LONDEN-ROME zonder overstappen
HENRY LARSEN voer over de too DE avONTUREN VAN KAPITEIN ROB: Het geheim van de tunnel
van de wereld
Iedere gevangene krijgt een
eerlijke behandeling
De Poolzee is een oneindige woestenij
van sneeuw en ijs....
Uit de boekenmolen
Kanaaltunnel, een symbool van de
West-Europese samenwerking
Trein van morgen,
comfortabel en snel
Geheim agent in
oorlogstijd
Radio-programma
Dinsdag 1 Februari 1949
Jtr I 75. Zonder verder op-
Spannend boek over
zware tocht
„Larsen dronk een kop thee en
kookte vervolgens de pap. Nadat ze
hadden gegeten, blies hij de primus
uit en legde zich weer te slapen. De
anderen volgden zijn voorbeeld,
zodat geen hunner bemerkte, hoe
de wind zich een weg baande dooi
de wand aan de Noordwestzijde,
die vraatzuchtig afschuurde, totdat
de kleine sneeuwhut ten slotte niet
meer in staat was zich staande te
houden en geruisloos over de sla
pende mannen ineenzakte. Ver
wensingen en luide kreten braken
de stilte want de mannen moesten,
zonder enige beschutting tegen de
ijskoude wind, de sneeuw van zich
afschudden en zich aankleden."
Zo schetst G. J. Tranter in
zijn door de Utrechtse advocaat,
mr. H. J. P. H e m s i n g vertaalde
boek „Politie der Noordpool" (ver
schenen bij de Uitgeversmaat
schappij N.V. Kemink en Zoon) de
belevenissen van een expeditie der
Koninklijke Canadese Bereden Poli
tie door de onherbergzame gebie
den van het hoge Noorden. En de
auteur, die zich heeft gehouden aan
hetgeen hij vond in het logboek
van de „St. Rochus", het schip
waarmee Henry Larsen als
eerste de Noord-Westelijke door
vaart van West naar Oost heeft be
varen, tekent nog heel wat meer
dan benarde ogenblikken. Hij leidt
zijn lezer binnen in een woestenij
van sneeuw en ijs, waar hevige
stormen woeden; hij vertelt van
het dagelijks leven der Poolbewo-
ners en verzwijgt geen bijzonder
heid, die een kijk geeft op de
zeden en gewoonten van de Eski-
mo's.
Het was geen kleinigheid, die
tocht van Larsen en zijn mannen
door de Poolstreken en vooral de
kroon op het werk van deze moei
lijke expeditie: het bevaren van de'
Noord-Westelijke doorvaart kostte
geestelijk en lichamelijk boven
menselijke inspanning. Heel wat
mensen en schepen hebben daar,
bij vroegere pogingen, hun graf
gevonden. Een zekere Martin
Frobisher is er in 1576 al mee
begonnen, maar het mocht hem
niet gelukken van de Atlantische
Oceaan naar de Stille Oceaan te
komen. Toch was er de Engelse re
gering veel aan gelegen, dat de
doorvaart tot stand zou komen; zij
loofde er zelfs een prijs van
20.000 voor uit. De voor die tijd
fabelachtige prijs werd echter later
ingetrokken, want alle moeite bleek
vergeefs. Eeuw na eeuw verstreek
en telkens deden moedige, door
wind en weer geharde zeelui een
aanval op sneeuw en ijs, mist en
stormen, doch het ene schip na het
andere werd als een eierschaal tus
sen cïrijfijs gekra kt.
Maar eindelijk is het een zeer
bekend Poolreiziger, R a o u 1
Amundsen, in 1906 gelukt van
Oost naar West te varen, hetgeen
de gehele wereld in opschudding
bracht en de vraag opwierp of de
tocht na ook in omgekeerde rich
ting mogelijk was. Nieuwe pogin
gen werden gewaagd, maar in acht
jaren tijds raakten drie en dertig
"schepen in dryfijs bekneld en in
hetzelfde tijdsverloop zijn dertig
walvisvaarders met hun schepen
verpletterd en vergaan. Het scheen
een onmogelijkheid van West naar
Oost te varen
Droombeeld
Toch bleef het droombeeld van de
doorvaart grote bekoring uitoefenen op
de zeelui, maar wanneer het onderwei p
ergens ter sprake kwam luidde het
commeiitaar „Alleen een gek probeert
zo iets!" Totdat in 1940 een blauw
ogige zeeman, Henry Larsen, in
het. reglementaire uniform van de Ko
ninklijke Canadese Bereden Politie, de
vraag tot zich hoorde richten of hij
met de kleine polltleschoener „St.
Rochus" de kronkelige doorvaart wilde
„Jacques en Jacqueline"
Ferdinand Langens ro
man „Jacques en Jacqueline" is een
typisch product van de bezettingsjaren
en de basislozc tijd daarna. Hij is ge
boren uit de geestelijke nood. die zo
vele jongeren in de oorlogsjaren neer
drukte. cn die hen thans nog in zljrf
harde 'greep houdt.
Niet. dat deze roman geladen is met
uitbeeldingen van wreedheden en ver
volgingen er komt een beschrijving
in voor van een razzia die waarschijn
lijk juist door zijn indirecte weergave
een beklemmende indruk geeft maa-
hij toont veeleer hoe de jongeren ln d.e
gevaarvolle dagen zonken in een gees
telijk moeras, waaruit verscheidcncn
zich niet meer omhoog konden worste
len.
Merkwaardig veel overeenkomst
toont het boek met „De avonden" van
Simcn van 't Rcve. Ook hier is de
hoofdpersoon een jongeman, die ln
leegheid zijn uren slijt Ook hier vin
den wij die bitter aandoende minach
ting voor vader cn moeder ook hierin
vele inhoudsloze gesprekken. Zelfs de
kwesi-kwajongensachtige stijl verraadt
de invloed van „De avonden".
Waar Langen tracht geestig te zijn
is hit sarcastisch. Zijn sarcasme ls niet
zo snijdend als dat van Van 't Rcve
Hier cn daar wordt het verzacht door
een nauw verholen medelijden, soms
groeit het uit tot felle verontwaardi
ging. En daarmee wijzen wij meteen
op belangrijke verschillen met ..De
avonden", dat alleen maar een wrange
nasmaak achter laat. Langens roman
ismenselijker.
bevaren op een lange patroullletocht
over de top der wereld. En ofschoon
bekend met de verraderlijke Noordelij
ke wateren vol levensgevaarlijk drijf ijs
cn compacte mistbanken zei hij uit de
grond van zijn hart „Jal" Hij wist wat
sneeuwstormen en een temperatuur van
zestig graden onder nul betekenden, hij
had er ervaring van vele lange winter-,
maanden in het donker ingevroren te
zitten, zonder ander gezelschap dan Es
kimo's. maar toch greep hij het aan
bod gretig aan.
Stap voor stap volgt de schrijver van
het boek. dat over deze tocht gaat. de
schipper op de voet en in korte, rake
dialogen, hard zoals de mannen van het
Noorden zijn, tekent hij de meest uit
eenlopende situaties. Dlc waren soms
meer dan hachelijk, want. als een der
schepelingen naar „zachter weer" ver
langt. komt schipper Larsen met een
sombere waarschuwing: „Verlang niet
naar zachter weer" Alles gaat hier
goed. zolang het ongeveer vijf cn veer
tig graden VTiest. maar als het zachter
wordt., dan wordt het gevaarlijk. Mis
schien dat we een geweldige storm krij
gen. met jachtsneeuw. maar in elk ge
val iets ergs." Zachter weer betekent zo
iets als vijf en twintig graden onder
nul....
Het wérd zachter weer en de expe
ditie ondervond er de gevolgen van:
het ene ogenblik moest de slee door
Eskimo's niet langer op dezelfde plaats
blijven dan zolang er zeehonden te van
gen zijn. Wordt het wild schaars, dan
trekken zij verder. Andere groepen zijn
meer honkvast, voornamelijk zij. die in
dorpen leven, waar meer permanente
middelen van bestaan zyn te vinden.
Zindelijk gaat het daar niet toe. want
de Eskimo heeft naar onze opvattingen
merkwaardige begrippen.
Father Henry
HENRY A. LARSEN
Twee Kerstfeesten in het Poolijs
dikke sneeuw worden gesleept, het vol
gend moment stiet ze op een brok hard
ijs en kantelde. Dan moesten de beide
hondenspannen worden vastgelegd ter
wijl de mannen trachtten de slee weer
rechtop te krijgen. Om te voorkomen,
dat de honden intussen gingen vechten
en daarbij de trekzelen onherstelbaar
vernietigden, moest, een van de mannen
met een zweep in de hand de wacht
houden. Toen eindelijk alles weer in
orde scheen raakte men in verraderlij
ke, met sneeuw volgewaaide scheuren
van het ijs. waardoor sleden èn honden
omver tuimelden. Het is begrijpelijk dat
men niet sneller vooruit kwam dan
vijftien mijl per dag. maar Tranter be
schrijft ook tochten, waarop niet meer
dan vijf mijl werd afgelegd.
Tussen de moeilijkheden van barre
reizen cn schier onhoudbare kampe
menten door. bewegen zich de Eskimo's.
die op jacht zijn, feesten vieren of hun
f moeilijkheden bespreken met kapitein
Larsen. Zij hebben een ijzeren geduld,
deze^ inboorlingen. Als ze een zeehond
j willen \angcn. vatten ze post bij een
gat in het ijs. waar ze twee. soms drie
uren achtereen onbeweeglijk staan. Ze
hebben daar een mat van rendlcrhuid
bij nodig. want. zegt de Eskimo Equal-
la. „Al konden we de kou verdragen,
dan nóg zouden we een mat nodig heb
ben onder onze voeten, om het kner
pen van ijs en sneeuw te verhinderen.
Een zeehond hoort alles zo gauw, zelfs
al staat een man stil op het ijs".
De vrouwen blijven, als de mannen
op jacht zijrwin hun iglo's, de zelfge
bouwde sneei^/hutten. die meestal niet
lang worden bewoond omdat sommige
Toch zijn er blanken, vooral missio
narissen. die één lijn met dit goedig cn
wonderlijk volk trekken. Groot rijst
zulk een figuur voor onze ogen als
Tranter het bezoek van Larsen aan
Father Henry, een katholieke
priester, die in de omgeving van Pclly
Baai zijn arbeidsterrein vond, beschrijft. I
Een der schepelingen was gestorven cn j
om hem een eervolle uitvaart te bieden
ondernam de schipper, die met de
zijnen muurvast in het ijs zat, met en
kele mannen een wekenlange tocht I
door een woestenij van sneeuw en ijs I
naar de zicleherder, bij wie zij het
Paasfeest vieren.
Ontroerend is de tekst van het ln
„Politie der Poolzee" geciteerde dank-
lied. dat Father Henry voor zijn Eski
mo's ln hun eigen taal weergaf „Wij
danken U. o Heer, voor een rijk land
om in te wonen, waar de zeehond in
groten getale de prooi onzer harpoenen
wordt en waar altijd vis te vangen valt.
als wij slechts geduld genoeg hebben
om lang op wacht te staan Larsen
staat er bij en de keiharde zeeman voelt
zijn hart week worden bij de toewijdmg
waarmee de natuurmensen hun schep
per prijzen en danken. Naast hem staat
een jonge vrouw, die telkens flauw valt
en op zijn arm steunend de buitenlucht
zoekt om weer bij te komen. Zij ls
echter niet te bewegen naar haar eigen
iglo te gaan om te rusten, want dan
mist zij de dienst. Haar zwakte wordt
door de oude Eskimovader eenvoudig
verklaard. .Zij heeft enkele uren ge
leden een kindje gekregenvroeger
waren de vrouwen veel sterker." voegt
hij er aan toe als een excuus, dat boek
delen spreekt voor Larsen Vroeger was
alles zo anders, zélfs bij de Noordpool:
toen liet men onvolwaardig geboren
kinderen dood-gaan. dat was beter dan
hen een leven vol ontbering te laten
beginnen waar ze toch niet of heel
slecht tegen opgewassen zouden zijn.
Dood en wet
Ouden van dagen bepaalden zelf het
uur van hun dood Wie niet meer ge
schikt was om in eigen levensonderhoud
te voorzien, doofde bij zichzelf het
levenslicht...
Maar de blanken zijn gekomen cn
met hen de wet. die zoveel verbiedt wat
in de ogen der Eskimo's goed cn recht
vaardig is. Larsen begrijpt veel. maar
hij behoort tot de Bereden Politic, die
de wet moet handhaven, niet met ge
weld. maar met inzicht, en tact. Kapi
tein Larsen verstond die kunst en hij
heeft het verdiend, dat „Zijne Majesteit
Koning George VI de Poolmedaille
heeft verleend aan Henry A. Larsen..
Voor wie van gezonde sensatie houdt
en wie de romantiek van een moeilijke
expeditie zoekt, kan veel van zijn ga
ding vinden in dit uitstekend gedocu
menteerde werk. Het ls stug geschre
ven zonder het bekorend spel van fraai
gevormde en rhythmische zinnen, maar
de taal heeft zich aangepast bij het
verhaal. Wie zware gevechten moet le
veren tegen de schier onvericttclljkc
omstandigheden van de natuur, spreekt
niet altijd even beeldend; hij bijt zijn
zinnen kort af.
Larsen onderneemt liever een dagen
lange tocht in de witte woestenij dan
een rapport op te stellen aan zijn
hoofdkwartier. Lees. hoe hij worstelt
niet potlood cn papier als hij zijn aan
tekeningen moet maken: telkens weer
ervaart hij, dat het hem onmogelijk is
te formuleren wat in zijn hart omgaat
Wie „tussen de regels" kan lezen zal
het gebrek aan ..woordmuziek" graag
ter wille van de Inhoud aanvaarden
Alleen de vertaler had zich misschien
wat meer moeite kunnen geven, want
het steeds weer herhalen van hetzelfde
woord in één zin en het veelvoudig ge
bruik van gemeentcplaatsen stoort hier
en daar. Maai daar kan tenslotte Larsen
niets aan doen cn om hém gaat het in
dit boek.
De Haagse Kunstmaand is in de
nacht van Zaterdag op Zondag met
een feestelijke „Kermis der Muzen"
in Pulchrt Studio gesloten. Schil
ders en beeldhouwers hadden om
strijd de wanden en zalen versierd.
Excellenties en toneelspeelsters,
bankiers en dichters, schilders en
ambtenaren, diplomaten en dromers,
zij allen vormden een grote, gezel
lige familie, gegrepen door een
roes van vreugde.
75. Zonder verder op
onthoud bereiken Rob.
Willy en Marga ten
slotte Tanger en ver
baasd staan de inwoners
van de stad te kijken,
wanneer de „Bullbiter"
door de straten rijdt
Maar daar trekken ze
zich niets van aan. Ma
joor Ross en inspecteur
Rogers ontvangen hen
hartelijk en nog diezelf
de avond hebben ze een
lang gesprek. „We mo
gen aannemen," zegt
Ross, wanneer Rob ver
slag heeft uitgebracht
van zijn avonturen, „dat de tunnel geheel is
vernield en dat Harries met zijn mannen is
omgekomen. Dat is dan het einde van deze
avonturier." „Wat heeft die man er toch mee
voor gehad?" vraagt Willy nieuwsgierig, „dat
heb ik nooit begrepen." Ross zwijgt even. Dan
zegt hij: „Je vraagt misschien meer dan ik
weet. Willy, maar Harries dat weet je
was een Duitser. Hij was met zijn duikboot-
bemanning al vroeg in de oorlog verdwenen
met een speciale opdracht. Ik weet het niet,
maar zeer vermoedelijk zou deze tunnel dienst
moeten doen in. een volgende oorlog. Maar
laten we over dat onderwerp maar zwijgen."
De volgende dag gaat Rob op zoek naar de
„Vrijheid II". Gelukkig, het schip ligt nog
altijd op dezelfde plek voor anker!"
STEL U VOOR, dat het Kanaaltunnelplan verwezenlijkt zou zijn,
dat de trein U bovendien voeren kon door een nieuwe tunnel
dwars door de Mont Blanc direct naar Italië. U zou dan zonder
overstappen van Londen naar Rome kunnen sporen in de trans
continentale trein van morgen, met nieuw ontworpen wagons over
koepeld door glas en waarin men zou zitten of wandelen kan als
toefde men in de Social Hall van de „Willem Ru\s". Voortsnellend
met een vaart van 150 k.m. zou de tocht ruim een halve etmaal vergen.
Hoe aantrekkelijk moet het zijn in zulke „sightseeing cars" dwars
door Europa te glijden en te genieten van /iet steeds wisselende
landschap
Interieur van de „Train of to-morrow", het modernste materieelwaar
mee de Amerikaanse spoorwegen zijn uitgerust.
Wij fantaseren nog even verder en
volgen u op de reis. Eerst door het
schilderachtige Zuid Engeland om
dan bij het naderen van de krijtrot
sen van de Britse kust een geweldi-
ge duik te nemen van vijftig kilo
meter lengte onder het Engelse Ka
naal. Bij Calais ziet u de hemel
weer. het Noord-Franse land, de
lichtstad Parijs. Dan gaat de tocht
door prachtig heuvelland, door de
Franse Jura, waarna men rustig ge
nieten kan van het schone Alpen-
gebergte en van een tweede sensatie
op deze wonderlijke tocht, een da
verende ren dwars door het hoogste
Europese bergmassief, de Mont
Blanc. Uit het donker in het tinte
lende licht! Ge zijt in het zonnige
Italië en via Turijn, Genua en Li-
vorno voert de trein u naar uw be
stemming: het aloude Rome! Hier
geen aankomst, moe stoffig en ver
reist, zoals na een internationale
spoorreis van thans, maar nog even
monter en fris als bij het vertrek na
een verblijf in uiterst comfortabele
ruimten, voorzien van een volmaakt
ventilatie- en verwarmingssysteem.
Fantasie? Inderdaad, maar geen
fantasterij. Het zijn plannen, die wel
degelijk voor uitvoering vatbaar zijn
cn aan welker verwezenlijking de
eerste hand wordt gelegd.
De nauwere samenwerking tussen
de West-Europese mogendheden, zo
wel jnilitair als economisch heeft het
aloutle plan van een tunnel onder
het Kanaal weer voor het/voetlicht
gebracht. Bij de Franse volksver
tegenwoordiging is het voorstel in
gediend om tezamen met Engeland
het Kanaal-tunnel-project uit te
voeren. Typisch is. dat. gelijk zo dik
wijls in de geschiedenis der Kanaal
tunnelplannen, het initiatief weder
om van Franse zijde'komt en niet
van het zich graag door water geïso
leerd ziende Engeland. Wat die En
gelse aarzeling omtrent een vaste
landverbinding met het Continent
betreft, kan men zich afvragen wat
de invloed, van de tunnel geweest
zou zijn op de gang van zaken tij
dens de tweede wereldoorlog. Ener
zijds is het denkbaar dat een derge-
Rood en zwart
De Wereldbibliotheek gaf ,.Le rouge
et le noir" van Stendhal opnieuw
uit: Mary A Pit verzorgde de verta
ling. De Fransman Henry Beyle
(Stendhal 1783—1842) wordt de grootste
psycholoog der romantische geneiatic
genoemd Het veel geciteerde woord
over zichzelf „Ik zal omstreeks 1880
begrepen worden" is letterlijk bewaar
heid. Als aanvulling moge gelden, dat
hij, zelfs in onze tijd, bovendien nog
gewaardeerd wordt en mogelijk met
het modewoord „existentialist" bestem
peld zou kQnnen worden In Julicn, de
hoofdpersoon uit zijn „Rood en Zwart"
tekent hij voortreffelijk de plichtsmens
in zijn eerzucht cn de behoefte zich te
realiseren Met beklemming volgt men
de weg. die deze linkse zoon van een
kleine plankenzager, meent te moeten
volgen om in de „grote wereld" te
worden opgenomen, geen ander doel
nastrevend dan „de cultus van het ik".
Geen wonder, dat hij aan het eind in
gevangenschap moet erkennen: „Nee.
de mens kan z|jn medemens niet ver
trouwen". Een werk. meesterlijk van
karaktertekening in een uitstekende
vertaling.
No 50
DE eerste dagen in de gevangenis
in Haren duren lang. Ik ben er
gekomen met een heilige angst voor
mishandeling en ik heb me vast
voorgenomen geen risico's te lopen.
Ik sta daarom direct bij de reveille
op. voer de order „Kübel 'raus" uit.
was me en kleed me aan. „Kübel
'rein" en dan duurt het een hele tijd
tot het ontbijt komt. De vroege
morgenuren zijn het meest onple
zierige gedeelte van de dag. Het is
nog te vroeg, te donker en te som
ber om iets anders te kunnen doen
dan zitten. Het leven schijnt nog
niet begonnen te zijn. alles is even
onvriendelijk.
Laat in de middag op een van die
eerste dagen krijg ik bezoek. Ernst
May, de man. die mij van Scheve-
ningen naar Haren gebracht heeft,
komt binnen. Hij slelt zich vrien
delijk voor en deelt mij mee. dat
lk aan zijn zorgen ben toevertrouwd.
Hij is voor mij verantwoordelijk en
wanneer ik wensen of klachten
mocht hebben, moet ik naar hem
vragen. Natuurlijk informeer ik on
middellijk naar de rokerij. Ja. zegt
May. roken is toegestaan, maar de
gevangenen moeten zelf voor hun
sigaretten zorgen. De meesten krij
gen pakjes van thuis en ook stuurt
het Rode Kruis nu en dan sigaret
ten. Wanneer hij zich realiseert in
welke toestand ik mij bevind, be
looft hij me te zien wat hij voor me
doen kan. Heb ik nog meer wensen?
Ons feuilleton
Er is een bibliotheek in de gevan
genis, maar de bibliothecaris komt
niet vóór Woensdag. Hij zal echter
proberen ook dit in orde te bren
gen.
Een half uur later komt May te
rug met een pakje sigaretten en een
boek „De bibliothecaris is niet te
bereiken, want het is Zaterdagmid
dag. Ik heb nu maar een Duits boek
meegebracht. U leest toch Duits,
nietwaar?"
„Zeker!" antwoord ik. „Dat wil
zeggen, als het de moeite waard Ts
om gelezen te worden."
„O ja, dat is wel goed. 't Is een
historische roman, het heeft niets
met nationaal-socialisme te maken/'
Ik bedank hem. maar vraag tege
lijk: „Is dit gebruikelijk, of zou u
dit omschrijven met „tactiek" of
„diplomatie"?"
„U gelooft toch niet wat ik zeg,"
antwoordt May. „Dit is heel ge
woon. Elke gevangene krijgt een
eerlijke behandeling. Indien hij zich
misdraagt, moet hij de gevolgen
daarvan ondervinden. Maar over
„diplomatie" moeten wij nog eens
praten. Volgende week zal ik u vra
gen beneden te komen voor een
praatje".
„Bent u er zeker van, dat het
enkel een praatje zal zijn?" vjraag
ik. niet in staat mijn twijfel te ver
bergen.
„Het is mijn taak een paar pun
ten in uw bekentenis op te helde
ren. U begrijpt natuurlijk" (en hij
glimlacht) „dat alles wat u ginds
verteld heeft niet volledig en ook
niet geheel naar waarheid is. Niet.
dat mij dit iets aangaat: u kunt
blijven liegen zo hard als u wilt. Ik
weet, dat ik toch de waarheid van
u te horen krijg. Maar wij moeten
elkaar begrijpen, sehen Sie!"
„Dat zie ik. En naar ik vrees
maar al te goed. U zult mij tot pra
ten dwingen."
„Niet op de manier, die u insi
nueert. Geen haar op uw hoofd zal
gekrenkt worden. U hoeft het niet
te geloven. U zult het zelf zien.
Neen. mein Herr" en weer tintelen
zijn ogen. „u zult uit eigen vrije
wil spreken, ook dat zult u zien.
Auf wiedersehen, alles Gute!"
(Wordt vervolgd)
lijke verbinding in Mei 1940 aan het I
verloop van de krijgsgebeurtenissen
een voor Duitsland minder gunstige
wending had kunnen geven. Ander
zijds dat Hitler's eerste werk zou zijn
geweest door middel van sterke
luchtlandingstroepen de ingangen
van de Kanaaltunnel zowel aan En
gelse als aan Franse zijde in bezit
te nemen, met voor Engeland ern
stige gevolgen. Hier staat tegenover,
dat het een kleine moeite is een der
gelijke tunnel onder water tc zetten,
Schaken
Euwe prijst spelpeil
in Amerika
Het peil van het Amerikaanse scha
ken is buitengewoon hoog en beter
dan dat van de meeste Europese lan
den aldus dr. Max Euwe in een in
terview. Er zijn naar verhouding min
der spelers in Amerika, zei hij. maar
deze zijn als regel diegenen, dlc bij
zondere aanleg voor het spel hebben.
„In Nederland hebben wij meer dan
17000 schaakspelers onder wie zich er
velen bevinden, die toevallig tot het
spel gekomen zijn. In Amerika wordt
het spel gewoonlijk gespeeld door hen.
dlc over een speciaal talent beschikken
en het gevolg hiervan ls. dat het spel
peil speciaal dat van de teams
zeer hoog staat".
Hij zei verder dat het geen toeval
is. dat Botwlnnlk de kampioenstitel
draagt Hij is inderdaad de beste
schaker ter wereld,
Wat Amerika betref: plaatste dr.
Euwe Samuel Roshcvsky cn Reuben
Fine bovenaan.
Na zijn tour door Amerika cn Ca
nada. gaat Euwe exhibities spelen in
Curacao en de kans bestaat ook. dat
bij Costa Rlca cn Mexico bezoekt. In
Maart neemt hll deel aan het tour-
nool te Mnrdel Plata in Argentinië.
Rnksen
00VCR
TWf£L
1/
(f
1»
HET KANAAL
11
M
Is
LLEHflVBE
w
0IEPPC 'v
4
1
1
1
1
4
PflP'JS
zodat de Angelsaksische vrees mis
schien altijd moer uit een soort con
servatisme dan uit reële gevaren ls
voortgesproten.
Strategisch belang
De Kanaaltunnel ls onder de hui
dige omstandigheden in de eerste
plaats van groot strategisch bclanr
voor de Westeuropese Unie. Wel
zün de tunnelingangen bU een even
tuele vijandelijke aanval kwets
bare punten, doch de moderne ca-
mouflagelcchniek schept ongetwij
feld ook hier zeer vergaande mo
gelijkheden tot bescherming.
Dan is er de economische be
tekenis. Hoe belangrijk is het niet.
wanneer treinen cn auto's zonder
oponthoud van Engeland naar
Frankrijk en omgekeerd kunnen
rijden, waardoor de tijdrovende en
duurdere Kanaalovertocht, hetzij
per boot, hetzij per vliegtuig, ver
meden kan worden. Bijzonder on
gunstige weersomstandigheden, die
het Kanaalverkeer nog al eens he
iemmeren. spelen dan geen rol
meer.
Mede verdient aandacht geschon
ken te worden aan het belang van
een Kanaaltunnel voor het Euro
pese spoorwegverkeer. Vaak ver
keert men in de mening dat 't inter
nationale treinverkeer zo'n beetje
over zijn hoogtepunt heen is en op
de duur grotendeels het veld zal
moeten ruimen voor het luchtver
keer. Dit staat echter nog geens
zins vast en valt speciaal voor de
dichtbevolkte Westeuropese landen
zeer te betwijfelen. Bij een vergelij
king tussen deze twee verkeers
middelen in de toekomst, moet men
wat het materieel betreft niet het
huidige rijtuigpark voor het inter
nationale spoorwegverkeer in be
schouwen nemen. Dit is voor een be
langrijk deel verouderd. Het comfort
dat de treinreiziger in de toekomst
'geboden wordt, blijkt uit de meest
moderne trein waarover de Verenig
de Staten thans beschikken, de
„Train of To-morrow". Reeds het
uiterlijk van de tot deze trein be
horende rijtuigen wijkt geheel af
van hetgeen wij gewend zijn. Elke
wagon beschikt over een glazen koe
pel, van waaruit men naar alle zij
den een onbelemmerd uitzicht heeft.
Dit uitzicht wordt nimmer gestoord
door rook of stoom, aangezien voor
de trein een dieselelectrische loco
motief loopt. De stoelen zijn van het
verstelbare type dat we in moderne
vliegtuigen aantreffen en daarnaast
geven losse fauteuils de mogelijkheid
om groepjes te vormen cn in elke
gewenste richting van het uitzicht te
genieten. In het slaaprijtuig zijn de
bedden aangebracht in de langsrich-
ting en vindt men wastafels, kap
tafels en ander toebehoren van de
modernste soort. Ook het restauratie
rijtuig heeft een glazen koepel cn
het dineren daarin tijdens een rit
door een maanlicht overgoten berg
landschap moet een onvergetelijke
gewaarwording zijn.
Concurrent van het vliegtuig
Gaat men er nu van uit dat met
dergelijk comfortabel materieel in
de toekomst ook de verbinding tus
sen de voornaamste Europese steden
onderhouden zal worden en dat wel
met snelheden van 150 k.m. per uur
of meer, dan komt de concurrentie
met het vliegtuig wel in een enigs
zins ander licht te staan. Immers
deze treinen zullen het hart van de
grote steden direct verbinden, ter
wijl men voor het gebruik maken
van een vliegtuig veelal aanzienlijke
afstanden naar cn van de vliegvel
den zal moeten blijven afleggen.
Verder zal dit spoorwegverkeer bij
na niet beïnvloed worden door het
weer en kan men met behulp van
moderne seinstelsels snelheden van
150 k.m. per uur onder welhaast alle
weersomstandigheden volhouden.
Bovendien zal de reisprijs per trein
vel immer veel lager blijven dan
die per vliegtuig en doet het reizen
met de treinen van morgen in com
fort zeker niet onder voor dat per
vliegtuig, eerder is het tegendeel het
geval.
Betrekken we nu in dit spoorweg-
toekomstbeeld de Kanaaltunnel, dan
openen zich wijde perspectieven.
Daarbij moet dan de aandacht ge
vestigd worden op een ander plan
dat men in Frankrijk zal gaan uit
voeren: het boren van een tunnel
door de Mont Blanc. Dit betekent
een belangrijke verbetering voor het
spoorwegverkeer tussen Frankrijk
en Italië. Wanneer Kanaaltunnel en
Mont Blanctunnel beide gereed zijn
zal de afstand tussen Londen en Ro
me per spoor ongeveer 1700 k.m. be
dragen, welk traject in ruim een
halve etmaal afgelegd kan worden.
Deze verbinding zal van vergaande
invloed zijn op het toeristische ver
keer. waarvan vooral Engeland,
Zwitserland en Italië zullen profi
teren.
Tenslotte nog ietè over de tech-
nische uitvoering van het project.
Het tunnelplan, dat in 1875 tot een
begin van uitvoering kwam, behels
de in de eerste plaats de aanleg van
een hulptunnel met een middellijn
van drie m. Deze moest dienen voor
materiaalaanvoer en ventilatie bij
het boren van de beide daarboven
naast elkaar gelegen spoorwegtun
nels, elk met een diameter van zes
meter en bestemd voor enkel spoor.
Kort voor de tweede wereldoorlog
schatte men de duur van dit werk
op zes jaar en de kosten op 50 mil-
lioen pond sterling De tunnel zou
een totale lengte krijgen van 50 k.m.,
waarvan er 35 onder de zee liggen.
Het diepste punt kwam daarbij 90 m.
onder het wateroppervlak. Bij de
huidige stand van de tunnclbouw-
techniek is het wellicht uitvoerbaar
een spoorweg- en een autotunnel te
bouwen elk met een zodanige dia
meter dat tweerichtingverkeer mo
gelijk is. De tunnels onder de Mersey
van Liverpool naar Birkenhead zijn
daarvan een voorbeeld.
Komt de Kanaaltunnel thans in
derdaad tot stand dan kan deze ge
zien worden als een symbool van de
Westeuropese samenwerking en als
een factor van grote invloed op de
verkeersontwikkeling in ons wereld
deel.
Franchise Flore naar
En geland
Do Nederlandse chansonnière en
toneelspeelster Frangoisc Flore zal
eind Februari naar Engeland ver
trekken om daar de leidende dames-
rol te vervullen in de Engelse ver
sie van de revue der „Folies Ber
gères". Het is voor 't eerst na 10
jaar, dat weer een revue van de
„Folies Bergères" in Engeland
wordt vertoond De mannelijke
hoofdrol wordt door een Fransman
gespeeld De eerste voorstelling
wordt op 21 Maart gegeven.
Nederland-Oostenrijk 4-4
In het Amsterdamse concertge
bouw werd Maandagavond voor de
eerste maal een landenwedstrijri ge
houden tussen de amateurboksers
van Nederland cn Oostenrijk.
Het eindresultaat was dat zowel
Oostenrijk als Nederland elk vier
partijen "hadden gewonnen.
Na de pauze werd scheidsrechter
Barend Bergstroem gehuldigd in
verband met zijn 25-jarig scheids
rechters-jubileum.
De uitslagen luiden:
Vlicggewicht: Johan Schmoellerl
(Oostenrijk) w.o.p. van v. d. Zee
Bantamgewicht: Franz Dyna (O.)
w.o.p. van Formenoy.
Vedergewicht: Eduard Kerschbau-
mer (O w.o.p. van Angel.
Lichtgewicht: Moos Linneman (Ne-
dcrl.) wint door diskwalificatie in
tweede ronde wegens ongeoorloofd
optreden van Schalek (Oostenr.).
Wcltergewicht: Wilhelm Kraxner
(O.) w.o.p. van Slaap.
Middcngewicht: Snoek (N.) w.o.p.
van Hans Kochllcijger.
Halfzwaargewicht: Schagen (Ned.)
w.o.p. van Otto Michtits.
Zwaargewicht: Dijkman (N.) w.op.
van Otto Hofstaetter
Kerknieuws
Ncd. Herv. Kerk
Aangenomen naar Rottcrdam-Delfs-
haven (vac. J. Ph. Egglnk) J. Dieper-
sloot tc Assen.
Bedankt voor Holten S. Visser to
Uithuizermccdcn; voor Goedciccde J.
G Abbringh te Benschop- voor Hol-
landscheveld F. L van 't Hooft te Ble-
zelingc; voor Muldcn E. R. Damstc to
Groot-Ammers.
Gercf. kerken
Beroepen te Zuidlarcn D. de Boer to
Aalte-;
Bedankt voor Applngedam P v. d
Spek tc Wanswerd; voor Naarden K.
W. Dercksen te Maassluis- voor Sappe
nneer (vac. W. Tom) D J. Modderaar te
Oude Pckola
Gcref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Tweetal te 's-Gravenhage T. Dorrc-
sum en H. Vcltman tc 's-Hertogenbosch
Aangenomen naar Zwartsluis E. Koop
cand. tc Delfzijl, die bedankte voor
Aduard, Berkum. Glanerbrug, Kantens.
Mildam, Minnertsga. Oude-Blldtzljl, We-
tninge-Sauwcrd, Tlel-Zaltbommcl cn
Wicrinjerwcrf.
Oud-Gercf. Gemeenten
Tweetal te St. Phlllpsland A de Reu
ver te Terneuzcn cn W. van Dijk to
Capcllc a. d. IJsscl.
Evang. Lutta. kerk
Aangenomen naar '.s-Gravenhage (vac.
A. W C de Wit) A. K. v. d. Mclj te
Nijmegen-
Geref. Gemeenten
Tweetal te s-Gravcnhagc T. Dorre-
stein tc Opheusdcn en L. Rljksen to
Lelden.
Hedenavond
HILVERSUM I: 19 00 Nieuws: 19.15
Guitaarmuzlek; 19.30 Dit ls leven 19.45
Rcg uitz.20.00 Nieuws: 20 05 De ge
wone man: 20.12 Hoorspel- 22.37 Actua
liteiten; 22.45 Avondgebed; 23 00 Nws.:
23 15 Marla-gezangen 23 45—24.00 Clavc-
cimbel.
HILVERSUM II: 19 00 Radiostrip;
19 10 Miliza Korjus: 19 15 Vlotter Frans
leren spreken: 19 30 ln stijgende li)n:
20.00 Nieuws- 20.05 Radlo-zoekll%Vf
20 15 Bonte Dinsdagavond- 21.30 Allerlei
2135 Brieven over hersengymn.; 21.45
Buitenlands overzicht; 22.00 Pierre Pal-
la- 22 30 Duettenavond 23.00 Nieuws:
23 15—24.00 Avondconcert,
Morgen
HILVERSUM I. 7 Nieuws; 7.15
Ochtendgymnastiek; 7.30 Lond. Radio
Orchestra. 7.45 Een woord voor de
dag. 8,— Nieuws; 8.15 Te dcum lauda-
mus. 8,45 Boston prom. orkest, 9
Ochtendbezoek; 9.30 Gram. platen; 9.55
Boston prom. orkest. 10.30 Morgen
dienst: 11— BBC Empire strijkorkest;
11,15 Hoorspel. 12 Luton Girls Choir;
12 15 Violoncel; 12.30 Land- en tuin
bouw- 12 33 Lond Radio Orkest; 12 45
Melndert Bockcl met kwartet; 13.—
Nieuws; 13.15 Mandolinata, 13.45 J S.
Bach en zijn vier zonen; 14,15 Orgel
cn pianoduo; 14.40 Even onder ons;
15— Jeugdconcertcn; 16— Postzegel
verzamelaars; 16.15 Voor onze Jongens
en meisjes; 17.30 Zigeunerorkest; 18.—
Onze Ned. koren en korpsen; 18.30
Rc-g uitz
HILVERSUM II: 7— Nieuws; 7.15
Gram platen; 8— Nieuws; 8.18 Film
selecties; 8.50 Voor de hulsvrouw; 9.—
Boston Symph. Orkest; 9.30 Waterstan
den; 9.35 Boedapester-strijkkwartct;
10— Morgenwijding. 10 20 Onze keu
ken; 10.30 Als de stofzuiger zwijgt;
11 —Pop. non-stop prog 12.— Accor-
dcola; 12.30 Land- en tuinbouw; 12.33
Voor het platteland; 12.38 Killma Ha-
waiians; 13.Nieuws: 13.15 Kalender;
13.20 Metropolc-orkesi; 14— Gespro
ken portretten; 14.15 Jeugdconcert;
15— Hoorspel; 15 30 Regenboog; 16.—
Roodborstjes; 16.15 Het stond in de
krant; 16.45 Vragen staat vrij: 17.15
Jan Corduwener. 17.45 Reg uitz. IR
Nieuws: 1815 Varia; 18.20 Robin Hood
Deel Orchestra; 18.30 Deze vragen hebt
U ook.
