KLAAR
\W
nationaal
C|A
UWBRIL
IN 1 UUR
lil
PRODENT
OM WEER OP
KRACHTEN TE
KOMEN,
IS 30 DAGEN
VOLDOENDE
Afwatering Geldersche Vallei
eeuwenoud probleem
Vrouwelijke KANTOORHULP
HOUDT U NIET van
Bakbloedworst
Slagerij „DE BONTE KOE"
Vijftien jaar geleden werd aan
verbetering begonnen
Advertentiën
STRIJKSTERS
LEERLING STRIJKSTERS
schilder
was
Maarik zou mij
blijveti scheren met
,a\AeUen
Vuns^J'
V oor]^
Een greep uit
onze nieuwe
japonnen in
het betere
genre zon
der pun-
i - ten. 3ijy,
deze zij*
1 den japon
Een voorbeeld uit onze
nieuwste collectie voor
jaarsjaponnen. Zonder
punten, extra lage prijzen
nauwkeurig volgens
doktersvoorschrift en
prima passend is. in
de meeste gevallen,
desgewenst
ENORME SORTERING
Cello monturen
Nikkelen monturen
Doublé monturen
en
Glasbrilmonturen
MODERNE GLASBRIL
compl. met bolle glazen
vanaf f 21.40
Voor Ziekenfondsleden
belangrijke kortingen.
UNKSTRAAT45 AMERSFOORT
De onze heeft U dan nog
nooit geproefd
Soesterweg 143 - Telef. 5503
Horen en thuisbezorgen ZONDER prijsverhoging
HET gebied tussen de Utrechtse en Gooise heuvels enerzijds
en de Veluwse anderzijds, bekend als de Geldersche Vallei,
met haar oppervlakte van ongeveer 9.000 ha, heeft eeuwenlang
te kampen gehad met een zeer onvolledige afwatering. Voor
namelijk in de omgeving van Veenendaal. Woudenberg en
Amersfoort, en in de lage middenstreek, waar o.a. Barneveld en
Scherpenzeel liggen deed zich dit steeds weerkerende euvel het
meest gevoelen. Deze gehele streek verloopt van circa zeven
meter boven de zeespiegel tot vlak polderland ten Noorden van
Amersfoort.
Grote taak voor nieuwe
waterschappen
In zeer oude tijden heeft ver
moedelijk een arm van de Rijndel
ta door deze vallei gelopen; daar-
van bleef alleen de Eem over.
Vooral in het Zuiden werd de
streek tot een moeras, waarin zien
allengs een dikke veenlaag vorm
de. De namen Ederveen en Vee
nendaal (veen en dal) karakterise
ren deze streek.
In het laatst van de 15de eeuw
begon men het veen voor. de turf-
bereiding af te graven, welk bedrijf
tegen het einde dier eeuw onder
bisschop David van Bourgondië
grote uitbreiding verkreeg. Deze
kerkvorst woonde in de buurt van
Rhenen op het kasteel Ter Horst,
waarvan de funderingen een vijftal
jaren geleden werden blootgelegd.
Voor de afvoer van zijn turf liet
deze kerkvorst de Bisschop Davids-
grift graven, die later met de Lun-
tersche Eeek werd verbonden en zo
tot hoofdwaterweg van het zuide
lijk veengebied werd gemaakt.
Daarmede begonnen de narigheden.
ONDERLINGE TWISTEN
De Stichtenaren probeerden in
1650 door het aanleggen van een
dijk dwars door de vallei de nog
bestaande Slaperdijk tussen
Renswoude en Veenendaal, het wa
ter uit het Zuiden te keren.
De Geldersen op hun beurt plaag
den de tegenpartij door de Grebbe-
dijk, die tussen Wageningen en de
Grebbeberg het Rijnwater keerde,
te verwaarlozen. Daarvan waren
herhaaldelijk doorbraken het ge
volg, waartegen de Slaperdijk niet
bestand was. zodat de Stichtenaren
een geweldige overlast van 't Rijn
water kregen en tenslotte tot con
cessies gedwongen waren.
In 1714 werden in de Slaperdijk
drie sluizen gemaakt, waardoor het
Zuiden mocht lozen, doch alleen
zolang op een bepaald punt in het
Noorden aan de nog heden be
staande „peilspijker" nabij Wou
denberg een zeker peil niet werd
overschreden. Oplossing van de
moeilijkheden werd hierdoor even
wel niet verkregen.
Ook toen later tot het vormen
van waterschappen werd overge
gaan, konden deze althans wat
het Zuiden betreft weinig uit
richten, zolang de hoofdafvoer niet
geregeld was.
Telkens weer kwamen tussen
Veenendaal en Wageningen hon
derden hectaren blank te staan.
Aanleg van bouwland en stichting
van boerderijen was daar uitgeslo
ten; ja, zelfs het bestaan van be
hoorlijk bemest en verzorgd gras
land was niet mogelijk.
En zo vormde dit gehele gebied
Als zomers de zon verzengend over
het land staat drogen de beken op.
een dunbevolkte vlakte, die slechts
éénmaal per jaar, omstreeks Sep
tember, een schrale oogst van het
harde, zogenaamde blauwgras op
leverde.
In het midden der vallei concen
treerde 't waterbezwaar zich voor
namelijk in de dalen van de Lun-
tersche en Barpeveldsche Beek en
haar talrijke zijtakken.
In het Noorden, in de gedeelte
lijk niet bemalen polders ter weers
zijden van de Eem, had men te
kampen met de soms veel te hoge
rivierstanden, tengevolge van op
stuwing van het water uit de toen
malige Zuiderzee.
BETERE EXPLOITATIE
Eerst in de laatste 15 jaar zijn
door een opeenvolging van water
staats- en landbouwkundige wer
ken in de Geldersche Vallei grote
verbeteringen mogelijk geworden
en gedeeltelijk reeds tot stand ge
bracht.
In 1932 werd de afsluiting van de
Zuiderzee voltooid, waardoor de
hoge stormvloeden op de Eem tot
het verleden behoorden. Het land
onder Eemnes kon dientengevolge
tot normaal cultuurland worden
gemaakt. Bovendien werd tegelij
kertijd door middel van ruilverka
veling de bestaande landversnippe-
ring opgeheven en de aanleg van
goede wegen en sloten voor water
lozing bevorderd. Zo werd een be
tere exploitatie der boerenbedrij
ven mogelijk en mag worden ver
wacht dat in de Eemnesserpolders
meer boerderijen zullen worden
gebouwd, waar deze tot voor kort
alle op grote afstand aan de water-
kerende „Wakkeren Dijk" wajen
samengedrongen.
.Ook in de talrijke poldêrtjes on
der Bunschoten en Hoogland
men tot ruilverkaveling overge
gaan. Al moet daar voorlopig wor
den volstaan met een betere bema
ling en aanleg van hoofdwatergan
gen, in de toekomst zal hierdoor
ongetwijfeld ook een veel betere
exploitatie der landerijen en een
verhoging der productie mogelijk
worden.
Ook voor het midden en zuiden
der Vallei zal een grote verbetering
intreden of wordt althans de moge
lijkheid daartoe geschapen.
VALLEIKANAAL
BRENGT UITKOMST
Na talrijke mislukte plannen en
pogingen tot verbetering werd om
streeks 1933 op grond van het rap
port van een Staatscommissie de
zogenaamde commissie Rutgers van
Rozenburg besloten de hoofdwa
tergang van de Grebbe tot beneden
Amersfoort van overheidswege te
verruimen tot het Valleikanaal, zo
Leusden
Twee aanrijdingen
De week van 16 tot en met 23
Januari j.l. begon en eindigde te
Leusden met een ongeval. Eerst
was het een voetganger, die
's avonds op de Beaufortweg plot
seling werd aangereden door een
wielrijder. Deze had geen ver
lichting op zijn rijwiel en reed
bovendien naast twee andere wiel
rijders, links van de weg. De voet
ganger werd tegen de grond ge
worpen en liep behalve een lichte
hersenschudding ook nog enkele
snij wonden in zijn gezicht op. De
wielrijder was genegen de schade
te vergoeden.
De automobilist die eind vorige
week nabij Hotel ,,de Mof" op de
Arnhemseweg door het defect ra
ken van de stuurinrichting tegen
een boom reed, kwam er vrij goed
af. De auto werd zwaar bescha
digd.
Voetballers vierden feest
De voetbalvereniging „Hamers-
veld" te Leusden heeft Zondag- en
Maandagavond in „Ros Bayart" te
Hamersveld een Cabaret-avond
gegeven. De vereniging had zich
de medewerking verzekerd van
het Cabaret-gezelschap „De Vro
lijke Club" uit Hilversum, dat
beide avonden uitstekend heeft
verzorgd met schetsjes, voordrach
ten en accordeonspel. De voorzit
ter van de voetbalvereniging, de
heer C. de Ridder, opende beide
feestavonden. Hoewel de eerste
avond de zaal beter bezet was dan
de tweede avond, heerste er beide
keren een goede stemming.
tV nitdenberft
Droevige tijding
De familie H. v. Ingen te Wou
denberg, ontving Zaterdagavond
het droevige bericht, dat hun
jongste zoon Vrijdag 21 Januari in
Indonesië is gesneuveld.
De burgemeester is Woensdag
verhinderd in de „Holevoet"
spreekuur te houden.
Hoest
Zesduizend liter melk
over de straat
Maandagmiddag omstreeks 3 uur
had op de Birkstraathoek Eiken
laan een aanrijding plaats tussen
twee tankwagens, de éne geladen
met melk en de 'andere met ben
zine. De bestuurder van een luxe
auto glipte nog juist tussen beide
tankwagens door, met het gevolg
dat de benzineauto met aanhang
wagen van Fa. Jongerius uit
Utrecht, plotseling uit moest wij
ken. De benzinewagen kwam
daarbij in botsing met de melk-
aanhangwagen van de Fa. Bakker
uit Kampen, die kantelde. De ge
hele tank welke 6000 liter volle
melk bevatte, liep leeg. Buurtbe
woners kwamen gewapend met
emmers, kannen, ja zelfs melk
bussen.
Het gebeurde gaf een grote con
sternatie op de drukke rijksweg
en het was precies zeven uur,
voordat het verkeer weer in goedé
banen kon worden geleid. Per
kraanwagen moest de omgekan
telde melktank worden vervoerd.
Derde rassenlijst voor
groententeelt
Teneinde de tuinbouw by te
staan bij de voorbereiding van
teeltplannen wordt een nieuwe
rassenlijst, onder de naam „derde
beschrijvende rassenlijst van
groentegewassen" uitgegeven. Hier
in worden alle normaal in Neder
land geteelde groentegewassen en
voorts tuinbouwmais, tabak en de
aardbeien behandeld.
Vaste prijzen voor
tarwebloem
Wij publiceerden reeds enkele da
gen geleden het bericht, dat het wit
te tarwebloem vrij is voor huishou
delijk gebruik. Nu zijn ook maxi
mum-verkoopprijzen vastgesteld en
wel: 42 cent per kilogram <34) los
uitgewogen, 17 cent per zakje van
300 gram (15). 23 cent perzakje van
400 gram (19) en 27 cent per zakje
van 500 gram (22). Tussen haakjes de
overeenkomstige prijzen, voor tarwe
bloem van gewone samenstelling.
Te huur aangeboden
Personeel gevraagd
Woningruil
Nette jongeman oud 26
jaar zoekt kennismaking
met net meisje. Leeftijd 20
tot 24 jaar. Ned. Herv. Brie
ven onder No. 4752 bureau
van dit blad.
Auto'rf zonder chauffeur
voor binnen- en buitenland.
Vraagt vrijblijvend prijsop
gaaf. v. d. Hoek, Paulus
Potterstraat 34, tel. 5734
4725
Flinke hulp in de huis
houding gevraagd -voor hele
dagen. Zelfstandig kunnen
de werken en koken. Niet
beneden 18 jaar. Joh. Bos
boomstraat 29 boven.
4754
Woningruil van Gouda
naar Amersfoort, bevattende
2 kamers, 2 slaapkamers,
schuur en tuin. Huur f 4.50.
Brieven onder No. 4761 bur.
van dit blad.
Volksuniversiteit-Amers
foort. Cursus III van Dr.
van de Woqstijne over „Eco-
Personeel aangeb.
Gevraagd voor zo spoedig
mogelijk in klein gezin net
meisje v.g.g.v. Liefst -intern.
Huijgenslaan 16. 4756
Diversen
Jongeman zoekt incasso-
werk of klein agentschap
verzekering of bestelwerk,
onverschillig wat. in bezit
motorrijwiel en rijbewijzen
A en B. Br. no. 4765 bur.
van dit blad.
5 Febr. 1949 Bal-Masqué
in Academie de Danse voor
leerlingen, oud-leerlingen
en hun introducées. Kaar
ten op naam alleen in voor
verkoop tot en met Woens
dag 2 Februari Langestraat
113. Wij behouden ons het
recht voor personen te wei
geren zonder opgaaf van
redenen. 4749
volkingstoename in Neder
land" begint op 2 Februari.
Programma's in de boekhan
dels. Aanmelding voor 30
Jan. Utrechtseweg 99, Telef.
5454. 4758
Lessen
Ann en Bert Kamperman,
Langestraat 113, Telef. 5494.
Inschrijving Januari-clubs.
4751
Uw taxi is de Hoektax.
Wij staan met ruime 7 per-
soons auto's dag en nacht
voor U paraat. Vraagt voor
buitenritten prijsopgaaf,
v. d. Hoek. St Radb^nd-
straat 10. tel 0004 4724
Jongeman. 34 jaar, zoekt
werk voor enkele dagen per
week of enkele uren per
dag, onverschillig wat, kan
chaufferen en bezit rij
bewijs A en B. Br. no. 4764
bur. van dit blad.
Densinstituut Snijders. Kor
te Gracht 20, Tel. 5083 Don
derdag 27 Jan. aanvang der
lessen voor beginnenden
Inschrijving dagelijks. Pri
vaatlessen volgens afspraa1'
4705
Prima kousen-reparatie in
y. uur gereed.' „Perfect".
Utrechtse Weg 91. 4750
als wij dat thans kennen en dat on
der provinciaal beheer werd ge
steld. Dit Valleikanaal paste, onder
andere als tankwering, geheel in de
verdediging van Grebbelinie.
Kwesties van watergebrek en
waterverontreiniging werden hier
mede tegelijkertijd tot 'n oplossing
gebracht. De gevolgen van deze
maatregelen waren, dat de streek
rond Veenendaal geheel zonder an
deren te hinderen steeds voldoende
haar overtollig water lozen kon.
In 1941 werd voor dit zuidelijk
gedeelte van de Geldersche Vallei
tevens 'n grote ruilverkaveling aan
genomen, welke reeds grotendeels
werd uitgevoerd.
SLUITSTUK
Volgens de plannen der genoem
de staatscommissie zal tenslotte
ook het middengedeelte der Gel
dersche Vallei onder waterschaps-
verband worden gebracht.
*Tot oprichting dezer lichamen is
men inmiddels overgegaan. Op de
ze waterschappen zal de grote taak
rusten om door grondige verbete
ring d.er secundaire watergangen,
ook dit middengedeelte van de met
de aanleg van het Valleikanaal ge
schapen betere waterlozingsmoge
lijkheden te doen profiteren.
Als het water zijn weg kiest over
akkers en weiden.
voor halve dagen of voor enkele dagen in de week
Brieven, vermeldende schoolopleiding en/o( inlichtingen
omtrent voorgaande werkkring, te richten onder no. 4762
bureau van dit jWad.
Tot 20U/oorden/-U.5Ü
ML ^nrdméér fO./OP^P/axzts,n1-
Te koop gevraagd
Goed onderhouden kin
derwagen Puntenburgerlaan
5. Amersfoort. 4757
Skischoenen ter overname
gevr. in de maten 41 en 43.
Schaepmanlaan 16, A'foort.
4766
Een flinke z.g.a.n. geheel
beklede rijdbare wieg, com
pleet met bedje f 35.—. Pa
rallelweg 6. 4755
Te koop aangeboden
Te huur gevraagd
Te huur gevraagd voor
gezin best. uit twee dames
en 'vijf grote kinderen. 3
gem. slaapkamers, zitkamer
en keuken (of kookgelegen
heid). Brieven onder No.
4759 bur. van dit blad.
Aangeboden: prima tafel-
biljart, speelmaat 140x70,
compleet m. ballen, queues,
waterpas, enz. Adres: Mare
86, Leiden. 4740
Handelsvennootschap vraagt voor archief- en eenvoudige
administratieve werkzaamheden een
PROD£NTA->M£RSFQORI
Met tanden als parels, opgewekt en lachend door het leven.
Succes schuilt zovaak in een frisse, aantrekkelijke glimlach,
in stralend blanke randen! Niet alleen Maureen O'Hara,
de 20th Century Fox filmartiste („Creolenbloed")
kent de waarde van perfecte tandhygiene. Ook U
weet hoe belangrijk het is mond en tanden goed
f te verzorgen. Vraag daarom niet zomaar naar
tandpastadoch eis Prodent! Alleen Prodent
bevat dispergon dat tandsteen verwijdert
en voorkomt.
HEERLIJK SCHUIMEND
maakt parelwitte tanden
tube
JO cl.
zeer grote tube
45 a.
of
GELD
verkrijgbaar tegen 3 zon
der borg, voor alle doelein
den. niet beneden f 1500.
Vraagt inlichtingen „Sa
menwerking" Verstolkstraat
31 Leeuwarden.
GEVRAAGD
Persoonlijke aanmelding
Stoomververij „ACTIEF"
NIJVERHEIDSSTRAAT 16.
Uw brandpunt
in deze kranl
wordt gelezen
in stad en land
Door deze
kuur komt
de eetlust
in 8 blagen
terugende
gezondheid,
verbetert f
In1 maand..
Als gij U"op"M
voelt en U
bloedarmoede
krijgt, doordat
Uw bloed een
tekort heeft
aan rode bloed-
lichaampjes, dan Is het hoog tijd
om een verstcrklngsknur te gaan
doen, als door bijvoeding en ver-
boogdo ademhaling, door bij
Iedere maaltijd* versterkend en
blocdarmoedewerend Ijzer In te
nemen, zoals in spinazie zit, of
wat Pinkplllen bevatten In zó
pittig geneeskrachtige vorm, dat
4 weken voldoende Is. om 400.000
tot500.000 rode bloedlichaampjes
per mms bloed terug tc winnen.
Aldus wordt het bloed, evenals
na een kuur met krachtvocdsel
en buitenlucht, zodanig verrijkt,
dat het heel wat meer profijt trekt
van de versterkende besUinddclen
der in de ingewanden verteerde
spijzen en van de levenwekkende,
door dc longen ingeademde zuur
stof zodat dc levenskracht toe
neemt in alle cellen van het orga
nisme. Verzwakte of rcrmoeldo
Eersonen, mannen, vrouwen of
inderen, doen weer "de volle
maat" op aan spier- en zenuw
kracht,deeetlust verbctertmcest-
al binnen de S dagen, dc gezond
heid komt de eerste mnand al
terug. Pinkplllen ln iedere apoth.
en ürogisteru.
Als je lacht dan ben je rijk!
zou ik oiet als velen pas na mijn dood
beroemd worden, maar dadelijk mijn
onsterfelijke naam maken.
Alle grootheden op aarde zouden zich
door mij willen laten schilderen en
wie mij niet aanstond zou ik het
weigeren.
Voor een potloodschets zou men kapi
talen bieden.
Als ik inspiratie kreeg zou ik dag en
f nicht doorwerken zonder eten of slapen
om dan heerlijk niets te doen en in
dc prachtigste hotels dc fijnste gcrcch»
ten te eten.
