JU
BOLS
Pierre Palla debuteerde op zijn
achtste jaar in Venlo
Stalin verslaan met Gandhi
Op transport van Vught naar de
gevangenis te Utrecht
„Bij het klimmen der jaren wordt
een mens bezadigder"
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
ernst
Ferdinand Langen: Jacques en Jacqueline, roman
uitgave: De Bezige Bij, Amsterdam, 1948
Kniest ie 't kort
AKKERTJES
pLezers
Griep - Togal
Radio-programma
Geheim agent in
oorlogstijd
schrijven ons.
AXEL MUNTHE
overleden
Zaterdag 12 Februari 1949
5
O IERRE PALLA vindt, dat de bijna vijftig jaren van zijn leven
A als een film aan hem zijn voorbij gegaan. Er is zo veel in
I gebeurd en er was zo veel variatie, dat het moeilijk werd. bcpaal-
I de belevenissen te onthouden. Maar één ding weet hij nog heel
I goed. Hoe hij als jongetje van acht jaar. in zijn geboorteplaats
I Venlo. zijn eerste pianoconcert gaf. De zangeres, die hij die avond
I ook begeleidde, had hem aan het slot, zo maar op het podium,
I gezoend. En dat vond de jonge kunstenaar helemaal niet prettig.
Veel liefde voor het
klassieke repertoire
Enige weken geleden gaf
Pierre Palla opnieuw een con
cert in Venlo. Na afloop sprak
hem een oude dame aan, die in
gezelschap was van een nog
bejaarder heer. Het was de
zangeres van Palla's debutan
tenconcert veertig jaar gele
den. Zij was getrouwd met
Pierre's vroegere hoofdonder
wijzer.
De muziek had al vroeg een be
langrijke plaats in het leven van de
tegenwoordige radio-organist. Als
kind al oefende hij elke dag aan
de piano, in het café van zijn va
der. Studeren is hij steeds blijven
doen, vele uren per dag Ook toen
wij zijn woning aan de Gijsbrecht
van Amstellaan te Hilversum bin
nen kwamen, zat Palla te spelen.
„Mooi instrument", prezen wy
zijn Blüthner-vleugel.
„Ja, eigenlijk te mooi voor mij.
Hij krijgt ongelooflijk op zijn ziel.
Ik speel er veel te veel op. Ik ben
namelijk niet tevreden, vóór ik een
programma, dat ik moet brengen,
thuis vier keer achter elkaar kan
spelen, zonder moe te worden."
De musicus laat ons de wijsvin
ger van zijn rechterhand zien. Het
etrste lid van de vinger ontbreekt.
En dan komt het verhaal, hoe hij
als jongen het beruchte fijt in die
vinger had. De dokter had de top
a' geamputeerd. Maar de pijn bleef
en men vreesde, lat hij de hele
vinger of de hand zou moeten mis
sen. Een monnik van een klooster,
even over de Duitse grens, hielp
hem in één dag van de pijn af, met
een wonderlijk, eigen gemaakt
smeerseltje. Die dag zal hij nooit
vergeten.
Zeventien jaar was Pierre Palla,
toen hij in de Catharina-kerk te
Utrecht examen deed als kerkor
ganist. Met het diploma in zijn zak
trok hij naar Amsterdam, waar hij
gedurende enkele jaren de orgels
mocht bespelen in verscheidene
hulpkerken, o.a. in „De stal van
Bethlehem". Maar de jonge kun
stenaar verdiende zó weinig, dat
hij tenslotte bezweek voor een
engagement als pianist en organist
Sinds 1 Maart 1931 is hij in
vaste dienst bij de AVRO. Hij
begon destijds als pianist in
het orkest van Kovacs Lajos
en vijf jaar later toen de nieu
we studio gereed kwam, werd
hij ook weer organist.
Dat ging mooi samen, omdat het
electrische orgel een zeer licht
toucher heeft. Hij speelde zowel
lichte als ernstige muziek, welke
beide genres hij ook altijd gelijke
lijk gestudeerd had.
„Het is een heel gewoon ver
schijnsel", zegt Palla, „dat een
mens bij het klimmen der jaren
bezadigder wordt. En omdat ik ook
niet meer de jonge Pietje Palla
ben, keer ik langzamerhand wat
meer terug tot het heel oude, klas
sieke en romantische repertoire.
De moderne componisten liggen
mij minder, hoewel ik er ermele
zeer bewonder. Verder vind ik het
erg prettig, kleine, smaakvolle
lichtere programma's te arrange
ren. Ik instrumenteer en orkestreer
en repeteer met ensembles en ko
ren en ik begeleid ook veel Al dat
werk is eigenlijk even afwisselend
en plezierig. Componeren doe ik
ook wel eens, bij sommige gele
genheden. Maar van die drang heb
ik niet zo'n last als zekere Beet
hoven".
Of Palla nog tijd heeft voor an
dere liefhebberijen dan muziek
maken?
„Ja, sinds kort. Puzzles oplossen.
Eer paar weken geleden probeerde
ik voor het eerst mijn krachten op
een raadsel in een weekblad.
Er werd een hypermodern foto
toestel uitgeloofd en ik had nog
geen apparaat. „Dat wil ik winnen"
zei ik tegen mijn vrouw. En laat ik
het nu gisteravond thuis gestuurd
krijgen!"
9. Drukke weken vol
gen. Rob wordt geïn
strueerd en raakt geheel
vertrouwd met de in
strumenten, die hij moet
bedienen. Hij heeft
meermalen een vlieg
tuig bestuurd, maar dit
is toch nog wel iets an
ders. Vooral de fantas
tisch grote snelheden,
waarmee hij rekening
moet houden, stellen
hem en Prudon voor de
grootste problemen. Dan
breekt de dag aan van
de eerste proefvlucht.
Met een razende snel
heid schiet Rob weg
over de oceaan. In een
oogwenk heeft hij enkele honderden mijlen
afgelegd. Het landen vooral is moeilijk en
er worden proeven genomen met een sleep-
anker, dat kan worden uitgeworpen en de
snelheid direct snel afremt. De raket daalt
dan op het water, maar blijft drijven. Het
„levende eiland" wordt af en toe in zware
electroncnncvels gehuld, die tot ver in de
omtrek stormen veroorzaken. Gelukkig ligt
het eiland op zo'n afgelegen plek in de oce
aan, dat de scheepvaart er weinig hinder van
ondervindt.
PIERRE PALLA in zijn element achter het grote, electrische AVRO-
concertorgel.
in het theaterorkest van Max Tak.
Of hij dat, als ernstige musicus,
niet „erg", vond?
„Eerst wel een beetje. Het was
een klein orkest, maar het had een
uitgebreid en uitstekend reper
toire". Hij laat ons een oude parti
tuur zien, met in de rechter bo
venhoek een opschrift in sierlijk
krulschrift:
„A Pierre Palla, magnifique
artiste. En souvenir de mon
séjour a Amsterdam,
Jean Wièner".
„Dat gaf de componist me, toen
we met Max Tak het Pianoconcert
Franco-Americain van Wièner voor
'f eerst in Nederland zouden spelen.
Tak had tegen de componist opge
schept, dat ik dat concert l'im-
proviste" zou kunnen spelen: Ik
zat er wel een beetje mee in, maar
ik speelde toch en de componist
was er nog al tevreden over."
M A zijn Amsterdamse jaren
1 in Tuschinsky bracht Pal
la enige tijd in Duitsland door,
waar hij orgels inspeelde en
demonstreerde voor een grote
firma.
Voor de Zondag
Het onmogelijke
wordt niet
gevraagd
Deze week was ik bezig met Ro
meinen 12. Het hoofdstuk, waarin
Paulus omschakelt van de geloofs
leer naar de praktijk van het leven.
Het is die omschakeling, waar wij
nog al eens mede tobben. In theorie
weten we het alles zo goed, bouwen
we de idealen torenhoog, maar in
de praktijk komt er helaas zo'n
beetje van terecht. Reeds daarom
kan het zijn nut hebben, eens on
der te duiken in de Romeinenbrief,
waar de eerste helft geen idealen
geeft en de tweede helft wél wer
kelijkheid.
Iets van de nuchterheid van de
ze tweede helft vinden we in Rom.
12 vers 18: Indien het mogelijk is,
zoveel in u is, houdt vrede met alle
mensen.
Paulus weet óók wel, dat nie
mand in vrede leven kan, wanneer
zijn buurman dat wil beletten. Er
zijn situaties, waar de vrede een
voudig zoek is, of ge het erkennen
wilt of niet.
Paulus, wijs geworden door de
ervaring, is dan ook zéér voorzich
tig, en stelt geen algemeen geldige
eis. Maar, terwijl hij het mindere
vraagt, wordt dit het meerdere. Im
mers. het ideaal kunnen we als ge
heel opzij zetten, omdat het niet te
verwerkelijken is. Maar hier wordt
gevraagd: zoveel in uw vermogen
is. indien enigszins mogelijk Dat
wil zeggen: en als er dan toch ruzie
zal zijn, in het groot van de volke
renwereld, in het klein van uw sa
menwoning, zorg dan in ieder ge
val, niet, dat het gelijk aan uw
kant is, maar dat van uw kant het
uiterste gedaan is.
Misschien kunt ge na dit eerlijk
overdacht te hebben, nog even een
bezoekje bij de benedenburen af
steken vanavond? v. E.
Lezenswaardig boekje van
Louis Fischer
De Amerikaanse journalist Louis
Fischer verbleef in de dertiger ja
ren in Moskou. Vandaar uit zond
hij artikelen de wereld in, die o.a.
hun weg vonden naar „Die neue
Weltbühne". Wie van zijn opstellen
over het bolsjewistische Rusland,
over Litwinof. over plan-economie
of over private eigendom kennis
nam. kon gemakkelijk tot de con
clusie komen, dat de Sovjets in Fi
scher een welwillend beoordelaar
hadden gevonden! Niemand ver
haalde er 7'eh -■ t <4- r t
ki In een in 1936 verschenen boek
van zijn „linkse" reportages sprak
en hein inoeeiue bi, ..c
van de Sovjetunie". Wie echter zijn
„Stalin en Gandhi" heeft gelezen,
dat onlangs bij uitgeverij „De Drie
hoek" in een Nederlandse vertaling
het licht zag, zal graag bereid zijn
z'n vroegere mening over Louis Fi
scher grondig te wijzigen. Uit het
boek blijkt zonneklaar, dat de Ame
rikaanse reporter weliswaar de
Sovjets welwillend tegemoet trad,
maar allerminst het slachtoffer is
geworden van hun Potemkinse dor
pen of hun gewiekste propaganda.
Het onvermijdelijke gevolg hiervan
is, dat van zijn vroegere welwil
lendheid geen spoor is overgeble
ven.
„Stalin en Gandhi" is een belang
wekkend boekje, dat de lezer tot
nadenken stemt. Van de eerste tot
de laatste bladzijde is het een
vlammend pleidooi voor de demo
cratie. die door hem overigens al
lerminst wordt geïdealiseerd. Inte
gendeel, hij heeft een open oog voor
haar kwalen en gebreken. Zijn be
toog komt hierop neer, dat men
voor deze kwalen niet bij Stalin
genezing moet zoeken, maar bij
Gandhi. „Stalin verslaan met Gan
dhi: dat is de weg die leidt tot per
soonlijke vrijheid en tot persoon
lijke waardigheid, en dus tot demo
cratie en tot vrede". Zo luidt de
laatste alinea van dit geschrift.
Anders dan de titel zou doen
vermoeden, wordt er over de per
soon van Stalin en de persoon van
Gandhi maar heel weinig gespro
ken. Dit boekje handelt over de ac
tuele politieke problemen van onze
na-oorlogse tijd. Fischer schrijft
over het dodelyke gevaar dat de
Sovjet-dictatuur vormt voor de vrij
heid van millioenen mensen, over
de tegenstelling tussen Rusland en
Amerika en over de dreiging van
een derde wereldoorlog. Hij doet dat
niet op de zwaarwichtige manier
van de man in de studeerkamer,'
maar met de vlotte pen van de ver
slaggever. die iets te zeggen heeft,
omdat hij veel zag en hoorde.
Deze vlotheid wil allerminst zeg
gen, dat het boekje oppervlakkig
is. Fischer gaat recht op de proble
men af en noemt ze bij hun naam,
inplaats van ze uit de weg te gaan.
Hij geeft ook aan hoe ze naar zijn
mening kunnen .worden opgelost
Het oordeel over deze oplossing
willen we. graag aan de critische
lezer zelf overlaten. Maar het is in
ieder geval een oplossing die er
naar streeft de vrijheid, de vrede,
het menselijk geluk en de mense
lijke waardigheid te verstevigen.
Daarom verdient dit boekje het te
worden gelezen.
De violist J o Juda en de pianist
Arnold ,|uda hebben deze winter
een tournée gemaakt door Scandinavië.
ZIJ oogstten zoveel succes, dat zij al
weer een engagement kregen voor het
volgende seizoen In Parijs zal van
20 tot 27 Juni een internationaal con
cours voor pianisten en violisten wor
den gehouden. De deelnemers mogen
niet Jonger zijn dan 15 jaar en niet
ouder dan 32 jaar Leerlingen en oud-
leerlingen van het Conservatoire Royal
de musique te Brussel zullen op 22 Fe
bruari een concert geven in het Ko
ninklijke Conservatorium in Den Haag
De Italiaanse sopraan Irma Bozzi
L u c c a zal in Den Haag een concert
geven De Franse acteurs Fernan-
del en Sacha Guitry zullen sa
men optreden. Als het financieel mo
gelijk blijkt zal het mannenkoor ..De
Zaankanters" optreden in een interna
tionaal zangconcours, dat in Engeland
wordt gehouden De ParijSe „Socicté
de poésic" bestaat vijftien jaar Ter
gelegenheid van de boekenweek (26
Februari—5 Maart), zal op 24 Februari
in de Amsterdamse Stadsschouwburg dc
gebruikelijke literaire gala-avond plaats
vinden. De tentoonstelling „Schrij
vers van nabij", die in het Haagse ge
meente-museum wordt gehouden, is
verlengd t.e.m. 25 Februari In ver
band met de onzekere politieke toe
stand zal dit Jaar geen internationaal
muziekconcours in Scheveningcn wor
den gehouden In Den Haag is opge
richt de „Union internationale des amis
du bel canto", welke hen, die van goe
de zangkunst houden, wil organiseren
De „Women's international art club"
organiseert van 19 Februari tot 25 Maart
in Londen een expositie. Ook Neder
landse beeldende kunstenaressen zullen
werk inzenden Het Friese kunstcen
trum „Prinsentuin" te Leeuwarden is
Woensdag geopend De Nijmeegse
studenten zullen ter gelegenheid van
het zilveren Jubileum van dc R K.-unl-
Angst voor de werkelijkheid is
de algemene kwaal der jongeren.
De jonge zoon van een reiziger
in weegschalen vertelt, wat hy op
eén dag beleeft. Hij verlaat zich op
weg naar het stadhuis, waar hij
het huwelijk van zijn zes jaar
oudere broer wil gaan bijwonen,
raakt in een door Duitse soldaten
veroorzaakte straatrel verzeild, be
zoekt een winkel, een cafetaria,
treft vrienden in enige café's, gaat
naar de huwelijksreceptie, waar
door omstandigheden het bruids
paar zelf ontbreekt, komt vervol
gens weer met bekenden samen in
enige café's en gaat na deze be
trekkelijk doodgewone d^g tegen
„spertijd" naar huis.
LDUS in 't kort de inhoud van de
x ook zelf korte roman, die Ferdi
nand Langen onlangs in het licht heeft
gegeven en die zich onderscheidt van
de twee voorafgaande werken „Hélène
in het Heelal" en „In Pyjama". Deze
laatste Immers speelden zich af In de
verdroomde sfeer die kenmerkend ls
voor de Jongeren van de „Woord"-
gToep. In dit laatste boek heeft de
schrijver klaarblijkelijk moeite gedaan,
iets dichter aan te knopen aan de ge
wone. alledaagse werkelijkheid en aan
gewone. begrijpelijke gebeurtenissen.
Het resultaat moet echter enigszins hy
bridisch genoemd worden. Langen im
mers ls een speelse geest en niet afke
rig van dwaze, desnoods ietwat studen
tikoze grapjes Wie zal hem dat mis
gunnen? Als een Jongen met knikkers
speelt (en Ferdinand Langen is slechts
dertig Jaar oud), zal geen sterveling
hem gebrek aan ernst verwijten. Maar
als hij met mcnsenschedels of afgesne
den oorlappen eenzelfde spelletje be
drijft. zal dat ergernis verwekken en
niet iedereen zal het van goede smaak
lijken. In dit boek speelt Ferdinand
Langen een ietwat onnozel spelletje
met een uiterst lugubere materie, nl.
de bezettingstijd.
HU speelt, maar lusteloos en melig.
Ik voor mU persoonlijk neem hem dat
niet kwalijk Zeer weinig lieden ir\ ons
zwaarwichtig vaderland hebben enige
waardering over voor speelsheid. En
dat de schrijver dit spel bedrijft met de
gruwbare werkelUkheid der bezettings
jaren. wordt begrljpelUk en vergeeflijk,
wanneer men bedenkt dat hij in 1940
nog slechts 22 Jaar oud was en dit spel
zijn enig mogelUke tegenweer tegen dc
overmacht v5n die druk. Een zekere
laconieke, niet eens brillante. prevelen
de grapJasserU ten aanzien van een tijd
waarin het om dood en leven, om vrij
heid en onzegbare Jammer ging, moge
terecht aanstoot geven. Bij nauwkeuri
ger beschouwing echter wordt het dui
delijk dat dit soort van spelen een
vorm van eerlU'khcid ls.
In de eerste plaats immers was het
de enige vorm van verzet die voor dc
jonge auteur openstond dc enige ma
nier om de realiteit te dragen en te
verwerken voor iemand in wiens aard
het nu eenmaal niet lag, er daadwer
kelijk middenin te gaan staan en deel
te nemen aan de ondergrondse strijd
en aan wie mag men dit als els stel
len? In de tweede plaats valt een
dergelijke houding mede te verklaren
Uit het loffclUko streven, zich te hoe
den voor ondoorlecfdc, vage abstracties
en uit angst voor te grote woorden.
I—I ET ironische en anecdotische ls cch-
A x ter bij Ferdinand Langen in dit boek,
nu het voor het eerst met een grotere
dosis werkelUkheid werd vermengd, te
weinig geestig en te weinig inhoudrUk.
Het speelt niet eens een superieur spel
met dc taal of met de situaties gelijk
b.v bU Henriëttc van EUk, maar het
haspelt een beetje sloom en zinloos
om met mensen en dingen. Een befaamd
humorist als Eric van der Steen heeft
dan ook verklaard dat hU deze geestig
heid niet op prUs stelde Van iemand
wiens (vaak niet geringe) geestigheid
voornamclUk op een spel met het woord
Letterkundige kroniek
door
Victor E. van Vriesland
berust, ls dit oordeel verklaarbaar. Aan
het anecdotische is hier echter ook de
achtergrond, de zin ontnomen die het
resp. psychologisch en sociaal wel heeft
bU b.v. CCS Crone en Mary Dorna.
Het is minder poëtisch dan In het vroe
gere werk van Langen, maar er zit
een nieuw clement tn. een streven naar
iets dat men a.h.w. dc ongerichte en
doelloze „anccdotique pure" zou kun
nen noemen, voorzover zoiets moge-
lUk Is.
Een beetje pueriel ls deze geestesge
steldheid wel. dat valt niet te ontken
nen. Maar drie, vier decenniën geleden
was de jeugd weer een tikje te ouwelUk
en dat ls misschien nog onaangenamer.
\vy willen de auteur dan ook niet hard
vallen z>ver een roman die voor hem
een poging tot vernieuwing ls. Het sur
realistische element uit Langen's vroe
gere werk is hier vrijwel geheel ver
dwenen, al zijn er nog rudimenten van
te vinden. De fantasie heeft zich daar
voor thans gericht op een ietwat non-
scnsicale vermenging van het zinloze
met het nog acceptabel „normale".
Denkt men echter aan de psychologisch
verantwoorde en op zeer mcnselOke
typering berustende humor van een
Advertentie
'mtm
Die pijnen op gezette tijden...verdrijf ze' De
moderne vrouw blijft ook in die dagen /"t-N
monter en fit :zij neemt een AKKERTJE1(/^-a\
helper» direct
Nesclo. dan merkt men eerst hoezeer
de personen in .Jacques en Jacqueline"
onaf blijven, te schimmig en ondulde-
lijk. ondanks hier en daar rake karak
teristieken.
Toch heeft dit proza in zUn bUna on
beschaamd autistisch, traag, eentonig
gemummel iets eigens en daardoor iets
aardigs Diepzinnigheid zoals bU som
mige echte surrealisten als Bclcampo
(en soms W. F Hermans), ontbreekt
Langen ten enenmale En naast het
charmante, sprookjesachtige en lichte
verbeeldingsspel van een Bomans lijkt
het zUne doortrokken met de bittere
onlust van angst voor de tijd en niet
afgereageerde wrok tegen het burger
lijke. Maar het slothoofdstuk ls. na
enige gemakkelijk te duiden waakver-
bceldlngen, geschreven in een opmer
kelijk verzoenende toon. dio een be
vredigend slotaccoord lijkt
AN NEER ik mU. nog vóór het over
lezen, bezin op wat ik hierbo
ven heb gezegd, heb ik toch 't onaange
name gevoel, dat ik voor deze schrijver
te streng ben geweest, meer dan ik be
doelde. Om in Ferdinand Langen's eigen
trant te eindigen, ik neem alles terug
Want dit is een lezenswaardig en op
merkelijk bock, dat van een oorspron
kelijke en talentrijke, hoewel nog niet
volgroeide persoonlijkheid getuigt, en
de moeite van het lezen, die trouwens
gering is. loont En laat ik nu gauw
zwijgen, eer ik het weer bederf.
WANJ
te I
Advertentie
ZIEKTE IN 'T GEZIN
Bij kou op borst en keel inwrijven
met Dampo. Volwassenen bü griep
en liektegevoel bovendien Sanapa-
rin (Tabletten) of Mynhardtjes
(Cachets) innemen.
Advertentie
By het oerste teken van griep (oï
nog beter als voorbehoedmiddel)
gebruik Togal - tabletten, die o.a.
Kinine bevatten. Het is 't bekende
en beproefde middel tegen rheuma-
tiek, spit, ischias, griep, hoofd- en
zenuwpijnen. By ap. en drog. f 0.83.
Hedenavond 1
HILVERSUM I: 19 00 Nieuws 19 15
Te vuur en te zwaard: 19.25 Harmonle-
muzlek. 19 45 Rcg. ultz - 20 00 Nieuws:
20 05 De gewone man: 20 12 MctroooU-
tan opcra-orkcst; 20 20 Lichtbaken:
20.50 Nationaal Symp. orkest; 21.00 Ne
gen heit de klok; 21.45 Wie neemt de
handschoen op: 22 00 Weekend sere
nade- 22.30 Actualiteiten; 22 45 Avond
gebed; 23 00 Nieuws 23 25—24.00 Hün-
dcl-proframma.
HILVERSUM II: 19 10 Artistieke
staalkaart; 1930 bezoek bij kunstschil
der; 19 45 mevr. Anne H. Mulder; 20.
Nieuws; 20 05 Dingen van de dag;
20 15 Ramblers. 21— Socialistisch com
mentaar; 21.15 De bonte bal; 22
Stradiva-scxtet. 22.25 De mens en zijn
liefhebberijen: 22.40 Johan Jong; 23.—
Nieuws; 23.15—24.— Dansmuziek.
Morgen
Advertentie
ff
Het mensdom kan heel
wat nog leren.
Daarom moet men
zoveel confereren.
Giet als ik, heel reëel
TIP VAN BOOTZ
door Je-keel.
Aan Je wereld zal
niets meer mankeren.
'n TIP VAN BOOTZ
Hr W. J.V te Zaandam ontv. 1 fl. TIP
verslteit. „Fuente Ovejuna" van L o-
pes deVega opvoeren Dc vrouw
van Jan de Hartogh een dochter
van de Engelse schrijver Priestley
heeft een dochter gekregen Da
nielle Darrleux enGeorgos
March al kregen de ..Prix Citron",
omdat zij zich een jaar lang het onaan.
genaamst hadden gedragen, terwijl J o-
sette Day en Jean Marais
de „Prix de l'orange" kregen voor hun
beminnelijk gedrag Het festival voor
hedendaagse Engelse muziek begint op
27 Juni In Cheltenham.
59
HET blijkt al gauw, dat we naar
Utrecht gaan. De raak zal voor
het Hof komen en met d:t vooruit
zicht marcheren we kamp Vught
uit, twee aan twee geboeid en
zwaar bewaakt door twee rijen
„groene politie". Ik geloof niet, ooit
meer van een treinreis genoten te
hebben dan ditmaal, van Vught
naar Utrecht. De buitenwereld
weer te zien met normale, vrije
mensen, die kunnen gaan en staan
waar ze willen, weer die vriende
lijkheid van het Rode Kruis te er
varen, dat pakjes met brood en si
garetten onder ons verdeelt. Dit
alles vervult niet alleen van droef
geestigheid, maar ook van een zoe
te troost, de troost dat ik misschien
op zekere dag toch ook weer daar
buiten mag zijn, vrij! Ook Jan heeft
dit vreemde gevoel en we bepraten
samen de wens is de vader der
gedachten hoe het zou zijn en
wat we zouden doen. als we dat
nog eens mochten beleven.
Eén van de bewakers brengt ons
terug tot de werkelijkheid en raadt
ons aan liever te roken dan te eten.
omdat men ons in Utrecht wèl de
rookwaren maar niet het eten zal
afpakken. Het is aandoenlijk te zien
hoe sommigen met lange, snelle
trekken roken. Zij zweven besluite
loos tussen het verlangen om er
langzaam van te genieten en de
wens alles op te maken vóór het af
genomen wordt. Een paar besluiten
het risico te nemen. Er is natuurlijk
een kansje, dat het naar binnen ge
smokkeld kan worden!
Ons feuilleton
De gevangenis in Utrecht is voor
mensen, die in voorlopige hechtenis
gehouden worden en op.-hun ver
oordeling wachten. Zij is goed - -
organiseerd en wordt behoorlijk
geleid.
Voor de eerste maal zit ik hier
niet alleen in een cel. Mijn mede
bewoner is nog een echte nieuwe
ling, behept met de normale vrees
en verlegenheid, die iemands eerste
dagen in de gevangenis vergallen.
Hij is in zoverre nuttig, dat hij
me de posities van de geallieerde le
gers kan verklaren, waarvan zij. die
langer in de gevangenis zijn. slechts
uiterst onnauwkeurig op de hoogte
zijn. Er komt wel nieuws door,
maar in de regel uit een verschei
denheid van bronnen, die niet altijd
even betrouwbaar zijn.
De verwarming is een uitstekende
verbindingsmogelijkheid en langs
deze weg maak ik kennis met Be
rends. een man van uitzonderlijke
kwaliteiten, met wie ik later goede
vrienden zal worden. Hij is reeds
veroordeeld tot levenslange gevan
genisstraf en wacht op de bevesti
ging van dit vonnis door de hoogste
autoriteit. We spreken over aller
hande onderwerpen, steeds in het
Engels, welke taal hij uitstekend
beheerst! De twee voornaamste on
derwerpen zijn: eten en de kansen
op bevrijding en we hebben werke
lijk een reuzen prettige tijd met
deze beide onuitputtelijke thema's.
Na drie dagen wordt mijn celge
noot ontslagen en vervangen door
Jan, een jonge man uit het Zuiden.
Hij bewijst me een zeer waarde
volle dienst door een potloodstiftje
op de grond te vinden en haalt me
over al mijn gedichten op stukjes
toiletpapier te schrijven. Hij werpt
zich op tot mijn bibliothecaris en
slaagt er werkelijk in twee blaadjes
literaire uitspattingen door een
reeks fouilleringen heen te slepen.
Onlangs stuurde hij ze me terug.
Hij is er dus óók levend uit geko
men!
HILVERSUM I: 8.00 Nieuws; 8 15 Gr.
platen; 8 30 Morgenwijding; 9.30 Nieuws
11.30 Stedelijk orkest van Birmingham;
12 35 Gr platen: 12.40 Orkest zonder
naam; 12 35 Zonnewijzer: 13.00 Nieuws.
13 25 Orkest zonder naam; 3.50 Buffalo
Bill: 14 05 Opera van Monteverdi; 14 55
Gesprekken met kunstenaars: 15 05
Kamermuziek; 15.45 Uit de ecvaren-
zone- 15.55 Zangvereniging; 16.10 Voct-
balreportagc; 16.25 Vespers; 17.00 IKOR:
18.30 Rcg. uitz.: 19.00 Gr platen; 1915
Kent gij Uw bijbel; 19 30 Nieuws: 19.45
Gr. platen: 19 50 In 't Boeckhuys: 20 05
De gewone man: 2012 Uit en thuis;
2300 Nieuws; 23.15—24 00 Radio Phllh.
orkest.
HILVERSUM II: 8 00 Nieuws: 8 18
Lond. Philh. orkest: 8.30 Voor het plat
teland; 8 40 Barcarole: 9 12 Sport; 9 15
Men vraagt: 9 45 Geestelijk leven: 10-
Zondagshalfuur, 10.30 Kerkdienst: 11.45
Tussen kerk en wereld 12 00 The Avro-
Jeans; 12 30 Zondagclub: 12 40 Kindcr-
zangklassc: 13 00 Nieuws: 13.15 Mede
delingen; 13 20 Les Gars dc Paris 13 50
Even afrekenen, heren: 14.00 Boyd
Ncel strijkorkest. 14 05 Boekenhalfuur;
14.30 Concertgebouworkest: 16 30 SDort-
revue- 17 00 Gesprekken met luiste
raars; 17.20 Een mooi kerklied: 17.30
Ome Keesje; 17.50 Sport. 18 00 Nieuws;
18.15 Wlm Ibo's cabaret. 19 00 Radlolym-
dus: 19.30 Gram muziek; 20 00 Nieuws:
20 05 Reportagcdlcnst. 20.15 Operafrag-
mentcn: 20.55 Hoorspel; 21-30 Filmmu
ziek. 22 00 Allerlei: 22.05 Frltscn en
fratsen: 22 30 Musica Antlqua 23 00
Nieuws- 23.15 Skymastcrs; 23 4524 00
Planoduo
Maandag
HILVERSUM I. 7 00 Nieuws; 7.15
Ochtendgymnastiek: 7 30 Gr platen; 7.45
E-n wcord voor de, dag. 8 00 Nieuws:
3 15 Te deum laudamus. 8.45 Ondrltsjek
kwartet; 9 15 Bezoek bij zieken; 9 30 Zl->
geunermuziek; 9 45 Patricia Rossbo-
rough 10 00 Royal Philharmonisch ork.:
11.70 Van oude en nieuwe schrijvers;
11 40 Pianorecital; 12 10 Gr.platen; 12 30
Land- en tuinbouw: 12 33 Orgelspel.
12.45 Bnchmuziek- 13 00 Nieuws; 13.15
Mandoünata; 13.45 Peter Kreuder; 14 00
Schoolradio 14.3-5 Oporafragmentcn;
15 30 Trio's uit alle landen: 16 00 Bij
bellezing- 16 45 Phllh orkest van New
York; 17.00 Voor de kleuters; 17.15 Am-
sterd- a capellakoor; 17 45 Reg. ultz
18 00 De Vijf Zapakara's; 18.15 Sport.
18.30 Reg. uitzending.
HILVERSUM II: 7 00 Nieuws; 7 15
Gr. platc-n; 8.00 Nieuws: 8.15 Gram.
plater. 8.55 Voor de vrouw; 9 00 Boston
Pops orkest: 9 30 Waterstanden; 9 35
Grp>aien; 10 00 Morgenwijding: 10 15
Arbeidsvitaminen- 11 00 Oo de Uitkitk:
11.15 Orkclconccrt; 12 00 Lyra-trlo: 12 30
Land- en tuinbouw; 1233 In 't Spion
netje. 12.38 Gerard van Krevelen: 13 00
Nieuws: 13 15 Mededelingen: 13 20 Sky-
mesters: 13.50 Trio-zang; 14.00 Wat gaat
er om ir de wereld; 14 15 Omroepka-
merorkest 15 15 Bonbonnlère. 16 00
Sollstcnconcert; 16 45 Musicalender:
17 30 Hoort zegt het voort: 17.45 Gr.
platen; 18.00 Nieuws: 13 15 Mededelin
gen 18 20 Gr platen. 18 30 Radio film
krant
Voorlichting
Met enige verbazing vernam ik dat
er in ons land niet minder dan 410
officiële voorlichters zijn, verdeeld over
diverse rijksburcaux en departementen
Met enige verbazing, inderdaad Hoo
nu: er wordt zo dikwijls geklaagd
ook in Uw blad las Ik daarover voor
heen enkele opmerkingen dat er te
weinig voorlichting komt van de rige-
rlngs-instclllngcn U zult toch nooit
meer kunnen volhouden, dat dit ligt aan
een tekort aan voorlichters. Of ztl«
niet al deze voorlichters voor hun taak
berekend?
Laat ons aannemen, dat dit wèl net
geval ls. Hoo komt het dan. wil ik met
klem vragen, dat wij, doodgewono Ne
derlanders. ten aanzien van zovele
vraagstukken niets of niet voldoende
weten. Ik zou U willen wijzen op ao
„voorlichting" t a v. Indonesië, onze
buitenlandse politiek, onze financiële
moeilijkheden, onze economische per
spectieven Hoe. vragen wij ons menig
maal af, staat het nu met de economi
sche unie met België en Luxemburg,
welke plannen bestaan er t.a.v. leger en
vloot, wat deed Montgomery hier kort
geleden?
Ik wil U deze vraag stellen: weet U
precies, wat al deze vierhondcrdtlen of
ficiële voorlichters de hele dag uitvoe
ren?
Uw abonné: P. DE R.
(Antwoord redactie: ,JJcen".)
Beleid in Indonesië
Reeds eerder deelde ik U mede. dat
het eerste optreden in Indonesië onder
Generaal Spoor had moeten worden
doorgezet $lechts een paar dagen zou
den een gunstig einde hebben bereikt
Daarna ls er eindeloos lang gepraat tot
dat opnieuw een politioneel optreden
onvermijdelijk was geworden.
Thans ls het oude gepraat met Soe-
karno, Hatta en c.s. weer begonnen met
hetzelfde doel „rekken en hopen op in
menging van bulten af ten nadele van
Nederland en tot voordcel van dezo
heren baantjesjagers
En onze regering ln Den Haag praat
weer dapper mee om „politiekerede
nen Ms Oat nog even voortduurt loopt
het met Indonesië volkomen mis.
Zij die in Den Haag deze gong van
zaken voorstaan en steunen hebben
door hun „politiek" deze zaak bijna
volkomen vernield tot schade van de
gewone bevolking ln Indonesië, van Ne
derland en van dc gehele wereld ZIJ,
die dc Indonesische zaak goed zien krij
gen bij onze huidige regering geen
kans
Als het kalf verdronken ls zal men
de put willen dempen, maar dan ls het
te laat. Misschien ls het reeds te laat!
Hoogachtend.
H. LANTINGA.
Plcter Brcughclstraat 33.
Op 92-jarige leeftijd overleed
gisteravond in het Koninklijke
paleis te Stockholm dr. Axel
Munthe, voormalig lijfarts van de
Zweedse Koninklijke familie en
auteur van het bekende boek „De
geschiedenis van San Michele".
Dr. Munthe studeerde medicij
nen in Parijs en oefende praktyk
uit in Rome alvorens in 1903 naar
Zweden terug te keren als arts
voor de Koninklijke, familie. Deze
functie bekleedde hij tot 1919.
Hij werd wereldberoemd
1929 door het bovengenoemde
boek. dat hij schreef tijdens zijn
verblijf van enkele jaren in een
huis op het eiland Capri, dat „San
Michele" heette.
Naar verluidt is Koning Gustaaf
ten zeerste getroffen door het
overlijden van zijn vriend, die als
speciale gast verscheidene jaren op
het Koninklijke paleis verbleef,
waar hij thans is ontslapen.
Tengevolge van onvoorzichtig
oversteken is een 81 jaar oude
vrouw gistermiddag in Amsterdam
door een vrachtauto aangereden.
Zy overleed kort daarr~
(Wordt vervolgd) kenhuis.
Advertentie
f een slechte gewoonte!
een goede gewoonte!
O
de beste gewoonte is:
eZ/kett dag ee/t yZaasje
B»h Z.O G. verdl afgtlttttd »p dt
ttrandrrdt ittrhie tan 40*!$. D&arem
Hift Bils pmig tn hmi itt tillt arena
gtbttlles Zfn rttir.
Verrolg deze serie! De bekroonde
rekeningen «-orden om de 14 dtgen
gepubliceerd en beloond mee een kruik
Bols. Inzendingen onder motto „Eiken
d»g een Gltisie" «in de N V. Erven
Lucas Bols. Amsterdam.
Bekr. inz. ran A L te Amsterdam
Winkelsluiting I
De plannen van dc minister van Eco
nomische Zaken t.a.v. de winkelsluiting
hebben, laat lk het maar ronduit zeggen,
mijn verontwaardiging gewekt Ik sta
al meer dan twintig Jaar in myn 'aak,
lk heb alle narigheid met dc sluiting
tot acht uur ('s Zaterdags tot tien uur!)
meegemaakt, lk heb dag aan dag ge.
zien hoe myn gezin onder deze vrijwel
onbegrensde werktijd leed lk kon
nooit eens rustig met vrouw en kinde
ren vai) de maaltijden genieten ik
wil openlijk verklaren- .Wat ook de
Tweede Kamer besluit oVcr de winkel
sluiting. nooit zal lk bereid zUn mijn
winkel tot zeven uur open te houden!"
Pas de laatste Jaren ben lk werkelijk
„vader" van mijn gezin geweest. Hoe
veel ben lk. en ls mijn gezin, te kort
gekomen doordat de huisvrouwen nis-
ten, dat zij de pictluttlgste boodschap
jes, die zij hadden vergeten 's middags
te halen, nog krijgen konden, omdat
de winkels toch open waren Vraag het
gerust aan de meeste winkeliers: ra
zes uur hebben zy nooit veel verkocht.
Het ging altijd om kleinigheden.
En wat de uniforme winkelsluiting
op één vaste middag betreft ook daar
van worden wy. middenstanders, de
dupe. Nooit weer kunnen wij persoon
lijke boodschappen doen Wanneer moet
ik mijn haar laten knippen? Wanneer
kan lk rustig ergens een costuum gaan
kopen? Wanneerach. zo kan lk
doorgaan
Ik hoop maar. dat de minister met
dit wetsontwerp „de kous op de kop"
krygt.
L. C. D. (kruidenier)
Winkelsluiting II
Met de nieuwe winkelsluitingswet (z©
ls nog geen wet. maar slechts een
voorontwerp, als het ware een studie
object. Red ben lk het beslist oneens.
Ik heb zelf geen zaak, ben dus geen
middenstander, maar arbeider. Maar
Juist daarom ben ik tegen het open
laten van de winkels tot zeven uur
's avonds
Wy. arbeiders, hebben door middel
van onze vakorganisaties en ook door
onze politieke strijd dc 48-urige
werkweek verkregen Als Ik denk aan
de Jaren, dat lk als Jongmaatje nog
tien twaalf uur per dag aan de draai
bank stond, en lk vergelijk die tijd met
nu, dan ben lk dankbaar dat onze
werktijd beperkt Is tot 48 uur
En nog zijn wij niet tevredenI Ons
doel ls zo spoedig mogelijk dc 40-urigo
werkweek te veroveren Ik weet wel,
dat dit nu. met de economische moei
lijkheden. niet gaat. Maar zodra de
kans er is
Ja, daarom ben lk tegen de late slui
tingsuren van de winkels. Ik heb er
varen. hoe de meerdere vrije tijd heeft
bijgedragen tot. het geluk van mijn ge
zin Toen de 48-urige werkweek er
kwam kreeg ik meer tijd mij met vrouw
en kinderen te bemoeien. Ik had daar
ook meer lust toe. omdat ik minder moe
dan vroeger thuis kwam. Ik kreeg meer
tijd om te lezen en wat voor de orga
nisatie te doen.
Ik heb Jaren meegelopen ln een be
weging. die streed voor het geluk van
alle mensen, Dus ook voor de midden
standers Daarom zou lk ook voor hen
willen eisen een 48-urige werkweek. Ik
vrees, dat vele middenstanders wèl voor
de late winkelsluiting voelen Laat ons
hen dan beschermen tegen hun e.gen
verkeerde opvattingen.
C DE K.
(Onderschrift redactie Wij menen, dat
vele middenstanders het met de laatste
opmerkingen van de heer De K. vol
maakt oneens zullen zijn. Laat de iicer
De K. het stukje van de heer L. C D
dat wij hierboven afdrukken maar
eens goed lezen Hij zal zijn standpunt
moeten herzien.)
