Verwaarloosde kinderen vinden op
„Zandbergen" een thuis
Stmapjm keggaiml
Burgemeester De Monyé heeft nu
zo'n vreselijke spijt
„De Meeuwen" won geslaagd
zwemfeest van „Neptunus"
Schooltennis in Amersfoort
Een „start kans" in het leven door
opvoeding en opleiding
Pleeggezinnen in
het hele land
„Met plotseling opdoemende obstakels
heeft U rekening te houden!"
Architect Bos en meester Ter Mors
ook in de beklaagdenbank
2
Donderdag 17 Februari 1949
grens van Amersfoort liggen vijf tehuizen van de maatschappij
Zandbergen waar meer dan tweehonderd ouderloze of verwaarloosde
kinderen worden verzorgd. Zij zijn niet de eersten: van de oDrichting van
„Zandbergen" af nu vijf en zeventig jaar geleden leefden 3300 pupil
len in de huiselijke sfeer, die in de gebouwen van de maatschappij altijd
heeft geheerst en nog heerst.
Zij zijn ook niet de laatsten* groot :s helaas het aantal, dat buiten ge
zinsverband wordt groot gebracht en eigenlijk een plaats moest vinden in
een van deze herstellingsoorden". Herstellingsoorden, omdat elk kind
hier wordt gevormd tot een persoonlijkheid, een gemeenschapsmens en
een goede arbeidskracht.
vrijuit met directeur en assistenten
bespreekt.
Tweehonderd kinderen wonen
op dit ogenblik in de zeven tehui
zen, waarvan er vijf in Amersfoort
en twee in Hilversum gevestigd
zijn. Steeds komen er nieuwelingen
binnen, die liefdevol worden opge
nomen in de overal merkbare hui
selijke sfeer, doch ook.... steeds
vertrekken er kinderen, die jaren
of maanden op „Zandbergen" zijn
geobserveerd of gevormd.
Kinderen gaan. Want „Zand
bergen" legt niet de nadruk op het
verblijf in de tehuizen! De direc
tie heeft contact met vele tiental
len pleeggezinnen in het land, waai
de kinderen worden ondergebracht
in een milieu, dat het best met hun
geaardheid en godsdienst overeen
komt. Bij die pleegouders worden
zij behandeld als eigen kinderen en
hier krijgen zij de gelegenheid om
zich als persoonlijkheid en gemeen-
Kinderen komen.Kinderen,
die opgroeiden in een omgeving,
die nauwelijks enige zorg aan hun
opvoeding besteedde en slechts
heel zelden een spoor van de hui
selijkheid of de gezelligheid bood,
waarnaar het kind toch zo hun
kert. „Zandbergen" wil hun dit ge
mis vergoeden, probeert die kinde
ren te brengen in een warme sfeer,
waar zij begrip vinden voor hun
moeilijkheden en zich thuis voelen.
Laat ons daarom niet spreken van
een opvoedingsgesticht. Dat klinkt
zo hard, zo onverbiddelijk. Zo'n
naam roept herinneringen op aan
de instellingen, waarin de kinderen
omstreeks de helft van de vori
ge eeuw opgesloten leefden en
het accent voor een zeer belang
rijk deel op het uitbuiten inplaats
van op het opvoeden viel. Laat ons
„Zandbergen" liever beschouwen
als een „sociaal-paedagogisch her
stellingsoord", omdat de kinderen
hier de verzorging krijgen, die zij
thuis ontbeerden, hetzij door het
ongunstige milieu. hetzij door
moeilijkheden in eigen karakter,
die het noodzakelijk maken dat zij
onder leiding komen.
Die leiding berust bij mensen,
die het beste met hun pupillen
voor hebben. Zij willen in de eer
ste plaats bereiken, dat de kinde
ren een „startkans" krijgen in het
leven, door opvoeding en opleiding.
Vandaar dat elke nieuweling bij
aankomst wordt getest, opdat de
directie zich een beeld kan vormen
van de jongen of het meisje, dat
aan haar zorgen is toevertrouwd.
Zij krijgen dan een opleiding, die
bij hun aanleg past: sommigen
gaan naar de H.B.S. of naar de
Ambachtsschool, anderen naar de
Mulo of naar de Huishoudschool.
Bij de opvoeding houdt de lei
ding vast aan drie gedachten; zij
wil elk kind vormen tot een per
soonlijkheid, een gemeenschaps
mens en een goede arbeidskracht.
Zij selecteert daartoe de pupillen
in groepen, zodat elke groep kin
deren omvat met overeenkomende
karaktereigenschappen. Zij heeft
bovendien in een der tehuizen een
zelfbestuur ingesteld. De jongens
kiezen hier zelf een leiding, die
tal van zaken bespreekt met de
directie. Zij streeft er tenslotte
naar, dat elk kind zich vertrouwd
gaat voelen in de „Zandbergen"-
gemeenschap en zijn problemen
schapsmens ten volle te ontplooien.
Het behoeft geen betoog, dat zij
echter blijvend onder toezicht
staan van „Zandbergen".
Als de kinderen een en twintig
jaar geworden zijn, neemt de zorg
van dit „sociaal-paedagogisch her
stellingsoord" een einde. Dan kijkt
de directie elk kind peinzend na en
zij stelt zich telkens weer opnieuw
de vraag: „Zal die jongen of dat
meisje zich kunnen handhaven in
de maatschappij, die vooral voor
hen toch zo onnoemelijk veel ge
vaar oplevert?"
De praktijk geeft daarop geluk-
lig een gunstig antwoord. Slechts
sporadisch komen er klachten op
„Zandbergen" binnen, terwijl jus
titie en politie maar heel zelden
inlichtingen over een oud-pupil
verzoeken.
Is het wonder, dat de werkzaam
heden op „Zandbergen" en in de
pleeggezinnen, vooral in deze tijd.
handen vol geld kosten? Geld, dat
voor een zeer aanzienlijk deel
door particulieren moet worden
verstrekt? Nog kampt de directie
met een tekort, dat in verband met
de oorlogsschade, met geen moge
lijkheid kon worden „wegge
werkt". En daarom doet zij een
dringend beroep op de burgers van
Amersfoort; zij vraagt een ieder de
collecte te steunen die Zaterdag
gehouden wordt ten bate van dit
herstellingsoord, waar kinderen
van alle gezindten worden behoed
vooi\ de gevaren van de omgeving,
waarin zij opgroeiden.
Auto sloeg op hol
Op een parkeerplaats aan het
Zand, stond een vrachtauto gepar
keerd. De bestuurder moest de wa
gen met een slinger op gang bren
gen, maar hij was vergeten dat de
wagen in de eerste versnelling
stond. Het gevolg was, dat de auto
ging rijden en tegen een muurtje
opreed. De bestuurder draaide het
contactsleuteltje om, zodat hij kon
verhinderen, dat de wagen een
huis ramde. Een vriend, die voor
de auto had gestaan, liep een snii-
wond aan zijn hand op, doordat de
linkse koplamp tegen de muur
werd gedrukt en versplinterde. Vijf
meter muur werd vernield.
In het Sportfondsenbad werd gisteravond de Prinses Marijke-beker ver-
zwommen tussen de Meeuwen (A'dam), HVGB (Haarlem), Zwemlust
(Utrecht) en „Neptunus", dat als gastvrouwe fungeerde.
De Meeuwen, die de beker 't vorig jaar mee naar Amsterdam mochten
nemen, slaagden er in, dit weer te doen. Geen ogenblik, is de overwinning
van de Amsterdammers in gevaar geweest. Reeds na twee nummers hadden
zij de leiding genomen, om die niet meer af te staan.
de door een doorslagbal te geven, die
de eigen keeper verraste. Nadat we
derom Nepturms de leiding nam,
moest Vlasakkc> zwichten voor een
verraderlijke boogbal van de helft
af. zo kwam de rust met 22
In de 2e helft liet Neptunus echter
zien, dat het het eerste-klasseschap
waard was" en maakte spoedig 52
in haar voordeel, waarmee 't einde
kwam.
De wedstrijd MeeuwenHVGB
eindigde met 32 in 't voordcel van
HVGB.
Uitslagen
Ons dagelijks teveel
Drie autobestuurders, die het
parkeerverbod op de Hof overtra
den, werden bekeurd, evenals de
autohandelaar, die zonder rijbewijs,
nummer en letter reed.
Noteert U even
Grand Theatre. Snouckaertlaan.
tel. 4632. Alleen 's middags half drie
„Nattigheid", t/m Donderdag, 8 uur
„Tot ons genoegen" met Willy
Walden en P. Muyselaar.
City Theatre, tel. 6572. „Duistere
wegen. Aanvangstijden overige
oagen 2.30, 6.45 en 9 uur.
Rembrandt Theatre: „Vliegende
duivels". Aanvangstijden overige
dagen 2 30 en 8 uur.
DONDERDAG 17 FEBR.: Amicitia
20 uur. Concert door de pianist
Julius Katchen.
Jaarvergadering ABVLO.
ZATERDAG 19 FEBR Amicitia 20
uur Toneeluitvoering „De Diesel"
ZATERDAG EN ZONDAG 19 EN 20
FEBR Clubgebouw Zonnebloem
straat, 20 uur. Toneelver. „Groot
Toneel" met „Aller Zielen" van
Herman Heyermans.
ZATERDAG 19 FEBR.: ZUT Gezel
lig familiefeest met medewerking
van PTT-cabaret 7.30 uur.
ZONDAG 20 FEBRGrand Théatre
10 uur Inst. voor Volksontwikke
ling. Filmochtend met „Union
Pacific".
P. Borstraat 20 uur. KAJ Vas
tenavondviering.
Volksgebouw. 10.30 uur: „Dage
raad", „Opvoeding tot het huwe
lijk" door J. F. Henschel.
DANSEN:
CABARET DANCING „De Stlcht-
se Heuvel," Utrechtseweg 180. Tel
3494. Zaterdag 19.30—23 uur: Zon
dag 19.3023 uur.
J. VAN SCHA1K: Café Leusderweg
bij spoorwegovergang. Tel. 5510.
Woensdag 20—23 uur. Zaterdag 20
23 uur. Zondag 's middags 1517
uur s avonds 2023 uur.
Woensdag 11 uur. Zaterdag 8—
11 uur. Zondag 811 uur.
CABARET DANCING VAN T HUL
Krommestraat 14 Tel. 5685.
Hamersveld: 17 Februari, Café v. d.
Hengel, schutjas-concours J.B.T B.
..Ros Bayart", vergadering AB
TB.
18 Februari: „Ros Bayart" K.A.B.
vergadering.
Leusden: „De Mof". Feestavond
buurtvereniging „Bavoort". revue
„kant en klaar".
Ina de Gans versloeg
Jef van Feggelen
Neptunus had een vlot programma
opgesteld, dat door de jury even vlot
werd afgewerkt. Begonnen werd met
de 100 m. borstcrawl dames, waar
Ina de Gans uitstekend partij gaf aan
de Haarlemse Margot Marsman, die
in Londen onze kleuren hoog hield
bij de Olympische Spelen. Slechts
met 0.8 sec. voorsprong eindigde mej.
Marsman in 1 min. 14 sec. In de eer
ste serie van dit nummer won Ada
Scheerder (Nept.) in de keurige tijd
van 1 min. 16.8 sec. Ook bij de heren
op dit zelfde nummer wist Nept. een
tweede plaats te veroveren, en wel
door Jan de Gans, die 1 min. 6.8 sec.
noteerden.
Bij het schoolslag nummer, het
zwakke punt van Neptunus, zowel
bij de dames als de heren, begonnen,
de Meeuwen sterk uit te lopen. Bij
de dames waren de tijden zeer matig,
terwijl bij de heren, alleen de mid
den-voor van ons nationale water-
polo-team v. Feggelen, met 2 min.
50 sec een verdienstelijke tijd maak
te. De anderen konden geen van allen
de drie minuten grens passeren.
Op de 100 m. rugcrawl dames
leverde Ina de Gans de beste pres
tatie, door met een verrassende
eindspurt, haar oude rivale. Iet Kos
terv. Feggelen. te slaan, in de uit
stekende tijd van 1 min. 16.6 sec. Bij
de heren kwamen slechts de num
mers I en II onder deze tijd. Jelle
Hoekstra (HVGB) werd hier onbe
dreigd eerste. Na vijf nummers van
het programma bedroeg het Verschil
tussen Neptunus en HVGB (resp. II
en III) slechts 9 punten. De estafet
tes moesten dus de beslissing bren
gen. Bij de 3 x 100 m. wisselslag es
tafette bezette Meeuwen dc eerste
plaats, bij de dames, zowel als de
heren. Bij de laatste 100 m. vrije slag
van Neptunus. maakte Ada Scheer
der waarschijnlijk een nog betere
tijd, dan op haar persoonlijke num
mer. Even leek ze nog een bedreiging
te vormen voor Bep v. Schaik van de
Meeuwen, maar op dat ogenblik
raakte ze de zijkant van het bad en
was die kans verkeken
Bij de heren spande het op dit
nummer tussen HVGB en de Meeu
wen. Neptunus en HVGB namen de
leiding op de rugslag. maar daarna
kwam van Feggelen zó opzetten, dat
de Meeuwen ook dit nummer in de
wacht sleepten.
Tenslotte de meest spectaculaire
estafette van de avond, de 5 x 50 m.
vrije slag. die ook weer tussen Meeu
wen en Neptunus werd uitgevochten.
Helaas moest Neptunus het met een
invalster stellen bij de dames, hoewei
daaraan de nederlaag niet geweten
mag worden. Bij de heren bleef de
uitslag tot op 't laatste ogenblik on
zeker. Door een gemist keerpunt
moest Neptunus ook hier met een
tweede plaats genoegen nemen.
Zo kwam aan de zwemavond een
einde met de volgende eindstand:
1. Meeuwen. 2. Neptunus. 3. HVGB.
4. Zwemlust.
Als nagerecht waren er nog twee
polowedstrijden. Neptunus lootte te
gen Zwemlust en begon heel zwak.
Verschillende misverstanden konden
slechts door grotere snelheid en iets
betere baltechniek opgelost worden.
Toch namen onze stadgenoten de
leiding, waarna de mid-achter van
Neptunus voor de gelijkmaker zorg-
Automarkt
Amersfoort, 17 Februari. Op de
wekelijkse automarkt werden 306
motorvoertuigen aangevoerd.
100 m. borstcr. (d.1: 1. M. Marsman
(H.) 1 min. 14 sec.; 2. I. de Gans (N.)
1 min. 14 8 sec.; 3. B. v. d. Bogaard
v. Schaick (M.) 1 min. 15.1 sec.
100 m. borstcrawl (h.): 1. K. Smits
(M.) 1.4.2; 2. J. de Gans (N.) 1.6.8.
3. J. Nielcn (M 1.7.
100 m. schoolslag (d.): 1. G. Mool-
huizen (M.) 1.36; 2. S. v. Proostdij
(M.) 136.8; 3. A. v. Bckkum (N.)
1.38.4.
200 m. schoolslag (h.): 1. R. v. Feg
gelen (M.) 2.50.1; 2. K. Reyninks
(M 3.04.8, 3. A. Donker (H.) 3 05.
100 m. rug (d.): 1. I. de Gans (N.)
1.19.6, 2. I. Kosterv. Feggelen (M.)
1.21.2, 3. L Brandt (H.) 1.35 6.
100 m. rug (h.): 1 J Hoekstra (H.)
1.14 9; 2. J. v. Rijn (H.) 1.19.2; 3. K
Smits (M.) 1.19.8.
3 x 100 m wisselsl. est. (d.): 1.
Meeuwen 4 min. 17 sec.; 2. Neptunus
4 min 21 sec.
3 x 100 m. wisselsl. est. (h.) 1.
Meeuwen 3.48.6; 2 HVGB 3.50.
5 x 50 m. est. vrije slag (d 1.
Meeuwen 2.58.6; 2 Neptunus 3.2.8.
5 x 50 m. est. vrije slag (h.): 1. HV
GB 2.35; 2. Neptunus 2 35.2; 3. Zwem
lust 2.35.5.
Eindstand: 1. Meeuwen 2001.6 pnt.;
2. Neptunus 2073.7 pnt; 3. HVGB
2096.5 pnt.; 4. Zwemlust 2222.5 pnt.
Schaken
A. J. Wichard speelde
simultaan
In het Christelijk Militair Cen
trum aan de Lange Beekstraat
werd Dinsdagavond een simultaan
seance gegeven door de heer A. J.
Wichard, lid van de Chr. Schaak
vereniging „Ons Genoegen". De
heer Wichard gaf op deze avond
twee seances aan negen borden, de
eerste won hij met 81, de tweede
met 71/21 Yj. Totaal won hij 15
partijen, speelde één remise en ver
loor er twee. De militairen boden
goed tegenstand. Er heerste tussen
de wedstrijden een gezellige sfeer.
Onverwachte nederlaag
van „Amersfoort II"
Voor de tweede Klasse A van de
Stichts Gooische Schaakbond vond
in hotel „Monopole" gisteravond de
ontmoeting Amersfoort II—B S.G.
III (Bussum) plaats. In plaats dat de
tweede ticntalspelers van Amers
foort de gasten met een fikse neder
laag naar huis toe stuurden gebeurde
het omgekeerde. BSG III bereikte
een keurige prestatie door met liefst
742'; deze wedstrijd op overigens
volkomen verdiende wijze te win
nen. Voor de thuisclub betekent dit
het eerste verliespunt en tevens zijn
de kansen voor een eventueel kam
pioenschap sterk gedaald. BSG III
sleepte het tweede winstpunt in de
wacht doch zit nog in dc degrada
tie zone van de afdeling. Over het
algemeen beheersten de Bussum-
mers aan de diverse borden het spel
en verschillende spelers van Amers
foort werden al spoedig tot opgeven
gedwongen.
Ober was de enige die voor
A'foort de volle winst, na een zware
partij, behaalde v. Empelen verloor
door hevige tijdnood in een gewon
nen stelling. Nijkamp bereikte re
mise terwijl de partijen van Vogel
en Rckké remise werden verklaard.
Amersfoort speelde aan de on
even borden met zwart.
De persoonlijke uitslagen zijn:
1. P. L. LatourW. Thor Schwart-
zenberg 01; 2. L. HoubaerF. J.
Moeken 01: 3. J. OberD. Oskamp
10; 4. C. P. NuytenD. J. Swen
01; 5. H. J. A. NijkampG. Rogge
46 C v EmpelenF v Rhijn
01; 7. J. VogelW. Brevoord
Vi8. A. RijndersJ. R. Jans
sen 01; 9. F. J. RekkéA. Mool-
huizen 44', 10. J. MosterdIr.
P. Scheper 01. Totaal 2414.
De situatie in de 2e klasse A is
thans zo dat Zeist I, dat nog een
paar wedstrijden achter is, heel goe
de kansen heeft, terwijl Amersfoort
II theoretisch nog niet kansloos is
voor een evt. kampioenschap.
Auto's botsten
Op de Hogeweg gebeurde
Woensdag een ongeluk, dat lichte
schade aan een autobus ten gevolge
had. Een bestuurder van een auto
bus reed met de wagen over de
Hogeweg en daarachter reed een
tien tons auto. De autobus moest
stoppen, met het gevolg, dat de be
stuurder van de tientonner geen
tijd meer had om snel te remmen.
Hij reed tegen de bus op. De auto
bus werd aan de achterzijde be
schadigd.
Botsing in Soest voor
Burgerlijke Stand
16 Februari
Geboren: Antonius Johannes
Maria, z. van F. J. G. Schulte en G.
J. Wubbels. Arina, d. van L. Hoi-
tink en C. W. Melchior.
Getrouwd: P. J. Polderman en A.
Vinke; G. Buis en G. H. de Kroon.
Overleden: Jan Koelewijn, oud 5
uur; Hendnkus Aloysius van Dijk,
78 jaar geh,. met J. v. Ooik.
D.v.A.en Veluwe
Op de Woensdag te Hengelo (Gld.)
gehouden paardenmarkt waren
aangevoerd 219 paarden. Prijzen:
paarden 400600 gld., V/2 j. paar
den 300450 gld; betere soorten
bóven notering. Goede handel en
druk marktbezoek.
kantonrechter
Zo op het eerste gezicht was het
maar een heel gewone gebeurtenis
die de kantonrechter, mr. Vonken-
berg vanmorgen voor de balie hoor
de reconstrueren. Als bijna altijd
stonden de twee partijen tegenover
elkaar en wat de een zei moest de
ander aanvullen, verbeteren, of ont
kennen.
En uit dit warnet van pro's en
contra's werd de straf geboren:
zes gulden boete of één dag hechte
nis met de toestemming om van dit
vonnis in hoger beroep te gaan.
Zie hier de toedracht van deze
zaak; de botsing op de Praamgracht
te Soest, die van morgen alle be
trokkenen voor een uur te;;amen
bracht. Mensen, die elkaar anders
wellicht nooit 'meer gezien zouden
hebben. Als eerste de verdachte,
een Larense automobilist, die op
een donkere Octoberavond van het
vorig jaar met zijn gloednieuwe
acht-cylinder-wagen tegen een mi
litaire vrachtauto was gevlogen.
Dat laatste vehicel stond namelijk
dwars op de weg. want de bestuur
der. die even te voren een ver
keerde weg was ingeslagen was
juist bezig te keren Hij schetste uit
voerig voor de kantonrechter hoe
dat precies in zijn werk ging. „Er
stonden twee sergeants op de weg
om passerende auto's te waarschu
wen en op dat ogenblik viel
de beschuldigde bij: .Volgens de po
litic-agent uit Baarn deden ze daar
wel een uur over!"
„Is dat waai", getuige?"
„Nou. een uur. een uur, misschien
een half uur. Bij ons moeten we
over dergelijke aangelegenheden al
tijd even confereren."
„Daar moet U voorzichtig mee
zijn getuige, het Nederlandse leger
dient vlugger te werken, anders
gaat het mis!"
Kort gezegd, andere getuigen
wijdden uit over een donkere weg,
slechte verlichting van de militaire
auto en nog zo veel meer. En met
al deze opmerkingen hield mr.
Vonkenberg rekening bij het bepa
len van de straf.
„Beschuldigde", zei hij, „ik geef toe
dat de omstandigheden uitermate
ongunstig waren maar dat neemt toch
niet weg. dat U als automobilist de
taak heeft te denken aan eventuele
opdoemende obstakels.
Dat deed U toch blijkbaar niet.
Dus heeft U, zei het in geringe
mate, niettemin schuld Weshalve
ik U veroordeel!"
Huisvrouwen zagen
stofzuigers
Gistermiddag had voor de leden
der Ned. Vrouwen Elec. Ver. en veel
belangstellenden een stofzuigerde
monstratie plaats in ,,'s Prinsenhof",
die gegeven werd door mejuffrouw
Gerda Kukuk, lerares aan de KEMA
(keuring electr. materialen Arnhem)
De voorzitster heette allen harte
lijk welkom.
Mejuffrouw Kukuk houdt voor
alle 22 afdelingen der NVEV haar
demonstraties met zeer veel mate
riaal en vertelde ditmaal op zo'n
aardige vlotte manier, dat alle aan
wezigen vol belangstelling haar
voordracht volgden.
Zij vertelde, dat er in ons land
een bloeiende stofzuigerindustrie
was, zowel voor export als voor bin
nenlands gebruik en dat aan de
vraag naar goede stofzuigers behoor
lijk kan worden voldaan, dit in te
genstelling met vele andere electri-
sche apparaten.
Er stond in het Januari-nummer
van het Bulletin (het maandblad
van de NVEV) al een hele lijst van
goedgekeurde stofzuigers door de
Kenia, zeer streng gecontroleerd op
bedrijfszekerheid en soliditeit, en
zij raadde de aanwezigen aan. alleen
die exemplaren te kopen, die voor
zien zijn van een Kema-keur, dan
was men verzekerd van iets goeds.
Verschillende nieuwe en practi-
sche uitrustingsstukken werden ge
toond en geprobeerd en zeer duide
lijk viel in het oog, hoe door 'een
juist gebruik daarvan het werk van
de huisvrouw enorm wordt verge
makkelijkt.
Duidelijk werd ook aangetoond,
waarom een stofzuiger na verloop
van zekere tijd grondig moet wor
den schoongemaakt en nagezien,
zulks om dure reparaties te voorko
men en zich zelf de last te besparen
de stofzuiger juist op de drukste tij
den te moeten missen.
Na de pauze werd ook de nieu
we boenmachine gedemonstreerd.
Twee jaar „regeerde" hij Maarn
Getuigenverhoor toont
niet veel fraais...
Rustig gaat de president, prof.
Scholten met de verdachten
hun levensloop na. De Monyé heeft
een gedegen studie achter de rug
en een journalistieke loopbaan, o.a.
in Utrecht. Met een stem die klinkt
als een klok doet G. Bos zijn ver
haal. Angst voor het bolsjewisme
dreef de architect de kant van het
I.F.L. propageerde
In het gebouw der Vrijzinnig
Hervormden werd Woensdag door
de International Friendship League,
in samenwerking met het British
Council een filmavond gegeven
voor leden en belangstellenden.
De voorzitter van de Amersfoort-
se afdeling, der I.F.L., de heer B.
Hienekamp, opende de avond met
een hartelijk welkom aan alle aan
wezigen. Hierna werden verschil
lende Engelse films vertoond, die
het leven en werk van de Engels
man weergaven. Behalve een film
over de industrie van plastics,
zagen we o.a. ook fraaie opnamen
van de Engelse tuinen en Engelse
tuinarchitectuur. „The step of the
ballet", een film waarin het we
reldberoemde „Sadler Wells Bal
let" optrad viel bijzonder in de
smaak, temeer, omdat al de filmp
jes in technicolor waren.
In de pauze gaf mej. N. Pierik,
lid van het hoofdbestuur van de
sectie Nederland een korte uiteen
zetting over het doel en streven
van de International Friendship
League. Deze bond is wars van alle
politiek, zo opende mej. Pierik
haar uiteenzetting, en democratisch
van structuur. Het doel is vrede
door vriendschap onder alle volke
ren der wereld. Mej. Pierik legde
er vooral de nadruk op, dat de
I.F.L. niet als een reisvereniging
moet worden beschouwd, doch dat
het reizen slechts een noodzaak is,
daar anders toch immers geen in
ternationaal contact kan worden
gelegd. De avond, die op Engelse
leest was geschoeid, zal weldra ge
volgd worden door een Zuid Afri
kaanse avond. Ook films over
Zweden en Frankrijk staan op het
program. Voor alle aanwezigen is
dit een interessante en leerzame
avond geweest. De technische ver
zorging was in handen van de
heer Hermsen, die zich uitstekend
van zijn taak heeft gek wéten. Het
secretariaat van de I.F.L. voor
Amersfoort en omstreken is geves
tigd Albert Cuypstraat 51.
(Van onze speciale verslaggever)
Stram in de houding, pink op de naad van de broek en de smalle rug
kaarsrecht in z'n battle-dress, stond hij vanmorgen terecht voor het
Utrechts Bijzonder Gerechtshof: Johan P. A. de Monyé, tijdens de
bezetting twee jaar burgemeester van Woudenberg en Maarn. Samen
met hem luisteren naar het lezen van de dagvaardingen de Maarnse
architect G. Bos breed, rijzig en de nietige hoofdonderwijzer
Marinus G. ter Mors uit Maarn, die met toegeknepen mond een
beetje verwonderd staat tc kijken. Arrestatie in Amersfoort en Wouden
berg van goede Nederlanders, die zich op een of andere wijze in dienst
van het vaderland hadden gesteld, is hun ten laste gelegd. Bos en Ter
Mors waren in die tijd lid van de Nederlandse Landwacht. De eerste
zou bij zijn luguber werk zelfs een vluchteling hebben doodgeschoten..
nationaal-socialisme uit. Onver
staanbaar bijna is de schriele
hoofdonderwijzer, wiens leven ei
genlijk zo droevig kleurloos blijkt
te zijn geweest, dat het publiek al
gauw verveeld zit te kijken.
Getuige A. G. Heine vertelt
wat haar bekend is van de activi
teiten van de „burgervader". De
Monyé. Haar vader en broer wer
den door verdachte gearresteerd,
toen in hun woning illegale papie
ren waren gevonden. „Ik was er
van overtuigd dat zij niets van de
papieren af wisten," zegt de Mo
nyé geagiteerd op een vraag van de
president. „Ik heb mijn bevindingen
doorgegeven aan de S.D. in afwach
ting van wat er zou gebeuren." De
president begrijpt niet erg waarom
hij dat heeft gedaan, omdat ver
dachte toch beweert dat hij alles
voor de vrijlating van de heren
Heine in het werk heeft gesteld.
Spijt, spijt...
Uitvoerig beschrijft verdachte
hoe hij heeft geprobeerd de on
schuld van de arrestanten voor de
Duitsers te bewijzen door te trach
ten de man te ontmaskeren die van
de naam Heine wederrechtelijk ge
bruik zou hebben gemaakt. Het
spijt verdachte oprecht, zo zegt hij
nu, dat deze opzet is mislukt. Zó
vreselijk mislukt, dat de jonge Hei
ne nooit meer is teruggekeerd.
Uit een schriftelijke verklaring
van Maarns gemeentesecretaris J.
P. B r i e d rijst een ander aspect
van het karakter van De Monyé op.
Toen de heer Briedé had geweigerd
zich voor de arbeidsinzet te melden,
heeft verdachte hem op een laffe
wijze in de val gelokt en onder val
se voorwendselen naar het concen
tratiekamp Amersfoort gebracht.
En.hiervan heeft de man in de
verdachtenbank nu ontzettend veel
spijt
Ook de jacht op clandestiene ra
dio's en de bezitters er van was de
actieve „bestuurder" der vroeger zo
oerkalme buitengemeenten niet
vreemd. Eén luisteraar naar de En
gelse zender kostte dat zestien
maanden gevangenisstraf.
Gunstig, ongunstig
„We zullen elkaar nog wel eens
nader leren kennen" had burge
meester De Monyé eens tegen kap
per W. T r e e 1 s uit Maarsbergen
gezegd, die de nieuwe bewindsman
niet al te beleefd behandelde. Op
een gegeven ogenblik werd de kap
per gearresteerd en naar een Duits
concentratiekamp overgebracht.
Maar mr. Helman, verdachtes
raadsman, zegt dat de burgemeester
zelf een poging heeft gedaan om
deze anti-Duitse kapper vrij te krij
gen. De burgemeester was afwisse
lend gunstig en ongunstig gestemd,
meent getuige Treels. Dat zou wel
licht het ganse gedrag verklaren
Voorlichtingsbijeenkomst
over Indonesië
De verenigde besturen van de ge
meenschap Amersfoort van het Huma
nistisch Verbond: de Vereniging K<*rk
en Vrede afdeling Amersfoort: de Ver
eniging NederlandIndonesia afdeling
Amersfoort en de Vlamgroep Amers
foort. beleggen opnieuw een voorlich
tingsbijeenkomst over Indonesië. Dit
maal zal drs. L. de Jong op Maandag 21
Februari om 8 uur spreken over: ..In
donesië als wereldvraagstuk".
IJzeren deur vloog van
vrachtauto
Op het Smallepad werd Woens
dag een wielrijdster door een
vrachtauto ingehaald, die een snel
heid had van 60 a 70 km. De wagen
was beladen met oud ijzer en toen
de bestuurder de juffrouw inhaal
de begon het ijzer op de wagen te
verschuiven, met het gevolg, dat
een ijzeren deur van de wagen
gleed en tegen de achterzijde van
het rijwiel kwam. De fiets werd
ernstig beschadigd. Tegen de be
stuurder is proces-verbaal opge
maakt.
Spreekuur burgemeester
De burgemeester zal niet Vrij
dag a.s„ doch Zaterdag van 1012
uur spreekuur houden.
van deze man, die nu verklaart dat
Treels werd vastgehouden in de
plaats van zijn ontsnapte broer, die
niet werd gevonden. In ieder geval
werd de arrestatie niet op zijn ini
tiatief verricht
Getuige J. G. vanHoff beticht
de ex-burgemeester er van blanco
persoonsbewijzen te hebben ont
vreemd. De dagvaarding vermeldt,
dat deze door De Monyé ter hand
zouden zijn gesteld aan dr. W. J.
B o d e n s, die werkzaam was ten
behoeve van de Duitse spionnage
en contra-spionnage. Erg overtui
gend klinkt Van Hoffs stem niet.
Pertinenter is de bewering van
de burgemeester zelf. Wat hij des
tijds bij zijn verhoor heeft bekend
en ondertekend klopt niet. Hij
heeft de persoonsbewijzen niet ont
vreemd. De kluis kon hij nooit al
leen openen. Maar getuige D a-
m e n heeft zelf van Bodens ge
hoord, dat deze de persoonsbewij
zen wel van De Monyé kreeg.
„Volmaakt belachelijk", noemt
De Monyé een verklaring, waarin
hij wordt geschetst als een man, die
de spion Bodens steeds inlichtingen
verstrekte over allerlei mensen.
„Hoe zou ik dat als dorps-burge
meester hebben kunnen doen. Ge
woon absurd!"
MOORDAANSLAG
„Een treurige moordaanslag door
twee Duitse onderofficieren waar
van wij alleen toeschouwers wa
ren", noemt verdachte G. Bos de
beschieting van vijf jongemannen,
die door twee Duitse militairen,
verdachte De Monyé en verdachte
Bos in September 1943 waren mee
genomen naar de spoorlijn Wou
denbergVeenendaal, waarop een
aanslag was gepleegd.
„Deed u ook mee aan deze re
présaillebeschieting", vraagt de pre
sident aan Bos.
„Ik schoot wel maar niet méé",
antwoordt deze waardig, waarop de
zaal in honend gelach uitbarst.
Voor de eerste maal kunnen ze
vandaag wat van hu- verontwaar
diging doen blijken, deze eenvoudi
ge dorpsmensen de meesten in 't
zwart voor wie zulke uitsloveri-
ge dienaren der Duitsers gewoon
raadsels waren.
Een van de vijf jongelieden was
G. v. d. B r a n d h o fdie werd ge
raakt, gilde en zich als dood liet
vallen. Een andere werd in het
been getroffen. Wie het bevel tot
vuren gaf, wie er schoten, getuige
weet het niet. Het was een schiete-
rij in het wilde weg, niet een keer
maar verscheidene malen horen we
uit het monotone relaas. Vele ma
len gingen de „heren" weg en kwa
men weer terug, denkend dat de
jongens dood waren.
(De zitting duurt voort).
Dinsdag Is de 3-jarlge hengst Capin-
dus 1256, van de hcngstenhouderlj
Zuid-West Drenthe tc Hoogeveen tot
algemeen kampioen 1949 uitgeroepen
tijdens dc tc Assen gehouden kourin-
g.en, vanwege het Noord-Nederlands
Warmbloed Paardenstamboek (N.W.P.).
Advertentie
Al is het tegen Uw wil
En U moet dragen een bril
Dan moet U hebben een
vertrouwd adres
En dit is Arnhemsestraat twee—zes
(bij de A'foortse Kei)
Erkend Ziekenfondsleverancier
Initiatief van de ATS
De groeiende belangstelling voor
de tennissport onder de Amers-
foortse schooljeugd is voor enkele
Amersfoorters aanleiding geweest
het voorbeeld van Rotterdam op
het stuk van schooltennis te vol
gen. Op grootscheepse wijze is
onder de leerlingen der middel
bare en ULO-scholen in onze stad
bekend gemaakt, dat ook zij thans
op een gemakkelijker en goedko
per wijze, dan tot nog toe, tennis
sen kunnen leren.
Schooltennis, mits goed opgezet,
is een aantrekkelijke afleiding voor
de jeugd. In Rotterdam blijkt er
voor deze vorm van tennis-onder-
wijs vooral onder de jeugd van de
ULO-scholen interesse te bestaan.
Daar kregen vorig jaar zevenhon
derd kinderen van verschillende
van deze onderwijsinrichtingen de
gelegenheid om onder leiding het
spel te leren en om het verder ook
onder elkaar te spelen. Die grote
belangstelling is aan verschillende
omstandigheden te danken, waar
van de uitstekende samenwerking
tussen de gemeentelijke instanties
en de directies van de tennisparken
wel voorop slaat. Wat dat betreft
zal het ook in Amersfoort wel vlot
ten. De Amersfoortse Tennis school
die het initiatief tot de actie
nam ondervindt de volle mede
werking van overheidsinstanties,
schooldirecties, de ABvLO en de
Amersfoortse Sportstichting.
Deze maand reeds, begonnen de
voorcursussen, waaraan deelnemen
de leerlingen, die zich aanmeldden
kort nadat aan het plan ruchtbaar
heid was gegeven. Ze beemdigen
die op 2 April.
Om tegemoet te komen aan hen,
die niet in staat zijn de aanschaf-
fingskosten te fourneren, wordt het
materiaal gratis ter beschikking
gesteld. Zijn de uiterst goedkope
voorcursussen afgelopen, dan kun
nen de scholieren inschrijven op de
seizoencursussen, die ook tegen
speciale tarieven worden gegeven.
Amsierdamsche Effectenbeurs
AMSTERDAM 16 Febr.
Ter beurze van Amsterdam
bestond aanvankelijk weer
een gedrukte stemming,
die voornamelijk moest
worden toegeschreven aan
alie onzekerneden, die het
lndonesiscne probleem op
levert E(j dc opening waren
ao toonaangevende aande
len, vervolgens nog een
Kleine inzinking voltrok.
Het verlaagde koerspeil
lokte klaarblijkelijk in het
lueede gedeelte van de
bcurstyd kopers in de
markt, waarmede de aan
vankelijke nadelige ver
schillen grotendeels of ge
heel konden worden ge
compenseerd. Koninklijke
opende een paar punten
Deneüen het vorige siot, lie
pen vervolgens nog een
paar punten acnteruit,
maar wisten zich nadien
zodanig te redresseren, dat
zij vergeleken met gisteren,
slechts een klem verlies te
boeken kregen. Van de In
dustriëlen traden Unilever
op de voorgrond, waarbij
na de schommelingen de
koers per saldo nog een
kleinigheid boven het vori
ge slot kwam.
Dc Phllipsaandelen moes
ten zich echter een verlies
van een paar punten ge
troosten en hetzelfde
het geval met A.K.U.
minder courante industrie
aandelen waren aan aanbod
onderhevig en werden in
verreweg de meeste geval
len lager genoteerd, daar
deze fondsen over het alge
meen niet de gelegenheid
hebben om de ontwikkeling
van dc toonaangevende
markt aandelen te volgen.
De cultuurfondsen waren
wat de hoofdsoorten aan-
,-«at aanvankelijk wat lager
Actieve oblig.:
Ned. *48 (3%)
dito 1947 (33b) 3
dito 1937 3
Dollar-1 *47 3
Investercert. 3
Ned 1962-64 z.b
Ned. 1962-64 mb
Ned N.W S 24
Sd eert. 100 2'.i
Indië 1937 A f
Grootboek '46 3
Actieve aand.:
Kol Bank And
N. 1. H. bank
Ned Hand. Mil
A.K U. aand
Bergh's Jure
v Berkei's Pat
Calvé Delft Cri
Centr Suiker
Fokker Aand.
Gelder Zonen
K. N. H.ovens
Lever B U.
Ned Ford And
Ned Kabelfabr
PhillDs' GBvA
Wilton Feyen
Biliton le rubr
dito 2e Rubr.
Dordtse P MIJ.
Kon. Petr Mij.
A'dam Rubber
Bandar R Mil.
Deli-Bat R.M.
Oost-Ja va R.M.
SerbadJadi SR
H A L Aand.
Java-C.-J Llln
K. Ned St MU
Kon. Pakctvrt.
Ned Sch Unie
Rott Lloyd
Stv Mij. Ned.
Hand. A'dam
Jav Cult Mil.
N I Sulk Unie
Ver Vorst CM.
Dell Bat. Mil.
1512
16i2
16/2
E. K.
£.K.
L.K.
10034
10034
97 34
97*
97*
97*
100**
97*
97},
100*
98*
97*
98*
98V«
30*
9S ft
101
loo*;
96}'.
96
98
98
81*4
81*
1123'.
113
159
160
157*
15534
15534
2*2
230',
107*
108
138
135
155
128
191
143
179
180
238*
235*
238*
251
254
261
257
26834
216*
214*
160®/»
161*
443
341
333
263','.
262
294*
29034
291*
151
148*
151
141
91
91*
58
59
62
61*
16334
163*
150
152
146*/,
14634
164
163*
15834
158
159*
'48*
151
161
162
1541'.
153*
155*
80
81*
92
91
42*
132
138*
133
Dell MU
Scnembah MU.
NIet-act obllg.
Müller Co.
A'dam '47 3* 3
dito '48 (3*) 3
's-Hage '36 3%
Geld. 20 J. '48 3
dito 1938 3%
dito le l '37 3*
Gronlne '38 314
dito 1938 3
Haarlem '38 3
dito 1947 3
N-HolL '47 3& 3
R'dam le en 3e
dito le L '38
Utr pr. '39 24
Zuid-Holl. '46 3
Pandbrieven:
Alg. Hyp. B. 3
Amst Hyp ZV»
Arnh. H {34) 3
Bat Hyp. B. 3>,i
Dordr H B. 314
Fr Gr. (3%) 3
dito 3*
Grav. Hypb 34
Gron. Hypb 34
Hypb. v. Ned. 3
N. Hypb (3IS») 3
dito serie B 3
Rott Hypb. 3'A
Utr. Hypb 34
dito ser. KL 314
Westl HyD. 34
Z.H. Hyp b. 34
Eerste Nd. Sch.
Rtt Sch. H. 34
Industriële obl.
A.K.U. 31!»
Berghs J 34
Lever's Z. 3M,
Werkspoor 34
Bat Petr 34
Kon Petr. MU
Delf Spoor 34
Ned. Ind Sdw
Amsterd. Bank
HolL Bank Un.
Fin. Nat Herst
15 J
16 2
140*
140',
133
133*
152*
153
9934
100
99*
100*
100
101
101
101*
101
99*
100
94*
100
94
91
100
100*
1M*
Z
9534
94*
94
95*
95*
98
100%
100
iö)*
92*
100
104
104*
10234
102*
102}',
103
10234
102'4
102*
102x4
102*4
102
90*
89X4
159*4
1573',
195
192*
100*
15 O 16 2
Rottcrd. Bank 168% 1673',
Twentsche Bk. 171 171
Rott BeL Cns. 1661664
Ind. Ondern.
K. Zw. Ketjen
Lever Br. 6 Sb
dito 4Té Pref
Nd Gist- en Sd
Rtt. Droogd Mi1
Stork Co.
Werkspoor. S.A
Wyers' I en H.
Zwanenberg O.
Anlem Aand.
Ned Ind. Gas
Borneo Sum H
Intcrnatio
Oost Eorneo
Amst Ball. MU
Thomsons Hav
Dell Sow. Mij.
Ned.-Ind. Sprw
146
140 «i 13914
103'/. 103%
300
293 293
126 12514
130}', 130
178 181
179*4 179*4
94 93 }'4
107 107 4
139
100 180
139}',
140*4
61
294
Vrl. genot aand
Albert Heyn
Nd A. A. Vrst
Ned Am Fitt.
Ned. Mil Walv
Schokbeton
V. Phm. (Zw.)
Prolongatie
Amer fondsen:
Anaconda
Bethl. Steel
Gen. Motors
Kennecott
Rep. Steel
U.S. Steel
Cities Service
Cont OU
Mldcont
Phillips
Shell Union
Tide Water
Baltimore
N. York Ccnlr.
189}', 188*4
120 120
85 C8454
119 119%
136 134
104*
24 2%
*2» i 324
96%
49* 4934
23 V, 244
73'. 744
40 4
41
49 >4 49%
42
53*4 54%
332i 34!i
21*4 21
8i'. -
94
