PALINGFUIKEN VAN NYLON
EN OUDE SCHEEPSTYPEN
Laat het buiswater maar gerust
komen, de visser vist
r n
Muzen vermeien zicli in
het zoele Salzburg
Zaak Lages verdaagd tot
5 September
Met een Harderwijker botter op
een nachtelijke reis
Scheepshistorie
in doeken
Dinsdag 2 Augustus 1949
SCHIP OP STRAND, i
BAKEN IN ZEE
EEN SCHIP OP HET STRAND
is een baken in zee, zegt men.
Van deze Harderwijker botter
kan dat niet worden beweerd.
Hij is niet per ongeluk op de
kust gelopen, maar gisteren met
vereende kracht uit zijn element
gehaald en op de Vismarkt ge
plaatst, ter gelegenheid van de
visserijtentoonstelling, die van
morgen is geopend. Tijdens de
duur van de expositie zal de
boot bemand zijn met liejtallige
meisjes in Volendams costuum,
die op de harmonica spelen, vis-
sersliederen zingen en met de
collectebus rondgaan ten bate
van de Niwin. De botter is des
avonds tegen betaling te bezich
tigen. Als er veel bezoek komt en
de meisjes niet tevergeefs met de
bussen rammelen, zal Harder
wijk in staat zijn éen of mis
schien wel meer rimboekisten
naar de jongens overzee te stu
ren.
Visserijtentoonstelling in Harderwijk
(Van een onzer redacteuren)
HARDERWIJK Hedenmorgen om 10 uur opent burge
meester G. J. Numan van Harderwijk de visserijtentoonstelling,
die gedurende tien dagen in de lagere school aan de Vismarkt
zal worden gehouden. Van dat ogenblik af zullen talrijke be
zoekers hun schreden naar deze expositie richten. Want Har
derwijk zou niet Harderwijk zijn, wanneer de visserij en alles
wat daarmee samenhangt er niet in het middelpunt van de
belangstelling zou staan. Laten wij op deze. voor de oude Zui
derzeehaven zo belangrijke dag, onmiddellijk constateren, dat
de stands, die men heeft ingericht een bezoek ten volle waard
zijn.
Fraaie sprei, gebreid
van viskatoen
In vijf lokalen krijgt men een uit
stekend beeld van alles, wat er bij
het visserijbedrijf in het algemeen
en bij de Zuiderzeevisserij in het
bijzonder al zo komt kijken. Men
ziet er de modernste hulpmidde
len vaan nee de vssersmon van
vandaag -Is uitgerust. Men doet er
tevens een indruk op van het ver
leden. Men treft er palingfuiken en
dwarskuilen van nylon, die meer
en meer de katoenen netten van
gisteren gaan verdringen Men vindt
er ook afbeeldingen van de oude
schcepstypen. waarmee de voorva
deren van de huidige Harderwijkers
al eeuwen geleden de Zuiderzee
bevoeren; scheepstypen waaruit
zich via sompen en bonsen de te
genwoordige botter heeft ontwik
keld.
Deze afbeeldingen van scheeps
typen vormen één van de grote
aantrekkelijkheden van deze ten
toonstelling. Men vindt ze ifi alle
lokalen en op alle» stands. Zonder
uitzondering zijn zij vervaardigd
door de heer E den Herder te Har
derwijk. over wiens liefde voor het
schilderen in ons blad al eens eer
der is geschreven. Van zijn collec
tie heeft hij honderd stuks aan het
tentoonstellingscomité in bruikleen
afgestaan Zij dragen er niet wei
nig toe bij deze expositie leerzaam
en Interessant te maken.
In een der lokalen is alles bij
eengebracht. wat betrekking heeft
op scheepsuitrustingen en de zeil
makerij. Deze afdeling is ingericht
door de firma Groen, die al sinds
1854 te Harderwijk is gevestigd.
Men kan er gadeslaan hoe de zei
len worden gemaakt en men kan cr
ook tenten, kampeerbenodigdheden
en dergelijke artikelen bewonderen,
die alle door de fa. Groen in de
handel worden gebracht.
Een volgend lokaal wordt in be
slag genomen door de netten-
GOEIE VANGST OUWEMAN"
breierü van de heer H Petersen.
De vervaardiging en de reputatie
van het vistuig worden er gede
monstreerd. Er hangen prachtige
snoekbaars-, paling- en botnetten,
zowel van nylonvezel als van ka
toen en er is ook een fraaie col
lectie handwerken, uit viskatoen
vervaardigd Het pronkstuk daar
van is wel een bijzonder mooie
sprei die gemaakt is door de 18-
iarige Nellie Kok uit Harderwijk;
die daar een peKele winter Overig
aan heeft gewerkt.
Een derde schoollokaal bevat het
model van een Harderwijker vis
sershuisje. met oude schouw De
92-jarige Marten Foppen uit Har
derwijk heeft het voor de duur van
de tentoonstelling betrokken en
voor ieder, die er zich voor interes
seert geeft hij daar een demon
stratie van het nettenboeten.
De visserijtentoonstelling is voorts
verrijkt met een uiterst decoratieve
stand van de afdeling visserij en
schelpdieren van de voedingrraad.
die vooral opvalt door een verlicht
diorama met een stoomtrawler in
volle zee. bezig met de haring
vangst. Statistieken en leuzen, te
gen de wanden aangebracht, wij
zen de bezoekers op de betekenis
en het belang van de visserij.
Het actieve tentoonstellingsco-
mité heeft naast al datgene wat
deze expositie aan interessants
biedt, gezorgd voor een aantal at
tracties. Men vindt deze zowel op
de tentoonstelling als daarbuiten.
Wij noemen hiervan in de eerste
plaats de thee- en koffieschenkerij.
die in een der schoollokalen is in
gericht door de firma Kanis en
Gunnink uit Kampen Buiten het
eigenlijke tentoonstellingsgebouw
is er voorts een visbakkerii op de
vismarkt, waar de liefhebbers, in
een omgeving van dennegroen. aan
tafeltjes" en stoeltjes genieten kun
nen van het kostelijke zeebanket,
waarom op deze expositie toch
eigenlijk alles draait
Op de Virmarkt bevindt zich
voorts een echte Harderwijker bot
ter. waarover elders in dit blad
het een en ander wordt verteld.
Het is de eerste maal in de geschie
denis van Harderwijk, drc men een
dergelijk vaartuig op het droge
heeft geh.esen.
Tenslotte vermelden we nog. dat
C. KLAASSENde cctieve voor
zitter van de Harderwijker vis
serijvereniging die zelf veertig
jaren over de „wastobbe" heeft
gezwalkt.
gedurende de tentoonstclFng de
bekende Vispoort. een der oude
bouwwerken van Harderwijk ge
heel is geïllumineerd.
In Harderwijk rekent men cr op.
dat de visserijtentoonstelling veel
bezoek zal trekken We zijn er van
overtuigd, dat deze verwachting
zal worden vervuld. Niet alleen,
omdat er thans heel wat vacantie
gangers op de Veluwc zijn. die er
graag eens een kijkje zullen komen
nemen, maar ook omdat zij de aan
dacht zal trekken van de vissers
bevolking uit andere plaatsjes,
zoals bijvoorbeeld Bunschoten en
Snakenburg Tussen en 2 en 13
Augustus zal het druk worden op
de Harderwijker Vismarkt en hé«-l
wat paling en bokking zal er wor
den verschalkt
Militaire athletiek-
kampiocnschappcn
DEN HAAG —10 Augustus wor-
den op de slntelbaan aan de Laan
van Poot te Den Haag de nationale
militaire athletiek kampioenschap
pen gehouden.
Hieraan nemen o m. deel: Op de
100 m: Klein en Saat; op de *100 m:
Elstak en Van der Deest; op de 800
en 1500 m: Roffel. Discuswerpen en
kogelstoten: Postma; hink-stap-
sprong en verspringen: Van Eg-
mond en Vernie; hoogspringen
Vcrnle en Kcyzer.
Clavigo in Salzburg
Spelers uit Duitse en Oosten
rijkse theaters hebben onder regie
van Ernst Lothar in het kader van
de Salzburger Festspiele een voor
stelling gegeven van Goethé's
treurspel „Clavigo" dat voor de
eerste maal sedert het bestaan van
de Festspiele in Salzburg werd op
gevoerd Speciaal Will Quadflieg
boekte enorm succes in de titelrol.
In de Franse zone van Duitsland
zullen Goethe-postzegels worden
uitgegeven.
Een Amerikaanse kunstken
ner Carston Smith, directeur van
„The National Arts Foundations"
in New York. heeft meegedeeld,
dat hij reden had te veronderstel
len, dat verdwenen kunstschatten,
waaronder zeer kostbare herinne
ringen aan Mozart in Russische
handen zijn gevallen.
In het vooronder staat
voortdurend een bakkie
klaar
GA nou eens een keer mee, had
schipper Klaassen van de H.K.
112 gevraagd en 't was op zijn ge
zicht te zien dat hij een weigerend
antwoord verwachtte.
Hij, de jongste van de Harder
wijker schippers, weet heel goed
dat de burgers er niet van terug
hebben om een nacht op zee te
zwalken en dat de belangstelling
voor paling pas begint wanneer die
gerookt op tafel staat.
Maar schipper Jan had misgere-
kend: de krantenman nam de uit
nodiging dadelijk aan, maakte
meteen een afspraak en zo vertrok
tegen de avond de H.K. 112 met
een passagier aan boord. „Goeie
vangst ouweman", riep er een van
de kade. Dat ..ouweman" is bij de
vissers een uiting van vriendschap
en heeft met de leeftijd niets uit te
staan.
Er woei een flinke bries uit het
noordwesten, een windje waar in
vroeger dagen de vissersknechts
een broertje aan dood hadden,
want dan moest de schuit door de
lange havenpieren getrokken wor
den. Maar nu is het de motor die
het werk doet. De H.K. 112 heeft
een hele beste, een kleine Diesel,
zoals er maar drie op de vloot te
vinden zijn De anderen doen het
met een Ford-motor, ook wel goed
maar die is toch niet sterk genoeg
om in alle omstandigheden de log
ge botter zijn wil op te leggen Dat
zagen we al spoedig buitengaats,
toen we op alle vissers-vaartuigen
inliepen.
Schipper Klaassen nam een noor
delijke koers om het vanggebied te
bereiken in de buurt van Urk.
Waarom juist daar? Ja, dat is nu
juist het vak. Kwestie van aanvoe
len en je moet als visser geboren
zijn om dat te kunnen.
Twee en een half uur stomen,
recht tegen de wind in. Dat wordt
een natte boel. Het buiswater
vliegt over het schip als een plcns-
regen en de passagier in zijn zo
mers regenjasje krijgt al spoedig
door. welk een grote rol de kleding
bij de vissers speelt. Maar Aart, de
knecht krijgt medelijden voorziet
de gast van een oliepak en een
zuidwester. Zo gaat het beter! Laat
het buiswater nu maar komen, hoe
meer hoe liever en 't is een lust, de
waterval op te wachten telkens
wanneer de kop van het schip
bokst tegen een stevige roller.
Daar sta je dan naast de schipper
aan het roer en ondergaat de mach
tige bekoring van het woelige wa
ter; links en rechts in de verte wat
scheepjes die evenals wij een tek
gaan maken, prachtig v.olkenspel.
eenzaamheid. Harderwijk is niet
meer te zien en Aart waarschuwt
dat in het vooronder een bakkie
klaar staat. Visser en knecht drin
ken dag en nacht door een bakkie
en verdwijnen elk ogenblik in 't
knusse hokje dat vooronder heet.
Een gezellig vertrekje dat een
beetje naar teer ruikt maar daar
wen je wel aan.
Voort gaat de botter, zet de kop
op de golven, steigert als een paard.
De passagier bemerkt wel dat
schipper en knecht oogluikend kij
ken hoe hij zich houdt: ze merken
nog niets en denken: wacht maar
als we straks aan de kuil liggen,
dan zal je wat anders beleven.
Half acht; na peilen en nog eens
peilen is de plaats bepaald waar
het net. de z.g. dwarskuil zal wor
den uitgezet. De motor wordt afge
zet, nadat eerst het zeil is gehesen.
Een lange balk wordt aan bak
boord uitgestoken en het lange net,
van een brede bek toelopend in een
nauwe zak, gaat over boord. Vier
uui5, lang moet het over de zeebo
dem slepen om de wriemelende
palingen op te scheppen en naar
het nauwe deel van het net te drij
ven. dat de zak vormt.
En daar gaan we dan. Alle zeilen
worden bijgezet, het grootzeil en
de fok en de khiwfok. de bezaan,
samen ongeveer 340 vlerkante ellen
doek, waarop de wind zijn kracht
kan beproeven. Een machtig
schouwspel. De passagier krijgt
groot respect voor de vissers die
zich heel niet sloren aan het slin
gerende geval en maar sjorren aan
de touwen totdat alles in orde is.
De duisternis valt. de lamp gaat
in het want. het roer wordt losge
laten want de zeilen zorgen wel
voor de koers. Dan is het weer tijd
voor een bakkie. De visser vist.
NU kunnen de mannen het er
even van nemen. Heel in de
verte overal lichtjes. We denken
aan de wal met het jachtig verkeei
op de wegen en 't wordt ons klaar
dat de visser van veel verstoken is.
Van Zondagnacht tot Zaterdag al
tijd op het water, altijd eenzaam en
slechts in gezelschap van de meeu
wen die azen op de kleine vis die
bij 't trekken van het kuilnet boven
komt.
Niet eerder dan om een uur zul
len we halen cn de passagier kruipt
in de kooi van 't vooronder, van
waaruit hij het uitzicht heeft op
het doen en laten van de beide
mannen. Maar slapen ho maar.
Jonge wat gaat die schuit te keer. 't
Is of het een monsterdier is dat
hortend en stotend en steigerend
het net door de zee trekt. Alles
kraakt en schudt; het ene ogenblik
ligt je hoofd een halve meter hoger
dan je benen en het volgend ogen
blik andersom. De schipper gaat
ook een uiltje knappen in de andere
hoek van 't vooronder maar het
duurt niet lang of Aalt komt hem
roepen omdat de wind zo toeneemt
dat er zeil te veel is. En dan hoor
je ze samen bezig op de plecht en
de klompen boven je hoofd imite
ren een donderbui.
Eén uur; we gaan halen. De pas
sagier moet de warme kooi verla
ten en baant zich overal aan vast
klemmend een weg door de duis
ternis naar de achterzijde van 't
dansende schip, waar de vissers
door middel van de lier het net
binnenhalen, 't Is pikkedonker en
toch doen de mensen hun werk. De
botter, die bevrijd is van de last
van het net, gaat als een razende te
keer en de passagier kruipt maar
v/eer in de kooi, waar hij heel goed
merkt dat .de botter over stag gaat.
Een pond of veertig, hoort hij zeg
gen, 't valt tegen.
Weer gaat de kuil te water, weer
worden alle zeilen gehesen. We
varen op huis aan en de tweede
trek begint. Opnieuw het stoten en
steigeren van het schip; opnieuw
zet Aart koffie. Zo varen we door
en vanuit de kooi zien we de schip
per breien aan het net. Averij komt
nogal eens voor, maar gelukkig zijn
de meeste wrakken van vliegtuigen
die in de oorlog zijn neergestort al
opgeruimd.
Weer vier uur varen. Over de
zeebodem sleept het net. opnemend
al wat er vóórkomt. En dan.weer
halen. Dertig pond en een partij
nest. En terwijl Harderwijk in de
verte opdoemt staat Aart de gladde
beesten uit te zoeken. Het maatje
wordt er bij gehaald en beneden 28
c.m. gaan ze onherroepelijk over
boord. Schipper Jan wil géén ruzie
met de zee-politie die tegenwoordig
bar streng is.
Voor we de haven bereiken is heel
de H.K. 112 afgespoeld en opge-
boend. Even de vangst lossen aan
de afslag en dan naar huis, naar
moeder de vrouw met een heer
lijke Zondag in 't zicht.
En de viskoper zorgt dat de
vangst in de rokerij komt opdat
stad en land zal kunnen genieten
van het kostelijke product: gerook
te paling.
Den Herder:
merkwaardige figuur in
Harderwijk
Dc dag voor de opening van de vis
serijtentoonstelling troffen wij ln de
lagere school aan de Vismarkt, nog druk
bezig met het inrichten van zijn eigen
stand, de heer Elbert don Herder aan.
de man, die aan het tentoonstelllngs-
comlté honderd van zijn schilderijen
heeft geleend cn die een merkwaardige
figuur ln Harderwijk kan worden ge
noemd.
„Ik ben nu 73." vertelt hij. als wfj
hem naar zijn leeftijd vragen, „en Ik
begon te schilderen toen ik 57 was. Ik
beeldde toen een vloedgolf uit u ziet
het werkstuk ginder aan de muur han
gen en daar bleef het voorlopig bij.
Maar midden ln dc oorlog, ln 1944, kreeg
lk opeens onbedwingbare lust de ont
wikkeling van de Harderwijker vissers
boot op doeken vast te leggen. In een
Jaar tijd heb lk er toen bijna honderd
geschilderd. Allemaal uit mijn hoofd en
zonder voorbeeld. Dat laatste had lk
niet nodig, want ze hoeven mij op het
gebied van vissersboten niets te ver
tellen. Ik heb er altijd midden tussen
gezeten
En dan begint de heer Den Herder,
op de hem eigen gemoedelijke manier
uit te wyden over het vissersvaartuig
en zijn geschiedenis, twee onderwerpen,
die zijn bijzondere liefde hebben.
Vol geestdriftige overdrijving zegt hfj,
geschiedenis van het vlssers-
elgenlUk de geschiedenis van
ld ls. Als wij daar enige be-
dat de
vaartuig
Nederland
denking tegen koesteren, corrigeert hij
zichzelf, maar hfj voegt daar onmid
dellijk aan toe. dat de visserij voor ons
volk toch altijd van de allergrootste
betekenis ls geweest Een feit, dat wel
niemand hem zal willen tegenspreken
Vol trots vertelt hij dat de Harder
wijkers tot de eersten behoorden, die de
Zuiderzee bevoeren En dan wijst hij
weer op zijn tekeningen van oude vaar
tuigen en schildert hij, hoe het vroeger
toeging in de visserij. Dan luistert de
toehoorder geb !ld of hij wil of niet
Want vertellen kan de oude Den Herder
en leder die hem kent weet, dat het
hem niet gauw ontbreekt aan stof
ELKE DAG WEER ondergaat de
visser de machtige bekoring van
scheepjes, dichtbij of in dc verte,
prachtig wolkenspel en eenzaam
heid.
Oude Hollandse meesters ..arm in arm met
Madame Mode, c.s.
(Van onze speciale medewerker)
Plein, straat, steegje- Naar uiterlijke grootheid een dalende reeks, want
de monumentale kerken en theaters te Salzburg liggen grotendeels aan
pleinen, maar ook de „Gassen" bergen schatten.
Staat Mozart's geboortehuls, thans tot Museum Ingericht, niet ln de
Gctreidcgasse? En in de Slgmund-Haffncrgasse vinden wty de Galerie Welt,
een particulier museum van drie verdiepingen, waar de beminnelijke cn
enthousiaste kunstverzamelaar Wclz mU een gehele zaal met schilderijen
van Hollandse meesters uit de 16de cn 17de eeuw toont
De bezoeker der Festspiele, die
ook via dc geluidloze kunsten zijn
blik wil verruimen, ziet hier uit par
ticulier bezit werken van Albert
Cuyp. Herman Saftleven. Adriaan
Brouwer, stukken die aan Gerard
Dou cn Pieter de Hoogh worden toe
geschreven en anonymi uit de kring
van Ostadc. Een verdieping hoger
toont dr W. Schneditz ons schilde
rijen van de graficus Alfred Kubin
uit de periode 19051908. De 72-ja-
rige Kubin, die zich reeds 40 jaar
uitsluitend aan de grafische kunst
wijdt, heeft zijn schilderstukken
thans voor de eerste maal uit de
portefeuille gehaald en tentoonge
steld. naast vele tekeningen en gra
vures. In dit werk leeft een loute
rende daemonie, die geen verschrik
king cn vertwijfeling wekt", schrijft
dr Schneditz in een pas verschenen
monografie „In dit vaak ondoor
dringbaar schijnende duister woont
het licht, dat ieder waar kunstwerk
zin en levensduur verleent." Al zijn
werk is autobiografie, projectie en
symbool van een ondoorgrondelijk
zielsgcbeuren.
Toén reeds merkwaardigerwijze
uitingen, die men later surrealisme
zou noemen, in letterlijke zin: sur
realistisch: boven het realisme uit
gaand. dc materie van kristal- en
schelpvormingen menselijk doorlich
tend cn bovenmenselijk vergeeste
lijkend.
Levenskunst
Leven en beweging allerwegen in
deze stad aan de Salzach. Wellevend
heid en levenskunst op straat en ln
de restaurants, kunstleven in de re
petitielokalen van het Festspiclhaus.
waar Karl Schmitt-Wnlter in witte
shorts met idem kousen en shirt vlug
van de ene kamer naar de andere
wipt voor dc ensemblerepetitics.
Een actieve Oostenrijkse persfoto
graaf jaagt in dc stad op snapshots
van lieftallige dames in de nieuwste
mode-creaties der grote wereldcen
tra, die het door de berglucht ge
bruinde schoon bij deze hoogzomer-
temperatuur op het voordeligst doen
uitkomen. Met vrijmoedige beminne
lijkheid dicteert hij de posen voor
winkeletalagcs en monumenten, tot
de belangstelling der voorbijgangers
tc groot wordt cn de dame zich aan
de belangstelling onttrekt. Wij, he
ren der schepping, voelen ons geluk
kig in shorts met korte mouwen cn
open hals te mogen rondlopen, on
geacht stand en leeftijd, zonder op
zien tc baren en wij lijden in stilte,
wanneer officiële ontvangsten of
uitvoeringen ons tot een minder
luchtige kledij dwingen.
En 's avonds dromt het publiek,
dat niet zo gelukkig is geweest of
financieel niet in staat was, zich een
plaats binnen te Veroveren, voor het
theater om de fine fleur per auto of
te voet in de zoele zomeravond te
zien op gaan naar het kunstfestijn.
Binnen spelen Will Quadflieg, Kothe
Gold, Hans Jaray en Karl Paryla
de hoofdrollen in Goethe's „Clavi
go" een spel van heftige ge
moedsbewegingen, die bij het lezen
van dit 18de-eeu\vsc treurspel mis
schien te fel lijken om levenswaar
tc kunnen zijn, maar in een ma
gistrale vertolking alle gedachten
aan wat ons ver afstaat, zoals het
duel bij het lijk van de ongelukkige
Marie Bcaumarchais, wegbannen.
Dc ziel van het spel verheft het
spH van de ziel tot een bovenmen
selijk niveau, dat ons de waarde van
dc kleinste gemoedsbewegingen in
het alledaagse 20ste-ceuwse leven
bewust doet worden.
W. Schmidt
Mishandeling gebeurde achter mijn rug om
Ik heb er niets van geweten
AMSTERDAM. „Maar wilt U ons dan laten geloven, dat Rauter,
Ilimmlcr en a) die anderen honden waren en dat Lages een gemoedelijke
aardire roan was?"
„Neen," antwoordt Lages dc president van het Amsterdamse Bijzondere
Hof tijdens dc zitting van Maandag, „neen, ik was ook hard. Ik moest mijn
plicht doen als soldaat, anders had lk moeten gaan."
Het is op de laatste dag van het proces-Lages. voor de behandeling van
zUn zaak op verzoek van de verdediging wordt verdaagd tot 5 Septem
ber, dat zich bij het verhoor van de verdachte deze discussie afspeelt
tussen bcm en dc president.
Professor van Hamel neemt op
deze dag de dagvaarding door en
zegt tot Lages nadat deze zich
heeft verweerd, dat hij niet opzet
telijk aan oorlogsmisdaden had
deelgenomen: „U stond hier toch
bekend ale een zeer hardvochtig
man."
Verdachte: „Dat ls juist. Ik zou
mij thans nog schamen, indien
iemand mij als een slecht soldaat
zou betitelen. Maar dat betekent
niet, dat ik als beul wilde optre
den."
President: „Voor de Amsterdam
se bevolking leeft U echter wel
voort als zodanig"
Vervolgens stelt hij Lages de
vraag of hij wel ooit iets heeft ge
daan om het lijden van het Neder
landse volk te verlichten Lages
beweert, dat hij dat inderdaad
heeft gedaan, door orders uit den
Haag niet stipt na te komen Tot
zijn spijt zijn daarvan geen bewij
zen meer aanwezig, omdat hij bij
de capitulatie opdracht kreeg
alle documenten te vernietigen.
Dan komen de Sibertanne-moor-
Militaire Bencluxstudies
Slag bij Arnhem heeft
historische waarde
DEN HAAG. Leerlingen van
de „Koninklijke militaire school
van België", zullen in de loop van
Augustus een studiereis onderne
men ir. Nederland en Wost-Duits-
land (Britse en Belgische zóncs).
Het hoofddoel is: operatietonelen
van de veldtocht 19441945 te be
zoeken, om er het verloop der ge
beurtenissen na te gaan en de In
vloed van de terrein-gesteldheid to
bestuderen.
Het detachement staat onder
leiding van gen.-maj. Beernacrts,
adjudant van prins Karei van Bel
gië cn commandant der Koninklijke
militaire school.
De sterkte van het detachement
bedraagt ongeveer 200 officieren
en 100 onder-officieren en man
schappen,
Zondag 21 Augustus vertrekt de
I groep uit Brussel, passeert dc Bel-
gisch-Nederlandse grens te Neer-
pelt en volgt de route Eindhoven—
GraveNijmegenArnhem (do
opmarsrichting van het 30c Britse
legerkorps van 17 tot 25 Septem
ber 1944).
Het detachement bivakkeert te
Arnhem.
Maandag 22 Augustus wordt ge
wijd aan dc studie van de Slag bij
Arnhem.
Dinsdag 23 Augustus verlaat het
detachement Nederland vla Nijme
gen en Wesel, om het overschrij
den van de RIJn tussen Wesel en
Xantcn ln 1914 te bestuderen.
BOVEN: EEN VAN DE BEKENDSTE Harderwij
kers is de heer E. den Herder, die honderd van zijn
zelfvervaardigde schilderijen in bruikleen aan het
tentoonstellingscomité heeft afgestaan.
LINKS: EEN FRAAIE STAND op de visserijten
toonstelling te Harderwijk, ingezonden door de voe
dingsraad, afdeling visserij en schelpdieren te
IJmuiden. Een verlicht diorama toont een trawler,
midden in zee, in vol bedrijf.
den ter sprake en de president
wijst Lages erop, dat indien ooit,
hij hiér dan toch had kunnen be
wijzen. dat het hem destijds ernst
was met zijn bewering, dat hij het
leed, dat over onschuldigen werd
gebracht had willen temperen .,Als
men werkelijk zo ridderlijk is als
U het voorstelt, dan had U toch
tegen deze represailles stelling
moeten nemen."
Lages verdedigt zich door te zeg
gen. dat deze maatregelen nodig
waren als antwoord op soortgelijke
daden van de illegaliteit.
President: ,.U vergist zich Er
ligt een groot verschil tussen Ter
wijl de illegaliteit slechts figuren
uit de weg ruimde, dlc zeer scha
delijk en landsverraderlijk waren,
koos U mensen uit. zoals de schrij
ver A. M. de Jóng en de chef van
een arbeidsbureau, die geen van
beiden de Duitse zaak veel kwaad
deden.
Ook de Jodendeportaties werden
opnieuw onder dc loupe genomen
De president verweet Lages, dat hij
de Colonne Henneicke eeduld en
gebruikt had; Nederlandse „spits-
ooeven" die voor 7 50 per slacht
offer Joodse Nederlanders verrie
den en aan de dood uitleverden.
Sprekende over de mishandelin
gen van weerloze gevangenen
merkte de president op dat dit
toch in leder geval een punt was.
waarbij Lages zich niet op een be
vel van hogerhand kon beroepen.
Hij zelf heft steeds beweerd or
ders aan zijn ondergeschikten te
hebben gegeven zich nimmer aan
mishandelingen te buiten te gaan
,.0d zijn minst genomen." ver
volgde de president Bent u hier
volkomen in gebreke gebleven vol
doende contrAle uit 'e oefenen."
Lages: „U hebt gelijk. „Ik heb
mil er echter zoveel mogelijk mee
bemoeid, maar ik had niet altijd
voldoende tijd. Het gebeurde ach
ter mijn rug, ik heb er niets van
geweten."
Maandag 5 September, wanneer
de behandeling van de zaak-Lages
zal worden voortgezet, zal mr C
van Rij, de advocaat-fiscaal zijn
requisitoir houden, gevolgd door
de pleitrede van de aan Lages toe
gevoegde verdediging.
De gewezen generaal Kurt
von Dittmar, die tijdens de oorlog
militair commentator van de Duit
se radio was, ls journalist gewor
den. Hy werkt als militair des
kundige mede aan do „Wcstdeut-
sche Algemelnc Zeitung" die to
Bochum verschy'nt.
Intern, schaaktournooi
te Baarn
AMSTERDAM. De tournooi-
commlssle van het internationaal
schaaktournooi, dat ieder jaar in
Baarn wordt gehouden heeft beslo
ten dit jaar van 2 tot 9 October
een internationaal meestertournool
te organiseren. De houder van de
„Astorla-coupe", de Engelsman
Golombek, de Joegoslaaf Kostlc,
de Belg Devos en de Engelsman
Wood worden voor dit tournool
uitgenodigd, evenals een aantal
Nederlandse schakers. De deelne
ming van J. Visser en mr. E. Span
jaard staat reeds vast.
Ronde van Zwitserland
ASCONA. De derde étappe
van de Ronde van Zwitserland
werd gewonnen door de Zwitser
Guyot in 6 uur 47 min. 20 sec. over
201 km. Tweede werd Brule
(Frankrijk), derde Ernzer (Luxem
burg). Syen werd 33c in 7 uur 15
sec., Lambrichs 41 in 7 uur 10 min.
14 sec. en Janssen 42 in dezelfde
tijd. Na de derde etappe bezet
Syen de 30ste plaats in het alge
meen klassement met een totaal
tijd van 19 uur 24 min. 24 sec.
Janssen is 40ste met 19 uur 38 min.
42 sec. en Lambrichs 43ste met 19
uur 47 min. 53 sec.
Nog een Kanaalzwemmer
HAVANNA. De Cubaanse
zwemmer Cortinas ls per vliegtuig
naar Mardrid vertrokken, vanwaar
hij zal doorreizen naar kaap Gris
Nez.
Hh wil proberen in belde richtin
gen het Kanaal over tc zwemmen.
V ERGADERING F. I. K.
AMSTERDAM. In 1950 zal
weer een propagandatocht van
Nederlandse korfbalploegen door
Engeland worden georganiseerd.
Men zal trachten in dat zelfde jaar
te Stockho'm korfbaldemonstraties
te geven. Tevens is de mogeiykheld
besproken van de opneming van
korfbal in het programma der
Olympische Spelen ln 1952 te Hel
sinki.
Voor dc korfbahvedstryd Enge
landNederland werd de datum
15 Juli 1950 aangehouden.
Dc ontmoeting BelgiëEnge
land zal op 30 Juli 1950 te Ant
werpen worden gespeeld. De Indo
nesische korfbalbond is In beginsel
als lid van de F.I.K. toegelaten.
