Voor hongerige autorijders
De diode-detectortrap in
de televisie ontvanger
Een devies, geen deviezen
T.B.C.-patient kan vrijelijk zijn
omgeving besmetten
Schaakrubriek
Zaterdag 23 Juli 1949
DE ENGELSE BRIGADIER
van politie, Tom Jeffrey, en
de architect Ken O'Connor,
beiden uit Eastbourne in Sus
sex, zijn een voettocht begon
nen, die 1600 km. lang is en
die naar zij hopen hen door
een groot deel van Europa zal
voeren. Zij zijn ook van plan
Nederland te bezoeken. Zij
bezitten geen deviezen, alleen
maar een devies: Laat ons
maar lopen.
PELL MELL heet dit
knikkerspelietje voor
grote mensen, dat in
de zeventiende eeuw
uit Vlaanderen in En
geland werd ingevoerd
Koning Karei II speel
de het al met zijn ho
velingen in Londen en
hun speelterrein werd
later Pall Mall gedoopt.
1NGRID BERGMAN, de filmster uit Hollywood, die thans op het
Italiaanse eilandje Stromboli in de Middellandse Zee 'n film maakt
onder regie van Roberto Rossellini, heeft van een pauze tussen de
opnamen gebruik gemaakt om op een muilezel een tochtje over het
vulcaan-eiland te maken
DE ENGELSE typiste Ruth
Williams ia; gehuwd met een
Afrikaanse edelman. Haar
mans oom, koning van een
negerstam, trad hierop af;
hij keurde het huwelijk niet
goed. zijn onderdanen wel.
Nu is Ruth koningin.
DEAN ACHESON
de Amerikaanse
minister van Bui
tenlandse Zaken
trekt elk weekend
naar z'n boerderij
om er in zijn tuin
te werken.
IN DE BERLIJNSE
zeepkisten-race be
leeft een der rij
ders even 'n moei
lijk ogenblik als
zijn tegenstanders
hem dreigen te kra
ken. Een ander pro
fiteert ervan, want
hij krijgt in de bui
tenbocht vrij baan.
WINSTON CHUR
CHILL, in zijn be
roemde schuilkel
der-pakje uit de
oorlogstijd en op 'n
paar oude vilten
pantoffeltjes, maakt
met zijn Ameri
kaanse vriend, Ber
nard Baruch een
ommetje in de tuin
van zijn landgoed
in Kent.
HONGERIGE AUTORIJDERS behoeven in Los Angelos, Californië niet meer uit hun wa
gen te stappen. Bij The Crack" rijden zij hun wagen maar aan de lopende banden die als
de spaken van een wiel uit het restaurant komen, en leggen 'n briefje met hun bestelling
erop. Een druk op de knop stelt de band in werking. In de keuken wordt de bestelling
opgevangen, in een snel tempo uitgevoerd en de lopende band brengt op een dienblad de
lunch of het diner naar de wachtende automobilist. Twintig auto's kunnen tegelijk be
diend worden.
EEN WANTOESTAND
Wet is machteloos om gewetenloze lijder
tot isolering te dwingen
In het laatste nummer van het groepen: de A-ziekten: pest. cho-
Nederlandsch Tijdschrift voor lera. gele koorts, vlektyphus. pok-
Geneeskunde is een open brief van ken. papegaaienziekte, febris recur-
dr. Schnitzler, Arnhem aan de mi- rens (soort typhus) en de B-ziek-
nister van Sociale Zaken opgeno- ten. waartoe o.m. behoren: typhus,
men Een open brief over een bran- paratyphus. dysenterie, roodvonk,
dend vraagstuk. diphterie. kinderverlamming, nek-
In een tyd. waarin alle krachten kramp, melaatsheid, ziekte van
worden opgeroepen voor de strijd Weil,
tegen de tuberculose, staat het
iedere t.b.c. lijder vrij zijn mede
burgers en familieleden te be
smetten en ziek te maken, zo heet
het in de brief. Helaas ontbreekt de
wet. die de besmettelijke t.b.c. lij
der dwingt de nodige voorzorgs
maatregelen te nemen cn de voor
hem vereiste behandeling te onder
gaan.
Zo vertelt dr. Schitzler van een
besmettelijke t.b.c. lijder in Arn
hem, die zich aan elke behoorlijke
geneeskundige behandeling ont
trekt en die zeker de oorzaak is
geweest van de besmetitng van een
niet gering aantal personen, onder
wie zijn echtgenote en kinderen,
waarvan één zelfs is overleden. De
strafwet biedt geen sancties tegen
dergelijke patiënten; het is immers
nooit precies te bewijzen, door wie
iemand is besmet: al kunnen de
medici de bron van besmetting
nauwkeurig bepalen, de rechtbank
acht dit bewijs niet voldoende. Da
gelijks wordt door gewetenloze pa
tiënten tegen alle medische voor
schriften gezondigd. Voorzover zij
hun eigen gezondheid daarbij op het
spel zetten, kan de wet niet ingrij
pen, maar waar anderen in gevaar
worden gebracht, dient een wette
lijke voorziening getroffen te wor
den.
Juist t.b.c. is als chronische ziek
te daarom zo heel gevaarlijk, om
dat zij in tegenstelling tot andere
ziekten, zeer lang besmettelijk kan
blijven. Gelukkig zijn niet alle
t.b.c. lijders besmettelijk. De leek
kan zijn al-of-niet-beomettelijkheid
niet beoordelen en zal dus goed
doen het advies van de arts te vol
gen. Maar al te vaak ontmoet men
nog patiënten, die maar raak spu
wen en iedereen in 't gezicht hoes
ten. Een wettelijke bepaling, die de
onwillige t.b.c. lijder onder het ge
zag van de medicus brengt, is drin
gend noodzakelijk; beroep op ge
wetensvrijheid lijkt hier niet lo
gisch. omdat er immers sprake is
van gevaar voor anderen. Boven
dien is de gedachte van dwang
maatregelen t.a.v. lijders aan be
smettelijke ziekten niet onbekend
in de Nederlandse wetgeving.
Besmettelijke ziektenwet 1948
De besmettelijke riekenwet van
1948 houdt maatregelen in ter voor
koming van de verspreiding en ter
behandeling van besmettelijke
ziekten. Deze ziekten worden vol
gens de wet verdeeld in twee
tiënten en hun woningen kan aan
iedereen behalve geestelijken en
notarissen worden verboden. Ont
smettingsmaatregelen moeten geac
cepteerd worden. De kinderen mo
gen alleen na toestemming van de
geneesheer naar school gaan. Huis
raad dat niet ontsmet kan worden,
kan vernietigd worden, in welk ge
val de gemeente schadevergoeding
moet betalen.
Bij sommige ziekten zoals typhus
en diphterie kan men. zonder zelf
ziek te zijn, voortdurend bacillen
afscheiden en daardoor de ziekte
verspreiden. De burgemeester heeft
nu het recht deze mensen het wer
ken in bepaalde (bijv levensmid
delen-) bedrijven te verbieden. Ver
dachte personen moeten zich aan
een geneeskundig onderzoek onder
werpen. Deze wet strekt zich ech
ter niet uit tot t.b.c lijders en ge
slachtszieken. Voor de laatsten be
staat een verordening, nog stam
mend uit de bezettingstijd, waarbij
men bij onttrekking van de behan
deling en zo men gevaar oplevert
voor zijn omeeving, op last van de
inspecteur van de volksgezondheid
gedwongen kan worden zich in een
ziekenhuis te laten opnemen.
Rest nu nog de t.b.c., deze bijzon
dere „volks" ziekte, waarvoor ook
dringend wettelijke bepalingen no
dig zijn om de Nederlandse bevol
king voor besmetting door noneha-
lanten te vrijwaren.
Tot het volgende spreekuur.
MEDICUS.
Zaterdagse puzzle
AFTREK-RAADSEL
Van 20 woorden moeten 20 andera
woorden worden afgetrokken. Deze af
trekwoorden zijn steeds één letter min
der als het eerste woord en bestaan uit
de letters daarvan. Een letter blijft dan
over. welke in de gedeeltelijk gestreep
te vakjes staan.
Deze letters, van boven naar beneden
gelezen, geven de namen van twee be
langrijke onderdelen van een buiten
landse legermacht.
Hier volgen, aldus de dubbele om
schrijvingen 1. bewijzen van verdriet
verbleken: 2. machinerie muziekin
strument; 3. zeilboot even getal; 4.
visbewaarplaats voertuig: 5 loophout
proefneming; 6. kleur boom: 7.
mann. dier hemellichaam; 8. lijn of
gewoonte stekelig dier: 9. vennoot
schap meisjesnaam; 10. voertuig
streep: 11. half breken bewerking
van haring; 12. Ned. geldstukken be
werking op vruchtbomen: 13. deel van
een bezem paar; 14. maand ver
voermiddel- 15. muziekgezelschap
reiniging; 16. soort toneelspel venster;
17. houding gemeente; 18. kleur krijt
naaister; 19. insecten rij; 20. bui-
tenl. maat soort bij (dier).
De moeilijke logica
Een vorig maal behandelde ik een en
ander omtrent het doubleren van lage
vijandelijke contracten. Daarin kwam
ik, gesteund door ervaringen uit de
praktijk tot de conclusie dat men niet
té licht moet doubleren en men ander
zijds niet té snel doubles, door de part
ner gegeven, moet uitnemen. Het vol
gende spel demonstreert zeer duidelijk
de moeilijkheden van het doubleren, het
toont tevens aan. hoe moeilijk het blijk
baar is om logisch na te denken.
NA de middenfrequentietrappen is aar> te sluiten synchronisatie-schelder,
nu de diode-detectortrap aan de Het is gebleken, dat het instellen van
beurt om nader te worden bekeken, vldeo-eindbuis het beste geschiedt door
De hierbij afgedrukte tekening dient de kathode van deze buis te koppelen
ter verduidelijking. De signaal spannln- a.an een regelbare weerstand of poten-
gen worden, na de laatste mlddcnfre- tiometer van ong. 300 Ohm. overbugd
quenttransformator te zijn gepasseerd, door een electroliet vaan minstens 10
toegevoerd naar de diode-detector. Als MFd (werkspanning plus minus 12U
gevolg van het modulaticsysteem van volt). Hierdoor is het mogelijk de buis
de zender en de schakeling van de di- tijdens de becldontvangst in te stellen
bde-detector worden aan de weerstand op de beste beeldkwaliteit. Bij minder
van de diode negatief gerichte beeld- goede ontvangstcondities is het beeld
signalen en positief gerichte synchroni- dan nog behoorlijk op te halen Daar
satie-impulsen opgewekt. Na de koppel- evenwel veel van de allerhoogste
condensator gepasseerd te zijn komen beeldfrequenties verloren gaan. plaat
zij vervolgens in de video-eindbuis. In sen wij enige filters om ook dit verlies
de plaatleiding van deze buis komen weer terug te winnen,
de signalen versterkt terug, maar te
gengesteld geladen, dus bceldsignalen Een moeilijkheid is. dat niet iedere
positief gericht en synchronisat!e--im- kathodestraalbuis eenzelfde signaal-
pulsen negatief. Deze worden gezamen- sterkte nodig heeft. Het verschil bijv.
lijk gevoerd anar het rooster van de tussen een lamp van het type DG. 9
kathode-follower. Aan de kathode van 4 (scherm 9 c m van ongeveer 20
deze buis zijn de beeldsignalen dan ook volt en de M.W. 22Y (scherm 22 cm)
nog positief gericht en Juist geschikt van plus minus 30 volt is niet zo groot,
voor de schakeling van de kathode- Anders wordt het als men de Ameri-
maalbuls. kaanse buis 5 B.P. 4 of 7 G P 4 ge-
In de plaatlelding van de kathode-fol- bruikt. Deze hebben 40 A 50 volt sig-
lomer zijn de signalen weer tegenge- naalsterkte nodig om uit te sturen
steld gericht ten opzichte van het roos- (van helder wit tot zwart beclddetail)
ter en zijn daar dus de synchronisatie- en dan moet een extra-vldeotrap wor-
impulsen weer positief, wat nodig is den ingebouwd.
voor de goede werking van de daarop KATHODUS
R. v. 7. 6
KI. h. 8. 6. 5, 4
O. gever. Niemand kwetsbaar.
Het bieden: Oost 1 H, 2. H. pas; Zuid
2 KI 2 Sch. pas; West dble. dble.; Noord
pas pas.
Bij dit biedverloop past het volgende
commentaar. O's openingsbod van 1 H.
is niet foutief: nochtans moet een ope
ningsbod van 3 H. met dit eenzijdige
spel beter worden geacht. Z.'s bod van 2
KI. ls juist, het stelt Z. in staat, later
op een „goedkoop niveau" de Sch.kleur
te laten horen W's double op 2 KI. is
vrij twijfelachtig; W. heeft een fraai
spel en de manche moet daarmede vrij
zeker zijn. Het is de vraag, of 2 KI. vol
doende zal down gaan om het niet-
bieden van de manche te compenseren
2 S A. was wellicht een beter bod ge
weest; persoonlijk prefereer ik 3 SA
met W's kaart.
O. nam de double van 2 KI. uit met
2 H., toch is O.'s spel van defensieve
waarde tegen een KI.-contract; O. kan
rekenen op tenminste 3 slagen, 1 in H.,
1 in KL, 1 aftroefslag in Sch. O nam
de double zéker niet uit. omdat hij de
vlucht naar Sch voorzag: het verdere
bieden wijst op de juistheid van deze
bewering
Z. vluchtte naar 2 Sch. en W„ uiterst
consequent, doubleerde opnieuw: N. liet
dit bod maar al te graag in en thans
volgde een blunder van de eerste orde.
O. paste n.l. ook. Juist tegen een Sch.-
contract heeft O.'s spel haast geen waar
de. Z. bood KI,. W. doubleerde die
kleur. O heeft nog KI. a. 3; ongetwij
feld zal N. korte KI. hebben en vermoe
delijk wel tenminste 4 Sch. Het is niet
aan te nemen, dat W. én lange KI. én
lange Sch. tegen heeft: hoogstens een 5
en een 4-kaart. Met 4 Sch. in N. is het
risico dat het 2 Sch.bod •gemaakt zal
worden enorm. Zonder twijfel had O.
thans 3 H moeten bieden.
Het tegenspelen van OW was al niet
veel beter dan het bieden; West koos
een uitkomst, die het Z. al bijzonder
makkelijk maakte. W. kwam uit met
R a. en speelde R.3 na; zodoende had Z.
al geen zorgen meer om de R.kleur vrij
te spelen met het verlies van slechts 1
slag. O. was nog zo vriendelijk om R b
in de 2e slag in te gooien. Z. kwam aan
slag en speelde Sch. 5. W. gooide Sch b.
N. speelde Sch.2 bij. O. signaleerde H 2.
hetgeen voor W. aanleiding was om KI.
te spelen. O. nam het a. en liet W. een
R. aftroeven. Later kon W. nog een
Kl.slag maken, maar Z. had het contract
gewonnen. Inplaats van de opgelegde
manche, die OW in handen hadden
(4 H. of 3 S_A.) scoorden NZ de man
che met 2 gedoubleerde Sch.
Een spel. waarin de vele blunders ons
leren hoe we niet moeten bieden en
spelen l
De burgemeester kan een A-ziek
te in een afzonderlijke afdeling van
een ziekenhuis laten opnemen
(ook tegen zijn wil); een B-patiënt
kan in zijn woning afgezonderd
worden. Voorts kan de burgemees
ter ook de bij de patiënt inwonende
personen in hun bewegingsvrijheid
beperken. De toegang tot de pa-
1 28—22. 7—11; 2 37—31.. 26x37; 3 27—21
16x27. 4 22x42. 14—20; 5 23—19; 20—25.
6 18—13. 8—12; 7 13—9. 25—30 8 9—4
'30—35; 9 42—38. (Belet 3440 wegens
3832. 19—13. enz. met winst) 9
11—16; 10 19—14 34—40; 11 44—39 40—45
12 14—10 45—50: 13 38—33 3540; 14
4—27 (of?) 12—18! 15 27x4 40—44; en
het spel is remise
Weinig tevreden met dit resultaat
ging ik eens zoeken en ziehier de pa
rel van schoonheid die toen te voor
schijn kwam: 1 28—22, 7—11; 2 37—31.
26x37; 3 27—21 16\274 22x42. 14—20.
(A) 5 23—19 20—25; 6 19—14!! 25—30;
7 14—10 30—35; 8 10—5 34—10, 9 44—39.
(nu dreigt 1813 en 5x6, met winst) 9
8—13; (a) 10 18x9 40—45: 11 9—3
3540 (op 4550 volgt 42—37 en even-
tuael 314 enz12 546. en wit wint
want op 5045 volgt nu 42—37. enz.
a) 9 8.12: 10 18x16 40—45. 11 5—46
35—40; 12 42—38 en wit wint.
A) 4. 11—16; 5 42—37, 16—21 (b)
6 37—32. 21—26 (c) 7 32—27 14—20.: 8
23—19 20—25; 9 19—14 25-30- 10 14—10
30—35: 11 10—5 34—40; 12 44—39.
(Dreigt nu 27—21, 18—13 enz. met
winst) 12 8—13: (d) 13 18x9 40—45;
14 27—22!! 4550: (gedw. want op elke
andere volgt 9—3 en eventueel 317.
enz. met winst). 15 5—28 50x33- 16 28x39
26—31; (gew.) 17 9—4! 31—37; (gedw.)
18 4151! en wint door de dreiging
39—30, enz.
Een winstgang van 20 zetten diep met
een problematiek slot.
Dat verbergt zo'n eenvoudig schijven-
standje van 6 tegen 6 stukken!
De resterende ondervariantjes wor
den gaarne aan de speurzin van de
lezer overgelaten.
Een bijzonder eindspel
„Ik heb het sleuteltje", zeide de oude
Jacob Meijer, daarmede -doelende op
zijn kracht in het eindspel, waardoor
hij zich uit menige hachelijke situatie
wist te redden of menige partij die er
remise-achtijj uitzag, tot w-inst wist te
voeren.
Ook de grootste kracht van wijlen
Jac. de Haas lag ln het eindspel. We
herinneren ons een door deze laatste
gespeelde partij in een memorabele
match tegen Fabre, waarin de Haas
theoretisch totaal verloren stond. Hij
wist de Fransman echter enkele uren
lang met tactische manoeuvres zodanig
van de kook te brengen dat deze de
•draad kwijtraakte 'cn de partij werd
remise.
Ook wijlen I. Presburg heeft op dat
gebied héél wat gepresteerd, vooral in
nadelige standen!
De Jongere generatie van dammers
heeft het geheim van dit gedeelte van
ons spel nog slechts voor een gering
deel doorgrond en dat is Jammer want
daardoor ontstaat vaak een miskenning
die ons spel. zelfs in eigen kring, niet
ten goed komt.
Een dezer dagen kregen wij ln een
vriendschappelijk partijtje het volgende
eindspel.
Zwart: 7 8 14 16 26 34.
Wit: 18 23 27 28 37 44
Wit was aan zet en het spel verliep
als volgt;
OPLOSSING VORIGE WEEK
Wanneer de woorden in volgorde van
de nummering 7. 12. 8. 10. 2. 9. 3. 11.
4. 1, 6 cn 5 van boven naar beneden
worden ingevuld, leest men in de twee
de en vijfde geheel doorlopende kolom
men de namen
KAMPERFOELIE en LIJSTERBESSEN.
