Onze export naar V.S.
moet groeien
MAPLE LEAF.
i jarda liet zich niet door minister Weiter
over de streep trekken
Huzaren leren schieten in
een zandbak
Lenstra geen profiteur, maar gemakkelijk
te beïnvloeden
Doeltreffende reclame blijft
noodzakelijk
Op do IwfiAsd
Vocnsdag 15 Juni I949
3
UIT HET ENQUETE-RAPPORT
Geïnterneerden in In die bleven gevangen
ondanks Duitse represailles
DOOR TOT NOG TOE OMBE
KENDE OORZAAK brak <n het
Zwitserse dorp Selva brand uit.
Het vuur werd door de hevtge
wind dusdanig aangewakkerd,
dat het hele dorpje omnen 20
minuten was afgebrand, hr vie
len gelukkig geen mensenlevens
te betreuren. Door deze bran a
zijn 100 personen dakloos ge
worden. Een overzicht van nee
verbrande dorp.
„In die dagen heeft de heer Van
Kleffens, met wie ik zeer bevriend
ben, mij gezegd: je bent toch wel
heel afwijzend tegen de wens van
de heer Weiter; je bent wat erg
star; kun je dat niet een beetje
anders doen?"
Telegram zoek
Er is toen een gemeenschappelijk
voorstel van de drie heren naar
Den Haag getelegrafeerd om ruil
van geïnterneerde Duitsers te
bevorderen, niet speciaal tegen ge
ïnterneerde Nederlanders maar te.
gen voor Indië nuttige mensen, ge_
als Kijzelaars n N'derlander« door d<' Duitsers «vaneen
dit feit daTVvl henWald sestuurd' 1,1 October her-
He Duitsers' V(Ierland ontzetting en ongerustheid ver-
Heit da' sedert 5U«°?r' dat dit ctn vergeldingsmaatregel was
V de in Nederb a 1910, volkenrechtelijk volkomen gerecht-
Hfls reaSie „n h., '",Inaid verblijvende Duitsers waren geïntcr-
WrXrissen-generaal Cn sebeurdc' staken de in functie gebleven
tmof denb ij e lk aar S"0UCk «"Eronje. Trip. Hirschfeld en Six de
Onderhandelaars naar
Japan en Spanje
i Zij zonden niet alleen, met m._
I dewerktng van de bezetters die
I daarbij zijde hoopten te spinnen
I een telegram naar de Gouverneur
I Generaal jhr. Tjarda van Starkenl
I borch Stachouvzer, waarin vrnla-
I tuig van de Duitse geïnterneerden
I werd bepleit ten einde als tegen-
I prestatie vrijlating van de Neder-
I landse gijzelaars te verkrijgen
I doch zij arrangeerden ook een reis
I van de oud-commandant van het
K.N.I.L.. M. Boerstra, en de voor-
Iz'"er„ \'an ,de Ohdernemersraad
I van fted. Indië, mr. Jongejan. naar
I de tropen, opdat deze de G.G kon-
I den overtuigen van de noodzaak
van de vrijlating der geïnterneer-
I de Duitsers.
Beide heren vertrokken 4 Octo
ber 1940 van Den Haag naar Ber
lijn en hadden bij een oponthoud
I aldaar van meer dan drie weken
ruimschoots gelegenheid zich te
overtuigen, dat er in Duitse leiden
de kringen omtrent de toekomst
van Ned. Indie verschillende op
vattingen heersten, doch dat de
genen, die dit gebied reeds als
deel van een groot-Duitsland za
gen, in staat waren om de reis te
bevorderen. Op 29 October ver
trokken zij naar Moskou Rus
land was toen nog door een
vriendschapsverdrag met Duits
land verbonden en vandaar op
3 Nov. per trein naar het Oosten.
Op 14 November waren zij in To
kio, waar bleek, dat om verschil
lende redenen een ontmoeting in
Batavia ongewenst was.
In de eerste week van Januari
1941 ontmoetten zij in Shanghai
dr. Idenburg als vertegenwoordi
ger van de GG., die geenszins
geneigd was om op voorstellen in
te gaan om de Duitsers in N I. vrij
te laten. Onverrichter zake keer
den de heren terug naar Den Haag,
om enige maaliden later naar Lis
sabon te gaan voor een bespreking
met de minister van Koloniën, de
heer Welter, in wie zij voor hun
plannen een belangrijk medestan
der hadden.
Reeds op 26 Juli 1940 had deze
bewindsman aan de Gouverneur-
Generaal het volgend getelegra
feerd:
„Vernam met leedwezen en ver
ontwaardiging dat enige honder
den Indische ambtenaren met ver
lof en vrouwen in Duitsland zijn
geïnterneerd als represaille voor
internering Duitsers in Indic. In
verband hiermede zie ik mij ge
noodzaakt U voor te stellen Duit
se geïnterneerden te veroorlo
ven Indië verlaten b.v. naar neu
traal gebied, in ruil voor vrijlating
van bovengenoemde geïnterneer
den, aangenomen dat voor hen vrij
geleide verkrijgbaar is."
Nul op request
Daarop antwoordde jhr. Star-
kenborch op 9 Augustus:
„Hoewel ik Uw gevoelens ten
aanzien van Duitse maatregel
bedoel Uw telegram 255-deel,
meen ik, dat nu Duitschers tot ré-
presailles overgaan, elke opening
gedachtenwisseling onzerzijds on
raadzaam. aangezien niet raad
zaam onder die druk te handelen
of schijn daarvan te wekken. Eerst
na opheffing Duitse maatregelen
zou behandeling vraagstuk m.i.
weer mogelijk worden."
Het antwoord van de heer Wei
ter behelsde, dat onderhandelingen
met Duitsland niet in zijn be
doeling hadden gelegen, doch, dat
men de vrijlating der Duitsers
door de radio bekend kon maken.
Dat was op 12 Augustus 1940. Op
22 Aug. d.a.v. bleek de G.—G. niet
van mening veranderd. Hij tele
grafeerde: „Ik handhaaf oordeel,
dat thans elk initiatief onzerzyds
ten aanzien van vrijlating Duitse
geïnterneerden zou staan in teken
van wijken voor Duitse druk en
daarom onwenselijk." Ook verder
bleef de G.—G. het been stijf hou
den en in zijn verhoor deelt hij
over het bezoek van de ministers
Van Kleffens en Welter in Batavia
in April 1941 mede:
JHR. TJARDA VAN STARKEN-
BORCH STACHOUWER
ïnterneerd of niet. Bij de overge
legde telegrammen bevindt zich dit
telegram merkwaardigerwijze niet,
hetgeen de heer Starkenborch deed
vragen: „Werd de boel zo slecht
opgeborgen?" In ieder geval is op
dit voorstel afwijzend geantwoord
en toen er later uit Batavia nog
eens over getelegrafeerd werd,
kwam er in het geheel geen ant
woord.
Bij het verhoor opperde de voor
zitter, mr. Donker de mogelijk
heid, dat maatregelen door de G.
G. zelfstandig, getroffen
een beter kamp en evacuatie van
de Duitse vrouwen er toe heb
ben bijgedragen om de plannen
van de Duitsers te matigen. Na be
gin October 1940 heeft er niets
meer van die aard plaats gehad.
Dubieuze „Deen" verried
zich door foto's
GRONINGEN. Dezer dagen
meerde nabij de aan de zee gelegen
akkers van een Groningse landbou
wer te Kloosterburen een kano. De
inzittende beweerde Deen te zijn en
zich op doorreis te bevinden naar
Spanje. Hij doorspekte zijn verhaal,
waarin hij onder meer om levens
middelen verzocht, met zoveel onge
loofwaardigheden, dat de boer arg
waan kreeg. Zijn achterdocht werd
nog groter, toen hij op de WC,
waarvan de „Deen" gebruik had ge
maakt, een portefeuille vond, waar
in zich vele foto's bevonden, waar
op militairen voorkwamen in Duit
se uniform. De boer stapte naar de
politie, en deze op haar beurt klop
te aan bij de eenzame kanovaarder
om eens een praatje te maken. Hier
bij bleek, dat de „Deen" niet pre
cies wist hoe de kleuren zijn van
zijn nationale vlag. Evenmin kon hij
antwoorden op de vraag, hoe de
voornaam van de Deense koning
luidt.
Het werd er voor hem niet beter
op. toen een lichamelijk onderzoek
uitwees, dat hij tal van littekens
heeft, die kennelijk afkomstig zijn
van granaatscherven. Al met al ver
moedt de politie te doen te hebben
met een Duitser, die het een en an
der op zijn kerfstok heeft en van
plan was uit te wijken naar Spanje
De man is op transport gesteld naar
de stad Groningen.
Radiorede minister Rutten
DEN HAAG Donderdag 16
Juni om vijf over acht des avonds
zal minister Rutten over beide
zenders spreken over de tentoon
stelling „Jeugd van Nederland",
die van 19 Augustus tot 18 Sep
tember zal worden gehouden in
het R.A.I.-gebouw te Amsterdam.
Een Amerikaanse vloot van
14 schepen is voor oefeningen bij
Malta aangekomen. Er zullen lan
dingsoefeningen worden gehouden.
Hierop antwoordde de heer
Starkenborch: „Gelooft u ook
niet, dat men eerder een beïnvloe
ding kan verwachten door zelf te
doen wat redelijk is en te tonen,
dat men zich niet van zijn weg
laat afbrengen, dan door allerlei
onderhandelingen te beginnen over
faciliteiten zoals radio, speelkaar
ten. lectuur en zakgeld? Dit was
toch een veel beter manier! Bo
vendien hield men de handen vrij
en kon men doen wat de omstan
digheden vereisten."
Niet eensgezind
De voorzitter informeerde daar
na naar de verhouding van de
G.G. en de Regering in Londen
op dit punt, die niet eensgezind
was. Minister Bolkestein, die zelf
een zcon had bij de gijzelaars,
stond op het standpunt, dat het in
vrijheid stellen der Duitse geïn
terneerden moest worden afgewe
zen, doch anderen dachten daar
over anders.
„Hebt U", vroeg mr. Donker,
„de indruk, dat van Londen uit in
de periode 19401941 gepoogd is
U over de streep te trekken?"
Jhr. Starkenborch: „Ik had
eerst bepaald de indruk, dat de
Regering het anders wenste."
In haar conclusie over dit punt
zegt de Commissie, dat het haar
getroffen heeft, dat de ministers
over deze zaak en het standpunt
van het kabinet zo weinig duide
lijke mededelingen hebben gedaan.
Temeer heeft haar dit getroffen,
omdat men te Londen meer dan te
Batavia de weerslag ondervond van
de uitermate grote indruk, die de
Duitse represaillemaatregelen in
Nederland maakten.
Scherpe discussies
Zelfs de heer Gerbrandy, aldus
blijkt uit het verslag, kon niet
meer zeggen dan dat deze kwestie
de aandacht der Regering heeft
gehad Hij herinnert het zich ech
ter allemaal niet; slechts dit, dat
deze zaak tot scherpe discussies ln
het kabinet aanleiding heeft gege
ven. Er is nogal wat over te doen
geweest.
De Commissie kan begrijpen, dat
de secretarissen-generaal in Ne
derland. onder de indruk van de
eerste interneringen hier te lande
cn van de achtergrond daarvan in
de Duitse politiek, de behoede heb
ben gevoeld aan contact met de
Ned. Ind. regering cn de regering
te Londen en er daarom toe zijn
overgegaan hun medewerking te
verlenen aan de reizen van dc
heren Jongejan en Boerstra. Ech
ter is de commissie van oordeel,
dat de secretarissen-generaal bij
hetgeen zij met betrekking tot het
onderhavige punt aan de G.G.
hebben voorgedragen en met na
me in het tot deze gerichte tele
gram, zich, blijkbaar uit vrees voor
verdergaande represailles, niet vol
doende hebben gedistanciecrd van
dc Duitse wensen in deze en daar
door te weinig recht hebben laten
wedervaren aan de vele andere
aspecten, die het vraagstuk had.
Die vervelende douane
TILBURG Dinsdag congres
seerden in Tilburg leden van de
Nederlandse vereniging van bloe
menwinkeliers.
De dames, die met hen naar
Tilburg waren gekomen wilden
fan dit uitstapje een nuttig, maar
ongeoorloofd gebruik maken. Met
drie autobussen trokken zij naar
het Belgische Baarle-Nassau,
waar zij duizenden sigaretten,
nylon-kousen, chocolade en meer
van dit soort heerlijkheden in
sloegen. De douane was echter op
zijn qui vive, met het gevolg dat
de dames zonder geld en zonder
goederen de terugreis naar Til
burg moesten voltooien.
Nederlandse ministers
confereerden in Brussel
BRUSSEL. Dinsdag zijn alhier
aangekomen de Nederlandse minis
ters van Maarseveen en Schokking
De eerste minister heeft met zijn
Belgische collega besprekingen ge
voerd over diverse administratieve
aangelegenheden in verband met de
Benelux. Dinsdagavond heelt de
heer van Maarseveen aangezeten
aan een maaltijd, die hem werd aan
geboden door de Belgische minister
van binnenlandse zaken Vcrmcylen.
Minister Schokking is Dinsdag
middag weer n3ar ons land terug
gekeerd, nadat hij met de Belgische
minister van defensie, kolonel de
Fraiteur kwesties onder het oog
heeft gezien met betrekking tot de
gemeenschappelijke fabricage van
oorlogsmaterialen, in het bijzonder
de bouw in licentie van Britse
straaljagers.
UTRECHT „Met betrekking tot onze uitvoer naar de Veren!ede Sta
ten moet nog heel wat gebeuren. De Nederlandse zakenlieden moeten zich
meer wenden tot dc Amerikaanse verbruikers, z|j moeten dus in de 4 .S.
meer reclame maken. Het eerste, wat daartoe dient te geschieden. is het
Instellen van een markt-onderzoek. dat ongeveer een kwart millioen dol
lars zal vergen. Verder is het beslist noodzakelijk, dat de Amerikaanse
tarieven worden verlaagd."
Amerikaans-Nederlandse
Kamer van Koophandel
vergaderde
V..
Dit zei Dinsdag jhr N S. A. Quar-
lcs van Ufford. voorzitter van de
Raad van Bijstand van de Ameri
kaans-Nederlandse Kamer van
Koophandel in zijn openingsrede tot
de tweede jaarvergadering van de
Kamer. die in de historische aula
van de Rijks-Universiteit is gehou
den.
Dank zü een harmonische samen
werking. nationaal en internatio
naal. hebben wij aldus spreker,
reeds veel bereikt. Wij mogen
dankbaar zijn. maar zijn geenszins
voldaan. Voldaan zijn wij alleen bij
een gezonde handelsbalans met de
Ver. Staten.
In een uitvoerige rede heeft Lloyd
V. Steerc, adviseur van de Ameri
kaanse Ambassade te 's-Graven-
hage, gewezen op allerlei omstan
digheden, waarmee de Hollandse
exporteur voor wat betreft de V.S.,
te rekenen heeft Het politieke kli
maat in Amerika is gunstig voor de
uitbreiding van deze hanael. maar
in de V.S. zal zelfs het allerbeste
artikel niet verkocht worden, als
het niet aantrekkelijk is verpakt en
op bijzondere wijze onder de aan
dacht van de kopers komt. Het af
gelopen jaar bedroeg dc Nederland
se export naar de V.S. 30 millioen
dollars. Spreker is er van overtuigd,
dat dit bedrag in de e k. 12 maanden
aanzienlijk kan worden uitgebreid.
Dank aan Jaarbeurs
Zeer groot is de erkentelijkheid,
in de Kamer voor de steun, die zij
van dc Jaarbeurs mocht ondervin
den.
Nadat het gezelschap in een der
collegezalen een f.lm had gezien
over een Amerikaanse industrie,
werden de heren officieel door het
gemeentebestuur ontvangen in de
prachtige stijlkamers van hdt Cen
traal Museum. De burgemeester en
de wethouders Bekker en Winkel
waren hier aanwezig. flï
Als besluit van de dnjg werd in
„Esplanade'' een feestelijke maal
tijd gehouden, waar jhr Quarles van
Ufford onder levendige instemming
minister Van den Brink het erelid
maatschap van de Kamer overhan
digde. In de middagzitting had hij
de zaakgelastigde van de Ameri
kaanse ambassade? Edward C. Wil
kinson het lidmaatschap van ver
dienste uitgereikt.
Erelid
Minister Van den Brink heeft in
zijn tafelrede gewezen op het feit,
dat al is onze export naar Amerika
de laatste jaren gestegen, toch nog
slechts 8*4 van onze invoer u.t de
V S. wordt gedekt, terwijl dit in
1938 22% bedroeg.
Nadat de Amerikaanse Ambassa
deur, dr Baruch, zijn bewondering
had uitgesproken over de prachtige
resultaten van de Nederlandse we
deropbouw. heeft de burgemeester
van Utrecht gewezen, zowel op de
moderne economische ontwikkeling
van Utrecht als. op haar oude en
nieuwe cultuur Spreker noemde
o.a. de figuur van dr Fcntcner van
Vlissmgen. die gedurende tal van
jaren de functie van Voorzitter van
de Amerikaans-Nederlandse Kamer
van Koophandel heeft vervuld.
GROENTEN NAAR DE MEST
VAALTDoordat Duitsland op
het ogenblik de aankoop van
groenten uit Nederland heeft ge
staakt, moeten grote hoeveelhe
den worden doorgedraaiddie
dan naar dc mestvaalt gaan. Wij
zien hier het brengen van groet
ten naar de mestvai't bij Venlo.
Driejarig meisje in bed
door muur bedolven
en gedood
WEESPER KARSPEL. In af-
wachting van de bouw van een
nieuwe woonark bewoonde een
handelaar in zand en grint tijdelijk
een loods, tegen welker buitenwand
grote hoeveelheden van deze mate
rialen waren opgeslagen. In de
nacht van Maandag op Dinsdag
heeft een muur van de loods het
door de druk begeven, met het tra
gische gevolg, dat een drie-jarig
meisje van het gezin werd bedolven
cn gedood. Van de- man werd een
been verbrijzeld. De andere gezins
leden liepen lichtere verwondingen
op.
Ing Med
mijn. kauoüp&H^
-J
Alleen-verkoop voor Nederland E. G. BOUWER'i Hondelivereenlging - Amjlerdam-Z.
Dodelijk verkeersongeval
op weg langs Schiphol
AMSTERDAM Dinsdagavond
omstreeks half acht zijn op de grote
verkeersweg AmsterdamDen Haag
nabij het viaduct van de Vijfhuizer-
weg een personenauto cn een
vrachtauto met elkaar in botsing
gekomen. Van de vier inzittenden
van de personenauto werden een
gedood, twee zwaar gewond en een
licht gewond.
Het onderzoek heeft uitgewezen,
dat de personenauto, op weg van
Amsterdam naar Leiden bij het via
duct over de Vijfhuizerweg, welke
van Schiphol naar Hoofddorp loopt,
in plaats van normaal dc verkeers
weg te blijven volgen, onderlangs
is gereden.
Uit dc richting Schiphol naderde
tegelijkertijd een lege zandauto.
Door de botsing schoot de zandauto
in de sloot en kantelde. Do bestuur
der kwam met de schrik vrij. De
personenauto werd geheel in elkaar
gedrukt
HAARLEM Koningin Juliana
en Prins Bernhard zullen op 19 en
20 Juli een bezoek brengen aan
Haarlem en Velsen.
Doorgedraaide groente
ESCHAMEND zijn dc berichten
-L' van de laatste dagen, dat er
weer allerwege groenten worden
„doorgedraaid", d.w.z. dat ze naar de
mestvaalt verhuizen of op zijn best
voor veevoer worden aangewend.
Met dat doel hebben de kwekers er
toch om de drommel hun energie
niet aan ten koste gelegd en in een
tijd, dat men nog overal, binnen en
buiten onze grenzen, met voedselge
brek te kampen heeft, is het in hoge
mate grievend dat kostelijk voedsel
op een bepaald moment en op een
bepaalde plaats geen afnemer kan
vinden. Des te sterker spreekt dit tot
onze verbeelding nu wij in de achter
ons liggende oorlog van aangezicht
tot aangezicht met de honger hebben
gestaan en wij gevaarlijke tochten
riskeerden om een paar kroppen te
bemachtigen van dezelfde sla, die nu
bij duizenden kisten tegelijk nnar de
mestvaalt wordt gebracht.
De oorzaken zijn in ons blad uit
voerig besproken. Duitsland kan niet
meer afnemen omdat hot uitgetrok
ken dollarbedrag is verbruikt en 'n
nieuwe handelsovereenkomst nog
niet tot stand is gekomen. Het be
drag is grotendeels opgegaan aan de
duurdere kasproducten. zodat vooral
de kwekers van de koude grond
thans worden gedupeerd. In verband
met de huidige overproductie, die zal
toenemen indien plotseling het weer
warmer wordt, is een sterke daling
van de prijzen tc verwachten, die de
kwekers ook geen goed zal doen.
Voor de huismoeders kan dit even
een verlichting van hun zorgen be
tekenen. hoewel ze zich daar toch
ook weer niet al tc veel van moeten
voorstellen.
Van belang Is echter, dat het ver
nietigen van de groente zo veel mo
gelijk wordt beperkt. In dc eerste
plaats zal met grote spoed getracht
moeten worden nieuwe exportmoge
lijkheden te scheppen.
Maar daarbij moeten wij er
voor zorgen, dat de momen
teel overtollige producten zoveel mo
gelijk worden geconserveerd. Niet
alleen de conservenfabrieken dienen
daarbij ingeschakeld te worden (men
denke ook aan de mogelijkheden van
bevriezing) maar ook de huismoe
ders hebben daarin een taak: wel
licht komt er in de komende maan
den gelegenheid om voor betrekke
lijk weinig geld een behoorlijke win
tervoorraad groenten te wecken of
in te maken. Laat ons zoveel moge
lijk trachten van de nood ccn deugd
te maken.
Atlantisch Pact eist grondige
wijziging in opleiding
(Van onze verslagggevers)
WIJ zijn huzaren, huzaren van Boreel". zongen de tamboers
van het muziekcorps van het Depot Pantserwagens te
Amersfoort. De trompetters bliezen, dat hun wangen bol stonden
en de tambour-maïtre zwaaide met zijn staf, dat het een lieve
lust was.
Dat alles gebeurde, omdat een grote groep journalisten op uit
nodiging van de Legervoorlichtingsdienst een bezoek bracht aan
de Prins Willem III-kazerne en het daar gevestigde Depot Pant
serwagens.
Maquettes spelen grote rol
bij lessen
OVERSTE J. CEUVEL, de depot,
commandant, leidde een rond
gang door de kazerne en hield een
korte inleiding over de organisatie
van een verkennings-eskadron
nantserwagens, waarvoor de man
schappen in Amersfoort worden op
geleid. Zo'n eskadron vertrekt, na
zes maanden opleiding naar Indo
nesië.
Het Atlantisch Pact ver
plicht Nederland zyn leger,
althans een groot gedeel
te daarvan, in de toekomst een
Europese gevechtsoplciding te
EEN VERDIENDE SMET OP DE NAAM VAN ABE......?
8§tlü
Zn knieblessure een dankbaar excuus om
van Kopenhagen naar Heerenveen
terug te gaan
(Van onze sportredacteur)
„Is het echt waar, dat Abc Lenstra niet mee is gegaan naar Finland?"
vroeg do douane-beambte van Denekamp, toen hy ver na middernacht
onze passen afstempelde.
Ja, zeiden wy, dat Is echt waar en wy hadden het recht om dat te
zeggen, want Abe was op dezelfde ferryboat, die ons, op de terugreis naar
Nederland, over de Grote Belt voer.
„Mocht hy niet mee omdat de K.N.V.B. hem geschorst heeft?" wilde
de grensbeambte verder nieuwsgierig weten. Wy waren even verbaasd,
hoe hU dat bericht van die schorsing toen al weer wist, maar daarna
hebben wy ons gehaast dat fabeltje uit dc wereld te helpen.
weg. Terwijl iedereen op de ferry
boat, die.ons over de Grote Belt tè_
rugvoer, zich naar de eetsalon
haastte om voor de laatste keer ln
Denemarken „smprrebrod" te eten,
lag Abe languit in de auto te sla
pen. Pas later stond hy, met de
kraag van zijn jasje opgeslagen, in
de fijn stuivende motregen te kijken
naar de kruivende golven van het
Een voetballer met een
legende
Er zjjn weinig voetballers ln Ne
derland, over W'le zoveel gesproken
cn geschreven Is als over Ah? Len
stra. Faas Wilkes >s de enige, die
hem naar de kroon steekt en het
zou interessant zün om aan het pu-
I bliek te vragen, wie het in popula
riteit wint. Dit is dan ookmesllst al.
j les, wat beide voetballers met el
kaar gemeen hebben. By de donkere
Fries vergeleken is Wilkes een hel
der meertje, dat pas de laatste
I maanden vertroebeld w ordt door de
I geheimzinnige geruchten van een
I carrière als Italiaanse prof, waar-
I over de Rotterdammer zelf een diep
stilzwijgen bewaart.
Lenstra is voor het publiek een
mysterie Dat openbaart zich al ln
z'n voetbal. Hij heeft op het veld i
niets van een jeune premier, maar i
I zodra de Fries in het bezit komt van I
de bal, springt er een geheimzlnnige j
vonk over naar de tribunes. Het
,Abe... Abe..." is heus niet toe-]
„ADeAoeis neus niet toe- rpioven «.ij daar niets van Wii
vallig in de wereld gekomen. En al- &«J®vedezP Luatin^ aileen
tijd weer, als wy na afloop met hem z,en 111 deze - u",a"nS alleen
in de kleedkamer spreken, is er by
ons de vraag wat er ln die stille, be
scheiden jongen leeft.
Van nature een beetje schuw,
gaat hy instinctief de mensen uit de
Abe naar Italië.
Hier zijn al de eerste resulta
ten van het recente besluit
van de K.N.V.B. om Lenstra
ccn voorwaardelijke straf op te
leggen. Een geïrriteerde Abc
Lenstra heeft bij zijn terug
komst in Hcerenveen aan een
verslaggever van Dc Volkskrant
meegedeeld, dat hij misschien
wel met Faas Wilkes naar Italië
gaat
Abe veel te goed kennende,
maar een kenbaar maken van
zijn misnoegen over dat schor
singsbesluit.
brede water, dat gemakkelijk een
Fries meer kon zijn. Men zag het
zonder moeite aan het gezicht van
Abe. dat hij nu al weer naar huis
terugverlangde.
Voor het niet meegaan van Len
stra naar Helsinki was een excuus.
Abc heeft nog steeds last van zijn
knie. Wij hebben het zelf uit zijn
mond gehoord, dat hi1 er in Kopen
hagen ook mee heeft gesukkeld,
maar wat voor ieder ander nooit een
reden zou zijn geweest om daardoor
de kans te missen voor minstens één
keer in zijn leven Helsinki te zien,
greep Abe dankbaar aan om naar
Heerenveen terug te gaan. En Karei
Lotsy, die beter dan wie ook Lenstra
kent zal met hoeveel spijt ook
zich de moeite hebben gespaard de
Fries tot andere gedachten te.bren
gen. 'Hij heeft daarmee leergeld be
taald Toen het vorig jaar, In Lon
den. de andere jongens een gat in
de lucht sprongen, dat zij nog een
weekje bji de Olympische Spelen
konden blyven, wist Abe niet hoe
gauw hij een reden kon verzinnen
om Engeland te verlaten.
Een voorbeeld
En nu de affaire, die de K.N.V.B.
er toe heeft bewogen Abe Lenstra
een voorwaardelijke straf te
geven van drie maanden, omdat
enige tyd geleden een schoenenfirma
met zyn naam heeft geadverteerd.
Heel veel is er over deze affaire te
doen geweest, men heeft er om ge
lachen en een beetje smalend het
amateurisme bespot. De K.N.V.B. is
er niet lichtvaardig overheen gelo
pen en niemand minder dan Karei
Lotsy heeft deze zaak zelf onder
zocht.
Hieruit is zonneklaar gebleken,
dat Abe Lenstra werkelyk geen
profiteur is geweest. Het is mis
schien wel nuttig om even te vertel
len hoe de vork precies in de steel
zat. Een vertegenwoordiger van de
schoenenfirma in Heerenveen heeft
Abe er toe overgehaald de verkla
ring af te geven, dat hy zo graag
dat bepaalde merk schoenen droeg.
Het enige, wat men Lenstra kan
verwijten is, dat hy niet de conse
quenties van z'n handeling heeft
.4BE LENSTRA.
gemakkelijk te beïnvloeden
begrepen. Dat is dom natuurlijk,
doch of om deze reden een smet op
zyn naam moet worden geworpen, is
toch wel een vraag, die niet zo ge
makkelijk met ja of nee kan wor
den beantwoord. De voetbalbond
wil hiermede een voorbeeld
stellen doch het klinkt ons in de
oren als sabelgeklettcr, waarmee
men anderen, die ook in de verlei
ding zouden kunnen komen, hun
naam aan -advertenties te geven,
schrik wil aanjagen Voorwaarde
lijke straffen, als deze. lyken ons uit
den boze. Of men had Lenstra een
straf'moeten geven, of men had. aan
de hand van de feiten, met een pu
blicatie van de ware stand van zaken
moeten volstaan. Met een uitspraak
als deze is niemand gediend. Elke
voetballer in Nederland weet wat
hem by overtreding van de ama
teurbepalingen te wachten staat en
als het ons met het amateurisme
ernst is, dan moet ook niet worden
geschroomd de straf er op te laten
volgen. Men zou zich byna kunnen
afvragen of het, by de plannen die
Faas Wilkes heeft om als prof te
tekenen voor een Italiaanse club, in
overeenstemming is met onze be
grippen van amateurisme, hem mee
te vragen voor de tour naar Scan
dinavië. Maar goed, als men zo
lang Faas nog geen contract heeft
getekend daaroverheen stapt
zullen wy de laatste zijn daarop cri-
tiek uit te oefenen. Dan echter ook
niet Lenstra tot zondebok maken.
Dit is, voor ons gevoel, meten«met
twee maten.
geven, die verschilt van dc te
genwoordige. Er komt bijvoor
beeld ander materieel en de
tactische opleiding moet volko
men gewijzigd worden, omdat dc
strijdmethoden van guerilla's en
georganiseerde legers nu xccn-
maal verschillen.
In de Prins Willem III-kazerne
wordt Instructie gegeven ln onge
veer dertig verschillende vakken. Na
ziln oproeping krijgt de soldaat
de huzaar eerst een zogenaamde
elementaire infanterie'-training van
zes weken en daarna komt dc spe
cialisten-opleiding. De een wordt
kanonschutter, de ander telegrafist,
weer een ander wordt chauffeur of
motorordonnans enzovoort.
Allen zyn klasse I gekeurd,
hetgeen betekent, dat ze licha
melijk geschikt zyn voor uiterst
zware dienst. Degenen, die bo
vendien ook over een goede al
gemene ontwikkeling beschik
ken, worden'geselecteerd en ko
men terecht op de kaderschool,
waar zo worden opgeleid tot on
der officier (wagencommandant
e.d.) of op de School Reserve
Offcieren Cavalerie. Daar moe
ten ze veel studeren, zeer veel
zelfs'.
Een wagencommandant bijvoorbeeld
moet alles weten over zijn radio,
over de wapens ln zijn pantser
wagen, over de wagen zelf, over
oriëntatie, over het land en het
volk. waar hij naar toe gaat etc.
Zandbakken
Daartoe worden lessen gegeven in
instructie-lokalen, die voorzien zijn
van zandbakken, waarin practischc
oefeningen kunnen worden gehou
den. Er zijn twee van die zandbak
ken, waarop men in de Prins Wil
lem III-kazerne zeer trots is.
Dc „vuur-bevelcnbaan" is er een
van. Die staat in een grote kamer
half om de geschutskoepel van een
pantserwagen heen. In de zandbak
staan kleine houten huisjes e.d. op_
gesteld en er branden een paar
gloeilampjes in. Dat zijn dc doelen.
De adsplrant wagen-commandant
moet ln zijn geschutskoepel
leren op de juiste wijze het vuren
van zijn schutter te leiden
De andere installatie ls de „mi
niatuur-schietbaan", vernuftig ge
maakt met behulp v^n de Genie.
Dit is een maquette, met huizen, bo
men, spoorwegen, heide, bossen en
meren. In het „landschap" bewegen
zich tank3 voort en er boven cirke
len een paar cartonnen vliegtuigen.
De zaal, waar deze maquette staat,
is voorzien van licht, dat gedempt
lean worden.
Voor de maquette staan twee
draaibare geschutskoepels en daarin
zitten de schutters. Naast de loop
van het kanon steekt er uit de gc-
snhutskoepel de loop van een buks.
Met deze buks wordt geschoten op
de tanks en de vliegtuigen Het een
en ander is zo geconstrueerd, dat de
afstanden relatief niet verschillen
van de afstanden in werkelijkheid.
Ook de moeilijkheden zijn dezelfde.
Met behulp van dit „kermisspul",
zoals men de installaties noemde,
worden dus practische lessen gege_
ven, die er ondanks de korte op-
leidingstyd mede de oorzaak van
zijn. dat de Nederlandse soldaat een
gelijkwaardig makker is van de
strijders der overige by het Atlan
tische Pact aangesloten landen.