AKKERTJE
Beweging genoeg-de zeeslang
kan rustig blijven slapen
AKKERTJE
Interimregeling Suriname met algemene
stemmen aangenomen
IVÖRÖL
r
Dieren hadden een speeltuin
„Fruitoogst zo goed, dat het
beangstigend is"
Italianen in Frankrijk met
tomaten bekogeld
Strijd om China, Tito en het
Atlantische Pact
yimiwAqwhiqe (JnszJut
Zaterdag 23 Juli 19-19
Zelfbestuur een feit, maar bij amendement
werd onrechtmatige verplichting opgelegd
(Van onze parlementaire redacteur)
Dat de Tweede Kamer gisteravond om half zeven de Interimregeling voor
Suriname aannam met zeventig stemmen vóór en geen enkele tegen, legt
een krachtig getuigenis af van de sterke wil van het Nederlandse volk om
dit overzeese gebiedsdeel voor zijn inwendige aangelegenheden volledig
zelfbestuur te geven. Doch daaraan vooraf gingen twee beslissingen, waar
door Nederland eenzüdig en tegen de gemaakte afspraken Suriname ver
plichtingen oplegde. Het eerste geval betrof de doortrekking van de
gelijkstelling tussen openbaar en bijzonder lager onderwijs tot de kweek
scholen en was het werk van de heer De Kort (KVP). Zijn fractie cn de
fracties van de protestants-christelijke partijen waren op deze laatste
zittingsdag vóór het reces bijna volledig opgekomen, met het voornemen
dit onrechtmatig voordeeltje voor de bijzondere school in de wacht te
slepen. Met 52 tegen 18 stemmen slaagden zij daarin, waarbij zij steun
verkregen van de drie aanwezige V.V.D.-ers en van de Katholieke
P.v.d.A.-er Willems.
61 tegen 8 stemmen. De heer Wei
ter en het grootste deel der A.R.-
fractie stemde tegen.
Er werd ook nog een motie aan
genomen van de heer De Kort, me
de ondertekend door de P. v. d. A.,
de V.V.D. en de C.H.U. Deze had
betrekking op vertegenwoordiging
van Suriname ln het Nederlandse
parlement en nodigde de Regering
uit de Kamer over dit onderwerp
nader in te lichten en eventueel een
desbetreffend wetsvoorstel in te
dienen. Minister Van Sc h a i k gaf
wat het laatste punt betreft de
motie, waartegen hij geen bezwaar
had, een zodanige interpretatie, dat
zij in feite krachteloos was gewor
den. Zij werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen, met aan
tekening, dat de heer Weiter er
tegen was.
De aangenomen Interimregeling
houdt niet alleen in. dat Suriname
zijn eigen aangelegenheden behan
delt in een bestuursvorm, waardoor
de parlementaire democratie ge-
yermoedelijk op 11 Augus-
tus Indonesisch debat
De onrechtmatigheid is duidelijk
aangetoond door minister Van
S c h a i k, die, met de staatssecre
taris van Economische Zaken, mr.
Van der Grinten, als zwijgende
secondant, het wetsontwerp met
kennis van zaken verdedigde. In
het oorspronkelijk ontwerp was de
doortrekking van de financiële ge
lijkstelling tot de kweekscholen
opgenomen, doch in Suriname wa
ren daartegen grote bezwarrn. Men
wees zelfs de gelijkstelling als be
ginsel af, maar Nederland, dat se
dert 1920 de onderwijspacificatie
kent, wenst nu eenmaal, dat deze
ook wordt doorgevoerd in de in de
toekomst autonome delen van het
Koninkrijk: Suriname en de Neder
landse Antillen. Op dat punt kon
minister Van Schaik bij het overleg
met de Surinaamse delegatie dus
niet toegeven. Maar hij maakte de
Surinamers de aanvaarding van het
Nederlandse standpunt gemakke
lijker door af te zien van de gelijk
stelling voor de Kweekscholen,
waartegen zij ook ernstige finan
ciële bezwaren hadden.
Er was hier dus sprake van een
vergelijk. En de minister maakte er
bezwaar tegen, dat door middel van
een amendement deze verplichting
eenvoudig aan Suriname opgelegd
zou worden, doch zijn vermaan
baatte niet, wat met betrekking
tot de heer De Kort nogal eigen
aardig was, omdat deze er bij de
bespreking van het wetsontwerp
over gevallen was. dat niet vol
doende rekening was gehouden met
de verlangens der Surinamers 1
Het tweede geval, waarin aan
Suriname tegen z\jn wil een ver
plichting werd opgelegd, betrof het
huwelijksrecht der Islamitische be
woners van dat gebied.
De heer Schermerhorn
(Arb.) had met de andere vier le
den van de commissie van rappor
teurs een a"mendement voorgesteld
om in het wetsontwerp een zinsne
de te laten vervallen waarin wel
werd gesproken over de huwelijks
voltrekking, doch niet over het
echtscheidingsrecht der Islamieten,
dat van grote betekenis is. Ook
hier gaf minister Van Sc h a 1 k
het antwoord: de Surinaamse dele
gatie heeft het zelf zo gewild. Ook
nadat de heer Schermerhorn zijn
amendement zodanig had gewij
zigd, dat niet de gehele betrokken
zinsnede zou vervallen, doch het
woord „huwelijksvoltrekking" zou
worden vervangen door „huwelijks
recht" kon de minister, die zijn af
spraken getrouw bleef, niet anders
doen dan dit ontraden. Doch het
amendement werd aangenomen met
waarborgd is, met een algemeen,
hoewel niet evenredig kiesrecht,
met een eigen landsregering, aan
welks hoofd de gouverneur staat
als vertegenwoordiger van de
Kroon. Verder zal een vertegen
woordiger van Suriname kunnen
meespreken in de Nederlandse mi
nisterraad, indien daar aangelegen
heden worden behandeld, waarbij
dat land betrokken is. In de Raad
van State zal eveneens een verte
genwoordiger van Suriname kun
nen deelnemen aan de voorberei
ding van wetsontwerpen, waartyj
dat gebied betrokken is; deze ver
tegenwoordiger van Suriname zal
met dat doel benoemd worden tot
Staatsraad in buitengewone dienst.
Nadat de Interimregeling met
algemene stemmen was aangeno
men, luidde de voorzitter het zit
tingsjaar 19481949 uit met het
voorbehoud, dat de Kamer voor een
openbaar debat over Indonesië nog
zou worden bijeengeroepen vóór de
Ronde-Tafelconferentie. Als de
vroegste datum, die daarvoor in
aanmerking zou komen noemde hij
Donderdag 11 Augustus.
Maandag debarkatie van
„Zuiderkruis"
DEN HAAG. Het troepen-
transportschip „Zuiderkruis", met
aan boord de militairen van 1-15
R. I. („de blijvertjes"), 4 A. A. T.
en voorts detachementen van ma
rine. mariniers en K. N. I. L.. wordt
in de nacht van Zondag op Maan
dag te Rotterdam verwacht. De de-
barkat:- geschiedt Maandag 25 Juli.
(Inoez. Med.)
Tanden blank en rein; adem
fris als morgendauw.
(lngez. Med. j
DE KINDERKRANT
Dit weekeinde
Kans op onweer
De weersvooruitzichten voor het
komende weekeinde z\jn, sinds w\j
in ons blad van gisteren wat zonni
ger weer aankondigden, maar heel
toeinip veranderd, ln de luchtdruk
verdeling zijn vrijwel geen wijzi
gingen gekomen en voor zover er
geringe verschillen met de toestand
van gisteren te constateren vallen,
kan worden gezegd, dat de rug van
hoge luchtdruk, die zich van Scan
dinavië tot aan de Azoren uitstrekt,
nog wat in betekenis is toegenomen.
Gisteren is er in ons land aan
vankelijk nog veel bewolking ge
weest. Dat was het gevolg van een
oud front in de Noordelijke provin
cies. In Groningen. Friesland en
Drente heeft het dan ook Vrijdag
morgen nog geregend. Maar lang
zaam aan heeft de bewolking zich
opgelost. Boven ons land echter is
de lucht enigszins onstabiel opge
bouwd en nog wat vochtig.
Ten westen van IJsland bevindt
zich een depressie, die gelijdelijk
naar het noorden trekt. Het front
hiervan beweegt zich langzaam over
de Britse eilanden. Wanneer het ons
land zal bereiken valt op het mo
ment dat wij dit schrijven niet pre
cies te zeggen. Het zal echter in
geen geval vóór Zondagmiddag zijn.
Tegen die tijd bestaat er derhalve
kans op wat regen- en onweers
buien. De wind zal over het alge
meen zwak zijn.
Het water, waardoor delen van
Midden-China zijn overstroomd en
naar verluidt 20.000 slachtoffers zijn
gevallen en twee milliocn personen
dakloos zijn geworden, daalt thans.
De overstromingen worden de erg
ste sedert vijftig jaar genoemd.
VIJF OFFICIEREN van de Ne
derlandse Luchtmacht kwamen
voor een kort bezoek op het
vliegveld Gatow bij Berlijn aan.
Z{j werden rondgeleid door de
eskader-leider J. A. Nunn, die
hen volledig over de geheimen
van de luchtbrug inlichtte.
Eskader-leider Holleway van de
RAF toont de Nederlandse offi
cieren het radar-station. V.l.n.r.:
majoor A. B. Wolff, kapitein P.
W. Brockmeyer. majoor A. J.
Groot en eskader-leider Hollo-
way.
Moskou verdient een
bloemetje
De zeeslang wentelt zich onrustig
in zijn grot, ergens op een rotsach
tig eiland. Hij kent ziin tijd en hij
weet, dat zijn tijdstip weer geko
men behoorde te zijn. Maar hij
heeft ook een fijne neus vóór de
omstandigheden. Het zijn kwade
tijden voor een monster, dat slechts
terwille van de publiciteit bestaat.
De sensaties kennen geen stilstand
meer. De rechterlijke macht schijnt
niet langer naar vacantie te talen,
en processen als dat van de Engelse
moordenaar, of dat van Abetz, Hit-
Iers vertegenwoordiger in Frank
rijk, vullen de bladen in tal van
landen. Waar de misdaad te kort
schiet, komt de sport te hulp. In
het bijzonder Franse en Belgische
bladen komen een deel van de
komkommertijd door met behulp
van de Tour de France. Sport is
een uitnemend vervanger van de
oorlog als dagbladstof, heeft Lord
Nothcliffe eens verkondigd cn vele
kranteneigenaars zeggen hem dat
nog na.
Maar zelfs de echte, grote oorlog,
met millioenen soldaten in het veld,
ontbreekt niet. In China zijn de
communisten over breed front hun
opmars tegen het Zuiden begonnen.
De afmetingen van het gebied zijn
daar waarschijnlijk bezwaarlijker
vijand dan de troepen van de na
tionale regering. Want na al hun
veroveringstochten hebben de rode
heirscharen steeds nog de tweede
helft van het land te overweldigen.
Maar wat de nationale troepen be
treft, die zijn opnieuw begonnen
voor hen terug te wijken, voor de
strijd nog ernstig was ontbrand.
Men kan voorzien dat verder ge
beuren zal wat tot nog toe gebeurd
is; De terugtrekkende legers van
het Zuiden brokkelen snel af, door
dat de voorliefde van Chinese gene
raals en soldaten, om aan de over
winnende zijde te „strijden", in tal
loze gevallen onweerstaanbaar
blijkt. Door deze voorliefde is Mao
groot geworden. Fn zij zal hem nü
stellig verder dienen. Tsjiang Kai-
tsjek weet, waarom hij veiligheid
zoekt op Formosa, terwijl nog een
onmetelijkheid aan vast land het
gebied der zijnen is. Maar de com
munisten vragen zijn uitlevering.
En hij verkiest de bescherming van
de zee, waarop de zijnen nog steeds
de overhand hebben.
De strijd in China moge nog zo
tragisch zijn en nog zo uitgestrekt
van afmetingen, de grote worste
ling van deze dagen wordt niet in
China of op en;g bloedig slagveld
uitgestreden. Een der grote fazen
ervan is nu ingeleid door het ver
bod van de communistische leer
stellingen voor katholieken, dat het
Vaticaan dezer dagen plechtig af
gekondigd heeft. Lang schijnt Ro
me nog geaarzeld te hebben deze
stap te doen. Het is een grote
krachtproef: Zullen de katholieken
de landen, waar de Westerse
Kerk te strijden V eft met de in
vloed van Moskou, zich afwenden
van het communisme en het conflict
met de meedogenloze macht van de
totalitaire staat aavvaarden, aange
spoord misschien door de vrees van
afsnijding van de genademiddelen
van de Kerk?
Hongarije is een overwegend ka
tholiek land, met een steeds abso-
luter wordend anti-katholiek be
wind. Polen is een vrijwel uitslui
tend katholiek land, steeds aanhan-
- door
Eskader-leider Nunn geeft de
Nederlandse officieren uitleg van
de route-kaart. V.r.n.l.: majoor
A. J. Groot, kapitein H. J.
Doornbosmajoor A. B. Wolff,
kapitein Yarde, commandant van
het vliegveld Gatow, kapitein
P. W. Brockmeijer en eskader
leider Nunn.
Dr. M. v. Blankenstein
kelijk geweest aan Rome, waar nu
onder Russische bescherming de
communisten de scepter zwaaien.
Er is veel inn rli. k verzet in het
volk, dat verscherpt wordt door een
traditionele haat tegen Moskou. Zal
het bevel van de Paus de vonk zijn
die ontploffingen teweeg zal bren
gen in deze gespannen atmosfeer?
Wij horen meer van katholiek
verzet uit Tsjechoslowakije. En dit
niet omdat het Tsjechische katholi
cisme bijzonder gehoorzaam is te
genover Rome. Het liet gaarne blij
ken van zekere zelfstandigheid te
genover het Vaticaan. Hussitische
gevoelens hebben steeds voortge
leefd, ook in de katholieke Kerk
van het land. De Tsjechen, het
laatst onder communistische dwin
gelandij gebracht, verdragen die
nog het moeilijkst, en hun geeste
lijkheid schijnt het vermetelst nog
in haar verzet.
Stellig heeft de kerkvervolging in
de satellietlanden de ban van Rome
uitgelokt. In de middeleeuwen heeft
de Paus machtige vorsten daarmede'
tot onderwerping en naar de ver
nedering van Canossa gebracht. Zal
het effect ook nu nog van zo verre
politieke strekking blijken?
Stellig zou de toestand in Frank
rijk en Italië op zich zelf deze oor
logsverklaring niet hebben uitge
lokt. Nu is zij er echter, en zij geldt
ook voor de vele katholieke com
munisten in die landen. Zal een
verdere afbrokkeling van de com
munistische gelederen er het ge
volg van zijn? Niemand schijnt nog
een gissing aah te durven. Een, eens
geducht wapen is ophieuw in de
strijd gebracht; wij moeten afwach
ten of het nog de kracht bezit van
weleer.
Langzaam aan dringt Moskou,
met zijn koppige Kominformpoli-
tiek, Tito in westelijk, richting. Hij
enc de zijnen zijn nog steeds be
vreesd zich met het Westen te com
promitteren, door de schijn te wek
ken dat zij, terwille van de voor
delen, hun communistische ziel
zouden hebben verkocht. De neiging
tot handelsovereenkomsten met de
Angelsaksische mogendheden wordt
te Belgrado echter steeds sterker,
cn duidelijker wordt ook het vissen
naar Amerikaanse credieten. Zuid-
Slavië kan ook wel niet anders.
Nu heeft het een belangrijke stap
gedaan tot verzoening van de zo
fel anti-communistische Amerika
nen. Het heeft ?ijn grenzen naar
Griekenland ge'sloten, waardoor
Zuid-Slavié wegvalt als basis voor
de Griekse rebellen. Belgrado zegt
het zo niet. Het beweert zelfs deze
maatregel te hebben genomen om
zich te beveiligen tegei grensschen-
dingen van officiële Griekse kant.
Maar het gevolg ervan moet zijn
zoals Grieken en Amerikanen dat
wensen. Aldus is ook hun reactie.
Te voren reeds had de Komin
form Tito van heulen met de Grie
ken beticht. Dat had deze zo ge
griefd, dat hij, van de weeromstuit,
juist naar Griekse kant werd gedre
ven. Tito zelf heeft het niet meer
in de hand, waartoe de stugge
dwingelandij van de Kominform
hem brengt. Zeker is in deze strijd
zijn leven voortdurend in het hoog
ste gevaar. Maar tot nog toe is hij
de dans nog ontsprongen. Met dra
matische wendingen moet men ech
ter steeds rekening houden in der
gelijke gevallen. I- het bijzonder
Qog op de Balkan.
Truman en Acheson strijden de
goede strijd voor het Atlantic Pact
en de hulp aan Europa. Het Pact
is niet buiten gevaar, zolang een
gunstige beslissing over de militaire
hulp niet is gevallen. Principieel
heeft het geen vijanden. Maar het
isolationisme leeft nog. Er zijn iso
lationistische senatoren, die een
pact zouden willen, dat geen ver
plichting meebracht tot oorlogvoe
ren, als een der deelnemers wordt
aangevallen. Zij willen de ommelet,
en tegelijk de eieren houden. Dat
gaat niqt.
Rusland blijft echter helpen. Nu
heeft het geprotesteerd tegen de
deelneming van Italië aan het pact.
Dit mag, volgens zijn vredesver
drag, geen bondgenootschap sluiten
met een agressief gezinde staat. En
het Atlantisch Pact 's agressief te
gen Rusland bedoeld, zo zegt Mos
kou, in zijn nota aan de Grote Drie.
Deze dwaasheid komt misschien
niet ongelegen, om de oppositie in
de Amerikaanse Senaat tot betere
gedachten te brengen.
Als de solidariteit v..n het Westen
op allerlei tebied bezegeld is, dan
wordt het tijd een bloemetje te stu
ren naar het Kremlin, bijwijze van
dank voor Marshall-hulp cn het
Atlantisch bondgenootschap, die er
zonder de ruggesteun van de wind
stoten uit Oost Europa wellicht
nooit zouden zijn gekomen.
Er is genoeg beweging. De zee
slang kan gerust weer voor een
jaartje de ogen sluiten
'lngez Med. i
TVTlDDEN in de wei woonde een
konijntje. Floepoor. Hij was
een heel lui konijntje, hij wilde
niet werken.
Zijn vrouw, het konijntje Wie-
beltje. was daar erg verdrietig
over. Ik moet worteltjes hebben,
zei ze. worteltjes voor onze zes
kleintjes. Die moet jij gaan zoe
ken, Floepoor. Maar Floepoor had
feen zin. Hij wilde iets veel leu-
ers doen dan worteltjes zoeken.
Hij wilde spelen.
Ik heb een idee, riep Floepoor,
ik ga een speeltuin voor dieren
beginnen! Alle dieren mogen daar
komen spelen en het kost een
worteltje.
Nou, zei Wiebelt je, z'n vrouw,
als daar maar iets van komt. Ik
hou m'n hart vast. En toen ging
ze gauw het kleinste konijntje een
schone luier aandoen, want dat
moet ook gebeuren.
En Floepoor ging aan het werk.
Hij was opeens heel ijverig ge
worden. Hij maakte een echte
speeltuin, met een wip, en een
schommel en een glijbaan en een
paar ringen. Toen zette hij er een
groot bord neer: Speeltuin voor
dieren. Het kost een worteltje.
O. het liep storm. Er kwamen
hondjes. Er kwamen poezen. Er
kwamen andere konijntjes, er
kwamen kippen en er kwamen
zelfs kleine biggetjes. En allemaal teltjes, die binnenkwamen en
betaalden ze een worteltje. Ze gin- bracht ze aan zijn vrouw, voor de
gen op de wip of aan de schom- kleintjes. Wat een makkelijk le-
mel, ze schreeuwden van pleizier, ventje! Maar eens op een dag, o,
en het was -een reuze succes, die eens op een dag gebeurde er iets
speeltuin. verschrikkelijks. Er kwamen voor
het hek van de dierenspeeltuin
Ft twee hele grote, hele domme
LOEPOOR hoefde niets meer koeien. Ze wilaen er in. Ze had-
♦o Hnnn Hij lag op zijn rug den ieder een worteltje bij zich
■te doeip|PP|IHH|l|i
in de zon, hij verzamelde de wor-
fpR was eens een aardig meisje, ze heette Ineke Bik
ze had twee rode wangetjes, en vlechtjes met 'n strik.
Ze was niet stout of eigenwijs, ze had maar één gebrek:
nieuwsgierigheid, nieuivsgicrigheid, dat is 'n lelijke, trek!
ze wou alles horen
ze wou alles zien
dat mag niet, dat kan niet
ze was nog maar tien.
Ze keek in alle pannen, ze keek in moeders tas,
ze gluurde door het sleutelgat, als er visite uias.
Ze keek in alle kasten en iedereen heeft gezegd:
dat kind is zo nieuwsgierig, daar komt niets van terecht.'
ze wil alles weten,
ze wil alles zien
dat kan niet, dat mag niet,
ze is nog maar tien.
JpENS op een Zaterdagmiddag, om twintig over twee,
zat die nieuwsgierige Ineke alleen op de kanapee,
dat veerde zo lekker op en neer en Ineke kreeg zo'n zin
om binnenin te kjjken. Wat zat daar binnenin?
ze wou het weer weten,
ze wou het weer zien
dat kon toch niet goed zijn
zo'n meisje van tien!
En uit de grote naaidoos nam Ineke moeders schaar,
ze knipte in de kanapee, ze knipte hier en daar,
er sprongen grote veren uit, ze waren van ijzer, heus!
en een van die ijzeren veren kwam tegen Incke's neus.
ze was zo geschrokken
ze kon niets meer zien,
wat dom en verdrietig,
zo'n meisje van tien.
I^OEN vader later thuiskwam en moeder achter hem aan,
toen zagen ze Ineke zitten, wat had dat kind gedaan?
haar neusje zat vol schrammen, ze zat verstijfd van schrik,
de kanapee bedorven en toen moest Ineke Bik
van klits klats klandere
over de knie,
precies als een kleuter
een kleuter van drie!
V__
en ze wilden schommelen cn wip
pen. Dat kan niet, zei Floepoor
zenuwachtig. Dat kan niet, hoor.
jullie zijn veel te groot.
Waar staat dat, zei een van de
koeien boos. Waar staat dat. dat
grote dieren niet mogen schom
melen en wippen?
Dat staat nergens, zei Floepoor,
maar ik zeg het. Jullie zakt door
de glijbaan, en je zakt door de
wip. Ik wil het niet hebben. We
gaan toch. zeiden de koeien. En
daar stapten ze met hun plompe
poten.
Ze gingen samen op de wip zit
ten, maar o, wee, de wip brak
meteen in tweeën. Toen ging een
van de koeien aan de schommel
hangen cn floep gingen de touwen
kapot cn daar zot de koe op de
grond.
Toen pingen ze nog samen op
de glijbaan, maar och. lieve help,
ook de glijbaan brak, cn toen was
de hele speeltuin kapot.
Floepoor zat te huilen en de
twee grote koeien maakten dat ze
wegkwamen.
En nu was er niets meer aan te
doen. Flapoor moest weer buiten
worteltjes gaan zoeken voor z'n
vrouw en z'n kleintjes. De speel
tuin was er niet meer, het was uit
met het gemakkelijke leventje.
Eigenlijk was het wel goed voor
dat luie konijn. Nu moest hij weer
werken en zorgen cn alles was
weer als vroeger.
Maar voor de andere dieren, de
hondjes en de poezen en de big
getjes, die zo'n pleizier hadden
gehad in de speeltuin, ja. daar
was het erg jammer voor. Maar
misschien komt er nog wel eens
een speeltuin voor dieren. Als ze
er dan maar bijzetten: Niet voor
grote zware dieren!
.J
BRAND RICHT SCHADE
AAN BIJ VAN GELDER
WORMER. Vrijdagavond ls
brand uitgebroken ln dc papierfa
briek „Dc Eendracht" van Van
Gelder en Zonen in Wormcr, een
vair de vijf .fabrieken van deze fir
ma, waar voornamelijk pakpapier
wordt vervaardigd.
Dc brand werd kort na zes uur
ontdekt door een machinist van de
fabriek, die rook zag opstijgen uit
de zolderverdieping boven het kan
toor. Hg waarschuwde onmiddellijk
de bedrijfsbrandweer en stelde de
fabriekssirene in werking.
De dorpsbrandweer van Wormer
en de Wormervcerse brandweer
rukten uit en bestreden het vuur,
dat woedde in de afdeling bcdrjjfs-
riemen, de bedrijfsschool. de loon
administratie en het oude archief,
met twintl*" stralen.
Het archief brandde geheel uit,
de loonadministratie ging verloren,
de lokalen, waarin de bedrijfsschool
was gevestigd kregen grote schade
en een aantal bedrijfsriemen werd
door het vuur verteerd. De brand
is waarschijnlijk veroorzaakt door
kortsluiting ln de op de bovenver
dieping gelegen telefooncentrale. De
fabriekslokaliteiten zelf liepen geen
schade op, zodat de werkzaamhe
den niet worden gestagneerd. De
schade is echter vrij aanzienlijk en
wordt op een ton geschat.
Nederlandse markt spoedig oververzadigd,
geringe exportmogelijkheden
Kersen dit jaar zuur en
klein door weinig zon
(Van één onzer redacteuren)
GELDERMALSEN. Een fruit-
jaar zoals we nog zelden hebben
gehad, de kersenoocst was heel
goed cn de vooruitzichten voor het
andere zomerfruit: pruimen, appe
len en peren overtreffen de stout
ste verwachtingen. Dat is de eerste
indruk, die men bij een bezoek aan
de Betuwe opdoet in gesprekken
met boeren en veilinghouders.
Toch zijn er zorgen. Men wijst
op de gele.bladeren, die ten gevol
ge van de droogte der laatste
maanden, van de bomen zijn ge
vallen en het grasveld ïrf de bon
gerd geel kleuren. De boeren we
ten, dat ook het fruit de gevolgen
van deze droogte ondervindt en
daardoor 'wellicht niet tot volle
wasdom komt.
De kersenoogst is heel goed ge
weest. Wel zullen er aan de vei
lingen nog wat zwarte kersen en
„volgers", die vaak ten onrechte
in de winkel komen als Meikersen,
worden aangevoerd, maar toch is
het bijna gedaan.
Er zijn klachten uit het publiek
gekomen, dat over het algemeen
de kersen zo klein waren en vrij
zuur smaakten. Dit is juist, en ook
hiervoor is het minder goede weer
aansprakelijk. De vruchtzetting is
bijzonder overvloedig geweest,
maar door het gebrek aan zon en
de lage temperaturen zijn zij on
voldoende tot ontwikkeling geko
men. Ook hebben zij door het te
kort aan zon te weinig suiker kun
nen vormen, waardoor een zure
smaak overheerste.
Nu is de beurt aan pruimen, ap
pelen, de Yellow Transparant, en
peren, dc Jan Baasjes. Naar kwan
tum beloven de bongerds een re-
cordobgst, de kwaliteit echter zal
wel het een en ander te wensen
overlaten. De droogte, waarover
wij reeds schreven, heeft al vrij
veel val-fruit veroorzaakt en men
vreest, dat de vruchten, die uitein
delijk zullen worden geoogst, niet
tot volle wasdom zullen zijn ge
komen. De nadelen hiervan zullen
zich vooral doen gelden op de ex
portmarkt. Het Nederlandse ver
bruik door particulieren en con-
serven-fabrieken is namelijk bij
lange na niet in staat om de te
verwachten opbrengst op te nemen
Hoeveel Engeland zal willen afne
men is nog niet bekend en even
min weet men of de. Duitse grens
voor de uitvoer van fruit, dat in
tegenstelling tot groente, wordt ge
klasseerd als een luxe-product, zal
opengaan. De situatie die zich daar
door voordoet karakteriseerde een
grote veilinghouder als „een oogst,
zo goed, dat het beangstigend is."
RUMOER IN DE TOUR
Twee ongevaarlijke Fransen winnen
negentiende étappe
Coppi is en blijft favoriet
COLMAR, 22 Juli. Wederom heb-
ben twee mindere „goden" uit de
Tou. de France een etappe gewon
nen. De negentiende, die van Lau
sanne naar Colmar in de Elzas (283
km) werd 't snelst geëindigd door
de gezworen kameraden Raphael
Gcminiani en Jean Marie Goasmat,
beiden Frankrijk. Gcminiani ging
het eerst over dc streep, maar zün
makker noteerde dezelfde tijd: 8 uur
59 min. 57 sec. De reuzen Coppi en
Bartali schenen het allemaal best
te vinden. Zij bleven trouwens hun
leidersplaatsen in het klassement
onveranderd bezetten. Coppi had
alleen oog voor zijn gevaarlijkste
concurrenten, Bartali cn Robic. DIc
liet hij niet ontsnappen. Dc twee
„kleintjes" mochten in eigen land
wel een étappe winnen. In de tijd
rit van vandaag, van Colmar naar
Nancy, zal Coppi zich wel laten
gelden. En dan Zondag! Het sluit
stuk van de Tour. Van Nancy naar
Parijs. Een afstand van 340 km.!
Hoewel de negentiende étappe zon
der veel strijd bleef, moeilijkheden zijn
er te over geweest. De Franse bevolking
heeft wraak genomen voor het wange
drag van het Italiaanse publiek te Aos-
ta Zodra de karavaan gisteren weer
binnen de Franse grenzen kwam wer
den ln dc buurt van Belfort de Ita
liaanse renners cn volgauto's met ste
nen cn overrijpe tomaten bekogeld Een
bekend dagbladdirecteur liep de toma
tenpuree zijn hals binnen en ook ver
scheidene renners werden geraakt.
Coppi moest haastig bukken voor een op
hem af snorrende kol. Ploegleider Binda
heeft scherp geprotesteerd. Als de orga
nisatoren niet in staan voor een rustig
verloop, zullen zijn renners niet meer
starten. Franse wielrenners cn journa
listen hebben inmiddels hun veront.
schuldlgingen aangeboden voor wat
Franse heethoofden hebben misdaan.
Men hoopt, dat die excuses zijn aan
vaard.
Weinig strijd
Zoals gezegd, wat het wielrennen be
treft. was er Vrijdag weinig te beleven
Na drie dagen fietsen in Italië cn Zwit
serland. werd teruggekeerd ln Frank
rijk. De enige ..zware jongen" was dc
Vue des Alpcs. 1409 m. hoog. Gcminiani
en Goasmat Hepen weg en kreqen ten
slotte een voorsprong van 15 minuten.
Dat was te Nommay, op 178 km van
Lausanne. Toen moesten nog 100 km ge
reden worden. Langzaam maar zeker
liep het peleton. waarin men zich niet
druk maakte om de beide vluchtelin
gen een gedeelte van de achterstand in,
maar ingehaald werden zij niet meer.
Interessant was alleen de achtervolging,
welke Schottc Van Steenbergen en Ke_
telecr ingezet hadden. Deze Belgen wa
ren enkele malen door lekke banden
achter geraakt, maar na veel moeite cn
inspanning gelukte het hun na Mul
house op 235 km de staart van het pele
ton weer te pakken. Niet ver van Col
mar demarreerde Diederich. de Luxem
burger cn kwam met voorsprong vóór
dc grote groep op de wielerbaan binnen,
waar Gcminiani intussen reeds met twee
lengten dc sp/int van Maric Goasmat
had gewonnen.
Zonder Gcminiani cn Goasmat zou
deze étappe de rustigste van allen zijn
geworden.
De Italianen Pezzl cn Müano kwamen
na 9 uur 58 minuten 40 sec. binnen, na
sluiting van dc contróle, maar zij wer
den niet uit dc koers gezet. Marcclak
van West Noord-Frankrijk deed er tien
uur 22 minuten elf seconden over cn
werd uitgeschakeld.
Verder heeft Marcel Klnt. die hevige
last van steenpuisten had, dc strijd ge
staakt.
Dc uitslag van de 19c etappe van dc
Tour d,. France luidt 1. Gcminiani
(Frankrijk A.) In 8 59.57. 2. Goasmat
(West Noord) op 1 lengte 3. Diede
rich (Luxemburg) 9 06.04 4. Ausenda
(Italië B z. t 5. Hcndrlckx (België
B.) 9.06.28.
Het algemeen klassement ziet cr al
dus uit; 1. Coppi (IfallÖ) 135 uur 13
min. 44 sec. 2. Bartali (Italië) 135.16 47.
3. Marinclli (lie dc France) 135.26.24.
4 Ockcrs (België) 135.32,27. 5. Robic
(West-Noord) 135.3344. G Dupont (Bel
gië B.) 135 38 02.
Na dc Val des Alpcs is de eindstand
ln het bcrgklasscment als volgt:
1. Coppi 73 pnt 2. Robic en Bartali
62 pnt. 4. Apo Lazarides 47 pnt. 5. Lu-
cien Lazarides 29 pht.
IN 1950 BLIJFT DE
TOUR IN FRANKRIJK
Dc heer rierre Bloch, presi
dent van de nationale maat
schappij van pers-ondernemin-
gen, heeft aan „France-Soir"
verklaard, dat de Tour de Fran
ce in 1950 in Frankrijk zal blij
ven.
Het blad herinnert er aan, dat
de Tour de France, die voor dc
oorlog altijd door „l'Auto" ge
organiseerd werd, in feite be
hoort aan bovengenoemde maat
schappij die het beheer ervan
heeft toevertrouwd aan „l'Equi-
pe" cn „1c I'arisien Libre".
Met betrekking tot de inciden
ten die zich dezer dagen Xe
Aosta hebben afgespeeld, ver
klaarde de heer Bloch: „ik had
er geen idee van dat dc tour
dergelijke reacties te weeg zou
kunnen brengen. Het is ten enen
male ontoelaatbaar dat een zui
ver sport'cf gebeuren tot zulk
een uitbarsting van ongeregelde
hartstochten aanleiding geeft.
Aangezien dc nationale maat
schappij van persondernemin
gen de tour officieel In hoogste
instantie beheert zullen voor het
volgend Jaar maatregelen wor
den genomen. In 1950 zal het
parcours van de Tour de Franse
grens niet overschrijden".
J