Strijdkrach ten HILVERSUM II- 7 00 Nieuws. 7.15 Muziek bij het ontbijt: 8 00 Nieuws. 8.18 Ambrose en zijn orkest; 8 50 Voor de huisvrouw; 9 00 Gramofoonplatcn: 9.30 Waterstanden: 9.35 Klinger-Trio; 10 00 Morgenwijding; 10 20 Onze keu ken; 10 30 Als de stofzuiger zwijgt; 11 00 Populair non ston-programma; 1200 Accordeola: 12.30 Mededelingen t b.v land- en tuinbouw 12.33 Voor het plat teland 12 38 The Kilima Hawalians: 13 00 Nieuws: 13 15 Kalender: 13 20 The Ramblers; 13.50 Columbia Light Opera Company met orkest. 14.00 Gesproken portretten-. 14 15 Jcugdconcert: 15.00 Kermis der IJdelheid: 15.30 Dc Regen boog 16 00 Dc Roodborstjes; 1615 Ket stond ln dc krant; 16.45 Vragen staat vrij; 17.15 Imnerio Argentina cn Samuel Aguayo; 17 45 Nieuw-Guinea; 18.00 Nieuws; 18 20 Tonny Schiffcrstcin: 13.30 „Deze vragen stelt U ook" (I).

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1949 | | pagina 3