DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Kominform belooft steun aan vijfde colonne Doortocht door één dorp kost automobilist veertig cent Gerrit Jan Klifman smult r Het Westen verzet zich tegen agressie Debat over de Europese economie in Straatsburg Veel sympathie voor Tito in Tsjechoslowakye Dubbeltjes-garende tolbaas komt handen te kort m Onze verliezen in Indonesië 9e Jaargang no. 206 Zaterdag 3 September 1949 Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330. Bank: Rotterda nsche Bank Postbus 1 Abonnements prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 10 cent Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort. Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235, Hoofdredacteur. T]. DE BOOR DER. SPANNING IN JOEGOSLAVIË DUURT VOORT BELGRADO. De spanning tussen Belgrado en Moskou blfjft onver minderd voortduren. Het blad van de Kominform heeft gisteren een felle aanval op Maarschalk Tito gericht en onder meer verklaard, dat thans in Joegoslavië een vijfde colonne in opkomst is. die op „totale steun" van de Kominform zal kunnen rekenen. Westelijke diplomatieke kringen zien in deze aankondiging het begin van een mogelijk groots opgezette campagne ter „bevrijding van hel onderdrukte Joegoslavische volk" en in Belgrado heeft deze uitlating de vrees doen toenemen, dat de Rus sische troepen aan de noordelijke grenzen toch te eniger tijd het land zullen binnentrekken. heeft Tsjechoslowakije wel uitge nodigd voor deelneming aan de beurs te Zagreb. Tsjechoslowakije heeft deze echter afgewezen. Rudolf Slansky, de secretaris van de Tsjechische communistische par. tij heeft eveneens een artikel tegen Tito geschreven en daarin trachten aan te tonen, dat de handel van Joegoslavië met het westen voor het land ruïneus is en winstgevend voor de Anglo.-Amerikanen. In Sowjetrussische persberichten worden de leden van Tito's rege ring „de dol blaffende honden van het Amerikaanse imperialisme" ge noemd. Radio Moskou heeft ver klaard dat Joegoslavië moet worden teruggebracht in het kamp van „socialisme en democratie." Felle aanval in een communistisch blad Volgens het blad van de Komin form zijn in geheel Joegoslavië ïlle. gale organisaties in actie, die de kunst van het samenzweren leren. De courant betoogt, dat Tito en zijn „fascistische kliek" ten ondergang zijn gedoemd omdat de Joegoslavi sche arbeidersklasse spoedig over voldoende macht zal beschikken om hen omver te werpen. Volgens het Kominform-orgaan leeft Joego slavië op de rand van de burger oorlog. Het tegen Tito gerichte artikel is op de voorpagina van het orgaan geplaatst over drie kolom. Het geeft een overzicht van de Russi sche nota's aan Joegoslavië en be pleit de „rechtvaardigheid van de Russische zaak." De kop vermeldt met vette letters: „De zelfgenoeg zame beesten doen nu de emmer overlopen." Volgens het Kominformblad gaat het met Joegoslavië snel bergaf waarts Tito wordt een marionet van de westerse kapitalisten ge noemd Het artikel zegt voorts, dat de anti-Russische buitenlandse po litiek van Joegoslavië „wreder" is dan die van Hitlei". Het blad schrijft met hoe groot de vijfde co lonne is en onder wiens leiding zij staat. Volgens een correspondent van Reuter blijkt in Tsjechoslowakije in aanzienlijke mate sympathie voor Tito te bestaan Hoewel de of ficiële Tsjechische pers instemt met het koor van Sowjetrussische ver wijten aan zijn adres, schijnt het aan weinig twijfel onderhevig, dat Tito's houding bij vele bewonde ring heeft gewekt. De officiële be trekkingen tussen Belgrado en Praag zijn echter uiterst koel. Joe goslavië heeft geen uitnodiging ontvangen voor deelneming aan de najaarsbeurs te Praag, die 11 Sep tember opent, niettegenstaande het land een grote ruimte op de beurs had willen afhuren. Joegoslavië OOSTENRIJK Nog geen vredesverdrag TIJDENS hun laatste bijeenkomst besloten de ministers van Bui tenlandse Zaken der Grote Vier. weer eens te trachten een vredes verdrag voor Oostenrijk op te stel len. De kans om deze maal tot een resultaat te komen, was aanzienlijk vergroot door het feit, dat de Rus sen hun steun onttrokken aan de territoriale eisen van de bij het Kremlin in ongenade gevallen Tito. De plaatsvervangers van de minis ters kregen opdracht, vóór 1 Sep tember een oplossing voor de res terende meningsverschillen te vin den en een ontwerp-verdrag -bij hun chefs in te leveren. Tot gisteren hebben de plaats- T~.vervangers bijna In bet dagelijks in Lon- den vergaderd. Zoeklicht maar ook nu is -/ het hun niet ge lukt, het verlos sende woord, waarop geheel Oosten rijk al sinds het einde van de oor log met spanning wacht, te spreken. Overeenstemming over 9 artikelen, waaronder het kardinale artikel 33 over de Duitse activa, bleef uit. Daar men echter reeds tot een re geling was gekomen over de vraag stukken der grenzen, der herstelbe talingen en der minderheidsrechten meenden de Amerikanen en Britten, dat het goed zou zijn, de onderhan delingen op 22 September voort te zetten. De Rus Zaroebin echter wei gerde en aldus blijft de heren niets anders over dan aan de ministers van Buitenlandse Zaken te rappor teren, dat men de kwestie weer niet rond heeft kunnen krijgen. In het Westen heerst de overtuiging, dat Rusland geen vredesverdrag met Oostenrijk, hetwelk het zou dwin- .gen binnen afzienbare tijd zijn troe pen uit Roemenië. Bulgarije en Hon garije terug te trekken, wenst. Het is daarom heel goed mogelijk, dat van een nieuwe bijeenkomst van de vier ministers, welke voor het na jaar in New York was vastgesteld, maar zal worden afgezien. Slacht offer is opnieuw het kleine Oosten rijk, dat nu al zo lang met smart op het einde van een even onrecht vaardige als drukkende bezetting wacht. Communisten gaan Finse schepen boycotten HELSINKI. De sinds twee weken door de communisten ge voerde stakingscampagne tegen de Finse regering heeft 400 000 werk dagen gekost. De stakers hebben tot dusver een bedrag van 2.113.000 dollar verloren aan ingehouden lo nen. Het aantal stakers bedraagt thans in totaal 30.000 man. Het communistische wereldvak verbond heeft besloten, dat de schepen die in Finland geladen zijn geboycot zullen worden in alle ha vens waar de communistische vak verenigingen van havenarbeiders de boventoon voeren. Italië beleeft weer reeks van stakingen ROME. De Siciliaanse vakver enigingen hebben voor Dinsdag a.s. een staking op geheel Sicilië uit geroepen, die 12 uur zal duren. Het geldt hier een protest tegen het loonpeil. De bankbedienden te Ro me en Napels staken elke morgen twee uur uit protest tegen het be sluit der directies de Italiaanse banken dagelijks langer voor het publiek open te stellen. Te Floren ce is twintig procent van de kan toorbedienden in staking gegaan. Italiaanse bankwerkers en spoor wegarbeiders staken gedeeltelijk. Een staking van de arbeiders der telefoonmaatschappijen in Italië, die vandaag zou beginnen, is afge last. Die Drentse zwer- u, ipoj si uoux/tjjf uvf J i-uap -*3.1 merkwaardige ke rel. Hij wilde be roemd worden en omdat hij in de ruim vijftig jaar, die hij reeds op deze aarde rond wandelt er nog niet was geslaagd de aandacht op zich te vestigen besloot hij nu drie maanden geleden tot het verorberen van kranten. Zijn opzet is in zoverre geslaagd, dat hij nu met portret en al in de krant staat. Of h{j zich hiermede echter de poorten naar de film of zelfs maar naar het cir cus opent is de vraag. Zijn menu ziet er als volgt uit. Vijftien kranten per dag. Welke bladen dat zijn. kan hem minder schelen. „Trouw" en „De Waarheid" smaken hem alle bei even goed. 's Morgens komt daar dan een kopje koffie bij en (als herinnering aan vervlogen da gen?) een broodje. Verder snoept hij in de loop van de dag een half pond bruine suiker. In het Academisch Ziekenhuis m Leiden heeft men zijn maag onder zocht en trots toont Klifman het doktersattest, dat hij geen enkele maagafwijking vertoont. ">i Nee toch.Heus! Walter Goodman Westren, een Australiër, stierf gisteren op 72-jarige leeftijd. Vandaag won hij de eerste prijs van de staatsloterij van New-South- Wales: ruim 60.000 gulden. De dochter van de overledene zei: „Hij wachtte zijn gehele leven op een grote prijs Op hef aan alle toeristen wel bekende strand van Sanur, in Zuid-Bali, is een tualvis van 15 meter lengte aangespoeld. Drommen inboorlingen begeven zich naar het strand om van het dier spek en vlees, waaraan ge neeskracht toegeschreven wordt, af te snijden. De walvis wordt dan ook met grote snelheid ge sloopt. Amerikaanse importeurs ko pen enorme hoeveelheden Britse textiel „voor levering als het pond is gedevalueerd". Zij plaatsen hun orders reeds thans om de eersten te zijn, aan wie tegen goedkopere prijzen wordt afgeleverd. Een vrouw, die gisteren aan de politie in St. Louis vertel de, dat men haar 100 dollar ont roofd had, gaf als haar naam op: mevrouw Anna Villavicencio- creseauram. vy Parijse politie vangt 9 gangsters in baar net PARIJS De Parijse politie deed gisteren een goede vangst met het arresteren van negen gangsters, van wie er twee van medeplichtigheid worden verdacht aan een grote juwelendiefstal in Deauville. Tot deze laatsten be hoort René Girier, in de Parijse onderwereld bekend als „Cocaine René", een der naaste medewer kers van Frankrijk's staatsvijand no. 1, Emile Buisson. De 31-jarige Girier werd tezamen met zijn vrouw van zijn bed gelicht in een arbeiderswijk in het Oosten van de hoofdstad. De arrestaties volgen op een reeks diefstallen op grote schaal in Parijs en elders, waarbij bandie tenbenden zich in totaal voor een waarde van 4 millioen gulden hebben toegeëigend, waaronder ruim 2 millioen gulden aan juwe len van de Indische multi-million- nair Aga Khan. De politie heeft echter geen aanwijzingen, dat de gisteren gearresteerde gangsters betrokken zouden zijn bij laatst genoemde geruchtmakende dief stal. Wel verdenkt de politie Girier van medeplichtigheid aan de bero ving van het Deauville-filiaal van Van Kleef en Arpels op 2 Augus tus. Girier werd reeds verscheide ne maanden door de politie ge zocht, nadat hij er in geslaagd was uit de gevangenis te ontvluchten. DIT WEEKEINDE Overwegend droog weer Dit weekeinde zal het weer over wegend droog zijn. Weliswaar zal een luchtstroming rond een de pressie bij Schotland van grote in vloed zijn op de weersgesteldheid hier te lande en zal koele lucht vanuit de golf van Biscaye ons land binnendringen, maar deze zal toch zeer weinig regen aanvoeren, om dat de depressie-activiteit zeer ge ring is. De depressie ten westen van de Britse eilanden is stationnair ge bleven. Het hoge drukgebied in het westen van de Atlantische oceaan nam ni betekenis af. Of dienten gevolge ujcstelUker gelegen depres sies naar het oosten zullen door breken valt niet met zekerheid te voorspellen. Belastingverlaging in België BRUSSEL. In een vergade ring van het Belgische kabinet is een voorstel van de liberale minis ter van financiën Libaert aangeno men ter verlaging van de directe belastingen ten voordele van loon- trekkenden voor het laatste kwar taal van 1949. Naar verluidt zouden de directe belastingen met 16 procent worden verlaagd. Teneinde de administra tie te vereenvoudigen zal geduren de drie tot vier weken geen inhou ding aan de bron geschieden en de belastingvermindering zal aldus nog dit jaar voor de betrokkenen merkbaar worden. 3 SEPTEMBER 1939 OP 27 Augustus 1939 spraken wjj in het gezantschapsgebouw in de Amaliastraat in Den Haag met de Poolse pers attaché over het onmid dellijke gevaar, dat zijn land van de zijde van Duitsland dreigde. De Poolse diplomaat geloofde daar niet aan ..Hitler bluft slechts", zei hij. ..Ook de Duitsers weten maar al te goed. dat hun kwetsbaar, dicht be volkt land in een moderne oorlog, zelfs indien zij deze met succes zou den weten te beëindieën onherstel bare littekens zou oplopen." Vier dagen later dronken wij on ze koffie in de tuin van een druk restaurant in de Fricdrichstrn$?e in Berlijn. Het was er druk en men zag er vele uniformen Zelfs enkele kell- ners liepen er in rond. Op alle ge zichten was de -panning te lezen, die de mensen gemeenlijk bezielt, wan neer grote gebeurtenissen te wach ten staan. Maar het was geen angsti ge spanning. Bijna iets van vreugde lag er in. Het propaganda-apparaat van Goebbels had ook deze maal niet gefaald. Aan ons tafeltje zat een lange, ma gere man, die met zichtbare trots het gouden speldje van de nazi-par tij op zijn revers droeg. Hij knoopte een gesprek met ons aan. vertelde, dat hij lid van de Rijksdag was en reeds vier dagen in Berlijn wachtte op een convocatie voor de zitting, waar Hitier de beslissing over oor log of vrede zou bekend maken. Aan de uitkomst twijfelde hij niet: „Slechts een oorlog kan de nodige opfrissing brengen", zo meende hij. Nog geen 24 uren later was de strijd, die hij en ongetwijfeld de meerderheid van het Duitse volk STRAATSBURG. In de Europese Consultatieve Assemblee is het debat geopend over de economische moeilijkheden van Europa. Dc Britse conservatief David Eccles heeft namens do economische commis sie een door hem opgesteld rapport ingediend, waarin wordt aangedron gen op een preferentieel tarievenstelsel, maatregelen tot verlaging van de Amerikaanse invoerrechten en stappen, die kunnen leiden tot een onderlinge uitwisseling der Europese valuta's. Het ziet er naar uit, dat hierover langdurig zal worden beraadslaagd, omdat vele leden van me ning zijn dat de Europese vraagstukken niet kunnen worden opgelost door middel van de orthodoxe methoden, die in het rapport Eccles aan de hand worden gedaan. Bijzondere frankeerzegels DEN HAAG. Van 1 t.m. 31 October 1949 zullen ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan der We reldpostvereniging bijzondere fran keerzegels in de waarden van f 0.10 en f 0.20 worden uitgegeven. Deze zegels zullen als voorstel ling een wereldbol dragen, waarop ineengestrengelde posthoorns zijn afgebeeld. Tot hen, die op tiet standpunt staan, dat de economische eenheid van Europa bereikt moet worden door snelle en krachtige maatrege len. behoort het Britse Labour-lid Ronald Mackay, die een amende ment heeft ingediend, waarin hij aandringt op „revolutionnaire wij zigingen in de organisatie van de Europese economie." Hij wil Europa beschouwd zien als één economisch gebied en als één land en hij vestigt er de aan dacht op, dat het thans voor de in dividuele Europese landen onmoge lijk is om onafhankelijk van de an deren hun handelsbalans met de Ver. Staten in evenwicht te bren gen of met de Amerikaanse Indu strie te concurreren. De opvatting fVeinig verandering Weersverwachting geldig van Zaterdagavond tot Zondag avond: Gedeeltelijk bewolkt met langs de Noordzeekust hier en daar enige lichte regen of mot regen. In de rest van het land overwegend droog weer. Meest zwakke wind uit Zuidelijke richtingen. Weinig verandering in temperatuur. 4 Sept.: Zon op 5.55. onder 19.22; Maan op 18.53, onder 1.52. 5 Sept.: Zon op 5 57, onder 19.20; Maan op 19.09, onder 3.11. Van Steenbergen onder- scheiden BRUSSEL. De Belgische pro fessional wereldkampioen op de weg. Rik van Steenbergen, heeft uit handen van de Belgische minis ter van Gezondheid, A. van Glab- beke, de medaille van de kroon orde met gouden palmen ontvan gen. Prins-regent Karei heeft Van Steenbergen deze onderscheiding toegekend wegens het behalen van de wereldtitel op de weg te Kopen hagen. Geen „sport-tarieven" bij de Spoorwegen UTRECHT. Naar aanleiding van berichten, als zouden de Neder- landsche Spoorwegen weer speciale sport-tarieven Invoeren, vernemen wjj. dat het invoeren van deze spe ciale tarieven niet in het voorne men van de Nederlandsche Spoorwe gen ligt. Belg Dumoulin gestart voor Kanaal-tocht CALAIS. De Belgische winke lier Fernand Dumoulin uit Luik is Vrijdagavond om twee minuten voor tien te Kaap Gris Nez gestart voor een poging het Kanaal over te zwemmen. Dumoulin is 34 jaar oud en weegt ruim 104 kilogram. Geen algemene dispensatie voor huurvoorschriften DEN HAAG. In zijn antwoord aan het Kamerlid Andriessen be treffende het vrijlaten van de hu ren van woningen van meer dan 325, respectievelijk 375 ma. ligt, al dus de minister van wederopbouw de mogelijkheid voor een misver stand. Met dit antwoord zijn uitsluitend die woningen bedoeld, die na 1 September van dit jaar worden ge bouwd en die vallen buiten de be palingen van de financieringsrege ling woningbouw 1948. De Belgische fabrikanten van nylonkousen hebben het voorne men te kennen gegeven hun fabrie ken binnenkort voor onbepaalde tijd te sluiten. TOLLENWAANZIN IN NEDERLAND (Van onze speciale verslaggever) MAARTENSDIJK. Neen. u moet het Verheul ook niet kwalijk nemen. Die staat er ook voor zijn broodje. Hij houdt zijn hand op en Int het tolgeld net als een ander koek bakt of een stuk schrijft In de krant. Maar de mensen kijken hèm er op aan, hem en Van Royen en de twee assistent-tolgaarders. Ze roepen lelijke woorden uit hun auto als ze hun twee dubbeltjes betalen en geërgerd door rijden. Maar ze zijn. aan het verkeerde adres. „Als ik een hond sla met een stok. bijt hij in de stok", zegt Van Royen, „maar hij moet de man hebben, die de stok vast houdt WU zijn alleen maar de stok, om zo te zeggen." Maar zijn vrouw roept hem bin. nen. Want de aardappels staan op tafel. Even buiten Utrecht begint het al. Daar staat Verheul op de weg en hij laat de tolboom zakken als een wagen nadert. Twee dubbeltjes „vangen" en de boom gaat weer omhoog. Vaak staat er een hele serie automobielen achter elkaar te wachten om hun geld kwijt te raken en komt de tolbaas in letter lijke zin „handen te kort". Een tien van Multilaterale handel, zoals die voor de eerste wereldoorlog gold. kan volgens hem thans geen opgeld meer doen. De oplossing ziet hij in verhoging van de Europese produc. tie, vermindering van de niet-Eu- ropese importen, vermindering der tarieven, valuta-beperkingen en handelsquota en dc invoering van één Europese valuta onder toezicht van een centrale Europese bank. Ook de Labour-afgevaardigde Hugh Dalton heeft scherpe critiek op het rapport van de economische commissie laten horen cn hij noem. de het zelfs „de raad van Europa onwaardig." Hij had er bezwaar tegen, dat er niet over volledige werkgelegenheid werd gesproken en hjj meende, dat als zekere voor stellen werden aangenomen dc Raad van Europa zich tot de risée van de volkeren zou maken. De juridische commissie van de Consultatieve Assemblee is over eengekomen de ministers van bui tenlandse zaken te verzoeken een Europees paspoort in te voeren voor de burgers van de 12 staten, die lid van de Raad van Europa zijh. Voordat dit geschieden kan moet de Assemblee deze aanbeve ling goedkeuren. Onhoudbare toestand op een zeer drukke verkeersweg Kijkt u eens, ook die tolbazen zijn het er wel over eens, dat het een dwaasheid is om op een grote verkeersweg twee maal kort achter elkaar de auto's aan te houden om twee dubbeltjes tol te innen. „Het is volledig uit de tijd." zeggen ze zelf. „Maar wat wil je? Dat moe ten de hoge heren onder elkaar uit. maken." Maar de gemeentesecretaris van Maartensdijk, de heer Dijkstra, die ik sprak, vindt zo'n tol net zo goed een onding en de burgemeester denkt er niet anders over. Ach, ze zijn het er allemaal wel over eens. ook de „hoge heren". Maar toch staan die tollen er nog, krankzin nige overblijfselen uit een feodaal verleden, vast geroest op hun plaats, waar ieder moment van de dag het moderne leven overheen raast, niet met postkoetsen en dili gences maar met enorme trucks en gestroomlijnde luxe.sleeën. Als u van Utrecht naar Hilver sum wil met een auto, een bus, een motor, een paard-en-kar of als u er aardigheid in hebt zelfs maar met een paard aan een touw, dan moet u in Maartensdijk twee maal tol betalen. Curieusheidshalve drukken wij de tarieflijst hierbij af. U kunt er uit zien, dat zelfs een veulen niet tolvrij is. Tarief (bord bij tolboom te Maartens dijk) Bij aankomst aan de tolboom zal voor tol moeten worden be taald: voor elk paard of muilezel 0.05 voor elk veulen vergezeld van zijn moeder voor elk paard gespannen voor een zogenaamde mal lejan met hout beladen voor ieder rij- of voertuig door mechanische kracht voortbewogen behalve mo torrijwielen voor motorrijtuigen, sa mengesteld en ingericht tot vervoer van vrachten op meer dan vier wielen of niet voorzien van lucht banden en voor motorrij tuigen samengesteld en in gericht tot vervoer van meer dan acht personen voor motorrijtuigen voor motorrijtuigen met zijspan of aanhangwagen 0.02 0.20 0.20 0.30 0.10 0.15 4 J kilometer verder staat (en woont) Van Royen en ook hij houdt zijn hand op. Veertig cent is de automo bilist kwijt als hij van Utrecht naar Hilversum moet en niet de omweg over Bilthoven wenst te maken cn op de terugweg betaalt hij hetzelf de bedrag. Des duivels zijn die automobilis ten vaak en laten wij eerlijk zijn het is te begrijpen. Dat is de oorzaak van die schimpscheuten aan het adres van de tolbaas, de plagerijen, de ruzies vaak. Zoals wijlen Floris Vos destijds de tol van Muiden bestormde, zo hebben ook hier wel tolbestormers zich voor de bomen geposteerd. Hele rijen formeerden ze, zodat er geen auto meer vooruit of achter, uit kon. De eerste wilde meteen zijn twintig cent al met een bankje van duizend betalen. De volgende had „niet kleiner" dan honderd, enzovoort. Maar het haalde alle maal niets uit. De mensen achter het stuur hadden een vrolijke och tend en de tolbazen, mistgaders ge meentelijke autoriteiten en politie, hadden het er even druk mee. En toen ging ieder zijns weegs en de dubbeltjes bleven binnen stromen. Maar de kleinere plagerijen ble ven. Vaak laat een automobilist de tolboom omhoog brengen, doet of hij betalen wil en rijdt dan Ineens hard weg. Soms smijt hij het geld gewoon op straat en laat de be ambte over de grond kruipen om het op te rapen. Een lieflijke ge woonte is ook de tolbaas het geld even „te laten voelen." Hij krijgt het in zijn hand gedrukt maar als hij zijn hand wil sluiten, worden de muntstukken terug getrokken en vervolgt de auto zijn weg. Zie verder pag. 3 DEN HAAG. De regering maakt bekend, dat tot haar leed wezen de volgende verliezen in In donesië zijn gerapporteerd: Koninklijke Landmacht: Serg. M. Diepeveen uit Veenendaal. Koninklijk Ned. Ind. Leger: Men. sold. 2e kl. infie L. Sompotan; Jav. sold. 2e kl. Soeradi; Soend. sold. 2e kl. genie Adi; Tim. sold. 2e kl. infie Sangaowerin, allen afkomstig uit Indonesië. Met deze leugen begon Adolf Hitler zijn oorlog: „De Polen hebben de vrije stad Danzig aan gevallen". wenste, losgebroken. Als de man hem overleefd heeft, kan hij van de plaats, waar eens het restaurant lag, wanneer hij zijn blikken laat glijden over de puinhoop Berlijn, gadeslaan, welk een „opfrissing" een oorlog brengt. Herdenkingen. In het bijzonder die van oorlogen, hebben slechts nut. in dien men er lessen ten bate van de mensheid uit kan trekken. Zij, die dc vrede willen, kunnen niet ver hinderen, dat in een autoritair ge regeerde. imperialistische staat do bevolking door haar leiders rijp voor oorlog wordt gemaakt. Maar wel kunnen zij zich hoeden voor dc ver gissing. die nog in Augustus 1939, toen de nazi's reeds met de voorbe reiding van de oorlog gereed waren, door de Poolse diplomaat werd ge maakt namelijk te veronderstel len. dat een naar steeds meer macht hakende dictator zich door verstan delijke overwegingen van een gewa pend conflict zal laten afhouden. Hitler kon zijn oorlog slechts wagen, omdat de vredelievende krachten in de wereld er al tc lang niet aan wiL den geloven cn nalieten, in eensge zindheid de maatregelen tc nemen, welke de Duitse dictator er toe had den moeten brongen, zich wel twee maal te bedenken, vóór hij zijn le gerscharen over dc grenzen liet op rukken. Vandaag herdenken wfj do dag, waarop tien jaren geleden Engeland en Frankrijk het overvallen Polen to hulp kwamen. Maar aan de 23ste Augustus 1939 is geen woord van herinnering gewijd. En toch was dit een minstens even belangrijke da tum. Op die dag tekenden Wyaches- law Molotow cn Joachim von Rib- bentrop in het Kremlin het Sowjet- nazi-pact en een daarbij behorend geheim protocol. Dit protocol hield zich bezig met „grenskwesties met betrekking tot de Duitse en Russi sche invloedssferen in Oost-Europa". Rusland maakte aanspraak op Fin land. de Baltischc staten en Oost-Po len. Duitsland verklaarde zich „poli tiek gedesinteresseerd" in Zuid- Oost-Europa en kreeg de vrije hand in het Westen. Dc belde geallieerden waren voorbestemd om ruzie over de Balkan tc krijgen maar voor de breuk kwam, had er een nieuwe ver deling plaats. Aan Rusland werden bases „binnen het bereik van de Dardanellen cn de Bosporus" gega randeerd en zijn ..aspiraties in de richting van de Indische Oceaan en de Perzische Golf" werden door Duitsland, Italië en Japan „erkend". Van dit alles is slechts weinig te recht gekomen. Maar belangrijk is, dat 't 'n soort blauwdruk van Stalin's territoriale aspiraties blijft. Hij heeft de politiek, neergelegd in het proto col van 23 Augustus cn de aaarop volgende onderhandelingen met Hit ler nooit veranderd. Op 23 Augustus 1939 hield Rusland op een vredelie vende of zelfs maar in de eerste plaats een communistische staat te zijn. Ter wille van de imperialisti sche expansie was Stalin bereid een verbond met nazistisch Duitsland, fascistisch Italië cn keizerlijk Japan te sluiten. En het is ongetwijfeld de belangrijke factor in de internatio nale politiek van vandaag, dat Sta lin's politiek van 1949 zij het ook, dat zij van jaar tot jaar en zelfs van dog tot dag moge variëren Stalin's politiek van 1939 is. Het is dit feit. dat helaas bij de herinnering aan het feit, aat tien ja ren geleden Wereldoorlog nr. II uit brak, op de voorgrond van ons den ken moet staan. Val van Kanton spoedig verwacht HONGKONG. Hoewel de Chi- nese nationalisten beweren, dat zij de stad Kanton tot in October kun nen houden, hebben welingelichte waarnemers te Hongkong voor speld, dat de stad binnen twee we ken zal vallen. Te Hongkong doen hardnekkige geruchten de ronde over ontevredenheid in Kanton over generalissimus Tsjang Kal Sjek, die in gebreke zou zijn geble ven versterkingen uit Formosa aan te voeren. Volgens een onbevestigd bericht zou deze ontevredenheid tot gevolg hebben, dat Kanton zonder slag of stoot aan de tegenstander zal worden gelaten. Er worden hevige gevechten ge meld op 16 km. afstand van de spoorlijn HankouKanton nabij de stad Tsenhsien, die 300 km. ten ijoorden van Kanton ligt. Dichter bij Kanton, in 't gebied van Itsjang zouden guerillastrijdkrachten reeds op 8 km. van de spoorweg staan. De communistische legers van ge neraal Li Pao schijnen zich in Zuid Kiangsi te hergroeperen voor het eindoffensief. Groepen lichte gue rilla's opereren thans op 100 km. afstand van Kanton. Men gelooft, dat de nationalisten voorbereidin gen treffen voor het verlaten van Amoy.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1949 | | pagina 1