Wereldoorlog I ontbrandde door
pistoolschot in Serajewo
Putten is 'n prachtig recreatie-oord
rijker geworden
Obersturmführer Sweerts was in Engelse
dienst als ondervrager
Woudenbergs jeugd zin'
Prins Bernhard toe
I
Leven van tien millioen soldaten
in heksenketel vernietigd
Koningin naar
Utrecht
H
In kort beste!
Om te stelen!
Woensdag 25 Mti
Geheimen rond het England-Spiel 14)
En in 1946 werkte de gewezen S.S.-man bij
de Nederlandse douane-recherche
PIERRE SWEERTS, de chef van Duitse spionnen, die gedurende de
oorlogsjaren zo wonderlijk goed op de hoogte bleek van alles, wat
er in Spanje, Perzië en Afghanistan gebeurde, had bü al zijn drukke
bezigheden voor het Rclchs Sichcrheits Haupt Amt zichzelf niet vergeten.
Hij leefde er goed van en beschikte over uitstekende automobielen, waar
op hij dan ook. als Obersturmführer bij de S.S., recht meende te hebben.
Deze wonderlijke man kwam in September 1944, in zijn uniform ge
kleed. dwars door de geallieerde linies heen en meldde zich te Antwer
pen bij de Engelsen. En hij bad interessante papieren en mededelingen.
De Britse militairen wisten niet precies, wat zc met deze vreemde vogel
zouden aanvangen en zonden hem door naar O2O, het hoogst-
gcclassificcerdc ondervragingskamp in Engeland. De heren van O2O
wisten al spoedig terdege goed, wat zc aan Pierre Sweerts hadden.
Ganse dossiers werden er aangelegd van hetgeen hij vertelde: heel de
Duitse spionnage-organisatie kwam in kaart.
onderging; het zou ook de laatste
niet zijn.
Intussen had de Nederlandse
justitie aan de Belgische regering
medegedeeld, dat zij Sweerts in
handen had, die door de auditeur
militair van Tongeren was ter door
veroordeeld. Nederland was gaarne
bereid de man, die een jaar geleden
werkzaam was bij de Nederlandse
douane-recherche, aan het Bel
gische vuurpeloton over te leveren.
Maar Brussel wees het aanbod af.
Brussel wenste géén uitlevering van
de veroordeelde. Dat wil, naar inge
wijden aannemen, niets anders zeg
gen dan dat België Sweerts thans
beschouwt als de agent van een
geallieerde mogendheid. Indien dit
juist is betekent zulks een stilzwij
gende rehabilitatie.
Een jaar gevangene,
daarna zeeman
MAAR toen Sweerts vele maan
den lang wa§ leeggepompt
ging zich aan hem het lot voltrek
ken dat vroeg of laat iedere gele
genheidsspion treft: Men had geen
werk en geen plaats meer voor
hem. Voor terugspelen op de vijand
was hij te lang uit diens gezicht
verdwenen geweest. Voor ander
groot werk kende men hem te wei
nig. En daarvoor scheen hij de
voorzichtige heren van de Britse
Intelligence Service toch ook te
praatgraag en te dikdoenerig, ae
vtel vermaterialiseerd en te weinig
rechtlijnig van optreden.
Veroordeelde werd ondervrager
Hij werd min of meer bij wijze
van noodoplossing toegevoegd
aan de speciale unit voor het Vei-
ligheidswerk in Nederland en
Duitsland, waarover de reeds eer
der genoemde Captain Pidcock het
commando voerde. En zo kon het
gebeuren dat Pierre Sweerts (die
inmiddels zelf wegens landverraad
in België terdoodveroordeeld was)
in Tilburg dienst deed als onder
vrager van verdachte personen. In
dienst van de geallieerden en in
het befaamde kamp O3O, waar
in later Van der Waals zijn schok
kende levensgeschiedenis schreef,
druipend van haat tegen de Neder
landse illegaliteit. Sweerts had toen
de naam Van der Molen aange
nomen.
Een succesnummer was hij als
ondervrager niet. Daarom werd hij
al spoedig belast met een taak, die
hem beter lag: auto's vorderen in
Duitsland. Hij kwam met respec-
tabele aantallen wagens bij de En-
i gelsen terug, maar men twijfelde er
aan, of hij alles, wat hij vorderde,
ook wel afleverde.... Later werd
hij boodschappenjongen voor de
Engelsen in Den Haag. Eigenlijk
had hij niets meer te doen. Hij werd
ondisciplinair, maakte misbruik van
zijn Engelse papieren, vorderde
auto's, huurde huizen, deed allerlei
onbekookte dingen en werd de En
gelsen feitelijk een kolossaal blok
aan het been.
Nog mooier!
Toen in 1946 de Veiligheidsgroep
Captain Pidcock werd geliquideerd
bleef Sweerts werkloos in Neder
land achter als. de tamelijk welge
stelde heer Van der Molen, die drie
auto's bezat, waarmee hij, onder al-
lerhand fantastische nummerbor
den, over de wegen stoof. Maar wie
veel geld uitgeeft en niets meer
verdient ziet gauw de bodem van
zijn schatkist. „Van der Molen" er
voer het en ging op zoek naar werk.
En ge raadt in geen tienen, waar
hij te land kwam.
Pierre Sweerts werd te werk ge
steld bij de Nederlandse douane
recherche-dienst en hij deed zijn
werk aanvankelijk goed. Later
kwam er ruzie. Later wilden de
Nederlandse autoriteiten deze ter-
doodveroordeelde Belg, die door de
Engelsen gebruikt en vervolgens
aan zijn lot overgelaten was, wel
graag kwijt. Men zon op een plan
om hem met nette papieren over de
grens te werken.
Maar eer het zover was gebeurde
er in Haarlem iets, dat door deze
rekening een streep haalde. In de
stad aan het Spaarne had mijnheer
„Van der Molen", die met buiten
landse wagens reed en van zijn
hotel uit onophoudelijk met Brussel
en Antwerpen telefoneerde om eer
herstel, de aandacht van een slim
me politieman getrokken. Die vroeg
naar zijn papieren. Sweerts had er
geen; ze waren in het ondervra
gingskamp in Engeland achterge
bleven. Toen ging de politieman
zoeken en hij vond slecht-nage-
maakte formulieren voor een Bel
gisch paspoort.
Men sloot Pierre Sweerts aan het
einde van 1946, vrijwel zonder dat
er een aanklacht bestond, in de
Haarlemse gevangenis. Later werd
hij overgebracht naar Amsterdam.
Ongeveer een jaar bleef hij gevan
gen. Er kwam geen rechtszaak.
Tenslotte liet men hem. zonder dat
er vervolging of uitspraak was ge
weest. weer los. Zün auto's waren
inmiddels verkocht. En toen hij dat
niet „nam" werd hem een vergoe
ding uitbetaald. Het was niet de
eerste vreemde behandeling, die hij
Naar zee!
Ï")E Nederlandse autoriteiten
stelden echter al evenmin prijs
op Sweerts als de Belgische. Hoe
sterk de geruchten ook waren dat
hij de geallieerde oorlogvoering
enorme diensten had bewezen
men wilde van hem af. En in het
voorjaar van 1948 gebeurde liet dus.
dat Pierre Sweerts, voorzien van de
papieren van een statenloze, geruis
loos door de Nederlandse politic
aan boord van een Panamees schip
werd gebracht. Panamese kapiteins
zün vaak inschikkelijke kerels
Sweerts ging het grote water op:
zün vrouw en zün zoontje bleven in
Utrecht achter.
Langs de kusten van de Middel
landse Zee trok de Panamees en
over de wijze vlakten van de
oceaan. En de gewezen Obersturm
führer, de man die belangrijke oor-
LOONTOESLAG NIET
MEER VOLDOENDE
Congres Spoor- en Tram
wegpersoneel
UTRECHT Op het con
gres van de Ned. Vereniging van
Spoor- en Tramwegpersoneel wer
den het bestuursbeleid en het jaar
verslag over 19471948 het be
treft hier een twee-jaarlijks congres
besproken. Tijdens de discussie
werd sterk de nadruk gelegd op h<?t
feit, dat de loontoeslag van een gul
dén, ingevoerd om de verhoging van
de prijzen on van n de re
geringssubsidies werden afgeschaft,
daarvoor niet meer voldoende is
Verder werd de noodzakelijkheid
bepleit van concentratie van de vak
organisaties aai.gesloten bij het
N.V.V., die werkzaam zijn op ver
keersgebied. Dit betreft ook de or
ganisaties bij de K.L.M. Deze con
centratie is van belang in verband
met de toekomstige publiekrechter
lijke bedrijfsorganisatie. Het beleid
t.a.v. de H.T M.-staking werd volle
dig goedgekeurd. Dit geschiedde
eveneens op een enkele uitzonde
ring na met de royementen, die in
dit verband waren uitgesproken.
Besloten werd tot het instellen
van een opinie-onderzoek t.a.v. de
inhoud en de uitvoering van het
vakblad. Ook het beleid van het
hoofdbestuur inzake de bemoeiingen
t.a.v. de ontwikkeling van het ver
keerswezen. o.a. van het moderne
spoorwegbedrijf, werden goedge
keurd.
logsgeheimen had beheerd, de koe
rier tussen Berlijn en Madrid, de
dienaar van de Engelse geheime
dienst in Nederland, voegde zich in
het wonderlijk gezelschap der harde
zeelui. Hij leerde wat een schip is,
hij blokte halve nachten in les
boeken over navigatie, hij vroeg de
kapitein en de stuurlui de oren van
het hoofd. En werd derde stuur
man!
Maar mensen als Pierre Sweerts
zijn niet tevreden met de rang van
derde stuurman op een Panamese
vrachtvaarder. Hun bloed drijft
hen naar groter avontuur. Eer de
zomer van 1948 was uitgebloeid
stapte Sweerts in Engeland aan
wal. En ging eens praten in Londen.
Op eigen schuit
Het zal wel voor altijd een ge
heim blijven hoe hij aan het geld
kwam maar in de herfst van 1948
stond Pierre Sweerts aan het stuur
wiel van zijn eigen kotter. Hij werd
vrachtvaarder. Reder en kapitein
van zijn eigen schuit! Tij zette zijn
bestekken uit over de Noordzee en
door het Kanaal, hij voer over het
woelige water van de Golf van
Biscaje, hij kwam voor de kust van
Nederland. En leed daar schip
breuk. Zijn kotter ging verloren cn
hij zelf kwam met geen ander
bezit dan de doorweekte kleren die
hij droeg op het strand. Levend,
maar arm. En zonder papieren.
Zo verblijft hij thans in een stad
in het Westen des lands. Luttele
jaren geleden een man van macht
cn aanzien. Een avontuurlijke
waaghals, die hoog spel speelde en
won. Om later alles weer te verlie
zen. Wrakhout op de hoge zee van
het onbarmhartige leven der inter
nationale belangen.
WAAROM dit alles een zo ruime
plaats vond in deze. aan het
England-Spiel gewüde artikelen-
serie? Omdat de naam van Sweerts
misbruikt is geworden als een
schild voor de verrader Anton van
der Waals. Men heeft de dwaze ver
onderstelling geopperd, dat Sweerts
de „Emiel Verhagen" zou zün. die
aan Van der Waals „de opdracht
gaf" bij de Duitsers „voor de En-
gelse Intelligence" te werken. Om
dat geheim te houden zou hü na de
oorlog door de Engelsen uit Neder
land per schip zün weggehaald. Hij
zou thans in Argentinië verblijven.
De feiten, die wij omtrent
Sweerts hebben gepubliceerd wij
zen duidelijk uit dat zulke verhalen
volstrekt onjuist zijn. De Engelsen
hebben Sweerts die in de oorlog
op internationaal niveau werkte
met véél belangrijker opdrachten
dan het „sturen" van een banale
V-Mann juist onverzorgd in Ne
derland achtergelatx. Als Sweerts
nu eens werkelijk voor de Britse
dienst compromitterende feiten had
geweten, zouden de Engelsen hem
dan hier hebben laten zwerven?
Moet het waarlijk nog eens wéér
gezegd worden dat de mensen van
de Secret Intelligence héél wat
knapper zijn dan sommige Neder
landse pennevoerders in hun kort
zichtigheid vermogen te denken?
Overigens: Pierre Sweerts is in
Nederland. Een handige recher
cheur heeft 'm zó te pakken. Maar
dan zal blijken, hoe volkomen mis
het gokje was dat mr. Van der
Starp waagde toen hij de afwezige
Sweerts de rol van „Emiel Ver
hagen" toedacht. Het kenmerkende
van de Verhagen-legende is juist
dat de man (volgens Van dei-
Waals) sprekend op Anton lijkt.
Welnu: Pierre Sweerts lijkt even
min op Van der Waals als Sinter
klaas.
Voor de oplossing van .iet Eng
land-Spiel of van enig deel van dat
afgrijselijke spionnage-drama moet
men niet bij de Belgische gewezen
Obersturmführer zijn. Hij heeft er
totaal niets mee te maken.
DEN HAAG. De minister van
Binnenlandse Zaken heeft de ge
meentebesturen meegedeeld, dat
het naar zijn mening geen aanbe
veling verdient overal in het land
feesten te organiseren op de dag
van de 12M:-jarige echtvereniging
van het Koninklijk echtpaar, om
dat hunne Koninklijke Hoogheden
blijk hebben gëgeven het feest in
intieme kring te vieren.
Woei
Reeds vroeg in de ochtend wan
delen op de straatweg in Wouden
berg hand in hand drie kinderen,
oranje strikken in het haar en
brede sjerpen om de smalle schou
ders. Ze hebben nog tijd genoeg
om. naar het gemeentehuis te ko
men, waar ze Prins Bernhard zul
len toezingen, maar ze willen er
vioeg bij zijn. En zij hebben gelijk,
want het is van daag voor hen een
grote dag. De prins komt in hun
gemeente, zij mogen hem straks
hun hulde betuigen en vanmiddag
zullen zij vrijaf krijgen. Maar dat
is een verrassing, die hun pas
wordt bereid als zij zich voor het
gemeentehuis hebben verzameld en
burgemeester J. A. Hosang hun dat
blijde nieuws meedeelt, dat zij met
gejuich ontvangen.
De vlaggen wapperen allerwege,
het bordes van het gemeentehuis is
met slingers groen en een tapijt
versierd. De prins, die aan de
grens van de gemeente bij „Geere-
steijn" is verwelkomd door de
commissaris der Koningin de heer
M. A. Reinalda die vergezeld is
door de chef van zijn kabinet, de
heer H. G. Engelberts en de heer
J. Küppers arriveert reeds iets
voor de vastgestelde tijd. Aan de
ingang van het plein voor het ge
meentehuis wordt de prins door
burgemeester Hosang begroet, die
de wethouders G. A. Versteeg, W.
Schimmel en de gemeente-secreta
ris, de heer N. C. Cramer en en-
Het eerste bezoek dat Prins
Bernhard op zijn rondreis door
de provincie Utrecht heeft ge
bracht, gold Woudenberg. Men
ziet hier de hoge gast op het bor
des van het gemeentehuis in ge
zelschap van burgemeester J. A.
Hosang tijdens de zanghulde die
ruim vierhonderd schoolkinderen
hem hebben gebracht.
NABIJ het raadhuis te Serajewo in het hart van BosniëHerzegowlna
staat een enorme wünfles. waarop met forse letters de naam van een
handelaar in spiritualiën geschilderd is. Achter deze reclamezuil staat
Gahriël Princip, een bleke, ziekeiyke student. Zijn fletse ogen zün gericht
op een kleine stoet van auto's, die tussen een dichte haag belangstellenden
vrü snel in zijn richting komt. Nerveus rukt hy een revolver uit zyn
binnenzak als een der auto's een vreemde manoeuvre maakt op de hoek
van de straat. Drie keer knalt een schot, één ervan doodt de aartshertog
Franz Ferdinand, troonopvolger van Franz Josef, keizer van de
OostcnrykHongaarse dubbelmonarchie. Niemand, ook deze Gabriel Prin
cip. die even later door een woedende menigte wordt opgebracht, niet.
kan op dat moment vermoeden, dat deze moord een wereldoorlog zal
ontketenen, dat deze ene fatale kogel de dood van tien millioen soldaten
tot gevolg zal hebben.
geheime vereniging „Narodna
Odbrana", een groep met veel
aanhang onder de nationalistische
studenten, ambtenaren en officie
ren, die de troonopvolger willen
doden, overtuigd dat deze de Sla
vische vrijheden bedreigt. Franz
Ferdinand kan echter de militaire
gouverneur van Bosnië, generaal
Potiorek, niet teleurstellen. Heeft
deze niet reeds een grote huldiging
voorbereid om de bevolking trouw
aan het huis van Habsburg te laten
bewijzen?
En zo zijn Franz Ferdinand en
zijn gemalin op 28 Juni 1914 in
een hotelkamer van Serajewo om
zich nog wat te verfrissen voor de
tocht naar het stadhuis, waar de
huldiging zal plaats vinden, zal be
ginnen. Angstvallig is de route ge
heim gehouden, maar als de aarts
hertog in de auto stapt, waarin
zijn vrouw' generaal Potiorek en
zijn adjudant graaf Harrach reeds
hebben plaats genomen, staan de
straten reeds vol en kan zich on
der dit talrijke publiek, dat zich
rustig gedraagt en op sommige
plekken zelfs juicht, niet een sa
menzweerder bevinden? En hij is
De lont in het kruitvat
T—T ET is een rumoerige tijd in het
-1-1 begin van het jaar 1914. Jaren
lang hebben de landen zich zwaar
bewapend, is de publieke mening
verontrust en is ieder ervan over
tuigd, dat een oorlog niet kan uit
blijven.
Elk land houdt legeroefeningen.
Ook het Oostenrijkse leger wil
manoeuvres houden. In de zomer
van dit jaar is Bosnië het denk
beeldige strijdtoneel. Op de laatste
dag zal de neef van de keizer, die
door de dood van kroonprins
Rudolf van een onbekende aarts
hertog opgeklommen is tot troon
opvolger van Franz Josef, de troe
pen inspecteren. Franz Ferdinand
heeft een groots plan. Van deze ge
legenheid wil hij gebruik maken
om zich en zijn wouw eens flink
te laten huldigen. Vaker heeft hij
reeds dit plan gehad, maar het
Weense hof heeft dit steeds weten
te verhinderen.
Het ziet er naar uit, dat ook nu
de huldiging niet door zal gaan,
want men waarschuwt cle aarts
hertog voor de in Servië bestaande
Nog geen hoofdafdeling
tuinbouw
DEN HAAG. Het ligt reeds
lang in het voornemen aan de
Stichting voor de Landbouw een
hoofdafdeling tuinbouw te verbin
den. Reeds enkele maanden geleden
werd daartoe een secretaris be
noemd. By de organisatie van deze
hoofdafdeling hebben zich enige
moeilijkheden voorgedaan, daar vier
van de zes bestaande vaktechnische
organisaties besloten niet aan de
vorming van deze hoofdafdeling
mede te werken.
De organisatiecommissie groenten
van de Stichting is van oordeel, dat
het probleem van de instelling der
hoofdafdeling, gezien de houding
der vaktechnische organisaties, na
der in algemene studie moet wor
den genomen. Daarom werd aan
het hoofdbestuur van de stichting
voor de landbouw verzocht de op
richting van deze hoofdafdeling op
te schorten. Het hoofdbestuur heeft
besloten met de installatie van de
hoofdafdeling tot 1 Augustus 1949
te wachten.
Bosbad „Klein Zwitserlandivacht
duizenden touristen
(Van een onzer redacteuren)
WIE in de stromende regen in Putten uit de bus stapt en vraagt aan
een Puttenaar, waar nu toch dat nu al beroemde, mooie bosbad
is, wordt beschouwd als een voorpost van de stroom toeristen, die deze
zomer Putten en zijn bosbad zal bezoeken. Ieder jaar komen er tien
duizenden vacantiegangers naar dit rustige dorpje op de Veluwe.
Bad ook voor eigen
bevolking van
betekenis
Ja, Putten is een ideaal oord voor
vacantie-gangers. „Maar hetkan nog
mooier!" hebben enkele vooruitstreven
de Puttenarcn tegen elkander gezegd
Zij dachten Putten een bosbad toe, dat
zou dienen als recreatie-oord voor de
grote massa toeristen en als trekpleister
voor de gemeente Putten, die bij dit
bosbad financieel wel zou varen
Het Bosbad „Klein Zwitserland" is er
gekomen. Maanden van studie, ontwer
pen en bouwen zijn voorbij. In de toe
komst ligt een zomer, die ongetwijfeld
vele warme dagen zwemdagen! .zal
brengen. De animo van toeristen voor
Putten is groter dan ooit. Men schat het
bezoek op minstens achtduizend
Dit jaar zal Putten voor het eerst
behalve bos ook een bosbad aan de rust
zoekende massa kunnen bieden Wij zijn
er geweest en we hebben er gesproken
met vele lieden. Ze vertelden van tegen
slagen en teleurstellingen, van moeilijk
heden en van tegenwerking. Zij spra
ken ook van hulp en vertrouwen, van
resultaten en successen.
We hebben er rond gelopen in
dat reusachtige bosbad. dat zeven
hectare groot is De regen stroomde
van onze 5as, de plassen waren niet
te ontwijken door onze schoenen.
Er was geen mens in het water en
toch bewonderden wij de fraaie
ligging, de bij uitstek attractieve
bassins, de veelbelovende kanovaart
en het kunstmatige meer.
CAPACITEIT
Het bad heeft een capaciteit van onge
veer vierduizend bezoekers per dag Het
aantal wissclcabines moet nog uitge
breid worden. Het paviljoen is nog niet
geheel gereed, evenmin als de grote
gemeenschappelijke wisselcabines en
opbergruimten Wel stroomt het water
al door dc kanovaart cn liggen 45 kano's
te wachten op de bezoekers Wel noodt
een watcrpoloveld tot een fris partijtje
polo Wel wacht de springtoren op
athleten, die gracieuze bogen zullen
beschrijven in de lucht, voordat het
heldere water boven hen zal rimpelen.
Hier. in dit bad. kunnen krachten ge
kweekt worden voor de pas opgerichte
zwemclub „De Vale Ouwe", die deze
zomer reeds actief wil worden Hier ook
zullen dit jaar, in het prachtige wed-
slrijdbassin met zijn zes banen en zijn
Juiste afmetingen, zwemmers en zwem
sters met naam elkander in sportieve
strijd bekampen. De zwemclub Neptunus
uit Amersfoort eerste klasse water
polo! zegde reeds medewerking toe
voor het houden van demonstraties De
heren B. Planjcr, T. Kuiper. C, van
Zwol en G. van Maanen. officials van
de Zwembond, zijn in het bad geweest
en waren er verrukt orer.
EEN AANBOD
De zwemclub Neptunus had zelfs
nog een ander aanbod. Deze club
ontvangt tijdens de Pinksterdagen
75 buitenlandse zwemmers en zwem
sters. namelijk alt Ierland. Engeland
en Denemarken. Neptunus bood aan
met dit gezelschap en een sterke
eigen zwemploeg een wedstrijd te
organiseren in het Bosbad „Klein
Zwitserland". Putten heeft dan de
gelegenheid kennis te maken met
nationale en internationale zwem
sterren met zeer grote faam.
Het is nog niet bekend of deze wed
strijden doorgang zullen vinden, daar
men in Putten nog niet tevreden is met
de outillage van het bad. Men wil deze
zwemmers en zwemsters in het bad ont-
heid daarvoor bestaat pas als het Bad
geheel is afgebouwd
Niettemin, uit het een en ander blijkt
wel, dat men met energie werkt om het
Bosbad „Klein Zwitserland", een der
mooiste baden van Nederland, te maken
tot een der drukst bezochte. Daar zou
de gemeente Putten zeer wel bij varen.
Het bad is op Zondagen gesloten, ook
voor toeristen. Gemengd zwemmen is er
bij raadsbesluit toegestaan, maar men
heeft voorstanders van gesepareerd
zwemmen de gelegenheid geboden op
speciale dames- of herenuren een bad
te gaan nemen.
Export profiteerde van
slechte uienoogst in
Egypte
BRUINISSE. De uienmarkt had in
de maand April een verloop ^zoals eigen
lijk niemand meer had verwacht. In de
eerste helft van de maand bleef de prijs
stabiel op 2 tot 2.5 ct per kg, doch in
de laatste weken van April ging de
prijs plotseling snel omhoog en werd
zelfs 11 en 12 ct per kg betaald Deze
prijs kon zich toch niet handhaven, de
inzinking kwam en daarna werden zo
goed als geen zaken meer gedaan Dat
de prijs nog tot boven 10 ct kon oplopen
vond zijn oorzaak in de minder goede
kwaliteit der Egyptische uien en dc
onregelmatig aanvoer daarvan op de
Engelse markt.
Dit was ook de oorzaak, dat in April
en zelfs in Mei nog zoveel uien konden
worden verzonden
De export in April bedroeg zelfs nog
9.017 083 kg, waarvan 2 880 456 kg van
Goeree-Oveiflakkee. Naar Engeland
gingen 6 165 740 kg, naar Duitsland
2.403.618 kg, naar Ierland 303.650 kg. naar
België 77.425 kg, naar het Engelse leger
in Duitsland 47,900 kg, naar IJsland 7500
kg. naar West-Indië 7025 kg. naar Afrika
4.000 kg, naar het Amerikaanse leger in
Duitsland 150 kg en naar Zweden 75 kg.
Voor de landbouwers is de uienhandel
thans zo goed als afgelopen. De uien die
er nog zijn, zijn geschoten en dus onver-
handelbaar. In koelhuisuicn worden nog
wel zaken gedaan.
Ook de handel in plantuien is nog niet
willig. Er wordt 6 tot 7 cent geboden,
waarvoor de landbouwers echter niet
willen afleveren, omdat deze prijs niet
lonend wordt geacht.
Van voorkopen voor de oogst 1949
hoort men nog niets
Dc stand van de uien ls over het alge
meen goed. doch hieruit kan natuurlijk
nog geen enkele conclusie worden ge
trokken omtrent oogstresultaten 1949.
er.
Als de auto van het postkantoor,
waar de vorstelijke gasten een be
zoek hebben gebracht, wegrijdt en
een bocht om gaat, moet de chauf
feur plotseling remmen. Een man
springt naar voren en gooit een
bom naar. de aartshertog. Maar
deze heeft geluk. Wel wordt hij
aan een arm geraakt, maar de
bom springt uit de auto terug, rolt
onder een volgauto en ontploft
daar.
Generaal Potiorek is dodelijk
verontrust. „Doorrijden," comman
deert hij. „Staan blijven," sist
Frahz Ferdinand, uiterlijk zeer be
heerst. De aartshertog wil eerst
zien, hoe de gewonden het maken,
dan mag pas doorgereden worden.
De generaal is helemaal niet op
zijn gemak. „Ik geloof niet, dat het
alleen maar een bom was. Ik
meende stellig, dat ik ook revol
verschoten hoorde."
„Een bom kan anders ruim vol
doende zijn," zegt Franz Ferdinand
cynisch.
„Een mooie boel." zegt de aarts
hertog even later tegen de burge
meester van Serajewo, die nerveus
met zijn begroetingstoespraak-op-
papier heen en weer loopt. „Ik
kom hier om Uw stad te bezoeken
en men ontvangt mij met bom
men." Een doodse stilte volgt op
deze woorden. „Nou begint U
maar," zegt Franz Ferdinand dan
tegen de burgemeester, die dan zijn
rede afdraait. Na een dankwoord
van de aartshertog wordt het stad
huis bezichtigd. Boven ontvangt
Sophie Mohammedaanse vrouwen.
Als deze ceremonie achter de
H. M. Koningin Juliana is
voornemens aan alle provin
ciale hoofdsteden een officieel
bezoek te brengen. Naar wij
vernemen zal Utrecht daarbij
vrij spoedig aan de beurt zijn,
zodat, naar verwacht mag wor
den, omstreeks half Juni het
Koninklijk bezoek mag worden
tegemoet gezien.
rug is wil de troonopvolger naar
het ziekenhuis om de gewonden te
bezoeken. De generaal vindt het
onverantwoordelijk, maar het be
zoek gaat door.
Op de terugweg krijgt hij echter
zijn zin. Hij stelt voor, nu niet
door de drukke stad te gaan, maar
over een rustige kade, waar men
sneller kan rijden.
Er is echter een ernstige fout
gemaakt, een fou-t die wellicht
fataal wordt. De chauffeur van de
vorstelijke auto is niet op de hoog
te van de wijziging in de route.
Wat blijft hem anders over dan
mee te gaan, als de auto van de
burgemeester vóór hem verkeerd
afzwenkt. Maar de generaal tikt
hem op zijn schouder. „Terug en
dan linksaf," instrueert hij.
Het is niets.
Terwijl de motor weer op gang
wordt gebracht gebeurt het. Van
achter de grote wijnfles springt
Gabriel Princip te voorschijn en
lost drie schoten. Het is, alsof
Sophie flauw valt. Zij glijdt van de
zitbank af, ook al probeert de ad
judant nog haar te steunen. Franz
Ferdinand blijft kaarsrecht zitten.
„Het is niets." mompelt hij, maar
reeds begeven hem zijn krachten.
Heel zacht, nauwelijks verstaan
baar roept hij nog om zijn vrouw.
Enkele dagen later gaat door de
lege, nachtelijke straten van
Wenen een kleine stoet. Slechts
een twintigtal mensen volgt in een
stromende regen de stoffelijke
overschotten naar het landgoed
van Franz Ferdinand in Artstetten.
In de Kapuzinergruft is immers
geen plaats voor hen, die niet tot
het huis van Habsburg horen.
Keizer Franz Josef is niet tegen
woordig bij de plechtigheid. Hij
blijft vervuld van haat tegen zijn
opvolger, wiens kinderen hij uit
sluit van de troon. Maar toch ont
ketent hij een oorlog voor deze
man. omdat de wereld zich erop
voorbereid heeft en alleen nog
maar een argument zoekt om er
een begin mee te maken.
Nog geen maand later zijn de
eerste vijandelijkheden 'tussen
Oostenrijk en Servië een feit. Op
26 Juli 1914 ontbrandt de strijd bij
Semlin, omdat de enkele dagen
daarvoor uitgewisselde nota's geen
genoegdoening verschaften. Weer
een maand later is 'heel de wereld
een heksenketel, waarin nagenoeg
alle volkeren heen en weer geslin
gerd worden en die, als vier jaar
later de balans wordt opgemaakt,
aan tien millioen soldaten het
leven blijkt te hebben gekost.
kele raadsleden aan de ho-«
voorstelt. Dan biedt eert f
schoolkinderen de tekst v-'S
door de heer Van Eeden '1
gedicht welkomstlied aan e 1
henderden kelen klinfc
„Weest welkom Prins Berc-
ons mooi Woudenberg!"
Tijdens deze zanghulde
de zelfde kinderen die het l>
boden een grote mand he/-l
op.
Die mand is gevuld
grote taart, waarop met W's
datum en het wapen van
meente is gespoten. De taan»
garneerd met een rand van 3
en pakjes boter en de mandfl
getooid met twee toefen yr'";
de kleuren van NederlaJ
I),
lede
ger
Dat
lier<
hed
roil
bi»
zou
wai
hac
soe
Vai
dagel
gem a
Lippe.
Maar dan moet de reis J
worden voortgezet, de dag
lang en het programma het]
gebreid.
Overal in het Stichtse wa*
vandaag de nationale kleurt- gema
der de helaas wat grauwe belus
Maar gelukkig is het droo- Fran
overal waar de stoet lang;' voor
staat het leven van alle dar
stil en wordt de prins h?
toegejuicht. In alle plaatsent
bezoekt zingen de kinder*
wordt het dagelijks bestuur r
gemeente en leden van de
aan Z.K.H. voorgesteld. In
woude is het mevrouw Gm-
ner, die het welkomstlied
en daarna gaat het naar Vd
daal, waar wel het hoolc.
van deze studiereis ligt.
om 1
baar
uit 1
het
rijk
verd
bew
Tc
dat
man
gaat
céd(
voet
Dat
aan
van
din:
bcp
vee
vle
goe
E
1201
ope
one
gre
hoi
I
VII
ZOl
ge
zei
dii
\v<
101
pa
gl
d
v
Prins Bernhard is Maand,
instaileerd als curator van het
lands Economisch Instituut to
dam. Tussen Hengelo en Hu-
gen is een groot stuk heide afr»
e In een olietank van een fscr,
Balikpapan (Borneo) woedt al-
dagen een zeer hevige brand
Hilversum 1 wordt Donderdagy,:-
de nieuwsberichten een report-.,
geven van de tournée van het C-
gebouworkest door Engeland i
Curasao wordt een huls gebouw!
de Amerikaanse consul-generaal
het ..Franklin Delano Hoosev»
zal heten. Een Nederlandse
serauto is bij Djokja tegen eer.
bom gereden Acht militairen r
dood. ëén gewond e Prof dr
Friedman, hoogleraar in het!,
kriet aan de universiteit ie E;
zal in de Ver Staten een s<?"e In
houden. Mi Urip Kartodi-pj
Is benoemd tot procureur-gene-ijR"
Indonesië. Mr H. W. Fel de-
die nu deze functie vervult. zs!*
Nederland repatriëren. De v- 'L
„Merapi op Sumatra werkt we
BUITENLAND
Kardinaal Mindszcnty is op hei-
blik onder behandeling in het
huis van de gevangenis in Boe-.
De gezondheid van de kardina-j
zeer slecht zijn. Zeven mijnvl
zijn gedood ten gevolge van een
gasontploffing in een mijn te i!
linde bij Dortmund. Een der cL"
fers is een broeder van Max Re
de Westduitse communistische Ie;:',.
De Finse minister van Handel,
Taki. zal van Vrijdag tot Maand;
bezoek aan ons land brengen E
van deze gelegenheid gebruik r
met de ministers Stikker ert VaS
Brink over dc FinsNederlandse
del van gedachten te wisselen. -■
hevige regens is de Donau op
plaatsen buiten haar oevers gel?
Men vreest, dat ook grote dele:!
Wenen blank zullen komen te sta
Koning Abdoellah van Transjc
heeft verklaard, dat hij voorneir
gebruik te maken van het Arat
Legioen om een verenigde Aral
staat te verwezenlijken.
Internationaal Jazz-festi
in Frankrijk
In Frankrijk is weer het
jaarlijkse Jazzfestival gehoii:
waaraan verschillende landen
namen. Het programma vermëA,
de nieuwste snufjes op be-bopJ|
bied. maar ook pure jazz. zoal"
jaren geleden in Amerika doo:
negers werd gespeeld. De AmeK
nen waren het sterkst vertes
woordigd. Twee negerkwintet;
van Charlie Parker (alt-sax) en F
Miles Davis (piano), waren spec.:
voor het concours uit de V S. o<
gekomen. Verder speelden
Chief" Moore, de trombone-vin 1
Page, die hoe langer hoe meer
oos en d£ trompettist „Hot Ir J
gang in de jazzwereld begint
maken. Sidney Béchel (clarinet-!
xofoon), een der pioniers der X
Orleans-stijl. toonde nog steeds t
meesterlijk imprivisator te zijn f
was wel zeer opmerkelijk, dat zt
Duitsland met voortreffelijke orK
ten uit de bus kwam, iets wat all
minst werd verwacht. De bands v
Carlo Krahmer en Vic Lewis k~
nen zich ongetwijfeld meten met
grootste Amerikaanse ensembl
Zweden, Zwitserland. Italië
Frankrijk (met de guitarist Djai
Reinhardt, die twee vingers van
linkerhand mist doch niettemin
zijn stijl niet overtroffen kan wc
den) zonden voorts verschiller,
bands. Alleen Nederland was
vertegenwoordigd.
r
j^tJN dit geen schattige zo-
merjurkjes voor het klein
ste grut? Veel stof vragen ze
met, 1 M. van 80 c.M. breed is
voldoende, en ze zijn heel een
voudig te maken. De schouder
pasjes kunt u desgewenst ook
van andere stof nemen.
Bij het eerste jurkje is aan de
pasjes een mouwkapje aange
knipt, u vouwt aan het rugpas
het aangeknipte belegje naar
binnen en brengt knopen en
knoopsgaten aan. Na de boven
kant van het voor- en het rug
baantje ingerimpeld te hebben,
stikt u er de pasjes op. De hals-
rand en de armsgaten werkt u
met schuine biesjes af. Heel aar
dig staat het, als u gelijk een
kantje of puntbandje meestikt,
maar nodig is dit niet.
Bij het andere jurkje zijn de
armsgaten volgens het stippel
lijntje geknipt. Langs het gehele
pasje is hier een ingerimpeld
strookje van 3 a 4 c.M. breed
gezet (totaal 148 c.M. lang). U
zou ook alleen langs de arm-
gaatjes zo'n strook kunnen zet
ten bij wijze van vlindermouw
tje.
Maakt u het van effen stof,
dan is dit een leuk modelletje
om met gekleurd band of bor
duurwerk te versieren, maar
dat hebben de rashandwerksters
al lang gezien!
ELLA BEZEMER
