In Indonesië gestage strijd
tegen analfabetisme
L_
Aanval kan twee maanden
worden tegengehouden
Van de Pol in ongenaakbare
vorm vestigt nieuw record
Een incident met Herr Moses,
de hoofdbewaker
M'ilMROOP
b-Lezers
schrijven ons.
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
jiffies'
Ivittalue
tijdelijk
Jet. p. pond
Panklaar en gelijk aan 2 pond vers!
Geheim agent in
oorlogstijd
HOEST
Vrijdag 18 Februari 1949
„Dr. Butahuruf' op tournee
Omstreeks 1956 kan iedere inwoner van de
Archipel lezen en schrijven
(Bijzondere correspondentie)
Wanneer alles goed gaat, rullen er in 1956 geen analfabeten in Indonesië
meer zijn Een tentoonstelling, aie op het ogenblik door de archipel tour-
.ne-eF,!' if zien Wf* eF wo*dt gedaan ter bestrijding van de „letterblind-
heid Maar vooral ook wat er nog gedaan zal moeten worden, want nog
steeds 's meer aan de helft der Indonesische bevolking niet in staat te
lezen en te schreven.
Onderwijs stelt vele
problemen
Voor ons, West-Europeanen, is
het de gewoonste zaak ter wereld,
dat iedereen kan lezen en schrijven.
Een ongeletterde is in onze samen
leving iets ondenkbaars. Toch is dit
niet zo vanzelfsprekend. Hoogstens
de helft der wereldbevolking is al-
fnbeet en een recente schatting doet
zien, dat Indonesië er nog slechter
voorstaat.
Het analfabetisme is een probleem
dat niet alleen Indonesië aangaat.
Juist door de oorlog werden de vol
keren meer en meer opgenomen in
het moderne wereldverkeer. Gelijke
tred daarmee hield de groei van het
nationaal bewustzijn, het besef dat
voortaan over eigen aangelegen
heden diende te worden beslist. Om
dicht bij huis te blijven: „Indo
nesië omhoog stoten in de vaart der
volkeren" vormt tegenwoordig een
geliefkoosde leuze, die aan deze
wens uitdrukking geeft.
De Unesco, de wetenschappelifke
en culturele organisatie van de Ver.
Naties zag in. dat de verheffing der
volken een zinledig begrip zou wor
den als deze niet gepaard ging met
een grootscheepse bestrijding van
het analfabetisme. Het eerst nodige
was een hervorming en uitbreiding
van het onderwijs. Daardoor zou het
kwaad in de wortel worden aange
tast. Maar tevens zou aandacht moe
ten worden besteed aan de vol
wassen analfabeten.
Niet gelijkvormig
De tentoonstelling, die thans on
der auspiciën van net departement
van O. K. en W. te Batavia door de
archipel reist, geeft een duidelijk
beeld van de situatie hier te lande
en hoe men die denkt te verbeteren.
Het vooroorlogse volksonderwijs
voorzag in een cursus van drie jaar.
Dit bleek echter volkomen ontoe
reikend om iemand in die enkele
jaren geestelijk en intellectueel uit
te rusten voor een moderne maat
schappij.
De oude volksschool heeft nu
plaats moeten maken voor de 6-
jarige Indonesische school. In elk
punt van het leerprogramma is er
rekening mee gehouden, dat het gaat
om de fundamentele ontwikkeling
van iedere Indonesiër. Dat daarbij
de cursussen niet gelijkvormig kun
nen zijn, spreekt vanzelf. Het onder
wijs in de Bataklanden bijv zal er
anders uitzien dan dat op O. Java
of Z. Borneo. Na afloop van die zes
jaar echter zullen alle Indonesische
jongeren een gelijke ontwikkeling
hebben opgedaan. In tien jaar wil
mvn de gehele jeugd binnen de
schoolmuren hebben.
Geen gering plan het aantal
schoolrijpe jongeren bedraagt onge
veer tien millioen. dat is ongeveer
gelijk aan de totale bevolking van
Nederland. Momenteel volgen twee
millioen leerlingen het lager onder
wijs. De leerkrachten zijn echter
niet allen even bevoegd en het zal
ook afhangen van het tempo, waar
mee men onderwijzers opleidt, of
het gestelde doel wordt bereikt.
24 millioen
Het onderwijs aan volwassen an
alfabeten zal uiteraard anders aan
gepakt moeten worden. Om prac-
tische redenen richt men zich tot
Indonesiërs, die niet ouder zijn dan
40 jaar. Ook ondanks deze beper
king is het aantal dergenen, die van
..duisternis tot licht" moeten wor
den gevoerd, al groot genoeg, nl. 24
millioen. Er wordt een uitgebreide
organisatie in het leven geroepen,
die tot in de kleinste dessa werk
zaam kan zijn. „Multifilm" heeft een
paar suggestieve filmpjes vervaar
digd. die de ongeletterde Indonesiër
opwekken aan de studie te gaan.
De samenstelling van een popu
lair leerboekje heeft nogal wat
hoofdbrekens gekost. Men moest
met verscheidene schijnbaar nietige
zaken rekening houden Zo is bijv.
de eenvoudige archipelbewoner in
het algemeen gewend aan het wijde,
onbelemmerde uitzicht over het
Indonesische landschap en zijn oog
zal zich niet makkelijk aanpassen
aan gedrukte letters. Daarom moest
de tekst zo ruim en groot mogelijk
worden gedrukt en toegelicht met
illustraties van voorwerpen, die de
leerling vertrouwd zijn. Het boekje
moet in drie maanden worden door
gewerkt.
Het onderwijs staat onder leiding
van mensen, die bereid zijn om hun
„letterblinde" dorps- of wijkgenoten
op weg te helpen. „Dr Butahuruf"
Aan de jongeren van
Nederland
In deze tijd, waarin de ontwikkeling
van de vrije persoonlijkheid, de ver
antwoordelijkheid en de sociale gerech
tigheid. grondbeginselen voor de vrij
heid en de democratie, uitgedragen
moeten worden, roepen wij U op om
U aaneen te sluiten ln een jongeren
organisatie voor Vrijheid en Demo
cratie.
Het gaat hier om Uw toekomst. Blijft
niet langer aan de kant staan. Ontwik
kelt Uw belangstelling voor do maat
schappelijke en staatkundige vraag
stukken. die, thans reeds, vaak nog on
bewust Uw leven bepalen.
Bereidt U voor op een Juiste beoor
deling van deze vraagstukken van
morgen.
Zorgt, dat ze U straks niet overrom
pelen of een wending nemen, die voor
U catastrophaal kunnen zijn.
Bedenkt, dat U de maatschappelijke
cn staatkundige ontwikkeling niet zult#
kunnen beïnvloeden, als U niet tot
oordelen bevoegd bent.
Daarom is oriëntatie nu noodzakelijk!
Derhalve, indien gij valt ln de leef
tijd van 16 tot 25 jaar. meldt U aan
bij het voorlopig landelijk Secretariaat,
de Moucheronstraat 33 te Den Haag.
D. W. Dottmeijer te Den Haag.
Mevrouw M. J. van Alphen-
Oudendijk te Den Haag.
Mej. Mr. M. H. J. de Menthon
Bake te Breda.
Mr. J. W. Boonk te Emmen.
J. W. A. van der Breggen te
Hengelo.
Mr. P. A. Charbon te Assen.
Mr. F. G. van Dijk te Den Haag.
F. R. van Gelder te Nijmegen.
Mr. H. J. Kessler te Den Haag.
G. Stempher te Amsterdam.
Mr. B. D. van der Veen te
Leeuwarden.
Dr. J. C. van Zoelen te
Amsterdam.
heten deze leerkrachten in de wan
deling. hetgeen zpveel zeggen wil
2ls „dokter tegen de letterblind-
heid".
Na deze eerste drie maanden is de
leerling er nog niet. Hij moet de
zaak bijhouden anders weet hij
na korte tijd net zo veel als toen hij
begon. nl. helemaal niets. De locale
en algemene nazorg roept zo moge
lijk nog meer vraagstukken op dan
de eerste „spel"-periode. De belang
stelling van een kustbewoner is nu
eenmaal anders dan die van de
landbouwer of fabrlekskoelie en
daarbij moest bij het schrijven van
boekjes voor „meergevorderden"
terdege rekening worden gehouden.
De locale nazorg wordt mogelijk
gemaakt door een aantal uiterst
goedkope geschriften, die de lees
routine vermeerderen. Ook hier zal
„Dr Butahuruf" een oogje irt het
zeil houden en leiding geven aan de
voortgezette lees- en schrijfoefenin
gen. Tenslotte komt in de vorm van
algemene nazorg de kroon op het
werk. De leerling is nu toe aan
vakliteratuur", die hem sociaal en
cultureel vormen en hem geschikt
maken voor vele, tot nu toe onbe
reikbare functies, waardoor hij zijn
financiële positie aanzienlijk kan
verbeteren.
Wanneer alle beschikbare krach
ten kunnen worden gemobiliseerd
en de gevolgde methode juist blijkt,
dan zal omstreeks 1956 het euvel
van het analfabetisme overwonnen
en het eerste punt van het Unesco-
programma, „de doorbreking der
onwetendheid", voor Indonesië ver
wezenlijkt zijn.
Batavia, Februari 1949
Weizmann beëdigd als
eerste president
van Israel
Chaim Weizmann is Donderdag
te Jeruzalem beëdigd als eerste
president van Israel. Bij het binnen
treden van de tc installeren presi
dent in de vergaderzaal van het
parlement werd op de Sjofar, de
ramshoorn, geblazen. De voorzitter
van het parlement, Joseph Spring-
zak, zeide de eedsformule voor,
welke door de president, met opge
heven rechterarm, langzaam werd
nagezegd.
President Weizmann hield na het
afleggen van de eed met een door
aandoening gebroken stem de vol
gende korte toespraak:
„Ik heb geleefd en gestreden voor
de verlossing van het Joodse volk
en voor zijn vestiging Thans, nu
deze staat werkelijkheid is gewor
den en de door het volk van Israel
gekozen afgevaardigden mij de
grote eer hebben bewezen van ver
kiezing tot president, ben ik rnjj er
van bewust, dat de mij opgelegde
taak zwaar is. Ik zal alles doen
wat in mijn vermogen ligt om deze
te vervullen."
Stakersrelletjes in
Amsterdam
Donderdagavond omstreeks zes
uur hebben zich in enkele Amster
damse arbeidersbuurten moeilijkhe
den voorgedaan tussen stakers uit
de haven en de politie. Vrij grote
groepen stakers hadden zich-verza
meld om de werkwilligen op te van
gen en „te tracteren". Deze opzet
is door het ingrijpen van de politie
niet gelukt, maar had tot gevolg,
dat enkele rake klappen met de
gummiknuppel moesten worden uit
gedeeld. Ook de motorpolitie kwam
er aan te pas, alsmede twee agen
ten van de hondenbrigade.
14. Met een duizeling
wekkende snelheid suist
de raket terug naar de
aarde, wordt in haar
vaart afgeremd, wan
neer zij opnieuw de
dampkring induikt en
Rob laat het sleepanker
vieren, wanneer de ma
chine pijlsnel de oceaan
nadert. Winter is geluk-
kig weer bijgekomen en
samen met Rob zorgt
hij voor een perfecte
landing. Ver in zee komt
de raket terecht en
langzaam taxiën ze dan
naar de haven. Daar
staan de achtergebleve
nen al te wuiven. De
tocht heeft nog geen uur geduurd, maar wat
hebben ze in spanning gezeten op het eiland!
De raket is overigens nog al beschadigd door
de botsing met het aethermonster en vertoont
overal diepe brandplekken. Rob brengt de
zelfregistrerende instrumenten direct aan wal, elkaar en Rob en "Winter brengen uitvoerig
bergt ze achter slot en grendel en dan is het verslag uit. „Laten we de instrumenten er
tijd voor een verfrissend bad en een flinke even bijhalen", zegt Prudon; „wil jij ze even
maaltijd. Na het diner komen de geleerden bij halen. Rob?"
Zeer groot was de belangstelling
tijdens de opening van de tentoon
stelling ter bestrijding van 't anal
fabetisme. Geheel rechts op de foto
de bekende schrijfster B eb Vuyk
Zweden's militaire kracht
Stockholm voelt zich
verantwoordelijk
voor Finland
In tegenstelling tot Denemarken
en Noorwegen, welke landen se
dert de bevrijding nog niets aan
de wederopbouw van hun defen
sie konden doen, is Zweden mo
menteel een militaire mogendheid
van betekenis. Het beschikt over
een leger van 800.000 man, dat
wordt beschouwd als een van de
best uitgeruste en getrainde strijd_
machten van Europa en over een
vloot, die veel beter is dan die
van de meeste Europese landen.
Sedert het einde van de oorlog
zijn ongeveer duizend vliegtuigen,
waarvan vele met straalaandrij
ving, aan de luchtmacht toege
voegd en in de laatste jaren heeft
Zweden ongeveer een milliard
kronen (ongeveer 730 millioen
gulden) uitgegeven voor nieuw
oorlogsmaterieel. Onlangs zijn
twintig schepen van stapel gelo
pen, waarvan de bouw tijdens de
corlog was begonnen. Daarbij zijn
onder andere twee kruisers en
twee torpedobootjagers. Ook is de
Zweedse marine thans uitgerust
met radar.
Omtrent de militaire betekenis
van het Zweedse defensieappa
raat verklaren Zweedse deskundi
gen, dat het land in geval van een
aanval deze zeker anderhalve
maand en misschien wel twee
maanden zal kunnen tegenhouden.
Die periode zou volgens hen lang
genoeg zijn om eventueel het
Westen in staat te stellen strijd
krachten voor een tegenaanval te
groeperen. Zweden zou, volgens
hen, alle voor het Westen van be
lang zijnde bases bezet kunnen
houden tot de strijdkrachten van
het Westen gereed zouden zijn
die over te nemen.
Vrijwel niemand in Zweden ge
looft meer, dat het land buiten
een komende oorlog zal kunnen
blijven. De Zweedse premier Tagc
Erlander heeft dit dezer dagen nog
eens onderstreept. „Men kan", zo
zei hij, „zoiets gemakkelijk bewe
ren, maar de Zweedse autoriteiten
delen deze mening niet."
Als men de Zweden geloven wil,
zou Rusland in Finland kunnen
binnenvallen, zonder daarbij het
risico van een nieuwe oorlog te
lopen, omdat het Westen toch al
Finland zou hebben afgeschreven.
Voorhoeve op 2 Maart
voor zijn rechters
Op 2 Maart komt Voorhoeve,
vroeger leider van het Verdinaso,
tydens de bezettingsjaren een be
kende figuur in de kringen van het
z.g. departement van volksvoorlich
ting en kunsten, voor het Bijzonder
Hof te Arnhem.
Op 11 Maart zal voor dit Hof
voorts terecht staan Gerrit Klin
kenberg, voormalig burgemeester
van Putten, die zich schuldig maak
te aan mishandeling en arrestaties
van Joodse Nederlanders.
De Zweden voelen zich meer dan
de andere Scandinavische volkeren
voor Finland verantwoordelijk en
zij willen trachten een dergelijke
gebeurtenis zo lang mogelijk uit te
stellen.
Russische agressie tegen Fin
land houdt een zodanige ontwik
keling op de Zweden niet voor
strikt onvermijdelijk. Integendeel,
juist de militaire kracht van Zwe
den, zo meent men, zal een aan
valler afschrikken. Een sterke
Scandinavische Unie, zonder band
met het Atlantisch Pact, zou nog
meer effect hebben, meent men,
en kans bieden Finland te be
hoeden voor Russische agressie.
Het is daarom dat premier Tage
Erlander nog eens heeft gezegd,
dat het Zweedse aanbod aan De
nemarken en Noorwegen voor een
volledige militaire alliantie van
tien jaar, nog altijd van kracht is.
Of het tot stand zal komen is de
grote vraag. Tage Erlander is ten
aanzien hiervan sceptisch gestemd.
Maar juist daarom besteedt Zwe
den zoveel aandacht aan zijn de
fensie. Want Scandinavië, dat is
het Zweedse standpunt, moet on
der alle omstandigheden bewa
pend zijn.
Nederland-Denemarken
op 11 December
Ter gelegenheid van zijn 60-JarIg
bestaan heeft de K. N. V. B. de Deense
voetbalbond uitgenodigd een wedstrijd
Denemarken—Nederland te doen spelen
te Kopenhagen, waartoe de K. N. V. B.
zich, zoals destijds gemeld, bereid ver
klaarde. Dezer dagen heeft de Deense
Voetbalbond besloten de uitnodiging
te aanvaarden, terwijl hij ook accoord
gaat met de voorgestelde datum van
11 December.
Waar deze jubileumwedstrijd ge
speeld zal worden, staat nog niet vast.
Holland-België, 13 Maart
onder Zweedse leiding
De wedstrijd Nederland—België op 13
Maart te Amsterdam zal zoals bekend
door een Zweedse scheidsrechter wor
den geleld. De Zweedse voetbalbond
heeft hiervoor een lijstje samengesteld
waarop de volgende namen voorko
men; J. O. Nilsson. Gannar Dahlner en
Töre SJöberg Een van hen zal ln ge
meenschappelijk overleg door de Bel
gische en Nederlandse voetbalbonden
worden gekozen.
Serierecord kader 71/2
Schulte-Boeyen winnen
Gentse zesdaagse
De Zesdaagse te Gent la gewonnen
door het Nederlandso koppel Schulte
Boeyen.
Het eindklassement luidt:
1. SchulteBoeyen (Nedcrl160 pnt.
In 145 uur afgelegd: 3111.417 km.
Op een ronde:
2. Klnt—van Steenbergen (België)
189 pnt. 3. Strom—Arnold (Australië)
148 pnt.
Op 2 ronden:
4 Ockers—Thyssen (België) 305 pnt.
5. Naeyevan den Meerschaut (Bel
gië) 271 pnt. 6. De Backer—Spclte (Bel
gië) 104 pnt.
Op vier ronden:
7. Arsene en Marcel Rijckaert 68 pnt.
8. Olllvler—Buyl (België) 124 pnt.
IJshockey
HHYC slaat Tilburg
Te Tilburg werd Donderdagavond een
wedstrijd voor de West-Europa Cup ge
speeld tussen Tilburg en H.H.IJ.C. (Den
Haag). De Hagenaars wonnen met 4—9
(0—2, 0—6, 4—1).
Do stand ln de competitie om de West-
Europa-beker luidt thans:
Den Haag
Amsterdam
Parijs
Luik
Tilburg
Brussel
Antwerpen
13 57—28
8 52—32
6 19—18
6 31—29
3 33—74
2 10—15
2 33-41
Cochran wordt gezant
der VS in Pakistan
President Truman heeft Merle
Cochran benoemd tot ambassadeur
ln Pakistan.
In de bekendmaking wordt ge
zegd, dat Cochran „met het oog op
het critleke stadium van de situatie
in Indonesië zijn werk ln de Com
missie der Verenigde Naties voor
Indonesië zal voortzetten". Zodra
de toestand in Indonesië het toe
laat, zal Cochran naar Karatsji
vertrekken.
van 202 op 227
Tijdens zijn wedstrijd tegen Kruythof
om net Donderdag begonnen kampioen
schap van Nederland hoofdklasse groot
biljart kader 71/2 verbeterde de Rotter
dammer P. J. van de Pol, Europees cn
Nederlands kampioen, het ln 1947 door
Piet de Leeuw gevestigde scrlc-rccord.
Onder stijgende spanning volgden de
toeschouwers in de ondergrondse bil
jartzaal van café Dubois te Amsterdam
de mathematisch zuiver opgebouwde
serie, die de kampioen eerst de honderd
caramboles en vervolgens de tweehon
derd caramboles bracht.
Toen legde hij zijn keu op het bil
jart, wandelde naar de bestuurstafel en
Informeerde hoe hoog het bestaande re
cord was. Het stond tot dat tijdstip op
202, gevestigd door de Leeuw tijdens de
Europese kampioenschappen tc Am
sterdam.
Zichtbaar nerveus zette van do Pol
zijn spel voort en nam een daverend ap
plaus ln ontvangst toen hij het record
met zijn 203e stoot brak. Hij ging voort
tot 227 caramboles cn had er toen nog
vijf nodig om de partij te beëindigen.
Bij de 228e stoot bleef de rode bal de-
dans liggen. Het nieuwe Nederlandse
record ls dus 227.
Van de Pol heeft hiermede getoond,
dat hU niet van plan ls zijn titel af te
staan. Weliswaar tronen met hem aan
het hoofd van de ranglijst de Hagenaar
Metz en de Amsterdammer Swecring,
die evenals van de Pol leder hun twee
partijen wonnen, maar de moycnnccij-
fers tonen overduidelijk de superioriteit
van de kampioen.
Sweering speelde belde partijen
uiterst wisselvallig. HU poedelde ln zijn
partij tegen de Leeuw vUfmaal. maar
stelde daar series van 63. 35 en 30 tegen
over. Des avonds tegen de tweede debu
tant, van Lochem, leek het er aanvan-
kelUk op alsof hij zou gaan verliezen.
Na 16 beurten had hU 84 caramboles
gemaakt tegen van Lochem niet minder
dan 244. In de 23e beurt scoorde van
Lochem een serie van 22 en had met
293 caramboles, tegen Sweering 262 de
overwinning voor het grijpen. HU kwam
nog zesmaal aan stoot, poedelde daar
van viermaal en maakte tweemaal geen
Vorst is weergekeerd
in Oslo
Uit Oslo wordt gemeld, dat de tem
peratuur dalende Is. Het begon Donder
dag in de namiddag licht te vriezen.
Hoewel de Us-conditles nog verre van
ideaal zijn, en men vreest dat deze dit
ook wel niet meer tUdlg zullen worden,
kan wel met zekerheid worden aange
nomen, dat de wedstrijden om het we
reldkampioenschap Zaterdag en Zondag
zullen doorgaan, Wel ls waarschUnllJk
dat de wedstrUdcn beide dagen wat la
ter in de middag zullen beginnen.
Advertentie
//iSs UrkFK
Om wereldtitel IJshockey
In de finale-poule van de wereld
kampioenschappen Ushockey te Stock
holm behaalde Zweden een 31 (00,
2—1, 1—0) overwinning op Zwitserland.
Canada won met 7—2 (20, 1—2, 40)
van de Ver. Staten.
Advertentie
t»VITA VONK WINTERZON BIRD'S EYE «KRISTAL*
BIRD'S EYE KRISTAL. VITA VONK WINTERZON
63
TJA. die Hauptwachtmeister Bu-
dcl! Hij is de schaduw, die over
ons verblijf in Lüttringhausen valt.
Een man van het onaangenaamste
Pruisische type, die zijn afkeer van
ons. Auslander, zijn ongeloof in ons
verhaal en zijn ontevredenheid met
de houding van de directeur open
lijk demonstreert. Langzamerhand
groeit zijn vijandelijke houding. In
het begin kort hij onze luchttijden
onder de belachelijkste voorwend
sels in, daarna valt hij ons op ieder
uur van de dag lastig over de rein
heid van onze cellen. Hij haalt men
sen, die met vrienden in één cel zit
ten, er uit en plaatst hen over in
cellen met vreemden. We weten, dat
hij met inspanning van alle krach
ten probeert ons bij de directeur in
discrediet te brengen en op de lange
duur moet dit wel lukken.
Een kleine bijdrage tot zijn uit
eindelijke overwinning is ons inci
dent met Herr Moses. de hoofdbe
waker van onze vleugel. Ik kan de
ze Moses zonder aarzelen het proto
type van de Duitse gevangenisbe
waker noemen. Hoewel hij niet on
vriendelijk en totaal ongevaarlijk is,
bezit hij een zeer onaangename nei
ging tot critiseren. Die neiging viert
hij. met korte onderbrekingen, de
gehele dag op ons bot. Op een mor
gen ontdekt hij, dat wij, inplaats
van om vijf uur op te staan en om
half zes aan het werk te gaan (dat
werk bestaat uit het naaien van drie
knopen op een lapje stof!), weer
met ons ontbijt 'in bed kruipen en
pas opstaan, wanneer hij om half
acht zijn ronde voor de Kübel
maakt. Op die fatale morgen zit ik
in mijn dekens verward en laat
hem te lang wachten, zodat hij zijn
hoofd om de hoek van de deur
steekt en ons alle drie. de dokter,
Boutens. de ingenieur en mij. rustig
op onze matrassen ziet liggen. Hij
kan zijn ogen niet geloven Dat is
ongelofelijk! nog nooitHij kijkt
Ons feuilleton
met open mond en zijn ogen puilen
uit zijn hoofd.
„Aber meine Herren, das geht
doch nicht!"
Zwijgend klauteren we uit bed.
„Das geht doch nicht." herhaalt
hij met een vreselijk gebrul. „Dat is
tegen alle voorschriften in. meine
Herren! Dat is verschrikkelijk!"
Hij is onbeschrijfelijk opgewonden
gooit met een knal de deur dicht,
loopt bulderend de gangen door,
komt elke vijf minuten terug om
dan de deur wijd open te zwaaien
en weer woedend te tieren: „Das
geht doch nicht!"
Na negen of tien maal verschijnt
hij voor 't laatst en zegt dreigend,
dat, wanneer dit nog éénmaal ge
beurt, hij het aan de Hauptwacht
meister zal moeten rapporteren en
als dat niet helpt, aan de directeur
persoonlijk.
Om der wille van de lieve vrede
houden we ons drie dagen lang aan
de regels, want we weten héél goed,
dat zijn woede tegen die tijd gestild
zal zijn. We hebben in zoverre ge
lijk, dat hij ons niet om vijf uur
controleert. Maar Moses houdt ons
in de gaten! Hij maakt er een ge
woonte van vier of vijf maal op een
dag onze cel te komen inspecteren.
Hij heeft een afschuw van stof en
daar we moeten werken met uiterst
stoffige stapels materiaal vindt hij
stof genoeg voor critiek. Het meest
amusante van zijn inspecties is ech
ter zijn stokpaardje: het kastje aan
de muur, waarin we de kommen,
ons eetgerei en een glas hebben,
staan. Elk stuk heeft een voorge
schreven plaats in de kast en elke
keer als Herr Moses binnenkomt,
onderwijst hij ons hoe alles precies
moet neergezet worden. Het glas
brengt hem builen zichz-elf.
„Ich hab' doch gesagt es soil dort
stehen!" gilt hij iedere keer en met
een theatraal gebaar schuift hij het
dan naar de andere kant. Het gekke
van het geval is, dat wij dat ding
nooit aanraken en dat hij elke keer,
aldus briesend, zichzelf corrigeert,.
Dit gaat zo twee weken door, tot hij
een Hauptwachtmeister roept. Die
vertelt ons een uur lang over zijn
ervaringen met de Russen in de oor
log 1914'13 en gaat uitvoerig in op
het afgrijselijke van luchtaanvallen.
Zelf heeft hij zijn huis en zijn vrouw
en twee kinderen verloren. Een zoon
is aan het Oostfront gesneuveld en
hij woont nu met zijn enig overge
bleven kind in een karig gemeubi
leerde kamer.
,.U ziet." zegt hij, ..dat u niet de
enigen bent. die moeten lijden. Het
zou voor ons allemaal veel beter
zijn, wanneer we ophielden met oor
log voeren. Het is in ieder geval op
het ogenblik toch hopeloos!"
Wanneer hij op het punt staat te
vertrekken, herinnert hij zich. waar
om hij hier geroepen is en verzoekt
ons Herr Moses niet zó te pesten.
Ook hij heeft zijn huis en een kind
verloren en is door het grote perso
neelstekort totaal overwerkt.
(Wordt vervolgd)
caramboles, zodat de zeer geroutineerde
Sweering de partU toch nog won.
Mctz speelde zowel 's middags tegen
van Lochem als 's avonds als de derde
debutant in dit elite gezelschap uiterst
rustig cn betrouwbaar, echter zonder
die brlllancc, die het spel van v. d. Pol
kenmerkt.
De Haarlemmer Kobus maakte van
het vUltal hoofdklasse spelers, ondanks
het falen van de Leeuw, toch nog de
zwaksto indruk. HU won van Kees de
Ruytcr. die niet in vorm kon komen,
maar verloor van Kruythof.
De stand na de eerste dag van de
kamplocnswedstrUdcn luidt:
1. V. d. Pol (R'dam) 4 600 26 23.07 227
2. Metz (Den Haag) 4 600 37 16.21 98
3. Sweering (A'dam) 4 600 50 12.00 83
4. Kruythof (B'drecht) 2 443 35 12.65 72
5. Kobus (H'lem) 2 588 48 12 25 45
6. De Leeuw (A'dam) 0 407 38 10.71 61
7. De Ruytcr (W wijk) 0 433 43 10 07 46
8. v. Lochem (A'dam) 0 416 45 9.21 78
Sport voor Zondag
VOETBAL
District I. lc klasse: ADOAJax;
Xerxes't Gooi. DOSBlauw Wit,
Haarlem—Sparta. 2c klasse A; ZaandUk
—Vriendenschaar: WFC—De Spartaan;
DWVVclox; AFC— HVC; ElinkwUk—
Volendam. 2c klasse B; 2FCAlcm.
Victrlx; RapiditasSDW; OSVDc
Kcnnemers; UW—Hercules: Water
graafsmeer—TOG. 3e klasse E: HMS
De Meteoor; RUC—Zeist. 3c klasse F:
Fortitudo—Pa'.ria; CDN—BFC. 4e klas
se J; VVOG— LVV. Olympia—The Vic
tory; Victoria—RKBVV; Laren—'s-Gra-
veland; Kampong—Actif. 4e klasse K;
Amsvordc—Stlchtsc Boys: Zwaluwen
VooruitBrcderodes; Dc StlchtseBar-
ncveld. 4c klasse L: SEC—Utrecht;
Quick—IJFC; De Zebra's—PVC; GW
JSV; VoorwaartsWoudenberg.
District II le klasse: ZccburgiaHBS:
HOVSDHC. DFC—Feycnoord; DWf
VSV; Neptunus—EDO 2e klasse A: Vel-
scn-Forluna; CVV—RCH, Coal—UVS:
QuickDCV: RFCEmma. 2e klasse
B; Excelsior—VUC; Overmaas—EBO^.
VFC—Leerdam; HVV—Gouda; ODS—
Unitas.
District III, le klasse: Enscli. Boys
Heracles; HengeloGo Ahead; AGOVV
—Be Quick; Wageningcn—NEC: Zwolse
Boys—Enschede 2e klasse A; Phenlx—
RUssen Vooruit; NcoBornc; Eilermark
Oldenzaal, Achilles—Golto; Vosta—
Rlgtersblcck 2c klasse B; WVC—Sal-
landia; PEC—Robur et Vclocltas; AZC
—Vitesse; Doetlnchem—ZAC. 2e klasse
C: TEC—Gelria; Arnh. Boys—SCH. Es-
caWAVV. RhcdenDlerense Boys;
VeenendnalTheolc.
Afdeling Utrecht KNVB. le klasse A:
PVWPVCV; StormvogelsNaarden.
SperwerMSV '19; MaarsscnKDS;
Hcrtha—Arcs, le klasse B; Oranje Wit
—Minerva; Schcrpcnzeel—KWA. HDS
FAK; Voorwaarts (R)—Fortissimo; De
ToekomstBDC 2e klasse A: Kieviten
DVSA. 2e klasse B; DWSM—EMS; SCH
—Houten 2c klaSso C: VBO— Odin;
Meervogels '32Goolse Boys; Avance—
DSO (U). 3c klasse A: Bcnsch, Boys
SDT: DOV—KSW; Schalkwijk—RKV
H; KamerlkAurora. 3c klasse B; Stcr-
renwUk—VSH; Sparta (L)ADH. WH
Rlvlerenwijkers.
Zaterdagvoetbal Afd. Utrecht. le
klasse A; Maarsscn—Altius; WJ—PVH
U; VeenendnalEDO <U). le klasse B:
UHSV—Jonathan: Bloemenkwartler
Alcyon 2c klasse A: geen wedstrijden.
2e klasse B; RW BoysMatjan: OG
Valkenhcide. 2c klasse C: VRAEntro
Nous; URVAHercules. CDN Puem.
4e klasse A: UPTTS—Kampong: Terre
NcuveSVGU; KamerikBeverwljksc
Boys: Fr Smulders—Necrlandia. 3e kl.
B: NUenrodes—Bunnlk; BPG—BEO; V
cn S Boys—IJFC.
HOCKEY
Heren. Prom. klasse C; A'dam 3
A'foort; Plnoke—SCHC 2. Prom. klasse
D; Pinoke 2—Kampong: WV—Alk
maar. 2e klasse E; Hurley—Adelbor
sten; Be Fair 2Voordaan; Gooi 2—
Hurley 2; Hj Ivor sum 3AMVJ 2. 2o
klasse F: Kampong 2—Gooi 2; A'dam
5—Kameleon: Be Fair 3H'sum 4
Dames. lc klasse; Rood Wit—Gooi;
HHIJC—BDHC; Adam—H'sum. 2e klas
se C; HurleyLaren; Kameleon—Bc
Fair 2; Kampong—AMVJ. 2e klasse D:
Gooi 2—A'dam 4: Hilversum 2—Voor-
daan; Ijsvogels—Schaerwcyde,
HANDBAL
Heren lc klasse: AW-UD; HHC
2—A foot 2. 2e klasse A; HVBBHC 2;
Attila 2—Sp Ver. 2: Achillos 2Cou-
bertin 2e klasse B; UD 2Sp. Ver. 3:
Sp. Ver 4—A'foort 3: AAV 2—Actief 2;
AMIlla 3—Coubertln 2.
Jongens: Coubertln 2—HHC.
Dames le klasse: Rapiditas—BHC
2; Athlcta—A'foort 2. UD—AAV. 2c
klasse A; Achilles 2—NSC. 2e klasse B;
BHC 4—Rapiditas 3: HHC 3—UHV 2;
Sp. Ver, 2—UD 2.
Meisjes: BHC 2—BHC 1.
KORFBAL
West le klasse N.-Holland: Rohda
'Swlft: Archipel—SVK. Westerkwartier
—Blauw Wit. Kook Zaandijk—DED 2e
klasse A; DTVAurora- KCN—Zwalu
wen. 2e klasse B; A'dnm-Zuld—Fortu-
na; ZKV—Groen Geel; SamosIndo;
Vogel—DVD Res. 2e klasse: Amstelo-
danum 2Olympia 2. Rcs 3e klasse:
Blauw Wit 5—DED 2
GUKB Zaterdagafd. le klasse; Ka-
meo—Sparta Thob—DSV 2. 2e klasse;
Altius 3Beo; Kamco 2Sparta 2;
SVMMKnmco 2; Giraffes 3—SSVU.
Zondagafdeling le klasse: Zwalu
wen 3—Tovers 2; SKV 2—Zullen 2e kl.
Vogel 3—Soestcrkwartler 3: Olympia 3
—Samos 4; Tovers 2—Excclslos 3
fVdsplrantcn: Zwaluwen—Giraffes;
Kameo B—Samos A; Olympia—Excel-
Hor; Soestcrkwartler—Samos A: SKV—
Vogel.
Kerknieuws
Ncd. Hen*, kerk
Beroepen te Kloetlnge (tocz.) J Jcl-
lema te Ossendrcchtte Koekange
(tocz.) Jhr. F. W. Teding van Berkhout,
legerprcd. te Amersfoort; te Gouderak
W. v. Tuyl, cand tc Utrechtte Rot-
tcrdam-C (vac. S. J. H. Kalf) C. A. Ko-
revaar te Gouda.
Bedankt voor Rotterdam-Kralingen S.
v. Sindercn te Woerden.
Gcref. kerken
Tweetal te Assen (vac J A Schép)
D. de Boer te Aalten cn N. B. Knoppers
te Hardenbcrg.
Bedankt voor Klaaswaal J Firet Sr.,
cand te Dordrechtvoor Zuidlarcn D.
dc Boer te Aalten.
Gcref. kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Arum D. Deddcns, cand.
te Kampen.
Geref. gemeenten
Bedankt voor Benthuizen Chr. v. d.
Wocstljne te Ridderkerk.
Evang. Luth. kerk
Beroepen te Kampen J. H. Rltzcma
Bos, prop. te 's-Gravenhagc.
Die krampachtige hocatbolen
laten U ru*t nog duur. llw
beklemde borat enakt pijnlijk
naar lucht'.Spaar Uwionjfo
en neem nog vandaag dover-
tochtend*. »l|jiDoplowodc
Radio-programma
Hedenavond
HILVERSUM I: 19.— Nieuws; 19.15
Waarom werk Jc cigenUJk; 19.30 Uit
het land van Hertog Jan; 20.— Nws;
20.05 De gewone man: 20.12 Opera van
Monteverdi; 21— De tien geboden:
Franse lyriek cn troubadours; 22.37
Actualiteiten: 22 45 Avondgebed; 23
Nieuws; 23 15 The Unnatural seven;
23 40 24.— Sandor Vidak speelt pia-
HiLVERSUM II: 19.— Denk cm dc
boent: 19.15 Reg. utjU.Ï 1930 Ntd.-rl.
en zijn gewesten; 20.— Nieuws; 20.05
Orgel cn hobo; 20.30 Jeugd ln Neder
land: 20 55 Zo Juist verschenen; 21
Rlgoletto; 22.10 Bultoni weekoverzicht;
22 25 Kwartet Scm NUvecn; 22.40 Van
daag; 2245 AvondwUding; 23— Nws:
23 15 In huwelijk cn gezin; 23 30 - 24.—
Symph, concert
Morgen
HILVERSUM I: 7— Nieuws: 7.15
Ochtendgymnastiek; 7.30 Maria ter ere;
7.45 Morgengebed; 8.Nieuws: 8.15
Gr. pi.; 9— Voor dc vrouw: 9.05 Ope
ra muz 10.— Voor de kleuters. 10.15
Gr pi.; 11— Zonnebloem: 11-45 School
radio: 12 15 Muzikale melange; 12.30
Land- cn tuinbouw; 12,33 Amusements
orkest; 12 50 Schaatsenrijden reporta
ge: 12 55 Zonnewijzer; 13 Reg. ultz.:
13 30 Amusements ork.; 13.50 Film cn
toneel; 14.10 Philadelphia symph. ork.;
14.20 Engelse les. 14.40 Fluitrecltal;
15 10 Naai het wonderkind der muziek:
15 30 Gr pl 16 Dc uitbouw van do
Brnllle-bibliothekcn: 1610 Jongens
koor; 16.30 Schoonheid van het Gre
goriaans; 17.— De Wigwam: 18
Volksllcderonkwartct; 18 13 Journalis
tiek weekoverzicht; 18,30 Rcg. ultz.
HILVERSUM II: 7— Nieuws; 7.15
Gr. pl.; 8.— Nws; 8.18 Joe Loss; 9.
Concert: 10.— MorgcnwUdlng: 10.20
Radlofcuilleton: 10.35 Voor dc arbei
ders; 11.40 Violoncel en plano; 12.—
Jan Vogel; 12.30 Land- en tuinbouw;
12 33 Gr. pl.; 12.55 Schaatsenrijden;
13— Nieuws: 13.15 Kalender; 13 20 Gr.
pl.; 14— Het Ncd lied; 14 20 Soclnlls-
me in Noord-Brabant: 14.50 Gr pl.;
15.20 Paul Robeson: 15.30 Radio phllh.
ork.; 16.15 Nieuws van de platcnmarkt;
17.15 Om en nabij dc twintig; 17.45
Sport; 18.Nieuws; 18,15 Ramblers;
18,45 Franse chansons.
Scheepstijdingen
Alamnk 16 Fcbr. v. Buenos Aires n.
Rotterdam; Albireo, 16 Febr. v. Rosaria
n. Buenos Aires; Balt, New York—Java,
pass. 16 Febr. Gibraltar; Bengknlis. New
OrleansJava. 17 Febr. tc Belawan;
Camphuys. Rotterdam—Java. pass. 16
Febr. St. Vincent; Clavclla (T), 17
Fcbr.' v. Rotterdam to Punta Cardon;
Cronenburgh 16 Febr. v. Antwerpen n.
Casablanca; Esso Amsterdam. 16 Fcbr.
v. Glasgow te Avortmouth; Gnastcr-
kerk, Belra—Amsterdam. 16 Fcbr v.
Marseille. Hilversum. 16 Febr. v Sfax
te Lclth. Joh. van Óldenbarncvclt, Ja
va—Amsterdam. pass. 10 Febr. Ceylon;
Lieve Vrouwekcrk. 16 Febr v. Chlttan-
gong te Colombo; 'Loosdrecht. Singapo
re—Rotterdam. pass. 16 Febr. Ouessant;
Maaskerk 16 Fcbr. v. Accra n. Lagos:
Malvlna (T), Singapore—Suez. 16 Fcbr.
1200 mUl O. v. Aden; Mirza (T) Bnllk
Papan—Pladjoè. pass 16 Febr. Poclau-
laut; NUkerk, Amsterdam— Mombassn
16 Febr. v Genua; Pericles, Amsterdam
—Chili.' 16 Fcbr v. Antwerpen; Rijn
land. 17 Febr. van Montevideo tc Bue
nos Aires: Rlouw, 16 Febr. v. New York
tc Bahrein; Socntdijk. 16 Febr. v. Ko-
slchang n. Socrabayo; Van Ostade 16
Febr v Amsterdam te Maracalbo:
Wocnsdrecht, 17 Fcbr. v. Curagao to
Rio de Janeiro.
Drente, 16 Fcbr v. Menado n. Ma
cassar; Friesland RotterdamJava,
pass. 16 Fcbr. 7 uur Gibraltar; Gadila
(T) port dc BoucFahahecl, pass. 15
Fcbr. Straat Ormuz; Garoet. 16 Fcbr.
v Semarang te Batavia. vcrmoedclUk
19 Fcbr. vandaar n. Rotterdam; Java,
Amsterdam—Java pass. 16 Fcbr. Dun-
geness; Kamcrlingh Onnes. 15 Fcbr. v.
Chcribon n. Semarang; Kota Agoeng.
vermoedelijk 22 Fcbr. van Rotterdam n.
Bremen. Kota Intcn. Rotterdam—Java.
pass. 16 Fcbr. 8 uur Gibraltar; Meer
kerk. Japan—Rotterdam. 16 Fcbr. te
Penang; Modjokcrto, verm. 19 Febr.
v. Batavia n. Belawan; Oranje. Batavia
Amsterdam, pass 16 Fcbr. Algiers;
Randkerk. Beira—Amsterdam pass. 16
Fcbr. Kaap Roca; Sibajak. Rotterdam
—Batavia. 17 Fcbr tc Sabang verw.:
Slotcrdljk Java—New York. pass. 16
Febr. Malta; Tosari. 12 Febr. van Ccbu
te Soerabaya verm. 15 Fcbr. v. Soe-
rabzaya n. Batavia. Van 't Hoff. Java
Rottcrdm, 16 Fcbr. 15 uur pass Gi
braltar 22 Febr. 7 uur aan dc Hoek v.
Holland vcrwWaterman. 16 Fcbr.
16.30 uur v Rotterdam n Batavia: Wil
lem Ruys. Rotterdam—Batavia 16 Fe
bruari 12 uur v. Port Said; Zeeman. 23
Febr. v. Tarakan tc Calcutta vcrw.
AkkrumdUk, Houston—Rotterdam,
pass. 16 Fcbr. Bermuda; Alhencn, 18
Febr. 22 uur v. Buenos Aires to Rotter
dam verwacht; Alpherat. New York
Pernambuco, 16 Febr. v. Trinidad; Am-
steldiep AmsterdamJava pass. 16
Fcbr. Pantellarla; Dalcrdljk. 17 Fcbr.
van New York vla Antwerpen n. Rot
terdam; Hedel. Hamburg—Rotterdam,
pass. 16 Fcbr. Cuxhavcn; Helena. 16
Fcbr. van Puerto Cabello n. Aruba;
Hermes. 17 Fcbr van Bremershaven te
Guayaquil: Hydra 16 Fcbr. v. Cura
cao n. Haiti: Lcérsum, Rotterdam-
Calcutta 16 Febr. te Madras: Nieuw
Amsterdam 17 Fcbr. van Cludad Tru-
jilla n. La Guaira; Oberon, 16 Febr. v.
New York n Paramaribo: Prins Frcde-
rik Hendrik. Carthagena—Rotterdam,
pass. 17 Febr. Ouessant: Prins Willem
V. 16 Fcbr. van Castellion te Valencia:
Prins Johan Willem FrJso Antwerpen
—St. John, 16 Fcbr. 550 mijl W van de
ScllUes; Rorsum. 16 Febr. van Immlng-
ham n. Gibraltar; Tabian Java—Am
sterdam. 16 Febr. te Port Said; Tela-
mon. 17 Febr v New York tc Cura
cao vcrw.: Vecndam. 16 Febr. v. New
York n Bermuda; Willem Ruys. Rot
terdam—Batavia. 17 Fcbr. v. Suez.
Blommersdljk, 18 Febr. v.m. v. Ant
werpen te Rotterdam; Dulvendijk. 16
Febr v. Seattle tc Vancouver: Edam.
16 Fcbr. v. Baltimore te Norfolk: Leer
dam. vertrekt 18 Febr. v. Antwerpen
n. New York.
