Actie tegen melksanering
wordt voortgezet
Korfballers namen afscheid
van hun voorzitter
Toekomst van 't Platteland
werpt vragen op
Polizeiführer poseert als
„zachtzinnig" man
Schooljeugd gaat
bomen planten
O VB herdacht
de doden
„Amersfoortse"
vierde intiem feest
de Redacteur
Sprekende autobus
2
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Maandag 21 Maart 1949
STADSNIEUWS
Comitie wendt zich tot
de Raad
Het „Comité van actie tegen
melksanering" heeft de laatste we
ken niet stil gezeten. Hoewel men
geneigd zou zijn te vermoeden, dat
de storm van verzet tegen de on
langs te Amersfoort ingevoerde
methode van melkbezorging is ge
luwd, bleek toch uit een Zaterdag
middag door het groot-comité be
legde vergadering, dat men met de
gang van zaken geen genoegen
neemt.
Het comité richtte zich inzake de
„melksanering" tot de minister van
landbouw, economische zaken en
sociale zaken. Van het ministerie
van landbouw werd vrij spoedig iets
vernomen en in opdracht van dit
ministerie stelde een ambtenaar
van het Bedrijfschap Zuivel een on
derzoek te Amersfoort in. Het leek
er eerst op dat dit onderzoek geen
effect zou sorteren, en dat men met
de gang van zaken instemde. Later,
in een conferentie van comitéleden
met leden van hel Bedrijfschap,
kwam men in Den Haag tot de con
clusie dat er toch wel het een
ander haperde aan de melksanering
te Amersfoort. Bij genoemde instel
ling, aldus deelde voorzitter yan het
actie-comité, de heer J. Rovers, in
de vergadering mede, bleek men na
de standpunten te hebben gehoord
niet onverdeeld achter de A.C.M.
te staan. Er is nadien een nieuw
onderzoek ingesteld, besprekingen
zijn gevoerd doch de uitslag daar
van is nog niet bekend.
De heer Rovers achtte het voorts
een vreemde situatie dat men in
A.C.M.-kringen de opvatting hul
digt „we gaan onze eigen weg".
Heeft het Bedrijfschap Zuivel dan
geen betekenis? zo vroeg de voor
zitter van het actie-comité zich af.
Spr. heeft het gevoel dat er' n come-
die word opgevoerd, want in een
bespreking die comité-leden met
wethouder H. van Galen Last had
den, deelde deze mede dat de zaak
van de melksanering nog nooit in 't
college aan de orde was geweest.
Het doet enigszins vreemd aan, al
dus de heer Rovers, dat ons dan bij
het Bedrijfschap Zuivel een brief
van B. en W. van Amersfoort wordt
getoond, gedateerd 28-10-'48, waar
in dit college zich met de voorgeno
men melksanering accoord ver
klaart.
Wacht een jaar!
Het actie-comité heeft zich na
dien in een uitvoerige brief tot B.
on W. van Amersfoort gewend Op
deze brief was juist antwoord bin
nengekomen. Daarin stellen B. en
W. voor de zaak een jaar aan te
zien, omdat dan toch in overeen
stemming met 't besluit van de
melksanering de melkverzorging in
haar gehele omvang zal worden
bezien.
De vergadering, na dit standpunt
te hebben gehoord, besloot op het
voorstel niet in te gaan en de actie
onverzwakt voort te zetten.
De heer Rovers, die er voortdu
rend op wees, dat de melksanering
in haar huidige vorm, de democra
tische rechten en de vrijheid van de
mens tot een aanfluiting maakt
trok het nut van de door de A.C.M.
ingestelde adviescommissie in twij-
Bonte varia-avond van
„Soesterkwartier"
De korfbalvereniging Het Soestcrkwar-
tier roert in de wijk van die zelfde
naam weer de grote trom met een pro-
paganda-actie. De schcidene voorzitter,
de heer H. Gerritsen, deelde dit mede
in zijn openingswoord van de Bonte
Varia Avond, welke Zaterdag in het
Grote Clubgebouw van de Speeltuinver
enging Het Soeslerkwartier werd gehou
den. Ongetwijfeld zal de populaire korf
balvereniging talrijke nieuwe leden cn
donateurs boeken.
De Bonte Varia Avond, met het Amu-
scmentsgezelschap ..Kunst naar Kracht"
was goed bezocht. En te oordelen naar
het hartelijk applaus heeft men zich wel
vermaakt.
Het tweede deel van de avond bestond
hoofdzakelijk uit zang en dans. Ons kon
de zang van de bariton Herman Schefler
het meest bekoren. Hij beschikt over
een goed stemvolume.
Niettemin het was een geslaagde
avond waarvan de Binlkrij Boys „het
bal na" goed verzorgden.
Noteert U even
GRAND THEATRE, Snouckaert-
laan, tel. 4632 t.m. Donderdag
„Drie ondernemende meisjes",
Aanvangstijden: Zondag 1.30. 4.—.
half 7 en 9 uur. Overige dagen
half 3. half 7 en 9 uur.
CITY THEATER. Westsingel 7 b.
telefoon 6572 tot en met Donder
dag: „Achter de wolken" Aan
vangstijden Zondag 2. 4.15, 6.45 en
9 uur. Overige dagen 2.30, 6.45
en 9 uur.
REMBRANDT THEATER: Langc-
straat t.m. Donderdag: „Captain
America". Aanvang.: Vrijdag
en Zaterdag 2 30. 6.45 en 9 uur.
Zondag 2, 4.15, 6.45 en 9 uur. Ove
rige dagen 2.30 en 8 uur.
MAANDAG 21 MAART. Sportfond-
senbad. Waterpolo.
Gebouw Vrijzinnig Hervormden
Zuidsingel, 20 uur Inst. voor
Volksontwikkeling. Lezing door dr
H. Veldstra over „Moderne ge
neesmiddelen".
DINSDAG 22 MAART. Volksgebouw
20 uur Jaarvergadering Ned. Ver.
tot afschaffing van alcoholhou
dende drantom.
DONDERDAG 24 MAART. Clublo
kaal Pers. ver. Meursing. Recep
tie 10-jarig bestaan. 8 uur.
P.U.E.M.-keuken. 1430 uur. Ned.
Vrouwen Electriciteits vereniging.
Demonstratie „Calvé". Delft
VRIJDAG 25 MAART. Hotel Mono-
pole, 8.15 uur. Anthroposofische Ver.
in Nederland. Voordracht over
„Onderwijsvernieuwing en Op
voedkunst" door dr. F. W. Zeyl-
mans van Emmichhoven over
„Het hygiënisch aspect van hét
onderwijs".
ZATERDAG 26 MAART. Amicitia.
7.30 uur. Feestavond 10-jarig be
staan Pers. ver. „Meursing".
Markthal, 8 uur: Boksavond.
AMICITIA, 2.305 uur. Receptie
50-jarig bestaan Firma Van Hoo-
gevest.
DANSEN:
J. VAN SCHAIK: Café Leusaerweg
bij spoorwegovergang Tel 5510
Woensdag 20—23 uur Zaterdag 20
—23 uur. Zondag s middags 15—17
uur 8 avonds 20—23 uur.
Woensdag 811 uur 'Zaterdag 8—
11 uur Zondag 811 uur
CABAREl DANCING VAN *1 HUL
Krommestraat 14. TeL 5685.
fel. Het is in ieder geval een com
missie van voorstanders, aldus de
heer Rovers, die uit de door het ac
tie-comité gehouden enquête (6000
vrouwen tekenden de lijsten) de
conclusie trok dat ongeveer 80%
van de Amersfoortse bevolking te
gen de sanering in de nu gekozen
vorm is.
Het comité gaat dus voort met
zijn actie en zal zich nu tot de leden
van de Amersfoortse Raad wenden.
Het comité houdt zich voorts ac
tief bezig met de melkprijs.
Er is een schrijven aan de
„Prijsbeheersing" uitgegaan
waarin het actie-comité ver
zoekt de melkprijs met 2 ct. te
verlagen.
Deze verlaging is volgens het
comité mogelijk, omdat, naar men
van de zijde van de A.C.M. be
weert, de bezorgkosten aanmerke
lijk minder zijn.
Tenslotte hield de vergadering
zich nog enige tijd bezig met de
vraag of een „consumentenvereni
ging" diende te worden opgericht.
Men was daar in 't algemeen voor,
zodat het bestuur zich over deze
zaak, o.a. over de vorm van actie
zal beraden.
De schooljeugd van Amersfoort
houdt Woensdag a.s. een boom-
piant-dag. Daartoe komen de leer
lingen van de hoogste klasse van
de openbare, christelijke- en ka
tholieke scholen Woensdagmorgen
om 9 uur in de Markthal bijeen,
waar burgemeester H. Molendijk
de betekenis van het boomplanten
zal toelichten. Een deskundige van
de Plantsoenendienst zal voorts
enkele aanwijzingen geven. Daar
na gaat de jeugd in optocht naar
het Soesterkwartier. waar in ver
schillende straten en in de plant
soengordel bomen zullen worden
geplant.
Aanschaffing van
leermiddelen
B. en W. stellen de raad voor, naar
aanleiding van een verzoek van het be
stuur van de vereniging tot bevordering
van christelijk nationaal schoolonderwijs
te Amersfoort om gelden beschikbaar te
stellen voor de aanschaffing van mate
riaal voor het onderwijs in de lichame
lijke oefening aan de van die vereni
ging uitgaande scholen voor gewoon la
ger onderwijs aan de Fred, van Bian-
kenheijmstraat 61 en J. van Dicststr. 2;
te besluiten:
I. de gevraagde medewerking te ver
lenen wat betreft de aanschaffing van:
2 Zweedse banken: 2 schragen: 50 hou
ten blokjes: 3 springtouwen: 1 trektouw;
40 oefenstokken, 2 korfbalmanden;
II. de gevraagde medewerking te wei
geren wat betreft de aanschaffing van
een springplank.
/N de morgen van de twintig
ste Maart van het laatste
oorlogsjaar stonden tien Neder
landse mannen met de handen
op de rug geboeid voor de
Dodenmuur aan de Appelweg.
Na het salvo verstierven de
wrede geluiden van deze exe
cutie in een intense stilte, de
stilte van de dood.
Op de plaats, waar de schil
fers uit de muur werden gesla
gen door de kracht van bruut
geweld, werd een jaar later een
eenvoudig monument onthuld.
Zaterdagavond legde een de
putatie van de Oranjevereni
ging Bergkwartier er voor de
vierde maal een krans.
Even maar verstomde het ru
moerige stadsgeluid in de eer
biedige stilte, dte volgde op de
ze sobere, maar indrukwekken
de plechtigheid. En in dat ogen
blik kwamen belden uit het
verleden scherp in de geest van
de mensen, die met eerbiedig
ontbloot hoofd tien martelaren
eerden, wier bloed vloeide tus
sen grauwe muürschilfers op de
ochtend van 20 Maart 1945, om
half acht precies.
De Amersfoortse Muziekvereni
ging heeft Zaterdagavond in de
Academie de Dance het zestig ja
rig bestaan feestelijk gevierd. Het
knusse zaaltje was getooid met
vele vlaggetjes en de openings
rede van de heer B. Polak, namens
dc feestcommissie bracht de stem
ming er al dadelijk in. De gehele
AMV-familie heeft met aandacht
en plezier gekeken en geluisterd
naar het „Cabaret Miniatuur" van
Gerrit Kommer, dat op enthou
siaste wijze het programma „Ach
ter klaar starten maar!" af
werkte. Kommer zelf had weer
een groot aandeel in het succes,
evenals de jeugdige Henkie v. d.
Kieft. In de pauze werden vele
AMV-leden, die zich voor de ver
eniging verdienstelijk hebben ge
maakt, gehuldigd.
Na afloop van het cabaret-pro
gramma ontvingen de dames Kom
mer en De Vries bloemen als blijk
van waardering voor haar optre
den. Ook Henkie v. d. Kieft kreeg
een ruiker.
Daarna was de beurt aan de
danslustigen, die zich dank zij
Ben Polak en het versterkte mu-
ziek-groepje van Leo de Man da
nig hebben kunnen weren.
Het was een gezellige, intieme
avond, die het besluit van de ju
bileum-feesten betekend zou heb
ben, als het Soesterkwartier niet
gevraagd had om een jubileum
mars door deze sttadswijk.
Vaststelling bijdrage
over 1946
B. en W. stellen de raad voor te
besluiten de gemeentelijke bijdra
ge. waarop het bestuur der vereni
ging tot stichting en instandhou
ding van christelijke scholen voor
buitengewoon onderwijs voor
Amersfoort en omstreken voor de
in deze gemeente gevestigde
„Koningin Emmaschool" voor
christelijk individueel onderwijs
over het jaar 1946 recht heeft, vast
te stellen op f 5.492.63.
G. J. Runneboom dertig
jaar bij Eysink
Zaterdag was de heer G. J. Runne
boom. bedrijfsleider bij de Eysink-fa-
brleken aan de Nijverheidsstraat, dertig
jaar bij genoemde N.V. in dienst. Door
de oorlogsomstandigheden werd het
25-jarig Jubileum niet gevierd en hoe
wel het in de bedoeling van de jubila
ris lag ook dit Jubileum ongemerkt
voorbij te laten gaan, werden de werk
zaamheden toch even onderbroken om
hem in intieme kring te huldigen.
Door de directie werd een enveloppe
met inhoud aangeboden.
Bacchus-klanten
Twee Amersfoorters en twee Utrecht-
ters. die onder de invloed van sterke
drank waren werden bekeurd.
Dan Bearda-plaquette
voor mej. De Bruin
De ledenvergadering die de korfbol-
verenirlng Het Soesterkwartier dc af
gelopen week gehouden heeft. zal
door de leden met gemengde gevoe
lens ziln tegemoet gezien. Immers dit
zou do laatste vergadering ziln die
onder leiding \an voorzitter H Gerrit
sen zou staan Dit in verband met hot
vertrek van laatstgenoemde naar el
ders Voor de korfbalvereniging Het
Soesterkwartier betekent dit vertrek
van ziin voorzitter een groot verlies
In het clubblad werden de grote
verdiensten van de heer Gerritsen voor
de korfbalvereniging opgesomd in een
artikel van de secretaris. En niet ten
onrechte v.crd hij de leden ten voor
beeld gesteld
Dat men de grote verdiensten van dc
heer Gerriisen heeft gewaardeerd mo
eë wel blijken uit het feit. dat hij is
benoemd tot lid van verdienste van
de korfbalvereniging Het Soester
kwartier" De tweede voorzitter en
ouds'.c bestuurslid dc heer G. A. Hen
driks spelde de medaille van verdien
ste op de borst van de heer Gerritsen
Na een hartelijk gestemde speech
reikte dc heer Hendriks aan de heer
Gerritsen een fraaie oorkonde uit
Twee leden die dc tolk waren voor
allen boden voorzitter Gerritsen drie
fraaie boekwerken aan eveneens ver
gezeld van een oorkonde
In zlin dankwoord roerde de heer
Gerritsen nog even de plichten aan
die een lid van een vereniging heef.
cn wekte allen op steeds voor de ver
eniging te werken.
In dc vacature van voorzitter
werd gekozen met algemene stem
men de secretaris, de heer H. de
Kruiff. Terwijl de heer F. Meurs
het bestuur completeerde. De vrij
gekomen plaats in de twaalftal
commissie door vertrek van de
heer Gerritsen werd bezet door de
heer F. Meurs.
Op de receptie ter gelegenheid van
het 12i /- jarig bestaan werd de korf
balvereniging door de oud-trainer de
heer Bearda een plaquette geschonken
Deze plaquette werd door het bestuur
de naam Dan Bearda wissclplaquette
gegeven en is nu voor de eerste maal
uitgereikt aan mej. B. de Bruin voor
de beste trainingsprestaties.
Zeer belangrijk ook was de bespre
king der propaganda-actie. Deze ic
reeds 14 dagen lonende cn heeft in
middels successen opgeleverd. Besloten
werd om het huisbezoek voort te zet
ten.
De goed bezochte vergadering die
uiteraard een geanimeerd verloop had
werd hierna gesloten met enkele
laatste opwekkende woorden van dc
neer Gerritsen.
B.L.O. school neemt toe
In Maart 1939 werd besloten aan
de vereniging voor Chr. buitenge
woon onderwijs te Amersfoort een
jaarlijkse bijdrage te verlenen van
ten hoogste 4500.
Door toeneming van het aantal
leerlingen der school van 70 tot 91
is in 1942 dit bedrag gebracht op
8823.56.
Het aantal leerlingen bedraagt
thans 135, terwijl bovendien 20
jongens en meisjes zijn getest,
waarvoor het bestuur aan de des
betreffende gemeentelijke autori
teiten medewerking tot toelating
op de school heeft gevraagd.
B. en W. stellen voor het bedrag
opnieuw te verhogen en wel tot
19.660.
Voorschotten bijzonder
onderwijs
B. en W. stellen de raad voor
aan de besluiten de voorschotten
op de gemeentelijke bijdragen ten
behoeve van de bijzondere scholen
voor buitengewoon lager onderwijs
in deze gemeente voor het jaar
1949 vast stellen op f 9.822.40
voor de Koningin Emmaschool en
f 6.584.18 voor de Theodorus van
de Eemschool.
Jongens, laat de
dieren in hun
element!
Mijnheer de Redacteur.
Nog slechts enkele weken en de
jongens trekken er weer op uit
met een jampotje en schepnetje
en menige salamander en stekel
baars zouden wensen nooit gebo
ren te zijn.
In vele gevallen toch komen die
dieren in een jampotje waarin zij
zich nauwelijks kunnen bewegen.
Na enige weken is het pleizier
er af en worden de dieren verge
ten. Na dagen van marteling be
zwijken ze. Ook wanneer de vis
sen in een te klein aquarium wor
den gedaan is de aardigheid er
gauw af en een ontijdig einde hun
lot.
Daarom, jongens, weest échte
dierenvrienden!
Laat de dieren in vrijheid léven
en slaat hen in de natuur gade.
Dat is leerzaam, geeft voldoe
ning en kost de dieren niet vroeg
tijdig hun leven.
Afdeling Amersfoort Ned.
Ver. tot bescherming van
dieren Secretariaat: Utrecht
se weg 291.
De KNAC heeft zich gewend tot
Franse autoriteiten met het verzoek
meer benzine aan buitenlanders toe te
wijzen.
BIJ HET LADEN VAN ZAND, grint en stenen wordt op schepen veel
vuldig gebruik gemaakt van zgn. zelflosinstallaties. Het werk wordt
hierdoor zeer vergemakkelijkt, doch op plaatsen, waar geen water is,
heeft men er uiteraard niet veel aan. Een firma die veel werken in de
Noord Oost Polder uitvoert, heeft een soortgelijk apparaat op zware
riipswlelen laten monteren en nu kan men met het gevaarte langs de
werkobjecten rijden op eigen kracht en heeft meteen energie voor de
bediening.
Hier ziet men het typische apparaat op de meerdijk met links de polder
en rechts het IJselmeer.
Plattelands] onger en
confereerden te
Amersfoort
In Hotel „Monopole" te Amers
foort vergaderde Zaterdag de
Plattelands Jongeren Gemeen
schap Nederland.
De voorzitter, die de uit alle
delen des lands opgekomen jon
geren een hartelijk welkom toé-
riep. bracht in herinnering hoe
in 1947, na overwinning van
veel moeilijkheden het landelijk
verband van Plattelands Jon
geren Organisaties tot stand
kwam. Spr. zette in grote trek
ken het doel der organisatie uit
een: vorming der jongeren voor
de toekomstige taak in het or-
ganisatieleverL
Dr. R. Hornstra spraïc In deze bij
eenkomst over de toekomst van het
Nederlandse platteland.
De toekomst van hét platteland
hangt ten nauwste samen met de
toekomst van Nederland en met heel
het wereldgebeuren. Hoewel er dus
veel dingen zijn waarvan wij het
verloop onmogelijk kunnen weten,
zijn er toch heel wat factoren, waar
van we de werking kunnen over
zien. Daar is allereerst het geboor
te-overschot. Vóór de oorlog be
droeg dit 10%, daarna 20%, nu
enigszins dalende. Voeg daarbi] het
lage sterftecijfer en dan is duidelijk,
dat de bevolking toeneemt. Dat stelt
het platteland voor problemen, om
dat dit het geboorte-overschot niet
kan opnemen. Pogingen om door
cultuurtechnische werken en indus
trie de mensen aan werk té helpen,
hadden niet het gewenste resultaat.
De trek naar de grote steden werd
sterker. Daardoor krijgt men ener
zijds stationnair platteland, hoofd
zakelijk agrarisch, dat niet groeit,
anderzijds groei der steden. Hierin
schuilt een gevaar: 't zijn in de re
gel de slechtsten niet die wegtrek
ken. In die zin betekent dat weg
trekken een verzwakking voor hét
stationnaire platteland; de bevolking
in deze gebieden veroudert. In de
sterk dynamische maatschappij van
thans, waarin vaak het roer om
moet. is een sterk overwicht van
ouderen niet gewenst Er zal, vol
gens spreker, een tijd komen, dat de
bevolking niet meer zo sterk groeit,
maar tot zolang is er spanning tus
sen ouderen en jongeren, die ten
gunste der jongeren moet worden
opgelost.
In stationnair platteland is vaak
geen leven in de brouwerij. Spr.
noemt als voorbeeld de woning
bouw. Bij een onderzoek daarnaar
in Gelderland bleken de station
naire gebieden dé meeste krotten te
hebben. Dorpen zijn ook vaak te
kleine centra om te voldoen aan
Ons dagelijks teveel
Een wielrijder, die geen bel op zijn
rijwiel had ging op de bon.
Hetzelfde overkwam een wandelaar,
die geen gebruik maakte van een over
steek plaats. Twee fietsers, die zonder
licht reden ondergingen hettzelfde lot.
Een wielrijder, die buiten noodzaak met
zijn flets op het trottoir liep. terwijl het
rode stoplicht brandde werd bekeurd.
Een autobestuurder, die zijn wagen niet
had voorzien van een rood achterlicht
cn een fietser, die zijn fiets onbeheerd
en ongesloten had laten staan kregen
eveneens een bon.
Burgerlijke stand
19 Maart
Geboren: Johanna, d v. J. E. van
Eijkelenburg cn H. Monstert; Dick. z.v.
D. Stol en J M. A. Wennekers: Jan. z.v.
P. Wolff en A. v. Eek: Gerardus Maria
Jozef. z.v. G. v. Noordenburg cn M. C.
v. Lierop; Franciscus Johannes Wilhel
mus. z.v. R. Drion en J. M. Lulofs
Getrouwd: J. G. J. Peters en T. J. J.
M. Bucx.
Stoutenburg
„Moderne veevoeding"
Einde vorige week werd in café
de Driesprong" van Van den Hengel
te Stoutenburg een vergadering belegd
door de afdeling Leusden cn Stouten
burg van het Utrechts Landbouw Ge
nootschap.
Dr. Grashuis van de Schothorst"
sprak od deze avond over Moderne
veevoeding'.
De inleider zelde dat wanneer men
beter vee wil. men dan ook betere
voeding moet toepassen. Tot het ver
krijgen van deze betere voeding heeft
dc kunstmest meegewerkt voor onze
gewassen. De kunstmest heeft n.l. de
stoot gegeven tot verhoging van de
productie van land cn bedrijf. Natuur
lek moet er behalve kunstmest ook
stalmest worden gebruikt daar an
ders het eenzijdig kunstmestgebruik en
tevens moderne onkruidbestrijding er
toe zouden leiden dat het aantal plan
tenziekten gaat toenemen. Spreker
waarschuwde dan ook met klem tegen
het onkundig uitroeien van kruiden ln
het grasland omdat speciaal schapen
een bepaald percentage van deze krui
den nodig hebben Dr Grashuis be
sprak vervolgens nog de voeding die
de Verschillende diersoorten behoeven
O* deze leerzame causerie volgde
een geanimeerde bespreking waarbij
nog vele vragen door dr Grashuls
werden beantwoord.
De voorzitter de heer A. J. van
Geen dankte dr. Grashuis voor de be
handeling van het leerzame onder
werp. Er werd besloten ln het voor
jaar een bezoek te brengen aan dc in
richting
moderne eisen van verenigingsleven
etc.
Wat de toekomst betreft, meent
spr., dat de mogelijkheid tot
opneming in de landbouw eer
der zal afnemen dan toenemen.
Splitsing van bedrijven gaat niet
meer. In zuiver agrarische gebie
den zal geboorte-overschot dus
nog meer wegtrekken. Die drei
ging wordt in de toekomst nog
meer reëel. Deze kan alleen af
gevoerd worden door een be
wuste welvaartspolitiek: indus
trialisatie van het platteland.
Dat is niet zo eenvoudig. Het plat
teland valt uiteen in honderden
kleine gemeenten. En juist de sta
tionnaire gebieden, lenen zich er het
minst toe. Industriëlen zeggen: de
mentaliteit deugt er niet. Hoewel
degelijkheid en gaafheid er hoog
zijn, voelen de arbeiders er weinig
voor industrie. Dr. Hornstra vraagt
de aandacht der plattelandsjonge
ren voor deze dingen. Zij moeten
verder zien, dan de ontwikkeling
van het eigen bedrijf.
Niet isoleren
Als tweede spreker trad op mr.
Kuylman. secretaris van het Kon.
Ned. Landbouwcomité die in de
„Taak van dé Plattelandsjeugd"
primair ziet het opvoeden van de
leden der P.J.G.N. tot verantwoord
burgerschap, en ze begrip geven
voor de taak der jongeren in de
maatschappij. En deze taak dan au
tonoom zien, d.w.z. niet in het kiel
zog der ouderen varen.
Spr. waarschuwt tegen te veel iso
leren. Stel niet steeds de tegenstel
ling stad en platteland.
Secundair, maar daarom niet min
der belangrijk, acht spr. de voor
bereiding voor de oudere organisa
ties. Daar is een ontstellend gebrek
aan jonge plattelanders, die in staat
zijn de bestuursfuncties der oude
ren in de organisaties over te ne
men. Op dit gebied is er te weinig
contact tussen P.J.G.N. en Kon. Ned.
Landbouwcomité. Er zijn toch pro
blemen genoeg, die de aandacht
vragen en die ten nauwste de toe
komst der jongeren raken, b.v. de
vestigingseisen voor dé landbouw,
die bij de regering aanhangig zijn.
Spr. waarschuwde ervoor, öe orga
nisatie te gaan zien als doel in zich-
zelf. Zorg voor persoonlijke activi
teit, zo besloot mr. Kuylman. Op
het referaat volgde enige bespre
king. waarna mevr. Elema, afge
vaardigde van dé Bond van Platte
landsvrouwen er haar blijdschap
over uitte, te hebben bemerkt, dat
de jongeren in de P.J.G.N. het zon
der de ouderen willen doen. Als we
zien, aldus spr. hoe in andere lan
den de zelfstandigheid der jeugd
wordt bevorderd, dan moeten we in
ons land hard méedoen. Wij hebben
behoefte aan zelfstandig oordelende
jongeren.
Nieuw snufje van N.B.M.:
De N.B.M. neemt een proef met
een geluidsversterker in haar bus
sen. De argeloze passagier, die bij
het instappen vriendelijk een con
ductrice toeknikt, schrikt thans
even op als een metalen stem ant
woordt: „goeden morgen meneer,
wilt u maar doorlopen?" en dat is
dan niet de stem van haar, zoals
je gewend was, maar een ijzig
koele stem van de chauffeur in
zijn cabine, een cerberus, die zorg
vuldig waakt over zijn door de
maatschappij toebedeelde weder
helft daarbinnen. Maar een gemak
is het. Dommelende passagiers
schrikken nu tijdig wakker bij het
afroepen van de halteplaatsen. De
luidspreker galmt uit waar je moet
overstappen. En schoolkinderen
die lastig zijn, worden met stentor
stem tot kalmte gemaand. Gedrang
aan een halte. Deuren, die open
klappen. „Ho, dame niet zo naar
voren dringen, u stond achteraan"
waarschuwt de onzichtbare orde
commissaris. Mevrouw bloost en
deinst terug. Die bus ziet alles.
Passagiers voor het station?"
klinkt het tijdens het rijden. En
even later: ja, nu is er wel genoeg
gebeld".
In zo'n autobus slaapt niemand,
leest niemand, maar lacht iedereen.
Je wacht bij elke instappende pas
sagier op de reactie bij het vrien
delijke „goedenmorgen" en je ver
kneukelt je bij iedere onverwachte
waarschuwing. Hevig getoeter van
een auto, die voorbij wil. .Nou.
koest maar, ik zie je wel" bromt
de luidspreker. Een aardig meisje
stapt uit. „Dag juffrouw". Zij doet
alsof ze niets hoort. Ze kan ook
moeilijk iets terugzeggen tegen de
dichtklappende deuren. Daar trip
pelt zij weg. „Kijk je nog 'ns om?"
zegt de bus.
Vlootadmiraal sir James
Somerville, tijdens de oorlog
hoofd van de Britse strijdkrachten
*n het Middellandse Zeegebied, is
de "schothorstf-T HoogTand. op 66-jarige leeftijd overleden.
Gesprekken met Rauter IV
Wühlisch slap, Christiansen schiet te kort,
Mussert verdraagzaam
Silbertannemoord op
drie „opruiers"
„Ik heb me er ontzettend over op
gewonden, dat Schöngarth als repre
saille voor de aanslag op mij 170 Ne
derlanders heeft laten fusilleren",
beweerde Rauter tijdens een ge
sprek met prof. mr. N. W. P o s t h u-
mus en drs. L. de Jong, beiden
van het Rijksbureau voor Oorlogs
documentatie.
Welk een „zachtzinpig" man Rau
ter eigenlijk was blijkt wel overdui
delijk uit een paar fragmenten van
brieven, die hij aan Himmler zond.
Hieruit blijkt ook overduidelijk, hoe
Rauter dacht over generaal Chris
tiansen, Seyss-Inquart. Von Wühlisch
en Mussert.
Uit een brief van 13 Januari 1944:
„In Amersfoort resp. in Soest zijn
50 opruiers gearresteerd en op de
vlucht resp. bij het bieden van weer
stand doodgeschoten.
Met de chef van de staf van de
Wehrmachtsbefehlshaber general-
leutnant Von Wühlisch had ik de
laatste twee dagen tweemaal een uit
voerig gesprek over de boete voor
de overval op de leden van de Wehr
macht in Almelo. Von Wühlisch wil
niet meedoen. Hij is slap en zwak.
Ik stelde verder voor. van de vijf
tig ophitsers, die ik uit Almelo en
omgeving in dezelfde nacht liet ar
resteren. tien te laten doodschieten,
omdat ik bang ben dat, als er niets
gebeurt, de aanslagen op leden van
de Wehrmacht zullen toenemen.
Ontsteld cn geschokt
De Rijkscommissaris is ontsteld en ge
schokt door de houding van general-
leutnant Von Wühlisch. Hij heeft de
Führer al bij zijn laatste mondeling
rapport attent gemaakt op Von Wüh
lisch, die steeds maar weer probeert, de
Haagse Conventie bij alle mogelijke
kwesties er bij te slepen, b.v. om het
tewerkstellen van Nederlanders bij spit-
en graafwerk te motiveren. Naar aan
leiding hiervan blijkt, dat generaal
Christiansen, die aldoor de geweldenaar
speelt en zoeven nog. kort na 't bezoek
van de Reichsmarschall. sterk onder de
indruk was van drens uitcenz.etting. cn
heel Nederland wilde „vernietigen", bi]
zulke kwesties van integraal belang te
kort schiet en zich door de adviseurs
van zijn staf opzij laat drukken.
De rijkscommissaris verzocht mij om
U. Rcichsführer. deze kwestie mee te
delen met het verzoek, over Von
Wühlisch te gaan spreken Deze is een
uitgesproken salontype zonder inner
lijke hardheid en weerstand, en laat de
gebeurtenissen op zich inwerken in een
mate die van weinig innerlijke hard
heid. standvastigheid en strijdbaarheid
getuigt. Ik heb hem gezegd, dat ik zelf
voor genoegdoening inzake het geval
Amersfoort zal zorgen, en dat ik dc SS-
mannen niet als hazen laat neerknallen.
Ik zal het gebeurde voorts dat deelde
ik hem mee rapporteren aan de
Reichsführer-SS met het verzoek, te be
slissen of zulke aanslagen op leden van
de Wehrmacht ongewroken moeten en
kunnen blijven, als het niet onmiddel
lijk lukt. de dader te grijpen. Hij ver
zocht mij dan tenslotte, om het politie
bericht met de namen van de ophitsers,
die ik voorstel om dood te schieten,
schriftelijk in te dienen bij de Wehr-
machtbcfehlshaber. Dat gebeurt van
daag. maar de Wehrmaqfitbefehlshaber
zal zich toch niet er toe opwerken, iets
te doen."
Verzet van Mussert
Op 23 September 1943, nadat kort te
voren Nederlandse gijzelaars waren
doodgeschoten als représaille, voor aan
slagen op Duitsers, vaardigde Mussert
een proclamatie uit, waarin hij zich in
bedekte vorm tegen deze Duitse maat
regel kantte. Rauter schreef vier dagen
later over deze proclamatie het volgen
de aan Himmler.
„Mussert heeft kort geleden een pro
clamatie uitgevaardigd, waarin hij uit
eenzette. dat hij tegen het doodschieten
van gijzelaars gekant is. ofschoon de
bezettende macht zich meermalen te
zijner beschikking heeft gesteld naar
aanleiding van moorden op zijn partij
genoten. Om politieke redenen was hij
er tegen, zei hij. want hij had de taak
om onafgebroken te trachten, de zieltjes
van zijn landgenoten te winnen. Ik heb
de rijkscommissaris. Dicnstlelter Rittcr-
busch, en ook Mussert gewaarschuwd
tegen deze proclamatie. Ik ken uit mijn
eigen activiteit in Stiermarken de ge
volgen van zulke zachtzinnige procla-
Sokolofski protesteert
bij Britse collega
„S.U. krijgt te tveinig van
geroofde eigendom terug"
Maarschalk Sokolofski, de Russi
sche militaire gouverneur in
Duitsland, heeft bij zijn Britse col
lega, generaal sir Brian Robertson,
in een lange brief scherp geprotes
teerd tegen het feit dat de Britten,
aldus de brief, niet bereid waren
te voldoen aan de wettige eisen tot
teruggave van Russische eigendom
men die door de Duitsers waren
geroofd.
Volgens Sokolofski heeft de
Sowjet-Unie slechts goederen ter
waarde van 220.000 Mark terug
gekregen, slechts 14% van de
eigendommen ter waarde van
142.500.000 Mark die werden te
ruggegeven aan andere landen die
door Hitler's leger waren aange
vallen. Twee weken geleden is een
soortgelijk Russisch protest bij de
Amerikaanse autoriteiten in Duits
land ingediend.
Dostojewski bestempeld
als „aartsvijand"
De beroemd^ Russische roman
schrijver Fedor Dostojewski is
door het Sowjet maandblad „Lite
raire Gazet" veroordeeld als „een
aartsvijand van dc revolutie en de
revolutionn.iire democraten". Deze
desavoualle geschiedde in het ver
slag van een rede waarin professor
J e g o 1 i n, direc ur van het Gor-
ki-instituut. zijn collega K i r p o-
t i n hekelde ..Is een „cosmopoliet"
omdat deze Dostojewski in een
kortgeleden verschenen boek had
trachten te rechtvaardigen. Kirpo-
tin en twee fncleren, die lid waren
van de wetenschappelijke raad van
het Gorki-instituut voor wereld
literatuur, zijn door deze raad van
het lidmaatschap uitgesloten. In
een artikel in het blad „Nieuwe
Tijden" wordt het „bourgeois-cos-
mopolitisme" aan de kaak gesteld,
dat wordt aangetroffen bij een
aantal werkers op het gebied van
film, toneel, literatuur, weten
schap en filosofie.
Dc Nederlandse kcnnelclub „Cyno-
philla" organiseert op 2 en 3 April ln
het RAI-gebouw te Amsterdam de jaar
lijkse hondententoonstelllng.
Zondag 27 Maart geeft de vereni
ging „Vriendschap zij ons doel" om 2
uur in de schouwburg een reprise van
„Rembrandt".
maties. De proclamatie heeft een effect
te onzen gunste, omdat de Nederlandse
nationaal-sociallsten zeggen, dat wij wel
willen, maar dat Mussert niet wil. Deze
heeft het dan ook helemaal verkorven.
De NSB-ers in het hele land schelden
razend op hun chef. die hen als scha
pen zou laten afslachten, cn nu komen
ze allemaal bij mij. Mussert is daarom
nu erg timide."
In de zelfde brief stelt Rauter zijn
chef op de hoogte van de aanslag, die
boerop 25 Sept. op de NSB-er-boer
H. Oosterveen te Ruiherwold
werd gepleegd:
„Eergisteren werd een boer in de
provincie Drente neergeschoten, zijn
vrouw werd ernstig gewond. Drie
weken geleden werd de hoeve van
diezelfde boer in brand gestoken. Ik
heb de kosten van die hoeve als
zoengeld aan de gemeente opgelegd,
daarom hebben ze nu zeker die boer
doodgeschoten. Twee van zijn zoons
zijn bij de Waffen-SS aan het Oost
front. Ik heb bepaald, dat aange
zien de christelijke verdraagzaam
heid van de heer Mussert geen re
presaillemaatregelen toelaat de
daarvoor aangewezen leden van de
Germaanse SS in Drente, onder aan
voering van onze mensen, een tegen
actie uitvoeren en drie van de ergste
opruiers koud maken, als antwoord
op de gemene misdaad tegen die
boer."
Enige tijd later volgde inderdaad
een Silbertanne-actie. waarbij E. J.
Roelfsema en J. Dijkstra uit
Meppel en A. B o 1 d e w ij n uit Stap-
horst werden vermoord.
Boerenzoons voor studie
naar Amerika
Einde Maart zullen 32 zoons van
Nederlandse boeren voor de duur 11
van een half jaar naar Amerika ver-
trekken om kennis te nemen van de
Amerikaanse landbouwmethoden.
De groep zal worden vergezeld I I
door ir. C. W. A. van Beekom. rijks- j
Iandbouwconsulent voor de Zeeuwse 1 j
eilanden die eveneens voor de duur
van een half jaar studie zal maken I
van de uicnteelt in de Verenigde
Staten.
De keuze van de deelnemers is be- I
paald door het Koninklijk Neder-
lands Landbouwcomité en de Chris- i 1
telijke Boeren- en Tuindersbond. die I
zich ook met do organisatie van deze
reis hebben belast.
De groep zal 25 Maart van Ant- 1
werpen met de „Edam" vertrekken.
Dr. Treeo treedt af
Dr A. Treep. de thesaurier-generaal
van het ministerie van Financiën, zal
binnenkort aftreden. Hij wordt opge
volgd door dr W. Koster, die thans voor
Nederland optreedt als plaatsvervan
gend ..director" bij het internationale
Monetaire Fonds en de Wereldbank te
Washington.
De heer Trcep zal na zijn aftreden
de functie aanvaarden van adjunct-di
recteur bij de N.V. Koninklijke Neder-
landsche Petroleum Maatschappij en bij
de N.V. Bataafsche Petroleum Maat
schappij.
„Benelux één met
West-Duitsland"
Voorstel van Duits blad
Het politieke blad „Westdeutsche
Rundschau", orgaan van de (Con
servatieve) Freie Demokratische
Partei, doet in zijn editie van Don
derdag jl. een voorstel tot een eco
nomische unie tussen de drie Bene
lux-landen en West-Duitsland.
Besprekingen om tot dit doel te
komen, zouden volgens dit blad
spoedig moeten beginnen.
Het blad zegt te geloven, dat
daardoor het snelst het economi
sche peil en de gezonde goederen-
ruil kunnen wórden bereikt, die
wordt beoogd door de organisato
ren van het plan-Marshall, dat
deze aaneensluiting een werkelij
ke stap tot economische en op de
duur ook politieke eenheid zal
kunnen zijn en dat zulk een ge
meenschap in staat zou zijn de
Westeuropese vrees voor een
nieuwe Di itse bedreiging weg te
nemen.
Het blad ziet in dr huidige ver
deeldheid van Duitsland geen hin
derpaal voor de verwezenlijking
van deze gedachte doch meent dat
ook Duitsland ten Oosten van de
Elbe na de hereniging met West-
Duitsland in deze economische ge
meenschap kan worden opgeno
men.
Vacantiespreiding heeft
succes
Het bureau Vacantiespreiding
deelt mede. dat de met ondsteu-
ning van autoriteiten en instellin
gen uit de onderwijswereld ingezet
te campagne om de vacanties van
het lager onderwijs reeds dit jaar te
spreiden, succes heeft. Slechts plm.
10 der scholen voor bijzonder on
derwijs blijkt dit jaar aan het sche
ma geen medewei'king te verlenen,
terwijl ook door vrijwel alle bestu
ren der grote gemeenten, met be
trekking tot het openbare onder
wijs, het schema wordt doorge
voerd.
Door het bestuur van de bcdrijfs-
raad van de bouwvakken daartoe
aangespoord, zullen eveneens deze
bedrijven over ettelijke weken ge
spreid de vacantiepauze nemen. In
de kringen der klein metaalindu
strie werden de voorstellen met veel
sympathie begroet, terwijl door de
vertegenwoordigers der textiel-,
metaal- en confectiebedrijven reeds
de toezegging werd gedaan, dat
aan deze het volgen van het vacan-
tlespreidingsplan zou worden ge
adviseerd. Het tijdvak half Juli—
half Augustus voor vacantiegangers
zonder schoolgaande kinderen zal
worden geblokkeerd, voor zover dit
met bedrijfs- en dienstbelang of met
andere belangen niet in botsing
komt.
De bekende kunstschilder Hen
drik Chabot is een dezer dagen in
Eudokia opgenomen. In zijn toe
stand, die zich eerst ernstig liet
aanzien, is sinds gisteren een lichte
verbetering ingetreden.
Prof. L. F o u c h oud-ge
zant van de Zuid-Afrikaanse Unie
in Nederland, is op 68 jarige leef
tijd te Johannesburg overleden.
Dc gebroeders Lohman, die er van
werden verdacht een aantal Haarlemse
medewerkers van „Vrij Nederland" aan
het gevaar van arrestatie te hebben
blootgesteld, zijn vrijgesproken.
Mevrouw Van Bilderdijk-Lamalson
van Heenvliet in Dordrecht vierde haar
100-ste verjaardag.
