Denen laten zich niet het hoofd op
hol brengen door voetbal
Beschuldigingen aan het Londense
adres zijn lasterpraat
Wie geen amateur wjl blijven
moet maar weggaan
Tegen organisator van Duitse
plundering 12 jaar geeist
r
Opstelling der elftallen.
Er is geen sprake van welbewust
offeren van illegale werkers
Schoolkinderen dik bevriend mei
jeugdtrainer Bob
Donderdag 16 Juni 1949
REACTIES VAN ONZE LEZERS OP DE WEDSTRIJD IN KOPENHAGEN
(Van onze sportredacteur)
Mijn ervaringen van de wedstrijd in Kopenhagen hebben verschil
lende lezers naar de pen doen grijpen.
Wat jammerschrijft de heer S., ,,dat ik geen Deen ben want dan
zou ik altijd zeker zijn van m'n kaartje."
„Nu begrijp ik," lees ik in de brief van de heer v. D., waaroyn de
Denen rustig hun beste spelers naar het buitenland laten gaan. Zij la
ten zich niet het hoofd op hol brengen door voetbal."
Een derde lezer schrijft. „Een kwestie-Lenstra is voor het Deense
volk geen kwestie. Wie daar geen amateur wil blijven, moet maar weg
gaan."
E^en oud en toch weer
een nieuw geluid
En zo is het inderdaad. Ik heb
aan verschillende Denen gevraagd
of 7\j het niet spijtig vonden, dat zij
hun beste zonen naar Engeland,
Italië. Frankrijk en andere proflan-
den hebben zien vertrekken en dat
hun beste voetballer van dit ogen
blik, Praest, ook op de* nominatie
staat om naar het buitenland te
gaan.
.,Ja," zeiden zij, „dat vinden we
erg jammer, maar wie geen ama
teur wil blijven, moet maar weg
gaan. Wy zijn geen volk voor prof
voetbal. Wy kunnen het niet beta
len en wy vinden het niet leuk ook
Een voetbalwedstrijd is voor ons een
verzet ja, zelfs een interlandwed
strijd. Daarvan maken we geen ere
kwestie."
Het is een oud en toch ook weer
een nieuw geluid voor iemand, die
pas uit een land komt, waar het
zien van een interlandwedstrijd
bijna een kwestie van „leven of
dood" is geworden, waar fancy-
prjjzen zelfs voor het aanschouwen
Kruistocht voor een
wereldregering
LONDEN. In vijf Europese
steden Nivelles (Belgie), Silke-
borg (Denemarken), Cahors
(Frankrijk), Bad Kissingen (Beie
ren) en Chelmsford (Engeland)
zullen de volgende week „verkie
zingen" gehouden worden onder
auspiciën van de „Kruistocht voor
een wereldregering".
Indien uit het resultaat van de
verkiezingen blijkt, dat er voldoen
de steun is voor de gedachte, zullen
resoluties worden ingediend in de
gemeenteraden der vijf steden,
waarin wordt voorgesteld, dat ge
noemde steden elkanders burgers
wederkerig het ereburgerschap
verlenen en wettelijke stappen wor
den gedaan om het woord „mundi"
(van de wereld) aan de namen van
iedere stad toe te voegen. Volgens
een woordvoerder zou de verkie
zing „slechts het begin zijn van een
sneeuwbal-proces over de gehele
wereld". Een groep .vliegende am
bassadeurs" zal een bezoek bren
gen aan de steden om de „burgers
aan te sporen hun stem uit te bren
gen". De ploeg zal o m bestaan uit
lord Boyd Orr, titulair hoofd van de
Glasgow University en oud-voor
zitter van de wereldvoedselraad en
Claude Bourdet, hoofdredacteur
van het Franse blad .Combat.". De
„ambassadeurs" zullen -20 Juni
Chelmsford bezoeken, op 21 Juni
Nivelles, op 22 Juni Silkeborg en
op 23 Juni Bad Kissingen,
van een kampioenswedstrijd de ge
woonste zaak is.
Niet abnormaal
Een abonné vraagt mij: „Vindt u
de belangstelling by ons niet ab
normaal en moet er niet eens tegen
geschreven worden?"
Ik geloof niet, dat de belangstel
ling by ons abnormaler ls dan bij
voorbeeld In België. Engeland.
Frankrijk, om van Italië en andere
zuldeiyke landen maar niet eens te
spreken. Daar is het heel gewoon
als zeventig, of tachtig duizend
mensen naar een voetbalwedstrijd
zitten te kijken. De enorme belang
stelling voor voetbal maakt het ook
mogelijk, dat er grote sommen kun
nen worden geboden voor buiten
landse spelers.
Het zien van vijftig- of zestig
duizend mensen, hier in de grote
stadions, wekt de vraag op, of ook
onze voetballers althans een deel
van hen In de gelegenheid moe
ten worden gesteld van de grote re
cettes mee te profiteren. Dit is de
onrust van deze tyd. Wat doen we
als straks Wilkes naar Italië ver
trekt en (wat ik niet geloof) Abe
Lenstra hem volgt? Zeggen we dan,
zoals de Denen: „Adieu en veel ge
luk. Wy kijken je er niet kwaad op
aan. maar wy willen hier geen
orofs" of: heffen wy de handen ten
hemel en beginnen we te klagen en
te jammeren, dat ons voetbal hier
door te gronde gaat. Wat doet Xer
xes. als Wilkes een Italiaanse bloem
in z'n knoopsgat steekt? Laten de
Rotterdammers meteen de moed in
de schoenen zakken of zeggen ze:
„Het is jammer, Faas en we had
den je graag in ons midden gehou
den, maar we zullen proberen om
zonder jou ook kampioen te worden
van Nederland
Voelt u. hoe we geestelijkop de
wip zijn komen te zitten? Want
en dat mag no? we) eens worden
aangestipt hier in Nederland
heerst riet het klare, rustige besef
van de Denen, een rust, die ook mo
gelijk gemaakt wordt, omdat geen
duizenden en nog eens duizenden el-
knar verdringen om geen belang
rijke wedstrijd te missen. De meest
fanatieke verdediger van het ama
teurisme moet als hy de opwinding,
voorafgaande aan een belangrijke
wedstrijd, gadeslaat, wel eens gaan
wankelen. Wat in de jongensdagen
van Karei Lotsy als onmogelijk
gold, nl. zün positie in de maat
schappij, door zyn populariteit als
voetballer verbeteren, vindt hij nu
zelf de gewoonste taak ter wereld.
Wij zyn al een heel eind van de oude
koers de koers, die de Tetzners
en de Kesslers voeren afgedwaald
en willen de clubs deze koers blij
ven varen, dan ls ons bescheiden In
ziens een stevige ruk aan het roer
nodig.
Maar dan geen halfslachtige
maatregelen, zoals met de voor
waardelijke schorsing van Abe Len
stra, die alleen maar een averechtse
uitwerking hebben, doch onvervaard
het mes in alle misstanden, die
openlyk of met één oog dicht wor
den getolereerd. En mocht opera
tief ingrijpen de patiënt niet meer
kunnen redden, dan maar liever de
knuppel in het hoenderhok
Internationale sportweek
voor studenten
In de week van 21 tot 28 Augus
tus wordt een internationale uni
versitaire sportweek georganiseerd
in een nog nader te kiezen plaats
in Noord-Italië. Als onderdelen van
deze sportweek werden vastgesteld:
athletiek, schermen, voatbal, bas
ketball en, afhankelijk van de deel
neming, rugby, waterpolo, lawnten-
nis en wielrennen.
Ook Nederlandse studenten zul
len aan dit sportfestijn deelnemen
en wel in de onderdelen athletiek,
voetbal en schermen.
WISSELSLAG-TRIO NOG NIET
TEVREDEN
Maandagavond houdt de R.D.Z.
haar jaarlijkse onderlinge wed
strijden in het Oostelijk zwembad
te Rotterdam. Naast de bekende
adspiranten-. junior- en senior-
banen, staat als no. 1 op het pro
gramma een poging om bet wereld
record 3 X100 m wisselslag, dat
reeds op naam staat van de RDZ
met 3 min. 46.7 sec., te verbeteren.
Het trio, dat deze poging onder
neemt, bestaat uit: Ria v. d. Horst
(rugslag). Nel Garritsen (school
slag) en Irma Schumacher (borst-
crawl). Verder vermeldt het pro
gramma figuurzwemmen en trick-
zwemmen.
Zwitserse spelers voor de
Olympische dag
Voor de wedstrijd tegen de Ne
derlandse Bondsploeg op Zondag 26
Juni te Amsterdam heeft de Tech
nische Commissie van de Zwitserse
Voetbalbond besloten een keus te
deen uit de volgende spelers, vrij
wel allen jongere internationals
Doel: Stuber (Lausanne) en Dou-
goud (Fribourg); achter: Rey
(Young Fellows), Bollinger (Young
Fellows» en Engler 'St. Gallen);
midden: Perroud (Etoile) Rey mond
(Malley) en Casali (Young Boys);
voor: Schoen mann (FC Bern).
Huegi I en Huegi II (beiden FC
Bo/el). Hartmann (Fribourg) Sie-
gethaler (Young Fellows). Stauble
(FC Bazel) er. Riva .I.iendrisioi
RCP heeft kort geding
verloren
De burgemeester van Amster
dam, mr. A. J. d'Ailly heeft dezer
dagen bevel gegeven de door de
Revolutionair Communistische
Partij gebruikte leuze „Indonesië
los van Holland nu" van de ver
kiezingsborden op de grachten te
verwijderen. De "R.C P. had de
burgemeester deswege in kort ge
ding gedagvaard. De president van
de Amsterdamse rechtbank, mr. C.
W. Thöne, heeft Woensdagmorgen
uitspraak gedaan. De R.C.P. is in
het ongelijk gesteld en veroordeeld
tot de kosten. Mr. Thöne conclu
deerde, dat het hier in wezen een
niet burgerlijke zaak was en dat
de burgemeester krachtens de ge
meentewet bevoegd is dergelijke
bevelen uit te vaardigen.
(Inn Med
IN TEGENWOORDIGHEID van
H. Ai. Koningin Juliana werd
Woensdagmiddag in het Indisch
Instituut te Amsterdam de op
richting van de Nederlandse
Bond tot Kinderbescherming op
19 Juni 1299 feestelijk herdacht.
Tijdens de herdenkingsrede van
de minister van Justitie mr. Th.
R. J. Wijers. V.l.n.r.: H. M. de
Koningin, mr. J. Overwater
(voorzitter), mr. II.'de Bie, mr.
A. O H. Tellegen, mej. dr. S.
Huynen, D. Q. R. Mulock Hou
wer. mej. mr. H. C. Sneller en
en mr. J. Coninck Liefsting.
Anton v. d. Waals vraagt
gratie
Mr. G. Jonger uit Amsterdam, de
verdediger van Anton van der
Waals, heeft ten behoeve van zijn
cliënt een gratieverzoek "ingediend.
Tevens zal de raadsman een ver
zoek tot revisie indienen.
Fiebig, de man van de
economische inlijving
Twaalf Jaar gevangenisstraf
werd Dinsdagmiddag door de ad
vocaat-fiscaal bij de Rotterdamse
kamer van het Haags Bijzonder
Gerechtshof geëist tegen de 49-
jarlge Duitser Richard Fiebig, die
tijdens de bezetting in Nederland
een aantal van de belangrijkste
functies heeft bekleed op het ter
rein der economische oorlogvoe
ring; o.m. was F. „Beauftragte für
die Niederlande des Reichsministe-
riums für Bewaffnung uud Kriegs-
produktion", dat eerst onder Todt
en later onder Albert Speer stond.
F. was tenlastegelegd, dat hij
meegewerkt had aan de rationali
sering, in- en omschakeling van
het Nederlandse bedrijfsleven ten
behoeve van het Duitse oorlogs
potentieel. Later richtte zijn
Dienststelle haar activiteit in het
bijzonder op de leegplundering van
talrijke Nederlandse industrieën,
voor tientallen millioenen guldens
aan machines, grondstoffen en ma
terialen werden weggevoerd.
Het Hof had deze zaak reeds eni
ge weken geleden gedeeltelijk be
handeld; als getuigen zijn toen o.m.
gehoord generaal Winkelman, ir. F.
Q den Hollander, de heer C. H.
Teschmacher, oud-directeur van
Wilton-Feyenoord, de heer W. L.
A. de Graaf, directie-secretaris van
Philips.
Vrijwillige en gedwongen
collaboratie
Uit het verhoor bleek dat reeds
in 1940 door de Duitse leiding was
besloten om het Nederlands be
drijfsleven voor de oorlogvoering
in te schakelen.
Zaak Van Dongen
KUNSTENAARS
ZENDEN EEN REQUEST
ROTTERDAM Bestuursleden
van het Gewest Rotterdam van de
Stichting Nederlandse Kunstschil
ders, van de Rotterdamse Kunste
naars-Sociëteit, van de Vereniging
van Kunstenaars R 33, van de Lan
delijke Federatie van Beroepsver
enigingen van Kunstenaars, van de
kring Rotterdam van de Bond van
Nederlandse Architecten, van de
Vereniging Bouwkunst en Vriend
schap, van de Nederlandse Beroeps
vereniging van Danskunstenaars en
van de Rotterdamsche Kunstkring,
alsmede velen, die nauw bjj het
kunstleven te Rotterdam betrokken
zy'n, hebben een request aan het
College van B. en W. van Rotter
dam gericht in verband met de ver
wijdering van enkele schilderüen
van Kees van Dongen van de ten
toonstelling In Boymans, om „de
onberaden maatregel, die in het
Museum Boymans ten aanzien van
het werk van Kees van Dongen is
genomen, zo spoedig mogelyk on
gedaan to maken".
Djokjakarta wordt een
gesloten stad
DJOKJAKARTA De sultan
van Djokja heeft aan Aneta ver
klaard, dat na de formele over
dracht van de residentie Djokja
karta, de stad Djokjakarta tot een
gesloten stad wordt verklaard.
Deze maatregel wordt genomen
voor de handhaving van orde en
veiligheid. Ieder, ongeacht ras of
godsdienst, die zich in Djokja wil
vestigen, is verplicht een vesti
gingsvergunning van de sultan aan
te vragen. De duur van de maat- i
regel is afhankelijk van de situatie. V.
Hieronder publiceren wij voor de radio-luisteraars de opstelling van
het Fins en het Nederlands elftal.
NEDERLAND
Everse
Van Schijndel
Van der Tuyn Schaap
Scheidsrechter
Saris
Schijvenaar
Terlouw De Vroet
Van Roessel Wilkes
Clavê
Nordboe (Noorwegen)
Lehtovirta Vaihela Reunanen Rytkoenen Lilja
Ventjaervi Pylkkoenen Asikainen
Myntti Martin
Sarnola
FINLAND
ENGLAND-SPIEL (16)
Ex-politieke gevangenen
uit de F:I.A.P.P.
APELDOORN. De tweede dag
van het congres der Nederlandse
Vereniging van Ex-Politieke Ge
vangenen begon met een klein in
cident. Buiten „Het Hof van Gel-
re", waar de vergadering zou wor
den gehouden, poogden de uit de
landelijke organisatie getreden
communisten een „Open brief" uit
te reiken.
Het bleef bij een poging en de
heer K. R. van Staal, redacteur
van „Aantreden" keerde zich in de
ochtendbijeenkomst heftig tegen
dit zoals hij het noemde
„nieuwe lastermanifest".
Hij deelde voorts mede, dat in
een bespreking met een vertegen
woordiger van de minister-presi
dent de verwachting is gewekt, dat
binnenkort het radio-appèlkwar-
tiertje zal worden teruggegeven.
Voor het Ex-Po-Ge-fonds, dat
onlangs is opgericht, zal een stich
ting in het leven worden geroepen.
Men verwacht, dat het verlies van
de 5 a 600 uitgetreden leden ruim
schoots zal worden gecompenseerd.
Uit de vergadering werd er vervol
gens op aangedrongen een tele
gram aan de regering te zenden,
met het verzoek niet over te gaan
tct opheffing van de opsporings
missie.
Met algemene stemmen werd be
sloten, zich af te scheiden van de
communistisch getinte internatio
nale organisatie van oud-politieke
gevangenen, de F.I.A.P.P.
Het IS UITERMATE BETREURENSWAARDIG TE ACHTEN dat
hllfkïwiï h' m t noch de Engelse regering zich lol dusver pu-
bllekelbk heeft uitgesproken over de vraag, In hoeverre het verschrikke
U)k Eng and-Spiel. dat aan honderden der beste Nederlanders het leven
heeft gekost, In de een of andere vorm aan geallieerde zjide het delict
b.HdiJh01" i m l opgeleverd. Wtf weten zeer wel. dat In slrikt-
ï!»nen. ïeJ ra,am van deze oorlogsgebeurtenissen „dood door
schuld natuurlek niet in de gangbare zin van het woord ten laste kan
worden gelegd, maar dat wil nog n i e t zeggen, dat niemand aan de dood
der honderden schuldig is. Van der Waals, Poos, Slagter. Ridderhof
men«pn HU «i?".!? vast" Maar staan er achter hen en boven hen
mensen, die schuld hebben aan het scheppen van de mogelijkheid, dat deze
verraders zo succesvol konden opereren? Duldeiyker gezetrd: zijn er in
Londen aay Nederlandse of Britse zijde tijdens de oorlog mensen geweest,
die bewust de Duitsers hebben geholpen bU het opbouwen en spelen van
hun sinister „Spiel"?
Willem van der Reyden
was zeer spraakzaam
WIJ hebben in voorgaande ar
tikelen, welker feitelijke in
houd tot dusver door niemand
met ook maar één steekhoudend
argument is weerlegd, grote op
ruiming gehouden in de massale
hoeveelheid fantasterijen, leugens,
achterklap en geromantiseerde on
zin, die door sommige onverant
woordelijke elementen op geduldig
papier is gezet. Dat was in ieder
geval een dankbaar werk, omdat
het vernietigen van leugencon
structies tenslotte met recht en
reden dienen van de waarheid
rn&g worden genoemd Welnu, wij
hebben geen ander doel gehad. En
wij hebben dat doel en dat doel
alléén voor ogen, nu wij in een
paar slotartikelen conclusies gaan
trekken uit het geproduceerde ma
teriaal.
Allereerst een paar woorden
over de theorie van mr. Van der
Starp. Hij heeft in zijn wonderlijke
brochure plompverloren de stel
ling geponeerd, dat de Engelsen
het England-Spiel hebben gespeeld
om een slachting aan te rich
ten onder de Nederlandse illegale
werkers, teneinde West-Europa te
ontdoen van zijn meest karakter
volle figuren. Immers: Engeland i
wilde de baas spelen in het
oorlogse Europa en om daarbij
niet op teveel concurrentie
tegenstand te stuiten, moesten de
illegale werkers in het massagraf.
Men kan nauwelijks woorden
vinden, scherp genoeg om dit
koortsig gepraat te veroordelen
Hoe ter wereld kan enige regering
er politiek voordeel in zien, dat op
een bevolking van bijna 10 mil-
lioen mensen 1000 personen wor
den doodgeschoten? En waarom
zcu zulk een regering dan ander
zijds honderdduizenden van zijn
jonge mannen offeren in een oor
log, die een strijd was om de vrij
heid der volkeren? En zelfs al zou
men aannemen, dat Engeland de
oorlog heeft gevoerd uit koud
eigenbelang, welk belang kan Lon
den er dan ooit bij hebben gehad
de felste tegenstanders van Duits
land, de illegale werkers die in
het algemeen zeer pro-Engels ge
zind waren te doen ombrengen?
En waarom heeft Londen dan, toen
de gevolgen van het E. Spiel be
kend waren geworden, direct de
militaire geheime dienst S.O.E.,
die totdan met de Nederlanders
samenwerkte, doen uitschakelen?
Waarom zijn er dan vóór Maart
1&42 en na de herfst van 1943 geen
illegale werkers „door Londen op
geofferd?" Gold dat „politieke be
lang" dan slechts voor twintig
maanden van de oorlog? En niet
in de laatste, beslissende achttien
maanden?
Geen normaal mens zal aan de
indruk ontkomen, dat de theorie
van mr. Van der Starp meer een
kwestie voor de psychiater dan
voor de objectieve historieschrijver
is. Het heeft dan ook geen zin er
nog woorden aan te verspillen.
Afleiding-offers?
C" EN andere, in ieder geval iets
fatsoenlijker theorie is, dat
de Engelsen de Nederlandse gehei
me agenten doelbewust hebben op
geofferd, teneinde alle aandacht
dienst te vestigen. Terwijl de Duit
sers dan ingespannen achter de
Nederlanders aanzaten, konden de
Engelsen des te beter en volkomen
onopgemerkt hun Engelse spionnen
droppen voor het eigenlijke grote
werk.
Ook dit is een onhoudbaar ver
haal. Meer niet. Want er zijn in
de twintig maanden van het E.
Spiel geen Engelse spionnen ge
dropt. Er hebben geen Engelse
spionnen radioseinen gewisseld van
Nederland uit.
Mislukte pogingen
P) AAR komt nog bij. dat de
Duitsers verschillende keren
maandenlang vóór het England-
Spiel kon beginnen, geprobeerd
hebben radio-contact met de En
gelse dienst te krijgen, zich voor
doende alsof zij geallieerde agen-
te.r waren- Geen enkele maal zijn
zij er in geslaagd. Hebben de aan
hangers van de offer-theorie dat
over het hoofd gezien? De grote
dag brak voor de Duitsers aan,
toen de agent Willem v. d. Reijden
op 13 Februari 1942 bij dr. Krediet
in Wassenaar werd gearresteerd en
nog op de avond van dezelfde dag
aan Ernst May volgens diens
latere verklaringen, zijn medewer
king aanbood. Dat was geen Engel
se opzet, het was Engelse pech!
En een ongelofelijk buitenkansje
voor de Duitsers! De gehele nacht
van 13 op 14 Februari spraken de
SD-ers Makofsky en May in een
„absolut gemütliche" atmosfeer
met Van der Reijden, die zijn
zendplan en zijn code uitleverde.
,,Hééé, denk om je leven!"
..Vader" Zandt in Utrecht ontwierp
Veilig- Verkeer-actie
(Van één onzer verslaggevers)
„Héééé, denk om je leven in 't drukke verkeer. Denk toch eens
even om veilig verkeer. De klas heeft zelden zoveel schik in
het zanguurtje gehad. Want een leuk refreintje-is dat van het
.Jeugdverkeerslied". De bromstemmen van de jongens klinken
ver uit boven het ijle geluid van de meisjes, wanneer ze dat
„héééé" mogen roepen, in plaats van zingen. Ja, een jofel
vers is het.
Meester heeft ze eerst het een en
ander verteld en ze zijn er stil van
geworden. Elke schooldag, zo vertel
de hij, vindt ergens in het land een
kind de dood in het drukke verkeer.
Altijd dreigt er gevaar op de weg.
Voor je, achter je en opzij. En daar
om is dit jaar de Veilig-Verkeer-ac-
tie vooral op de bescherming van de
jeugd gericht. Zie nu de ernst op de
gezichten, wanneer ze zingen „Maak
bij ons liedje, het teken V.V., Jan,
Klaas en Grietje, een ieder doet
mee!"
Doet ieder kind mee met Jeugd
trainer Bob van het Verbond voor
Veilig Verkeer? In de hoogste klas
sen hebben ze al kennis met hem
gemaakt. Hij kwam niet in levenden
lijve het lokaal binnen, maar op de
omslag van het boekje, dat in hun
klassen werd rond gedeeld, stond hij
nauwkeurig afgebeeld. Een echte,
flinke jongen, trainingsbroek aan,
gestoken in een witte trui met het
Veilig Verkeer-embleem op de borst
en een gezellige pet op de krullekuif.
„Maak er een sport van. veilig te
lopen en te fietsen", zegt hij tot de
Nederlandse jongens en meisjes.
„Fietsen op zichzelf is geen kunst,
maar veilig fietsen, doe dat eens!
Daar is oefening voor nodig, vandaar
dit boekje met pracht sporttermen.
als de „rechte oversteek" en de
..linkse grote". Zo, zonder veel om
haal van woorden onderwijst Bob
verder over oversteken, inhalen,
bochten nemen en wanneer ze ook
de allerlaatste woorden van het
drukwerkje hebben gelezen, zijn de
jongens en meisjes al lang dikke
maatjes met jeugdtrainer Bob, die
zijn leerlingen V.V.-ers noemt en
eigenlijk alle Nederlandse scholie
ren in een grote Veilig Verkeerclub
heeft verzameld. Hun leuze is: „Ja,
dat doen we!"
Grote belangstelling
Maar wie is nu die Bob? We heb
ben half Nederland afgezocht, maar
hem nog niet kunnen vinden. Vol
gende week Vrijdag. wanneer de
actie haar hoogtepunt bereikt, zal hij
Zij was gebaseerd op de eerste
regels van het lied „Waar de blan
ke top der duinen,de erbij beho
rende identity-check was, naar
we met can zekerheid grenzende
waarschijnlijkheid kunnen zeggen:
UN. En toen Van der Reijden ook
nog de code gaf, die bestemd was
voor de in vrijheid in Nederland
werkende geheime agent Aart Al-
blas (Klaas) kon Ernst May die
al veel had geleerd uit de verhoren
van de vroeger gearresteerde Hans
Zomei proberen contact op te
nemen met Engeland. Willem van
der Reyden zat voor hem ?an de
seinsleutel!
En Willem van der Reyden had
hem, volgens zijn latera verklarin
gen, toen al zoveel verteld over de
toestanden in Londen, over de op
leiding, de instructeurs, de gebou
wen en over alles wat May maar
interesseren kon, dat de Duitsers
het grote succes voelden naderen.
Schreieder, Giskes en May begon
nen zich reeds de handen te wrij
ven. Maar het was nog te vroeg!
Met de hulp van Van der Reyden
bleek vermoedelijk omdat hij bij
de aankomst in Nederland zijn zen
der had verloren en dus in lange
tijd geen contact had gehad met
Engeland geen verbinding tot
stand te komen. Maar toen op res
pectievelijk 6 en 9 Maart 1942 de
luitenants Lauwers en Taconis
werden gearresteerd konden
Schreieder en May Lauwers zóveel
dingen vertellen, dat hij wel gelo
ven moest dat er verraad in het
spel was. Ook Lauwers heeft daar
na onder Duits toezicht geseind. En
op 12 Maart 1942 hadden de Duit
sers hun eerste contact met de
overzijde. Het zou twintig maan
den duren alleer er een eind aan
kwam.
DIT IS BOB, de jeugdtrainer van
Veilig Verkeer. Volgende week
Donderdag komt hij op tal van
plaatsen in ons land misschien
letterlijk uit de lucht vallen.
zich pas écht komen voorstellen, in
honderden plaatsen tegelijk De mi
nister van verkeer, commissarissen
der Koningin en burgemeesters zul
len hem ontvangen, nadat hij eerst
per vliegtuig, of zelfs per parachute,
ter plaatse is gearriveerd Tot zolang
blijft hij onvindbaar
De heer S Zandt, die de propagan
da van het Verbond verzorgt en ook
deze nieuwe actie ontwieip. heeft
het ons zelf verteld en die kan het
weten Hij is immers de „vader" van
Bob! We troffen hem op zijn bureau
in de Servetstraat te Utrecht, waar
men deze week druk in touw is voor
de actie van zijn „zoon" In verschei
dene plaatsen van ons land werden
ter gelegenheid van de verkeersda-
gen tentoonstellingen georganiseerd,
waarvoor veel propaganda-'materiaal
nodig is. dat van hieruit wordt ver
zonden Hoewel in honderd-duizen
den exemplaren gedrukt, zijn toch
de voorraden van verscheidene fol
ders al geheel uitgeput De frisse,
pakkende actie blijkt allerwegen een
groot enthousiasme te hebben ont
ketend. En wat er verder nog voor
de scholieren is of wordt gedaan? De
heer Zandt schuift ons een viertal
kleurplaten onder ce neus. Van een
domme eend. een domme egel en een
luie slak, verhalen de lesjes, die er
achterop staan. Alleen de kikker
krijgt een pluim, omdat hij zo ver
standig overstak, toen de weg vrij
was. „Mooie platen om tijdens het
tekenuurtje te kleuren" vindt de
heer Zandt Zo zitten de peuters een
hele tijd met hun neus er boven op.
ze vragen eens wat aan de juffrouw
en dan komt het verkeerslesje er
vanzelf wel in.
Geen acrobaten
De middelste klassen? Die vooral
worden bevolkt door kinderen, die
graag grapjes uithalen op straat.
Voor hen lieten we dit kleurige
drukwerkje maken waarin een be
roep wordt gedaan op hun sportivi
teit en gezond verstand- „Rijd niét
als een wielrenner over de weg.
speel daar ook niet. Iaat je niet door
auto's trekken en maak op je fiets
geen acrobatische toeren."
Al die raadgevingen van ..vader"
Zandt brengt de jeugdtrainer Bob
deze week over aan iedere school
jongen en ieder schoolmeisje in Ne
derland. die vaak nog niet wisten
dat Veilig Verkeer zo'n spannende,
voldoeninggevende sport kon zijn
De enige sport, die je wél op straat
mag beoefenen. Hoor daar klinkt het
onder ons raam: „Ken je ons liedje
van veilig verkeer....?"
De getuige de heer Kruyff, fabrU]
kant te Soest en gewezen hoofd van'
het collaboratieonderzoek afdelin?
Oost, zei, dat hij de indruk had gc.
kregen, dat vrijwel het gehele Ne
derlandse bedrijfsleven in het be-
gin van de oorlog met de pet in de
hand naar de Duitsers was ge
komen om werk.
Deze collaboratie was dus vrij
willig; pas later moesten de Duit
sers dwang gebruiken; kleine be-
drijven konden slechts blijven
draaien, als ze een belangrijk per
centage Duitse opdrachten uitvoer
den. Dit percentage werd steeds
hoger opgevoerd. Indien een be
drijf de opdrachten weigerde, volg
de vaak sluiting.
Ook de scheikundige Leopold uit
Wassenaar was van mening, dat er
vooral in de metaal- en de verfin
dustrie graag gecollaboreerd is. Een
directeur van een Delftse fabriek
vertelde dat zijn bedrijf, dat voor
de oorlog reeds opdrachten uit
voerde voor het staatsbedrijf der
artillerieinrichting Hembrug, in
1940 door de Rüstungsinspektion
voor oorlogspróductie werd inge
schakeld. Toen de fabriek in '44
door gebrek aan stroom de produc
tie moest staken, kreeg hij van de
dienst-Fiebig opdracht zijn perso
neel machines uit de fabriek te laten
demonteren. Getuige had zijn me
dewerking geweigerd; de volgende
dag werd de fabriek door de Wehr-
macht omsingeld en moesten de ar
beiders onder dwang de demontage
uitvoeren.
Een „snorkend manifest"
In zijn zeer langdurig requisitoir
besprak de advocaat-fiscaal ach
tereenvolgens de algemene organi
satorische opzet van het Duitse
economische apparaat, de in- en
omschakeling van de Nederlandse
industrie, het leeghalen der Neder
landse bedrijven en enkele andere
punten.
Fiebig, aldus mr. baron van
Voorst tot Voorst, was d e man van
de economische inlijving van Ne
derland bij Duitsland. Hij kwam
hier met een kleine speciale afde
ling en hij ontving z'n bevelen
rechtstreeks uit Berlijn.
Hij was niet ondergeschikt aan j
het Rijkscommissariaat. Hij stelde'
10 Aussenstelleleiter aan, die in de
verschillende provincies aan het;
werk togen. Daarna deden de zgn.
Umstellungsbevollmachtigen, Duit
se ingenieurs, hun intrede in de
Nederlandse fabrieken om de me-'
tamorfose te verwerkelijken. F. j
vond wel bereidheid tot samenwer-i
king, maar als het nodig was, had I
hij ook-'n stok achter de deur.
In schrijnend contrast met de
totale verarming van de Neder
landse industrie vond eiser het
„snorkend manifest", dat verdach
te na de bevrijding opstelde. Daar
in zegt deze o.m.: wij Duitsers
zorgden voor grondstoffen, wij
herstelden de verkeersmiddelen,
wij behoedden het land voor drei
gende werkloosheid. Slechts aan
de Duitse bemoeiingen heeft Ne
derland het te danken, dat 't na de
oorlog zijn productie zo heeft kun
nen opvoeren.
De advocaat-fiscaal achtte de
tenlastegelegde feiten bewezen.
Deze verdachte aldus mr. Van
Voorst tot Voorst heeft Neder
land in industrieel opzicht dienst
baar gemaakt aan Duitsland en
daarbij niemand en niets ontzien.
Hij is mede schuldig aan de huidige
armoede van ons land.
Hierna kwam de advocaat-fiscaal
tot zijn eis: 12 jaar met aftrek.
De verdedigster, mej. mr. Boon, J
zei in haar zeer uitvoerig pleidooi, j
dat tot ver in de avond duurde, dat
het niet alleen de vraag was, wat I
Fiebig met de Nederlandse in- J
dustne deed, maar ook hoe die in- 1
dustrie zich tegenover hem had ge- t
dragen. Kopstukken en kleine man
nen hadden bij hem de deur plat-
gelopen om aan de Duitsers te mo- j
gen leveren. Was het iemand kwa
lijk te nemen dat hij z'n beste
krachten inspande voor zijn va
derland? Mr. Boon vestigde er ook
de aandacht op dat minister Speer,
de directe chef van haar cliënt,
door het Neurenbergse tribunaal in
vrijheid was gesteld. De dagvaar
ding vermeldde geen enkel per
soonlijk feit, slechts algemeen
heden. Na een zeer uitvoerige
levensbeschrijving van F. gegeven I
te hebben, vroeg de verdedigster,
de onmiddellijke invrijheidstelling!
van F. J
Het Hof willigde dit verzoek niet j
in, het zal Woensdag 28 Juni uit-I
spraak doen. j
Australisch schietbaantje
van 500 millioen gulden
ADELAIDE. In Australia
wordt de laatste hand gelegd aan
de Woomera-raket-schietbaan,
waar over enige weken de eerste
raketten zullen worden afgescho
ten. Aan dezé schietbaan voor het
Britse rijk is twee jaar gewerkt.
Geschat wordt, dat de aanleg van
de baan 500 millioen gulden gekost
heeft.
Twee jaar geleden was Woomera
niet op kaarten te vinden. Van
daag telt het reeds 2.000 inwoners.
De schietrichting loopt uit Woo
mera naar het Westen over de
boomloze Gullarbor-vlakte naar
een punt aan de kust bij Broome,
een afstand van 2.000 km. Hier
vandaan loopt de schietrichting
over het Christmas-Island ten Zui
den van Java. De afstand van Woo
mera naar Christmas-Island is 4500
km. Aangenomen wordt, dat de
Australische regering hier een
waarnemingsstation zal inrichten.
De in Woomera over Christmas-
Island afgeschoten raketten zou
den tussen Australië en Ceylon in
zee vallen.
Reserve-officieren gaan in
Eindhoven vergaderen
De jaarlijkse algemene vergade
ring van de Algemene Vereniging
van Nederlandse Reserve Officie
ren zal dit jaar op 25 Juni a.s. te
Eindhoven worden gehouden. Ge
sproken zal worden door mr. W. H.
Fockema Andreae, staatssecretaris
van Oorlog.
Een aantal hoge militaire autori
teiten, vertegenwoordigers der zus
terorganisaties van zee- en land
macht en een delegatie van Belgi
sche reserve-officieren zullen de
bijeenkomst bijwonen.
