Buitengewoon congres PvdA accoord
met Indonesisch beleid
a
Brits verzet tegen Bevins
politiek in Palestina
Schreieder vertrekt, een nieuw
verhoor begint
Volledige beweging s vrijheid gevraagd
voor Republikeinse leiders
Israel aanklager,
wij beklaagde"
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB: Het geheim van de tunnel
Geheim agent in
oorlogstijd
Dinsdag 18 Januari 1949
De Partij van de Arbeid heeft
jMaandag een buitengewoon
congres gehouden ter behande
ling van het Indonesische
vraagstuk. Namens het Partij
bestuur heeft de heer prof. dr
H. A Logcmann een inleiding
nehouden. Vervolgens heeft ir.
H. Vos, namens een groep
leden, het woord gevoerd ter
aanbeveling van twee resoluties.
In de eerste dezer resoluties
werden de beslissingen van de
regering betreurd, in de tweede
werden richtlijnen voor de toe
komst aangegeven.
Na een uitvoerige discussie
werd een resolutie van het
partijbestuur aangenomen met
1879 tegen 90stemmen (118
stemmen waren blanco en twee
ongeldig).
Aan de aangenomen resolutie ont
lenen wij het volgende:
Het buitengewoon congres van de
Partij van de Arbeid in vergadering
bijeen te Amsterdam op 17 Januari
1949, constateert, dat Nederland zich
tot de vorming van do souvereine
democratische Verenigde Staten van
Indonesië bij zijn grondwet heeft
verbonden. Het congres stelt vast, dat
de Nederlandse regering ernstige
pogingen heeft ondernomen om de
f Republiek Indonesia tot medewer
king te bewegen ondanks het feit,
dat door zekere organen van de Re
publiek stelselmatige geweldpleging
werd georganiseerd en een gevaar
lijke actie tegen 1 Januari 1949 werd
voorbereid.
Het begrijpt, dat de Nederlandse
regering onder die omstandigheden
gewapend optreden tegen die mach
ten onvermijdelijk heeft geacht en
betreurt, dat een groot deel der we
reld-opinie bovenstaande feiten on-
ifajs ua puaqjapuo ïjaaq apuaopjoA
vast dat dit mede veroorzaakt is
door de talrijke ook aan Nederlandse
zijde begane fouten.
Het Is van oordeel, dat Nederland
rijn militair optreden kan en moet
rechtvaardigen en een goede samen
werking met dc organisatie der
Verenigde Naties kan hereiken door
onverkorte en onverwijlde uitvoe
ring van zijn staatkundige beloften
aan Indonesië en in de Veiligheids
raad. met inbegrip van hetgeen daar
gezegd is over de vrijlating der re
publikeinse leiders.
Deze beloften vat het congres als
volgt samen
Hernieuwd persoonlijk contact en over
leg met de vooraanstaande republi
keinen:
onverwijlde Instelling van een federale
interim regering, die door geheel In
donesië ook door dc republikeinen,
als een werkelijke nationale regering
wordt aanvaard:
zo spoedig mogelijk te houden verkie
zingen ln geheel Indonesië met ge
heime stemming en waarborgen tegen
dwang, zonder beïnvloeding en open
voor onpartijdige waarneming:
zo spoedig mogelijke opbouw van een
eigen machtsapparaat van de Indone
sische federale Interim regering, dat
de zorg voor orde en rust van de Ne
derlandse troepen zal kunnen overne
men.
Het congres dringt er voorts bij de Ne
derlandse regering met klem op aan, dat
van Nederlandse zijde thans alles ge
daan worde om een sfeer van vertrou
wen te scheppen en dus krachtig worde
opgetreden tegen allen, dlc tekort
schieten ln de uitvoering van haar be
leid.
Het spreekt ten slotte het ernstig ver
langen uit. dat op de basis van vrijheid
en vrijwilligheid oen nauwe en duur
zame samenwerking tussen Nederland
en Indonesië moge voortbestaan en is
van mening, dat de in gemeen overleg
tot stand te brengen Nederlands-Indo
nesische unie haar kracht aan die we
derzijdse vrije wil tot samenwerking z.al
moeten ontlenen en niet omgekeerd.
De eerste resolutie-Vos kwam door
de aanneming van de resolutie van
het partijbestuur te vervallen.
Do tweede resolutie-Vos. die op
de toekomst betrekking heeft en ln
sommige opzichten verder gaat dan
de resolutie van het partijbestuur,
werd aangenomen met 1388 tegen
1324 stemmen cn 88 blanco
Zowel van conservatieve als
van links socialistische zijde
wordt in Engeland scherpe cri-
tiek uitgeoefend op het beleid
van minister Bevin inzake de
Palestijnse kwestie.
Het invloedrijke Londense blad
Observer" publiceerde dezer da
gen een artikel, waarin de minister
wordt verwefen door zijn politiek
in het Midden Oosten de Russen in
de kaart te spelen en de goede ver
houding tussen Britten en Ameri
kanen ernstig te ondermijnen. Het
blad schrijft verder: „Men kan zich
moeilijk onttrekken aan de in
druk, dat minister Bevin geen re
geling wil, voordat Israel een klap
heeft gekregen, en dan liefst van
ns."
Richard Crossman. een der
leiders van dc linkervleugel
van Labour, die zo juist in En
geland is teruggekeerd van een
rondreis door Israel, zegt, dat
Kerknieuws
Ncd. Herv. kerk
Beroepen te Vecnendaal K. v d. Pol
te Ede- door de classis Briellc (als
pred. in algem. dienst) J. Pronk. cand.
te Scheveningcn.
Bedankt voor Loon op Zand B. Ha
verkamp te Langerak- voor Rijssen (2e
maal) G. Boer te Putten.
Geref. kerken
Beroepen tc Kommerzijl J. A Alberts
te Oosterend (Fr.): te Oppenhuizen cn
te Westerlee (Gron.) F Mlnnema, cand
te Rotterdam: tc Rottcrdam-Z. D. de
Boer te Aalten.
Aangenomen naar Rozenburg J. F
Mantz te Hantum. die bedankte voor
Wilnls.
Bedankt voor Medembllk D. Middel
koop tc St. Pancras.
Geref. kerken art 31 K.O.
Beroepen tc Aduard E. Koop. cand
te Delfzijl: te Ten Post (Gron.) H. J.
Zwarts, id te Oosterbeek.
Chr. Geref. kerken
Tweetal tc Utrecht I. dc Bruyne te
Hilversum en W Kremer te Apeldoorn;
tc Gouda J P. Geels te Den Haag O.
en H. van Leeuwen te Tholen.
Baptisten gemeente
Drietal te Groningen A. A. Harden-
berg te Hengelo (O.). L. de Haan te
Apeldoorn en K. Rciling te Rotterdam.
Beroepen te Noordbergum G. W. Tij-
man te Utrecht.
Bedankt voor' Deventer S. Zijlstra te
Eindhoven.
Evang. Luth. kerk
Beroepen te Tiel-Culemborg P. H. C.
G Kok, prop. te Amsterdam.
in de ogen van de wereld Israel
aanklager is. en Groot Brittan-
niè de beklaagde.
Naar zijn mening, zullen de Jo
den niet bereid zijn een compromis
te sluiten over de Negeb-woestijn.
Zij zijn van plan hier een millioen
mensen te vestigen Ook hechten zij
veel waarde aan Akaba, in de na
bijheid waarvan zij een haven wil
len bouwen in de aan hen toege
wezen kuststrook. Crossman noemt
de aanwezigheid van Britse troepen
in dit gebied een ernstige bedrei
ging voor de vrede.
De vredesonderhandelingen tus
sen Israeli's en Egyptcnaren op
Khodos maken goede vorderingen.
Er is in grote lijnen overeenkomst
bereikt voor een definitieve wapen
stilstand in dc Negcb-woestijn.
In Geneve is een verzoenings
commissie bijeen gekomen, be
staande uit een Amerikaan, een
Fransman cn een Turks onderdaan.
Het ligt «n de bedoeling, dat deze
commissie geleidelijk aan de be
voegdheden van dr. Bunche zal
overnemen.
De Israëlische autoriteiten hebben
de Britse consul-generaal te Haifa
medegedeeld, dat zij besloten heb
ben twee Britse piloten, wier ma
chines bij de Palestijns-Egyptische
grens werden neergeschoten, vrij te
laten.
Deze resolutie luidt onder meer als
volgt
Het congres constateert, dat de argwaan
ten aanzien van de Nederlandse bedoelin
gen. zowel in dc Indonesische als in dc in
ternationale wereld door het militair
optreden zeer is vergroot.
Het is van oordeel, dat een snelle en
consequente liquidatie van de koloniale
verhoudingen, daarom nog meer gebo
den is dan voor het inzetten van de
actie.
Het congres is van oordeel, dat hier
toe mede kunnen dienen:
Herstel van de volledige bewegingsvrij
heid van de republikeinse leiders en
het voeren van hernieuwd overleg met
deze.
Herstel van de republiek als autonome
eenheid.
Overdracht van bevoegdheden aan een
in te stellen federale regering.
Opbouw van een militair federaal or
gaan, zodanig dat de Nederlandse mi
litaire macht kan worden terugge
trokken.
Oprichting van dc Verenigde Staten
van Indonesië als souvereine mogend
heid na zo spoedig mogelijk, zo no
dig onder internationale controle, te
houden verkiezingen.
Geregeld, bewust gezocht, overleg met
de Commissie van Goede Diensten en
met de internationale bij de ontwikkc-
ling in Indonesië mede betrokken
staten.
Het spreekt de hoop uit, dat de reis
van de minister-president voor de ver
wezenlijking van deze doeleinden
vruchtbaar moge zijn. en verwacht van
partijbestuur cn Kamerfractie, dat zij
de politieke verwerkelijking van deze
doeleinden krachtig zullen bevorderen.
63. Rob moet snel han
delen, want de onder- Y U
zeeboot zit hem op de
hielen. Hij springt bo
venop de golfbreker en
breekt de roeiriemen,
die hij heeft meegeno
men. Dan slaat hij die
stukken hout muurvast
tussen de electromotor,
die de golfbreker moe
ten ophijsen. Voorlopig
zullen die motoren wel
niet meer draaien en
dat is ook juist zijn be
doeling. Dan springt hij
naar beneden, rukt de
klep van zijn pet, maakt
gauw handen en gezicht vuil en neemt een
stapel buizen op zijn schouder. Ziezo, nu ziet
hij er uit als de arbeiders, die hier aan het
werk zijn. Ha, nu hoort hij ook het geschreeuw
van de duikbootbemanning. Ja, dat geeft alles
niets: de golfbreker zit muurvast en de boot
kan niet doorvaren. Is dat niet de stem van
Harries, die bevelen rondschreeuwt? Rob
trekt er zich niet veel van aan. I
naamste is, dat de arbeiders hem
niet als een indringer herkennen.
Advertentie
Venijnige Rheumatiek -
maakt de sterkste mensen ziek
want rheumatlsche pijnen ondermijnen
het hele gestel, het humeur, het huise
lijk levenLaat het toch zo ver niet
komen: drijf de oorzaak van Uw lijden
uit Uw leden. Dat kan met Kruschcn
Salts, Kruschcn helpt U Uw kwaal aan
tc vallen ln de kiem: onzuiver bloed.
De aansporende werking van de zes
minerale zouten van Kruschen op lever,
nieren en ingewanden wekt Uw orga
nen op tot jeugdige, krachtige werking.
Daardoor gaat het bloed sneller stromou
en onzuiverheden, schadelijke zuren.
Kunnen zich niet meer vastzetten Die
toch zijn de oorzaak van Uw lijden cn
pijn. Naarmate deze regelmatig worden
verwijderd voor z|j schade kunnen aan
richten cn U leed berokkenen voelt
ge U allengs bevrijd van Uw pijnen:
ook van dc angst voor steeds maar
nieuwe dreiging van steeds heftiger
aanvallen. Probeer t met Kruschcn;
waarom zoudt ge niet? Vraag Kruschcn
bij Uw Apotheker of Drogist.
Lichtgewicht Thompson
winnaar tegen Preys
De Britse lichtgewicht Billy Thomp
son behield zijn Europese titel door
een puntenzegc op dc Belg Joseph
Preys, in een Maandagavond te Bir
mingham gehouden gevecht over 15
ronden. Het is een ontmoeting gewor
den. waarin beide boksers onder hun
normale conditie bleven en zeldc-n is
een titelmatch zo oninteressant ver
lopen als deze.
Nederlandse boksers
naar Ostende
Op Zaterdag 29 Januari zullen te Os
tende bokswedstrijden worden gehou
den, waaraan behalve de Nederlandse
llchtgewichtkamploen Jan Nicolaas
ook Jan Remie en Theo Snijders zullen
deelnemen,
Nicolaas komt uit tegen de tweede
P.eigische lichtgewicht Odon. Jan Rt-
mle bokst tegen Debre ix (Holste) ei
Theo Snijders zal Momber», eveneens
e«*n Belg. ontmoeten.
Charles bokst tegen Maxim
Sam Becker, een bokspromotor uit
Cincinnati ln de VS. heeft bekend ge
maakt dat hij een wedstrijd tot stand
heeft gebracht tussen Ezzard Charles
en Joe Maxim
Het gevecht gaat over 15 ronden en
wordt op 28 Februari gehouden.
Charles wordt beschouwd als een van
de ernstigste candidaten voor e~n ge
vecht tegen Joe Louis om dj wereld
titel zwaargewicht.
Theo Nolten bokst tegen
de Belg Sneyers
Donderdag 27 Januari bokst de Ne
derlandse kampioen vlieg- cn bantam-
gewicht Theo Nolten in Brussel tegen
de Belg Sneyers.
De kerk en Indonesië
De Generale Synode der Ned.
Herv. Kerk heeft besloten haar
praeses en scriba, ds. H. J. F. Wes-
seldjjk en dr. Emmen, af te vaar
digen nafcr de vergadering van de
Federal Council of Churches of
Christ in America, welke in New
York bijeenkomt. Beide dominees
zijn Zondagmorgen per vliegtuig
vertrokken. Aan deze gedelegeer
den is opgedragen de Federal
Council van voorlichting te dienen
inzake de houding van de kerk in
het Indonesische vraagstuk.
Advertentie
ln de 17e en lSe eeuw had het eiland Ameland een belangrijk aandeel
in de Nederlandse zeevaart. Vele Amelanders namen deel aan de wal
visvaart. Aan deze tijd herinneren de vele huizen met de z.g. Comman
deursgevels. die door Groenlandvaarders werden gebouwd en bewoond.
Deze gevels dragen als karakteristieke onderscheiding 2 richels (huis
rechts). Het sluurmanshuis was kenbaar aan 1 richel in de gevel.
r)E beschouwing, welke dr. Van
Blankenstein Zaterdag in ons
blad heeft gewijd aan het conflict
tussen Engeland en Israel, doet
naar mijn mening niet voldoende
recht aan de ernst van het geval,
omdat hij uitsluitend uitgaat van
het jongste „incident", het neer
schieten van de vijf Engelse jagers
en niet voldoende aandacht vraagt
ten eerste voor de voorgeschiedenis
hiervan noch voor de gevolgen er
van voor de driehoeksverhouding:
SowjetunieEngelandVer. Sta
ten.
In mijn artikel van vorige week
Maandag heb ik geprobeerd, om de
reactie van Londen te beschrijven
op grond van dc mij toen bekende
gegevens, waarbij de nadruk kwam
te liggen op de opvatting van het
Foreign Office, dat in Israel steeds
meer een geschikt en zelfs gewillig
werktuig voor de politiek van Mos
kou in het Nabije Oosten veron
derstelt. Sindsdien hebben mij
weer nieuwe gegevens bereikt, die
niet, alleen de politiek van het Fo
reign Office nader toelichten, maar
ook een zo interessant inzicht ge
ven in de verhouding tussen Lon
den cn Washington ten aanzien van
Israel, dat het my gewenst lijkt
onze lezers hiervan op de hoogte
te brengen.
SINDS het midden van October
is Israel bezig om, al onder
handelend met Abdoellah van
Transjordanië zich meester te ma
ken van dc Negebwoestijn. Dit
geschiedde in flagrante strijd met
het rapport-Bernadotte, dat juist
voorzag in een uitweg voor Trans
jordanië naar de Middellandse Zee
en een haven aan de kust daarvan
ten Zuiden van Tel-Aviv. Deze op
lossing van de Zweedse bemidde
laar was bijzonder aantrekkelijk
voor de Engelse regering: op deze
wijze werd er n.l. een bevriende
mogendheid (Transjordanië) tus
sen Israel en de streek van het
Suezkanaal ingeschoven. Vandaar
dan ook, dat Bevin vrijwel dade
lijk na de publicatie van het rap
port-Bernadotte hiermee zijn in
stemming had betuigd en aange
zien ook Marshall openlijk hetzelf
de had gedaan, leek er een goede
kans te bestaan, dat de Alg. Ver
gadering der Ver. Naties, op welker
agenda het Palestijnse probleem
als een der voornaamste punten
prijkte, haar beslissing conform
dit rapport zou nemen.
Maar de regering van Israel liet
zich door deze eensgezindheid van
het Foreign Office en het State
Department niet intimideren Zij
wist zich zeker van de steun van
de Sowjetunie, die het rapport-Ber
nadotte als een product van het
Britse imperialisme verwierp, en
zij trok uit de speeches in de Ame
rikaanse verkiezingscampagne de
conclusies, dat zij hiervan, hoe ook
de uitslag zou zijn, zou profiteren.
Want als Dewey zou winnen, zou
Marshall in ieder geval weggaan
en als Truman won, dan zou deze
hoogstwaarschijnlijk proberen om
zijn (voor Israel veel gunstiger)
politiek aan het State Department
op te leggen. Bovendien was de re
gering van Irael bij voorbaat over
tuigd van de enorme betekenis
van het voldongenfeit,
zowel ten opzichte van de Ameri
kaanse publieke opinie als ten aan
zien van de Veiligheidsraad.
Deze koele berekening (ik zie
hierin niets van het „Israëlisch
temperament", waar dr. v. Blan
kenstein het Zaterdag over had!)
bleek volkomen juist. Want na
Trumans verkiezing op 3 Nov. nam
de Amerikaanse delegatie in de
Assemblée al heel gauw haar draai,
het rapport-Bernadotte werd los
gelaten, het Foreign Office werd
gedwongen hetzelfde te doen en de
resolutie, die Engeland tenslotte
voorstelde om althans nog iets van
de oorspronkelijke Engels-Ameri
kaanse politiek te redden, werd bij
de eindstemmingen nog zo ver
zwakt. dat er practisch niets van
overbleef. Bovendien duurden de
debatten zo lang, dat Israel ruim
de tijd kreeg om het Epyptische
leger een beslissende nederlaag'toe
te brengen, waarbij het niet het
minste respect toonde voor het
bevel van de Veiligheidsraad van
4 Nov. aan beide legers om zich
op hun uitgangspunten terug te
trekken noch voor de hierop vol
gende oproepen van dit lichaam
om het vuren te staken.
7 O duurde de strijd op het eind
van 1948 nog voort. Toen ont
dekte de legerleiding van Israel,
dat de Egyptenarcn een tegen-of
fensief wilden gaan doen in de
richting van Beersheba, dat zeer
gevaarlijk kon worden voor de
Israëlische troepen in het Zuiden
van de Negebwoestijn. Haar reac
tie hierop was even prompt als
succesvol, de Israëlische troepen
waren de Egyptenaren vóór en in
een knap uitgevoerde omsinge
lingsbeweging werd het Egyptische
vijfde bataljon vernietigd bij Bir
door iMMi
prof. dr. C. D. J. Brandt
Asluj in Palestina. Het was deze
manoeuvre, welke de Israëlische
patrouilles een heel eind over de
Egyptische grens bracht tot bij El
Arisj.
Deze grensoverschrijding, die de
strijd van de Negeb naar 't grond
gebied van Egypte overbracht, deed
voor het Foreign Office niet alleen
de beker der ergernis en ongerust
heid overlopen, maar gaf het ook
eer naar het meende geschikte,
want overtuigende aanleiding om
Washington attent te maken op de
gevaarlijke gevolgen, welke de
Amerikaanse laat-maar-gebeuren-
politiek en begunstiging van Israel
voor dc hele Anglo-Amerikaansc
positie in het Nabije Oosten moest
hebben. Om dit te vertellen ver
scheen de Engelse ambassadeur,
Sir Olivir Franks op 30 Dec. op
het State Department bij onder
staatssecretaris Lovett. Hij sprak
met nadruk en liet zich alleen be
wegen om niet hetzelfde de vol
gende dag ook nog aan president
Truman to gaan vertellen doordat
Lovett hem de verzekering kon ge
ven, dat de regering van Israel al
te horen had gekregen, dat Wash
ington zijn erkenning van Israel
zou terugnemen, wanneer het zijn
troepen niet onmiddellijk uit Egyp
te terugtrok.
1-1 ET had er dus alles van, of
1 1 Bevin zijn zin had gekregen.
Maar hij had buiten de „onver
schrokkenheid" van Israel en bui
ten Trumans eigen wijsheid gere-
Advertentie
MIER ZAL
maar weer eens wor
telen klaar maken.
In dc winter smaakt
zoiets altijd goed.
De Heer P. J. Kers gaf een recept
voor
WORTEL-COMBINATIE
Schaaf l!a pond wortelen en 1 selderij -
knol op een rauwkostschaaf aan kleine
reepjes, kook ze gaar ln 'i liter water
en een weinig zout Laat de gare groen
ten op een zeef droog uitlekken, breng
het groentevocht opnieuw aan de kook
met wat boter en maak hiervan met
wat maizena een sausje. Breng op
smaak met wat zout. Roer er de gare
groente en flink wat gehakte peterselie
door. Laat alles even nastoven cn geef
cr gebakken bloedworst cn verse aard
appelen bij
Maak eens stoofpot van half wortel en
half prei en roer er wat dikke plakjes
leverworst door. Het is een afwisseling
en smaakt prima.
Publ. Centr Bur. v. d. Tuinb.vellingcn
VOLGENDE bedrijf! Zodra
Schreieder vertrokken is gaat
er een andere S.D.-er op zijn plaats
tegenover me zitten en begint een
nieuw verhoor. Ik zal in het hoofd
kwartier geen ogenblik rust meer
krijgen totdat ik de tijd gekomen
acht om de waarheid te zeggen.
Maar ik wil zolang mogelijk liegen,
om mijn medewerkers, die nog in
vrijheid zijn. de gelegenheid te ge
ven onder te duiken. De Duitsers
hebben dus nog wel even werk.
Het zal een verhoor worden van 72
uren. En al die tijd zal ik geboeid
zitten op dat ongemakkelijke ijze
ren stoeltje.
De S D.-er, die het werk van
Schreieder voorlopig overneemt
ziet er sluw uit. Ik moet oppassen
met die kerel. Hij noemt zich Bo-
kowsky en vraagt naar mijn ware
naam.
Ik kijk hem zwijgend aan.
..Wilt u helemaal niet praten?"
pleit de man. En wanneer ik nog
blijf zwijgen, dondert hij plotseling
met een stem. die de muren doet
trillen: „Zeg toch iets mens!"
„Jawohl", zeg ik, volkomen ver
rast.
..Dat is beter", zegt hij en glim
lacht onmiddellijk. „Laten we dit
onderwerp een ogenblik laten
schieten. Bent U getrouwd?" Zo
begint het verhoor. De twee en ze
ventig uur worden één lange aan
eenschakeling van snelle vragen en
antwoorden die steeds mijn aan
dacht opeisen en me dwingen op
mijn hoede te zijn. Het is moeilijk
zich voor te stellen hoe uitputtend
en enerverend dit zijn kan. spe
ciaal wanneer men er aan denkt,
dat minstens de helft der vragen
van onschuldige aard is en nergens
verband mee houdt.... of schijnt
te houden, want men kan nooit we
ten.... Vier mannen, niet allemaal
even sluw. maar wel ontegenzeg
lijk uiterst intelligent en allen be
roepsmensen. die elke acht uur af
gelost worden, vuren onophoudelijk
hun vragen op me af. soms harte
lijk en vriendelijk, dan weer zó
woedend, dat ik verwacht, dat zij
zullen ontploffen. Het weer. roken,
mijn das. schoenen, overhemden
met losse en vaste boorden, mijn
overjas, mijn lievelingslectuur,
theater, films, godsdienst, philoso
phic en duizenden andere onder
werpen worden aangesneden en
rustig besproken tussen de man.
wiens beurt het is en mij, op mijn
stoel tegen de muur.
De oorlog in het algemeen, de
morele zijde van de zwarte markt,
weer de stof van mijn pak, waar ik
mijn schoenen gekocht heb, Goethe
en andere Duitse dichters, of ik van
sigaren houd, of ik er één wil ro
ken. Herrhoe was mijn naam
ook weer?
Dat punt. mijn ware naam. is het
onderwerp van hun nooit aflatende
aanvallen. Mijn tactiek is om mijn
mond styf dicht te houden, zodra
dit punt in het geding komt. hoe zij
ook tieren. En dan praten we weer
"S
Ons feuilleton
rustig en normaal over andere on
derwerpen. Maar het vraagt een
constante en diepe concentratie om
niet in één van hun strikken vast
te lopen.
Gedurende de eerste ronde met
Bokowsky heb ik een flater be
gaan. Na een niets ter zake doende
conversatie begint hij de redenen
te analyseren, waarom ik weiger
mijn naam te noemen Langzamer
hand windt hij zich geweldig op.
zodat ik volkomen onder de indruk
kom. maar daar mijn normale reac
tie op vrees slechts stilzwijgen is,
bereikt hij daarmee niet veel. Dan
wordt \bij beledigend, niet grof,
maar sarcastisch, intellectueel bele
digend. Hij silaagt er in de toon van
het gehele gesprek tot een derge
lijke hoogte op te voeren, met in
begrip van mijn woedende tussen
werpsels, dat ik me in mijn harts
tocht een ogenblik laat gaan en
schreeuw:
„Ik zal u één ding zeggen. Kra
nenburg is mijn ware naam niet,
maar u met uw 'onhebbelijke ma
nieren zult van mij nooit mijn ware
naam te weten komen!"
Op hetzelfde ogenblik besef ik
mijn blunder en zijn succes. Weer
wordt hij zonder inspanning de
vriendelijke en gemoedelijke man.
„Ach, goed, dat hoeft u mij niet
te zeggen", zegt hij glimlachend.
..Maar ik ben blij, dat mijn idee, dat
u een valse naam opgaf, juist was!"
Dit incident doet me scherp op
mijn hoede zijn. Ik doorzie hun
tactiek nu heel duidelijk. Zij pro
beren hun slachtoffer zo te irriteren,
dat hij zichzelf vergeet en in zijn
woede de dingen zegt. die zij
willen weten. Ik begin langzamer
hand de doeltreffendheid der Duitse
..Gründlichkeit" te leren kennen,
hun grondigheid die hen in staat
stelt door geduldige en aanhouden
de arbeid een solide muur af te bre
ken. zodra ze ook maar de kleinst
mogelijke barst gevonden hebben.
Klaarblijkelijk is het hun eerste
en enige wens mijn ware naam te
weten. Weinig of niets van wat ik
als mijn „levensgeschiedenis" ver-
lel, wordt in twijfel getrokken of
onderzocht en wanneer de eerste
ronde tegen middernacht eindigt,
heeft Bokowsky niets te melden. Ik
heb nog niet doorgeslagen, dat is
alles!
kend. Want een week na het on
derhoud van Franks met Lovett
waren de Israëlische patrouilles
nog altijd in Egypte en volgens in
Cairo ontvangen rapporten waren
zij druk bezig met het maken van
wegversperringen en dus kenne
lijk helemaal niet van plan om
weg te gaan. Dus stapte ambassa
deur Franks op 5 Januari opnieuw
noar het State Department om
Lovett van dit alles op de hoogte
te gaan stellen en hem tevens te
herinneren aan de toezegRinger.
van het State Department. Dit on
derhoud had in de ogen van het
Foreign Office een hoogst onbe
vredigend verloop. Lovett gaf. naar
het schijnt, te kennen, dat de
Amerikaanse regering de Engelse
opvatting over het gevaar van een
Russische penetratie tot aan het
Suezkanaal en de Rode Zee, waar
over ik al eerder uitvoerig heb ge
handeld, zowel als de Engelse rap
porten in het algemeen als over
dreven beschouwde. Verder zei hij,
dat Washington de zaak nog aan
het onderzoeken was, 'dus nog niets
gedaan had. terwijl Franks ook
niet de indruk kreeg, dat er voor
lopig iets gedaan zou worden
Met andere woorden: Londen
kreeg nul op het request! Daarop
riep Bevin het Defence Committee
uit het Engelse kabinet bij elkaar
en dit ried tot het nemen van
krachtige maatregelen, niet alleen
om Israel, maar ook om Washing
ton aan het verstand te brengen,
dat het de Britse regering ernst
was. Zo geschiedde. Er werden
troepenversterkingen naar Akaba
gezonden, minstens 5 escadrilles
jagers en transportvliegtuigen wer
den op Malta in gereedheid ge
bracht, de R.A.F. kreeg order om
langs de grenzen van Transjorda
nië en Egypte te patrouilleren ten
einde er achter te komen, of de
grensoverschrijding inderdaad al
leen maar een uitvloeisel van de
strijd in de Negeb was dan wel het
begin van een invasie van Egypte.
De 6de Januari begon het Fo
reign Office de publieke opinie in
Engeland en in Amgrika te be
werken door midclel van het los
laten van wat meer bijzonderhe
den over de luchtbrug van Praag
naar Tel Aviv, dat wil dus zeggen
over de bewapening van Israel via
de satellietstaten van de Sowjet
unie.
De volgende dag verscheen Sir
Oliver Franks wederom bij onder
staatssecretaris Lovett om hem op
de hoogte te brengen van de maat
regelen, die zijn regering reeds ge
troffen had en om hem nogmaals
er op tc wijzen, hoe ernstig Lon
den de zaak inzag. Maar ook nu
weer kwam hij geen stap verder,
cok dit onderhoud verliep onbe
vredigend Tegelijkertijd gaf het
Defence Committee van het En
gelse kabinet orders voor een gro
te vlootconcentratie in de Middel
landse Zee tegen Februari. Het
„lekte uit" in een van de Londense
bladen, dat het de bedoeling was
cm niet minder dan zestig schepen
bijeen te brengen, te weten twee
slagschepen, vijf vliegtuigmoeder
schepen, acht kruisers. 32 torpedo
jagers. twaalf fregatten en twee
flottilles-duikbotcn. Geen halve
maatregel derhalve! Bovendien
werd in afwachting van deze con
centratie de Engelse vloot in de
Middellandse Zee in gereedheid ge
bracht voor een onmiddellijke ac
tie, werden de verloven op Malta
ingetrokken en mariniers naar
Akab^ getransporteerd.
Diezelfde 7de Januari vonden er
nog drie andere gebeurtenissen van
groot belang plaats. In de eerste
plaats het neerhalen van vijf pa
trouillerende Britse jagers door de
luchtmacht van Israel, wat door
het Foreign Office werd beschouwd
als een nieuw bewijs, dat Israel
(dat intussen wel het vuren ge
staakt had en zich bereid had ver
klaard om met Egypte over een
wapenstilstand te gaan onderhan
delen) niet van zins was om te
zwichten. Verder riep Bevin de
Hoge Commissarissen der staten
van het Gemenebest bij zich om
hun op de hoogte te brengen van
het feit, dat Engeland ten aanzien
van Israel zijn eigen weg en
een. die niet langer parallel liep
met die der Ver. Staten! in
sloeg, omdat het genoeg had van
verzekeringen, die op niets uit
liepen. En in de derde plaats werd
die dag het aftreden van Marshall
en Lovett -bekend en de vervan
ging van eerstgenoemde door Dean
Acheson. Hierin zag het Foreign
Office allereerst een verzwakking
van het State Department ten op
zichte van Truman; het was ervan
overtuigd, dat, terwijl Marshall
zijn zin tegenover de president in
oe regel had kunnen doordrijven,
zijn opvolger veel meer de gehoor
zame dienaar van het Witte Huis
zou blijken te zijn. Op de actuali
teit toegepast betekende dit dus,
dat de kans, dat Washington zich
achter Londen zou scharen, heel
wat geringer werd. Voor het Fo
reign Office was dit een reden te
meer om vast te houden aan zijn
opvatting, dat alleen een voortge
zette krachtige houding van En
geland Truman tenslotte tot een
ander inzicht zou kunnen brengen.
Intussen werd het Bevin op Za
terdag 8 Januari wel duidelijk, dat
zijn politiek van de gepantserde
vuist ook in Engeland zelf op ver
zet zou stuiten. Dit begon al bij de
Hoge Commissarissen van de Do
minions, die weliswaar een krach
tige houding van Engeland in het
Nabije Oosten in beginsel goed
keurden, maar o.a. bezwaren maak
ten tegen het feit, dat Bevin nog
altijd geweigerd had om Israel te
erkennen (een gevolg van dit niet-
erkennen is geweest, dat de Israë
lische regering de aan „d c I s r a c-
lische autoriteiten in Pa
lestina" gerichte Engelse pro
testnota als verkeerd geadresseerd
heeft kunnen retourneren!). Dit_
zelfde bezwaar tezamen met ande
re bezwaren tegen Bevin's Pales-
tina-politiek werden ook in de zit
ting van het Engelse kabinet van
Maandag 10 Januari naar voren
gebracht, in het bijzonder door
Morrison. Ook verschillende En
gelse bladen hebben soortgelijke
critiek laten horen cn Anthony
Eden heeft zich al heel opvallend
van Bevins politiek gedistancieerd.
Het ligt dan ook voor de hand te
verwachten, dat het Woensdag bij
het debat in het Lagerhuis warm
zal toegaan.
Inmiddels kan niet gezegd wor
den, dat het krachtige Engelse op
treden zonder uitwerking is geble
ven. Washington heeft er goed no
ta van genomen Het heeft Israel
gewaarschuwd, aat het te ver ge
gaan was en het heeft nogal uit
zijn humeur aan de Engelse rege
ring de raad gegeven om zich toch
vooral van zulke „incidenten", hoe
betreurenswaardig die op zichzelf
ook zijn, niet te veel aan te trek
ken. En wat nog veel belangrijker
is: de Israëlische troepen
hebben inderdaad Egypte
verlaten. In hoeverre hier ook
een waarschuwing van de Sowjet-
embassadeur in Tel Aviv, Pavel
Jersjof, toe heeft bijgedragen, kan
ik in het midden laten, zolang het
niet vaststaat, wat deze bij zijn
bezoek aan minister Moshe Sher-
tok. dat pal volgde op het neer
schieten van de vijf Britse jagers,
precies heeft gezegd.
Oj^ het ogenblik lijkt het acute
gevaar voor een botsing tussen
Engeland en Israel voorbij. Latent
blijft dit gevaar echter zeker nog.
Ook het zeer ernstige meningsver
schil tussen Londen en Washing
ton is niet tot een oplossing geko
men. En ik verwacht ook niet, dat
dit gauw gebeurt, tenzij het State
Department bereid is op de twee
eisen, welke dc Engelse regering
stelt, in te gaan:
lo. Er voor te zorgen, dat de
troepen van Israel niet opnieuw
tot agressie overgaan; in Londen
vreest men n.l., dat dc» Israebsche
legerleiding de onderhandelingen
met Egypte als een dekmantel zal
gebruiken voor een aanval op het
leger van Irak of dat van Trans
jordanië.
2o. Er toe mede te werken, dat
het leger van Israel zich terug
trekt °P zijn stellingen van vóór
14 October, de dag, waarop het zijn
operaties in de Negeb begon.
En als Washington al bereid zou
ziin om Londen zijn zin tc geven,
dan blijft het natuurlijk nog a^ijd
de vraag, of Tel Aviv er naar zal
willen luisteren. Dit lijkt me overi
gens wel, want laten wij niet ver
geten, dat de Ver. Staten altijd nog
een wapen in de hand hebben door
h'an lidmaatschap van de bemidde.
lingscommissie van drie der Ver.
Naties. Want vermoedelijk zal hun
vertegenwoordiger daarin degene
zijn. die het meest voor Israel wil
doen. De Turkse vertegenwoordi
ger toch zal ten eerste wel pro-
Arabisch zijn en ten tweede niet
gesteld op een eventuele Russische
invloed via Israel aan de Middel
landse Zee en als het gaat, zoals
ik vermoed, dan zal Bevin ln zijn
gesprekken met Schuman er zijn
Franse collega wel op attent heb
ben gemaakt, dat hij in deze op de
medewerking van Frankrijk re
kent.
Radio-programma
Hedenavond
HILVERSUM I 19.00 Nieuw*; 19 15
Amusementsorkest: 19 30 Dit is leven;
19 45 Reg.uitz.; 20.00 Nieuws: 20.05 Dc
gewone man; 20.12 Marlc Koenen 70
Jaar 22.37 Actualiteiten; 22 45 Avond
gebed; 23.00 Nieuws. 23 15—24.00 KRO-
trlo.
HILVERSUM II: 10.00 Met De Een
dracht" op avontuur 19.10 Malogucna,
Lccuoma, 19 15 Vlotter Frans leren
spreken' 19 30 Ik zou zo graag: 20.00
Nieuws; 20.05 In het Radio-zoeklicht;
20.15 Bonte Dinsdagavondtrcin; 21.30
AVRO-allerlet. 2135 Brieven over her
sengymnastiek; 21.45 Concert Konink
lijke Mannenzangverenlging Apollo";
22.15 Buitenlands overzicht: 22 30 Janl-
ne Da Costa. piano: 23.00 Nieuws: 23.15
Korte reportage; 23.35—24.00 Cloveland-
orkest.
Morgen
HILVERSUM I. 7 00 Nieuws; 7.15
Ochtendgymnastiek; 7.30 Reveille; 7.45
Een woord voor dc dag: 8.00 Nieuws;
8.15 Te dcum Laudamus; 8.45 Mars cn
wals; 9 00 Ochtendbezoek; 9.30 Rotter
dams Philh orkest. 10 20 Arthur Ru
binstein. plano: 10 30 Morgendienst;
11.00 Carol Bricc- 11.15 Het huls op de
muur; 12 05 „Trio Fantasia"; 12.30 Me
dedelingen t.b.v Land- en tuinbouw;
12.33 NCRV-koor: 13.00 Nieuws; 13 15
Promenade orkest; 13.45 J. S Bach cn
zijn vier zonen (III); 14.15 Selecta; 14 40
Even onder ons; 15.00 Jeugdconcerten:
Hel Nederlands Kamerkoor; 16.00 Voor
onze jeugdige postzegelverzamelaars.
16 15 Voor onze Jongens cn meisje*;
17 30 Pop. orgelbcsoeling; 18 00 Stedelijk
Muziekcorps „Hlndcloopcn"; 18 30 Pro
gramma v. d Nederlandse Strijdkrach
ten
HILVERSUM II- 7 00 Nieuws. 7.15
Muziek bij het ontbijt: 8 00 Nieuws.
8.18 Ambrose en zijn orkest; 8 50 Voor
de huisvrouw; 9 00 Gramofoonplatcn:
9.30 Waterstanden: 9.35 Klinger-Trio;
10 00 Morgenwijding; 10 20 Onze keu
ken; 10 30 Als de stofzuiger zwijgt; 11 00
Populair non ston-programma; 1200
Accordeola: 12.30 Mededelingen t b.v
land- en tuinbouw 12.33 Voor het plat
teland 12 38 The Kilima Hawalians:
13 00 Nieuws: 13 15 Kalender: 13 20 The
Ramblers; 13.50 Columbia Light Opera
Company met orkest. 14.00 Gesproken
portretten-. 14 15 Jcugdconcert: 15.00
Kermis der IJdelheid: 15.30 Dc Regen
boog 16 00 Dc Roodborstjes; 1615 Ket
stond ln dc krant; 16.45 Vragen staat
vrij; 17.15 Imnerio Argentina cn Samuel
Aguayo; 17 45 Nieuw-Guinea; 18.00
Nieuws; 18 20 Tonny Schiffcrstcin: 13.30
„Deze vragen stelt U ook" (I).