Eerste ronde van Nederland ging
door Amersfoort
Belg'
Bevrijding
FILMS IN AMERSFOORT
HET AKG EXPOSEERT
«ZSJSYEIWTÊR-. CV
Finse school gisteren in
gebruik genomen
Jaap Eden dronk de erewijn bij
Kampeiman in Langestraat
en hadden
invloed op
de route
Aantrekkelijke tentoonstelling in
het Bloklands-gasthuis
2
Zaterdag 7 Mei 1949
De sportliefhebbers herinneren zich natuurlijk nog opperbest,
dat ook de na-oorlogse voorloper der huidige Ronde van
Nederland, georganiseerd door de actieve Limburgers, in 1947
onze Keistad aandeed. Duizenden Amersfoorters hebben toen een
flits gezien van deze ,,wielerkoningen", die over de Amersfoortse
wegen suisden. Hoe weinigen van deze duizenden zullen erbij zijn
geweest, toen 35 jaar geleden de grote Jaap Eden met zijn mak
kers tijdens de allereerste Ronde van Nederland over de kleine
steentjes van de Langestraat snelde? Welk een gemoedelijke tijd
.voor de wielrenners in die dagen!
Belgen herbergde) naar de Lange
straat moeten zijn getrokken, om
óók Jaap Eden, het sportwonder,
toe te juichen.
Aan Jaap en z'n makkers
werd daar door de heer Kam
perman een glas erewijn aan
geboden en natuurlijk werden
renners en begeleiders naar de
torentjes van de nog niet ge
restaureerde Kamperbinnen
poort getroond, waar ze door de
aanwezige fotografen op de
gevoelige plaat werden ver
eeuwigd.
Tegen half twee namen de rij
ders de strijd weer op en togen op
I Apeldoorn aan, waar de intocht
I eveneens een „joyeuze entrée"
werd, deze prachtige eerste dag
van de eerste Ilonde van Neder
land waardig.
De route
GELIJK zulks ook thans het ge
val is. werd na de ervaringen
die met dé Ronde van 1915 waren
opgedaan, de route gewijzigd. De
organisator Adler stelde voor de
2e Ronde van Nederland een tra-
cée vast, dat inderdaad door alle
provincies liep. Voor deze Tour,
die in Februari 1916 zou worden
verreden, engageerde hij zeven
van de beste wielrijders uit die
dagen, n.l. Cor Blekemolen, Jan
van-Gent, Piet Dickentman, Frans,
zen, Klaas van Nek, Roos en Piet
van der Wiel. Evenals het vorig
jaar zou de start in Amsterdam
geschieden, terwijl de eerste dag
gereden zou worden over Purme-
rend en Hoorn naar Enkhuizen.
Hier werden de renners, over de
Zuiderzee gevaren naar Stavoren,
waar de tocht via Sneek naar
Leeuwarden werd voortgezet om
langs Grijpskerk in Groningen die
dag te worden beëindigd.
De tweede dag ging de rit naar
Winschoten en door de Veenkolo
niën en het Drentse land naar As
sen. Vervolgens bezochten de ren
ners Meppel en Zwolle om ten
slotte dwars door Overijsel naar
Almelo te fietsen, waar de nacht
zou worden doorgebracht. Voor de
derde dag stond de étappe Alme
loRoermond op het programma,
Wat ziet een Amersfoortse ent
housiasteling tegenwoordig van z'n
Ronde-favoriet? Een voorbijflit
sende glimp van een racefiets, met
een kleurige trui en een paar
stampende benen erop. Hoe anders
was het in de grote Rondrit, die
de oud-wielrenner M. Adler tij
dens de mobilisatie van '14—'18 in
elkaar had gezet. Een béétje dorp
of stad, welke zichzelf respecteer,
de, bood aan de doortrekkende
wielrijders der Ronde van Neder
land al minstens een receptie aan
met bloemen en toespraken; er
werden foto's van de renners ge
maakt en elkeen kon bij die gele
genheid de beroemdheden op z'n
gemak gadeslaan.
Het was vermoedelijk geen toe
val dat Adler eind 1914 met de
organisatie van deze Ronde begon,
dus midden in oorlogstijd. Sinds
Augustus van dat jaar waren dui
zenden Belgische vluchtelingen in
ons land opgenomen en het mag
wel als bekend worden ondersteld,
dat bij onze Zuiderburen (dank
ook zij de actieve medewerking
van de autoriteiten in België) de
grote wegkoersen al lang populair
waren Het is heel goed mogelijk
(en straks zullen wii op een aan
wijzing in die richting de vinger
leggen) dat uit de kringen der Bel.
gen aandrang is gekomen tot het
houden van een „Tour de Hol
lande", en het zou niet de eerste
keer zijn dat Zuidelijke initiatie
ven op dit gebied door „Amster
dam" werden overgenomen.
Hartje winter
OK de éérste Ronde van Ne-
derland begon van Amsterdam
Uit en eigenaardig genoeg nam
men daarvoor niet het zo zeer ge-
eigende seizoen als b.v. de vóór-
zomer of het najaar, doch hartje
winter.
Toch zette zich op Zondag 9 Jan.
1915 de grote rondrit in onder
gunstige weersomstandigheden.
Teen om ongeveer 9 uur 's mor
gens de colonne bestaande uit
enige voorrijders op de motorfiets,
de zes renners en vijf volgauto's
op het Amsterdamse Leidseplein
verscheen, was het gelukkig droog
weer en dus een overweldigende
belangstelling, die zó groot was
dat met moeite de hooggehelmde
en zwaargesnorde Amsterdamse
politie van die dagen plaats voor
de renners kon maken.
De Nieuwe Amersfoorter
vertelt in het verslag over de
eerste Rondedag, dat het wéér
zó prachtig was. dat de rijders
er een dikke 30 km. vaart in
hielden en geen bijzondere af
leiding nodig hadden van „ei-
nematische opnamen".
in welke étappe de Graafschap,
Arnhem, Nijmegen, Gennep en
Venlo werden gepasseerd. Na Lim
burg kwamen dan Noord-Brabant
en Zeeland aan de beurt, want
Adler had voor de vijfde fietsdag
een traject uitgestippeld dat van
Roermond liep over Weert naar
Eindhoven en van de Lichtstad via
Tilburg en Bergen op Zoom op de
Zeeuwse hoofdstad aankoerste.
De zesde étappe voerde van
Middelburg over Goes en Geer-
truidenberg naar Gorkum en van
daar over Vianen naar Rotterdam.
Het is uit het traject van de 7e en
laatste dag, dat we de grote invloed
kunnen opmerken van de Belgen
op de Ronde van Nederland. Want
het ligt, eigenlijk voor de hand, dat
een dergelijke monsterrit steden
als Leiden en Haarlem en de
Zaanstreek zou aandoen, doch
eigenaardig genoeg liep de voor
1916 uitgezette route niet langs
deze plaatsen. De laatste étappe
(in aanmerking genomen een rust
dag in het midden van de Ronde,
zou dit stuk op een Zondag moe
ten worden verreden; ook al in
verband met de publieke belang
stelling heel goed bekeken) ging
vanaf de Maasstad langs Delft en
via de Maasstad langs Delft en via
de Residentie naar Utrecht. Ver
volgens nam de Ronde z'n loop
door Zeist en ging dan via de
Utrechtseweg naar Amersfoort, al
waar de tocht via de Soesterweg
langs Soest en Baarn, door het
Gooi en Muiden, werd voortgezet
om ten slotte in Amsterdam de
ring te voleinden.
Waarom, Amersfoort?
LI ET links laten liggen van Lei-
1 A den en Haarlem en het volgen
van een slinger naar Zeist en
Amersfoort moet voor de wieler
sport toch z'n betekenis hebben
gehad en kan n.m.m. slechts ver
klaard worden door de aanwezig
heid in Zeist en in de Keistad van
de duizenden Belgen, zo als reeds
gezegd: vurige wegwedstrijdlief
hebbers.
Albertdorp langs de Amersfoort
se weg (waar nu de gebouwen
van de Protestantenbond staan),
Elisabethdorp aan de Vlasakkers
met z'n 1800 Belgen, het Belgische
dorp aan de Soesterweg (nu ter
rein der Centrale Werkplaats) met
400 Zuiderlingen en de 3600 Vla
mingen en Walen elders in Amers
foort. hebben ongetwijfeld hun in
vloed uitgeoefend op de weg, die
de rijders van de 2e Ronde van
Nederland op die Zondag in het
midden van Februari 1916 zouden
gaan volgen.
Hebben de Leontienekes en Sjef-
ke's de Ghislaine's en de Marie-
José's in die sombere maand hun
favorieten kunnen toejuichen, of
is er misschien een kink in de
Ronde-kabel gekomen? Helaas,
daèrover kunnen we U niets bij-
zenders vertellen
'P. S. TEELING.
Overigens ging het er op de rit
heel huiselijk toe: in enkele plaat
sen tussen Amsterdam en Amers
foort werd aan de rijders een
„vriendelijke receptie" aangebo
den en aangezien dezen door het
stiaffe tempo overal vóór de ge
schatte tijd aankwamen, kon men
deze „receptie" op z'n gemak af
werken.
De ontvangst hier in Amersfoort
was als een groot feest en de re
geling ervan was in de vertrouw
de handen van onze stadgenoot D.
Kamperman, agent van de Hima-
rijwielenfabriek. In die tijd was
het nog mogelijk, on Zondag in de
Keistad een feestelijke en glori
euze intocht van wielrenners te
houden, al zal dan deze thans on
gekende Zondagse levendigheid
niet vreemd geweest ziin de aan
wezigheid onzer katholieke Zui
derburen. wielren-liefhebbers bij
uitnemendheid, van wie er hon
derden uit het Albertdorp en uit
Amersfoort zelf (dat tegen de 6000
Deze eerste dagen van Mei zijn
de laatste jaren doortrokken van
de bevrijdingsgedachte en toch wil
ik het nu even met u over een ge
heel andere bevrijding hebben dan
het opschrift doet vermoeden. Ik
denk aan de bevrijding, die ik in
me heb voelen groeien met een
stormachtige vaart, toen ik de vo
rige week het concert van de or
kestvereniging „Amersfoort" hoor
de en v/el speciaal maar niet
alléén gedurende de finale van
_7 Beethovens'
.Vnje Woorden symphonie
de Eroïca".
van Wat is het
ontzaglijk
Ir. P. SCHUT jammer dacht
ik, dat zoveel
bewoners van deze goede stad d a t
niet horen of gehoord hebben. De
volle markthal met Amersfoortse
jeugd 's middags, een goed gevul
de zaal van Amicitia 's avonds, 't
was een flink publiek, dat bereikt
werd maar het waren nog veel en
veel te weinig mensen, die door die
machtige stroom van muziek mee
genomen werden en boven het ge
doe, de zorgen en zorgjes van elke
dag uit werden getild. Men weet
natuurlijk nooit precies hoe derge
lijk musiceren op een ander mens
inwerkt maar ik heb het ervaren
als een kostelijke gebeurtenis, als
een diepe ontroering, die je kracht
en moed geeft, omdat hij je boven
je gewone zelf uittilt, je werkelijk
bevrijdt.
„Jody en 9t her ten jong
„Jody en het hertenjong" (Grand
Theatre) is 'n film met ontroeren
de momenten, goed spel en fraaie
kleuren. We hebben er van genoten,
zoals men slechts zelden van een
film kan genieten. Indien de film er
n slaagt ons innerlijk rijker te ma
ken. zoals „Jody en het Hertenjong"
dat doet, kan men zonder bezwaar
spreken van filmkunst
Jody is maar een eenvoudig jon
getje, dat nog bitter weinig weet
van /het 'grote leven met al zijn
moeilijkheden en gevaren. Hij groeit
op in een kleine nederzetting in de
dSi h»™V^ar 2,jn vader on moe-
V j'dc voor de "Stuur voor
W."erCn' hjJbrenSen. Iedere
keer als dit mensenkind zijn ver
baasd „Hey Pa" laat klinken welt
de Sm hCt gem°ed
Wat een sfeer zit er bijvoorbeeld
niet in het gesprek tussen Jody en
Fodderwmg, het halfzachte, kreu
pele buurjongetje, dat later sterft!
Jodys vader wordt in het woud
door een slang gebeten en doodt
een hinde om met het hart en de
lever zichzelf in het leven te hou
den. Het jong van de hinde mag
Jody mee naar huis nemen en
grootbrengen. „Flag", het hertje,
wordt groter en lastiger, zo zelfs,
dat de oogst op het land wordt
vernield. Het kind moet dan het
dier doden. Vader ligt ziek te bed
De jongen schenkt het hert in het
woud de vri.jheid, maar de volgen
de morgen staat het weer voor de
woning. De moeder schiet het dier
aan, dat in doodstrijd toch nog zijn
aanhankelijkheid aan Jody be-
tu^gt Het kind helpt het hert uit
zijn lijden en vlucht dan van huis
weg om drie dagen later bij zijn
ouders terug te keren.
Jody wordt voortreffelijk ge
speeld door Claude Jarman Jr.
Namen als Gregory Peck en Jane
wyman waarborgen goed spel.
To the Victor 9
Warner Bros maakte de film „To
the Victor (City). In de hoofdrol
speelt Viveca Lindfors, de Zweed
se actrice, die bekend werd door
films als „Apassionata" De grote
verdienste van „Onteerd" een
onjuiste Hollandse titel' is o.i.
de wijze, waarop de Amerikanen
zonder zichzelf te ontzien na-oor-
logse toestanden hekelen. De dialo-
fe*LAn ."To Victor" zijn mees
terlik in hun wrangheid. Toch is
er hoop aan het einde van de rol
prent. Op een grauwe plaats in
een sombere rechtszaal roept de
vrouw van een Franse collabora
teur, die tegen haar man getuigt,
met misschien iets te veel pathos
uit: „De doden, die de oorlog won
nen, wachten op ons om de vrede
te winnen!"
In het na-oorlogse Parijs leven
en wonen vele achtergebleven
Amerikanen. Een gedeelte daarvan
verdient met zwarte handel goed
geld. Een van deze aud-strijders
(Dennis Morgan) ziet zich met de
vrouw, die hij liefheeft (Viveca
Lindfors) voor het probleem ge
steld of zij zullen meewerken aan
het herstel van een goede wereld,
tegen hun eigen persoonlijke be
langen in. Dat dit probleem ge
steld wordt, omlijst met een paar
moord-aanslagen, stoort niet, doch
verhoogt de spanning en schept de
juiste sfeer. Een gedeelte van de
film speelt zich af op slagvelden
aan de kust van Normandië.
„Godin der wildernis'"
fl<^rlkmJfCt -fnd mel uigebreide
flora, met zijn verscheidenheid van
talen en inboorlingen had en heeft on
k?achintd!!nkl<1?.g!ïf,Z''!e™ aantrekklngs-
fill jii ..Godin der wildernis", de
driS'lt W5Ck ln "Rembrandt"
rvntihiL 8 mendo avonturen van een
bevfn^l» nonr0nd5.r.,zlch ook cen vr°uw
Dc expeditie trok uit om de
25? mSw V.a7 dcze vrouw te zoeken.
Het blijkt, dat deze rrian diep in dc wil
dernis wordt vastgehouden in een Ama-
52£5"£an,p\ waa' dc bekkers hun on
derdak zoeken. Toch raakt de expeditie
bevriend niet deze Amazonebewoners en
als er een opstand uitbreekt, onder aan
voering van de kok der expeditie, wor
den er hele veldslagen geleverd, voor
alles natuurlijk in orde komt Toch is
de ontknoping anders dan menigeen zal
S w"; In het voorprogramma
£ï£2k« en Vliur". een kostelijke
klucht, met Buster Keaton ln de hoofd
rol.
Uitslagen van de
varkensfokdag
De prijzen werden als volgt toe
gekend: rubriek I, type groot York-
shire-varken (zeugen geboren voor
1 Mei '47 en biggen geboren na 28
Februari '49). *1. 1938, fokker eige
naar A. Ebbenhorst, Hoogland, 2.
2004 fokker eigenaar W. J. van
Odijk, Hoogland. 3. 1810 eig. Joh.
van Middelaar, Hoogland. Rubriek
II: zeugen, geboren na 30 April '47
en biggen geboren na 28 Februari
'49; 2. 939, fokker dig- A. van Daat-
selaar, Hoogland, 2, 937, fokker eig.
A. van Daatselaar, Hoogland. 3. 2169
fokker eig. A. Ebbenhorst, Hoogland
Rubriek 3: drachtige zeugen, ge
boren voor 1 Mei '47: 1. 1704. eig. J-
van Middelaar, Hoogland. 2. 2081
eig. gebr. Kok, de Hoofd, Hoogland.
3. 1765, eig. J. van Middelaar, Hoog
land. Rubriek 5: zeugen geboren na
30 April '48: 1. 9900 fokker eig. J-
van Middelaar, Hoogland. 2. fokker
eig. gebr. Kok, de Hoofd, Hoogland.
3. 9548, fokker eig. W. J. van Odijk,
Hoogland. Rubriek 6: loopvarkens,
2-tallen, geboren na 15 Juli '48 en
voor December '48: 1. 403 en 405,
fokker eig. G. Apeldoorn, Leusdcn.
2. 1016 en 1011. fokker eig. W. J.
van Odijk, Hoogland. 3.105 cn 106
fokker eig. W. J. v. d. Grootevheem,
Hoogland. Rubriek 8: beren, gebo
ren voor 1 Mei '47: 1. 901 eig. G.
Steenbeek, Achterveld. 2. 840, eig. P.
Davelaar, Leusden. 3. 930, dig. A. v.
d. Wetering, Hoogland. Rubriek 9:
Amersfoort beleefde Vrijdag
j.l. zijn eerste varkensfokdag
na de oorlog. De keurmeesters
bekijken de ingezonden dieren
.met kennersblik.
beren geboren na 30 April '47 en
voor 1 Mei '48: 1. 29039, eig. H. Rood-
hart, Eemnes. 2. 1001, fokker eig. G.
Apeldoorn, Leusden. 3a. 9545, eig. G.
Steenbeek Gzn. Stoutenburg. 3b,
8946, eig. A. van Dijk, Hoogland.
Rubriek 10: beren, geboren na 30
April '48 en voor 1 November '48:
1. 2947, eig. L. van Dijk, Hoogland.
2. 1046, A. v. d. Wetenng eig. 3. 1008
W. J. van Odijk, Hoogland. 4. 1005,
W. J. van Dijk, Hoogland. Type Ne
derlands landvarken: rubriek I:
zeugen geboren voor 1 Mei '47 en
biggen geboren na 28 Februari '49.
2. 2684, fokker eig. „De Schothorst"
Hoogland. Rubriek II: zeugen ge
boren na 30 April '47 en biggen ge
boren na 28 Februari '49: la 98797,
eig. De Schothorst, Hoogland. 2.
2774, fokker eig. De Schothorst,
Hoogland. 3. 98796, eig. Dc Schot
horst, Hoogland. Rubriek 4: zeugen
geboren na 30 April '47 en voor 1
Mei '48: la. 87496, eig. De Schothorst
Hoogland, lb. 305, fokker eig. A. H.
Hilhorst, Hoogland, lb. 86866, eig.
De Schothorst, lc. 84776, eig. De
Schothorst. 2. 84778 eig. De Schot
horst. 4. 86867, eig. De Schothorst.
Rubriek 5: zdugen geboren na 30
April '48: 2. 2893, fokker eig. De
Schothorst. 4. 2894. fokker eig. De
Schothorst. Rubriek 9: beren gebo
ren na 30 April '47 en voor 1 Mei '48
2. 96681, eig. De Schothorst.
Het Socsterkwartier heeft de
primeur van de eerste nieuwe
school na de bevrijding. En het is
de welhaast 80-jarige Vereniging
voor Chr. Nationaal Onderwijs, die
haar stichtte; de derde in dit
kwartier, de elfde in onze stad.
Gisteravond werd in een bijeen
komst van bestuur en ouders het
gebouw, dat geplaatst werd aan de
Noordzijde van de Dollardstraat
officieel in gebruik genomen,
waarbij de voorzitter, mr. L. Sta
dig, de dankbaarheid vertolkte
voor de totstandkoming van deze
nieuwe school.
Dank omdat het in deze moei
lijke en zorgvolle tijden onver
wacht was gelukt, een geheel
nieuw gebouw te krijgen, waar
door aan de reeds lang bestaande
behoefte aan meer schoolruimte
werd voorzien. Spr. is erkentelijk
jegens de autoriteiten, die hun vol
le medewerking gaven.
Tot nu toe was de school geves
tigd, nadat reeds in 1947 de school
Lingestraat overbevolkt was, in
twee lokalen van „Irene" en een
lokaal van de Waalstraatschool.
Deze houten school is bedoeld als
een tijdelijk gebouw, doch dit
.tijdelijk" zal naar het zich laat
aanzien wel lang duren.
Met de hartelijke wens, dat de
band, die in het Soesterkwartier
tussen ouders en school bestendigd
moge blijven en dat het aan hoofd,
onderwijzeres en onderwijzer (de
heer Diepenbroek, mej. Rijper en
de heer Ruiter) gegeven mag wor
den het onderwijs zo te geven als
de kinderen dat voor hun verdere
leven op maatshhappelijk en
geestelijk terrein nodig zullen
hebben, verklaarde spr. de shhool
voor geopend.
Oudercommissie dankt
Dat de band waarop mr. Stadig
doelde, niet illusoir is, bewees het
fr.afie geschenk: een electrische
kick, dat de heer J. A. C Goed-
knegt namens de ouders aanbood
Spr. is verheugd, dat het bestuur
der vereniging getoond heeft, het
Soesterkwartier een warm hart toe
te dragen. In tegenstelling tot wat
hy wel eens van anderen heeft
moeten opmerken.
De heer Diepenbroek aanvaard
de gaarne het geschenk en had
daarbij gelegenheid het voor het
Soesterkwartier, dat zijn volle
liefde heeft, op te nemen.
Eerst lezen....
De heer J. H. Veenkamp, thans
hoofd der school Lingestraat, is
zeer verheugd met de nieuwe aan
winst, Ook hij blijkt aan het Soes
terkwartier zijn hart verpand te
hebben, sinds hij er de eerste
school, die in de Rozenstraat,
opende en het kleine begin zag
uitgroeien tot nu drie scholen.
Spr. zag een symboliek in deze
school. Ze is gekomen uit Fin
land, dat bekend is om zijn goed
onderwijs, waar de wet niet toe
staat een huwelijk te sluiten
voor het jonge paar lezen kan.
en het onderwijzend personeel
heeft de plicht te zorgen, dat
deze school haar afkomst niet
verloochent.
Meer dan een ton...!
De heer Diepenbroek, het hoofd,
is enthousiast over „zijn" nieuwe
school. Hij wijst op de grote ver
antwoordelijkheid die het bestuur
op zich heeft genomen, met de
stichting ervan, waarmee meer
dan f 100.000.- is gemoeid.
Niet minder dan voor het stof
felijk welzijn der leerlingen heeft
het oog voor de geestelijke belan
gen. Dank zij een worsteling van
vele jaren hebben wij een vrije
school waarin onze kinderen wor
den onderwezen naar de beginse
len van Gods Woord.
Spr. stond vervolgens stil bij de
vraagstukken van onderwijsver
nieuwing, classicaal- of individueel
onderwijs, om te besluiten met een
beschouwing over onderwijsmetho
de, zoals deze in het overgrote
deel van de scholen in ons land,
wordt gevolgd. Na dankgebed was
er gelegenheid de school te bezich
tigen.
Het gehele gebouw maakt een
keurige, solide indruk. Ruime fris
se lokalen op de zonzijde, waarin
volop daglicht valt, dubbele wan
den met ertussen isolerend mate
riaal, zodat de klassen van elkaar
volstrekt geen last hebben, goed
sanitair, centrale verwarming,
kortom het voldoet aan alle eisen,
waaraan een schoolgebouw heeft
te voldoen, zij het dan, dat het
gespeend is van de luxe, waarmee
we in de vooroorlogse jaren onze
schoolgebouwen plachten in te
richten.
Het is alweer vrij lang geleden, dat
het Amersf. Kunstenaars-Genootschap
met het jongste werk van zijn leden
voor de dag kwam. De tentoonstelling,
die thans in de grote zaal van het
Bloklands-gasthuis te zien. is. omvat
enkele figuren niet. die juist de laatste
tijd in het A.K.G. nogal naar voren
zijn gekomen, maar plaatst naast de
groep van getrouwen, op wie men re
kenen kan, enkele nieuwe namen.
Laat ik mogen vooropstellen, dat dc
kwaliteit van deze tentoonstelling een
goede Is; beter dan de A.K.G.-expo
sities na de bevrijding wel eens ge
weest zijn. Beseft de burgerij van
Amersfoort, dat zij ook jegens de kun
stenaars in haar midden een zekere
morele verplichting heeft? Wij weten
allen, dat ook de kunstenaar met
hoe bitter weinig hij soms terecht kan
toch onmogelijk van de wind kan
leven. Als hij geen andere bronnen
van bestaan heeft, zal hij bij tijd en
wijle een schilderij, een ets of cen litho
moeten verkopen. Dat betekent echter
niet, dat iedere bezoeker zich ook ver
schuldigd moet achten een werk aan te
schaffen. Wij weten allen: dit gaat
niet. De tijden eisen soberheid en ver
sobering, ook in dit opzicht. Al hebben
wij evenwel geen cent op zak, dan nog
nog kunnen wij de kunstenaars verheu
gen met onze belangstelling. Zij heb-
den dat nodig, willen zij met hun pro
ductiviteit tenslotte niet ten ondergaan
Ep het publek heeft het nodig or
aeregelde tijden kunst te q aan zien
Juis in perloden van jachtig werken
en economische achteruitgang, is hei
qeboden onze geest fris en lenig tc
houden, te verrijken met nieuwe in
drukken en genietingen op te doen van
meer dan stoffelijke aard. Het woord
van Keats blijft een waarheid, ook
1 voor ons geslacht- ,,A thing of beauty
is a joy for ever".
Om op dc tentoonstelling zelve tc
rug te komen: d 6 verrassing voor mi
is de inzending van de Utrechter Dick
van Luyn. In de eerste plaats zijn ets
werk, waaronder zich bladen bevindei
die met dc beste 17e eeuwers. ja, mei
Chinese prenten kunnen wedijverer:
maar daarnaast ook de schilderijen: eei
monumentaal gezicht op een Seinebruc,
dat voor een Marquct nauwelijks be
hoeft onder te doen. een breed gol
vend duinlandschap van groot formaat
dat waarlijk geïnspireerd aandoet, ei
cen gezicht op het Louvre, als schil
derij minder van kwaliteit, maar aar-
trekkelijk vooral door zijn geestige
visie: dat rijtje lantaarnpalen, keurig
in 't gelid, is ook stuk voor stuk sp-
ritueel bekeken.
Van Luyn wordt aan beide zijden
door een Utrechtse collega geflankeerd.
De een. D. v. d. Zweep, in dit milieu
geen onbekende, heeft mij met zijn
schilderijen ditmaal bitter weinig be
koord. Meer heb ik genoten van zijn
gevoelige cn geestige diertekeningea,
die op tafel liggen. Voor dc eerste
maal komt de andere Utrechter Kers
Kuiler hier voor de dag: ik geloaf
trouwens, dat het dc eerste maal Is.
dat deze binnenhuis-architect met zijn
schilderkunst in dc openbaarheid
treedt De fantasie, die er aan ten
grondslag ligt, is zeer romantisch ge
tint: zuiver picturaal gezien In het wat
week. De visionnaire tekening in zwart
en wit duidt op een zeer persoonlijk
gevoelsleven.
Acht maanden met aftrek
De Meervoudige Kamer van de
Utrechtse Rechtbank veroordeelde
de 59-jarige sloper W. v. G., die
enige tijd geleden ten nadele van
een politieke delinquent in het
kamp te Amersfoort een bedrag
van f 1140 verduisterde, tot acht
maanden gevangenisstraf, met af
trek van voorarrest.
vielen. Na afloop van de
plechtigheid werden allen
voorzien van een glas wa
ter. De echtgenote van de
beioaarder van de begraaf
plaats, mevrouw E. A.
Jansen, maakte zich daar
mede zeer verdienstelijk.
Onaangenaam was ech
ter de houding van een
eerste luitenant, diete
midden van honderden
mensen, die nog diep on
der de indruk waren van
dus niet hoe kwetsend de
ze ongepaste nieuwsgie
righeid is voor velen.
We zouden hen een vol
gend maal in overweging
willen geven thuis te blij
ven of actief deel te ne
men aan de tocht.
scoop?" vroegen we Don
derdag aan de portier van
het Grand Theatre.
,,Es kijken'... nu heb
ben we Ditte en morgen
beginteh Dattel"
DANKBETUIGING
Wij ontvingen het vol
gende schrijven van de
afd. Amersfoort van de
'Bond van Ouden van Da
gen:
Hedenmiddag, 5 Mei,
werd de Bond een bio-
MEENEMEN
Quick 2 speelde onlangs
een degradatiewedstrijd scoopvoorstelling aange
tegen Kampong 2. Er boden door de directeur
werd met veel enthousias- van de N.V. Jocghems
ONS GARNIZOEN
Aan de herdenkings
plechtigheid op de begraaf
plaats Rusthofwerd op
de avond van de vierde
Mei medewerking ver
leend door militairen uit
't Garnizoen Amersfoort.
Deze jongens stonden en
kele uren stram in de
houding op dezelfde plaats, sen zich langs de weg ge-
het gebeuren, een peloton me gespeeld en de mensen Theaters, de heer J. Joc-
buiten de lijnen moedig- ghem, die ook op deze be
den de spelers met kreten vrijdingsdag vele ouderen
als „Hup Abe" aan. een middag van jolijt en
Een supporter riep, toen plezier heeft bezorgd,
de linksbuiten van Quick Wij brengen langs deze
met de bal voor het doel tveg onze dank aan boven-
van de tegenpartij „pin- genoemde directeur en de
gelde" geweldig hard: overige directie-leden.
„Meenemen, die bal!"
■oldaten hard op uitschold
het woord „sufferd"
kwam er bij te pas om
dat het een onduidelijk
gegeven commando niet
terstond begreep.
ONZE BURGERIJ
Ook onze burgerij al
thans een gedeelte daar
van krijgt er van langs
Tijdens de stille tocht
Meenemen?"vroeg de
man. die naast ons stond
De lome hitte van de
avond en vermoeidheid
was er de oorzaak van,
dat twee militairen flauw
naar de begraafplaats et} e voetbaltermen nog
hadden honderden men- nie* helemaal begreep,
„meenemen? die bal is
toch van Quick?"
DITTE
„Welke film komt er
volgende week in de bio-
schaard. Blijkbaar be
schouwden deze mensen
de tocht als een beziens
waardigheid en begrepen
WORDT VERWACHT
Zondag bespeelt Toon
van Balkom het Amers
foortse carillon.
Vrijdag is er een her
denkingsdienst in de Jo-
riskerk ter gelegenheid
van het tachtigjarig be
staan der Chr. Nat. School
vereniging.
Uitvoering „Magdiël"
Voor een goed bezette kerk gaf giste
ren het Geref. Gom. Zangvereniging
„Magdlël" ln samenwerking met het
Kinderkoor ..Jong Magdiël" een uitvoe
ring ln de Gercf. Kerk a.d. Zuldslngel.
Het programma vermeldde o.a. wer
ken van Joh. Seb. Bach. Cesar Franck:
Panis Angelicus. voor sopraan, orgel en
cello, alsmede enkele orgelsoll. uitge
voerd door de heer J Veenkamp Jr. De
uitvoering getuigde van ernstige studie.
Een openingswoord werd gesproken
door de Ere-Voorzitter, de heer J. H.
Veenkamp.
Veiling van hofstede
In de Vrijdagmorgen gehouden vei
ling van onroerende goederen, ten
overstaan van notaris G.P.A.L. te
Leuken werden de navolgende percelen
publiek verkocht.
Hoogland. Dc Hofstede „De Klap
muts", aan dc Kockboersstceg D 54
te Hoogland met aanhorigheden, bouw
en weiland, ter grootte van totaal
20.32.70 H.A., aan de mede-eigenaar
H. v, d. Heuvel te Hoogland voor
74.000.—. (Max. prijs 54036.—).
Het welland in de Polder Zcldert
aan dc Lodijkscweg. groot 2.51.60
H.A,. aan de mede-eigenaar H. van dc
5032 T 5050 (Max' prijs
Marktberichten
AMERSFOORT, 6 Mei 1949. Hoen-
dereleren per 100 stuks 1313.25 Big-
jCn HA5«nT70. per sluk Aangevoerd wer-
?o°rtn <70'0-0 £leren- 6 b|8gen. 6 lammeren.
120 Jonge hanen, 60 Jonge konijnen cn
50 duiven.
Medische diensten
Doktoren ..Heen te raadplegen bij
spoedgevallen: G Donker, Vermeer
straat 156. tel 6693. H. Boersma. Dol-
lardstraat 2, tel. 5327.
Apotheken: w. A v d. Bovenkamp.
Utrechtscstraat -15a. tel. 3358; Vermeer-
apotheek. Vermcerstraat 124. tel. 5335.
Verloskundigen A. G. F. Perk. H. v
Viandestraat 2, tel. 5086. H. Vernhout,
Soesterweg 232. tel. 3374
Burgerlijke stand
6 Mei
Geboren: Marcel Antoon Henk Ma
ria, z.v. M. A M. v. Berkel en A. H.
Bosman: Jacoba, d.v. W. v. Wageningcn
en E. Heemsbergen; Paulus Henricus
?e SS S?atlï.s' zv- H p- L- Bartels en
J. M. M Plomp; Willem, z.v. W. te
Beek, en E. J. H de Keijzer.
Overleden: Salie Bollegraaf. 02 Jr. geh.
m\. Bernard Straalman, 54 jr
gehmi. E. E. Klein Nagelvoort: Martinus
de Graaf, 77 Jr. wed. v. A. v. Vliet.
„Nieuwe Koers" houdt
een landdag
De democratisch-socialistische
jongerenvereniging „Nieuwe Koers"
houdt op Donderdag 26 Mei (He
melvaartsdag) in het openlucht
theater „Birkhoven" 'n landdag. Uit
rile delen van het land komen de
jongeren die dag naar Amersfoort.
Door onze stad zal een demon
stratie worden gehouden, terwijl in
het openluchttheater prof. dr. W.
Banning uit Driebergen en Joop
Voogd uit Haarlem het woord zul
len voeren.
Een ander die in dit milieu debu
teert, R. L. Stuivinga, blijft dichter bij
de objectieve werkelijkheid, al ligt er
toch een eigen opvatting aan ten
grondslag. Picturaal is dit werk, al
thans het stilleven en het grote land
schap. goed uitgewogen en van cen
delicate, ietwat vage factuur. De grote
ets een Italiaans aandoende plaats
in Zwitserland is ook een heel ge
slaagd werkstuk.
De kentering, die ik cen vorig maal
in de kunst van Traarbach waarnam
zet zich door. Dc vorm blijft dichter
bi) de werkelijkheid; er wordt meer na
druk gelegd op stemming en sfeer. Het
landschap is er een sympathiek voor
beeld van: veel minder boeiend is m.i.
het stadsgezicht.
Ook Willem J. van Dam, die een
aantal schilderachtige litho's en etsen
heeft ingezonden, treedt tegenover de
gegeven werkelijkheid minder eigen
machtig op; de derde dimensie krijgt,
zou ik zeggen, meer invloed, terwijl
het „vertellende" element terugtreedt
voor het zuiver beeldende.
Het is niet doenlijk op deze voet
alle exposanten te bespreken. Ik moet
verder volstaan met losse vermelding
van hetgeen mij 't meest heeft getrof
fen: dc gulle crocusjes van J. Nieweg.
dc suggestieve Christus van J. H. Pen-
nings: de stellige, onkreukbare kruiken
van Sara v. Heukclom; het tere jon-
qensportretje van mevr. Haersolte: een
Rouault-achtig stilleven van Bezaan;
het portret van Jkvr. v. Holthe tot Ech
ten alsook het rechter bloemstuk; de
beide aquarellen van Edith Pijpers, be
zige vrouwen en daarnaast een colo-
ristisch boeiend interieur; het amusante
poppentaferecl van Jo Kruyder, het
charmante kinderportretje van Mia
Walbrink; dan een proper stilleven
met radijs van G. J. Borst en een gees
tige rij gemberpotten van J. Witten
berg. C.A.S.
Predikbeurten
Christian science üocieiy. KHBS
Thoroecicepiein i vm. iu uur Nea.
cuenst ii.J.0 uur Eng. aienst.
«aeiei. r>.erK b vi ouwestraat 10
uur as.vv u van aen ürinx vee-
neuaaai)b.oU uur as. b a bijistra.
i_,auieiis bostei piem d uur ur. in
zi xuuueiDus; o.ou uur as. W C
van uen oruiK.
j. uipsiraai, u uur ds. D A Zijl-
sira. v.ou uur ar. N n xuaaerous.
uerei. Kent art. dl z,uiaSingei
10 uur as. j. A. vinK, 5.ou uur us.
b v a Born.
"WesterkerK 10 uur ds. E T v d
Born; o.ou uur as. J A v'ink.
Gerei. Gem. bioovestraai rO en
5 uur Leesaienst. woensaag t uur
ds. c van ae woesnjne (Kidaer-
kerk;.
xterir. Gem. 10.30 uur ds. W.
Mackenzre (Amsterdam;.
zwang. Lutn. Gem. us. 't Hoen
(baarn j.
Ver. van Vrijz. Herv. Gasthurs-
kerk as. c b rsurger (utreent;.
Gebouw opeerium Soesterkwar
tier as. c J van Jttoyen, Amers
foort.
Oud Geref. Gem. Muurhuizen.
9.3u uur en o uur. Goasdienstoefe-
ning Dinsaag 7 uur ds. W van
Dijk. (capene aan de iJssel),
Vrije bvang. oem .10 uur Ge
bouw Den boeien navik ae heer
Deaecker (biitnoven) 8 uur Ap
pelweg as. van bruggen (utrecht).
cnr. Gerei. Kerk 10 en 17 as.
J. Drenth.
Doopsgez. Gem. ds. S. Gosses
Gzn.
Verg. van Gelovigen. L. Nica-
siusstraat *d. io uur Eredienst. 17
uur prea. ües Woords.
Kerk van Jezus Christus van de
Heiligen der laatste dagen 10.30 en
17 uur Dienst.
Oud Kath. Kerk 10 uur H Mis
6.30 uur Vespers.
Vrije Kath. Kerk 10.30 uur H.
Mis.
Leger des Heils 10 uur Majoor
Barteiing.
Heiiigmgsdienst. 7 uur. Open
luchtsamenkomst Langestraat bij
postkantoor uur. Majoor barte
ring Verlossingssamenkomst. In al
le diensten herdenking Moederdag.
Zaterdag 8 tot 9.30 uur Straatzang
Kruiskamp.
Herv. Kerk. St. Joriskerk (Hof
1) vm. 10 uur ds. Blok; nm. 5 uur
db. A Steenbeek.
Nieuwe kerk "(Leusderweg 110)
vm. 10 uur ds. Vermaas; nm. 7 uur
ds. Koolhaas. Art. 36 Ned. Ge-
loofsbel. „Van het'ambt der Over
heid".
Emma-kerk (O. Soesterweg 131)
vm. 9 uur ds. Hadders; vm 10.30
uur ds. Hadders; nm. 5 uur ds.
Gerritsen.
Bergkerk (voorlopig Gymnasi
um) (Groen van Prinstererlaan
33) vm 10.30 uur ds. Smits.
Kapel Zon en Schild (Utrecht
seweg 266) vm. 10 uur ds. Bout.
Rusthuis „De Lichtenberg"
(Utrechtseweg 299) vm, 10.30
uur ds. Gerritsen.
Jongerendiensten Kerk (Appel
weg) vm. 10.30 uur de heer M. W.
Knegt;
Wijkgebouw (L. Oosterplein 14)
vm. 10.30 uur de heer S. Abra-
hamse.
Gebouw Immanuel (Tulpstr.)
vm. 10.30 uur de heer J. van Stek.
Jeugdhuis (Z. Singel) vm 10 uur
de heer L. Dijkstra.
Huwelijksinzegening. St. Joris
kerk Donderdag 12 Méi 's middags
12 uur ds. Vermaas.
Donderdag 12 Mei nm. 3.15 uur
ds. ermaas
Zondagsscholen
Bethel (Eemstraat 99) 10.30
11.30 uur; Chr. School Kruiskamp
1011.15 uur; Gabrie Mehen-
school Plantsoen Z., 1011.15 uur;
Wijkgebouw (L. Costerplein 14)
1121 en 23 uur;
Openluchtschool (Hobbemastr.)
10.30—11.30 en 12—1 uur;
Chr. School (Rozenstr.) 10.30
11.30 uur; Filalethes (Havik) 23
uur; Kapel Zon en Schild. 11.45
12.45 uur; Chr. School (v. Effen
laan) 1011.15 uur; Zonnebloem
straat (O.L. School) 10.30—11.30
uur; Joan. v. Dieststraat (Chr.
School) 10.15—11.15 uur; Westhill-
kinderdiensten (Bergkwartier):
68 jaar 10.30 Heinsiuslaan 1.
11 jaar; 10.3011.30 uur
Utrechtseweg 106
HOOGLAND vm. 10 uur ds.
Jellema.
LEUSDEN vm. 10 uur ds. Hof
stede.
Lokaal Aschat nm. 6.30 uur de
heer Schinkel
