Nijmegen brengt alle tippelaars een
grootse bloemenhulde
in een
r
Zending in China bedreigd
met de ondergang
Op de laatste dag zeventien,
uitvallers, 316 in totaal
r~
Schele hoofdpijn P
"'""AKKERTJE
Protest tegen
Fox-contract
Josephine Baker mijmert over
haar levensavond
Ookhaal van sstn p&luj maópz
Leopold III, koppig volhouder
Zaterdag 30 Juli 1949
3
tlngex. Med. i
NIJMEGEN De eerste tippelaar, die gisterochtend om
elf uur op de „Wedren" arriveerde, stond een beetje verlegen
en onhandig met z'n bosje bloemen onder z'n arm rond te
kijken, want er was niemand om hem te ontvangen. Hij moest
maar zolang op een stoeltje gaan zitten, want pas om een uur
gingen de controleposten open. Zo beschouwd had hij er ver
standiger aan gedaan de 55 kilometer niet in zeven uur af te
leggen en beter 's middags de stad binnen kunnen komen,
toen de muziek speelde en wij op de Wedren, het grote plein
in het hartje van Nijmegen de indruk kregen, dat het weer
Bevrijdingsdag was.
„Dat ik dit nog mag
meemaken
Pim Mulior
egt
DeVRIJDINGSDAG, ja zo zag
het er gisteren m Nijmegen uit.
Burgers en militairen, bedolven
onder bloemen en kilometers lang
toegejuicht door duizenden, die
's morgens vroeg al hun stoeltjes
buiten hadden gezet. In de historie
van de Vierdaagse is het niets
nieuws, maar ieder jaar opnieuw
komt men er van onder de indruk. I
Ieder jaar is de laatste dag van dc 1
Vierdaagse een feestdag. Dan werkt
er na twaalf uur 's middags nie
mand meer in Nijmegen. Kantoren,
fabrieken, zelfs de winkels sluiten
om iedereen gelegenheid te geven
naar de tippelaars te kijken. Maar
toch leek het alsof het nog nooit zo
druk was als nu. Geen duizenden,
tienduizenden stonden langs de weg
om naar het binnentrekken te kij
ken. dat uren achter elkaar heeft
geduurd.
Dit was dan het grote ogen
blik, waarop vier dagen lang
het oog gericht is geweest, het
heerlijke ogenblik, waarvoor
pijn en vermoeidheid werden
getrotseerd. Zo Nijmegen bin
nen te komen, bloemen te krij
gen van familie, vrienden of
van de burgers en door iedereen
te worden toegejuicht of toe-
geklapt.
Menigeen kon er zijn ogen niet
droog bij houden, waterlanders
kwamen te voorschijn en hij of zij
behoefde er zich niet voor te scha
men. De opgekropte spanning moest
een uitweg hebben en het was be
ter dat het hier gebeurde dan latei-
op de „Wedren want dan was het
risico groter dat er een paar Rode
Kruishelpers aan te pas moesten
komen.
Uren en uren lang trokken de
stoeten voorbij, militaire detache
menten voorafgegaan door muziek
korpsen, groepen, verenigingen en
tippelaars, die de vierdaagse op hun
eentje hadden volbracht. En nie
mand. niemand was vergeten, ieder
een had bloemen, De militairen
droegen ze in de koppels, op de
mutsen gestoken, sommigen hadden
een fruitmand gekregen, die ze
meetorsten. Er moet gisteren na af
loop van de vierde dag in Nijmegen
wel geen bloemetje meer te krijgen
zijn geweest.
OVERTOCHT OVER DE
MAAS
Het centrum van de vierde dag
was Cuyck, waar de pontonniers
van Geertruidenberg een ponton
over het water hadden gelegd, waar
door het scheepvaartverkeer voor
enkele uren werd afgesloten. Het
vorige jaar is aan het leggen van dit
ponton nog een week gewerkt, nu
was het in anderhalve dag klaar.
De tachtig pontonniers, die hier
een mooi stukje werk hebben gele
verd, zaten tevreden naar het re
sultaat daarvan te kijken. Het vorig
jaar is ook strubbeling geweest,
doordat het ponton al weer werd af
gebroken, voordat de laatste tippe
laars de Maas gepasseerd waren en
mariniers met gevelde bajonet
moesten dreigen om de opdringen-
den, die elkaar in het water zouden
hebben geduwd, tegen te houden.
Nu is alles veel prettiger en regel
matiger verlopen.
Gasten van Cuyck, die naast de
burgemeester en majoor Breunese
hét voorbijtrekken hebben gade ge
slagen waren de Belgische ambas
sadeur, Z.E. Graeffe, de Belgische
militaire attaché kolonel Servaes en
de commandant van de Belgische
parachutisten.
In Cuyck, dat voor velen een rust
plaats was, zijn we in een klein
cafétje er nog getuige van geweést,
dat een jarige tippelaar door z'n
makkers op een tafeltje werd gehe
sen, onder het zingen van „lang zal
die leven!"
DE VADER VAN DE SPORT
Onder de velen, die op de „Wed
ren" het binnenkomen hebben gade
geslagen bevond zich ook de vader
van de wandelsport, Pim Muiier,
Vacan tieprijsvraag
De vacantietijd is aangebro
ken. Onze administratie, die
duizenden vacantie-adressén
van onze lezers te verwerken
krijgt, weet er van mee te
praten.
Wat beleven al deze vacantie-
gangers? Ons blad organiseert
een prijsvraag, die u de gele
genheid biedt op deze vraag
een antwoord te geven. Zet uw
interessantste vacantie-ervaring
op papier en stuur ons uw op
stel toe. De drie beste inzendin
gen belonen wij met een prijs
van tien gulden. Het is niet de
bedoeling, dat u een reisbe
schrijving geeft. Het gaat er
om, een bepaalde belevems te
beschrijven, die uw vacantie
belangwekkend heeft gemaakt.
Onze redactie fungeert als jury.
Beroep op haar uitspraak is
niet mogelijk.
De inzendingen mogen ten
hoogste driehonderd woorden
bevatten en moeten gericht
worden aan de Administratie
van ons blad. In de linker bo
venhoek van de enveloppe ver
melde men het woord „Vacan-
tiepr ijs vraag". De termijn van
inzending sluit 31 Augustus.
die indertijd tot de oprichting van
N.B L.O. de stoot heeft gegeven.
We hebben de grijze sportsman
nog even gesproken en gevraagd of
hij tevreden was.
„Het is mooi", zei de heer Muiier.
„dat ik dit nog mag meemaken Het
was indertijd gauw op papier gezet:
de reglementen voor de oprichting
van de N.C.L.O.. maar er hebben
jaren over heen moeten gaan voor
dat zoiets, wat we nu zien, mogelijk
was. Enfin, net eender als met het
voetbal, dat ook is uitgegroeid tot
een van de populairste volkssporten
Alleen moeten we er nu voor op
passen. dat het geen beroepsspnrt
wordt
Wat de vierdaagse betreft, gelo
ven wij. dat de héér Muiier zich
minder zorgen behoeft te maken, al
was er dan ook een Amerikaan in
onze nabijheid, een toerist, die met
verbaasde ogen stond te kijken en
ons vroeg, hoeveel die mensen daar
nu mee verdienden.
„Niets", zeiden wij. „Het kost hun
nog geld
„Niet te geloven", zei de Ameri
kaan. „Waarom doen die mensen dat
dan?"
Dat had hij beter aan de mensen
zelf kunnen vragen, aan de kinde
ren, die bloemen en zoenen kregen
van hun moeders, aan de moeders,
die bloemen en zoenen kregen van
hun kinderen, aan opa Dinkhuysen,
dié nu toch beslist voor het laatst
mee heeft gedaan, aan opoe Bon
tenbal uit Putten, die met haar 223
pond wel de dikste tippelaarster
van de vierdaagse geweest zal zijn.
Hij had het ook kunnen vragen
aan hen, die zich kreunend en
strompelend aan de goede zorgen
van dr. Avenarius kwamen toever
trouwen en waarschijnlijk zou hij
van allemaal hetzelfde antwoord
hebben gekregen: „om dat wij er
plezier in hebben
VEEL MINDER UITVALLERS
DAN ANDERE JAREN
Wie in de vestibule van de meis-
jes-HBS stond, waar vier dagen
lang het hoofdkwartier is geweest
van dr. Avenarius en de éen na de
ander er kreunend zag b.nnen-
strompelen, zou minstens op de ge
dachte zijn gekomen, dat zo n vier
daagse toch maar een bedenkelijk
genoegen moet zijn. En toch is dat
niet zo In de eerste plaats, vertelde
ons dr Avenarius. zijn er veel min
der uitvallers dan de laatste jaren
na de oorlog. De mensen hebben
bet<?r voedsel, betere sokken en be
tere schoenen en zijn bovendien wat
misschien nog wel het belangrijkste
is, beter getraind. En een blaar is
heus niet iets om over te zitten
kniezen, mits... deze goed wordt
behandeld.
Dr. Avenarius klaagde over de
kwakzalvers, die onderweg zeggen:
„wat. heb je een blaar? Kom maar
hier. Zal jk je wel vanaf helpen".
Dan geven ze een prik en zeggen:
ziezo, nou doet-ie geen pijn méér.
Nee. op dat momént niet, maar
's avonds liggen ze hier in bed. met
infectie. Als een blaar goed wordt
behandeld, door onze mensen, dan
kun je er wel zes krijgen en toch de
vierdaagse uitlopen
De laatste dag bracht nog 17 uit
vallers, in totaal 316. Van de 7204
zijn er dus 6888 aangekomen. Een
prachtig resultaat.
DE VIERDAAGSE AFSTANDS
MARSEN in de omgeving van
Nijmegen zijn heden beëindigd.
De ouderen onder de duizenden
deelnemers hebben lang geen
slecht figuur geslagen en staken
zeljs vele ..broekjes" de loef af.
De 64-jarige „Jan de Tippelaar"
uit Raalte, die de gehele Vier
daagseop zijn klompen heeft
afgelegd, kreeg voor deze uit
zonderlijke prestatie een wel
verdiende hulde.
DE KINDERKRANT
'n
NEW YORK. John R., Andu.
oprichter en voormalig president
van de Indonesian League ol
America, en Odie Rothic, die hem
ali. president opvolgde, hebben een
krachtig protest laten horen tegen
het z.g. Fox-contract, dat getekend
werd door dr. Sumitro en drie an
dere leiders en dat. zo verklaren
zij, een werkelijk handelsmonopo-
lte over Indonesië verleent aan
Matthew Fox en andere Ameri-
koanse zakenlieden voor een perio
de van 15 jaar.
Wij vernemen, aldus Andu en
Rothie, dat de heer Fox reeds bijna
een millioen dollar voorschoot voor
het betalen van kosten in de Ver.
Staten. Een deel van dit geld werd
verkwist aan persoonlijke luxe,
dure appartementen, een grote vil
la op Long Island voor dr. Sumitro,
verscheidene auto's en drie grote
kantoren die bezet werden met
Amerikanen en waar Indonesiërs
kool werden ontvangen.
Wij stellen ons zo vervolgt
het protest in hevige mate te
weer tegen enige poging het Fox-
cor.tra^t op te leggen aan de toe
komstige federale regering van de
republiek der Verenigde Staten
van Indonesië of het Indonesische
volk met de in Amerika gemaakte
schulden te belasten. De publicatie
van het Fox-contract heeft de In
donesische zaak geschaad. Zelfs het
Statedepartement heeft het con
tract in het openbaar verworpen.
Wij vertrouwen, dat de leiders in
Indonesië zich niet voor de gek
laten houden en deze rampzalige
overeenkomst niet ratificeren.
Prijzen tentoonstelling
„Gouden Handen"
Op de nationale tentoonstelling
„Gouden Handen" te Ede verwierf
de Nederlandse Vereniging voor Mo
delbouwers te Amsterdam de eerste
speciale tentoonstellingsprijs, de
tweede was voor de miniatuur ker
mis van de heer T den Uijl uit Gor-
kum. Bij de groepsinzendingen was
de eerste prijs eveneens voor de Ne
derlandse Vereniging van Model
bouwers en de tweede voor de per
soneelsvereniging der Nederlandse
Spoorwegen. Ook in de technische
groepen ging de Nederlandse Ver
eniging van Modelbouwers aan de
spits.
Bij de schilderijen-expositie kende
de jury de volgende prijzen toe: 1
H Scheuer. Den Haag (landschap
bij Wijhei; 2 F. S. Majoor. Amster
dam (stilleven); 3. mevr. J. M Kloet.
Den Haag (stilleven) Aquarellen, te
keningen en grafiek: 1. P. Bust, Nue-
nen (tekening); 2. D Buijgers, Am
sterdam (stilleven met eieren); 3. H.
Alkemk, Den Haag (bloemen stille
ven); 4. W. C. .M. van Waegeningen,
Arnhem (portret).
V.
PARIJS Van Joséphine Baker de populaire, cabaretière, zangeres en
revue-artiste zijn de mémoires verschenen. Dit schijnen tegenwoordig der
gelijke artisten zich aan hun goede naam verplicht te achten: ook Maurice
Chevalier leverde immers zijn levensbeschrijving en wel in een boek met
de naam van „Ma route et mes chanyns".
Zoals men weet treedt momenteel „la Bakèr" zoals de Fransen de popu
laire zwarte kunstenares noemen op in de „superrevue" Féeries et
Folies in de bij de buitenlandse toeristen welbekende Folies-Bergères.
bananen-schillenrokje tot aan mijn
rol als Maria Stuart, in m"n laatste
revue. „Je voudrais partir en beau
té". en dit laatste zinnetje bewijst,
voorzover nodig, dat la Bakèr zich
de Franse mentaliteit volkomen eigen
heeft gemaakt!
Maar is het lied dan uit? Gaat
Joséphine Baker in een vergeten en
verlaten streek een privé-leven lei
den'' Als men dit meent kent men
haar niet: want met hoeveel liefde
schrijft ze vele bladzijden vol over
haar éllergrootste wens: ergens in
Frankrijk een model-dorp te bou
wen waarvoor zij het geld bijeen
hoopt te brengen en waarvan zij de
weldoenster zal zijn!
Joséphine Baker: navolgster van
Fredenk van Eeden en Robert
Owen, en lichtend voorbeeld voor
het Franse Ministerie van Wederop
bouw Hoe zei ze het ook weer0
..Partir en beauté"?, heengaan in
schoonheid.
..Een model-dorp wil
ik bouwen
Blijkens haar
mémoires zal
deze revue haar
„zwanenzang"
zijn. voor zover
men dit woord
kan gebruiken
voor een derge
lijke show
waarin Jose-
phientje o a. het
„Ave Maria"
zingt in een met
ingenieuze i'i,
lichteffecten tot
kerk omgeto
verde zaal.
Zij schrijft na
melijk;
„Ik zal de
ilanken vaarwel
zeggen zodra
het doek in de
ze revue voor
de laatste maal
gevallen is."
Nu wordt de
schok van deze mededeling wel
enigszins opgevangen wanneer men
bedenkt dat de revues van de Folies
Bergères minstens twee jaar „door
draaien". En Joséphine wordt toch
al een jaartje ouder niet ieder
een is een Mistinguett dus wie
zou haar een welverdiende rustige
levensavond misgunnen
Zij schrijft over haar. zelfs voor
een artiste, ongewoon drukke en
enerverende leven, dat haar van de
onbekendheid van een zangeresje
leidde tot aan de hoeg stoel van ge
neraal de Gaulle die haar het ,,Lo-
tharinger kruis" (in goud» op de
borst spelde, tijdens de oorlog, in Al
giers. Men verwondert zich als men
dit boek doorgebladerd heeft niet
meer als men leest: „Ik ben het moe
voor „vedette" te spelen. Rondom
de naam van „vedettes" spelen zich
te veel intrigues, te veel „combina
ties" af. Ik verlang er slechts naar
als vrouw te leven temidden van de
vrouwen
Toch houdt de beroemde artiste
nog een verrassing voor haar bewon
deraars in petto: zij zal waarschijnlijk
ook na haar pensioengerechtige leef
tijd nog te zien zijn, en wel in een
film over haar leven
„Ik zoek een regisseur die mij be
grijpt." leest men in haar boek, „en
die in mijn léven weet door te drin
gen van mijn eerste optreden in een
Aantal t.b.c.-ge\ allen nog
steeds zeer hoog
DEN HAAG. Aan het 45ste
jaarverslag over 1948 van de Neder
landse centrale vereniging tot be
strijding der tuberculose is het vol
gende ontleend:
In 1945 was het sterftecijfer voor
de tuberculose gestegen tot 85 9. in
1946 bedroeg dit nog 46.9, in 1947
was hét reeds gedaald tot 37.3 en
thans is het 28.3, aldus meldt het
45ste jaarverslag van de Ned. Ver.
tot bestrijding van Tuberculose.
Het aantal sterfgevallen bedroeg in
1948. 2770. De sterfte aan longtuber-
culose vertoont volgens deze voor
lopige cijfers van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek een.dalen
de lijn, en is zelfs lager dan in 1939,
toen het sterftécijfer het laagste
was, dat ooit in Nederland was
voorgekomen. Het aantal ziektege
vallen is evenwel nog zeer hoog. In
dit verslagjaar waren bij de dis-
trictsconsultatiebureaux totaal 17547
nieuwe lijders aan actiéve tubercu
lose ingeschreven. De gevolgen voor
de toekomst van dit hoge ziekte-
cijfer zullen ernstig kunnen zijn.
vooral daar vele patiënten, dié be
smettelijk voor hun omgeving zijn,
nog dikwijls lang moeten wachten,
alvorens zij in het sanatorium kun
nen worden opgenomen. Er is dan
ook voor de tuberculose-bestrijding
grote activiteit nodig.
Spoorwegongeluk bij Erie
veroorzaakt vertraging
LUNTEREN. Mét man en macht
zijn de Spoorwegen bezig met het
opruimen van de ravage, die giste
renmorgen is aangericht tengevolge
van de ontsporing van de goederen
trein bij Ede. Twee grote kranen
uit de depots Utrecht en Nijmegen
zetten de gekantelde wagons naast
de spoorbaan. Verwacht wordt, dat
hedenavond het betreffende baan
vak vrij gemaakt zal zijn. waarna
begonnen kan worden met het leg
gen van nieuwe rails. De oude zijn
over een afstand van ongeveer 150
méter vernield, evenals de wissels.
Intussen ondervindt het treinver
keer in beide 'richtingen nog steeds
vertraging, zij het ook minder dan
aanvankelijk werd gevreesd, hoewel
tussen De Klomp en Wolfheze op
enkel spoor gereden wordt. Zelfs de
electrisc'ne tractie kon weer worden
ingeschakeld.
Zian weer kampioen
DEN HAAG. De Haagse wa
terpoloclub ZIAN is Vrijdagavond
door een 51 overwinning op de
HZ en PC voor de vierde maal in
successie kampioen van Nederland
geworden.
T?R was eens een draak (dat
hoor je niet vaak!)
en dit was een hajige, kwajige
draak,
een draak vol schubben en
vinnen
Er kwam uit zyn neusgaten
vurige rook,
z\jn staart was geribbeld, zijn
voorpoten ook,
cn iedereen raakte totaal van
de kook,
wat moest je met zo iets
beginnen?
Want iedere morgen om kwart
over uier
dan kwam hy zyn hol uit, dat
vreeslijke dier,
zijn ogen loerden venijnig!
Hij roofde de kinderen, werkelijk
waar
hij at ze, h\j vrat ze met huid en
en met haan
en iedereen vond dat verschrik
kelijk naar!
maar wat kon je doen? heel
weinig!
7 OEN was er een mannetje
in die stad,
die ergens een oude muizenval
had,
hij zei: O, ik vang 'm wel even!
Toen lachten de mensen van
Hi en van Ha!
DAT is niks. zei Pieter. 't Is
een stuk papier Nee. zei Mies.
't is geen papier, het beweegt.
Ze zaten allebei op een hekje,
vlak bij de fabriek en keken
naar dat zwarte vlekje bij de
muur, dat zich bewoog.
Ik zal eens gaan kijken, zei
Pieter. Hij kwam terug en hield
iets in zijn hand. 't Is een mus,
zei hij. 't Stomme dier is hele
maal nat. Mies keek naar het
kleine hoopje ellende en riep:
Nat? Joh. hij zit onder de olie!
En warempel, het was geen
water, het beest was helemaal
vettig van de olie. Zijn veertjes
plakten aan eikhar. zelfs zijn
oogjes waren toegekleefd. Ooóch,
zei Mies. zou daar niks aan te
doen zijn? En hoe komt die mus
zo7 Er zal ergens olie gelegen
hebben, zei Pieter. Kom mee. we
gaan 'm naar dokter Maartcnse
brengen.
Pff, zei Mies. dokter Maarten-
se heeft wel iets anders te doen
dan mussen te helpen, die in de
olie hebben gezeten.
'k Ga het toch proberen, zei
Pieter. want dokter Maartense is
de enige dokter, die we kennen
en hij weet altijd overal raad op.
De dokter is aan 't eten en zo
meteen heeft hij spreekuur, zei
het meisie, dat opendeed. Wat
willen jullie?
Ik wou 'm beslist even spre
ken, zei Pieter. die de mus onder
zijn jas vasthield.
LT VEN later kwam dokter te
voorschijn, heel haastig cn ge
jaagd, maar toen hij het verhaal
hoorde, moest hij lachen cn had
er eigenlijk wel pleizier in. Ben
ik nu ook al dierenarts, zei hij.
Jongens, ik heb het zo druk, maar
ik zal Truus naar jullie toestu
ren. die kan het wel Truus was
het aardige meisje, dat altijd
hielp op het spreekuur en ze
leefde helemaal mee, toen ze die
arme mus zag. Och, de stumper,
zei ze, wacht ik zal een flesje
ether halen. En toen piet een stuk
watten en dat spul uit een flesje
werd de mus schoongemaakt. Het
was een peuterwerk cn het duur
de lang. Nou is ie schoon, zei
Truus eindelijk. Maar hij blijft
zitten, zei Mies. Ja, je moet 'm
even de tijd gunnen om bij te
komen. Weet je wat, neem hem
maar mee naar huis cn laat hem
dan wegvliegen als hij beter is.
Daar gingen ze. met de mus
onder Pieter z'n jas. Zie je wel,
zei Pieter, dat dokter Maartense
overal raad op weet. Verdraaid,
zeg. hij beweegt. En werkleijk,
dc mus spartelde een beetje.
Pieter liet hem op zijn hand
zitten. Het musje probeerde te
vliegen, maar het ging nog niet
zo vlot. Blijf nog maar even bij
ons, zei Mic-s, en ze namen hem
mee naar huis en zetten hem
achter op het plaatsje
De volgende morgen was de
mus verdwenen. Boe is het mo
gelijk, zei Pieter, hoe bestaat het,
dat dat beest weer goed is.
Er zat een mus te sjilpen in
de dakgoot. Was jij het? vroeg
Pieter aan hem. Maar de mus
vloog weg.
IVn draak in een muizenval
vangen. Welja!
Ze lachten hem uit cn zc
jouwden hem na
maar 't niannetj'is kalm
gebleven
Hy zette de muizenval onder
een boon»,
en wat lag erin? Een schoteltje
room!
Toen kroop hij achter de struiken
En 's morgens vroeg op het
zelfde uur,
daar kwam weer de draak en
hij sproeide weer vuur,
het mannetje raakte wel tvat
overstuur,
en de draak stond stil om te
ruiken
IJ IJ snuffelde rond en hy rook
I -I aan dc boom,
(cn draken, dat weet je, zijn
stapel op room,
daar kunnen zc zó naar
verlangen!)
daar zag hij de val en de draak
nam.ccn sprong!
Nu zat hy er voor cn hij strekte
zijn tong
zijn tong gleed naar binnen,
hef deurtje zei: Pong!
Daar zat ie, daar zat ie,
gevangen!
Het mannetje kwam uit de
struiken vandaan
hy riep alle mensen, daar
kwamen zc aan,
wat waren die mensen
verwonderd!
een draak in een muizenval,
wel, wel. wel!
toen maakten ze portcmonnaics
uit z'n vel,
('t is werkelijk waar, hnor, wat
ik vertel!)
en het werden er zeker wel
honderd!
En 't mannetje kreeg non een
sigaret
en nou is het uit en nou moe'
je naar bed!
.y
l/ngcz Med i
tegen doorzitten bU
wlelrijden en stuklopen
Queuille met de hakken
over de sloot
PARIJS. De Franse regering van
Henri Queuille verwierf gisteravond
in de Nationale Vergadering een
meerderheid van slechts drie stem
men over de kwestie van de va-
cantiegratificatie voor personeel
van de nationale dienst voor soci-
alft verzekering. De officiële cijfers
van de stemming waren: 289 voor
de regering en 286 tegen haar.
De twee voornaamste regerings
partijen, de socialisten en de voor
uitstrevende katholieken, evenals
enkele radicalen en onafhankelijke
conservatieven stemden voor de re
gering. Tegen stemden de commu
nisten, de Republikeinse Partij
van de Vrijheid en enige onafhan
kelijke conservatieven en radica
len. Ofschoon deze meerderheid de
kleinste was, die enige Franse re-
gring na de bevrijding heeft be
haald, verklaarde premier Queuille
zich in de wandelgangen tevreden
en vastbesloten om in functie te
blijven.
Alle kans voorlopig
verkeken
De protestantse en katholieke
zending hebben het eeuwenlang
niet gemakkelijk gehad in het on
metelijke China, maar nu de poli
tieke toestand daar volkomen ge
wijzigd is krijgen de zendingen het
nog moeilijker.
Zal het communisme ginds dc
verkondigers van het Christendom
er voorgoed uitwerpen, als geheel
China door Mao Tse Toeng ver
overd is? Of heeft het hier en daar
zo diep wortel weten te schieten,
dat bij volledige afwezigheid van
zendelingen de zaak zelve nog
kans op voortleven heeft7 Velen
hebben er een zwaar hoofd in
Werk van 1300 jaar
Reeds in de 6de en 7de eeuw be
gonnen de Nestorianen een poging
tot geloofsverbreiding in de gebie
den die wij tot China rekenen. In
de 12de eeuw ontwikkelde Rome
een sterke zendingskracht in de
België drijft naar
referendum
EEN wrange kwestie blijft de
koningskwestie in België.
Langzaam sukkelt zij naar een op
lossing, die waarschijnlijk de te
rugkeer van de koning zijn zal Zij
is wat ingewikkelder dan zij velen
zal toeschijnen.
De koning heeft zijn situatie niet
juist overzien, toen hij het bevel
over de troepen op zich nam, en
met de troepen capituleerde. Maar
dit kan geen reden zijn hem ver
wijderd te houden van de troon.
Heel velen van hen, in alle kam
pen, die nu weer een grote rol spe
len in de Belgische politiek, heb
ben dit foutieve inzicht met hem
gedeeld Algemeen is men bereid,
te erkennen dat de koning, ook al
heeft hij ook later nog fouten be
gaan, altijd met goed-vaderlandse
bedoelingen heeft gehandeld. Zyn
eer is niet langer met dit geschil
gemoeid.
Zijn huwelijk kan uiteraard voor
de socialistische oppositie, die fel
tegenover hem staat, evenmin een
reden zijn om zijn terugkeer tegen
te houden De oorzaak van het
conflict moet dieper liggen en ligt
ook dieper. Dit is de achtergrond:
Het parlementaire stelsel was
enige jaren voor de oorlog vastge
lopen, doordat de verkiezingen een
evenwicht van tegenstrijdige krach
ten opleverden. Dat was in België
veel erger dan in ons land. Het
.parlement leek soms niet meer in
staat tot werken.
Een ervaren en wijs koning had
kunnen pogen leiding te geven in
de goede richting. Maar Leopold III
was noch ervaren, nóch, het moet
worden gezegd, wijs. Hij meende
te zeer, zijn eigen gezag tegenover
deze wantoestand te moeten plaat
sen. Hij was niet soepel, veeleer
eigengereid. Zyn omgeving dwong
geen respect af, en bracht hem ze
ker niet op de goede weg. Niet en
kel tot de parlementaire politiek
bepaalde zich de invloed van die.
omgeving, zij bracht ook onrust in
de leiding van het leger, waar be
kende aanvoerders voor vrij duis
tere hofinvloeden moesten wijken.
De koning had politieke raad
gevers, zeker door hem met de
beste bedoelingen gekozen, die
niet onbedenkelijk werden gevon
den. Daartoe hoorde in de eerste
plaats een socialist, Hendrik de
Man, zeker iemand van grote be
kwaamheid, maar met de mentali
teit van een gezaglievend Duits
professor. Hij leeft nu als balling
in Zwitserland, en kan. om zijn ge
drag tijdens de bezetting, onmoge
lijk terugkeren.
Dit alles had tengevoige, dat
reeds voor de oorlog de aanvanke
lijke populariteit van Leopold III
zeer had geleden. Men overdreef
stellig zijn neiging tot autoritaris
me, maar onbegrijpelijk was dit
wantrouwen niet.
Dat leeft nu voort. Men weet dat
door
Dr. M. v. Blankenstein
de koning koppig is, en verwacht
daarvan niet het beste in de op
positiekringen. die zowel de meer
derheid der liberalen als de socia
listen omvatten. Ook onder de ka
tholieken gaan velen niet met lust
en vreugde mee met hun partij.
Zo ziet men: onregeerbaarheid
was een der oorzaken van de on
populariteit van de koning. En nu
veroorzaakt die onpopulariteit on
regeerbaarheid, die anders niet
meer zou hebben bestaan.
Het schijnt naar een referendum
toe te drijven. Enkel echter als een
peiling van de openbare mening,
ter voorlichting van 't parlement.
Want de Belgische constitutie,
waaraan men niet getornd wil
zien, legt de beslissing in handen
van de volksvertegenwoordiging.
Nu erkent de koning zelf: Hij
wil alleen terugkeren als een be
langrijke meerderheid te zijnen
gunste stemt. Dat is juist. Een ko
ning kan niet, zonder ongelukken
te veroorzaken voor zijn dynastie
en voor zijn land, steunen op de
helft plus een. De oppositie wil nu
weten hoe groot de koning zelf
zich die meerderheid voorstelt.
Wordt men het daarover eens, dan
zou nu links groter bereidheid tot
het aanvaarden van een volks
stemming bestaan dan kort gele
den waarschijnlijk leek
Een overeenkomst op dit punt
lijkt dus de oplossing. De katholie
ken zouden, door hun meerderheid
in de verenigde Kamer en Senaat,
een herstel van de koning kunnen
afdwingen. Maar aan dit gevaarlij
ke experiment zal ook Leopold
zelf zich niet willen wagen. De ka
tholieke leiders hebben daarvoor
wel tc veel verantwoordelijkheids
gevoel.
Zo ziet het politieke oorlogster
rein in België er uit. Een beslissing
kan niet lang meer op zich laten
wachten.
aan de Nestoriaanse invloedsfeer
belendende gebieden. Tot de komst
van de Jezuiet Mattco Ricci was
het effect van al deze zendings
pogingen niet groot geweest. Maar
Ricci c.s. beheersten het Chinees
vóór zij aan wal stapten en zij
wisten ook de voortgang van de
wetenschappen in Europa te mel
den, iets waar de Chinese keizers
onverwacht belangstelling voor
gingen tonen. Daardoor viel het dc
Jezuiten gemakkelijker dan hun
voorgangers om terrein te winnen.
Ook hielden de Confucianen een
tijd iang de Christelijke missiona
rissen voor een soort reizende en
trekkende monniken. die een
geestverwante leer kwamen bedis
cussiëren ei die eigenlijk liever tot
het Confucianisme wilden over
gaan. Om dit laatste te bevorderen
bood keizer K'ang Hsi aan een
nichtje van de Paus tot zich te
nemen. Dit aanbod werd genegeerd
en toen werd keizer K'ang Hsi
wantrouwig en hij gaf aan dat
wantrouwen lucht in zijn politiek
testament: „Laat ons krachtige re
geringen houden," ried hij zijn op
volgers, „anders zullen de Euro
peanen met China kunnen doen
wat zij willen. Als dan bovendien
de Mongolen binnenvallen, zijn wij
verloren."
Die waarschuwing is geslachten
lang met vergeten. De zending
heeft met een van bovenaf gevoed
wantrouwen te worstelen gekre
gen. De grootste uitbarsting kwam
in 1900 bij de zogenaamde Bokser
opstand: kerk na kerk werd in de
as gelegd, duizenden bekeerde
Chinezen werden over de kling ge
jaagd en hun bezittingen geconfis-
kperd.
Daarna klaarde alles op, onder
pressie van het westerse overwicht
op een machteloos, verscheurd
China; de missies konden zelfs
grond verwerven. Scholen, gewone
cn hogere, schoten als paddestoe
len uit de grond, evenals hospita
len en weeshuizen, cn veel Chine
zen genoten een westerse opvoe
ding om die later in Europa te
gaan voltooien.
Bij de worsteling tussen Kwo-
mintang en communisme koos het
Chinese Christendom voor-de na
tionalistische regering. De zende
lingen van „Bethlehem" een
Zwitserse zending zijn thans we
gens „spionnage" in de gevangenis
geworpen; de Belgische en Neder
landse missionarissen in de rand
gebieden zijn allen verdreven en
de Amerikanen zijn verdwenen,
zodra hjn consulaten hen terug
riepen.
Al het moeizaam opgebouwde
werk schijnt te niet gedaan, d.w.z.
niet alleen de verbreiding van de
leer is volkomen stopgezet, doch
ook de verzorging van wezen, von
delingen en zieken. Wat de zending
betreft en het zendingsidealisme,
lijkt het voorlopig „Nacht over
China".
Allen hebben echter besloten in
China te blijven en een of ander
ambacht uit te gaan oefenen om
aan de kost te komen en hun zen
ding toch te volbrengen
