DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Stalin noemt de Zuidslavische
leiders volslagen fascisten
Indonesië zoekt eigen positie
tussen de blokken
r
Belgrado's reacties op
nota nog lauw
Praag spreekt een serie
doodvonnissen uit
Spoorwegen achten hoger
abonnementsprijs billijk
Week-end zal beslissen
over Finse stakingen
Russen beweren de redders
van Oostenrijk te zijn
Stratocruiser Zondag boven
onze grote steden
Souvereiniteit primair, al het
andere thans voorbarig
J
9e Jaargang no. 203
Woensdag 31 Aug. 1949
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdansche Bank Postbus 0 Abonnements
prijs 32 cent p. w. of f 4.15 p. kw. Losse nummers 10 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Rcdacde en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort,
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235,
Hoofdredacteur. TJ. DE BOOR DER.
NIEUWE NOTA AAN BELGRADO
LONDEN. Radio-Moskou heeft de tekst bekend gemaakt van een
nieuwe Sowjet-nota, die op 29 Augustus aan Joegoslavië gezonden
is in antwoord op de Joegoslavische nota van 20 Augustus. Deze Joego
slavische nota, die op ha3r beurt een antwoord was op de Sowjet-nota van
elf Augustus betreffende de Joegoslavische aanspraken op Oostenrijk in
verband met de besprekingen van het ontwerp-vredesvcrdrag met Oos
tenrijk. wordt in de nieuwe Sowjetnota ..een opeenhoping van nieuwe
schandalen en lasterlijke verdraaiingen" genoemd, „berekend op het mas
keren van de Joegoslavische dubbelzinnige politiek, waarmee het Joego
slavische volk bedrogen wordt".
„Aan de kaak gesteld bü haar ver
raad van de belangen der Slowe-
nen door de onweerlegbare feiten,
die in de Sowjetnota van elf Augus
tus worden genoemd, tracht de Joe
goslavische regering de sporen van
haar verraad te verbergen en te
ontkomen aan haar verantwoorde
lijkheid door haar toevlucht te ne
men tot de gebruikelijke methode
van leugens en laster," aldus de
Sowjetnota.
Volgens de bewoordingen van de
nota wil de Sowjetregering „niet
trachten de Joegoslavische rege
ring. die reeds lang zonder over
tuiging leeft, te overtuigen" doch
„haar te ontmaskeren voor het oog
van het Joegoslavische volk".
In antwoord op de in de Joego
slavische nota vervatte bewering,
dat Stalin in een brief aan de Oos
tenrijkse kanselier, dr. Karl Ren
ner. Russische hulp heeft beloofd
voor het behoud van de stabiliteit
der Oostenrijkse grenzen, citeert de
Russische nota Stalins brief aan
dr. Renner als volgt:
„Ik dank u. geachte kameraad,
voor uw boodschap van vijftièn
April. U behoeft er niet aan te twij
felen. dat uw bezorgdheid over de
onafhankelijkheid, de integriteit en
het welzijn van Oostenrijk even
eens mijn bezorgdheid is. Iedere
hulp. die voor Oostenrijk nodig zou
kunnen zijn. ben ik u bereid te ge
ven. zover dit in mijn macht ligt
Ik bied u mijn verontschuldigingen
Darul Islam verslaat
TNI bij Tegal
SEMARANG Het is tussen de
TNI, de officiële strijdmacht van
de Republiek en de Darul Islam,
een revolutionnaire strijdorganisa
tie, tot heftige gevechten gekomen
in het onderdistrict Paperbarang,
ten Zuiden van Tegal.
Het dagblad „De Locomotief"
meldt hieromtrent, dat de Darul
Islam zich richt tegen al die groe
pen die de 17e Augustus hebben
gevierd als nationale feestdag. De
gevechten begonnen Vrijdag,
waarbij de bevolking in paniek
vluchtte en huisraad door de over
vallers werd kort en klein gesla
gen.
Sedert Zondag zou de tegenstand
van de TNI zijn gebroken en de
plaats zich in handen bevinden
van de Darul Islam. Het zou in de
bedoeling van deze organisatie, die
steun geniet vanuit West Java,
diverse plaatsen stormenderhand
te nemen met de hulp van een op
gezweepte massa.
Ziekenfondsen lijden
verliezen
(Eigenberichtgeving)
DEN HAAG. De Landelijke
Organisatie van Ziekenfondsen doet
op het ogenblik al het mogelijke
om een \oor de ziekenfondsen gun
stiger regeling ten aanzien van de
vrijwillig verzekerden te bereiken,
zo deelde ons de heer Heykoop van
het ziekenfonds ,.De Volharding"
mee. Wanneer dit niet lukt, be
tekent dit aldus de heer Hey
koop dat de fondsen verliezen
zullen gaan lijden, die in de millioe-
nen gaan lopen, met als gevolg, dat
verschillende ondernemingen zich
niet langer kunnen handhaven.
De premie, die de ziekenfondsen
voor ae vrijwillig verzekerden mo
gen berekenen zgn zo vervolgde
onze zegsman veel te laag om
de kosten te dekken. Ook de subsi
dies uit het Vereveningsfonds zijn
zijns Inziens niet toereikend en zul
len wellicht nog minder worden.
De enige bron van inkomsten, die
aldus de heer Heijkoop de
ziekenfondsen hebben, is afkomstig
van de verplicht verzekerden, die
steeds een bepaald percentage van
hun salaris betalen. Hij deelde
voorts mee, dat, indien de Ziektewet
zodanig gewijzigd zou worden, dat
rijks- en gemeentepersoneel ook
onder de verplichte ziekenfondsbe
palingen vallen, dit al enige verbe
tering voor de fondsen betekent.
Dat het er inderdaad droevig voor
staat met de inkomsten van een
ziekenfonds, blijkt uit het jaarver
slag van „De Volharding".
WEST-DUITSLAND
De juiste oppositie
WEST-DUITSLAND zal ceil
rechtse regering krjjgen,
steunende op Christen-democraten,
liberalen, centrum en de Duitse par
tij. De pogingen van Christelijke
vakbondleiders om de vorming
van een bredere coalitie, die ook de
sociaal-democraten zou insluiten,
mogelijk te maken, zjj namelijk de
finitief mislukt. Dit betekent, dat
dr. Adenauer, de toekomstige kan
selier. zal kunen rekenen op 218 van
de 402 stemmen in de Bondsdag en
dat hii de socia
listen in de oppo-
-itie zal vinden,
Vele lieden in en
bulten Duitsland
1 zouden de voor
keur hebben gegeven aan een sa
mengaan van de twee grootste
Duitse partijen, de gematigd rechtse
Christen-democratische en de ge
matigd linkse sociaal-democrati
sche. Maar de thans genomen be
slissing is waarschijnlijker te pre
fereren, indien het er om gaat, de
garlementaire democratie eindelijk
1 Duitsland wortel te doen schie
ten. Een fatale zwakte van de re
publiek van Weimar was, dat de
enige werkelijk effectieve oppositie
kwam van deze zijde der anti-con
stitutionele partyen de nazi's en
de communisten. De nieuwe repu
bliek van Bonn zou hetzelfde risico
lopen, indien alle gematigde partijen
in de regering opgenomen zouden
worden.
In bet
zoeklicht
aan voor mijn laat antwoord." Was
getekend: J. Stalin.
De Sowjetnota tekent hierbij aan.
dat Stalins brief „met geen woord
rept over de Oostenrijkse grenzen
en de garantie daarvan".
De nota verklaart, dat Stalins
brief was ingegeven door twee om
standigheden: enerzijds zou er in
„zekere Britse kringen" een plan
bestaan om een nieuwe Donaumo-
narchie te stichten, waardoor Oos
tenrijk. als deel van die monarchie,
zijn onafhankelijkheid zou verliezen
en waartegen de Sowjet-Unie zich
beslist verzette. Anderzijds bestond
er volgens de nota „in zekere na
tionalistische kringen van Slavische
staten, waartoe ook Joego-Slavië
behoort, een plan voor de verde
ling van Oostenrijk tussen zijn na-
buurstaten". wat de Sowjet-Unie
„een reactionnaire maatregel"
achtte.
„De Joegoslavische regering
meent, dat het beginsel van het
zelfbeschikkingsrecht der naties al
leen toepasselijk is op Joegoslavië
cn de overwinnende landen." aldus
de nota. „doch alleen zij. die zijn
grootgebracht in de geest van ïm-
peralistische agressie, kunnen al
dus redeneren."
Van Stalin aan Tito
Maandag heeft de Sow jet-
Unie Joego-Slavië wederom een
nota cjoen toekomen, die dit
maal in zeer buitengewone be
woordingen was gesteld. De
Sowjet-Unie verklaart, dat z\j
haar steun aan de Joego-Slavi-
sche territoriale aanspraken op
Oostenrijk intrekt wegens de
onderhandelingen van maar
schalk Tito met het Westen. De
Sowjet-Unie beschuldigt het re
giem van Tito van verraad der
eigen nationale rechten, „door
een daad van lafheid en verraad
verloor Joego-Slavië Karinthië",
aldus Radio-Moskou in de om
geroepen nota.
k.
Zenutvoorlogverschijnselen verschillen van
gewone voorbereidingen
BELGRADO: Er heerste te Belgrado een rustige stemming zolang de
inhoud van de Sowjet Russische nota nog niet was gepubliceerd.
Er heerste wel enige ongerustheid ln de Joegoslavische hoofdstad in
verband met betrouwbaar-geachte berichten, volgens welke in Zuid-
Hongarüe Sowjet-Russische troepen worden samengetrokken. In deze
berichten was sprake van een gehele divisie en van gedeelten van twee
divisies gevechtswagens, die zich in het Kechs.Kemet-gebied zouden
bevinden.
De mogelijkheid, dat deze troe
penbewegingen voorbereidingen
zouden kunnen zijn voor een even
tuele aanval, werd door diploma
tieke waarnemers te Belgrado niet
geheel uitgesloten geacht.
Daar echter niet gepoogd is de
troepen-concentraties in Zuid-
Hongarije geheim te houden, acht
men het waarschijnlijker dat ze
bedoeld zijn als een nieuwe ma
noeuvre in de zenuwen-oorlog van
Moskou tegen Joegoslavië, terwijl
een never.-bedoeling vermoedelijk
is de Westerse landen te suggere
ren dat het niet raadzaam is de
regering-Tito economische hulp te
verlenen, daar dit een slechte geld
belegging zou zijn.
Andere waarnemers te Belgrado
brengen de troepen-bewegingen in
verband met bepaalde binnenland
se gebeurtenissen in Hongarije. In
dit verband noemt men dat de
voormalige Hongaarse minister van
buitenlandse zaken, Laslo Rajk, in
de loop van de volgende maand
te Boedapest, op beschuldiging van
hoogverraad, zal terecht staan.
Maar onderdehand!: Moskou slot-
kanonnade bevat laatdunkende
dreigementen zoals men ze nog
niet vaak las of hoorde!:
„De Joegoslavische regering moet
zich voor ogen stellen, dat zij geen
beleefdheid en nog minder eerbied,
van de Sowjetrussische regering
kan verwachten", zegt Moskou,
„want iedereen weet, dat de Joe
goslavische regering is gedeserteerd
uit het kamp der socialisten en de
mocraten en dat zij haar toevlucht
heeft genomen in het kamp der
imperialisten en fascisten.
Dat wil zeggen: de Joegoslavische
regeerders behoren tot de soort der
boosaardige, kwaadwillige, poche
rige deserteurs, die er lasterlijke.
gemene beweringen uitsmijten
In de dagen van Hitler wist men
wat zulke grievende, aggressieve
taal betekende. Zijn „de dagen"
veranderd?, of is die taal krachte
loos geworden?
Tsjechische vluchtelingen
in Oostenrijk
niet veilig
WENEN. Het onder Amerikaan
se controle staande blad „Wiener
Kurier" bericht dat in de laatste
paar weken de Russische bezettings
autoriteiten meer dan honderd
Tsjechen, die hun land ontvlucht
waren om in Oostenrijk een goed on
derkomen te zoeken, hebben gear
resteerd en weer uitgeleverd aan de
Tsjechische regering.
De Oostenrijkse politie heeft haar
uiterste best gedaan om de arresta
ties te verhinderen en zij wist in
verschillende gevallen daarin te sla
gen. De Russen hebben speciaal voor
het opsporen van Tsjechische vluch
telingen officieren van de geheime
dienst laten over komen.
Giuliano: „held" of
„vogelvrije"?
PALERMO. De bandiet Salva-
tore Giuliano eiste Dinsdag in een
ingezonden stuk in de Slciliaanse
pers, dat er een plebisciet wordt ge
houden. om vast te stellen of hij als
een „vogelvrije" dan wel als „held"
behandeld dient te worden. Hij geeft
de regering twee weken tijd om de
volksstemming te arrangeren. In het
gisteren gepubliceerd Ingezonden
Stuk zei Giuliano, dat hij „bijna be
ledigd" was over het „armzalig ge
halte" van de politiemacht, die in
het veld gebracht is, om hem uit
zijn schuilplaats te verdrijven.
DE VERENIGDE NATIES tellen
tal van commissies en sub-com
missies. Hier ziet men bijeen een
commissie van vis-deskundigen.
Het zijn v.l.n.r.: Lionel A. Wol
ford, Amerikaans bioloog; An-
drëw Lylc Pritchard, directeur
van het Bureau voor Viscultuur
in Canada; Michael Graham, di
recteur van het viskundig onder
zoek van het Engelse Departe
ment van Landbouw en Visserij;
M. Goldschmidt, functionaris bij
het secretariaat der V.N.; Sun
der Lal Hora, directeur van het
Zoölogisch Onderzoek in India,
Ahmad Nazir uit Pakistan en C.
J. Botteman uit Nederland.
PRAAG: Een groot, geheim-gevoerd proces tegen een groep anti.
communistische opstandelingen is, zoals meestentijds zulke processen
eindigen, geëindigd met doodvonnissen. In de Lente zijn er twee pogin.
gen ondernomen, vier dagen na elkaar, om gevangenen te bevrijden uit
de Litomerice-gevangenis. Die pogingen zijn mislukt.
Nasleep van staatsgreep
in Mei
Het complot was als volgt opge
zet. de samenzweerders waren ver
deeld in groepen; zij verzamelden
wapenen en stelden datum en uur
vast voor de coup. Zij hadden het
plan verschillende sleutelposities
in het land te bezetten, verschil
lende mensen uit hun functies te
ontheffen en de staat van beleg af
te kondigen. Vervolgens zouden zij
de Nationale Assemblee ontbinden,
de veiligheidspolitie opdoeken, alle
krantenbureaux sluiten en alle ge
nationaliseerde fabrieken terugge
ven aan de voormalige eigenaars.
Op 12 Mei- werd een aanval op
de Litomerice-gevangenis gedaan,
waarbij een schermutseling ont
stond met de bewakers. Deze aan
val werd geleid door Vratislav Po-
lisny, en hij mislukte.
Slechts 4 dagen na deze misluk
te aanval od de Litomerice gevan
genis te Praag werd een tweede
poging gedaan tot een gewapende
coup die evenmin met succes be
kroond werd.
Deze coup werd georganiseerd
door een hooggeplaatst ambtenaar
van de Tsjechische geheime politie
die -uit zijn functie ontheven was.
Het complot vond op de zestien
de Mei een roemloos einde met de
arrestatie van enkele honderden
politie-officieren en manschappen,
want twee uur voor de opstand zou
beginnen, werd het complot in zijn
geheel opgerold. In totaal werden
Vertrek Groote Beer
naar Indonesië
DEN HAAG. Het troepenschip
„Groote Beer" zal Vrijdag 2 Septem
ber 1949 met aflossingsdetachemen
ten van het KNIL. de Kon. Marine
en de Kon. Landmacht uit de haven
van Amsterdam naar Indonesië ver
trekken.
360 politiemannen en evenveel bur
gers in de gevangenis geworpen.
Voor zover men weet. zijn ter
dood veroordeeld: Emanuel Cancik,
dr. Borkovec, Otto Jirecek, Ema
nuel Charvat, Vratislav Polisny,
Josef Charvat. Koetoslav Prokes en
Vratislav Janda. Allen hebben be
kend steun te hebben ontvangen
uit het buitenland cn dat het hun
vurig speet, dat hun onderneming
niet geslaagd was.
Washingtonse verdwijning
van een Rus
WASHINGTON. De Russische
Ambassade te Washington heeft het
State Department gevraagd een on-
derzoek in te stellen naar de „plot
selinge verdwijning" te Washington
van een Sowjet-burger, die maatre
gelen trof om naar huis terug te ke
ren. Het betrof een zekere Borsof,
die in 1948 „in de Amerikaanse be
zettingszone van Oostenrijk is gede
serteerd" en door de Amerikaans®
autoriteiten naar de V.S. zou rijn
gebracht.
Hij had zich 28 Juli op de Sowjet-
nmbassade gemeld met de medede
ling. dat hij „berouw" van rijn de
sertie had. Hij verzocht om bescher
ming en vervoer naar Rusland, al
dus de verklaring van de ambassade.
Toen hij toebereidselen voor zijn te
rugkeer trof, is hij verdwenen. De
ambassade was „verontrust over de
Rlotselinge verdwijning" cn verzocht
ct State Department op 23 Augus
tus de man op te sporen.
AMSTERDAM: De inwoners van Amsterdam. Den Haag. Rotterdam
en Utrecht zullen Zondag a.s. tussen 3 en 5 uur een ongewoon groot
vliegtuig op betrekkelijk geringe hoogte boven hun steden zien cirke
len. Het is geen Constellation noch een der Douglas.vllegtulgen met
wier vormen wij langzamerhand vertrouwd zijn geraakt, doch een
Boeing Stratocruiser, die voor het eerst in zijn kortstondig bestaan Ln
Nederland zijn opwachting komt maken.
tocmiser op Schiphol. De Zondag
ochtend is gereserveerd voor de
massa-bezichtiging van het toe
stel.
Tweemaal zal het toestel, het
flagship „Great Britain" van de
American Overseas Airlines, met
genodigden, onder wie verscheide
ne burgemeesters van grote steden,
van Schiphol uit langs de kust
vliegen tot Scheveningen, om daar.
na over te gaan tot het brengen van
een groet aan de steden Den Haag,
Rotterdam, Utrecht en Amsterdam.
De groet zal bestaan uit het enige
malen cirkelen boven de stad op
niet te grote hoogte. Deze nieuwe
verschijning in het Nederlandse
luchtverkeersgebied heeft een leng
te van ruim 33 meter en een vleu
gelbreedte van 43 meter. Het toestel
kan ruim 100 passagiers vervoeren
cn neemt in zijn vier tanks 31500
liter benzine mee. De electrischo
installaties van dit dubbeldekvlieg-
tuig, het grootste landverkeers-
vliegtuig ter wereld, wegen totaal
1150 kg. De koelcapaciteit is gelijk
aan die van 300 normale kasten.
Het landingsgestel weegt '0 kg.
en één luchtband van het lan
dingsgestel er zijn er zes
weegt 125 kg.
I Zaterdagavond arriveert de stra-
Tijdelijke tarief ver la ging van 1948 wordt
thans ongedaan gemaakt
UTRECHT. De aankondiging van de Nederlandse Spoorwegen, dat zU
van plan z(jn het tarief van algemene abonnementen, vastrecht- cn week
kaarten te verhogen, heeft overal grote beroering verwekt. Dezer dagen
heeft men reeds in ons blad kunnen lezen, dat de vertegenwoordigers er
krachtig tegen hebben geprotesteerd cn zojuist bereikt ons het bericht, dat
de Centrale Vereniging voor Markt-, Straat- en Rlvierhandel niet alleen
een protesttelegram naar de directie der N.S. hebben gestuurd, maar ook
naar de ministers van financiën, sociale zaken en economische zaken.
van het materiaal, dc omstandigheid
„We zijn eigenlijk nog
spotgoedkoop"
Naar aanleiding hiervan hebben
wij ons tot de Nederlandse Spoor
wegen gewend, waar men ons ver
klaarde. dat het eigenlijk onjuist
was om van een verhoging der
abonnementstarieven te spreken.
Wat thans gebeurt kan men beter
een opheffing noemen van de verla
ging van 15% op de bedoelde tarie
ven. welke met ingang van 1 Januari
1948 van kracht werd.
Destijds is deze verlaging inge
voerd, omdat de spoorwegen van
oordeel waren, dat de slechte staat
Knaapje dronk lysol:
in elkaar gezakt
AMSTERDAM. De 7-jarige
Herman Barends uit de Veerstraat
te Amsterdam-Zuid vond Woensdag
middag in het Olympisch Stadion
een flesje waaruit hij een slok nam.
Later bleek, dat het flesje lysol had
bevat, dat gebruikt werd als ont
smettingsvloeistof voor de toiletten
in het stadion. Bij het Haarlemmer
meerstationnetje zakte hij plotseling
in elkaar en werd in zorgwekkende
toestand in het Wilhelmina-gasthuis
opgenomen.
Geleidelijk ivat koeler
Weerjverwachting geldig van
Woensdagavond tot Donderdag
avond:
Meest zwaar bewolkt met
morgen plaatselijk enige regen.
Zwakke tot matige langs de
kust nu en dan vrij krachtige
wind tussen zuid-oost en zuid
west. Tamelijk warme nacht.
Morgen overdag aanvankelijk
ongeveer dezelfde temperatuur
als vandaag, later in het westen
van het land echter iets koeler.
1 Sept.: Zon op 5.50. onder 19.29;
Maan op 17.06, onder 23.27.
Circuskoning koopt goede
nummers weg uit Europa
DEN HAAG. John Ringling
North, eigenaar van het grootste
Amerikaanse circus „Ringling Bros,
Barnum and Bailey Circus", was
Dinsdagavond op bezoek in het cir
cus Strassburger te Scheveningen.
Hij doet een rondreis langs dc
Europese circussen en variété's, om
nummers te zoeken voor zijn pro
gramma voor het volgende seizoen.
Hij engageerde verschillende troe
pen. Ringling blijft nog korte tijd in
Europa en gaat dan scheep naar
Amerika.
Roosendaal in 1950 per
electrische te bereiken
ROOSENDAAL. Versierd met
bloemen is dezer dagen op het sta
tions-emplacement van Roosendaal
de laatste „boog" geplaatst voor de
electrificatie van de spoorlijn Dor-
drecht-Roosendaal. Met het aanbren
gen der kabels wordt nu onverwijld
begonnen. Men hoopt in 1950 de
electrische tractie op dit baanvak te
kunnen inschakelen.
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG Terw\jl de Ver. Staten de laatste dagen weer van een
zeer ruime belangstelling voor de toekomstige positie van de marinebasis
Surabaja bUjk geven, getuigen de Republikeinse vertegenwoordigers ln
Den Haag steeds duidelijker, zich voorlopig nog verre te willen houden
van een positie kiezen ln het grote conflict tussen Oost en West.
Reeds eerder heeft men zich er
aan socialistische zijde in Neder
land rekenschap van gegeven, dat
de buitenlandse politiek welke In
donesië in de toekomst zal volgen,
heel wat belangrijker kan zijn, dan
de zwaarte van de Unie, waaraan
men in vele kringen zoveel be
tekenis hecht. Een bekend socialis
tisch politicus heeft ons indertijd
eens gezegd, dat het voor Neder
land en voor de gehele wereld van
beslissende betekenis zou zijn, in
dien Nederland en Indonesië het
zouden kunnen eens worden over
een gezamenlijke buitenlandse po
litiek. Welnu, zoals het zich op het
ogenblik laat aanzien, schijnen er
nog niet veel aanknopingspunten
voor zulk een gemeenschappelijke
buitenlandse politiek, gebaseerd op
door beide partijen aanvaarde con
cepties, te zijn. Nederland heeft
bewust de oude neutraliteitspoli
tiek de rug toe gekeerd, en het
heeft zich geschaard in de rij van
West-Europese en van Atlantische
mogendheden, omdat het zich be
wust is van de gevaren, welke de
Westelijke cultuur in de na-oor-
logse wereld bedreigen en van de
onmogelijkheid, als zwakke een
ling die gevaren te kunnen keren.
Doch Nederland heeft verzuimd
Indonesië, de Antillen en Surina
me te kennen in de motieven van
de nieuwe Nederlandse buitenland
se politiek, noch heeft het die po
litiek afgestemd op wensen en ver
langens van die zijde. Kortelings is
door leden van de Eerste Kamer
nog eens duidelijk de aandacht op
dit verzuim gevestigd. Welnu, het
wreekt zich reeds thans. Op weg
naar Nederland heeft Mohammed
Hatta bij herhaling de verklaring
afgelegd, dat Indonesië, althans de
Republiek, er niet voor voelt zich
bij een blok aan te sluiten. Dat
was een duidelijke zinsspeling op
de houding, welke men in Indone
sië, voorlopig althans, aanneemt
tegenover de nog vage plannen
voor een Pacific-pendant van het
Noord-Atlantisch Pact.
In gesprekken met vele Indone
sische gedelegeerden is ons deze
houding even zovele malen beves
tigd. „Ons eerste doel is het ver
krijgen van de volledige en onver
korte souvereiniteit," zo was het
antwoord, dat een vooraanstaand
Indonesiër ons gaf op een desbe
treffende vraag. „Men kan zich er
hier misschien geen voorstelling
van maken, wat de uitoefening van
de souvereine rechten aan inspan
ningen zal vergen van geheel Indo
nesië. Dit is voor ons voorlopig het
kernprobleem en al het andere
moet als prematuur worden be
schouwd.
Het verkrijgen van de vrijheid
heeft zijn psychologische kanten en
een van de consequenties daarvan
is, dat men er i Indonesië niet veel
voor zal voelen, de vrijheid aan de
ene kant verkregen, aan de andere
kant weer prijs te geven. Er bestaat
in Indonesië een sterke neiging, zich
in geen geval nu uit te spreken voor
een nadere internationale positie-be
paling: eerst zullen wij zelf de ver
antwoordelijkheid moeten dragen,
om op grond van de ervaring en de
nadere ontwikkeling te kunnen be
slissen. welke richting wij in de we
reld zullen sturen." „Wel spreekt het
haast vanzelf", aldus onze zegsman,
„dat Indonesië zich nauw verbonden
voelt aan de Zuid-Oost-Aziatische
staten, die dezelfde problemen te
overwinnen hebben, dezelfde strijd
te voeren hebben en zeer aan elkaar
verwante culturen hebben Dat zal
ongetwijfeld onze eerste internatio
nale oriëntering zijn, naast de rich
tingsbepaling, welke er reeds voort
zal vloeien uit de Unie met Neder
land".
Het is. dat moet ons van het hart,
voor ons een beeld dat aanleiding
geeft tot ongerustheid. Vooral m het
licht van de gebeurtenissen in Chi
na, die voor de intenties van Moskou
een sprekend bewijs vormen Ook in
het licht trouwens van de plannen,
welke Muso vorig jaar in opdracht
van Moskou had uit te voeren. Doch
deze houding is een realiteit. En het
lijdt geen twijfel, dat de jongste be
langstelling van de Verenigde Staten
voor Surabaja, alsook de van heel
wat twijfelachtiger motieven getui
gende interesse van Australië voor
Nieuw-Guinea, de Indonesiërs zal
stijven in hun gevoel van onbehagen
ten opzichte van iedere internatio
nale oriëntatie, die in andere rich
ting gaat dan de twee. welke wij
hier reeds noemden. Het is een on
behagen, dat zijn oorsprong vindt in
de vrees in de nieuwe onafhanke
lijkheid afhankelijker te worden dan
ooit te voren.
Tjerk Hiddes 1 October
binnen
Zoals men weet. vertrok enkel®
maanden geleden de torpedoboot Ja
ger „Tjerk Hiddes' onder comman
do van luitenant ter zee le klasse H.
C. J Coumou uit Indonesië, om via
het Panamakanaal cn de West naar
Nederland te varen.
Hr. Ms. „Tjerk Hiddes". die in de
West enige tijd oefende, vertrekt 7
Sept. a.s. uit Willemstad voor do
laatsfc etappe van deze grote reis.
Op 8 September bezoekt het schip
Trinidad, van 10 tot 14 September
Paramaribo en op 19 cn 20 Septem
ber verblijft het te St. Vincent. Van
24 tot 27 September wordt Casa
blanca aangedaan, terwijl do „Tjerk
Hiddes" op 1 October te Den Helder
wordt verwacht
dat sommige verbindingen nog altijd
niet zo waren als men dat eigenlijk
wel wenste, kortom, omdat de ser
vice, die de spoorwegen op dat mo
ment konden geven niet geheel en al
voldeed aan de daaraan te stellen
eisen, een tarief als voor 1 Januari
1948 gold. niet volkomen gewettigd
was.
De omstandigheden, die op het
eind van 1947 de aanleiding vorm
den tot een tijdelijke verlaging van
15% behoren thans volledig tot het
verleden. De spoorwegen kunnen
hun reizigers weer een behoorlijke
service verlenen en de reizigers kun
nen profiteren van verbindingen, die
in sommige gevallen zelfs beter zijn
dan die van voor dc oorlog.
Het is daarom, dat men gemeend
heeft een maatregel, die eind 1947
als tndelijk werd ingevoerd, weer
ongedaan te maken.
Men moet niet vergeten, zo ver
klaarde men ons, dat in het alge
meen de prijzen sedert Mei 1940
aanzienlijk zijn gestegen. Dat geldt
zeker voor de steenkolen en de elcc-
triciteit, waarvan de spoorwegen het
als energiebron moeten hebben, om
nu nog maar te zwijgen van de sterk
gestegen prijzen der materialen voor
de wederopbouw van het gehaven
de spoorwegbedrijf.
Vergelijkt men de spoorwegtarie
ven zoals die na de aangekondigde
verhoging zullen gelden met de
prijzen van diverse levensmiddelen
dan kan men op goede gronden be
weren, dat de spoorwegen hun
klanten eigenlijk tegen spotprijzen
vervoeren. Want in doorsnee zullen
als de verhoging van kracht gewor
den is, de tarieven ongeveer 50% ge
stegen zijn. Dit is dan ook de reden,
dat de overigens begrijpelijke
protesten van verscheidene catogo-
riën van reizigers waarschijnlijk
weinig zullen baten.
Hollandse zeeheld naar
Nooitverwacht
VLISSINGEN. De heer ..Arie"
Romijn, gezagvoerder bU de Hol-
land-Afrika-Ujn, is thans na 42 ja
ren zeedienst bezig met zijn laat
ste reis van Amsterdam naar Beira
via Kaapstad en terug op de „Oran
jefontein".
Kapitein Romijn, geboren Vlissin-
ger, heeft zich tijdens de oorlog gro
te verdiensten verworven, om. als
gezagvoerder van de „Aagtekerk",
en is de mcest-gedccoreerde Neder
landse koopvaardij-officier. Hij is
ridder in de militaire Wiilems-orde
cn bezit o.m. de „Order of the Bri
tish Empire", het Kruis van Ver
dienste en Lloyds Medal of war",
terwijl hij tweemaal in de dagorders
werd vermeld.
Vorig jaar huwde de heer Romijn
een Zuid-Afrikaanse. Hij is thans
voornemens, zich na zijn pensionne
ring te vestigen op een kleine farm
te Nooitverwacht bij Paarl in de om
geving van Kaapstad.
Nee toch.Heus!
In de buurt van Flensburg
werd een tweejarig meisje
door een trein overreden. Toen
de trein tot stilstand was ge
bracht, bleek het kind onge
deerd tussen de rails te zitten.
In Amerika wordt 'n „lucht-
tractor" ontworpen, waarvan
men aanneemt, dat hij spoedig
tot het vaste gereedschap van
de boer zal behoren. Het is een
langzaam vliegend toestel, dat
zeer geschikt is voor zaaien,
besproeien, bespuiten der ge
wassen met chemicaliën en be
mesten.
Percy Coplon, een inwoner
van Birmingham (Alabama)
die 320 pond weegt, is in een
9 meter hoge paal geklommen
en is van plan daar 10 dagen
zonder voedsel te blijven zitten.
HIJ wil op deze wijze een ver
mageringskuur ondergaan.
Dc vereniging tot bescher
ming van dieren in Plymouth
heeft een „electrische stoel voor
dieren" aangeschaft. Zij meent,
dat clectrocutlc voor de dieren
minder pijnlijk is dan dood
schieten of vergiftigen.
Iedere derde Deen is ln het
bezit van een radio-toestel,
aldus blijkt uit het jaarverslag
van de Deense radio-omroep.
V.
In twintig van de 23 havens wordt gewerkt
HELSINKI: De arbeiders van de werkplaatsen der Staatsspoorwegen,
waar de communisten veel invloed hebben, werken nog, doch zU hebben
„loonsverhoging binnen twee weken" geëist.
werd, de grootste debacle belooft te
worden van alle mislukkingen die
de communisten tot nu toe hebben
moeten verduren.
In Tampere, het centrum van de
Finse metaalindustrie, verlieten
vele arbeiders een bijeenkomst van
stakers, en stichtten zelf een niet-
communistische vakvereniging. De
resterende communisten die waar
schijnlijk uit het veld geslagen wa
ren door het mislukken van de
campagne, besloten Vrijdag de sta
king te zullen opheffen; wanneer
echter dan nog niet aan hun eisen
voldaan is. zullen zij werkelijk be
ginnen met staken, zeiden zij.
De vakbond der metaalbewer
kers, in het bestuur waarvan de
sociaal-democraten de meerderheid
hebben, heeft alle stakende afdelin.
gen order gegeven het werk voor
Donderdag te hervatten op straffe
van uitgestoten te worden. In twin,
tig van de drieëntwintig havens
van Finland wordt thans gewerkt,
ofschoon in sommige op beperkte
schaal. De winkels hebben volop
voedselvoorraad en het verkeer
loopt weer normaal.
Al met al, United Press conclu
deert. dat de staking van de Finse
metaalarbeiders, welke staking
door de communisten uitgeroepen
