Juiste man komt zonder „H.B.S."
ook op de juiste plaats
Haagse spijbelaars hebben
geen rustig moment
Over kunst en kennerschap
Een rijk en rijp geschrift van
Max J. Friedlander
J
Ontdek de aanleg van het kind
en laat het die ontwikkelen
Kerknieuws
Scheepstijdingen
't Begon met
bellen blazen
Radio-programma
Maandag 23 Mei 1949
II
Politie speurt iedere dag en brengt hen
weer naar school
(Van onze Haagse correspondent)
"Zo, Jongens, komen jullie maar eens even hier!" Zenuwachtig klaute.
ren twee jongens van een jaar of twaalf met verwarde haren en roet
zwarte handen van een baggerschuit af. die vlak aan de kant van het
water by de Mauritskade ligt Rusteloos dwalen hun ogen naar alle kan
ten om te zien of er een kansje bestaat, die vreemde meneer, die daar
staat te wachten, te ontlopen.
»Ik iou maar rustig blijven staan, jongens, ik wil alleen maar weten
waarom Jullie niet op school zUn". En op zijn polshorloge wjjzend gaat de
onbekende verder: 't Is toch al half drie?". De Jongens zwUgen bedrem
meld. Dan - na enig nadenken - stoot de kleinste er uit: We zUn met
de baggerschuit meegevaren meester en toen hebben we helemaal aan
school niet meer gedacht!"
„Meester", die in werkelijkheid
eer. rechercheur van de Haagse
politie is, belast met opsporen van
spijbelaars laat de jongens in de
^vaa". dat zij met een onderwijzer
hebben te doen. Rustig en vriend
schappelijk vraagt hij hoe ze he
ten, hoe oud zij zijn, waar zij wo
nen en waar zij op school gaan.
De antwoorden komen vlot.
„Nou Henk", want zo heet de
kleinste, „klauter maar achter op
m'n fiets en jij Joop, bij die an
dere meneer" zegt „meester" glim
lachend. Maar daar heeft Henk
niet van terug.
„Ik kan er alleen ook wel naar
toe", zegt hij en neemt meteen Be
benen. Zoals je wilt denkt de po
litieman en fietst kalm weg met
zijn collega achter de rennende
kr.apen aan. die af en toe zenuw
achtig omkijken. Bij de Veenkade
wil Henk. die hijgt van het harde
lopen een huis binnengaan. Hij be
denkt zich echter en snelt verder.
Daar steekt „meester" een stokje
voor Hij haalt de jongens in en
zegt „kom Henk, zo kan je niet
naar school, ik zou me eerst maar
eens gaan wassen. In dat huis
waar je voor stond, woon je toch?"
Gewillig gaat Henk met z'n vriend
naar huis en de rechercheur maakt
een praatje met de moeder van de
spijbelaar.
„Maar hij heeft mij verteld, dat
hi.i vanmiddag vroeg op school
moest zijn; hij is om één uur al
weg gegaan!"
Uit het verdere gesprek blijkt,
dat Henk inderdaad zonder mede
weten van zijn ouders van school
is weggebleven. De deugniet komt
inmiddels schoongewassen weer
naar beneden. Op de bagagedrager
van de rechercheurs de beide
deugnieten weten nu dat meester
een politieagent is gaat het snel
schoolwaarts. De hoofdonderwijzer
neemt Henk en Joop in ontvangst
en stuurt hen naar hun klas. „Na
schooltijd blijven jullie maar even
op me wachten" voegt hij de
deugnieten, die er nu met bedrukt
gezicht bij staan, toe. Met een
handdruk nemen de hoofdonder
wijzer en de rechercheur afscheid.
„U wordt weer bedankt" zegt de
echte „meester" glimlachend
„Henk en Joop zullen wel niet
meer wegblijven".
De rechercheur stapt op zijn
fiets en gaat verder op zijn speur
tocht door de stad. Elke dag op
nieuw zoekt hij naar jongens en
meisjes tussen zes en dertien jaar,
die op tijden dat andere kinderen
m de klas zitten, op straat zijn.
Practisch iedere dag lopen er twee
of drie in de val. Meestal jongens.
Uiteraard krijgt de rechercheur
geheel verschillende gevallen te
onderzoeken. Vrij vaak komt het
voor, dat broer óf zus door moe
der worden thuisgehouden, omdat
er schoonmaak, ziekte of iets der
gelijks is en zoon- of dochterlief
boodschappen moeten doen. Na
tuurlijk wordt er in gevallen,
waarin het thuisblijven noodzake
lijk is, met nog meer tact en be
leid dan anders opgetreden. Voor
op staat echter de gedachte, dat
het kind in ieder geval zo vlug
mogelijk naar school moet. De re
chercheur treedt daartoe in contact
met een van de vele sociale wijk
centra, die er voor zorgt, dat er
hulp in de huishouding komt. Ook
roepen de schoolhoofden meerdere
malen de hulp van een recher
cheur in om leerlingen, die, nadat
de schoolknecht aan de deur is
geweest, nog niet op school zijn
gekomen, onder handen te nemen.
Het komt wel voor, dat een jongen
oj' meisje regelmatig zonder toe
stemming van school wegblijft.
Dat zijn de verstokte zondaars.
Met toestemming van de ouders en
bet kind zelf kan hij of zij dan
worden opgenomen in een van de
jtugd-vormingskampen van het
departement van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, zoals er
bijv. in Deurne en Losser zijn. De
kinderen zijn daar volkomen vrij
en mogen gaan en staan waar zij
willen. Natuurlijk moeten zij zich
stipt houden aan de regels van het
huis.
Ook het ontbreken van voldoen-
.Meester" politie weet spijbe
laars zelfs op baggerschuiten te
vinden (Eigen foto)
Overeenkomstig wet en voor
schrift wordt de spijbelende
jeugd weer aan het onderwijs
prijs gegeven. (Eigen foto)
de kleren is vaak aanleiding voor
de ouders om hun kind thuis te
houden. De rechercheur zoekt ook
voor hen een goede oplossing
waardoor ze spoedig weer de
school kunnen bezoeken. De sociale
wijkcentra vervullen hierbij cen
belangrijke taak.
De Haagse politie waakt over de
jeugd en zii doet dat op een wijze,
die bewondering afdwingt. De re
chercheurs van deze afdeling zijn
met zorg uitgekozen en de vriend
schappelijke manier waarop zij met
de kinderen omgaan, bewijst dat
hun keuze gerechtvaardigd is. Veel
last veroorzaken de jongens of
meisjes hun niet.
P. C. Hooftprijs 1948 voor
A. M. W. J. Hammacher
DEN HAAG. Qp voordracht
van de jury voor de jaarlijkse
staatsprijs voor letterkunde, de
P. C. Hooftprijs, heeft prof. dr. Rut
ten. minister van onderwijs, kun
sten en wetenschappen de prijs van
1948 toegekend aan de heer A. M.
W. J. Hammacher voor zijn studie
over de schilder Eduard Karsen en
zijn vader Kaspar. De heer Ham
macher is directeur van het Kröller
Muller-museum.
In haar rapport over de blogra-
phie heeft de jury, onder voorzitter
schap van dr. G. Stuiveling opge
merkt, dat de heer Hammacher niet
enkel de schilder Karsen in diens
bescheiden menselijkheid en fijnzin
nig kunstenaarschap op doordrin
gende en suggestieve wijze heeft
begrepen en beschreven, maar bo
vendien de eigen atmosfeer van de
tachtigers en ook van de latere
symbolisten, met gevoel en inzicht
heeft aangeduid.
Nieuwe tweespalt onder
Italiaanse socialisten
ROME. Gulseppe Romita, lei
der van de anti-communistische
vleugel in de Italiaanse socialisti
sche partij van Nenni. is door het
pasgekozen bestuur uit de partij
gezet wegens een oproep, die hij
heeft gericht tot alle „democrati-
sche socialisten om zich te vereni
gen ln een nieuw te vormen partij.
Bij het partijcongres, dat deze
maand te Florence werd gehouden,
wonnen dc pro-communisten 220.600
stemmen voor hun politiek, de cen-
trum-groep 168.525 en de anti-com
munistische groep 41.133 stemmen.
Boutens' „Beatrijs" op
„Jeugd en Muziek"
Leerlingen van de Dalton HBS ln Den
Haag hebben de „Beatrijs" van Boutens
in studie genomen. Zij zullen hiervan op
4 Juni een uitvoering geven ter gelegen
heid van „Jeugd cn \iuziek". het vierde
congres van de Fódération Internatio
nale des Jeunesses Musicales. dat van
4 tot en met 6 Juni te Scheveningen
gehouden wordt. Het werk wordt in
pantomimevorm uitgevoerd met de
muziek, die Aiex Voormolen hiervoor
indertijd als declamatorium schreef.
Vrucht van een leven
gewijd aan de kunst
P^E vermaarde en waardige Max.
,J. Friedlander, die nog niet zo
lang geleden aan onze Utrechtse
Universiteit een eredoctoraat ont
ving, de beste kenner van de oud-
Nederlandse schilderkunst, heeft
in zijn boek Kunst en Kenner
schap" beschouwingen neergelegd,
berustend op persoonlijke ervarin
gen, die gedurende een mensenle
ven vergaard zijn. Friedlander,
wiens arbeid vooral op de practljk
gericht is geweest, en die zijn
werk, zoals uit de sympathieke, be
scheiden inleiding blijkt (nobel do
cument op zichzelf) met „versnip
pering" vergelijkt tracht in
deze opstellen- te komen tot een
principiële opheldering over het
wezen van de kunst in het alge
meen en van de schilderkunst in
het bijzonder.
„Uit traagheid, misschien ook
uit gezonde intuïtie" heeft de
schrijver, naar hijzelf erkent, bij
na niets van de theoretische lite
ratuur over kunst gelezen. Voor
iemand, die in Duitsland is gebo
ren en getogen, is dit een even
eerlijke als onthutsende bekente
nis. Hij is echter terecht van oor
deel, dat elke .juiste beschouwing
over enig afzonderlijk kunstwerk
tot het begrijpen van de gehele
visuele kunst, zelfs van alle schep
pen van kunstwerken kan bijdra
gen. Dit is een woord, dat ook de
eenvoudige kunstcriticus, die onbe
vangen poogt zich rekenschap te
geven, bemoediging schenkt.
T N een voorname, ingetogen, ge-
1 rijpte stijl, een stijl, die a.h.w.
zichzelf schijnt te schrijven, zon
der een enkele opgeschroefdheid
of apodictische neiging, terwijl elk
woord blijk geeft doorproefd en
getoetst te zijn legt Friedlander
het resultaat vast van zijn intiem
ste overwegingen op het gebied
der kunst. In het aforisme is hij
een meester, maar hij schittert er
niet mee. Slechts een enkele maal
lijkt het met een zweem van be
haagzucht aangebracht, meestal
ontstaat het als onwillekeurig. Zo
rijk als dit boek is aan gedachten
en inzicht, zo eenvoudig en helder
is het naar de vorm. Wie bet een
maal ter hand neemt, kan het
moeilijk weer neerleggen. Het is
een magneet, die, waar men haar
nadert, overal pakt.
Dit betekent geenszins dat men
het met Friedlander's uitspraken
alle eens moet zijn.
In het hoofdstuk „Kunste
naar, genie en talent" spreekt
hij ook over moderne kunst, waar
van hij zich gelukkig niet afzijdig
heeft gehouden, zoals dat met
sommige kunstgeleerden wel het
geval is (of was?). De vraag rijst
echter, of zijn gepaste sceptiek
hier niet de grenzen overschrijdt.
„Een schrille toon zoals hij zegt
een vol ijver tentoonspreiden
(hier schort waarschijnlijk iets aan
de vertaling) en een overmatig op
drijven van het persoonlijk karak
ter, het extravagante inplaats van
het buitengewone, zijn bedenke
lijke verschijnselen geworden aan
de oppervlakte der moderne pro
ductie".
Men kan het met de zin van
deze uitspraak volkomen eens zijn
en toch een gevoel van onbehaag
lijkheid overhouden over de for
mulering en het uitgangspunt. Is
het tenslotte niet het verschil van
generatie, dat hem hier parten
speelt? Nog sterker wellicht komt
dit tot uiting in de volgende ali
nea: „Een verfijnde smaak met
een geringe begaafdheid een te
genwoordig niet bepaald zeldzame
combinatie moet er toe leiden,
dat hetgeen de schilder ziet hem
door
Prof. P. WESTRA
te Voorburg
banaal voorkomt en dat (in de
tekst staat „w a t") hij zich daar
door alle moeite geeft om iets wat
hij niet gezien heeft in beeld te
brengen. Zo ontstaan de manieren
in de kunst, die niet veel verschil
len van de modes in de kleding.
Aangezien men het publiek met
succes bijgebracht heeft, te respec
teren wat het lelijk vindt, aan
vaardt het alles."
Afgezien van het feit, dat de
laatste zin, typische boutade, ons
volkomen onverdedigbaar lijkt, is
ook overigens de redenering niet
van oppervlakkigheid, zelfs niet
van een goedkoop effect, vrij te
pleiten. Hoe sceptisch men ook te
genover de moderne „ismen" kan
staan, het is niet te loochenen, dat
hun revolt een belangrijke nood
zakelijke kentering heeft teweeg
gebracht en aan eminente figuren
extra stimulans en scheppingsélan
heeft gegeven.
In een ander hoofdstuk zegt
Friedlander zelf: „Elk tijdperk
krijgt nieuwe ogen. De Italiaan
ziet anders dan de Duitser. Ik zie
anders dan gij en ik zie vandaag
anders dan gisteren". Langs een
dergelijke betoogtrant komt men
m.i. eerder tot een objectieve be
schouwing over de moderne kunst,
dan langs de lijn van zoeven.
OP veiliger terrein bevindt
Friedlander zich. als hij het
verschil aanduidt, waarvan leken
zich gewoonlijk weinig rekenschap
geven: tussen de kunsthistoricus
en de kunstkenner. Al weet de
schrijver zelf niet of hij het wel
tot „kenner" heeft gebracht (zie
de inleiding), hij deelt zich in elk
geval niet bij dc historici in, wier
methoden en uitgangspunten hij
met enig scepticisme, zelfs met een
tikje ironie, bekijkt. Tal van tref
fende en vaak pikante opmerkin
gen maakt Friedlander over oor
spronkelijk werk en copie, over
vervalsing, restaureren, etc. Hij
geeft daarbij openhartig toe zich
zelf ook niet altijd zeker te voelen.
„Niet alleen ikzelf, maar ook mijn
leermeesters, die ik vereer, zijn
bedrogen, achteraf gezien welis
waar op onbegrijpelijke wijze."
Uiteraard verraadt zich meer
malen de man, die uit het Duitse
taalgebied is voortgekomen. Dit
blijkt uit de gedachtenwereld.
waarin hij leeft en uit de schrij
vers die hij citeert en bewondert.
Zijn stijl echter is on-Duits en vol
komen vrij van elke gezwollenheid.
Dat men. zoals ook uit deze be
spreking blijkt, meer dan eens cri-
tiek voelt opkomen kan niet an
ders dan voor zijn werkwijze plei
ten. Bij alles wat hij schrijft er.
doet blijkt hij midden in de pro
blematiek te staan en aan heilige
huisjes heeft hij het land, zonder
dat hij als „revolutionnair po-
SeFriedlanders boek is een levend
en een rijk boek. Een boek, dat,
ook al ziet tet af van elke magis
trale allure, toch in zekere zin ma
gistraal is te noemen cn door zijn
veelomvattende beschouwingen en
puntige, vaak oorspronkelijke uit
spraken slag op slag tot epr p
dwingt.
De wijze waarop de Leidse uit
gever L. Stafleu dit werk heeft
verzorgd, kan niet anders dan
voorbeeldig heten. c A S
Waarheen moeten onze kinderen, als ze de Lagere School doorlopen
hebben?
Voor veel ouders is dit geen vraag meer. Ze zUn er zo vast van over
tuigd. dat hun kind alleen via H.B.S., Lyceum of Gymnasium z'n mate
rieel geluk bereiken kan. dat ze geen moeit en kosten schuwen, het de
toegang tot één van deze scholen te verschaffen. Zo lang die toegang
alleen verkregen wordt door het tegenwoordige toelatingsexamen, waarbij
het meer gaat om het peilen van parate kennis dan om dat van inzicht en
geschiktheid voor het volgen van Voorbereidend Hoger of Middelbaar
Onderwijs, kan ook een overigens ongeschikte leerling door cen flinke
training voor dit examen, z'n doel wel bereiken. Is hU echter eenmaal op
school, dan begint de misère pas goed. zoals de talloze mislukkingen op de
scholen voor V.H. en M.O. bewijzen! VrU spoedig blijkt soms (vaak reeds
met het Kerstrapport), dat hij voor dit onderwijs niet deugt. Het wordt
doubleren van de eerste klas. dikwijls eveneens van de tweede, of
hoogstens een „narrow-escape" naar de derde, waarbij veel extra-lessen
het onheil nog net konden voorkomen. In klasse drie wordt 't hopeloos;
er volgt weer een doublure.
Zo waarlijk zijn er enkelen, die
op deze wijze het „eind" halen na
een gezwoeg van acht of negen
jaren. „Fijn," zeggen de ouders
dan, „dat we volgehouden hebben;
hij heef* dan toch maar zijn eind
diploma!"' Inderdaad! En èls daar
mee het doel bereikt was, zouden
alle moeite en verdriet niet zinloos
en tevergeefs zijn geweest. Maar
het doel is niet bereikt! Met een
diploma H.B.S. enz. heb je nog
geen behoorlijke maatschappelijke
positie. Sommige ouders halen nu,
na dergelijke ervaringen, nog de
dwaasheid uit, hun kind naar de
Universiteit te sturen, wat natuur
lijk in de meeste gevallen op 'n
grandioze mislukking uitloopt.
Anderen gaan naar een kantoor,
departement, gemeente-secretarie
enz., waar ze niet meer dan een
zéér middelmatige positie bereiken,
die ze ook met heel wat minder
last en verdriet hadden kunnen
verwerven!
Maar het ergste bij dit alles is
(en ik zou 't de ouders op 't hart
willen binden, dit eens goed
tot zich te laten doordringen), dat
er bij hun kind hoogstwaarschijn
lijk iets is. verwoest, dat o.a.
1 tot waarachtig levensgeluk noodza
kelijk is. namelijk: de ontwikkeling
\an de kiem der persoonlijke aan
leg en de arbeidsvreugde. Als een
kind zó een school, of een gedeelte,
daarvan, door moet. wordt meest
onherstelbare schade toegebracht
aan een gepast gevoel van eigen
waarde en eigen-kunnen, en wordt
er een minderwaardigheidsgevoel
gekweekt, dat op z'n hele verdere
leven een donkere schaduw werpt.
Het zijn in vele gevallen ouder
en familietrots of een dwaas stan
denbegrip, die de ouders er toe
brengen, coüte que coüte te willen,
dat hun kind een bepaalde school
doorloopt. Het moet toch de „eer"
van de familie ophouden, d.w.z.
het minstens zo ver als vader
brengen, liefst nog een trapje of
vele trappen hoger, en vooral niet
een. in hun ogen „minderwaardi
ge" positie in de maatschappij in
nemen! Of het kind hier toe instaat
is, of z'n werkelijk levensgeluk
daardoor vernield wordt, daarover
denkt men niet eens na. Laat 't
zulke ouders dan eens in rond Hol
lands gezegd zijn, dat ze „misdadi
gers" zijn, ja waarachtig: mis
dadigers, omdat ze het geluk
van hun kind opofferen aan hun
oudertrots. Laten ze „trots" zijn op
het kind, dat met liefde en in eer
lijkheid zijn, ook nóg zo eenvoudig,
beroep uitoefent, waarvoor het ge
schikt is! Ik weet wel, dat 'n zeke
re maatschappelijke positie soms
nodig is voor echt levensgeluk,
maar dc grens kan hier heel ver
liggen. Laat vader of moeder in
hun verwatenheid die grens niet zo
dichtbij trekken, dat hun kind
hierdoor geestelijk, en soms licha
melijk, omkomt.
Ik heb eens een moeder bij me
gehad om raad voor haar zoon. Hij
had al tweemaal een klas van de
H.B.S. gedoubleerd, was nu 18 jaar
en zat in de 3de klas H.B.S., die
hij waarschijnlijk ook zou moeten
doubleren. Op m'n vraag, wat de
jongen graag zou willen worden,
kreeg ik ten antwoord: architect.
Ik ried haar aan in dit geval te
proberen haar jongen de drie klas
sen H.B.S. te laten halen en hem
dan naar de M.T.S. te sturen.
„O, neen," was de reactie, „m'n
jonge móet naar de Technische
Hogeschool in Delft; dan alleen
kan hij worden, wat we ons voor
gesteld hebben." Toen ik zei:
„Maar, mevrouw," dit „moeten" is
hier toch zeer misplaatst, omdat U
toch zelf wel moet inzien, dat dat
niet gaat," was 't antwoord: „En
toch wil ik het proberen, omdat hij
school is naast de dagcursus een
avondcursus, die opleidt voor het
toelatingsexamen M.T.S.het on
derwijs daar goed konden volgen,
en 'n behoorlijke positie bereikten.
Maar ja, hoeveel ouders, vooral uit
die beroemde „betere stand" zijn
bereid, hun kind die weg. of nog
een „mindere", te laten volgen?
Kinderen uit een „minder milieu"'
Laat mij zulke ouders dan eens
mogen vertellen, dat kinderen uit
een zeer eenvoudig milieu dikwijls
gave karakters hebben. Als er wat
„pit" ln Uw Jongen zit. zal hij zien
heus wel door die, misschien in 't
begin wat moeilijke positie, heen
slaan en het kan werkelijk geen
kwaad, dat hij op deze manier een
deel van ons volk leert kennen,
waarmee hij later nog vaak tc ma
ken krijgt.
„De rechte man op de rechte
plaats" dat is o.a nodig voor
een beter en rechtvaardiger inge
richte maatschappij.
„Wat baat het de mens, zo hij
dc gehele wereld wint, cn schade
lijdt aan zijn ziel" dit Bijbel
woord geldt waarlijk niet alleen
in religieuze zin.
Laat U, ouders, zich eens meer
door déze principes leiden, die ook
voor Uw kind het grootst moge
lijke geluk kunnen brengen.
't zelf ook wil." Moeder had hele
maal niet begrepen, dat de jongen
„dit ook wilde," omdat men hem
had bijgebracht, dat hij alleen
langs deze (voor hem onmogelijke)
weg, aan haar „trots" kon voldoen.
De lezer begrijpt wel, dat deze
jonge man het „doel" niet bereikt
heeft. Wat er van hem geworden
is, weet Ik niet; ik hoop 't beste,
maar ik vrees met grote vreze.
In elk kind schuilt wel een ze
kere aanleg, bij de een sterker, bij
de ander zwakker. De kunst is, die
aanleg te ontdekken, wat in de
meeste gevallen wel lukt. Luistert
dan, ouders, naar goede raad. en
hebt de moed Uw kind de gelegen
heid te geven die aanleg te ontwik
kelen, al komt het dan ook niet
daar, waar U hem uit „oudertrots"
graag wilde hebben.
De tegenwoordige maatschappij
geeft tal van mogelijkheden, Uw
kind op de voor hem juiste maat
schappelijke plaats te krijgen,
zelfs via de Ambachtsschool. Veel
kinderen met een behoorlijke tech
nische aanleg kunnen de eerste
drie klassen van de H.B.S. niet
olgen. zelfs niet een Mulo-diplo
ma halen.
Mij zijn gevallen bekend van
zulke leerlingen, die via de Am
bachtsschool op de M.T.S. terecht
kwamen, (aan iedere Ambachts-
Vriendelijke woorden van
Dewey over Nederland
AMSTERDAM. Thomas
Dewey, de gouverneur van de Staat
New York heeft in de drie dagen
die hy ii> ons land vertoefde een
hoge dunk gekregen van de vooruit
gang die sedert de oorlog is geboekt.
Dewey heeft zich in het byzonder
verdiept ln de Nederlandse land
bouwmethoden. „Geen wonder," zo
zeide hy, „dat dc werkwijzen van de
Nederlanders volkomen verschillen
van ons Amerikanen. Hier vindt
men om de twintig voet een sloot."
Dewey was zeer onder de indruk
van de intensieve bebouwing van het
land en het verzorgde ultcriyk van
de akkers.
Gouverneur en mevrouw Dewey
hebben de thee gebruikt by Konin
gin Juliana, Prins Bomhard en drie
van de prinsesjes.
„De koningin," zeide Dewey, „is
een wijze en charmante vrouw."
Van ons land heeft Dewey zich
naar België begeven. Het ligt in de
bedoeling, dat hy in Parys als gast
een zitting van do grote vier zal by-
wonen.
Landbouwdemonstratie in
Wilhelminapolder bij
Goes
GOES. Meer dan 2500 mensen
waren dezer dagen getuigen van
een door de technische commis
sies van de Stichting voor de Land
bouw in de Wilheiminapoldcr bij
Goes georganiseerde demonstratie
van machines en apparaten voor de
Ziektebestrijding van landbouwge
wassen. De demonstratie werd toe
gelicht door ir. P. W. BakkerAr-
kema en dr. A. F. H. Besemer.
Het hoogtepunt vormde het optre
den van ccn helicoptèrë. Voorts ar
riveerde een „Auster"-vliegtuig van
de „Auster-Autocraft" uit Engeland.
Het hefschroefvlicgtuig trok. na
dat het driehonderd liter sproeimid
del had getankt, baantjes over een
perceel vlas ter bestrijding van
thrips.
De helicoptère demonstreerde
tweemaal: eerst met ccn sproeicapa-
citeit van 20 liter per ha., waarbij
het vliegtuig wat langzamer vloog,
de tweede maal, toen het 40 liter
per ha sproeide.
De goede wendbaarheid van het
hefschroefvliegtulg kwam duidelijk
tot uiting na vergelijking met de
„Auster", die daarop demonstreerde.
Het laatste vliegtuig, dat speciaal
uit Engeland was gekomen, demon
streerde zonder sproeier. Men is ech
ter bezig, zo vertelde de piloot Har
rison ons, een sproeiapparaat aan
dergelijke machines te monteren.
Met de remklappen uit vloog de
..Auster" zeer laag over het veld.
Het zou zeer zeker mogelijk zijn dit
vliegtuig, dat de ^-^aciteit van 400
liter kan hebben (ongeveer voor 8
ha), voor besproeiing te gebruiken.
Het moet 40% goedkoper in aan-
schaffingskostcn zijn dan de heli
coptère. Deskundigen menen echter,
dat men meer profijt zou trekken
van het hefschroefvlicgtuig.
FUNDAMENTEN EN
PERSPECTIEVEN
Leidtraad over het
belijden der Herv. kerk
De Gcnorale Synodo der Ned. Herv.
Kerk vergadert op de Ernst Sillemhoevc
tc Lage Vuursehe over het aangeboden
«tuk „Fundamenten cn perspectieven"
Een commissie, waarvan prol. dr H. do
Vos voorzitter cn prof. dr E L. Smellk,
dr H. Berkhof, dr G P. van Itterzon, ds.
A A. Koolhaas, prof. dr K. H. Mlskottc,
prof. dr A. A. van Ruler en dr J. M.
van Veen, leden waren, had de opdracht
gekregen een leidraad te geven bij hot
arek der Hervormde Kerk over haar
den.
In de Inleiding van dit stuk deelt dc
commissie mede, dat dit boekje over de
leer de vrucht Is van twee Jaren veel
vuldig samenspreken Uitgangspunt was
de prediking van Gods koninkrijk, ter
wijl telkens een bijzonder accent gelegd
was op dc roeping cn dc bestemming
van de mens. In 19 artikelen wordt het
belijden der kerk als „proeve van be
schrijving" opnieuw geformuleerd. Hel
stuk werd behalve een gedeelte van dc
paragraaf over dc overheid door de ge
hele commissie eenstemmig aanvaard
Prof. Miskottc legt er bij dc inleiding
van dc behandeling de nadruk op, dat
het stuk een proeve van beschrijving ls,
een model om enige leiding tc geven
aan de geesten. Dc arbeid hieraan heeft
mannen uit verschillende theologische
scholen cr toe gebracht eensgezind te
spreken. Het ls het maximum van wat
wij menen dat de kerk gemeenschappe
lijk kan krijgen. Over vele onderdelen
voert de synode uitvoerige discussies.
Over het hoofdstuk betreffende de over
heid heeft de synode nog niet kunnen
besluiten tot een nadere precisering van
de roeping der overheid. Dc vraag na
melijk of dc overheid wel bewust het
rijk van Jezus Christus moet voorstaan
door de prediking des evangelies te be
schermen en tc bevorderen, kon niet In
eenstemmigheid beantwoord worden.
Het gehele stuk werd met twee stem
men tegen aangenomen.
De Synode besluit het aanvaarde stuk
met toelichting de kerk aan tc bicden.
Nod. Herv. Kerk
Beroepen te Rolde (toer.) A G. Roc-
ders te Langczwaag; tc Zevenhuizen
(Gron.) J Vuurmans, Ind. pred. met
verlof tc Utrecht.
Doopsgezinde Broederschap
Viertal: te Almelo E. Daalder te Wost-
zaan, H. R. Kcunlng tc Irnsum, S. Gos-
scs te Amersfoort en mr J. A. Oostcr-
baan tc Barslngerhorn.
ALDEGONDA (T) 17 Mei van Pladjoc
te Bangkok; ARMILLA iT) 20 Met van
A'dam naar Port Said; EN A (T) 19 Mol
van A'dam naar Purflcct; OVULA (T>
18 Met van Mirt tc Singapore; PERNIS
(Tt 21 Met van Fahaheel tc Havre.
SAROENA (T) 18 Met van Pladjoc te
Mirt; SUNETTA (Tl 23 Mei van Cura
cao te Paulllac verwacht; TJIBADAK
18 Mei van Hongkong naar Shanghai;
TJÏOENTENG 19 Mcl van Kobe to
Osaka. TJIKAMPEK 18 Mcl van Bue
nos Aires te Hongkong. TJIPONDOK
17 Mei van Singapore naar Batavia;
WILLEM RUYS 20 Mei 8 uur van Rot
terdam te Batavia.
ADINDA IT) 19 Mel van Singapore
tc Bangkok; ALATTA 19 Mcl van Plnd.
Joc tc Batavia; CISTULA (T) 19 Mei
van Singapore te Pladjoc. ETREMA
lT» 19 Met van Barton te Manchester;
KOTA AGOENG New York—Java 20
Met 19 uur ven Aden te Colombo verw.
.M1RZA (T) 19 Mcl van Singapore te'
MJri; MODJOKERTO 21 Mcl om 8 15
uur van Java te Rd'am; OVERIJSEL
R'dam—Batavia 20 Mei 13 uur van
Aden.
AARDIJK A'damMontreal pass 20
Me» Prawlcpoint. ALDEBARAN Balti
more—A'dam pass 20 Mcl Scilltcs;
ALMDIJK R'damNew Orleans pass 20
Mcl Bermudas; ALMKERK R'dam
Brisbane 21 Met te Marseille; ALWAKI
21 Met van R'dam te New York;
BOSCHFONTEIN Delra—A'dam 20 Mei
van Southampton naar Antwerpen;
BOSKOOP Valparaiso—A'dam 20 Mei
120 mijl N. Floret; BLOMMERSDIJK
20 Mel van New York naar Boston;
DELFT ValparaisoA'dam 20 Met van
Cristobal; DORDRECHT tT) 20 Mcl v.
Brake naar Sancfefjord; EEMDIJK
Antwerpen—Havuna pass. 20 Met Sell,
lies: GANYMEDES 21 Mei van Buenos
Aires te Rio de Janeiro; JOHAN VAN
OLDENBARNEVELT Batavia—Adam
pass. 20 Mei Andcrhalfgraadskanaal;
KOTA 1NTEN R'dam—Java pass. 20
Mei Daedalcsbank (Rode Zee); LAU-
RENSKERK R'clam—Calcutta 20 Met te
Chittagong; MACOMA (T) 19 Mei van
Singapore naar Aden; MAASHAVEN 21
Mei van Las Palmas tc Bathurst; MIR-
ZA (T) 20 Met van Mlrl naar Pladjoe;
ORANJEFONTEIN 20 Mei van Lorenzo
Marque/ naar Bclra: RANDKERK 20
Mei van Tanga naar Dar es Salaam;
ROEBIAH 20 Mcl van Batavia naar Se-
marang. RIJNKERK Shanghai—R'dam
pass. 20 Mei Kaap St Vincent; SLAMAT
21 Mcl van Makassar te Socrabaya
STAD ARNHEM R'dam—Huclvn pass.
20 Mcl Oucssant; SUMATRA 20 Mol
van Makassar tc Ballk Papan; TABION
A'damJava 21 Mei te Genua; TAWA-
LI A'damJava 21 Mel tc Port Swct-
tenham: TIB A Bahln BlancaR'dam
20 Mcl 50 mlil O. van Victoria; TJITJA.
LENGKA 21 Mei van Batavia tc Mun-
tok: TRITON 21 Mei van Paramaribo
tc Curacao; VALERIUS 20 Mei van Yo
kohama tc Makassar; VAN OUDS
HOORN 20 Met tc DJambi; WATER
MAN 21 Mcl van R'dam te Batavia ver
wacht.
ALDABI R'dam—Buenos Aires 21 Mei
to Rio dc Janeiro verw.. CLEODORA
tT) 17 Mei van Pladjcu tc Poeloc Sont-
boe; KEDOE Java—R'dam 19 Mei te
Port Swettenham: KOTA BAROE Rot
terdamJava 20 Mcl van Aden; MAET-
SUYKER 18 Mei van Geraldton tc Sin
gapore.
ALDEGONDA van Bangkok nasr
Pladjoc. ANNF .'KERK Sydney—Rotter
dam 21/5 te Suez; BLOEMFONTEIN
AmsterdamBclra pass. 20/5 Kaap Blan
co; BREDA 21/5 van Quayaqull te Calao;
COLYTO 19/5 van Sorel (Canada) naar
Europa; DALERDIJK VancouverRot
terdam 20/5 van Balboa naar Avon-
mouth; JOBSHAVEN 21/5 van Hamburg
te New Castle; LAWAK 21/5 v. Manilla
tc Los Angelos verwacht; PSEIDON
20/3 van Ma ra ca lbo naar Halta: TIBLV
T 21/5 van Vado to Genua; ABBEDIJK
20/5 van Buenos Aires tc Rosarlo;
ALAMAK 20/5 van Antwerpen te Nar
vik; ALBIREO 20/5 van Porto Alegrc
te Rlo Grande do Sul: ALGORAB
Porto AIcgroRotterdam 20/3 Bahla:
ALNATI 20/5 van Rotterdam te Buenos
Aires; ALPHERAT New YorkBuenos
Aires 21/3 van Recife ARKELDIJK 20/5
van Rotterdam te Bremen; BOSCH
FONTEIN 21/5 tc Antwerpen. Bclra
Amsterdam: EDAM Rotterdam—New
York vertrekt 21/5 van Antwerpen:
LEMSTERKERK Rotterdam-Calcutta
Rass. 21/6 Porlm; MELISKERK Japan-
otterdam 20/5 van Genua; NIEUW
AMSTERDAM wordt 23/5 v.m. van New
York tc Rotterdam verwacht; OSSEN-
DRECHT vermoedelijk 23/5 v. Middlcs-
bro naar Narvik: RIDDERKERK Rotter
dam—Sidney 20/5 van Karachi; STAD
MAASSLUIS 20/5 van Rotterdam te
Baltimore.
FEUILLETON
Door M. Pardoe
49
„O, geldl" zei Dick minachtend.
„Maak je daar nu heus geen zorgen
over. Het voornaamste is, dat jullie
veilig en wel hier bent gekomen
zonder te zUn opgepakt en ergens
in de gevangenis gestopt of zo. De
volgende hindernis is madame Del-
pierre. Daarna zullen we wel ver
der zien
Bij het verlaten^ van het station
te Montana zag Jill tot haar ver
wondering dat ze in een stadje was
terechtgekomen. Nog vreemder was
het dit er voor de uitgang auto's
stonden, en Dick stak z'n nand op
en riep „taxi", alsof hij in Lon
den was
„Een slee is veel leuker." zei hij,
zich tot Juli wendend, maar we
kunnen beter een taxi nemen, want
daar kunnen we alle vijf mèt ba
gage in."
..'t Valt me eigenlijk tegen." zei
Robin. „Ik had nooit gedacht dat
je boven op een berg een taxi kon
Straaljagers uit de VS.
naar Duitsland
WASHINGTON. Door dc lel-
ding der Amerikaanse luchtmacht
werd Zaterdag bekend gemaakt, dat
de bemanningen van vijftien met
straalmotoren uitgeruste gevechts
vliegtuigen is aangezegd zich ge
reed te houden om op korte termijn
naar Duitsland te vliegen.
dan twee dagen achter elkaar, met
meestal wekenlang prachtig weer
ertussen. Houdt 't op met sneeuwen,
dan zetten ze grote sneeuwploegen
op de wegen, en als de auto's dan
kettingen over hun achterbanden
heen doen, kunnen ze heel goed rij
den. Als ze eenmaal vast komen te
zitten ls 't een heel gedoe, maar
dat gebeurt niet dikwijls,"
„Ik kan er maar niet over uit dat
er hier boven zoveel huizen zijn,"
zei Jill, toen de auto zich in bewe
ging had gezet. „Die berg leek zo
stofl. toen we naar boven reden, dat
je je niet kunt voorstellen dat cr
ruimte genoeg is."
„We bevinden ons hier op cen
groot, breed plateau," zei Jean.
„Daardoor krijgen we ook zoveel
zonneschijn."
„Wat is dat?" vroeg Klets plotse
ling en wees naar rechts.
„Dat is de Teleski. Nu werkt-ie
natuurlijk niet, maar overdag is er
een electrlsche kabel, die nog hoger
de berg op gaat. Je moet jezelf met
een soort riem om Je middel eraan
vastmaken en dan word Je met ski's
en al naar boven getrokken. Je
moet er echter aardig bedreven in
zijn voor je hier gebruik van maakt
want je kunt er heel gemakkelijk
afvallen."
„Nu zijn we ln Crans," zei Jean.
,,'t Ligt eigenlijk precies tegen Mon
tana aan. maar het heeft een eigen
ijsbaan en bob run en zo. In Mon-
Jill pakte Robins arm. „Robin, ik
ben zo bang," fluisterde ze.
„Ik ook." zei Robin, doodsbe
nauwd. „Zeg. maar we mogen het
vooral niet laten merken."
„Komen Jullie?" riep Jean. Ze
opende de deur naar de hall. ter
wijl Dick met de taxi-chauffeur
afrekende.
Ze ging de anderen voor door een
lichte en zeer zindelijke gang en
opende, aan 't eind ervan, de gla
zen deuren. Onmiddellijk klonk er
luid gelach en gepraat.
„Bonjour, madame! Ik hoop dat
u nog wat thee voor ons heeft."
riep ze vrolijk in 't Frans. „De trein
was flink over tijd cn we hebben
reuzen honger."
„Ah, zijn jullie daar. mes enfants,
hebben jullie prettige vacantie ge
had?"
Een grote, forse vrouw met een
rond. vriendelijk lachend gezicht
stond op vanachter een kleine thee
tafel en kwam naar hen toe Ze
boog zich over naar Jean cn kuste
haar Eerst dan merkte ze Jill op,
J:~ achter Jean stond, en vroeg,
Hedenavond
HILVERSUM I: 19 00 Radio filmkrant
19 30 Inleiding tot muziekbegrip; 19.45
Rcg. ultz.; 20.00 Nieuws- 20.03 Radlos-
coop; 22 30 Gcrmalne Dcvèzo plano;
23.00 Nieuws; 23.15 Gr. platen.
HILVERSUM II: 19.00 Nieuws; 19.15
Onder de lecslamp; 1930 Actueel ge
luld; 19.45 Gr. muziek; 20.00 Nieuws;
20 05 Progr. proloog; 20.15 Kon. Mil.
Kapel; 21 00 Dc Jubo roept- 21.30 Pro
menade orkest: 22.00 Gram. muziek:
22.05 Ncd. vioolmuziek uit dc 18de
eeuw; 22.45 Avondoverdenking; 23.00
Nieuws 23.15 Swoellnck kwartet;
Morgen
HILVERSUM I: 7 00 Nieuws; 7.15
Ochtendgymn.; 7.30 Gram. muziek; 7.50
Dagopening, 8.00 Nieuws, weer; 8.15
Ochtcndvarla- 8 55 Van vrouw tot
vrouw; 9.00 Scandinavische muzl.ck:
9.30 Aubade. 10.00 Morgenwijding; 10.15
Arbeidsvitaminen; 10.50 Kleutertje luis
ter- 1100 Bioscooporgel; 11.30 De Wek
ker: 12.00 En*. Jo Bos; 12.30 Medede
lingen ten behoeve van de land- cn
tuinbouw: 12.33 Voor ons platteland;
12.40 Le plaon romantlquc: 13 00 Nieuws
13 15 Mededelingen; 13.20 Promenade or
kest; 14 00 Mot naald cn schaar: 14.25
radio matinee: 16.25 Honderd beroemde
componisten, 1640 De schoolbel. 17.00
Kinderkoor- 17.30 Gram. platen; 17.45
Reg. uitz.: 18.00 Nieuws: 18.15 Tom
Erich; 18.30 Rcg. uitzending.
HILVERSUM II 7.00 Nieuws; 7.15 Och-
tendconcert: 7 45 Morgengebed- 8.00
Nieuws, weer; 8.15 Pluk dc dog; 9.05
Lichtbaken. 9 30 Waterstanden: 9.35
Franse componisten 10.00 Wie komt cr
in mijn hokje; 10.15 Muslque dc la
Garde Rcpubllcalnc: 10.40 Schoolradio;
11 00 Muziek houdt fit; 11-30 Als dc
ziele luistert; 11.40 Gr platen; 1200 An
gelus. 12 03 Piaonrocltal; 12,30 Mede
delingen t.b.v. de landbouw; 12.33
Lunchconcert; 12.53 Zonnewijzer; 13.00
Nieuws; 13.20 Lunchconcert; 13.45 Lond.
Phllh. orkest; 14.00 Rotterdams Philh.
orkest; 14 30 Voor dc vrouw; 13.00
Schoolradio: 15.30 Spaanse cn Zuid-
Amerikaanse muziek; 18 00 Zonnebloem
18.30 Zlckcnlof: 17.00 Na schooltijd;
17.13 Lang zullen ze leven: 17 45 Amu
sementsorkest; 1810 Sportpraatjc; 1320
Collegium Muslcum Amstclodamense;
die
vinden!" -
„Ja. ik vind ook dat auto's hier tana zijn cen heleboel zieke men-
niet thuis horen," viel Jean hem bij, sen om te kuren, maar Crans is zui
ver een plaats voor wintersport."
Opeens maakte de auto een
zwenking naar links, en met een
schuiver en geknars van bevroren
sneeuw hield hij stil voor een groot
huis. waarop cen bord stond „Pen
sion Soleil d'Or".
ais ue ecme sneeuwval eeiimoa* Dick en Jean sprongen naar bui- .x.
voorbij is. dan sneeuwt het hier ten. De de Salls'en volgden enige beurde tussen Calais en Parijs.'
doorgaans in de winter niet langer graden kalmer. 9 (Wordt vervolgd)
„maar ik denk dat 't komt doordat
hier in de zomer een weg loopt en
dan willen de mensen hun auto's
meenemen. En als ze eenmaal hier
zyn is 't feitelijk niet de moeite
waard om dan ook nog een slee aan
te schaffen voor de winter. Zie je.
als do echte sneeuwval eenmaal
nog steeds in 't Frans: „Wie is dat
vreemde meisje daar bij je?" Van
Jill ging haar blik toen naar Robin
en Klets, die in de deuropening
stonden „Lieve deugd, drie kin
deren die ik niet ken! Waar is je
broer toch?"
„Dick brengt de bagage naar de
hall, madame, en dit zijn m'n nichtje
en neven JilJ. Bobby en Willy Fra-
ser Zij waren op weg naar Zuid-
Frankrijk. madame, en 'chose
épouvantable' (hier begon Klets
plotseling gesmoord te lachen, en
trachtte vervolgens net te doen als
of hij hoestte) hun moeder werd
in de trein ziek. stelt u voor. ma
dame, ze heeft mazelen, dat ge-
Beurs van New York
;0 5 21 5
87% 87
9% 9%
it:':
15
41%
81
174%
27
Ath.c
Baitlm,
Can.kuc.
illln C
N.Y.Ccn.
P.nnt. R,
bout.Pat.
Un.Pac.
Alt.Cn.
Am.Can.
Am.Cur. 25 23
A.smelt. 44 44%
A.T.enT. 140% 140%
Am. Tob. 7U 70'.
Anac.C. 28%
bcth'.S. 27% 27%
BoeilingA 21 21
Chrysler £0% £9%
Cttv R. 39% 39%
Consoi. E 22% 22%
Doncla: 59% 60
Dup N. 190% 191
Eastm. K 42 41%
Gcn.EI. 36% 36%
Oen.Mot. 57% 57%
20 5 21'51
OoodyM' 40% 40%
HudsonM 11% 11%
?8
9%
Int Hurv. 24% 24
In.NI'kel 27% 28
Int.T.erT
Kcnn.C
Stent W.
Pack. M.
Radio C.
Kcp.St.
Rcyn. T.
be. r» R.
Shell Un.
Socony
Stand Br.
St.O-l.J.
Studcb.
Texas C.
U.AIrtr.
U... Corp.
9%
43%
52% 53
3% 3%
11% 11%
20% 20%
36% 36%
Sft
sin s*
66% 66%
19% 19%
54% 54%
24% 24%
3%
Un. Fruit 47% 47%
USRubb. 38 37%
US Steel 69% 70
Wetting 22% 22%
Woolw. - 46% 46%
Omzet JL 230.000
