DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Volgens U mogen de Berlijners slechts sterven" Herstel achtste leerjaar opl 1 Januari 1950 Engeland verwacht hevige economische crisis Drie 100-jarigen in Eede, Laureins en Maldegem Olieproductie Koninklijke steeg met 20 pet. \Terug naar toestand van 1946 Moskou's nieuwste leuze c Doodstraf blijft gehandhaafd J Landbouw eist meer deviezen ini li Jaargang no. 130 Woensdag 8 Juni 1949 cncht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330. ÏX Rottcrdamsche Bank Postbus 9 Abonnements- fcjs 32 ccnt P*'w- oi f 4.15 p- kw. Losse nummers 10 cent Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Rtdactie en Administratie: Snouckaerllaan 7. Amersfoort. Telefoon redactie 4291. - Telefoon administratie 6235. Hoofdredacteur: T J. DE BOORDE R. IcHESON BIJT WISJINSKY TOE I In zoverre is er te Parijs enige ontspanning ingetreden doordat Acheson Inderdaad Wisjinski Dinsdag ertoe heeft gebracht concrete voorstellen ter Jafel tc leggen en te zeggen: ..Dat willen de Russen met Berlijn!" En toen ■Visjinski de zijne gedeponeerd had, stelde Acheson de andere geallieerde ■deeen er tegen over. De Russische kan men het best karakteriseren als ■.Moskou wil terug naar de toestanden van 1946 voor Berlijn" en de geal lieerde voorstellen luiden, bij monde van Acheson: „Wij willen niet terug; «och vooruit: wij willen Berlijn een draaglijke toekomst geven en zelfs zo ■reinig mogelijk last ervan hebben." in zijn critiek op Wisjinski's zoge naamde ..nieuwe ideeën voor Ber- lijns toekomst: „Inderdaad een Kom- mandatura is een goed ding. maar zo n Kommandatura van u wil over alles praten op één ding na. nl. het doodgaan. En wij willen een Kom mandatura. waaronder Berlijn weer normaal zal kunnen leven en func- tionneren en dat op een democra tiserende manier". Toen waren de verschillende he ren uitgepraat en de tafel lag be zaaid met papieren. Bij het uiteen gaan der Grote vier. merkte iemand cynisch op: ..We hebben nog niet over de muntkwestie gepraat!" dat is namelijk de grootste angel voor de Russen! (Voorstel botst op voorstel Wisjinski droomt van een Kom- andatura voor Berlijn, maar een vommandatura. die eenstemmige iesluiten moet nemen, m.a w. bij iet ontbreken van eenstemmigheid m er niet worden geregeerd, en __.'n toestand is niet denkbeeldig. |gezien de Russische veto-wellust' Wisjinski had van zijn voorstellen' leen stuk gemaakt van 12 lange para grafen waarin hij achter elkaar uit eenzette. dat Moskou voor vrije ver kiezingen in Berlijn is en er ook voor is dat Duitsers die verkiezin gen zouden regelen op basis van ge lijkheid tussen Oost- en West-Ber- ïijn. Verder wilde Wisjinski. dat de door hem begeerde Kommanda tura de kiezerslijsten zou controle ren en corrigeren, maar dat zij het svsteem van alle toegestane poli tieke partijen" zou handhaven Na de verkiezingen zou er een voorlo pig stadsbestuur kunnen komen voor de kleinere stadsaangelegen- heden maar alles op grond van 1946 en zoals de Kommandatura het wil. Veel verder dan het ontwerpen van een nieuwe constitutie zou het voor lopige stadsbestuur niet mogen gaan want alle grote kwesties van bestuur zouden, net als in 1946 aan de Kommandatura moeten komen (dus: politie, handel transport ed.), maareenparigheid van stem men moest voor de Kommandatura eis zijn. Weg met veto s Acheson heeft de mening der Fransen. Amerikanen en Engelsen hierover in een even uitvoerig con tra-voorstel geformuleerd en wel zo geformuleerd, dat de fundamentele verschillen met de Russische opvat tingen duidelijk aan de dag traden Dus: weg met alle veto-gedoe. en groter bevoegdheden voor de Duit sers. In plaats van telkens geremd te worden door een veto. moeteni alle geallieerden de vrijheid krijgen om bij verschil van mening per z.one zó te regeren en te laten regeren, als hun dan zelf goeddunkt. Grote militaire kwesties zeker die moet de Kommandatura zich voor behouden, en grote Herstelkwesties ook. terwijl de veiligheid der geal lieerde strijdkrachten haar natuur lijk zou moeten blijven voorbehou den evenals het toezicht op de grote oorlogsmisdadigers, maar overigens willen Washington. Londen en Pa rijs niet terug naar toestanden en instellingen van 1946. Hier maakte de Franse minister Schuman een aardige opmerking, door te zeggen: ..Toch hebben de Russen ons al een jaar laten winnen, want verleden week wilden zij ook met alle ge weld herstel van alle toestanden uit 1945!" Een moment werd Achison bitter LICHTVAARDIG |~~)E vertegenwoordigers der De- mocratische Partij in het Ame rikaanse Congres hebben besloten eerst de herziening van de zoge naamde Taft-Hartley-wet te behan delen en pas daarna over te gaan tot de ratificering van het Atlanti sche Pact. Dit is een weinig geluk kige beslissing. In Parijs kunnen de ministers Acheson. Bevin en Schu man voor de eerste maal vol zelfver trouwen spreken, omdat zij hun be toog thans kunnen baseren op een constructieve, verstandige politiek. Of de Parijse conferentie met een succes dan wel met een mislukking eindigt, kan deze politiek in haar Sjsgrote lijnen niet raken. Het Atlan tische Pact, even- als de grondwet van Bonn. is ge- vestigd op over wegingen van een meer permanent en fundamenteel karakter dan de stemmingen van Wisjinski. Het is nauwelijks aannemelijk dat het Amerikaanse Congres enige twijfel zou willen laten rijzen ten aanzien van de vastbeslotenheid van Ameri ka. het pact te ratificeren. Maar een uitstel van de ratificering, zij het ook slechts van enkele weken, kan gemakkelijk een dergelijk effect hebben; de beslissing aan een zaak van binnenlands belang de voorrang te verlenen voor een buitenlandse kwestie van het allergrootste ge wicht kan degenen bemoedigen, die nog steeds hopen, dat de Amerika nen zich zullen trachten te onttrek ken aan de verplichtingen, welke zij "op zich hebben genomen. De Ameri kaanse Democratische Partij en in het bijzonder president Truman, die zich met genoemde gang van zaken accoord verklaard heeft, kunnen on der deze omstandigheden niet ont snappen aan het verwijt, lichtvaar dig gehandeld te hebben. Gematigde temperatuur "Weersverwachting, geldig van Woensdagavond tot Donderdag avond, (opgemaakt te 10 uur). Veranderlijke bewolking met voornamelijk in de Zuid-Ooste lijke'helft van het land plaatse lijk enige regen met een kans op onweer. In de Noordelijke provincies aanvankelijk nog matige Zuid-Westelijke wind overigens zwakke wind uit uit eenlopende richtingen. Weinig verandering in temperatuur. 9 Juni: Zon op 4.21, onder 20.57. Maan op: 19.56, onder 2 55. Westen pleegt overleg met Duitse politici FRANKFORT De drie Weste- lijke militaire gouverneurs van Duitsland hebben heden met de „consultatieve commissie" van West-Duitse ministers-presidenten en partijleiders, welke werd ge vormd in verband met de Pari.ise conferentie, in Frankfort een bij eenkomst gehad. De gouverneurs kwamen gisteravond uit Parijs aan. Het was het eerste officiële overleg der Westelijke mogend heden met Duitse vertegenwoordi gers sedert het begin van de Parij se conferentie. Er waren geen ver tegenwoordigers van West-Berlijn uitgenodigd. De commissie bestaat uit vijf leden van de Assemblee van Bonn en vier ministers-presi denten. Aangenomen wordt, dat de Duitsers, in verband met de trage gang van zaken in Parijs, aangera den is, spoed te zetten achter de vorming van de West-Duitse staat. 26 Doden bij vliegongeluk in Brazilië RIO DE JANEIRO Een Iran- sportvliegtuig van het Braziliaanse leger met 26 mensen aan boord is kort na de start bij Lforianopolis tegen een berg gevlogen. Volgens het Braziliaanse Ministerie Van Luchtvaart zijn alle inzittenden gedood. Vonnis Van der W aals Nee toch...? Heus! Petten bijten elkaar niet de hoofddeksels van de vier militaire commandanten van Berlijr liggen hier bijeen, alsof ,.Een uiterst gevaarlijk individu'", zegt Raad 'Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG. De Bijzondere Raad van Cassatie heeft het beroep verworpen, dat Anton van der Waals Instelde tegen het doodvon nis, hem opgelegd door de Rotter damse Kamer van het Haagse Bij zondere Gerechtshof. De Raad noemde Van der Waals een uiterst gevaarlijk individu, die een slaafse gehoorzaamheid aan Duitse splon- nage-instantles heeft tentoonge spreid en op de schandelijkste wijze heeft beschikt over levens van land genoten. Onverschillig kijkend, de handen ineen gestrengeld op de rug, trad Van der Waals vanochtend de indruk wekkende zaal van de Bijzondere Raad van Cassatie binnen. Hy was gekleed in een grijs costuum: zijn gezicht was mager en bleek. Voor dat de zitting een aanvang nam maakte hy een praatje met een der parketwachters en zijn verdediger. Het was doodstil in de zaal. toen dc president, mr. Haga. uitspraak deed. Het eerste cassatiemiddel, dat door de verdediging was aange voerd. werd ongegrond verklaard, terwijl de raad de overige dertien middelen niet ontvankelijk ver klaarde, omdat ze te laat waren in gediend. De Raad achtte een groot aantal verraadgevallen, gepleegd met de meest geraffineerde metho den. bewezen en verklaarde v. d. Waals eveneens schuldig aan moord op J. M. van der Meer. De geheim zinnige figuur „John" of „Emiel Verhagen", die, volgens v. d. Waals in dienst van de Intelligence Service was en hem bij de Engelse geheime dienst had aangesteld, werd door de Raad naar het rijk der fabelen ver wezen. Uit het onderzoek is komen vast te staan, dat Van der Waals op geen enkele wyze is betrokken ge weest by het nemen van initiatief voor het England-Spiel. De Raad achtte het een perfide handelwijze om wapens in handen te spelen van illegalen, waardoor de mogelijkheid van executie werd vergroot. LISSABON. Een TWA-Super- constellation heeft Dinsdag tussen Gander op Newfoundland en Lissa bon een nieuw transatlantisch vlieg record gevestigd door met 36 passa giers. een elf-koppige bemanning, vracht en post de overtocht te doen in 7 uur 44 minuten. Het toestel was onderweg naar Rome. hun drapers de beste vrienden ter wereld zijn. Maar 4 uren confereren vermochten hen niet tot een accoord over de spoor wegstaking te brengen. De boer J. van Rensburg, op wiens terrein in dc Oranje Vrijstaat een fabelachtige rijke goudader is aangeboord, kocht zijn land indertijd voor 'n paard met zadel en teugels. Nu is het vele millioenen guldens waard. Op de hoogvlakte van Seren- geti in Tanganyika, beroemd bij de jagers op groot wild, zal een natuurreservaat worden ge- sticht; dat groter dan geheel België is. Belgiè's oudste inwoonster, Marie Purnod, vierde zojuist haar 106de verjaardag. Voor de vertegenwoordiger van de prins regent, kolonel Fouillien, die haar kwam gelukwensen, zong zij een liedje om te bewijzen, dat je niet ouder bent, dan je je voelt en daarna nodigde zij hem tot een dansje uit. Acht klassen als regel, daarnaast komen aparte scholen voor V.G.L.O. (Van onze parlementaire redacteur) Bil wet van 4 Augustus 1947 ls de achtjarige leerverplichting op voor stel van minister Glelen opgeschort tot J Januari 1950. Z(jn opvolger minister Rutten heeft thans l>U de Tweede Kamer een wetsontwerp Inge diend tot herstel van het achtste leerjaar, met de bedoeling, «lat dit zat geschieden op het ogenblik, dat de duur van het opschorUngsontwerp afloopt. Do «UtJglncon >an do L.O.-wet 1920. wik., hot «otavooratol omvat, komen in hoofdzaak neer op het invoeren van de acht-klassig»- lagere school als regel met daarnaast afzonderlijke school voor voort gezet lager onderwijs. De opneming in de L.O.-wet van scholen met acht leerjaren acht de minister in de eerste plaats gewenst voor de gevallen, dat een school zal worden bezocht (ambachtsschool, nijverheidsschool) waarvoor het ge volgd hebben van zeven jaren lager onderwas wondt geëist In de twee de plaats voor handhaving van de achtjarige leerverplichting, waar aan ouders zich gemakkelijk kun nen onttrekken, indien voor de scholen van voortgezet lager onder wijs afstandsbezwaren kunnen wor den aangevoerd en de gewone lagere school geen acht leerjaren heeft- Het is de bedoeling van de mi nister. dat de L.O.-wet de achtklas- sige lagere school als regel zal voorschrijven, waarvan echter ont heffing kan worden verleend, indien voldoende gelegenheid tot hot vol gen van voortgezet lager onderwijs (zevende en achtste leerjaar) be staat. Hieruit volgt reeds, dat de afzonderlijke scholen voor v.g.l.o. BLACKPOOL. Aan het einde van een rede van sir Stafford Crlpps; waarin Engelands financiële tovenaar zich vrij somber uitliet over de economische vooruitzichten van de wereld In het algemeen en Groot-Brit- tarrnie in het bijzonder verwierp het Congres van dc Labourparty met een overweldigende meerderheid een resolutie, waarin de regering werd ver zocht de beperkingen ten aanzien van loonsverhogingen op te heffen. Cripys kan zyn loonstop-politiek dus ongehinderd voortzetten. Lord Strabolgi. lid van het Hoger huis voor de Labourparty. deed gis teren de verrassende suggestie, dat zijn partij dient te besluiten tot het houden van verkiézingen in het aan staande najaar, „voordat de econo mische storm ons treft, wanneer hij op zijn hevigst is." Onmiddellijk sprong vice-premier Herbert Morrison op en verklaarde: „Deze conferentie is niet de plaats om de datum van de algemene ver kiezingen te bespreken. Dit belang rijke punt zal door premier Attlee beslist worden na overleg met zijn collega's in de partij. Ik twijfel er niet aan. of mr. Churchill zou die datum wel graag willen weten." De voorzitter liet toen de hamer vallen en besloot, dat er geen verdere dis cussie zou zijn over de datum van de verkiezingen. Lord Strabolgi had het volgende aan zijn opmerking laten vooraf gaan: „Wij staan op het punt om ons in een uiterst moeilijke economi sche situatie te begeven. Het zal las tig zijn om aan het Britse volk uit te leggen, hoe die situatie ontstaan is en hoe we er het hoofd aan moe ten bieden. Er heerst in grote mate economisch wanbegrip." Sabotage vermoed bij ramp met Griekse Dakota ATHENE. De politie stelt een onderzoek in of sabotage de oorzaak is geweest van de vliegtuigramp met dc Dakota van de Griekse T.A.E. bij het dorp Malakasa op ongeveer 28 kilometer ten Noorden van Athene. Gelijk reeds gemeld werden achttien passagiers en vier leden van de be manning bij deze ramp gedood; onder de passagiers bevonden zich twee zuigelingen en vijf vrouwen; een der slachtoffers is generaal-ma- joor George Kotsalos van het Griek se leger. Na de botsing tegen de heuvel ging het toestel in vlammen op. Van de zijde der luchtvaartmaat schappij vermoedt men, dat er sprake is van sabotage. Voorlopig nog weinig rundvlees DEN HAAG. De agrarische bedrijven nemen bijna de helft van de gehele Nederlandse export voor hun rekening, waarvan de vee houderij ongeveer een derde ver zorgt. Deze laatste alleen brengt al ongeveer zestien procent van alle deviezen (400 millioen) in. De Stichting van de landbouw, die een rapport hierover publiceerde waaraan wij deze gegevens ontle nen acht het redelijk, dat aan de veehouderij voldoende deviezen ter beschikking worden gesteld om het noodzakelijke veevoeder te ko pen. Dit zal voornamelijk dollars vergen, waarover ons land, dank zij de Marshallhulp, voorlopig kin beschikken. De Stichting heeft berekend, dat de melkproductie de eerste indus trie in ons land is. De varkens vleesproductie overtreft nog ruim de waarde van de opbrengst der steenkolenmijnen. De waarde van de pluimveehouderij kan op één lijn worden gesteld met de chemi sche industrie. Men verwacht, dat er jaarlijks drie millioen varkens moeten wor den gefokt, waarvan rond de helft nodig is voor de export. Voorlopig zal er minder rundvlees ter be schikking komen dan voor de oor log. De Stichting verwacht, dat de eierprijzen op een zodanig peil ko men, dat zij voor de pluimvee houder lonend en voor de verbrui ker redelijk zijn. Men verwacht, dat de exportmogelijkheid zich zal uitbreiden. worden gehandhaafd Weliswaar is het v.g.l.o. het stadium van het ex periment volgens de minister nog niet te boven. In het bijzonder geldt dit voor het onderwijs aan jongens; het on derwijs aan meisjes heeft zich b v door het opnemen van vakken als huishoudkunde al losgemaakt van het intellectualistische onderwijs Het onderwijs aan scholen van v.g.l o. zal volgens de minister zo gedifferentieerd moeten zijn. dat één-mansonderwtys niet mogelijk is Bovendien maken de verschillende richtingen, waarin het v.g.l o voor meisjes en jongens zich gaan bewe gen het onmogelijk om ze gelijktij dig onderwys te geven. De minister ziet dus in de toekomst aparte scho len voor v.g.l.o. voor jongens enmeis- jes. terwijl z i. tot de stichting van zodanige school niet eerder dient te worden overgegaan dan bij aanwe zigheid van minstens 61 leerlingen. De school voor v.g.l.o. zal oen voorsprong hebben op 't zevende en achtste leerjaar ener school voor g.l.o. door de grotere mogelijkheden, die zy biedt. Doch ook in het ze vende en achtste leerjaar ener lage re school zal het onderwys anders gericht moeten zijn" dan in de ove rige leerjaren. De minister is van oordeel, dat niettegenstaande de achtklassige school in de wet is voorgeschreven de v.g.l.o.-school zich vrijelijk zal kunnen ontplooien. Behalve in de grote steden zal zij het karakter van een streekschool dragen en haar onderwys aanpassen bij de behoeften der streek. De thans bestaande scholen voor v g l.o. blijven onderworpen s-rn de bepalingen, zoals zij luidden voor tie inwerkingtreding van de nieuwe wet. Nederlandse gesneuvelden naar Semarang DJOKJA De stoffelijke resten van 75 Nederlandse militairen, die op het ereveld te Djokja waren be graven, zullen naar Semarang wor den overgebracht en daar herbe graven. Het transport zal ongeveer tien dagen vergen ER was eens een tijd Het klinkt als in de aanhef van een sprookje. Toch was cr eens een tijd. die in de zomer anders luidde dan in de winter Daar is veel strijd om gestreden. Als wij nu aan de zomertijd terugdenken, schiet ons al dadelijk de naam van boer Braat te binnen, de man. die in de Tweede Kanier geen gelegenheid liet voor bijgaan tegen de zomertijdregeling te fulmineren, omdat hij haar strij dig achtte met de belangen der plat telandsbevolking. Van die zomertijd is dan ook meestal op het platteland weinig terecht gekomen; men stoor de zich niet aan die gril van de ste deling en men liet de klok lopen zo als ze altijd had gelopen. Het platte land hield zich aan de oude tijd. die een goede tyd was. waaraan men niet moest tornen. En zo bezat ons landje voor de oorlog dc merkwaar dige figuur in de zomer onder twee tjjdcn te leven. Toen kwam dc oorlog. Juist op het ogenblik, dat de zomertijd zijn in trede zou doen, verschenen de Duitse heerscharen. Die hadden wel wat anders aan hun hoofd dan zich druk te maken over de zomertijd. Over tijd gesproken! Dc wedloop met de tijd was net goed en wel be gonnen Dus deden wij het zonder zomertijd en sindsdien is er eigenlijk geen haan meer. die er naar kraait. De mens went immers aan alles Maar al is dan de zomertijd voor lopig van de baan, de wintertijd schept in de tegenwoordige verhou dingen een aantal economische moeilijkheden, waaraan men niet stilzwijgend kan voorbijgaan. Het stroomverbruik baart al enige jaren ernstige zorg. Het stroomverbruik is dermate hoog. dat de generatoren het 's morgens om 8 uur en 's avonds om 6 uur niet kunnen verwerken. De uitbreiding der clectrische cen trales zal eerst over twee jaren vol tooid zijn. terwijl de nieuwe aan vragen voor clectrisch verbruik voortdurend toenemen. Tot zolang zal cr bezuinigd moeten worden. Een oplossing is gelegen in wijziging van dc wintertijdregeling. Daarnaast zouden ook door veranderingen van werktijden en schafttijden in de in dustrie besparingen kunnen worden verkregen. Wanneer de klok in de donkerste periode van het jaar een uur wordt teruggezet, zou men de ochtendtop van het clectrisch ver bruik kunnen afvlakken. Hierdoor bereikt men. dat het 's morgens bij het opstaan reeds licht is, waardoor in ieder geval minder clectrische stroom door het publiek gebruikt behoeft te worden dan anders. Thans hebben wij dc Midden-Europese Tijd «M.ET i. In deze periode zouden wij de zogenaamde Greenwich Meridian Time (Gr. MT.) krijgen. De Stichting van de Landbouw, een der felste opponenten tegen de zomertijdregeling, heeft zich met de suggesties voor de wintertijd ver zoend. Het argument der economi sche noodzaak weegt nu eenmaal zwaar. Binnenkort, zo ziet het er naar uit. krijgen wij dus weer het experiment met de klok. Maar nu voor het gehele land! TIJDENS EEN DEMONSTRA TIE met Amerikaanse straal- bommenwerpers ,.F 84" te Ban gor, maakte één der piloten de ze foto van zijn toestel uit. Meer zeggenschap voor de West-Berlijners BERLIJN Met ingang van heden is de West-Berlijnse Kom- mandantura „gestroomlijnd". Bri gadier-generaal Frank L. Howlev, heeft tijdens een persconferentie meegedeeld, dat slechts 7 van de 18 executieve commissies van de Kommandantura gehandhaafd zul len worden. De staf van Howley, die aanvankelijk uit 350 man be stond, is kort geleden tot 100 man teruggebracht. Deze inkrimping houdt verband met „het kleine be zettingsstatuut". dat kort geleden aan het gemeentebestuur van West-Berlijn toegezegd werd. Het gemeentebestuur heeft de bevoegd heden der opgeheven afdelingen voor de geallieerden overgenomen. Mislukte roofoverval op Seminolc-club Tijdens een schietpartij in Winter Park (Florida), waarbij één bandiet gedood en een tweede zwaar gewond werd, gebruikte een derde een dame als schild om te kunnen ontkomen. De drie bandieten pleegden een roofoverval in de Seminole-club. Toen zij over de hoofden der gasten begonnen te schieten, viel de mana ger van de club een van hen aan. terwijl de barkeeper op de tweede schoot en deze doodde. De derde dook achter een vrouw, holde met haar de «leur uit. hield een passerende vrachtauto aan Netto winst bedroeg in het vorige jaar 83 millioen gulden (Van onze economische redacteur) UTRECHT. Bij lezing van het jaarverslag van de Koninklljke-Shell- petroleummaatschappü moet men wel onder de indruk komen van de economische betekenis van dit concern. Daartoe komt men, omdat de Koninklijke eigenlijk voor het eerst een volledig inzicht geeft in haar werkzaamheden en resultaten. De beurswaarde 1.762.000.000) van haar effectenbezit overtrof op 31 December 1948 de boekwaarde 439.000 000) met niet minder dan 1.323 millioen. Een zeer indrukwekkende stille reserve! Beurswaarde effecten buitengewoon hoog De productie van de Koninklijke steeg in het vorige jaar met rond twintig procent (van 40 09 millioen kg. ton in 1947 op 48.05 kg. ton in 1948). Stelt men daarnaast, dat de wereldproductie met rond tien pro cent steeg (van 432 millioen kg. ton tot 489 millioen kg. ton), dan kan men vaststellen, dat de Koninklijke een voorsprong heeft gekregen op de andere grote petroleum-maatschap- pijen. Imponerend is ook het winstcijfer, dat de Koninklijke publiceert, nl. een netto-winst in 1948 van 83.090.610, ook al veel hoger dan in 1947, toen de winst 66.992 287 be droeg. De economische betekenis van de Koninklijke voor het bedrijfsle ven in ons land demonstreert zich in de 90 millioen aan bestellingen, die de maatschappij by verschillen de industrieën plaatste Niet minder dan 256.000 mensen zijn bij de Koninklijke in dienst, waarvan ongeveer 8500 in Nederland wonen. En dan de eigen vloot! De tonnage van de groep en de met haar verbon den maatschappijen bedroeg aan eigen en gecharterde schepen 3.750.000 ton, d i. een kwart millioen ton meer dan in 1947! Daar komt bij. dat voor rond 300.000 ton aan scheepsruimte in aanbouw of in bestelling is Eind 1950 zal de tonnage waarschijnlijk meer dan 4.5 millioen ton bedragen. De schepen, die in de vaart zijn, staan geboekt voor 38 per ton bij een vervangingswaarde van 480 per ton Hoe voordelig dit cijfer is komt wel sterk tot uiting, als men de boekwaarde van de schepen der maatschappij „Nederland" daarmee vergelijkt, die nl. voor 100 per ton op de balans staan. Alleen voor bodemonderzoek en research gaf de Koninklijke in 1948 ruim 100 millioen uit. Interessant is het ook te lezen, dat de productie van het olieveld bij Schoonebeek zich uitbreidde van 213 000 kg. ton in 1947 tot bijna 500.000 kg. ton in 1948. Nu bedraagt zy ongeveer' 50.000 kg. ton per maand! Het verslag wydt voorts uitvoerige beschouwingen aan de productie m verscheidene gebieden ter wereld, waaruit blijkt, dat die in Indonesië toeneemt. Verder staan daarin vele gegevens over de chemische indus trieën. die de Koninklijke exploiteert of gaat exploiteren zoals de „Tee- pol"- en de plastics-fabrieken in Pernis (teepol is een wasmiddel uit petroleum bereid). Ten slotte een geruststellende me dedeling: er is meermalen door di verse deskundigen beweerd, dat de olie-voorrraden in de wereld lang zaamaan uitgeput raken De Konink lijke blijkt van oordeel, dat er geen aanleiding is tot pessimisme t a v. de mogelijkheid de wereld in de toe komst van olie te voorzien, ondanks het feit, dat de vraag sterk is toege nomen. Tjerk Hiddes in Curasao aangekomen WILLEMSTAD De torpedoboot- jager Tjerk Hiddes is uit Surabaja, vanwaar het schip op 25 April ver trokken was, te Willemsta<l aange komen. Deze oorlogsbodem, die on der commando staat van luitenant ter-zee Coemoe en die 200 man aan boord heeft, maakte een voorspoe dige reis via Guam en het Panama kanaal. Na een verblijf van vier maanden op Curacao zal de torpedobootjager Tjerk Hiddes via Paramaribo naar Nederland reizen. Geesje Ubels wordt morgen 101 jaar EEDE (Zeeland) Het zou ons niets verwonderen, als er in de Nederlandse dagbladen een adver tentie verscheen, waarin propagan da word gemaakt voor vestiging in de grensstreek Zeeuws-Vlaanderen -België, in de buurt van Eede. St. Laureins en Maldegem. „Hier wordt men in massa honderd jaar," zou er terecht in kunnen staan, want er wonen daar niet minder dan drie honderdjarigen. Daar is in de eerste plaats Petrus Minne in Eede, die vandaag zijn eeuw heeft afgerond Petrus heeft tot zijn 90ste jaar op het land gewerkt, toen kreeg hij er genoeg van. Begrijpelijk! Zeven jaar lang nog daarna was Petrus een gezonde, vrij vieve kerel, maar sedert drie jaar ligt hij verlamd in bed. Maar zijn vrouw, de 92-jarige Melanie Carton, voelt zich nog jong. Acht en zestig jaar zijn Petrus en Melanie al getrouwd, hel liefste dat Melanie wil is, dat zij en Petrus nog hun zeventigjarig huwelijksfeest zullen vieren. „Nog maar twee jaartjes," zegt zij. Even over de Belgische grens woont Peetje Gernay, een vriend van Petrus Minne, die op 18 Juli honderd jaar wordt. Peetje ziet nog niet tegen een flinke wan deling op, vandaag bijvoorbeeld heeft hij het plan zijn vriend Petrus te gaan opzoeken. Iets meer naar het Westen, in Maldegem, woont Jan Timmer man, die de vorige maand zijn honderdste verjaardag vierde. De hele grensstreek staat in het teken der honderdjarigen. Grote plakkaten kondigen aan, dat cr feest zal worden gevierd. En dat kunnen ze, daar tussen Zeeuws- Vlaanderen en België. Reken maar! Precies aan het andere uiterste van ons land, in Dokkum, viert Geeske Ubels-Kemp, mor gen haar 101-ste verjaardag. Gees ke is maar een eenvoudig vrouw tje, die niet veel voelt voor alle mogelijke nieuwigheden. Zonder al „die poespas" is ze toch maar een van de oudste inwoonsters van ons land geworden! Ze gaat er prat op, dat ze nog nooit is gefotogra feerd. En dat is jammer, want het wordt langzaamaan wel tijd, dat er een carthotcek met foto's wordt aangelegd van alle honderd- en meer jarigen, die ons land telt. Daar zal een flinke kaartenbak voor nodig zijn! Ilse Kocli moet opnieirw voor rechter verschijnen MüNCHEN Hans Walter, pro- cureur-generaal bij het Beierse Ministerie van Justitie, heeft me degedeeld, dat nieuwe documenten betreffende Ilse Koch, de weduwe van de voormalige commandant van het kamp Buchenwald, zijn ontdekt. De zaak-Koch zal daarom voor een Duits gerechtshof worden gebracht. Zoals bekend was Ilse Koch door een Amerikaanse mili taire rechtbank tot levenslange ge vangenisstraf veroordeeld. Na her ziening van het proces door gene raal Clay, werd dit vonnis in vier jaren gevangenisstraf veranderd. Messen en sleutels onder grind als smokkelwaar HENGELO De fikse rijnaak „Catharina" ligt thans in de Henge lose haven aan de ketting. Het schip vaart regelmatig met grind van Duitsland op Hengelo en zou in Hengelo ingeklaard worden. Tussen Lobith en Hengelo legde de schip per echter ook nog even aan om een deel der lading te lossen. Was dit nu grind geweest, dan zou het niet op bezwaren hebben gestuit doch bij nacht en ontij loste hij veertien kisten met smokkelwaar. messen en sleutels die in het schip wa ren verborgen. Het was puur toeval, dat een surveillerend agent van de rijkspolitie deze nachtelijke lospartij ontdekte. Hij ging prompt tot ar restatie van de smokkelaars over. Het onderzoek in deze affaire wordt voortgezet; waarschijnlijk is men op het spoor van een uitgebreide smok kelorganisatie gekomen, waarvan de leiders in Enschede wonen. TEN GERIEVE van de Neder landse Rijnschippers heeft de Nederlandse Rijnvaart Missie in Mannheim winkels ingericht waar men op Nederlandse bon nen en met speciaal Rijnvaart- geld zijn inkopen kan doen. Van deze winkels wordt 'n druk ge bruik gemaakt.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1949 | | pagina 1