DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Weer de doodstraf voor Van der Waals Berlijn vannacht uit zijn isolement verlost Drie kilo rijst dit jaar Taak van de Nederlandse vloot niet tot Noordzee beperkt Wij vonden een „geïsoleerde post ergens in Nederland H Dr. Van Royen genoemd Op dsi kohhsd Negende jaargang No. 109 Donderdas 12 Mei 1949 Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330. Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements prijs 32 cent p. w. or 4.15 p. kw. Losse nummers 10 cent Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235. Hoofdredacteur. TJ. DE BOORDER, Wie is de échte ..John Van Ligten of v. d. Waals zelf? (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG - Ik concludeer tot verwerping van het beroep, dat Anton van der W a a 1 s tegen zijn doodstrafvonnis heeft ingediend". Met deze woorden verbreekt prof. mr. Lange- meyer, procureur-fiscaal bij de Bijzondere Raad van Cassatie, de schier ademloze spanning die er in de statige zaal van de Hogr Raad heerste tijdens zijn requisitoir. Van der Waals zelf heeft tijdens prof. Langemeyers rede onbeweeglijk, met gebogen hoofd, zitten luisteren. Verdediger vraagt een nieuw onderzoek Het is reeds laat in de middag als de procureur-fiscaal, prof. mr. Langemeijer zijn requisitoir begint „Van der Waals heeft een groot aantal landgenoten in handen van de vijand gespeeld en voorts een zekere Van der Meer doodgescho ten. Deze feiten staan mijns inziens vast. Er zijn echter drie complexen die de aandacht hebben getrokken. In de eerste plaats het werk van requirant in verband met het Eng- land-Spiel, in de tweede plaats de raadselachtige dingen, die er na de bevrijding met hem zijn gebeurd en in de laatste plaats de bewering, dat hij bij het vooronderzoek zou zijn mishandeld. Al deze factoren hebben op de zaak echter geen in vloed. Het gaat hier om de feiten, die Van der Waals toegeeft, maar die hij vergezeld laat gaan van een. naar mijn mening, volkomen onge loofwaardige verklaring. Het is voor mij geheel onaannemelijk, dat Van der Waals ondanks alle suggesties van Schreieder twee jaar lang gemeend heeft de goede zaak te dienen. „Mijns inziens", vervolgt prof. Langemeijer, „is requirant van me ning. dat tijdwinst voor hem alles is. Hij heeft alle tijd gehad om een goed gefundeerd verweerschrift in V-MAN VAN LIGTEN Volgens Schreieder lijkt hij zeer sterk op v. d. Waals. In Het zoeklicht J NA DE BLOKKADE TIEN MAANDEN geleden begon- nen de Russen met het nemen van een serie maatregelen, die te zamen bekendheid hebben gekregen onder de naam „Berlijnse blokkade". Vannacht is deze blokkade, tegelijk met de door haar veroorzaakte tegenblokkade van het Westen, op geheven. Het is een afscheid vol vreugde geweest de Berlijners dronken een glaasje extra, de bui tenlandse verslaggevers waren in jolige stemming en zelfs de strenge Russische stafchef deed charmant. Er schijnen in de wereld toch min der „oorlogsophitsers" te zijn, dan sommige lieden ons willen doen geloven. Deson danks zou men er verkeerd aan doen in de be ëindiging van de blokkade meer te zien, dan een eerste stap naar de oplossing van de geschillen tussen Oost en West over Duitsland. Of men te Parijs tot een aocoord komt, hangt af van de vraag, of Moskou bereid is voorstellen te doen of in overweging te nemen, die niet zul len lelden "tot vertraging in de uit voering van het Westelijke plan, een zo groot mogelijk deel van Duits land in de vreedzame, opbouwende unie van vrije Europese landen on der te brengen. Eerst wanneer de Russen zich met deze regeling ver zoend hebben, mag Europa op een langdurige vrede hopen. Voor het ogenblik moet men er mede vol staan. zijn dank uit te spreken aan het personeel van de luchtbrug, aan wiens onvermoeide arbeid het voor een groot deel te danken is, dat de situatie zich in ongetwijfeld gunsti ge richting ontwikkeld heeft, en niet te vergeten aan de West- Berhjners zonder wier offers de positie van Amerikanen, Britten en Fransen in de voormalige Duitse hoofdstad onmogelijk zou zijn ge worden. te dienen, doch heeft dit niet ge daan. zodat er geen nieuwe ge zichtspunten naar voren zijn ge komen. Zelfs al neemt men aan. dat Van der Waals door Schreieder is misleid, dan nog zijn zijn daden zo erg. dat de zwaarste straf op zijn plaats is. Of „John Verhage" be staan heeft of niet maakt voor mij geen enkel verschil. Vast staat, dat door het verraad van requirant vele landgenoten zijn omgekomen. Hij moet er zich steeds bewust vau zijn geweest, dat hij de levens van de besten van ons volk in gevaar bracht. Op zeker ogenblik had hij zich moeten terugtrekken. Dit heeft hij, wellicht uit winst bejag. niet gedaan. „Ik concludeer derhalve tot ver werping van het beroep" De span ning is gebroken. Van de publieke tribune af klinkt een zacht gemom pel, dat echter direct verstomt als de president, mr. Haga, de hamer opneemt en mededeelt, dat de raad over vier weken uitspraak zal doen. Bij het begin van de middagzit ting had verdachtes raadsman, mr. G. Jonker uit Amsterdam, direct het woord gekregen voor zijn plei dooi, dat ruim twee uren zou du ren. Mr. Jonker was van oordeel, dat de beoordeling van Van der Waals dikwijls gegrondvest was op conclusies, die min of meer in de lucht hingen. Hij betreurde het, dat er tijdens 't vooronderzoek vreem de dingen waren gebeurd. „Door deze cassatie hoop ik te bereiken, dat er nog eens een objectief en technisch juist onderzoek kan plaatsvinden. „Het geestelijk klimaat, waarin Van der Waals heeft gewerkt, was zodanig, dat normale mensen er geen begrip voor hebben. In deze abnormale sfeer is ook Van der Waals terecht gekomen en hij is er het slachtoffer van geworden." „Schreieder", zó vervolgt mr. Jonker, „heeft mij na zijn vrijla ting verklaard, dat de V-man Van Ligten, die thans in Argentinië ver toeft. een grote gelijkenis met Van der Waals vertoont. Het noemen van deze naam dient, naar mijn oordeel, alleen om de verdediging af te houden van de „echte" John Verhage. „De raadsman was voorts van oordeel, dat het gedrag van Van der Waals niet is los te denken van het England-Spiel. „Het is niet zo onbegrijpelijk, dat mijn cliënt, zonder voldoende bewijs, geloofd heeft, dat „John Verhage" en ik geloof vast en zeker aan zijn be staan agent is geweest van de Engelse geheime dienst. In die tijd stond iedere burger tussen de cou lissen van het verzet. Twee uren lang lichtte mr. Jon ker de veertien middelen van cas satie, die hij aanvoerde, toe. Hii vroeg ten slotte de raad de zaak terug te verwijzen naar de rechter commissaris voor een nader onder zoek. BERLIJN. „Op dit ogenblik z\in alle verkcers- en handelsbelemme ringen tussen de Sowjet-zone van Duitsland en de Westelijke zone plus Berlijn, die sinds 1 Maart 1948 zyn ingesteld, op bevel van de vier bezet tende mogendheden opgeheven." Met deze verklaring maakte de onder Russische controle staande radio-BerlUn om precies een minuut na het middernachtelijk uur het einde van de blokkade bekend. Op hetzelfde ogenblik begon in West-Berlin de straat- en huisverllchting weer te bran den, daar de grote electrische centrale in de Sowjetscctor de stroom- levering had hervat. En op de Lelpztgerplatz en alle overige contrölepun- ten trokken de politiepatrouilles, die nu al vele maanden lang de grens tussen de sectoren hadden bewaakt, onder het gejuich der Berlijnse bur gers af. Verdere stijging van temperatuur Weersverwachting, geldig van Donderdagavond tot Vrijdag avond, opgemaakt te 10 uur. Droog weer met over het al gemeen weinig bewolking. In de nanacht en vroege ochtend op vele plaatsen nevel of mist en hier en daar nachtvorst. Zwak ke tot matige wind, hoofdzake lijk uit richtingen tussen Noord en Oost. Morgen overdag weer iets hogere temperatuur dan vandaag, maar langs de kust plaatselijk koele zeewind. 13 Mei: Zon op 4 50, onder 20.23; maan op 22.26, onder 4.54. HET EINDE van de blokkade van Berlijn is vandaag gevierd met een vrije dag- in deze stad. De trams zijn gepavoiseerd. werkplaatsen, kantoren, scho len en winkels zijn gesloten. Misschien weten deze Berlijn se kinderen niet precies waar het om gaat. maar de vrije dag is hun in ieder geval van harte welkom. Voor iedere Nederlander UTRECHT. Naar „De Krui denier" weet te melden zal er dit jaar voor iedere Nederlander onge veer drie kilo ryst ter beschikking komen. De internationale ryst-toc- wüzings-commissic heeft voor het eerste half jaar voor ons land 18.000 - ton bestemd, terwijl de regering voor het tweede half jaar 12.000 ton heeft aangevraagd. In totaal komt cr dus waarschijnlijk 30.000 ton. De re gering heeft reeds 14.000 ton ge kocht. Vóór de oorlog at iedere Neder lander gemiddeld 6.1 kilo rijst per jaar. Sassen Tweede-Kamerlid DEN HAAG. In de vacature in dg Tweede Kamer ontstaan door het overlijden van kolonel A. H. J. L. Fiévez is mr E. M. J. A. Sassen be noemd. Hervatting v. Nederlandse export op O.-Duitsland (Eigen berichtgeving) DEN H.AAG t5e opheffing van de blokkade van Berlijn en van de Westelijke tegenblokkade zal voor het Nederlands handelsverkeer slechts van betekenis zijn voor de handel met Oost-DuitslancT. aldus gaf eer deskundig zegsman ons vanmorgen te verstaan. Het vervoer van onze exportar tikelen naar de Sowjet-Unie en Polen wordt in hoofdzaak overzee geleid. Van productenstroom naar en van Oost-Duitsland ging echter het leeuwenaandeel over land, tot het ogenblik dat de tegenblokkade hieraan een einde maakte. Dit transport kan thans worden her steld. Omsingeling van Sjanghai nauwer aangehaald SJANGHAI. Communistische troepen hebben Kasjan, de Zuid- Westelijke voorpost in het verde- digingsgebied rond Sjanghai, ver overd en bevonden zich hedenmor gen op ongeveer 45 kilometer van Sjanghai, aldus een communiqué van het garnizoen van de stad. Een troepenmacht van twee dui zend communistische manschappen heeft punten bereikt op veertien kilometer van Socngkiang, ruim dertig kilometer ten Zuid-Westen van Sjanghai gelegen. De rege ringstroepen bereiden zich voor op een gevecht bij Soenkiang. Verder wordt nog steeds gevochten ten Noord-Westen van Sjanghai, in de buurt van Taitsjong. HELMSTEDT had Woensdag meer van de startplaats voor 'n ralley-rit van automobilisten naar Berlijn dan van de zone- grens tussen West- en Oost- Duitsland. De straten van het stadje wemelde van automobi listen. die wilden meedingen naar de prijzen, die Berlijnse firma's hadaen beschikbaar ge steld voor de eerst aankomen den. Winnaar werd Walter Ru- nale van het persbureau Uni ted Press. Hij deed over de 176 kilometer een uur en 44 minu ten. Foto: De eerste wa gens verzamelen zich bij de Britse grenspostj daar achter een strook niemandsland en daar achter de Russische grenspost. Grappige tonelen bij Helmstedt Feestelijk ging het ook toe aan de grens tussen de Russische en Wes telijke zones van Duitsland. By Helmstedt had zich een onafzien bare colonne auto's opgesteld. Jour nalisten, die klaar stonden om de race naar Berlyn te beginnen, trachtten op alle mogelijke manier eikaars start te belemmeren, bij voorbeeld door suiker In de benzine tanks te gooien. De Russische com mandant van de post nam do me nigte in ogenschouw en zei: „Ik heb nog nooit in mijn leven zulke ze nuwachtige mensen gezien." Kolonel Kalinin, chef-staf van de Komman- dantura ln Berlijn, weigerde een glas wodka, dat de verslaggevers hem aanboden, met de woorden- „Neen, dank je. Ik heb vannacht nog een bende werk te doen." Hij beloofde echter de volgende dag met de journalisten te drinken. Om 0 uur 1 (11 uur 1 Ned. tijd) mocht de karavaan, voorafgegaan door jeeps met militairen, zich eindelijk ln be weging zetten. Boven de hoofden ging het verkeer over de luchtbrug voort, met om de 90 seconden het krachtige geronk van dc viermoto rige skymasters. Vijf en twintig minuten later ver trok de eerste trejn uit Helmstedt, getrokken door een locomotief, die versierd was met groene twijgen. Volgens sir Robert Inglis, voorzit ter van de vervoersafdellng der En- gels-Amerikaanso zone, die de reis met de eerste trein meemaakt, be tekent het opheffen van de blokka de, dat tegelijkertijd twaalf spoor lijnen voor het verkeer worden open gesteld tussen het bizonale gebied en de Sowjet-zone. Men wil voorlo pig gemiddeld 16 goederentreinen, 5 geallieerde passagierstreinen en 1 Duitse passagierstrein per dag op het traject Helmstcdt-Bcrlijn laten rijden. In Berlijn hadden de schoolkinde ren en de fabrieksarbeiders vandaag vrij om de opheffing van de blokka de te vieren. Daarbtf bleek, dat er in politiek opzicht in ieder geval nog steeds twee Berlynen bestaan De communisten demonstreerden met een massa-byeenkomst op Berlins „rode plein" het August Bebel- pleln, terwijl de democraten hun vreugde luchtten in Schoeneberg. 's Morgens hield de gemeenternad een „feestelijke buitengewone zit ting", welke werd bijgewoond door generaal Lucius D. Clay en de drie Westelijke commandanten van Ber lijn. 'Vee toch.Heus De luchtbrugheeft van het begin van haar inrichting tot de opheffing van de Berlijnse blokkade naar schatting 500 millioen gulden gekost. De 50C mannelijke inwoners van het Engelse dorpje War wickshire zullen in de komende 4 jaren moeten gehoorzamen aan voorschriften, welke door vrouwen zijn uitgevaardigd. Na de laatste verkiezingen is de gemeenteraad namelijk samen gesteld uit 6 vrouwen en 1 man. de smid Fred Marlow. die ver klaard heeft: „Dc mannen be hoeven niet bang tc zijn. Ik zal wel voor hun belangen opko men". Mijnheer Gilham uit Dallas (Texas) nam een koningin- nc-bij uit een korf, zette die in zijn nek cn wachtte af. Binnen enkele minuten had hij 'n com plete bijen-baard. Toen hij de „MARINE" IN EERSTE KAMER (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG. Toen de Eerste Ka mer de Oorlogsbegroting had aange nomen zonder hoofdelijke stemming (de C.P.N-fractie werd genoteerd als tegenstemmers) en de motie- Schoonenberg (onmiddellijke terug roeping der 7-December-divisic) met 31 tegen 3 stemmen had ver worpen, was de verwachting, dat het debat over de Marinebegroting niet veel om het lijf zou hebben. Bij de Oorlogsbegroting was immers reeds, gelijk afgesproken, het gehele defensiebeleid aan de orde geweest zekere hoogte begrijpelijk, omdat de rol, die de Nederlandse marine in bondgenootschappelijk verband zal spelen, door sommige leden wordt beschouwd als te zijn niet in het Nederlands belang en in strijd met de Nederlandse waardigheid. Vooral de heer Molenaar (V. en D.) vreesde, dat onze Marine in Europa niet de rol zal krijgen te vervullen, die zij op grond van haar ervaring en haar historie zou kun nen vervullen. Deze spr. had de in druk, dat de Engelsen ons als bond genoot onderschatten. Over de be- ucLiruaiiruuitiu «du uir uiue gtweebi en daarmede ook dc belangrukstc 1aL?A" problemen der Marine. Doch "ver schillende afgevaardigden lieten zich de gelegenheid niet ontnemen, om toch opnieuw op deze vraag stukken in te gaan. Dit was tot op En wij openden de Rimboe-kist gramofoon met 25 platen speelde onverstoorbaar vrolijke wijsjes. on- ge- (Van een onzer verslaggevers) '<st. één van waarover U die de kisten, laatste waarover u uk laaiaic j ET was den soort «al eens hebt beoefenaren van deze cross-country, die wij horen praten, als gasten van de NIWIN _u-e „7_f den later oeKogeu maakten om ergens in Ne- van alles wat ieman<j ^ie onder Helpt U mee? '"PwiNTlG journalisten. -*■ beleefden op deze attractief ongewone bijeenkomst, zo De vlak bij huis, ongemeen gezéllige uren, dank zij die Rimboe-kist van de bekogeld door NIWIN. Kan men zich de voorstellen, wat zo'n kist thousiastelingen die, danks de motregen, wapend met vederlichte rackéts naar buiten lie pen voor een laatste tak van sport wer- derland een plaats te zoe- jgiNNEN twee minuten rimboe-kist eep opgevou- betekent voor ^nze mili- ken, die met enige fan- J_) jiet een gloednieuwe wen voetbal had gevon- tairen in Indonesië tasie vergeleken zou koffergramofoon éen vro- den, die hij voor het ge- de wérkelijke rimboe, op kunnen worden met „een ijj£e operette-melodie ho- bruik gereed maakte met v 1 geïsoleerde post in de rimboe". Zo'n plekje von den wij na lang speuren in de binnenlanden van Soest in de provincie Utrecht. Een groot „alang alangveld", omzoomd door struikgewas en bomen Wie erg zijn best dééd, waande zich op een open plek in een Indonesisch oerwoud. Nu was dit zich verbeelden nog al moei lijk. omdat de tropenzon ontbrak. Een grimmig grijze lucht sproeide bo vendien een drenzerig regentje over het land. Maar gelukkig behoefde niemand nat te worden. Snecfalisten van de NI WIN sloegen vlug een groté legertent op en zet ten daarin wat tafels en banken, zodat wij allen konden plaats Toen de lantaarns waren aangestoken en het „mus kietengaas" voor de ope ning in de tent was ge hangen. was de Indonesi sche illusie bijna volko men. Wy bevonden ons „in de rimboe". Op dat moment ging de kist open. De Rimboe- ren. Acht verslaggevers behulp van de eveneens in Deaonnen geestdriftig een '.kist aanwezige binnen- nemen. afval-competitie wérkelijke geïsoleerde posten? Want voor hén zijn deze kisten bestemd. De NIWIN wil er duizend naar de tropen sturen, in samenwerking met het Katholiek Thuisfront, het Protestants Interkerkelijk Comité en de Band Neder landIndonesië. Elke kist kost 410 gulden, de hele zending dus bijna een half millioen. Dat geld moet éind Juni bijeen zijn. Iedereen kan helpen, door coupons te kopen van 50 cent, 1.—. 2 50 of 5.— aan de NIWIN-stands in verschillende winkels en magazijnen. Op elke kist, die naar Indonesië gaat. komt de naam te staan van de stad, die de ver- k. ding mogelijk maakte. Clubs of verenigingen kunnen natuurlijk prach- tafelten- bal. rijgpen en pomp. nis en een collega, die En terwijl dé jongelm- tig zelfstandig een kist jaren lang verantwoorde- schap of wat daarvoor adopteren. Aan Rimboe- lijk was voor de puzzle- wilde door gaan, zich bui- kisten-actie is nog een „li- rubriek in zijn krant, in- ten kostelijk vermaakte teraire" prijsvraag vér- stalleerde zich verheugd, met de balsport. zaten on- bonden. Er moet een li- bij de ingang van de der het linnen dak de menck, gedichtje of stuk- M een boek over meer bezadigden, met die- je proza over het werk hersengymnastiek. Hij pe rimpels op het voor- van de NIWIN worden ge werd al gauw opzij ge- hoofd over schaak- en maakt. Er zijn prijzen van duwd door een aantal en- damborden gebogen. De 500, 250 en 100 gulden. haven zal worden, was hij niet te spreken en evenmin over wat hij noemde de afbraak van het corps Mariniers, waaraan eergisteren ook de heer De Dreu (Arb.) zijn hart bleek verpand te hebben. Ook de heer Vixseboxse (CH.) nam stelling tegen een een zijdig opgaan van onze Marine in de Noord-Atlantische belangenge meenschap. Hij hoopte op het wel slagen van de Ned. Indonesische Unie en als onze scheepvaart daar bij een grote rol zou spelen, zou ook de Marine daarbij een taak hebben. De heer Van Voorst tot Voorst (K.V.P.) betoogde ook, dat de Nederlandse belangen verder rei ken dan de Noordzee. Behartiging daarvan door de Ned. Marine z.ou ook de bondgenoten ten goede ko men. Hij drong aan op het publice ren van een vlootplan. Wij hebben geen vloot, maar al leen een collectie schepen, meende de heer Algra (AR). Hij drong aan op het scheppen van vlooteen- heden, die niet gemakkelijk uit el kaar gehaald kunnen worden om de schepen te distribueren in bondge nootschappelijk verband. De be stemming van Den Helder tot ma rinebasis. juichte spr. toe. evenals de heer Ruys de Beeren- brouck (K VP die een lans voor het corps Mariniers brak en voor het afbouwen van de onderzeeboten. Minister Schokking, die daarna aan het woord kwam, ging wel op de technische problemen in, maar niet op het ingewikkelde vraagstuk van de samenwerking in bondge nootschappelijk verband. Hij ver klaarde echter wel. dat hij het een misdaad jegens het personeel zou achten, indien de marine niet het materiaal zou worden gegeven, waardoor een grote geoefendheid zou worden verkregen. De inperking van het corps mariniers achtte de bewindsman onvermijdelijk. Er zijn mensen onder, die al 52 maanden onder de wapenen zijn. Ook de nieuwe staatssecretaris voor marine, de heer Moorman, kwam nog aan het woord om te verklaren, dat aan de onderzeeboot- strijdkrachten niet te veel aandacht kan worden geschonken. Verder verdedigde hij de keuze van Den Helder als marinebasis Dit is de enige verantwoorde keuze. Ten slotte werd de begroting van marine aangenomen, met aanteke ning. dat de communistische fractie er tegen was. De Eerste Kamer komt waarschijnlijk de volgende week Woensdag weer bijeen. Opvolger dr. Beel (Eigen berichtgeving) DEN HAAG. Nu dr. Beel op korte termijn zijn werkzaamheden zal beëindigen, wordt de vraag 8Ctueel wie hem zal opvolgen. Er doen hardnekkige geruchten de ronde, volgens wclko de regering het oog op dr. Van Roven heeft laten vallen. Aan het inzicht van or Van Royen. dat door de minis ters Stikker en Maarsevcon werd gedeeld en vervolgens door de ge hele regering is gesteund, schrijft men toe. dat de reacties van Dins dag in de politieke commissie van tie V. N. zo hemelsbreed verschillen van de houding, welke de Veilig heidsraad jegens Nederland heeft aangenomen. Tegelijkertijd houdt men zich hier bezig met dc vraag, welke functie minister Van Maarsevecn op do auur zal blijven vervullen. Het suc ces dat dc politiek van Van Maar sevecn t.n.v. Indonesië tot nu too heeft gehad, wordt ln vcrschillendo kringen gezien als een sterk argu ment om dit te continueren. Van katholieke zijde wordt echter sterk aangedrongen op de benoeming van een opvolger van Van Maarscveen aar. een van belde ministeries, op dat weer het oorspronkelijke aantal K V.P.-ministers in het kabinet zal z\jn vertegenwoordigd. koningin weer nek haalde, verdwenen de bijen. „Ik wilde eens weten, wat mij kon gebeuren," zei mijnheer Gilham na afloop. „Nu, er gebeurde mij niets." Sidney Stanley, de „held" van het Britse corruptie schandaal, heeft in Tel Auit» verklaard, dat hij in generaals uniform uit Engelandgevlucht is. „Niemand herkende mij en de militairen groetten mij zeer correct", vertelde Stanley. Israel lid van de V.N. LAKE SUCCESS. Met 37 stemmen voor, 12 tegen en 9 ont houdingen heeft de V.N.-Assembléc gisteravond besloten. Israel onmid dellijk als lid van dc Verenigde Na ties toe te laten. De officiële bekendmaking door de voorzitter van de Algemene Ver gadering, Herbert Evatt, werd met een oorverdovend applaus entvan- gen Toen het applaus was geëin digd. zei dr. Evatt, dat hij, in over eenstemming met de gewoonte, de afgevaardigde van Israel uitnodigde het woord te nemen. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Mosje Sjaret, werd daarop officieel naar het podium begeleid. Indonesische bladen over aftreden van dr. Beel BATAVIA Het Nieuwsblad voor Sumatra veronderstelt, dat het voornaamste bezwaar van dr. Beel gericht is tegen het artikel van de overeenkomst van 7 Mei door hetwelk „de Neder landse regering de bevolking van de bevryde gebieden op Sumatra ln de steek laat en de positie van de federalen verzwakt". Het Nieuwsblad zegt: „Het Is voor de regering dan ook geen fi guur, wanneer men eerst de bevol king van een bepaald systeem be vrijdt. verklarend, dat dit een terro ristisch en corrupt systeem is, om dan nauwelijks twintig weken later te komen vertellen, dat men een eventuele terugkeer van dat sys teem op zijn zachtst gezegd niet zal tegengaan." Het Republikeinse dagblad Mer- deka schryft, dat het ln het belang van de uitvoering van de bereikte overeenkomst beter is. dat dr. Beel tot deze stap overging. Eerste troepen uit Indonesië met Pinksteren thuis DEN HAAG. Het eerste schip met militairen, die na de politionele actie ln Indonesië afgelost worden, vertrekt 13 Mei uit Batavia. Op 14 Mei vertrekt wederom een transport. De schepen worden om streeks Pinksteren in Nederland verwacht. Niet bereid? I NDUSTRIALISATIE is een slag- A woord geworden. Niet alleen voor Nederland, maar voor allo landen, die de zorg hebben hun door db oorlog getroffen economie op te bouwen en perspectief te geven. Op het ogenblik zijn wij voor een belangrijk deel aangewe zen op het buitenland wanneer wij over bepaalde goederen en producten willen beschikken, dio dc binnenlandse industrie niet in staat is te vervaardigen. De in voer von die goederen kost devie zen. Er is daarom een duidelijk streven aanwezig die goederen zelf te vervaardigen. Om de industrialisatie te bevor deren, worden door de Herstel- bank crcdieten verstrekt. Volgens het verslag van de Herstelbank over 1948 is de credietvraag in het vorig jaar zeker niet groter ge weest dan in dc beide eerste boek jaren van haar bestaan. De oor zaken hiervan worden gezocht in een verplaatsing van dc crediet vraag van dc industrie naar in stellingen. die zich tot voor kort in het algemeen afzijdig hebben gehouden van rechtstreekse cre- dietverleningen aan het bedrijfs leven. Verder stelt men zich de vraag of het industriële investeringspro gramma van het Nationaal Budget in 1948 wel ten volle is gereali seerd. Het tekort aan industriële leiders en aan geschoolde en hoog gekwalificeerde arbeidskrachten is stellig nog niet opgeheven. Ook het gebrek aan deviezen voor de aan koop van de vereiste industriële apparatuur is in 1948 niet minder ernstig geweest dan het in 1947 reeds was. Tenslotte wordt de grote achterstand in de betaling van belastingen en sociale lasten genoemd. Naarmate de achterstand in de belastingadministratie ver mindert. zullen de ondernemingen hiervan de terugslag ondervinden en daardoor zal haar credietbe- hoefte duidelijker aan het licht treden. Hoe noodzakelijk de industriali satie voor ons land ook moge zijn, de uitvoering van deze taak, het voorgaande toont het aan, blijkt verre van gemakkelijk Doch hoe luider het slagwoord 'klinkt, hoe nieuwsgieriger wij worden. Wat gebeurt cr eigenlijk in Nederland? Dr. G. A. Kohnstamm komt het ons vertellen: er gebeurt niets. Deze fatale woorden sprak hij vo rige week te Maastricht tijdens een beurslunch van de Nederland se Maatschappij voor Nijverheid en Handel. Hij was het er volko men moe eens, dat het industriële apparaat moet uitgebreid worden, maar het probleem is, dat blijkt uit de praktijk, dat het Nederland, se volk hiertoe niet bereid is en gewoonweg niet wil. Het is ons niet duidelijk hoe dr Kohnstamm tot deze conclusie is gekomen Uit het verslag van de Herstelbank meenden wij te moeten opmaken, dat het enthousiasme onder fabri kanten en ondernemers niet zeer groot is. maar of dit nu ook bete kent. da* ons volk niet bereid is? De rede van deze deskundige op het gebied van economische vraag stukken was overigens geheel in mineur gehouden. Hier zijn enige vragen, die volgens spreker, op een antwoord wachten. Er moet geproduceerd worden, maar wat mnet er geproduceerd worden en wie zal het afnemen en kopen? Wat gebeurt er met de grote Azia tische afnemer met zijn rond 450 millioen Chinezen? En tenslotte de onheilspellende woorden: wanneer het Nederlandse volk bereid is te aanvaarden, dat het in de toekomst slecht zal gaan en tot grotere spaarzaamheid bereid is dan be staat er een kans, dat wij het ha len. Voorlopig weten wij dus alleen, vooropgesteld, dat dr. Kohnstamm het bij het rechte eind heeft, dat de industrialisatie van ons land nog niet verder is gekomen dan de abstracte vorm van het slagwoord. In die zin verricht het dienst. Na melijk. in redevoeringen Bespreking Indonesië in V.N. uitgesteld FLUSHING MEADOWS. De algemene vergadering der Verenig de Naties heeft besloten de bespre king van het Indonesische vraag stuk uit te stellen tot haar volgende zitting in September.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1949 | | pagina 1