Voor hoogvliegers dreigen
gevaren
Dam-rubriek
Bridge-rubriek
Hier is het blokschema van een
televisie-ontvanger
Zaterdag 28 Mei 1949
Een vliegende brigade, die werkelijk vliegt
DIT IS PETE, een terrier in het beztt van het hospitaal voor dieren
te Sydney AustraliëPete is in de dierenwereld, wat een donor
is iln de wereld van de mens. Hij stelt zich beschikbaartelkens
wanneer bij andere honden, in geval van een ongeluk bijvoorbeeld
bloedtransfusie moet worden toegepast. Hij is er zo aan gewend
dat men hem bloed aftapt, dat het niet eens meer nodig is hem
met morphine te verdoven.
Het zijn niet allen koks, die lange messen
dragen
DE FRANSE FILMSTER Fer-
nand Gravey demonstreerd hier
zijn vaardigheid in de kook-
kunst. In restaurant „Calvados"
in Parijs maakt hij een diner
klaar voor zijn vrienden.
DE POLITIE van tal van steden be
schikt over een z.g. vliegende brigade,
maar de New Yorkse politie heeft er
een die werkelijk vliegt. Zij bedient
zich o.a. van heïicoptères, waarmee zij
boven de wereldstad patrouilleerd en
let op ongelukken en de veiligheid van
het luchtverkeer. Men lette op het on
gewone landingstoestel van deze kist.
OP DE JONGSTE JAARBEURS in
Hannover kon men dit radiotoestel
bewonderen, waarbij de lampen en
condensatoren in een glazen om
hulsel zijn gemonteerd. Het heeft
drie golven, werkt op een voltage
tussen 110 en 240 en kost ongeveer
550 mark.
EEN STEWARDES
van de Pan American
World Airways houdt
een 22 maanden oud
slachtoffertje van
kinderverlamming in
haar armen, dat van
Istanboel (Turkije)
op weg is naar Warm
Springs in Georgia
(V.S.). Het kereltje is
niet in staat te lopen.
EE NSCHERP CONTRAST met de moderne bus vormde in Charing
Cross Road te Londen dezer dagen een tandem van ouderwets mo
del. De vierwielige fiets werd bereden door Roberta Hoby en Geof-
fry Steele, die reclame maakten voor de show „Een eeuw mode",
die door de handelskamer der manufacturers georganiseerd wordt
in Wyndhams theater.
HET séHROBBEN van de straten is
een plechtigheid, die telkenjare in Chi
cago plaats vindt ter gelegenheid van
het tulpenfeest. Jan Vandemorter, de
Hollandse consul-generaal, blijkt de
kunst best te verstaan.
Zeeziekte is wel vervelend, maar
volkomen onschuldig
TVT ET de vooruitgang der vlieg-
techniek worden steeds snelle
re en grotere typen vliegtuigen ge
boren. Wij vinden dat allemaal
heel gewoon en er is geen mens,
behalve de technicus, die er ooit
over nadenkt hoeveel problemen
er moeten worden opgelost om aan
vliegers en passagiers 'n accommo
datie te verzekeren, die hen vrij
waart voor lichamelijke storingen,
die aan het snelle en op grote
hoogte vliegen zijn verbonden.
Het was natuurlijk reeds lang be
kend, dat mensen, wanneer zij op
een bepaalde hoogte komen, last
krijgen van hoofdpijn, benauwd
heid en duizelingen. Op een hoogte
van 2.000 M. kunnen de eerste
lichte verschijnselen optreden, op
4.000 M. kan men van ..bergziekte"
spreken en op een hoogte van 7 a
8.000 M. is er sprake van levens
gevaar. Als de patiënt bergziek
wordt, komen bij de bovengenoem
de verschijnselen nog hartafwij
kingen, storingen van het zenuw
stelsel en zelfs psychische storin
gen, zoals besluiteloosheid, traag
heid. onhandigheid en tenslotte be
wusteloosheid. Terwijl deze ziek
teverschijnselen bij een bergbe
klimmer eerst langzamerhand op
treden, omdat uiteraard het toene
men van het hoogteverschil gelijk
matig verloopt, is bijvoorbeeld bij
het gebruik van kabelbanen, wan
neer binnen tien minuten een
hoogte van 2.000 M. kan bereikt
worden, de opeenvolging der af
wijkingen veel vlugger.
Hieruit volgt, dat in een vlieg
tuig, dat binnen 5 10 minuten tot
een hoogte van 7.000 M. kan stij
gen, het gevaar van deze ziekte
veel groter wordt. Daarbij komt
nog de zeer lage temperatuur dei-
lucht. die het uitbreken der ziekte
bevordert. De hoogte-ziekte berust
hoofdzakelijk op zuurstofgebrek.
Daar een bepaalde hoeveelheid
zuurstof voor ons leven onontbeer
lijk is, probeert het lichaam door
meer ademhalingen per minuut dit
gebrek te overwinnen. Eveneens
nemen in het bloed de rode bloed
lichaampjes toe, want ook deze zijn
voor het zuurstoftransport van
grote betekenis. De mens is dus
wel gedwongen maatregelen te
treffen om deze ziekte te voorko
men. De cabines der vliegtuigen
worden verwarmd, terwijl door een
vernuftige installatie de druk en
het zuurstofgehalte der lucht op
peil worden gehouden. Vanzelfspre
kend wordt ook het personeel, dat
dagelijks met de grootste hoogte
verschillen te maken heeft, met
zorg gekozen. Lijders aan ziekten
der ademhalingsorganen, van het
hart of de bloedvaten worden al
direct uitgeschakeld voor het be
roep. In speciale cabines van het
laboratorium worden de toekom
stige piloten getest en aan dezelfde
voorwaarden onderworpen als bij
het vliegen.
Zeeziekte
Het is wel algemeen bekend, dat
de passagiers van een vliegtuig on
passelijk worden wanneer het
vliegtuig enkele tientallen meters
in een zogenaamd luchtgat valt of
wanneer de landing erg vlug plaats
vindt. Deze luchtziekte ontstaat
door een storing in de evenwichts
organen en is te vergelijken met
zeeziekte. De zeeziekte is in tegen
stelling tot de hoogte-ziekte, on
gevaarlijk. De meeste mensen, die
voor het eerst een zeereis maken,
worden er het slachtoffer van. Ook
bij de zeeziekte is een storing in
de evenwichtsorganen de oorzaak.
De schommelende en stampende
beweging van het schip werken
daaraan mee. Zelfs de aanblik der
golven kan voor vele mensen
funest zijn. De patiënten worden
licht misselijk, krijgen hoofdpijn
en moeten braken. Zodra de
patiënt voet aan wal zet, houdt de
ziekte op. Op de duur wennen de
meeste mensen aan de zeereis, of
schoon er genoeg zeelui zijn, die
nooit van de zeeziekte afkomen. Zo
is het bekend, dat de beroemde
Engelse admiraal Nelson altijd
zeeziek werd....
De zeeziekte, zij moge dan on
gevaarlijk zijn, is voor de betrok
kenen erg vervelend. Men wenst te
sterven om tenminste van het ver
moeiende braken en het ellendige
gevoel verlost te zijn. Als iemand
voor het eerst een zeereis maakt, is
het aan te bevelen de maag niet te
overladen. Gevoelige mensen kun
nen het beste een plaatsje in het
middenschip kiezen, omdat daar de
schommelingen het minst merk
baar zijn. Verder blijve men zoveel
mogelijk aan dek in de buiten
lucht, rustend op een ligstoel en
zoveel mogelijk afleiding zoekend,
b.v. door te lezen. Er zijn enkele
goede geneesmiddelen, die door de
scheepsartsen worden verstrekt.
Tenslotte mag er op gewezen wor
den, dat een soort zeeziekte bij
gevoelige mensen kan optreden in
een auto, een tram of bij het ge
bruik van een lift.
Tot het volgende spreekuur!
MEDICUS.
PARIJS BEZIT GEEN
UITBLINKERS
De reeks van namen die ln de laatste
Jaren het kampioenschap van Parijs
naar voren brengt, ls weer met één
uitgebreid.
G. Malfray ls opgevolgd aan P
Pórot, de Franse candidaat uit het
laatste wereldkampioenschap.
Het feit dat dit kampioenschap prac.
tlsche elk jaar dpor een ander wordt
gewonnen wijst er wel op, dat de
Parijse dammers, na Raichenbach
geen besliste uitblinker meer hebben
voortgebracht
De huidige kopstukken staan zó dicht
bij elkaar, dat het meer van Imponde
rabilia, dan wel van speelkracht af
hangt. wie als eerste eindigt Het is
daarom te hopen dat het gerucht, als
zou Raichenbach weer actief zijn. be
vestigd wordt. Dat zou voor de Parijse
dammers zeker een stimulans beteke
nen.
Malfray ls geen onbekende, daar hij
ln 1947 ook reeds een kampioenschap
van Frankrijk veroverde. Het is een
e>-"*lcr roet een sobere en klassieke
itlji. bezield met een geweldige wil
om te winnen en daardoor juist zeer
gevaarlijk. Hieronder een partij uit
deze wedstrijd tegen één van de favo
rieten.
G. Malfray (Wit)A. Verse (Zwart).
32—28. 18—23: 2 38—32, 12—18- 3.
31_27. 7—12: 4. 43—38. 20—24 5. 34—30.
u20 6. 3«i25 27: (Opmerkelijk is
dat, daar waar in Holland de laatste
jaren zeer druk naar nieuwe wegen ln
de openingen wordt gezocht en ook
heel wat nieuwe wegen zijn gevonden
de jongere Franse meesters wel erg
ecnzildig zijn en nog steeds de oude
paadjes bewandelen 7 25X14 9X20: 8
37—31, 4—9 9 49—43 10—14 10. 41—37.
17—22 11 28X17. 11X22: (Tot Interes
sante verwikkelingen kan 12X21 lelden
Wit kan dan door 2329 enz niet wol
met 31—26 voortzetten, terwijl op elke
andere zet Wit 2126 van Zwart volgt,
waarna er meer ..muziek ln de oartii
komt dan na de tekstzet). 12 31—26.
(Raichenbach, Weiss en ook Bonnavd
vervolgden hier gewoonlijk met 33—28
X28. hetgeen m.i. ook kansrijker ls)
12 22X31; 13 36X27. 6—11* 14 46
—41 11—17. 15. 27—21. (De voortzetting
o'ie enkele jaren voor de oorlog een twlst-
appeltje was tussen de meesters, voor
al omdat Raichenbach er toen enkele
malen succes mee had Tegenwoordig
wordt algemeen aangenomen dat deze
zet bij goed tegenspel tot nadeel leidt).
15. 16X27. 16. 32X21. 5—10: 17.
21—16, 18—22? (Een zwakke zet waar
door Wit gunstig kan afwikkelen. Te
genwoordig wordt 24—29 gespeeld met
zeer kansrijk spel voor Zwart 18.
26-21" (NatuurUk.) 18. 17X26.
19 33—29! 23X34 20 40X29, 24X33 21.
39x17, 12x21* 22. 16x27. (nu heeft Wit
een Iets betere ontwikkeling). 22.
13—16: 23. 37—32. 19—23: 24. 38—33. 14—
19: 25. 33—23 (De hergroepering ver
loopt. normaal zonder dat Zwart erin
slaagt een oplossing te vinden voor
zijn ietwat topzware lange vleugel.) 25.
20—2U 26 43—38. 15—20. 27. 38
—33. (Slaat 18—22 enz natuurlijk niet
toe.) 27 9—13. 28. 41—37. 10—15:
29 42—38. (Belet nu 16 en ook 3—9
wegens 35—30. 33—29 27—21. 28—22 enz.
met dam 29. 7—12 (Wellicht
is 8—12 Iets soepeler 30 4742. 1—7:
31 44—39. 3—9 32. 50—44. 9—14; 33.
373P (in het nu volgende gedeelte
blijkt dat belde speiers het zwaarte
punt van de stelling niet weten te on
derkennen. Natuurlhk moet Wit 1217
en 8—12 blijven beletten, daar Zwart
zich anders niet alleen herstelt maar
zelfs goede aanvalskansen krijgt.) 33.
26x37. 34. 42x31. 24—29? (Eerst
12—17 en 8—12 was nu aangewezen.)
35. 33x24, 20x29-, 36 48—43!! (Nu gaat
het snel bergafwaarts met Zwart 36.
14—20* 37. 31—26! 7—11: 38 39
—33' 11—17: 39. 33x24 20x29 40 44—39.
15—20: 41 39—33!! 17—22: (gedw 42
33x15. 22x42 43 42—38 42x33: 44 15—
10. 2i Dit eindspel is voor Z verlo
ren.) 19—24* 45 10—4. (met allerlei na-
r« rireieinktes 45 12—17. 46.
45—iQ. 23—29: 47. 40—34. 29x40* 48. 35x
44. 17—22: (gedw 49 32—28. (ook 4—
15 enz was voldoende) 49 22x
31: 50. 26X37. 33x22* 51. 4—15. 24—30*
52. 15—29, 8—12: 53 29—33 22—27* 54
33—38. 27-31. 55 37x26 12—17: 56 38
—21, 17—22* 57 21—32. '30—35: 58. 32—
14, 22—27* 59 14—10, en Zwart staakte
de hopeloze strijd.
Malfray had daardoor met één zij
ner -gevaarlijkste concurrenten afgere
kend.
Voor probleemllefhebbers.
Auteur: B. Springer (Eerste Publi
catie).
Stand Zwart: 6. 19. 23 dam op 48.
Stand WG: li. 21. 34. 41. dam op 17.
Wit speelt en wint.
De oplossing van het vorige probleem
Is: 1 29—23. 15—20.1 2. 47—15 25—30:
(A) 3. 35x24, 36—41 4, 15104146 -
24T«9',?n wint bÜ de volgende zet
door 19—14. enz
A), 2- 36—41: 3 15—47. 41—46; 4.
47x24, enz. en wit wint.
MISLEID UW PARTNER
NIET!
Zowel bij het bieden als bij het spe
len. is het in het bricfgespel noodzakelijk
de juiste Inlichtingen aan de partner
te geven. Gebeurt dit niet. dan ziet
men zelden een goed resultaat beha
len. Er zijn spelers die er zich in het
bijzonder gedurende het bieden aan
bezondigen méér kracht aan te geven
dan ze in werkelijkheid hebben, Zij
trachten daardoor de tegenpartij te
intimideren, maar bereiken slechts het
omgekeerdehun partner n.L, misleid
door de verkregen-foutleve-biedinlich-
tingen. doet een verkeerd bod. waar
door de bedrieger bedrogen uitkomt.
Stelt u zich eens het volgende spel
voor:
Schoppen
Harten, a. b. 10. 3
Ruiten: v, b. 2
Klaveren: 9. 8 7. 6. 5, 3
Schoppen: a. h. v. b. 4. 3, 2 9. 8. 7. 6
Harten, h, v, 8, 7, 6, 9. 5. 4
Ruiten: 3 a. 8. 6. 4
Klaveren: v, 4
Zaterdagse puzzle
Schoppen: 10, 5
Harten 2
Ruiten: h. 10. 9 7 5
Klaveren: a. h b. io. 2
Zuid gever. N—Z kwetsbaar.
Z., (omdat zijn KI kieur véél ster-
!te»>-?Vas,.?an, zi*'P R* k'-eur) opende met
1 KL, doubleerde, hopende daar
mede zijn grote speelslagenkracht niet
direct te verraden. Thans kwam N. aan
bod die „redouble" annonceerde: dit
bod geeft een volkomen verkeerd beeld
van N.'s kaart Natuurlijk zullen N Z
wel 1 KI. geredoubleerd kunnen maken
maar O.-W zullen dat contract nim
mer laten spelen, Het spel van N. heeft
voor tegenspel zeer weinig waarde. N.
had daarom direct een bod van 4 of 5
Ki. moeten doen. waardoor hij precies
de waarde van zijn spel overgegeven
zou hebben.
Na N.'s redouble bood O. 1 R.Z
misleid door N.'s redouble doubleerde
dat bod. vertrouwend dat N. andere
biedingen óók zou kunnen doubleren
of tenminste verder zou kunnen bieden
als W. iets anders ging bieden. W. liet
er verder geen gras over groeien en
bood 4 Sch. N. beging nu een tweede
blunder door te passen; aisnog had hij
5 KI moeten bieden Wellicht in de
mening, dat 5 KI. er niet m zou zitten
en Z. 4 Sch, zou kunnen doubleren,
WOORD-PUZZLE
xx
.XX
X X
X X
X
X X
X X
.XX
x X
Wanneer de juiste woorden (de
beide laatste in oude spelling) zijn
ingevuld, vormen zich op de kruis-
jesrijen twee woorden, die betrek
king hebben op een onzer Noorde
lijke gewesten.
Van deze puzzle worden geen oplossin
gen Ingewacht.
Opiossing van de vorige week luidt;
Van boven naar beneden komen de
woorden
1, Degel
2 Email
3 Dalen
4. Erica
5. Noren
6. Kijken
7. Eiland
8. Raken
9. Reden
10 Oever
11. Droes
12. Ieren
13. Namen.
De beginletters vormen. De denker
Rodin.
Let op bij het kopen van
een kathodestraalhuis!
De werking van een z.g. electro-sta-
tische kathodestraalbuis hebben wij in
ons vorig artikel uiteengezet. Een kleine
onjuistheid zij hier hersteld. WIJ spra
ken van een hoge spanning op de gloei-
draad van de K B. Dit moet zijn een
normale spanning. Hoge spanning staat
alleen op de anoden en afbuigplaten.
Uit schriftelijk aan ons gestelde vra
gen hebben wij begrepen, dat verschei
dene lezers het plan hebben zelf een
televisie-ontvanger te bouwen. Daarom
diene ter waarschuwing, dat er vele
soorten kathodestraalbuizen zijn, maar
niet alle geschikt blijken voor de tele
visie-ontvangst. Er zijn electro-statische
en elcctro-magnetische buizen. Laatst
genoemden hebben het bezwaar, dat bij
de inbouw meer onderdelen benodigd
zijn. Elcctro-statlsche buizen daarente
gen zijn eenvoudiger van bouw en daar
om goedkoper te monteren. We kiezen
dus een clectro-statische buis, die bo-
véndien voorzien moet zijn van het op
schrift „symetrisch". De a-symetrische
buizen namelijk geven een trapezium
vormig beeldvlak, zodat het beeld een
vervorming ondergaat. Minder geschikt
dus Voorts is het zeer belangrijk er op
te letten, dat we niet met een zoge
naamde nalichtendc buis te doen heb
ben. Is de buis zodanig van constructie
dat het door het electroncnstraaltje ver
oorzaakte licht korte of langere tijd
blijft nagloeien, dan blijft ook het beeld
„hangen" en wordt totaal vervormd.
Kathodestraalbuizen uit de oorlogs
dumps, die voorzien zfjn van de letters
V.C.R. gevolgd door een nummer en
daarna de hoofdletter A of B of G. of
B.G. of A B. zijn alle nalichtend en dus
ongeschikt. Hetzelfde geldt voor de
dumpbuis type V.C R. 518 en de grote
electro-magnetische buis van plus mi
nus 20 c.m.
Heel geschikte bulzen, ook bereikbaar
voor de smallere beurs, zijn de volgen
de typen: Philips D.G. 9—4 (scherm 9
c.m.. groen licht. 1000 volt hoogspan
ning). Philips D.G. 7—1 (7 c.m., groen,
800 volt). Philips D.G. 16—1 (16 c.m..
groen, 2000 volt), de Amerikaanse bui
zen 5 B P. 1 (12'i c m. groen, 2100 volt)
en 5 B.P. 4 (12>2 c.m. wit, 2100 volt).
Ze zijn alle van het elcctro-statlsche
type en dus minder kostbaar bij de in
bouw. Voor hen die meer kunnen be
talen zijn heel geschikt de electro-mag
netische buizen Philips M.W. 22—5
(scherm 23 c.m., wit licht. 5000 volt
hoogspanning en de Philips M.W. 33
(scherm 33 c.m., wit licht). Zeer te be
kwam N. tot dit ontstellende pasbod. O.
paste en Z die er geen touw meer aan
kon vastknopen, wist niet wat te doen.
Volgens Z. kon N. geen bijzondere K^.
steun hebben, want dan was 5 KI. een
voor de hand liggend bod geweest. Z.
hoopte, dat door zijn singleton H. het
4 Sch. contract misschien down was te
spelen en besloot ook te passen.
Zo deed zich het feit voor, dat N.—
Z een bod van 6 KI. verzuimden en
de tegenpartij 4 Sch. lieten spelen,
welke met een overslag gemaakt wer
den. Het verwrongen, misleidende bie
den van N. was de oorzaak tot deze
débécle.
Aan de andere tafel het spel werd
in duplicate gespeeld opende Z. ook
met 1 Kl.; de bieding had hier een
veel natuurlijker verloop. W bood 4
Sch., N bood 5 KI.. O. 5 Sch, Z. en W.
pasten N. bood nog eens 6 Kl„ waarna
W. besloot te redden met 6 Sch. Dit
bod ging gedoubleerd 1 down. Zoals
men kan zien. kunnen N.Z. zonder
enige moeite 6 KI. maken, het is be
grijpelijk. dat men met het W. spel de
tegenpartij dat slamcontract nimmer
zal laten spelen E\en onbegrijpelijk ls
het. dat de N. speler aan de andere
tafel de niet kwetsbare W. speler 4
Sch. liet spelen en niet tot tenminste
5 KI. dorst te bieden.
Mr. E. C. Goudsmit
treuren is het. dat de iwee laatst ge
noemde buizen wel ln België in de win
kels te koop zijn, doch in Nederland
niet. althans nog niet.
Het blokschema
Nu de bouw van een amateur-telc-
visie-ontvanger. een moeilijke stof. die
ongetwijfeld vragen zal opleveren. Heeft
men iets te vragen, doet het ons dan
per brief.
In bijgaande tekening is de bouw van
de ontvanger schematisch voorgesteld,
het bovenste gedeelte de video-ontvan
ger of wel beeldontvanger, het onderste
dc geluidsontvanger. De video-ontvan
ger bestaat uit* 1 trap hoogfrequentvcr-
sterking. mengtrap met oscillatorlamp.
drie mlddelfrcquenttrappen, diode-de-
lector, video-cindbuis, gelijk stroom-
componenthersteller. kathode-follower
en synchronlsatie-schcider. Zie voor de
volgorde en de verbindingen fig. 1. We
beginnen met de 1 trap hoogfrequent-
verslerking waarvan fig. II een schema
tische voorstelling geeft. De naam zegt
reeds, dat deze eerste lamp het door
de antenne opgevangen stroomstootje.
dat door dc zender als hoogfrequente
trilling uitgezonden werd. iets versterkt
en het signaal dus krachtiger maakt Deze
kring bestaat uit een spoel met twee
wikkelingen. Spoel I is aangepast aan
de antenne. Van dc bouw van de an
tenne en. voedmgslijn hangt het name
lijk af of de spoel moet aan passen aan
72 Ohm of 300 Ohm. Deze spoel is zeer
vast gekoppeld met het roosterspoeltje
(R). dat staat aangesloten op het rooster
van de hoogfrequentbuis en wordt af
gestemd op de zender door middel van
een trimmorcondensatortje (TR) van
30 p.f. Aangezien de televisiezender een
zeer grote brandbreedte d.i. het golf-
bercik, dat nodig is om het gehele
beeldsignaal door te laten bestrijkt,
kan men zonder meer deze wijze van
afstemming niet toepassen. Voor de
amateur-televisle-ontvanger heeft men
een golf bereik van minstens ZV2 MC no
dig. Wil men ook het geluid ontvangen
dan bedraagt de bandbreedte zelfs 41*2
MC. De Philipszender te Eindhoven
zendt het beeld uit op 63 25 M.C. (4.71
meter golflengte) en het geluid op 67.75
MC (4.43 meter), zodat de spoel het ge
hele gebied van 63.25 tot 67.75 MC moet
doorlaten of wel 4lj MC. Om hierop af
te stemmen zijn dus bijzondere maat
regelen nodig, doch daarover een vol
gende keer.
KATHODUS
