Sociale opbouw staat of valt met houding van de mens MOEILIJKHEDEN? Wij antwoorden Joodse gemeenschap tekort gedaan bij voorziening in de voogdij Moet U eens lioren Mens en organisatie Nieuwe wetgeving stelt lage eis aan aller levenshouding N' ol program voor bezoek Chief Guide Per radio luchtliulp beloofd aan 11 Pooloverwiiiteraars Kamer stemt slechts node in met meer geld voor CVD Nog geen bepaalde plannen'tot decentralisatie THS Op dc kühJicl Donderdag 11 Aug. 1949 3 Kanaal-Sch warmerei Tot mijn verwondering, ik mag wel zeggen tot mijn verbijstering, heb ik gisteren in het weekblad „Sportief" enige bijzonderheden gelezen over de zwemster Willy Croes-Van Rijssel, van wie in de afgelopen weken vrijwel dagelijks artikelen (al of niet voorzien van foto's) in de dagbladen hebben ge staan. „Willy Croes wil het Kanaal over". ..Willy stelt haar poging uit", ..Willy gestart". „Mevrouw Croes houdt de Nederlandse eer hoog.'" Nu lees ik o.m. in „Sportief": „Maar wij achten het tevens onze dure plicht, hier te moeten neerschrijven, dat er gedurende vijf loodzware bezettingsjaren in Amsterdam een zwemster. Willy van Rijssel is geweest, die lid was van de NSB. Die het uniform van leidster van de Nationale Jeugd storm droeg en die van haar niet bepaald gewaardeerde politieke overtuiging blijk gaf door op voor haar aangewezen „hoogtijdagen" de roodzwarte vlag met het beken de embleem uit te steken." En ver derop: „Op de lijst van royementen van de KNZB. d.d. 31 Oct. 1946 komt voor: W. M. van Rijssel. Na een ruzie met goed-vaderlandse leden van haar vereniging, de H.D.Z., schreef zij een brief aan het bestuur, waarin zij verklaarde „gegriefd" te zijn en liet deze me dedeling vergezeld gaan van een dreigement." Het is mij niet bekend of Uw redactie heeft geweten, uit welk „nest" mevrouw CroesVan Rijs sel kwam. Ik vindt het echter meer dan pijnlyk, dat een politiek-delin- quente zelfs in de oud-illegale pers van 1949 wordt verafgood. S. G. H. (Het artikel in Sportief heeft ook ons geschokt; wij waren van mevr. Willy Croes Van Rijssel's „politieke verleden' niet op de hoogte. Evenweleen sportieve prestatie blijft een sportieve prestatie. Mocht mevr. Croes Van Rijssel bij haar tweede po ging het kanaal over te zwemmen slagenmogelijk zelfs in record tijd, dan stellen wij ons voor daar aan in onze kolommen aandacht te schenken. Doch na kennisne ming van de feiten is er dan uiter aard geen aanleiding van een overwinning waarop ons land „trots" kan zijnmelding te ma ken. Wanneer wij al behoefte mochten voelen aan ..heldenver ering", dan kennen wii inderdaad andere Nederlandse helden en hel dinnen. Red.). Wurg geen zwijn .Wij hebben in uw en onze - krant kennis genomen van de „heldendaad" van een boerenknecht in de omgeving van Helvoirt, waar van een kudde van 20 wilde zwij nen 3 werden gedood en één op een zeer oneervolle wijze, n.l. door wur ging. Ieder weldenkend mens zal het vangen (stropen) van wild door een strik vreselijk vinden, immers het wild dat ongelukkig met de kop in zo'n moordwerktuig belandt gaat een langzame, vreselijke verstik kingsdood tegemoet. Nu zijn de wurgende handen van een boerenknecht even vreselijk als een strik. Ik kan me levendig voorstellen dat boeren veel overlast hebben of kunnen krijgen van zo'n kudde zwijnen die met vereende krachten van een akker aardappelen een ruïne maken. Laat men echter het doden van het dier aan de kundige beroeps ja gers overlaten. Ook een wild zwijn is, in weerwil van alle schade die het kan aanrich ten, nog te goed voor wurging. G. F. J., W. door rar. dr. A. A. VAN RHIJN Secretaris-generaal van het dep. van Sociale Zaken A DE OORLOG heeft Ne derland de verdere op bouw van de sociale wetge ving hervat. Verschillende be langrijke sociale maatregelen zijn bij de Staten-Generaal aanhangig en zullen wel spoe dig wet worden. Ik denk daar bij in het bijzonder aan drie grote plannen: de nieuwe Wachtgeld- Werkloosheids verzekering, de Ondernemings raden en de Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie. De nieuwe Wachtgeld-/Werk- loosheidsverzckering is veel uitge breider dan wat wij op dit terrein vóór de oorlog hadden. Werkloos heid is een ontzettende sociale ramp, welke bij een crisis in ont stellende mate werkelijkheid wordt. Daartegen moeten voorzie ningen worden getroffen o.a. door bi.i werkloosheid een behoorlijke uitkering toe te kennen. Daarmede i- de soqiale zekerheid gediend. Het nieuwe plan geeft een hogere uilkering en een uitkering van veel langere duur dan vroeger. Dat ziet er alles zeer aantrekkelijk uit. Hoe nodig deze nieuwe verzeke ring ook is, zo rijst toch een vraag. Die vraag is deze: komen wij er alleen met een betere sociale or ganisatie? Wij nemen vele sociale maatregelen en dat is goed. Maar hebben zij wel de gewenste uit werking? Alles hangt hier af van de houding van de mens zelf. Neem b.v. de wachtgeld-/werk- loosheidsverzekering. Indien een grote groep arbeiders zich niet ontziet om als werkschuwen werk te ontlopen teneinde onrechtmatig een uitkering te ontvangen, dan zal de beste controle niet in staat zijn de wachtgeld-Averkloosheids- verzekering voor ineenstorting te bewaren. Het komt dus op de mens aan, veel meer nog dan op de Örganisa tie. Ik noem daarnaast de Onder nemingsraden. Het plan is om bij de wet Ondernemingsraden ii te stellen, die in iedere grotere onderneming zullen fungeren. Een ondernemingsraad zal bestaan uit óc ondernemer en een door de ar beiders gekozen vertegenwoordi ging van die onderneming. De mooie taak van een ondernemings raad is om samenwerking en over leg tussen ondernemer en arbei ders te bevorderen en het begrip van de arbeiders omtrent het be drijfsleven te vermeerderen. Wan neer de wet straks wordt uitge voerd, dan zullen er naar schatting 50.000 arbeiders als vertegenwoor digers van hun groep optreden, Hiermede wordt een ruime mo gelijkheid geopend tot het bevor deren van de bedrijfsvrede, het vergroten van de productiviteit en dc versterking van de positie van ons bedrijfsleven. Maar zullen deze verwachtingen werkelijkheid wor den? Ook hier geldt: dat hangt van de mens af, veel meer dan van de organisatie. Wanneer straks in een ondernemingsraad de ondernemer duidelijk zijn afkeer van dit instituut toont, telkens ge- Huurkwestlcs rcntczcRcls ouderdomspensioen invaliditeitswet civiele procedures arbeidswet enz. Vraag: Kan de staat de aan een vrouw toegekende invaliditeitsren- te als vijandelijk vermogen aan merken, haar dus m.a.w. als vijan delijk onderdaan beschouwen, ter wijl hij tegelijkertijd het in 1942 door die vrouw met een Duitser gesloten huwelijk niet erkent? Antwoord: Als vijandelijke on derdanen worden aangemerkt na tuurlijke personen, die onderdanen zijn of te enigertijd na 10 Mei 1940 zijn geweest van een vijandelijke staat. De staat handelt in dit geval overeenkomstig de wettelijke voor schriften. Vraag: Een 66-jarige schoenma ker wil zijn zaak aan zijn zoon verkopen voor f 1500,welk be drag in drie jaar zal worden be taald. Met inbegrip van deze koop som bedraagt zijn vermogen f 3000. Komt hij in aanmerking voor ouderdomspensioen, ook wanneer hij zolang dat gaat nog een dag of twee halve dagen per week blijft werken? Antwoord: In de Noodwet Ouder domsvoorziening wordt niet de eis gesteld, dat men om voor een uitkering in aanmerking te komen zonder enig vermogen, in welke vorm dan ook, moet zijn. Wel moet men er rekening mee houden, dat het inkomen een bepaald bedrag niet te boven gaat. Vraag: Wordt het pensioen, uit tc keren door het Burgerlijk Pen sioenfonds beïnvloed door een eventuele uitkering van de Raad van Arbeid of omgekeerd? Antwoord: Bij de vaststelling van het bedrag der invaliditeits- rente krachtens de Invaliditeitswet wordt niet gelet op het invalidi teitspensioen. toegekend op j*rond van de bepalingen der Pensioen wet, en omgekeerd. Vraag: Kunt u mij ook inlichten of de wet op het bedrijfspensioen fonds al in werking is getreden en zo niet wanneer of zij dan in wer king treedt? Antwoord: De „Wet betreffende verplichte deelneming in een be drijfspensioenfonds" (Wet van 17 i r Voor onze „sociale rubriek", die tot dusver op ongeregelde tijden in ons blad verscheen blijkt zulk een grote belang stelling te bestaan, dat wij be sloten hebben deze voortaan regelmatig eenmaal per week ln onze kolommen op te nemen. Publicatie van alle verzoeken om inlichtingen op sociaal-juri disch gebied is niet mogelijk. Daarvoor ontvangen wij er te veel. Wij hebben daarom de volgende regeling vastgesteld: Al degenen, die ons vragen stellen, ontvangen een schrifte lijk antwoord. Die vragen en die antwoor den. die wij van algemeen be lang achten, worden in verkorte vorm afgedrukt in onze „Sociale Rubriek". De behandeling van alle Inge komen vragen geschiedt geheel gratis. Men adressere zijn brie ven aan onze redactie, met bij voeging van de aanduiding „So ciale Rubriek". Postzegel voor antwoord moet worden ingeslo ten. Maart 1949) trad 26 Maart j.l. in werking. Zij heeft alleen betrek king op bedrijfspensioenfondsen, waartoe een verplichting tot toe treding door de minister van socia le zaken is opgelegd. Dit is nog in geen enkele bedrijfstak geschied. Het is verzocht voor de landbouw en er zullen binnenkort nog enkele soortgelijke verzoeken komen. Vraag: Heeft een gehuwd per soon, die een pensioen geniet van minder dan 3000,per Jaar en tijdelijk niet in loondienst werkt recht op kindertoeslag? Zo niet wat zijn dan de criteria voor het ontvangen van kindertoeslag? Antwoord: Dat recht heeft hij niet, want onder „arbeider" in de zin der kinderbijslag wordt ver staan de arbeider, „die hier te lande in dienst is van een onder neming alsmede degene, dié^hier te lande in dienst is van een publiek rechtelijk lichaam. Mr. Dr. A. A. VAN RHIJN. secretaris-generaal van het de partement van Sociale Zaken schrijft ditmaal op ons speciaal verzoek bijgaand artikel over de organisatie van onze moder ne maatschappij en de taak en rol, die de mens daarin vervult. v prikkelde antwoorden geeft en de arbeiders met een kluitje in het net stuurt, dan kunnen goede wet telijke bepalingen de mislukking van die ondernemingsraad niet voorkomen. Even zeker is het falen van een ondernemingsraad, wan neer de arbeidersvertegenwoordi- gers op de stoel van de onderne mer willen gaan zitten en door hun onverantwoordelijke gedrag telkens een spaak in het wiel der onderneming gaan steken. Tenslotte nog het derde plan. dat der Publiekrechtelijke Be drijfsorganisatie, Van de drie hier genoemde maatregelen is de Publiekrechtelijke Bedrijfsorga nisatie zeker de meest ingrijpende. Hier wordt een poging gedaan om door het instellen in iedere bedrijfs- tak van een bedrijfsorgaan, bestaan- ervaart, de uit vertegenwoordigers van werkgevers en arbeiders, de bc- drijfsgenoten zelf hun zaken, onder toezicht der Overheid, te laten re gelen. Men kan de betekenis van een dergelijke verandering niet gauw tc hoog aanslaan. Zij betekent een po ging om de werkgevers en arbeiders zelf een grotere verantwoordelijk heid te doen dragen voor de ont wikkeling van het bedrijfsleven en de Overheid op allerlei plinten meer te doen terugtreden. Nu de vrye economie meer en meer tot het ver leden gaat behoren, mag hierin een grootse poging worden gezien om het sociaal-economische leven een geheel nieuwe structuur te geven. Ook hier rijst weer de grote vraag zal de mens in staat zijn deze prima organisatie tot een le vend en nuttig instrument tc ma ken? Wanneer b.v. de werkgevers cn de arbeiders in plaats van het algemeen belang te ontzien, zich ge zamenlijk tegen het publiek zouden keren door te hoge winsten en te hoge lonen vast te stellen, dan zou dit groepsegoïsme de dood der Pu bliekrechtelijke Bedrijfsorganisatie betekenen. Telkens weer klemt dezelfde con clusie: zonder een mens, die bereid is volkomen rekening te houden met zedelijke normen van waarheid en gerechtigheid, verantwoordelijkheid en naastenliefde, wordt de verdere opbouw van een nieuwe sociale maatschappij een jammerlijke mis lukking. Ik vrees, dat dit tegen woordig veel te veel wordt verge ten. Het komt dus in de allereerste plaats op ons aller levenshouding aan. De Bond zonder naam heeft hier de juiste raad gegeven: begin bij jezelf. Dus niet bij een bepaalde misstand anderen de schuld ge ven. maar in de eerste plaats zelf zien wat Je doen kunt tot verbete ring. Wij zullen het ons daarbij niet gemakkelijk mogen maken, maar onszelf hoge eisen moeten stellen. En wij zullen onze daden van iedere dag aan die hoge eisen moeten toet- sen. Dat is moeilijk, maar op een andere wijze krijgen wij geen nieu we en betere maatschappij. Wij bouwen dan telkens een nieuwe en steeds mooiere organisatie, maar die stort telkens opnieuw ineen door de houding van de mens. Dc gelovige mens heeft bij deze moeilijke taak een grote steun. Hij weet. dat hij die verandering in zijn levenshouding niet zelf kan aan brengen. Maar hij weet uit de Bij bel, als hij bereid is te luisteren, dat Jezus Christus hem daarbij wil helpen Gelukkig hij, die de apostel Paulus kan nazeggen: „Ik vermag alle dingen door Christus, die mij kracht geeft" en dit ook dagelijks DEN HAAG. Lady Oleve Ba den Powell, „Chief-Guide of the World", weduwe van de stichter dor padvindersbeweg.ng. zal een b._aek brengen aan Nederland, ter gelegen heid van de internationale training van kabouterleidsters, die van 16 tot 30 Augustus a s. wordt gehouden op het Padvindsterscentrum „Buiten zorg" bij Baarh. Op 18 Augustus a-s. zal Lady -Ia den Powell uit Oslo op Schiphol aankomen, waar z»j zal worden ont vangen door de hoofdbesturen van het Nederlandse Padvindstersgilde cn van de Gidsen (R-K. padvi. i- sters). De Chief-Guide vertrekt na de ontvangst naar „Buitenzorg wa-r zij de rest van de dag zal doorbren gen. De volgbnde dag zal zij met het hoofdbestuur van de Gidsen een aantal kampeercentra en het hoofd kwartier in Utrecht bezoeken. De 20ste is de beurt weer aan het N.P.G.; dan zullen namelijk het kampcerccntrum in Omm. en het Blauwe Vogelkamp in Schaarsber- gen worden bezocht. Onderweg zal Lady Baden Powell nog door pad- vindsters en gidsen in Wageningen worden ontvangen. De volgende dag vertrekt zij weer van Schiphol r Engeland. Eerst probeert de Biscoe t ijs te breken LONDEN. Sir Miles Clifford, de gouverneur van de Falklnnd- eilanden heeft via de radio beloofd aan elf Engelsen, die al twee jaar nabij de Zuidpool geïsoleerd zitten om hen in Januari met een speciaal ski-vliegtuig te halen, als de Biscoe (een hulpschip) hen wederom niet kan bereiken. De^nannen hebben zich in 1947 vrijwillig afgezonderd op Stoning- ton Island in de Marguerite baai ten zuidwesten van Graham Land. om er de weersomstandigheden te bestuderen. Oorspronkelijk zouden ze in Maart jl. door het hulpschip John Biscoe naar de beschaafde wereld zijn teruggebracht, doch het schip kon niet door het ijs komen en vroor bijna zelf in. Dc elf overwin teraars hebben voorraden, die toe reikend zijn tot het midden van het volgend jaar. De belofte van gouverneur Clif ford om hen in Januari per ski machine te halen werd uitgezonden in het wekelijks radio program van de BBC dat zij naar Stonington Is land zendt en dat de enige ver binding van de Elf met hun fami lies is. „Ik heb juist drie weken in Ca nada vertoefd om te onderhande len over een Norseman-vliegtuig dat thans gebouwd wordt. Het is ontworpen om zowel met drijvers als met ski's te kunnpn opstijgen en het is uitgerust met de nieuwste navigatiemiddelen. Het zal ge steund worden door een Auster- Guard vliegtuig dat met drijvers opstijgt- Indien het ijs opnieuw ongunstig is voor de John Biscoe wat God verhoede dan zullen we jullie door de lucht halen", ver. telde sir Miles hun- De John Biscoe ligt op het ogen blik in Engeland waar dc boeg versterkt wordt voor dc strijd te gen het ijs en waar nieuwe ketels gemonteerd worden. Het schip zal half October vertrekken, vertelde sir Miles en zal half December haar ontzettingsactie beginnen van Britse meteorologische bases uit ten noorden van de basis Stoning ton. Koude oorlog, ook in dc ver-Oosterse aether NEW VORK Do Voice ot Amerika maakt bekend last te heb ben van Russische stoorzenders bij het uitzenden naar China. Het storen begon al maanden vóór dat de communisten in April j.l. de Jangtse overstaken. Men is er ze ker van dat de schulden in Rus- lland zijn te zoeken, mogelijk te Wladlwostok. omdat communistisch China het materiaal niet heeft om de relay-punten te Manilla cn Ho- noloeloe te storen. Op 1 Augustus heeft de Voice of America de zond- tijd van het program voor China met 150 procent verlengd, tot 2'5 uur per dag en men hoopt het.pro gram nog te verbetercen met 'n extra middengolf-rclay uit een punt dichter bij China. Het storen van het Chinese pro gramma. hoewel hinderlijk, heeft evenwel niet kunnen beletten dat De Voice of America alle Chinese provincies bereikt, zo wordt ge zegd. Eerste Kamer, z.h.s. voorstander van het Besluit Oorlogspleegkinderen (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG Sterker dan ln de Tweede Kamer is gisteren in de Eerste Kamer er de nadruk op gelegd, dat de kwestie van de voogdy der Joodse oorlogspleegkinderen toch meer gezien moet worden van het standpunt van de Joodse gemeenschap dan tot nu toe is gedaan. Mej. TJeenk Willink (Arb.), die zich hiervan de tolk maakte, legde er vooral do nadruk op, dat ook als men het belang der kinderen als richt snoer neemt b(j de voorziening der voogdy. men zich niet te zeer moet vastleggen op het belang van het ogenblik. Men moet zich n.l. afvragen, wat voor het kind erger is: dc schok nu bij het verbreken van de binding met het pleeggezin door het aanwijzen van een. Joodse voogdij, of het ziel kundig conflict, dat later zal ont staan, indien het zich zijn Jood-zijn bewust wordt in een niet-Joodse om geving. De herleving van de Com missie Oorlogspleegkinderen, na de opheffing van het Besluit Oorlogs pleegkinderen. welke opheffing het onderwerp der discussie was. in de vorm van een erkende voogdijvere niging achtte zij niet in het belang van het terugkeren van normale verhoudingen. Nu de Amsterdamse Voogdijraad de resterende gevallen ter afwijking zal krijgen, bepleitte zij de toevoeging aan die raad van een commissie van advies, bestaan de uit Joodse ingezetenen. De heer Teulings (K.V.P.), die lid is geweest van de Commissie Oorlogspleegkinderen, vond. dat er bij toewijzing van een Joods kind aan niet-Joodse pleegouders in het geheel geen sprake behoefde te zijn van een zielkundig conflict. De heer Wendelaar (V. en D.) vond het verloop van deze zaak voor de Joden nogal onbevredigend en de heer Woudenberg (Arb.) viel mej. Tjeenk Willink ten volle bij. Naar zijn mening is er aan het recht van de Joodse gemeenschap te kort ge daan. Het belang van de pleegouders Oud-Span jestrijders GEEN NATURALISATIE VOOR LEDEN C.P.N. (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG. Gisteren werd in de Eerste Kamer bij de behande ling van een naturalisatie-ontwerp( een kort debat gevoerd over de heropneming van de oud-Spanjc- strijders in de Nederlandse volks gemeenschap. Ten opzichte van de genen. voor wie dit nog niet door het middel van naturalisatie is ge schied, wordt thans in afwijking van een toezegging der Regering in 1946 de naturalisatie problematiek, omdat wordt nagegaan of zij zich in de toekomst als goede Nederlan ders zullen gedragen. Daarbij wordt aangenomen, dat zij, die na de bekende verklaring van Paul de Groot niet de wapenen opnemen tegen Sowjet-Rusland lid van de C.P.N. zijn gebleven, daarmede instemmen. Hun zal het Neder landerschap niet opnieuw worden verleend. De heer S c h 1 k e r (C.P.N.) noemde dit woordbreuk, terwijl prof. Molenaar (V. en D.) het met de opvatting der Re gering volkomen eens was. Minis ter W ij e r s verdedigde het stand punt van de Regering. Hij deelde mede, dat van de 192 Spanje-strij- ders tot nu toe 100 genaturaliseerd zijn. mag in geen geval bij dc voogdij voorziening de doorslag geven. Minister W ij e r s betoogde, dat alle bij dc zaak betrokkenen goede trouw uitgegaan zijn van het belang van het 'kind. Dat het hier een kwestie van Joodse problematiek zou zijn. zoals zowel door mej Tjeenk Willink als door de heer Woudenberg was gesteld, ontkende hij; er was alleen sprake van de problematiek van het kinderbelang. De omvorming van de Commissie Oorlogspleegkinderen in een voogdij vereniging is reeds een feit en zij is door de minister als zodanig erkend. Bij toevoeging van een commissie aan de Amsterdamse Voogdijraad zou infeite de Commissie Oorlogs pleegkinderen herleven, vreesde de minister. Mej. Tjeenk Willink begreep de vrees van de minister niet, omdat hij tegen de herleving van de commissie als voogdijvereniging geen bezwaar heeft. Zonder hoofdelijke stemming werd ten slotte besloten tot de opheffing van het Besluit Oorlogspleegkinde ren. Nieuwe vinding op kogel- lagergebied UTRECHT. Op de a s. Na- jaarsbeurs zal een nieuwe techni sche vinding worden gedemon streerd, welke een ongekend aantal mogelijkheden biedt op werktuigkundig en electrotechnisch gebied. Na lang en zorgvuldig on derzoek is men er in geslaagd een geheel nieuw werktuig te constru eren om kogellagers, rollagers cn lagerbussen van hun as te trekken. Het bestaat uit een busvormïge houder met conisch ""binnenopper- vlak, waarin een aantal stalen seg menten past. Deze zijn zodanig vervaardigd, dat zij tussen de ko gels of rollen grijpen en de borst van de binnenring stevig omslui ten. Met behulp van een schroef kan de lager dan in axiale richting worden verwijderd. De segmenten zijn verwisselbaar naar gelang de maat van de kogel- of rollager. EEN GROEP DEENSE BOS- BOUW DESKUNDIGEN maakt op het ogenblik 'n excursie door Nederland. Zij brachten o.m. een bezoek aan de bossen van Staats bosbeheer in Exloo. Deze bossen, die een oppervlakte van 1400 ha. beslaan, hadden vooral hun aan dacht omdat daar 20 jaar geleden nog niets anders was dan één kale waardeloze heidevlakte. Maar nog meer ging hun belang stelling uit naar de Drentse meisjes in haar traditionele kle derdracht. Als men de foto be kijkt valt dit ook niet te verwon deren. Met behulp van dit werktuig kun nen niet alleen de kogel- of rol lagers sneller worden verwijderd maar bovendien zijn de kansen op beschadiging van de as practisch tot nul gereduceerd. Het nieuwe product, dat op een Nederlandse vinding berust en op alle gebieden, waar kogel- of rol lagers worden gebruikt, veel nut zal afwerpen, zal binnenkort in Nederland in serie worden ver vaardigd. Octrooien zijn aange vraagd voor Nederland cn de U.S.A., omdat ook uit laatst ge noemd land grote belangstelling wordt verwacht. Acht Veiligheidsdienst noodzakelijk kwaad (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG. Minister-presi dent D r e e s had natuurlijk ten volle gelijk, toen hij gistermiddag in de Eerste Kamer opmerkte, dat Hogere studiebeurzen over de gehele linie (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG. Om half zeven gisteravond is de Eerste Kamer met vacantie gegaan tot begin Sep tember. Tot zo lang blijft de Inte rim-regeling Suriname dus in elk geval onafgedaan. Als laatste wets ontwerp vóór de vacantie werd de wijziging van de Hoger Onderwijs wet behandeld, waardoor aan de Technische Hogeschool te Delft de rector-magnificus vijf jaar in func tie kan blijven en bovendien een algemeen beheerder zal worden aangesteld. Bovendien wordt het maximum-bedrag van de rijks- beurzen verhoogd van f 800 tot 1500, terwijl aan de bijzondere universiteiten het aantal beurzen niet langer gelimiteerd zal zijn tot tien. Een van de strijdpunten was de kwestie van de decentralisatie, die evenals bij de behandeling van de Onderwijs-begroting wederom ter sprake werd gebracht door de heer Van Velthoven (KVP), die de minister de categorische vraag stelde, wat de Regering nu eigen lijk op dit stuk van plan is. Zon der decentralisatie geen industria lisatie was zijn overtuiging. Minister Rutten, die in de memorie van antwoord al ver klaard had, dat de maatregelen in verband met de uitbreiding van de T.H.S. niets te maken hadden met het decentralisatievraagstuk, waarin de heer Van Walsum (Arb.) hem bijviel, antwoordde, dat de ministerraad nog geen be paalde plannen heeft. Men moet het kabinet de gelegenheid tot me ningsvorming laten De regering wacht o.a. nog op het rapport van de commissie, die in de Ver. Sta ten het technisch hoger onderwijs heeft bestudeerd. Het wetsontwerp werd ten slotte zonder hoofdelijke stemming aan genomen, met aantekening, dat prof. Molenaar (V. en er tegen was. Naar zijn mening zullen de rector-magnificus en de algemeen beheerder samen de zaken opknap pen, terwijl het college van cura toren het toekijken heeft Eveneens zonder hoofdelijke stemming, met aantekening, dat de CPN er tegen was, werd aangeno men het wetsontwerp tot wijziging van de subsidiering van bijzondere scholen voor voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs. De sub sidie voor salarissen en materieel wordt voor de dagscholen van 80 op 95 gebracht, terwijl ook aan de avondscholen subsidie zal kun nen worden toegekend. het toch niet aanging om de Cen trale Veiligheidsdienst te vergelij ken met Gestapo en Gepeoe, gelijk de heer Wendelaar (V. en D.) of met de Sicherheitsdienst. gelijk de heer Van Santen (C.P.N.) had gedaan. Dc C-VD grijpt immers niet in het leven der burgers in, doch bepaalt zich tot het verzamelen van inlichtingen. Maar niettemin bleek er in de Kamer toch niet veel bewondering voor deze dienst te bestaan. Hoog stens aanvaardt men hem als een noodzakelijk kwaad. De f 215.000, die bij aanvullende begroting ge vraagd werd voor uitbreiding van de dienst, werd toegestaan met 25 tegen 6 stemmen. Behalve de C P N.. die er een herleving van het fascisme in beweerde te zien, stem de ook de C.H.U. tegen, omdat men aan die zijde bezwaar had tegen het bij geheim K B instellen van deze dienst, hetgeen drie jaren ge leden gebeurd is. Het bestaan van de C.V.D. was overigens bij drie achtereenvolgende begrotingen door het Parlement, ook door de C.H., gesanctionneerd. De heer Wendelaar had vnl. be zwaar tegen de mededeling in de memorie van antwoord, dat de C.V.D.die dan Binnenlandse Vei ligheidsdienst zal heten, onderge bracht wordt bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Hij hoort z i eerder bij Justitie thuis. Minister Drees vond, dat de C.V.D. vanwege zijn beperkt bin nenlands karakter bij Binnenland se Zaken behoort. Het is echter de bedoeling, dat alle inlichtingen diensten zullen komen te werken onder een coördinatie-commissie. De Regering zal de overbrenging naar Binnenlandse Zaken niet spe ciaal aan het Parlement voorleg gen, gelijk de heer Wendelaar wenste. Van deze maatregel is een verandering in de begroting het gevolg en daardoor krijgen de Ka mers toch gelegenheid er haar me ning over uit te spreken. Wy en dc groenten OVER het doordraaien van groen ten is zo in de loop der jaren al het een cn ander gezegd en ge schreven, meestal met bitterheid en pijnlijke verwondering. Eigenlijk is e- geen onderwerp, dat zich beter leent om de sentimenten van brede lagen der bevolking te beroeren dan het vernietigen van kostelijk voedsel. Als men in edele veront waardiging vraagt waarom dit ge beurt, krijgt men er zelden een be vredigend antwoord op. Uiteinde lijk komt dit antwoord er op neer, dat iedereen, van consument tot tuinder en minister toe, het door draaien van groenten betreurt en dat de oorzaak aan verschillende omstandigheden kan toegeschre ven worden. Het zijn deze omstan digheden, die men niet in de hand heeft, helaas niet in de hand heeft, hoe wenselijk dit overigens zou zijn. Het is zelfs dc vraag of men het doordraaien van groenten ooit zal kunnen voorkomen, omdat zulks voor een belangrijk deel af hankelijk is van de exportmoge lijkheden. De Stichting voor dc Landbouw heeft zich onlangs met dit vraag stuk beziggehouden en het is wel interessant te vernemen wat hier over wordt gezegd. Het gaat er om, of er kostelijk voedsel wordt ver nietigd, terwijl een gedeelte van het Nederlandse volk gebrek heeft aan groenten. Dit is, zo zegt men, in het algemeen niet het geval De Nederlandse tuinbouw produceert meer dan Nederland kan consume ren. Als op een bepaalde veiling, oi» een bepaalde dag, toch wel eens een overschot kan zijn, dat vernietigd wordt, terwijl in een ander gedeelte van het .land mis schien een tekort is, dan is dit een uitzondering. Ook het verwijt aan de tuinders, dat zij groenten doen vernietigen, wanneer deze niet een bepaalde prijs opbrenge^. terwijl tegelijkertijd het publiek in de winkel toch oen tamelijk hoge prijs voor hetzelfde product moet betalen, is niet vrij te pleiten van ongegrondheid. Tussen de veiling en de tafel van de consument ligt een lange weg, waarover de tuin der geen zeggenschap meer heeft. Dat de minimumprijs op de veiling eer. groot verschil vertoont met de kleinhandelprijs wordt niet door oe tuinder veroorzaakt, want deze vernietigt het product eerst, indien ook bij verlaagde prijs de opname capaciteit van het publiek niet groter zou zijn. En nu komt het. Ook het pu bliek heeft schuld, indien ener zijds groenten worden doorge draaid omdat zij niet verkoopbaar zijn, en anderzijds de prijs in de winkel naar het oordeel van dit zelfde publiek hoog ligt. Men ver gelijkt dan dikwijls niet de prijzen van één product, maar de prijzen van verschillende producten. Het blijkt uit de praktijk, dat het pu bliek de goedkope groenten niet wenst. Het publiek vraagt steeds naar het schaarse product. Indien men een grafische voorstelling zou maken van de vraag naar een be paalde soort groente, dan blijkt, dat de top van de vraag altijd vroeger ligt dan de top van de productie. Indien deze twee toppen samen zouden vallen, zou door draaien van de producten minder voorkomen. Hetzelfde verschijnsel doet zich voor bij de export. Van tuinderszijde wordt wel eens be zwaar gemaakt tegen het feit. dat bepaalde soorten groenten, die op een gegeven ogenblik in Nederland aanwezig zijn, niet aan Duitsland verkocht kunnen worden, terwijl tegelijkertijd meer schaarse groen ten de grens overgaan. Maar ook in Duitsland is minder vraag naar de massaproducten dan naar de meer schaarse producten! Uit een onderzoek bij de detail handel is Korrelschrijver gebleken, dat de argumenten van de Stich ting voor de Landbouw aardig steekhoudend zijn. Het is om deze reden, dat hij er iets over heeft willen schrijven Wij staan altijd zo snel klaar met onze critiek, dat het geen kwaad kan onszelf de spiegel voor te houden. Het door draaien van groenten zullen wij er niet mee kunnen voorkomen. Hoogstens wordt er een zuiverder begrip gewekt voor de ingewik keldheden, waarmede wij in ons land met zijn overvloedige groen- tenproductie te maken hebben.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1949 | | pagina 3