Amersfoort was
grote mestvaalt
eens een
MEURSING
NETTE INPAKSTERS
„Achtkampen-tournooi" van
„Amersfoort" ten einde
Ook Amersfoort kent nu
W er eldf ederalisten
ImI
Gemeentebestuur maakte in 1883 'n
einde aan onhoudbare toestand
Candidatenlijst
P.v.d.A.
Mijnheer
de
Hoeveel maal
100.000?
Landaanwinst met
bagger-specie
Predikbeurten
Vechtpartij in de
rechtszaal
1
2
Donderdag 14 April 1949
EEN vriend uit het gezellige Maastricht kwam voor het eerst
van z'n leven in Amersfoort om mij een ziekenbezoek te
brengen en op de lange wandeling van het Stationsplein naar
ons huis kreeg hij trek in een rokertje. Later vertelde hij mij. de
sigarettenpeuk onopgemerkt in de goot van een onzer schoon-
gepoetste straten te hebben laten vallen, na eerst links en rechts
te hebben uitgekeken of onraad dreigde. ..Je zou waarachtig bang
worden, bij jullie. Hollanders, op straat een gebruikte lucifer weg
te gooien, zo kraakzindelijk en brandschoon is het hier in Amers
foort."
Vrouw Cornelisse veegde
de Krommestraat
schoon
Ongetwijfeld heeft onzne Mas-
treechtener wat de spot willen
drijven met de Amersfoortse zin
voor orde en helderheid, maar
welke vreemdeling zal ontkennen
dat onze straten er welverzorgd
en schoongeveegd uitzien? Niet
altijd is dat zo geweest. Vandaag
de dag doet de moderne mechani
sche beer. en zinkputtenschoon-
maker als een logge olifant op
wielen reukloos zijn taak, maar
een jaar of zestig terug klaagden
de bewoners van het Havik steen
en been over de afschuwelijke
stank van de schuit der stadsrei
niging, die daar een ligplaats had
en toen in Mei 1890 de tonnen-
schuit naar de Westsingel achter
de Lievevrouwetoren verhuisde,
werden de onwelriekende onge
lukjes alleen maar talrijker. Te
genwoordig zijn de straten smet
teloos als een ontbijtlaken op
Zondagmorgen en de glimmende
stofloze vuilnisauto glijdt weke
lijks door een dubbele rij van
15000 blinkende uniforme vuilnis
emmers, pijnlijk keurig in het ge
lid gezet op het randje van de
schoongewassen tegelpaden. Maar
nog in Augustus 1883 werd in een
Amsterdams bekend dagblad onze
Keistad nog uitgekreten als wel
licht de slechtst gereinigde ge
meente van Nederland, waar het
de pachter van het vuilnis niet
om een reine stad, maar om
„pryzig" vuil te doen was.
Vuil bij hopen
DE eeuwen door is de strijd
van het Amersfoortse Stads
bestuur mede een strijd tegen het
vuil geweest. Al in het begin van
de 15e eeuw lezen we dit in de
oudste geschriften die ons werden
overgeleverd.
In on-romantische geschiedenis
boeken leest men wel eens, dat
de toestand en het leven in de
middeleeuwse steden vooral niet
ge-idealiseerd moeten worden,
want dat het vuil en de modder
in de straten zó hoog lagen dat
de zwijnen er zich 'behagelijk in
konden rondwentelen. Wij, Amers-
foorters, menen uit de aard van
de zaak natuurlijk dat deze zwij
nerij buitenlandse steden
aangaat, doch onze Stadsarchiva
ris, de behulpzame Heer A. Boo-
german, kan ons met de Resolu
tieboeken van 1439 uit deze droom
helpen. Want daarin komt een
verordening van ,,Die rait, out,
nye ende ghemeenten" voor, waar
in deze op straffe van een hoge
boete beveelt, dat men terstond
alle varkenskotten „op onsser stat
straten voir offte after den hu
sen" af zal breken en de mest- en
vuilnishopen van de straten ver
wijderen. Straten maken
schoonhouden was in die tijd bu-
renplicht en wanneer (misschien
ter gelegenheid van een bede
vaart) b.v. de Kamp een goede
beurt moest hebben, beval de Raad
aan allen die ..opter Camp won-
„achtigh sijn, dat se van de Vie-
„poert (Kamperbinnenpoort) tot-
„ter Camppoert hoiir watergangen
„(goten) ende straten maken" en
het vuilnis opruimen moesten. Ter
gelegenheid van de grote proces
sie met het wonderbeeld van de
Heilige Maagd werd in 1445 aan
de betrokken Amersfoorters aan-
gezegd, dat vooraf het puin van
de oude walmuur bij de tegen
woordige Breestraat moest wor
den verwijwerd.
Verbod op verbod
DAT onze voorvaderen in de
middeleeuwen op het punt
van hygiëne nog al gemakkelijk
waren uitgevallen, blijkt wel uit
meerdere gegevens In 1465 moest
de „Rait" in het bijzonder ver
bieden, dat beestenlijken en vuil
nis werden neergegooid aan de
Noteert U even
GRAND THEATRE: Snouckacrtlaan 7.
Tel. 4632 tm. Donderdagavond „Ver
woeste levens". Aanvang Zondag 1.30
1.00—630 en 9 uur.
Overige dagen 2.30—6.30 en 9 uur.
CITY THEATER: Westsingel 7b. Tol.
6572. „De man ln 't wit" Aanvang:
Zondag 1 301.00—6.30 en 9 uur. Ove
rige dagen 2.30—6.30 en 9 uur.
REMBRANDT THEATRE Langostraat-
„Dochter der Wrake". Vooraf „Rui
ters ln het rood'. Aanvang Vrijdag
cn Zaterdag 2 30—6 45 en 9 uur.
Zondag 2. 4.15. 6 45 en 9 uur.
Overige dagen 2.30 en 8 uur.
Vrijdag
GRAND THEATRE: Film: Wie is mijn
vrouw? Aanvangstilden Belde Paas
dagen 1.301.00—6.30 cn 9 uur. Ove-
rige dagen 2 30—6.30 en 9 uur.
CITY- THEATER: Film: Sinbad, de zee
man. Aanvangstijden Beide Paasda
gen: 1.304.006 30 en 9 uur. Overi
ge dagen 2.30—6.30 cn 9 uur
REMBRANDT THEATER: Film- San
Antonio. Aanvangstijden Vrijdag cn
Zaterdag 2.30—6.45 en 9 uur. Beide
Paasdagen: 2.001.156.45 en 9 uur.
Overige dagen: 2.30 en 8 uur.
Mijnheer de redacteur,
Zondag 17 April:
Lieve Vrouwekerkhof. 8 u: Paas-
morgenwiiding, Interkerkelijke
Jeugdraad.
Maandag 18 April:
Birkhoven. 10 uur: Chr. Korfbal-
bond-wedstrijden.
DANSEN:
J. VAN SCHA IK: Café Leusaerweg
bij spoorwegovergang Tel 5510
Woensdag 20—23 uur Zaterdag 20
—23 uur. Zondag 's middags 1517
uur e avonds 20—23 uur.
Woensdag 8—11 uur. Zaterdag 8—
11 uur Zondag 811 uur
CABARET DANCING VAN T HUL
Krommestraat 14. TeL 5685.
stadswallen achter het Sinte Ag-
nietenklooster, dat bij de Heeren-
slraat heeft gelegen. Den Hof was
in die jaren zó'n openbare vuil
nisbelt geworden, dat de Vroed
schap strenge maatregelen moest
nemen. Niemand mocht meer slijk
of as of ander vuilnis opten Hoff
brengen en degenen die er woon
den, waren voortaan gehouden
hun vuilnis voor hun eigen deuren
op te hopen, een recht dat in het
middeleeuws Amersfoort trou
wens aan ieder burger toekwam.
Periodiek kreeg men dan aanzeg,
do drek bijeen te scheppen en
buiten de stad te voeren. Dat de
Amersfoorters ook toen niet voor
één gaatje te vangen waren kun
nen we gerust aannemen. Toen
den Hof verboden tèrrein werd
voor vuilnis, kwam heimelijk het
Sint Joriskerkhof bij de Groen
markt aan de beurt, tot op 15 Juli
1549 ook dóér een verbod kwam
om aarde, puin of vuilnis op te
werpen.
Ieder rechtgeaard Neder
lander. die er een reuze hekel
aan heeft dat er kwaad over
hem wordt gesproken, kent de
zegswijze: „Laat ieder z'n
eigen straatje maar schoonve
gen...." Ik geloof waarach
tig, dat dit gezegde in 1527 in
de Keistad is ontstaan.
In dat jaar immers werd in
de Gemeenteraad overeenge
komen, „dat een ygelijcken
alle Saterdach zijn straten
schoenmaken sal
En dit is dan ruim een eeuw
lang het geval geweest, totdat in
de zomer van 1654 een hele verbe
tering kwam. Want dan maken we
kennis met de eerste tekenen van
een gemeentereiniging cn met de
eerste officiële straatvegers. Het
waren er negen in totaal, waar
onder Gysbert Corneliss wij ff.
Meuss Everszoon was be
last met het schoonhouden van de
omgeving van de Valkestraat en'
de Muurhuizen tot aan de huizin-
ge Jhr. van Nyvelt zaliger. Reyn
Willemszoon de Smit rei
nigde de contreien van de Achter
kamp en Janskerkhof. C o r n e 1 i s
met de scheldnaam „Keer o m"
nam de Breestraat en de Lange-
gracht tot aan 't Schepel en van
daar tot aan de huizing „daar de
doodkist uithangt" voor zijn reke
ning. Ge r rit Swoutszoon
(de zoon van Wout) ontlastte de
buurt van de Scharbier- en de
Meijerstraat (Mooyerstraat) van
vuilheid en Gerrit Janszoon
en Claes Mirus hielden de
Kamp en de omgeving van de
Crouwelstraat onder hun hoede.
Voorts had je dan nog Jan Mul-
t u s die rond Bloemendal opereer
de en Gysbert Cornelis-
z o o n om de Varkensmarkt.
En dan was er ten slotte Gys
bert Corneliszoons Wijff.
Deze laatste hanteerde de bessem
en de schup voor het verwijderen
van de drek in de Muurhuizen
vanaf de Ketelaarsbrug (over de
Langegracht bij de Breedestraat)
tot het Sluisje en verder het Ha
vik, de Vijver en de „Cromstraat".
Vermoedelijk werd èl de drek,
puin en vuilnis gebracht naar de
vuilnisbelt op het Sint Janskerkhof
naar lange tijd een dergelijke puin
plaats is geweest.
Stofplaag
IN April 1750 waren hier twee
compagnieën cavalerie in gar
nizoen gekomen en voor hen was
een excercitieterrein nodig. Tot dit
doel werd het St. Janskerkhof
aangewezen en dus moest toen het
stadsvuil verwijderd worden: een
werkje voor de stadsvuilophaal-
ders. Vermoedelijk is bij deze ge
legenheid de binnenkant van de
oude stadsmuur in gebruik geno
men. De bogen van de muur tussen
de Kamppoort en de Coninckspoort
achtte men voor opberging van de
drek en het vuilnis prachtig ge
schikt De boeren konden het daar
heel gemakkelijk komen weghalen,
om het als mest te gaan gebrui
ken. A
Het puin mocht door de Amers
foorters naar de Schoutenbrug, de
Vismarkt of de Nieuweweg worden
vervoerd, maar dat heeft niet lang
geduurd. De ordonnantie op het
schoonhouden van markten, ge
drukt in 1781 bij stadsdrukker
Clerck aan den Hof bij het Stad
huis, verbiedt het tenminste al
weer Vanaf die tijd mocht alle
puin'slechts wordt gestort op de
Singe) bij de Driesjesstraat. op het
Lieve Vrouwe Kerkhof bij de klok,
achter de Brouwerij het Claver-
blad op de Varkensmarkt (nu o.a.
de apotheek), bij het Sluisje en
dan nog buiten de Coninckspoort.
In 1832 werd weer eens de be
volking ingeschakeld en wel ter
bestrijding van de stofplaag. Ge
durende de zomer moest ieder op
zonnige dagen vóór zijn woning de
straat dagelijks twee keer met rein
water bevochtigen en wel s och
tends tussen 9 en 10 uur en s mid
dags tussen vieren en vijven.
Slechte naam
HOE het er in 1860 met de hy
giëne te Amersfoort uitzag,
laat een rapport zien.van de Ge
zondheidscommissie. die met nei
Stadsbestuur wat overhoop lag in
de binnenstad' vond men nog hon
derden mestvaalten, ja, de com
missie had deze mestvaalten zeiis
op enkele plaatsen onder de bed
steden en op de zolders der wo
ningen gevonden. De goten en ge
meenteriolen en die der particulie
re privaten liepen in de staas
grachten uit en vooral in de zo™er
bij onvoldoende spuiing van het
beekwater geleken de singels op
open riolen waaruit stinkende rot-
tingsdampen opstegen.
En als we nog ervaren, dat
omstreeks 1880 op 2365 huisge
zinnen binnen de stadswallen
niet minder dan 383 mestvaalten
werden gevonden en dat het
huis- en straatvuil in die tijd in
Amersfoort werd verpacht en
aan boeren in de omgeving door
verkocht, dan kunnen we beter
de verzuchting begrijpen die in
het Amsterdamse Nieuws van
den Dag in Augustus 1883 werd
ge-uit, dat Amersfoort wellicht
de slechtst gereinigde gemeente
van Nederland was.
En óók zal men dan wel de zucht
van verlichting aanvoelen, die in
diezelfde maand de Amersfoortse
bevolking slaakte, toen zij vernam
dat pogingen in het werk werden
gesteld tot het krijgen van een
goede stadsreiniging. En dat deze
pogingen niet tevergeefs zijn ge
daan, dat heeft zelfs een toevallige
bezoeker van onze Keistad ge
lijk mijn Maastrichtse vriend
kunnen ervaren.
P. S. TEELING
Advertentie
BISCUITFABRIEK
heeft nog plaats voor
Aanmelden
Kantoor SMALLEPAD,
AMERSFOORT.
Inbraak in J. Israëlsstraat
Ongenode gasten hebben zich.
waarschijnlijk met behulp van een
valse sleutel, toegang verschaft tot
een woning in de J. Israëlstraat,
waar zij een bedrag van 105, en
alle distributiebescheiden ontvreemd
den. De politie meende (hedenmor
gen) de dader .op 't spoor te zijn.
De Achtkampen van het schaakge
nootschap „Amersfoort" naderen
hun einde. Niettemin wordt er ook
nu of misschien juist nu met
volledige aandacht gespeeld.
(Archifoto)
Kampioen van Amersfoort werd winnaar
in de hoofdklasse-groep
Zo traden dan Woensdagavond in hotel „Monopole" de deelnemers aan
het achtkampen-tournooi van het schaakgenootschap .Amersfoort" aan
voor de zevende en laatste ronde. Nog moesten in sommige groepen belang
rijke beslissingen vallen, niet alleen om de bekerhouders aan te wijzen,
maar ook omtrent de tweede- en derde prijswinnaars.
Volgende week zullen de bekers
Organisatie was
zeer goed
Onze verwachting, dat de Amers
foortse kampioen L. J. de Vries ln
de hoofdklassegroep AI beslag op de
eerste plaats zou leggen, is bewaar
heid geworden. Zijn remise tegen v.
Heijst was voldoende. Latour, zijn
grote concurrent nam in de laatste
ronde het zekere voor het onzekere
en won van Ober. Hiermede ver
overde de jeugdige „Amersfoort'-
speler 'n zeer eervolle tweede plaats
terwijl Juffer door zijn zege op
Reurslag een goede derde werd.
In de tweede hoofdklasse groep
A II is de taaie Wichard van „Ons
Genoegen" gelijk gekomen met de
Utrechtse speler Aarts. Beiden be
haalden 6 punten uit zeven partijen
en zullen hedeavond ten huize van
de heer Hamersveld een beslissings
wedstrijd spelen. De derde plaats in
deze groep bezet onze nationale
kampioene Fenny Heemskerk.
Nog steeds onduidelijk is de situa
tie in A III. Dat de spelers in deze
groep volkomen aan elkaar gewaagd
waren moge blijken uit het feit. dat
momenteel een speler vier punten
heeft, vier spelers hebben 3^ punt
en de overige drie hebben ieder drie
punten. Nog twee partijen zullen in
deze afdeling gespeeld worden eri die
zullen de beslissing moeten brengen.
Een dergelijk spannend verloop
vindt men in geen andere groep.
In B I (eerste klasse) heeft Nuy-
ten uit Bilthoven de ere-palm weg
gedragen door 6)2 punt te vergaren.
Zijn concurrenten Poot en Nij-
kamp moesten loten om de tweede
en derde prijs, daar beiden met een
gelijk aantal punten eindigden Nij-
kamp was gelukkiger dan Poot.
In de andere eerste-klasse groep
heeft dr. de Kol zich onbetwist de
sterkste getoond. De tweede plaats
was voor Koning, terwijl drie spe-
ters Rekké. Bakkenes en Hollan
der het lot moesten laten be
slissen wie de derde prijs ten deel
zou vallen. Deze drie behaalden n.l.
alle vier punten. Rekké lootte het
best cn werd dus derde.
Ongeslagen bleef K. Hart uit Soes-
terberg in de tweede klasse C I. Een
zeer fraaie prestatie. Twee werd
hier Robberse uit Utrecht en drie
de jeugdig „Amersfoort"-speler
Meester.
Prins werd bekerhouder in C II.
terwijl Voskuilen door een over
winning op Scheijer de tweede prijs
in de wacht sleepte. De Junior v. d.
Berg, die het in het begin zo goed
deed, eindigde tenslotte als eervolle
derde.
In de lagere groepen hebben zich
geen verrassingen meer voorgedaan.
Karskens (6 pnt); Nijssen (5 pnt.)
en Th. v. Roon (4\*> p) bezetten in
deze volgorde de eerste drie plaat
sen in de derde klasse D I.
Alleen D II gaat nog spanning op
leveren. Drie spelers Hart Jr.,
Kuyper en Visser behaalden n.l.
ieder 5)6 pnt. In dit geval heeft de
wedstrijdleiding besloten, dat er niet
om de eerste tweede en derde plaats
geloot zal worden, maar gespeeld!
De verwachtingen niet bescha
mend, heeft Boersma in D III de
eerste plaats veroverd. Hij behaal
de 6 punten. Tweede werd P. v.
Roon met 5 V2 punt, terwijl Mees er
door een overwinning op Hudig er
nog juist in slaagde op de derde
prijs beslag te leggen.
En dan tenslotte de laatste groep.
Lieshout won ook zijn laatste partij
en mag voor een jaar de „J. v.
Dam"-bekere de zijne noemen.
Twee werd hier Yff en derde W.
F. v. Putten.
Goede organisatie
De achtkampen zitten er dus weer
op. Een geweldig (en goed!) stuk
organisatie is er de oorzaak voor
geweest, dat her verloop van het
tournooi zeer vlot is geweest. Dat
nog enkele beslissingen moeten
vallenvindt zijn oorzaak in de
strijdlust en taaie volharding der
deelnemers, die zich alle volledig
hebben gegeven om een zo goed
mogelijk resultaat te behalen.
worden uitgereikt en tevens wordt
dan de schakers een gezellige avond
aangeboden tot definitief besluit
van dit zo buitengewoon geslaagde
tournooi.
De uitslagen van de zevende en
laatste ronde luiden tenslotte:
Hoofdklasse, groep A I:
J. Ober—P. L. Latour 01; L. J. de
VriesF. A. v. Hcyst V21/2! H-
JufferA. K. G. Reurslag 1—0; S.
J. DuursmaA. Hulsman 01.
Hoofdklasse, groep A II:
F. H. L. DieperlnkH. Schreuder
10; A. J. WichardL. Houbaer
10; W. A. A. AartsK. Vermeer
1—0.
In deze groen Is nog niet bekend
de uitslag Fenny HeemskerkL.
A. A. v. Hamersveld.
Hoofdklasse, groep A III:
L. AsperslagP.Vermeer
A. GeudekeH. F. Jongman 10;
W. T. FleutgeJ. Vogel 10.
In deze groep zijn nog niet bekend
de uitslagen M. M. SchoepA. Wie-
kenhagen en H. JongmanA. Wie-
kenhagen. Laatstgenoemde partij
was aanvankelijk reglementair door
Jongman gewonnen, maar zal alsnog
gespeeld worden.
Eerste klasse, groep B I:
C. v. EmpelenC. P. Nuijten
H. J. A. Nijkamp—E. J. v. d. Hazel
10; A. PootK. Lasschc 10.
In deze groep moet nog gespeeld
worden de partij D. C. Helderman
J. Mosterd.
Eerste klasse groep B II
L. Buurlage—C. G. de Konine 0—1;
F. J. Rekké—H. v. d. Berg 1—0; A.
Hollander—G. Bakkenes 10; Dr. F.,
de KokM. B. Koning )6
Tweede klasse, groep C I:
H G. Hasken—H. Meester 01; T. v.
RaayA. Rijnders 01; S. Feersma
HoekstraK. Hart 01.
In deze groep moet nog gespeeld
worden H. G. HaskenS. Feerma
Hoekstra.
Tweede klasse, groep C II:
J. E. Prins—A. J. C. M Rijke 1—0;
P. VoskuilenA. Scheijer 10; J. v.
d. Berg Jr.—A. J. Mol 10.
In deze groep moet nog gespeeld
worden C. v. Buren—M. Nieuborg
Sr.
Derde klasse, groep D I:
D J. NijssenJ, Weijer 10; Th. v.
Roon—G. v. Dijkhuizen 1—0
Derde klasse, groep D II:
W. A. v. d. Wetering—P. A Don 1—
0; W. Cozijn—S. Kuyper 0—1; D.
Hart—M. Franken 1—0.
Derde klasse, groep D III:
B. Koudijs—H Moerman 0—1; H.
Zwolle—G. v. Buren 01; M. J. Mees
G. Hudig 1—0.
Derde klasse, groep D IV:
E. PoptieJ. v. Lieshout 01; L. F.
v. AlphenJ. Nabarro 10; J. A. de
Bruin—W. F. v. Putten )'2.
De volledige standen publiceren
wij in ons blad van Zaterdag a.s.
De afdeling Amersfoort van de
Partij van de Arbéid hield een re
ferendum over de reeds eerder
vastgesteld groslijst van candidaten
voor de gemeenteraad. In de Woens-
dagavond gehouden ledenvergade
ring is nu de uitslag van dit referen
dum vastgesteld. Hieruit blijkt, dat
voor de a.s. gemeenteraadsverkie
zingen de volgende candidatenlijst
zal worden ingediend:
1. J. Koopman: 2. B. S. A Al; 3.
Mevr. B. van Wijland; 4. J. B. Dre-
wes; 5. J. Vis; 6. R. Jonkhart; 7. W.
J. A. Bartels; 8. Th. van Oort; 9. Th.
A. Fruin; 10. F. J. Swets; 11. K. Bos;
12. Mevr. H. van den Ham-Reumer;
13. C. Frau:-nfelder: 14. H. J. van
Gelder; 15. J. G Arink; 16. Mej. H.
C. L. Muller-Kühlenthal; 17. E.
Véen vliet; 18. C. Slootman; 19. H.
Lips; 20. J. K. A. Veltkamp; 21. G.
Meyer; 22. A. Annema; 23. A. Brons.
Ook Amersfoort is toe aan de stichting van een afdeling van de We
reld-Federalisten-Beweging. Daartoe kwam men Woensdagavond in het
gebouw van de Vrijzinnig Hervormden aan de Muurhuizen bijeen. De
heer H. B. Bakjter heeft in een kernachtig betoog de aanwezigen dui
delijk gemaakt, dat de wereldvrede er niet komt met het houden van
demonstraties of het uitspreken van de wil om tot deze vrede te komen.
Op voorlichtingsavond
meldden zich tachtig
leden
De Staatkundige wereldvrede
dient georganiseerd te worden. De
UNO achtte de inleider tot on
macht gedoemd, omdat de daarin
vertegenwoordigde souvereine sta
ten te allen tijde een oorlog kun
nen ontketenen. In het „charter
der verenigde volken" zegt men
zelfs „Wij volkeren der wereld".
De heer Bakker noemde dit een
leugen, want de diplomaten, die
de aangesloten landen vertegen
woordigen zijn gebonden aan eigen
nationale belangen. Wat wij vra
gen om tot wereldvrede te komen
aldus vervolgde de inleider
is een federalistische wereldrege
ring met een volledige wetgevende
en uitvoerende macht. Dat samen
voeging mogelijk is leerde ons de
aaneensluiting van de gewesten in
eigen land of elders, zo besloot
spreker.
Voorts voerde in deze openbare
vergadering het woord de heer P.
F. Kremers. Deze betoogde, dat de
WFB de souvereine staten de
macht wil ontnemen over elkan
der uit te roeien. Spr. achtte op 't
ogenblik de mogelijkheden om de
ze macht te ontnemen sterker aan
wezig dan voorheen. De rechtsbe
slissing is door de eeuwen heen
hetzelfde gebleven. Alleen de me
thode van het oorlog voeren is ge
wijzigd. De heer Kremers riep een
beeld op van de ellende die een
nieuwe oorlog over de wereld zou
brengen. De atoombom zal alver-
nietigend blijken. Zo'n oorlog is
niet denkbeeldig. Daarom wordt
het tijd ons te bezinnen op de toe
komst. Wij zijn voor elkaar ver
antwoordelijk, omdat wij kinderen
zijn van een Vader. Altijd zal het
internationalisme verliezen als 't
geconfronteerd wordt met het na
tionalisme.
Er valt daarom slechts iets
te bereiken door machtsvor
ming. En deze macht is er in
de twee milliard mensen op
deze wereld. Zij zijn sterker
dan alle souvereine staten te
zamen. Daarom is ook in Ne
derland een opmars van het
wereldfederalisme gewenst.
De overtuiging van de mensen
wil de WFB niet aantasten. Een
wereldregering zal een apparaat
met een beperkte bevoegdheid
kunnen zijn, want het gaat er al
leen om de oorlog onmogelijk te
maken. Om tot een practisch plan
te komen zal in 1950 te Genève
een wereldgrondwetgevende ver
gadering worden belegd. Per één
millioen inwoners wordt een afge
vaardigde benoemd. Nederland zal
dus met tien WFB-ers aanwezig
zijn.
Over Rusland was de inleider
Dinsdag 12 April las ik ln Uw blad
een brandpunt waarin de Amersfoortse
coliecteur der Ned. Staatsloterij de
heer Scheich mededeelde, dat op ziin
kantoor de 100.000 is gevallen op no.
9956
Groot was echter mijn verbazing
toen ik in de Zwolse editie van de
Prov Overijsselschc en Zwolsche Cou
rant van 12 April het navolgende be
richt Ins:
..De 100 000. die Maandag uit de
„Staatslotcrijbus ls gekomen ls in
„Apeldoorn gevallen. De collectrice
„Mevrouw de Weduwe A. M. v. T-
,.G. heeft het nummer verkocht in
„een half lot en tien twintigjes."
Ja, en nu ga llc vanzelfsprekend den
ken. wie nu werkelijk de gelukkige
ls geweest want" ik meen. dat een lot
maar éénmaal wordt verkocht
H GERRITSEN. Amersfoort.
(Het ls niet bij iedereen bekend, dat
de Ned. Staatsloterij tegenwoordig van
elk nummer bijna drie hele loten uit
geeft. Er ontbreken slechts vier brief
jes aan Het ls dientengevolge dus
mogelijk dat de 100 000 (dus bijna
3 x 100 000) in verschillende plaatsen
tegelijk valt. Red.).
kort en bondig. Het is een kwestie
van een tegen allen. Als de Sovjet
Unie bij de aanbieding van de we
reldgrondwet niet wil dan zal men
tot totale vernietiging moeten over
gaan. Daarom is spr. er van over
tuigd, dat de SU wel bereid zal
zijn.
De bijeenkomst, waarin zich 82
leden meldden, stond onder leiding
van de heer H. A. C. v. d. Kraan
uit Leusden.
B. en W. achten het zeer ge
wenst, dat de thans uit de Eem-
mond te baggeren specie op ge
meentelijk eigendom wordt gespo
ten. Om te voorkomen dat deze
bagger weer naar de Eemmond te
rugvloeit, is het noodzakelijk een
kering te maken, waarvoor aan de
provincie een bijdrage van f 1.000.-
verleend zal worden terwijl voor
verdere werkzaamheden een be
drag van f 1.500.- besteed zal
moeten worden.
Het gemeentelijk eigendom zal
dientengevolge met enkele hecta
ren grond worden vergroot. B. en W
vragen de raad om een crediet van
f 2.000.-.
Kleine jongens en grote
auto's
Een paar ondeugende jongens van
éen jaar of tien klauterden in de ca
bine van een vrachtauto, die in de
Pothstraat geparkeerd stond, en
kregen deze op de een of andere
manier aan hét rijden. De vrachtauto
botste tegen een bestelauto, die daar
ook stond, op en richtte beschadiging
aan.
GOEDE VRIJDAG
Ned. Herv. GemSt. Joriskerk
(Hof 1) vm 10 u ds Vermaas, Bed. H
Avondmaal: nm. 7.30 u. ds Blok.
Béd. H. Avondmaal.
Nieuwe kerk «Leusderweg 110)
nm. 7.30 u. ds A. Steenbeek. Bed. H.
Avondm.
Emma-kerk (O. Soesterweg 131)
nm. 7.30 ds Smits, Bed. H. Avondm.
Bergkerk (voorlopig Gymnasium)
Groen v. Prinstererlaan 33): nm 7.30
u. ds Braakman. Bed. H. Avondm.
Kapel Zon en Schild (Utrechtséw.
266): vm 10 u. ds Bout; nm. 7 uur ds
Bout. Bed. H. Avondmaal.
Rusthuis „De Lichtenberg", Utr.
weg 299) vm 10.30 u ds Gerritsen.
Bed. H. Avondmaal.
Jongerendiensten kerk (Appel
weg), nm 7 u de heer M. Germans.
Wijkgebouw (L Costerplein 14) nm
7 u ds Herfkens.
Jeugdhuis (Z. Singel) nm 7 u dé
heer Bijvank.
Geref. Gem. Stoovestraat, 7 u
Leesdienst.
Vrije Evang.
De Doelen. Ds
H. Avondmaal.
Evang. Luth. Kerk: 19.30 uur ds
Hammersen. (Kampen). Avondmaal.
Rem. Gem. 7 uur Avondmaal.
Doopsgez. Gem. 7.30 uur ds S. Gos-
ses. Gzn. Avondmaal.
Geref. Kerk: 7.30 uur Lieve Vrou
westraat Dr. N. H. Ridderbos.
Oud Kath. Kerk: Vrijdag: 15 April:
9.30 uur. H. Dienst; 19.30 uur, bid
stond. Zaterdag. 16 April: 19.30 uur:
wijdingen van Paaslicht en doopvont
Zondag. 17 April: 6.30 uur, H. Dienst
10.uur, H. Dienst: 17.uur Ves
pers. Maandag, 18 April: 10.uur.
H. Dienst: Donderdag, 21 April: 10.30
uur, H. Dienst.
Gclenheid tot biechten of aanmél-
den voor de H. Communie: Vrijdag
15 April: na de bidstond; Zaterdag
16 April: 14.15.30 uur.
Gem. 8 u Gebouw
van Bruggen (Utr.)
Burgerlijke Stand
GEBOREN: Catharina Geertruida
Josepha Maria, d. v. L. L. P. v.
Woerden en M. J. B. v. d. Brink:
Frans, z. v. M. Lammers en M. van
Zoeren: Petrus Johannes, z. v. H.
Westhof en M. v. Pluuren; Wigge
Leendert Odwin, z. v L. Boer en J.
v. Eijk.
,,Da's ééns maar dan ook
nooit 1 veer'.
Voor de Kantonrechter verscheen
heienmorgen o.m. een houdster
van een winkeltje in zwak alcoho
lische dranken. Zij had een fles
cherry-brandy voorhanden, die
niet was voorzien van een etiket
waarop het alcohol-percentage
stond vermeld.
Verdachte De V. beweerde dat
het eüket van de fles was geweekt
toen zij deze met een vochtige doek
had afgeveegd.
Zij stond eveneens terecht voor
het in voorraad hebben van een
hoeveelheid genever in een lokali
teit die in directe verbinding staat
met de winkel.
Verdachte antwoordde hierop,
dat zij een paar kennissen die
goede afnemers zijn van bier e.d.
een plezier wilde doen. Deze goe
de klanten hadden haar echter
laten zitten met de drank, die zij
bij een slijterij had opgehaald. De
kantonrechter vond dit wel een
beetje vreemd en vroeg of ver
dachte meende dat zij er misschien
wat aan kon verdienen. Uit een
onderzoek is n.l. komen vast te
staan, dat zij op bescheiden wijze
een handeltje in genever dreef. De
ambtenaar eiste voor het eerste ge
val f 8.- subs. 4 dagen, voor het
tweede geval f 30.- subs. 5 dagen
en verbeurdverklaring van het
in beslag genomene.
Verdachte zeide, dat als zij het
geweten had, zij er nooit aan was
begonnen. Haar besluit was: één
keer en nóóit weer.
De kantonrechter vonniste met
f 4.-, subs, twee en f 20.-, subs, vijf
dagen met verbeurdverklaring.
BEROEP-AANGENOMEN
Ds. M E. Monsus uit Edam
heeft het beroep naar de Evang.
Luth, Gemeente te Amersfoort
aangenomen.
Vijf jaar geëist tegen
jongste Barendsen
(Van onze Haagse redacteur)
Een hevig rumoer dead Dinsdag
middag de politiemannen, die de
wacht hielden bij de zittingszaal
van de Haagse rechtbank in dé Jan
van Nassaustraat hun collega's in
de zaal te hulp snellen. Na de bé-
handeling met gesloten deuren van
de zaak tegen de jongste van de
gebrs. Barendsen, die er van wor
den beschuldigd in November '47 de
Rotterdamse taxi-chauffeur Clobus
te hebben vermoord, deed zich een
incident voor tussen de oudste van
dé broers, die als getuige werd ge
hoord en een wachtmeester der
rijkspolitie. Een vechtpartij ontT
stond en na een korte worsteling,
waarbij een der agenten een onbe
duidende wonde aan de kin kreeg,
word de woesteling overmeesterd
en onder zware bewaking wegge
leid.
Tegen de jonge Barendsen werd
wegens medeplichtigheid aan moord
éen gevangenisstraf van vijf jaar
geëist.
Tweede Kamer stemt in
met sanering in het
verzekeringswezen
Het wetsontwerp tot regeling van het
bemlddellngswezcn ln het assurantie-
bedrijf heeft blijkens het voorlopig ver
slag van de Tweede Kamer een goede
ontvangst genoten, zij het ook dat vele
leden van mening zijn, dat het ontwerp
niet ver genoeg gaat.
Men ls algemeen van oordeel, dat sa
nering van deze soort bemlddelingsbe-
drijven dringend ls geboden. Een be
zwaar noemen vele Kamerleden het.
dat de materie van dit wetsontwerp
ressorteert onder twee ministers, te we
ten die van financiën en die van eco
nomische zaken.
Do leden van de Kamer, dlo onvol
daan zijn over het ontwerp, menen dat
het niet meer zal opleveren dan de
schijn van sanering. Zij achten het ge
boden, dat de registratie geldt voor alle
groepen tussenpersonen ln het verzeke
ringsbedrijf. zonder enige uitzondering,
dus ook voor het volksverzekerlngsbc-
drljf. en dat alle registers openbaar zijn.
Voorts willen zij de mogelijkheid tot
een hernieuwde Inschrijving na schrap
ping uit hetzelfde of een ander register
aan zeer scherpo beperkingen gebonden
zien.
De „Waalse pijl", de klassieke
Belgische wegwedstrijd over 231
km., is gewonnen door de Belg Van
Steenbergen in 6 uur 20 min. en
34 sec. Peeters, eveneens een Belg,
werd tweede, terwijl Coppi als
derde de eindstreep passeerde.
Amsterdamsche Effectenbeurs
Automarkt
Op de automarkt
voerd 185 wagens.
waren aange-
AMSTERDAM, 13 April.
Het ziet er niet naar uit,
dat do effcctcnmarkt deze
week nog 'n enigszins be
langwekkend verloop gaat
nemen. De omstandigheden
zijn d3ar ln het geheel n\et
naar, s.ant factoren met
stimulerende invloed ont-
breken, het publiek houdt
I zich afzijdig cn ook de be-
rocpshondel gaat voor
zichtig te werk. De ver-
6chlllondo hoeken boden
dan ook weer een verlaten
aanblik en er kwamen
maar weinig zaken tot
stand. Alleen viel dc
koersbeweging op van Uni
lever, die door de arbitra
ge gezocht werden en tot
247 opliepen, doch zich
hierop niet wisten te hond
haven en tot 244 X reageer,
den, waormede het slotpell
echter nog boven gisteren
was. De laatste tijd valt
regelmatig een vrij \aste
tendens voor Unilever
bespeuren. Zoals bekend is
250 het koerspell waarop
de onlangs uitgegeven ob»l.
gatiën (waarbij echter
uiteraard nog met het di
vidend rekening moet wor.
den gehouden) in aandelen
converteerbaar zijn. Van
de lndustrlemarkt viel ove-
gens niet veel te vertellen,
maar opmerkelijk is. het
geen trouwens voor de ge
hele beurs gold. dat on
danks de zeer stille affaire
en de uitermate geringe
belangstelling, het koers.
Dell goed gehandhaafd
bleef en zich geen Inzin
king voordeed De Nyma
kunstzljdespinnerljen te
Nijmegen hebben een on.
veranderd dividend van
8)6 <X> geannonceerd, waar
van naar keuze 5 in
aandelen. Er kwam ln Ny
ma geen notering tot stand.
De laatst gedane koers is
234 en vandaag werd ver
nomen 230 laten Goed
prijshoudend was de ten
dens op de staatsfondsen-
markt waar de conversie-
lening 1947 weer een frac
tie boven de 97 kwam.
doch alles bU zeer weinig
omzetten.
Actieve obllg.:
Ned '48 (3Vi)
dito 1947 (3%) 3
dito 1937 3
Dollar-1 '47 3%
inevrstercert 3
Ned 1962-64 z.b
Ned 1962-64 mb
Ned NWS 2%
Sd eert 100 2%
Indië 1937 A 3
Grootboek '46 3
AcUove aand.:
Kol. Bank And
N L H bonk
Ned Hand. MH
VK U. aand
Berah's Jure
v Bcrkel's Pat
Calvé Delft Cn
Centr Suiker
Fokker Aand.
Gelder Zonen
K N. H.ovens
Lever B U.
Ned Ford And
Ned Kabelfabi
Philips' GBvA
Wilton Feycn
f lllton le rubt
dito 2e Rubr
Dordtse P Mil
Kon Petr Mij
A'dam Rubber
Bandar R M11
Doll-Bat RM
Kenden»
Lemboo dito
Oost-Ja va R.M.
Oostkust Cult.
ScrbadJadl S.R
H.A L Aand.
Java-C -J Llln
K. Ned St Mil
Kon Pakotvrt
Ned Sch Unie
Rott. Lloyd
Stv Mil Ned
Hand. A'dam
Jav Cult Mij.
N 1 Sulk Unie
Ver Vorst CM
Dell Bat Mil
Dell Mil
Scnembah Mil.
Nlet-act obllg.:
MÜller Se Co.
A'dam '47 3)6 3
dito '48 (3)6) 3
Batavia 1937
's-Hage '36 3)4
aolri aft t. '4R 3
L.K.
E.K
E.K.
12 4
13 4
13 4
99)6
99%
97
97
97
97%
100%
99
96^
97
98
97'j,
98
97
79%
79 S,
100%
101
94%
96$
94%
97
84%
83%
111%
111
111
157
157
164
163»;
163
283
284
114%
U3-,
144
146
158
-
160
151
149
179%
181
243%
244%
244%
271
271
272
270
«8%
228%
228%
166
167%
352
z
270
269%
299%
299%
298ii
144%
140%
142
139%
138%
56%
2
56
59
z.
58
163%
164
153
147)4 -
151
160)6 162
158157
82 -
SB 1
130 -
145 -
133)4 -
164
88
154
169%
162
150%
161
157 V.
81
96%
43
128%
143%
136
162
93%
98%
dito le 1 '37 3)6
Groninc '38 3%
dito 1938 3
Haarlem '38 3
dito 1947 3
N-Holl 47 3)6 3
R'dam le cn 3e
dito le 1. '38
Utr or. '39 2',6
Zuid-Holl '46 3
Pandbrieven:
Ale Hyp. B. 3
Amst. Hyp 3)6
Arnh. H (3)6) 3
Bat. Hyp. B. 3)6
Dordr H B. 3%
Fr Gr (3)6) 3
dito 3%
Grav Hypb 3%
<-'on Hypb 3)6
Hyob. v. Ned. 3
N HyDb (3)6) 3
dito serie B 3
Rott Hypb 3)6
Utr Hypb 31',
dito ser KL 3%
Wcstl Hyp. 3)6
Z -H Rvd b
<m vol ultl
dito 3'.-
Corste Nd. Sch
Rtt Sch. H 3%
Industriële obl.:
A.K.U. 3)6
Berghs J 3%
Lever's Z 3)6
Werkspoor 3)6
Bat Petr 3';
Kon Petr. Mij
Dell Spoor 3)6
Ned. Ind Sdw
Amsterd. Bank
Holl. Bank Un
Javasche Bank
I 600 C v. A
Fin. Nat Herat
Ned Ind.
Esc. Aan a
Rotterd Bank
Twcntsche Bk
Rott Bel. Cns
Heinekens
Anna
Hero Conser
ven Aand
Hollandse
Beton Aand
HolL Draad Se
Kabel Aand
Intern Gew
Beton Aand.
Kondor Aand.
Kon. Ncd.
Zout Aand.
12'4 13/4
100%
100% 100%
100%
93% 93 V,
100%
«5% -
99% 100
93% 97%
99% 99%
93% 92%
102% 102%
102% 102%
103 103
102% 102%
102% 102%
102% 102%
89% -
65% 66
154% 154
182% 182
179 176
100% 100,,
84 81
159% 159%
158 158
160 160
187% 187
155 -
12/4 IS/4
Kon Pharm.
Brocades Aand. 183% 180%
Kon. Ver.
Tapijt AancL 197 193
Ind. Ondern.:
Kon Zwavelz.
Ketjen Aand.
Lever Br 6
dito 4si Pret
Lyempf Aand.
Lijm. cn Gela-
tinefabr. Aand.
Ned Am Autb
Vrcdest AancL
Ned. Gist- Se
Splr.fabr. Aand
Ncd Schccpsb-
Aand.
Rtt Droogd Mil
Stork Se Co
Werkspoor. S A
Wyers' 1 en H.
Zwanenberg O
Anlcm Aand.
Ned Ind. Gas
Borneo Sum H
Tnternatlo
Molukscho
Handelsv Aand
Oost Borneo
Scdep Aand
Tclaga Paten.
gan Aand
Amst Ball Mil
Thomsons Hav
Dell Spoorw.
Mij Aand.
Ned.-Ind
Spoorw AancL
Vrl. genot aand.
Ned Am, Fltt.
Ned. MU 'Walv.
Schokbeton
V. Phm. (Zw.)
Prolongatie
Amcr. fondsen:
Anaconda
Bethl. Steel
Gen. Motors
Kennecott
Rep Steel
US Steel
Cities Service
Cont Oil
Mldcont
Philips
Shell Union
Tide Water
Baltimore
N. York Ccntr.
139% 139%
103% 103)i.
160% 160%
- 116%
132 130%
- »9%
137% 136
306 308
129 128%
141 140
192 192%
178 181
97% 97%
109 108
142% 142
183 182
125 123
109 103%
- 131
- 43%
143% 146
127 127
62% 62
30% 30%
88 86%
115% 115
137 137
114% 114
2% 2%
- 30%
93% 93%
46% 46%
47 46%
55%
45%
45
36% 36%
22% 22%
8% 8%
