Amersfoortse chirurg werd
„de beul van het kamp"
Spanning in achtkampen
van S.G. „Amersfoort"
Vertrouwen in deze regering
gerechtvaardigd
Grondlegger van korf balspel
sprak over zijn sport
Dr. Van Nieuwenhuyzen voor het
Bijzonder Gerechtshof
„Van der Meiden"
buiten gevaar
Bakkers bakten
zoete broodjes
Bakker overtrad
arbeidswet
Fenny Heemskerk
op taurnée
2
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Donderdag 24 Maart 1949
(Van onze speciale verslaggever)*
..Hij had in het kamp Amersfoort niet de rechten die een medicus be
hoort te hebben." Prof. dr Borst uit Amsterdam, getuige-deskundige,
zei het met grote nadruk tijdens het verhoor, dat de president van het
Utrechts Bijzonder Gerechtshof, prof. mr Scholten, hem vanmorgen
afnam In de zaak tegen Nicolaas van Nieuwenhu(jsen. voor
malig kamparts van het Folizeiliches Durchgangslager Amersfoort. Een
kwarto vel vol, in kleine lettertjes getikt, besloeg de dagvaarding. Uit
die tientallen regels rüst het beeld op van een mens, die een redder had
moeten zijn, doch bü zijn vertrek naar het Oostfront in Maart 1942 een
reputatie als „beul van Amersfoort" achterliet. Ridicuul lijkt dat nu de
gene, die de chirurg voor de balie ziet staan: smalle, gebogen figuur, diepe
rimpels in het gelig ingevallen gezicht, de ogen diep in de kassen, het
keurig geknipte sikje grijzer dan ooit.
Lange tijd besteedt de president slist niet geschikt voor chirurgische
aan het nagaan van verdachtes le
vensloop. Dr. Van Nieuwenhuijsen
heeft gestudeerd in Utrecht, later
ook in Duitsland, waar hij uiteraard
ook werkzaam was. Een gewone
huisartsenpraktijk heeft hij nooit
gehad; hij heeft zi h altijd aan de
chirurgie gewijd.
In de twintiger jaren vestigde hij
zich als chirurg te Amersfoort, was
jarenlang raadslid voor de C.H.U.
enwerd in de Meidagen van
1940 gearresteerd. Waarom? „Dat
weet ik nu nog niet,"' zegt ver
dachte. Maar ongetwijfeld droeg
dit er toe bij dat hij zich later bij
de N.S.B. aansloot. Van Geelkerken,
destijds een zijner patiënten, had
toen de vriendelijkheid hem een
laag stamboeknummer te geven.
„Dat nummer duidt er dus niet op,
zo haast de voormalige kamparts
zich te verklaren, dat ik reeds veel
langer lid was van de N.S.B. Zijn
vroegere sympathie voor de natio
naal-socialistische de* kbeelden wil
verdachte echter niet ontkennen.
Naar de fabrieksstad
Hoe kwam Van Nieuwenhuijsen
in het concentratiekamp terecht?
Op een dag kwamen enige S.S.-of-
ficieren hem vragen of hij er voor
voelde, chirurg te worden in het
ziekenhuis van de „fabrieksstad",
die bij Amersfoort zou verrijzen.
Dr. Van Nieuwenhuijsen meende
dat niet te mogen weigeren, hoewel
een overeenkomst werd niet
aangegaan. Wat later werd hem
verzocht even naar het kamp aan
Laan 1914 te komen er waren
toen nog maar een veertig, vijftig
mensen waar een ongelukje was
gebeurd. Naderhand haalde men
hem iedere dag. „Later zou er toch
iemand anders komen," zei men
hem. Maar de kampcommandant
belemmerde hem het werk, al was
hij dan zogenaamd vrij." „Dat was
ook 't motief voor mijn vertrek,"
zegt verdachte. „Ik was trouwens
al tweemaal weg gebleven. Toen
kwam de S.D. me echter ophalen;
de tweede keer met de bedreiging,
dat ik die grap niet meer moest
uithalen."
Enige financiële baten leverde de
functie van kamparts de chirurg
niet op. Wel zijn volgende baan:
die van chef-chirurg van de Neder
landse Ambulance van het Oost
front.
Daarom kreeg zijn vrouw der-
ienhonderd gulden per maand, hij
zelf enige marken per dag. „Ja, dat
wil ik juist wèl," valt Van Nieu
wenhuijsen uit als de procureur
fiscaal, mr. Drabbe veronder
stelt, dat verdachte toch niet van
plan zal zijn zich er c: te beroepen,
dat zijn ambulance een Rode Kruis-
brigade was." „En van de Waffen-
S.S., was ik beslist geen lid," zegt
hfj fel, wanneer de president meent
dat uit enkele dossier-stukken te
kunnen concluderen.
Collega getuigt
Met prof. Borst, die enige maan
den als gijzelaar in 't concentratie
kamp was, houdt de president zich
lange tijd bezig over de gedragin
gen van verdachte als kamparts.
De professor, zelf internist-specia
list, gelooft niet dat Van Nieuwen
huijsen moedwillig de schandalige
toestanden op 't gebied van ver
pleging en hygiëne heeft getole
reerd. Hij meende echter, dat de
kamparts door de tegenwerking, die
hij allerwege ondervond, in een
rancuneuze stemming van verbit
tering verkeerde. Er was, toen prof.
Borst er kwam, ee-. schrikbarende
hongeroedeem in 't kamp, later een
zeer ernstige dysenterie-epidemie.
Van een juiste medische verzorging
was geen sprake. Maar dr. Van
Nieuwenhuijsen was immers ook
geen huisarts! Getuige heeft ook
gezien, dat verdachte zijn patiënten
stompte, eenmaal r^hopte zelfs. De
operatie-messen waren bot en be-
behandeling.
De troep beklagenswaardige Rus
sische gevangenen, door prof. Borst
bezocht, kreeg van Van Nieuwen
huijsen alleen bezoek als deze een
Duitser meestal de beruchte
Alscher bij zich had. „Ik mocht
er alleen niet in," verdedigt ver
dachte zich. Dr. Van Nieuwenhuij
sen hield meer dingen voor onmo
gelijk, die later wel uitvoerbaar
bleken. Broodnodige medicamenten
werden, wel met medewerking van
Var Nieuwenhuijsen, doch op ini
tiatief van prof. Borst, het kamp
binnen gesmokkeld.
Valse Totenscheinc?
Zijn er door Van Nieuwenhuysen
valse „Totemcheine" uitgegeven?
Vroegere verklaringen, waarin hij
zulks toegaf, heeft verdachte aan
het begin van de zitting ingetrok
ken. Prof. Borst weet hieromtrent
wel te verklaren, dat de kamparts
misschien uit onwetendheid
verkeerde doodsoorzaken heeft op
gegeven.
„Laten we wachten tot we er
tien hebben," zei dr. Van Nieu
wenhuijsen eens laconiek, toen een
schurftpatiënt, bij hem kwam om
behandeling. Dat weet dr. A. P. R.
W. Meyer te vertellen, nu arts, in
de tijd dat hij gevangene was nog
medisch student. Als kapper kwam
hij ook in de barak, waar de Rus
sen volkomen aan hun lot waren
overgelaten. Daar heersten ten
hemel schreiende toestanden. Ver
dachte keek er echter niet naar
om. Getuige ziet wel degelijk een
causaal verband tussen de dood
van vele gevangenen en de on
verschillige houding van de kamp
arts. Hij gebruikt wèl de uitdruk
king: „Moedwillige verwaarlozing".
Getuige-deskundige dr. J. M. O.
B ij 1, die ook als gijzelaar in het
kamp was, heeft de kamparts
zijn barak „practijk" zien doen.
Van Nieuwenhuysen onderzocht
meestal niet, ging als een razende
te keer, sloeg en stompte en liet de
gevangene rustig kreperen, aldus
getuige.
De bekende ds. Van de Bosch
zou levenskansen hebben gehad,
als de arts de juiste therapie had
toegepast, zo meent getuige. Voorts
kreeg dr. Ijlijl de indruk dat de
kamparts wel wilde maar niet
mocht. „Bewust", aldus getuige,
„moet Van Nieuwenhuysen nagela
ten hebben, wat hij als arts had
behoren te doen!" Inderdaad ge
looft dr. Bijl, dat verdachte bij zijn
daden werd gedreven door politie
ke haat.
„Dat ik mishandeld heb, dat
ontken ik," zegt Van Nieuwen
huysen geagiteerd.
Dr. Klomp, de opvolger van dr.
Van Nieuwenhuysen, ondervond
dat wel verschillende verbeterin
gen konden worden aangebracht,
als je maar volhield. Deze nieuwe
kamparts, die nu als getuige op
treedt, heeft ook Russen in behan
deling gehad. Hun toestand was
deplorabel maar er waren dan ook
belemmeringen die een juiste be
handeling in de weg stonden.
(De zitting duurt voort).
Noteert U even
GRAND THEATR*E, Snouckaert-
laan. tel. 4632 t.m. Donderdag
„Drie ondernemende meisjes",
Aanvangstijden: Zondag 1.30. 4.—.
half 7 en 9 uur. Overige dagen
half 3. half 7 en 9 uur.
CITY THEATER. Westsingel 7 b,
telefoon 6572 tot en met Donder
dag: „Achter de wolken" Aan
vangstijden Zondag 2, 4.15, 6.45 en
9 uur. Overige dagen 2.30, 6.45
en 9 uur.
REMBRANDT THEATER: Lange-
straat t.m. Donderdag: „Captain
America". Aanvang.: Vrijdag
en Zaterdag 2.30. 6.45 en 9 uur.
Zondag 2, 4.15, 6 45 en 9 uur. Ove
rige dagen 2.30 en 8 uur.
DONDERDAG 24 MAART. Clublo
kaal Pers. ver. Meursing. Recep
tie 10-jarig bestaan. 8 uur.
P.U.E.M.-keuken. 14.30 uur. Ned.
Vrouwen Electriciteits vereniging
Demonstratie „Calvé", Delft.
VRIJDAG 25 MAART. Hotel Mono-
pole, 8.15 uur. Anthroposofische ver
in Nederland. Voordracht over
„Onderwijsvernieuwing en Op
voedkunst" door dr. F. W. Zeyl-
mans van Emmichhoven over
„Het hygiënisch aspect van hët
onderwijs".
ZATERDAG 26 MAART. Amicitia,
7.30 uur. Feestavond 10-jarig be
staan Pers. ver. „Meursing".
Markthal, 8 uur: Boksavond.
AMICITIA, 230—5 uur. Receptie
50-jarig bestaan Firma Van Hoo-
gevest.
DANSEN:
J. VAN SCHAIK: Café Leusderweg
bij spoorwegovergang Tel 5510
Woensdag 25—23 uur Zaterdag 20
—23 uur. Zondag s middags 15—17
uur s avonds 2023 uur.
Woensdag 811 uur. Zaterdag 8—
11 uur. Zondag 8—11 uur.
CABARET DANCING VAN T HUL
Krommestraat 14. TeL 6685.
Dr. M. van der Hoeve
posthuum geëerd
BLO-school Hogeweg zal
zijn naani dragen
De openbare school voor buitenge
woon lager onderwijs (afdeling de
bielen) zal binnenkort worden ge
vestigd in een gedeelte van het per
ceel Hogeweg 4.
B. en W. achten het van belang,
dat bij gelegenheid van de inge
bruikneming van dit schoolgebouw
aan bovengenoemde school een naam
wordt gegeven en wel die van „Dr.
M. van der Hoeve-school". Het ge
meentebestuur wil hiermede de na
gedachtenis eren van dr. M. van der
Hoeve, die vanaf de oprichting der
school in 1923 als schoolarts en later
als directeur van de gemeentelijke
geneeskundige dienst zeer veel en
belangrijk werk ten behoeve van de
ze school heeft verricht.
B. en W. stellen de raad voor al
dus te besluiten.
Ons dagelijks teveel
Een wielrijder, die zijn fiets on
beheerd en ongesloten had laten
staan, werd bekeurd, evenals twee
automobilisten, die hun wagens in
de Langestraat parkeerden.
Houtdieven aan 't werk
Een bewoner van een perceel aan
de Liendertseweg kwam bij de po
litie aangifte doen van vermissing
van een partij hout, dat achter zijn
huis lag.
Burgerlijke stand
Geboren: Hans, d. v. H. Rinko
en S. v. d. Heuvel: Jannetje Chris
tina Hillegonda, d. v. J. Molenaar
en C. H. v. d. Wiel.
Getrouwd: K. N. de Voogd en M.
C. Lutjens.
Overleden: Hendrikus Gijsbertus
Boselaar. 76 j. geh. m. M. v. d. Bos;
Neeltje Pon, 84 j.
Schaken
Eerste helft van
de strijd zit
er op
De vierde ronde van het achtkampen-
toumooi van het schaakgenootschap
„Amersfoort" zit er weer op en dat be
tekent, dat de deelnemers zich moeten
gaan voorbereiden op de laatste ronden,
waarin de beslissingen zullen moeten
vallen Hoewel er natuurlijk niets met
zekerheid over het eindresultaat gezegd
kan worden, zijn er toch in sommige
groepen reeds „kanshebbers" aan te
wijzen, die. gezien hun prestaties tot nu
toe. serieuze candidaten voor de eerste
plaats genoemd mogen worden.
In groep A I worden de voornaamste
partijen as. Vrijdag gespeeld. Na De
Vries en Latour schijnt ook Juffer zich
omhoog te werken.
Wichard. die tot nu toe ongeslagen
was in A II. boekte nu zijn eerste neder
laag tegen de sterke Utrechter Aarts, die
thans de fraaie score noteert 4 punten
uit 4 partijen, dus nog geen enkel ver-
liespunt.
Door de vele afgebroken partijen in
de groepen A III en B I is het moeilUk
hier een duidelijk overzicht te verkrij
gen. In groep B II blijft dr. De Kok het
goed doen. Hij heeft thans 3V2 punt uit
4. gevolgd door Rekké (2*i pnt) en Bak-
kenes, v. d. Berg cn Hollander met ieder
2 punten.
De bekerhouder in C I, de heer K.
Hart uit Soeslerberg. maakt wel een zeer
fraaie kans HU noteerde zijn vierde
winstpunt in successie en gaat onbe
dreigd aan de kop. In C II gaan v. d.
Berg Jr en Prins aan het hoofd. In de
lagere groepen spant het nog geducht.
De gedetailleerde uitslagen lulden:
Hoofdklasse, groep A I: J. OberH.
Juffer 01: groep A II: Mevr. F Heems
kerk—F. H L. DIepcrink 1—0, W. A. A.
Aarts—A. J. Wichard 10, H. Schreuder
Houbaer 1—0; groep A III: H. F.
Jongman—P. Vermeer 10, M. RL
SchoepJ Vogel afgebr., A. Geudeke—
W. T Flcntge afgebr
Eerste klasse, groep B I: H Lassche—
C. v Empelen 01, A. PootJ. Mosterd
afgebr groep B II. F. J. RekkéG. de
Koning 1—0, A. Hollander—L. Buurlage
1—0, dr. F de Kok—H. v. d Berg Sr
I0 (Deze partijen van groep B II zijn
door omstandigheden reeds partijen uit
de vijfde ronde).
Tweede klasse, groep CI: H Meester
„Van Delft" 10. K. Hart—A. Rijnders
10. H. G Hasken—T. v. Raay afgebr
groep C II: C v. BurenP Voskuilen
01 A. J. MolM Nieuborg Sr 10.
A Scheijer—A. J. RUke 1—5, J. v. d.
Berg JrJ E. Prins 0—1.
Derde klasse groep D I: M Nieuborg
JrTh. v. Roon afgebr., A. Karskcns
Verre van volledig
Een bestuurder van een vier
wielige auto, die zijn wagen niet
had voorzien van twee koplichten,
zijlichten, achterlicht en lengtelicht
en bovendien de betreffende pa
pieren niet kon vertonen, werd be
keurd.
Automarkt
Amersfoort, 24 Maart 1949. Op
de wekelijkse automarkt werden
165 motorvoertuigen aangevoerd.
D. J. Nijssen 1—0; groep D II: W. A.
v. d. Wetering—W. Cozijn 0—1, J. J. Vis
ser—S. Kuyper 0—1: groep D III: M. J.
Mees—C. C. H. v. Doorn 10. G. Hudig
G. v. Buren 10. H. BoersmaP. v.
Roon 10; groep D IV. E. PoptleJ. A.
dc Bruin afgebr., L. F v. AlphenP. J.
Beckers 1—0 (regl W. F. v. Putten—
F. IJff 10. J. v. Lieshout—J. Nabano
10.
Nagekomen uitslagen tweede ronde:
Hoofdklasse, groep A I: H. JufferS.
J. Duursma 10.
Eerste klasse, groep B II: L. Buur
lage—H. v. d. Berg Sr. 01.
Tweede klasse, groep C II: J. v. d.
Berg Jr—A. J. Rijke 1—0.
Derde klasse, groep D I: Th. v. Roon—
A. Korskens
Er zijn Woensdagmorgen door een
deel van Amersfoorts jeugd enkele
bomen geplant. Het kan niet an
ders of deze handeling, die zoals
op dit plaatje duidelijk blijkt met
zorg werd verricht, moet de liefde
voor hetgeen in de natuur groeit
en bloeit sterk aankweken.
Na twee wedstrijden, die beide in
een gelijk spel eindigden, is het eer
ste team van de tafeltennisvereni
ging „Van der Meiden" uit Amers
foort er gisteravond in de HBS in
geslaagd Jaffa uit Utrecht met 54
te verslaan. Laatstgenoemde vereni
ging moet nu degradatiewedstrijden
spelen.
Daar er in deze tweede beslissings
wedstrijd geen dubbel werd gespeeld,
móést Woensdagavond de winnaar
bekend worden. Het heeft vanzelf
sprekend geweldig gespannen. Toen
Lambrechts zijn laatste partij moest
spelen, was de stand 43. door over
winningen van Huiberts (2) en Ho-
vestad (2). Lambrechts won in drie
games en hoewel Hovestad zijn laat
ste partij verloor, had „Van der Mei
den" zich met 54 buiten gevaar ge
bracht.
Amsvorde wendt zich
opnieuw tot KNVB
Naar het bestuur van de voetbal
vereniging „Amsvorde" ons mede
deelt, heeft deze vereniging zich tot
de KNVB gewend met het verzoek
het protest, dat Amsvorde heeft in
gediend wegens te kleine afmetingen
van het terrein van DEV, alsnog in
behandeling te nemen.
DOVO-DVS'33 wordt op
Birkhoven gespeeld
De voetbalvereniging DVS '33 uit
Ermelo speelt op Zaterdag 2 April
op het HVC-terrein te Amersfoort
tegen DOVO uit Veenendaal een be
slissingswedstrijd om het kampioen
schap van de vierde klasse KNVB,
afd. Zaterdagmiddag.
Kamerlid Tilanus
over Indonesië
Voor de Chr. Hist. Unie, afde
ling Amersfoort, sprak Woensdag
avond in een goed bezet .Amici
tia" de Unie-voorzitter de heer
If W. Tilanus over het Indone
sische vraagstuk en meer speciaal
over het standpunt dat de Chr.
Hist. Unie tegenover dat vraag
stuk inneemt.
Na herinnerd te hebben aan de
giondwetsherziening, die vorig jaar
met de steun der Unie tot stand
kwam, constateert spr. dat kapi
tale fouten in het Indië-beleid zijn
gemaakt. Daar is allereerst het
feit, dat pas zes weken na de ca
pitulatie van Japan de Engelsen
Indonesië bezetten. In dat tijds
bestek werd de republiek geboren.
De Japanse commandant van Oost-
Azië had Soekarno en Iiatta daar
toe de gelegenheid geboden. En
ook toen de Engelsen er waren
bleef nog geruimen tijd handha
ving van orde en gezag aan de
Japanners opgedragen, die ijverig
de jongeren militair opleidden en
bewapenden.
Een tweede grove fout noemde
spr. het accoord van Linggadjati;
het in feite erkennen van de man
nen van Djogja als gezagvoerend
over Java. Sumatra cn Madoera.
Dat was een fout
in de gedachten-
sfeer des heren
Schermerhorn.
Wel is dit denk-
product tegen
de klippen der
realiteit stuk
gelopen men
denke aan Oost
Sumatra, waar
Dr. Mandsoer
over grote ge
bieden onbe-
H. W. Tilanus twist gezag uit
oefent en van Zuid-Sumatra. En
onlangs heeft Dr. Mandsoer de
bevolkingsgroepen van geheel Su
matra bijeengeroepen, om er één
geheel van te maken en dit uitge
strekte gebied dus geheel aan
Djogja ontvallen is.
Java is in drieën uiteen geval
len, West-, Midden- en Oost-Java,
waarvan alleen Midden-Java met
de hoofdstad Djogjakarta, vóór de
laatste politionele actie republi
keins was. Nochtans ontlenen aan
het accoord van Linggadjati de he
ren Soekarno c.s. hun eisen.
A LS bakkers zoete broodjes
gaan bakken en die tentoon
stellen, loopt de toeschouwer het
water langs de mond.
Als U Woensdagmiddag toevallig
Nieuw-Amsvorde was binnengelo
pen, zou er een prettige geur van
vers gebakken brood, die herinne
ringen aan de dagen van weleer,
toen in ieder huis zo af en toe door
Pa een broodje werd gebakken, U
reeds in de gang verteld hebben,
dat er wat bijzonders aan de hand
was. En als U dan in het zaaltje
terecht was gekomen dan had U
enkele mannen in witte jassen met
zeer ernstige gezichten kunnen
zien staren naar door midden ge
sneden witte en grove broden. Dat
waren de jury-leden, de heren
Tanner, Hanhart, Gijs, Landman,
Van der Graaf en Krumperman.
Zij beoordeelden de inzendingen
van een zeer groot aantal leden
van de Amersfoortse Federatie van
Bakkerspatroons en -gezellen, die
allen mededongen naar de kam-
pioensprijs. Toen de jury de win
naars bekend maakte, was de
vreugde van de betrokkenen na
tuurlijk enorm.
Kampioen in de patroons-klasse
was de heer P. Visser, terwijl bij
de gezellen P. van Nimwegen met
de eer ging strijken.
Voor velen was de komst van
burgemeester Molendijk een grote
verrassing. De burgemeester sprak
enkele hartelijke woorden, 's Mor
gens had de heer Molendijk n.l. al
gesproken bij de broodbakkers. De
burgemeester feliciteerde de bak
kersfederatie met het initiatief om
de kwaliteit van de bakkers-pro
ducten te verhogen.
De inzendingen werden Woens
dagavond geruime tijd tentoonge
steld en werden bovendien door de
jury ten behoeve van de bakkers
nog besproken.
Zeker niet de minste fout was
volgens spr. het staken van de
eerste politionele actie op 4 Aug.
1947, op slechts 60 K.M. van Djog
ja. Spr. schetste tenslotte de uiterst
gespannen toestand, die de Rege
ring, na alles te hebben gepro
beerd om een vreedzame oplossing
te bereiken, opnieuw dwong tot
gewapend optreden.
De inmenging van de Veilig
heidsraad. welks bevoegdheid èn
door Mr. v. Kleffens in Lake Suc
cess en door Dr. van Royen in
Parijs met klem van redenen, was
ontkend, heeft de situatie voor de
regering ontzaglijk veel moeilijker
gemaakt.
De oorzaak van de starre hou
ding en meer speciaal die van
Amerika acht spr. te bestaan
in het pogen van Amerika een
dam op te werpen tegen het op
dringende Communisme, zo hier
als in Azië.
Het ontwakende Nationalisme in
Oost Azië tegen te gaan, betekent
voet te geven aan dat communis
tisch gevaar. En dat beinvloedt de
houding van Amerika. Men kan
het er, aldus spr., mee eens zijn
of niet, maar de feiten liggen er.
Mede schuldig aan deze houding
is de gebrekkige voorlichting, die
Nederland de wereld over het In
donesisch gebeuren gegeven heeft.
Amerika e.a. landen, hebben dien
tengevolge geen begrip van dc
band, die in 300 jaar tussen Ne
derland en Indié is gegroeid.
Dit kabinet verdient allerminst
het wantrouwen, waarmede som
mige groepen het bejegenen. Het
heeft een erfenis meegekregen van
vorige kabinetten, en wie er ook
komt, staat voor die erfenis, staat
voor de internationale en nationale
tegenkanting. Dat nochtans deze
mannen de 'zware verantwoorde
lijkheid dragen, vervult mij met
eerbied, besloot spr.
Mej. Miep Pothoven zong enige
Nederlandse liederen, ter afwisse
ling, waarna er gelegenheid was
tot het stellen van vragen. De
vergadering stond onder voorzit
terschap van or.ze Wethouder de
heer H. van Galen Last.
In de afgelopen -jaren is gebleken, dat het wenselijk was om dc korfballers
in ons district meer te scholen en hen voor te bereiden op de grote taak,
die ze nu of later op hun schouders hebben te nemen. Door de pers- en
propaganda-commissie van de GUKB zijn verschillende bijeenkomsten
georganiseerd en na Utrecht was gisteren Amersfoort aan de beurt in
Hotel de Wapenroem.
Voor deze avond waren twee spre
kers, nl. de voorzitter van de GUKB,
de heer G. Steenis en de grondlegger
der korfbalsport, de heer N. Broek-
huysen Sr.
De heer G. Steenis hield een zeer
belangrijke causgrie over het onder
werp: de taak van de voorzitter. In
twaalf hoofdpunten stelde hij dit on
derwerp aan de orde. Het behoeft
geen betoog, dat men een leerzame
avond heeft gehad, want behalve een
goed voorzitter is de heer Steenis
ook een goed causeur.
De grondlegger van de korfbal
sport. de heer N. Broekhuysen Sr.
liet het ontstaan en de groei van de
ze sport de revue passeren. De heer
Broekhuysen bracht ons terug in het
begin van deze eeuw, toen hij met
nog enkele onderwijzers in Zweden
in het dorpje Naas een cursus volgde
voor handenarbeid. In Zweden maak
te hij kennis met een gezelschaps
spel, dat nctball werd genoemd. In
Nederland teruggekomen werden
door hem de eerste schreden gezet
voor het ontstaan van korfbal.
Toen immers werd op de scholen
nog niets voor de lichamelijke op
voeding gedaan en al spoedig ver
kreeg hij de medewerking van de
toenmalige burgemeester van Am
sterdam, de heer van Leeuwen en
van prof. Winkler. De groepsspelen
werden op de scholen ingevoerd en
er werd een Amsterdamse Bond voor
Lichamelijke Opvoeding opgericht.
De korfbalsport was er en er wer
den voor de onderwijzers cursussen
gegeven voor spelleiders. Zij leerden
het liefst de korfbalsport, welke
sport nu wel iets anders gewor
den is.
De eerste korfbalverenigingen
werdan opgericht: OSCA en Witte
Schots. DEV, DTV, te A'dam en BEO
te.Bloemendaal en Doel te Bussum.
2 Juni 1903 ging men over tot de
oprichting van de Nederlandse korf-
balbond en daarmee was een tijd-
Het was niet voor de eerste maal,
dat een zekere S., eigenaar van een
broodbakkersbedrijf in het Soester-
kwartier voor de kantonrechter
moest verschijnen. Verdachte had
twee bakkers, die niet op het roos
ter van aangenomen werkers voor
kwamen vijf dagen lang twee uur
per dag deeg laten kneden. Dit was
bij herhaling gepleegd. Verdachte
voerde als argument aan, dat er
enige stagnatie was ontstaan door de
in gebruikneming van een nieuwe
fabriek. Hij gaf toe. dat hij verkeerd
had gedaan de arbeidsinspectie niet
te waarschuwen. Er waren echter,
zo zei hij, zeven zieken in het be
drijf, waarbij hijzelf. De chef beeft
dit zaakje geregeld. De kantonrech
ter vond het - allemaal wel mooi,
maar hij vroeg zich af welke zeker
heid hij nu had dat het niet meer
zou voorkomen.
In de tweede plaats stond ver
dachte nogmaals voor eenzelfde feit
terecht. Nu waren het dc boekhou
ders, die geen warennamen inboek
ten. De kantonrechter vonniste een
geldboete van 20.subs, vijf dagen
voor elke zaak afzonderlijk.
perk van hard werken begonnen.
Men ondervond medewerking, maar
ook strijd. Immers, het was iets on
gehoords om een vrouw te laten
sporten, laat staan gezamenlijk in
een zelfde ploeg.
In Nederland heeft de techniek al
een hoog peil bereikt en in België is
men thans zover, dat de vertegen
woordigende nationale ploeg een
ernstige tegenstander, is geworden.
Na de tweede wereldoorlog in
1946 werd de korfbalsport in Enge
land „geïmporteerd". Ook in Frank
rijk krijgt de korfbalsport steeds
meer belangstelling.
Paasmorgenwijding
van de jeugd
Naar wij vernemen heeft de Inter
kerkelijke Jeugdraad te Amersfoort
via predikanten, jeugverenigingen
en jeugdleiders en -leidsters een op
roep doen uitgaan tot de Protestant
se Jeugd van Amersfoort om op de
vroege morgen van de Eerste Paas
dag, 17 April a s., samen te komen
tot het houden van een Paasmorgen
wijding in de open lucht.
Deze samenkomst zal worden ge
houden op het Lieve Vrouwekerkhof
en is bedoeld om de Jeugd een ge
legenheid te bieden tot een algemene
en ongescheiden uiting van hun
Paasvreugde. Gemeenschappelijk zal
men onder leiding van de heer A. C.
Schuurman de paasliederen zin
gen; jongeren uit de verschillende
kerken zullen de liturgie lezen en
ds. N. O. Steenbeek. algemeen
jeugdpredikant van de Synode der
Ned. Herv. Kerk hoopt de diepe zin
van het Paasgebeuren in een kort
woord uiteen te zetten.
Feestelijkheden op
Koninginnedag
Tijdens de Woensdagavond ge
houden bestuursvergadering van de
Oranjevereniging is na uitvoerige
discussies het feestelijk programma
samengesteld voor de eerstkomende
Koninginnedag, op 30 April '49 Als
hoogtepunt van het programma
kan worden genoemd het optreden
in de middaguren van Harry Kroe-
ze's motorkozakken op het sport
terrein Birkhoven. Van het overige
programma kunnen wij het volgen
de melden. Op de vooravond zullen
de kerkelijke besturen worden ver
zocht de gebruikelijke dankdiensten
te houden. Op Koninginnedag zelf
zullen ln de vroege ochtend twee
muziekcorpsen door de gehele stad
de reveille blazen. Om 7.30 vindt de
gebruikelijke koraalzang plaats in
de tuin van Amicitia. In de morgen
uren worden in de binnenstad diver
se spelen, demonstraties en wed
strijden georganiseerd.
De avond wordt besloten met een
vuurwerk.
Advertentie
Een schip vol met
.TIP' voer gedwongen
Van PhlliDsland naar
Oude Tonge.
Plots riep er één
..Moord"
TIP VAN BOOTZ
over boordI
Tien zijn er ln het
water gesprongen
Uit een tuintje, gelegen aan de
Joannes Tolliusstraat werd een
fiets ontvreemd, evenals een rijwiel,
dat op het Zand stond.
Twee personen, een van 32 jaar
en een ander van 20 jaar, die op de
openbare weg aan het voetballen
waren, werden bekeurd.
n TIP VAN BOOTZ
Inz. hr J. A te A'dam ontv. 1 fl. TIP.
Na Leningrad
Barcelona
Onze nationale schaakkampioene,
mevrouw Fenny Heemskerk, die
zal deelnemen aan het internatio
nale tournooi om het wereldkam
pioenschap schaken voor dames te
Leningrad, ontving opnieuw een
vererende uitnodiging en wel uit
Spanje.
De vice-president van de Bar-
celona-schaakbond, mr. Ricardo A.
Oller Mallol, nodigde haar uit in
October a.s. deel te willen nemen
aan 'n groot internationaal dames-
schaaktournooi, dat te Barcelona
gehouden zal worden. O.a. zijn
hiervoor reeds geïnviteerd de
dames-kampioenen van Frankrijk,
Zwitserland en Engeland.
Naar aanleiding van deze uitno
diging deelde Fenny ons nog mede,
dat haar Engelse schaakvriendin,
de oud-kampioen Miss Sannders
haar bemiddeling had verleend en
haar in contact had gebracht met
de schaakclub uit Barcelona.
Of zij de invitatie accepteerde?
„Dolgraag," zei Fenny, „ik ben er
reuze mee in m'n schik!"
Eerst Hastings, binnenkort Le
ningrad, daarna Barcelona, zo
wordt Fenny na dr. Euwe onze
schaak-ambassadrice. Dat ze veel
succes mag hebben!
Soest
Contactavond BNI
De afdeling Soest van de Band
Nederland-Indonesië, hield Woens
dagavond in de zaal van café „De
Viersprong" een rllm-contactavond,
die buitengewoon goed bezocht
was.
Dc voorzitter van de Band de
heer J. Kraaijenhagen, sprak een
kort openingswoord, waarna geza
menlijk het Bandlied gezongen
werd.
Als eerse fibn verscheen op het
witte doek „Indonesië werkt weer"
een film die het gehele leven van de
inlander en zijn gebruiken laat
zien. In een andere film volgden de
toeschouwers „De Huzaren van
Boreel" op hun monstertocht van
ruim 2000 km. dwars door Java.
De bijeenkomst stond onder lei
ding van de heer J. Kraaijenhagen.
Kapper Butzelaar bereikte
finale
Dinsdag j.l. vond te Tilburg de
demi-finale plaats om het Lands
kampioenschap dames- en heren-
kappeh. In deze wedstrijd slaagde
onze plaatsgenoot, de heer W. But-
zelaar, er in met 466 punten de 6c
plaats te bezetten. Door dit succes
wordt de heer Butzelaar in staat
gesteld Dinsdag 19 April a.s. te
Arnhem deel te nemen aan de eind
strijd voor het landskampioenschap.
Advertentie
RHENUS
Leusden
Eerste kievitsei
Gisteren werd in de gemeente
Leusden het eerste kievitsei gevon
den door de heer J. v. O., die het
aan de heer M. J. E. Kwint, burge
meester dezer gemeente aanbood.
Burgerlijke stand
Geboorten: Maria Hendrika Ge-
rarda, dochter van J. Berg en van
M. Th. v. Daatselaar; Cornelis Wil
helmus Jozeph, zoon van R. Roest
en van G. J. Tolboom; Hendrikus
Jozef, zoon van H. J. Kok en J.
Hak; Johannes Jozef, zoon van J.
S. v. d. Berg en van P. v. d. Heiden.
Huwelijk en Overlijden: geen.
Stoutenburg
Koopman in arrest
Door de Rijkspolitie te Stouten
burg werd de koopman v. d. H.,
verblijvende te Barneveld, aange
houden als verdacht van diefstal
van een horloge in deze gemeente.
De man probeerde later dit klokje
in de gemeente Barneveld te ver
kopen, maar werd toen door de po
litie betrapt. Hij is thans voorlopig
opgesloten in de Rijkspolitiekazer
ne te Leusden.
Burgerlijke stand
Geboorten: geen.
Huwelijk: L. van Dam, oud 38
jaar met W. v. d. Veen oud 42 jaar.
Overleden: Johannes Seesink, oud
77 jaar, ongehuwd; Johannes J.
Melzer, oud 84 jaar.
Hoevelaken
Raadsvergadering
Vrijdagmorgen as om half
twaalf komt de raad dezer gemeen
te ten gemeentehuize in openbare
vergadering bijeen.
Laan opengesteld
Nu de werkzaamheden geëndigd
zijn is de Stoutenburgerlaan weer
voor het verkeer opengesteld.
Burgerlijke stand
Getrouwd: Hendrik Beitler en
Maria van den Ham.
Predikbeurten
Vrijdag 25 Maart Ned. Herv.
Kerk 7 u. ds. Lamens van Elspeet.
