China, politieke poppenkast
met tragische effecten
Chefariüiei
Waterstaat gaat weer enkele
wegen aanleggen
jakker
r
Samenwerking van 4
beroemde geneesmiddelen
Het boek was zo spannend
Akkertjes
Laat uw kind muziek
leren
Tsjiangs macht ineengestort
door innerlijke verrotting
i r
Nieuw gedeelte in de route
Amsterdam-Rotterdam
tRsdnisJi, do Jovonaa/i
Zaterdag 10 September 1949
3
De werkelijke, politieke inhoud van de gebeurtenissen in China moet op
het ogenblik zelfs door de beste kenners van dat land moeiiyk te beoor
delen zijn. Schijnbaar ondubbelzinnige berichten kunnen velerlei betekenis
hebben.
Deze week las ik van de grote communistische overwinning in Joennan,
de aan Indo-China grenzende. Zuidwestelijke provincie. is inderdaad
een verpletterende gebeurtenis voor het door en door rotte regime van
Tsjiang Kai-sjek. Het is een van de dodelijke slagen waaraan hij ten gronde
zal gaan Want hfj zal nu niet, zoals zyn plan was. als in de Japanse
oorlog, te Tsjoengking zijn zetel kunnncn vestigen. Waar dan wel? Hij
kan. zoals Fafnir, de draak in de Nibelungenlegende, op het Rjjngoud
zat, zieh nestelen op het goud dat hfj naar Formosa in veiligheid heeft
gebracht Het moet op den duur niet moeilijk zijn voor Mau en de zijnen,
hem daarvan weg te jagen, nu ook de Amerikanen hem met verachting
de rug hebben toegekeerd.
Man., nieuwe man met
oude problemen
Joennan is van Tsjiang afgevallen,
omdat het geen vertrouwen meer in
hem had. Maar niet terwille van het
communisme. Het zal tot een accoord
bereid zijn met de communisten, om
met rust te worden gelaten, maar
verder zal het vasthouden aan zijn
autonomie, die de communisten
zullen respecteren zolang dit voor
hen noodzakelijk is. Deze zelfstandig
heid zou van korte duur zijn, als
niet in zovele, door de communisten
„veroverde" landen precies hetzelfde
was gebeurd. Tsjiangs macht is niet
zozeer met de wapenen overwonnen,
als wel ingestort door slechte inner
lijke constructie, gevolg van rotting.
Tsjiangs soldaten zijn niet gedood of
gevangen genomen, en voor een
groot gedeelte zelfs niet gevlucht,
maar overwegend overgelopen naar
de andere partij. Niet by regimenten,
maar by provincies, met de gene-
raals-dictators aan het hoofd Op die
manier is het nieuwe China niet een
communistische constructie, maar
een lappendeken, waarvan niemand
precies de samenstelling kan bere
kenen. De „overgang" van Joennan
is een typisch voorbeeld.
De communisten hebben Sjanghai
„veroverd", d.w.z, bijna zonder slag
of stoot bezet. Er is weinig veran
derd, zo heet het. Maar hoe moeten
zij het probleem aanpakken van een
haven- en industriestad met zes mil-
lioen inwoners, zonder invoer van
grondstoffen en zonder handel? Uit
eigen middelen zouden zij daar een
afzichtelijke catastrofe niet kunnen
verhinderen. Dit verklaart hun ge
matigdheid
Hun successen hebben dus hun
schaduwzijde. Zij worden er geen
baas door in China Het grote land
blijft in overwegende mate wat het
was.
„Neen"-zegger
Een troost voor het Westen? De
buitenlandse politiek van China ne
men de communisten zeker in han
den Moskou krijgt in de Veiligheids
raad op den duur een met veto be
giftigde grote mogendheid als bond
genoot. De communistische propagan
da in Oost en Zuid-Oost Aziè kan,
hoe het nu verder ook lopen moge,
op alle faciliteiten en zelfs steun van
de komende Chinese regering reke
nen. Het zal voor deze regering, als
zij dat wil, geen moeite kosten heel
China te spannen voor een veldtocht
ter verdrijving van de westerlingen
uit (Frans) Indochina, (Brits) Hong
kong, (Portugees) Macao. Men vreest
zeer dat dit haar doel is. Amerika
heeft zich solidair verklaard met En-
gelang inzake Hongkong. Maar is
Hongkong, dat voor een groot ge
deelte door tot vijfde-kolonne-dien-
sten bereide Chinezen bewoond is,
te verdedigen?
Dit is. wat om te beginnen dreigt,
als de burgeroorlog in China is af
gelopen. Niet dat China communis
tisch zou worden is het grote gevaar,
maar dat het. ofschoon innerlijk niet
communistisch, een instrument wordt
van de communistische wereldpoli
tiek.
Middellijk gevolg kan zijn dat Ame
rika, ter afwending van de opzuiging
TSJANG KAI-SJEK
In de steek gelaten door zijn
Amerikaanse vrienden.
van Japan in dit systeem, de oude,
gevaarlijke Japanse nationalisten
weer aan de macht helpt. Er zijn in
vloedrijke Amerikaanse kringen die
dat reeds willen. Ook bestaat het ge
vaar, dat de opzuiging van Japan in
de communistische samenwerking
werkelijk gelukt.
Carrière-zoekers
Maar China? Zoals gezegd, het is
een lappendeken van provincies,
waarin generaals, echte condottieri,
plaatselijk eigenmachtig en zelfzuch
tig regeren. Met hun overgang naar
Mau is hun corruptie, uit de school
van Tsjiang. niet verholpen.
Hoe deze heren eruit zien? Ik her
inner my Tsjang Tso-lin. Begonnen
als varkenshoeder. Daarna kroegbaas.
Rovers plachten hun buit in zijn her
berg te verdelen. Hij verhinderde ru
zie. Tenslotte organiseerde hij hun
benden onder zijn bevel. Hij hielp de
Japanners in 1904 tegen de Russen.
Deze bevalen hem aan Peking aan.
Zijn bende werd, met hem als ge
neraal aan het hoofd, in het leger
opgenomen. Hij werd gouverneur
van een provincie, veroverde, dank
zij de protectie van de Japanners,
andere provincies. Hij kon nu weinig
gestoord zijn beide hartstochten,
opium en spel, botvieren. Hij regeer
de een groot gedeelte van Noord-
China, tot hij lastig werd voor de Ja
panners. Toen werd hij prompt met
trein en al opgeblazen.
In herinner mij Feng Ju-tsjang, de
Christengeneraal uit N W China. Hij
was van soldaat opgeklommen tot
een man die lezen en schrijven kon
en vervolgens tot generaal toe Hij
werd christen, en de bondgenoot van
RAMPSPOED heeft de burger
krijg gebracht over de bevolking
van het Hemelse Rijk.
dc Russen. Zyn troepen waren een
tyd lang zeer goed gedisciplineerd.
Maar de opbouw van zyn macht was
te voos. Hy verried en werd verra
den. Hy noemde zich niet altijd
„rood", zoals anderen hem bestem
pelden, maar wel bekende hij zich
te allen tijde vurig Christen. Dit ver
hinderde hem niet, mededingers
hardvochtig uit de weg te ruimen
Eens scheen hij de komende man in
door:
dr. M. v. Blankenstein
Ingez. Med.)
DE KINDERKRANT
het Noorden Op den duur taanden
zyn macht en aanzien, en dit jaar is
hij, bij een scheepsbrand, omgeko
men.
In 1926 had ik te Peking een ge
sprek met Karachan, Russisch am
bassadeur, Armeniër, aartsintrigant,
maar pleizierig vrijmoedig. Ik vroeg
hem o.a.: „Wat denkt U van Uw
bondgenoot Feng Ju-tsjang? Be
schouwt U hem als een historicus
dan wel als een schurk?" „Ik denk
het laatste," zei Karachan „Ziet U
dan geen fatsoenlijk man onder al
die Chinese generaals?" Nooit zal ik
het antwoord vergeten: „Niet onder
mijn vrienden. Misschien is er een
onder mijn vijanden: Woe Pei-foe."
Op dit soort lieden moet Mau zyn
rijk, in lappendekenvorm opbouwen.
Tsjiang-Kai-sjek heeft het niet ge
kund, al had hij het om te beginnen:
makkelijker.
De 4 bestanddelen van Che-
farine „4" zijn elk stuk voor
stuk al beroemd voor het be
strijden van zware hoofd- en
andere pijnen, tegen griep en
verkoudheid. Maar tezamen in
één tablet verenigd werken ze
nog beter. Ook in dit geval
dus: Eendracht maakt machtI
»IU:vwi.H«HV»:I;II:«
T*g«n pflr»»n «n grlap 20 UblatUn I 0.75
Streven naar internationale
bescherming van auteurs
recht
Een internationale copyright-con
ventie is niets nieuws, maar tot
dusverre heeft geen enkele conven
tie erkenning gevonden in alle de
len van de wereld. In verband met
deze onbevredigende situatie is
door de Unesco het besluit geno
men om te komen tot een univer
sele organisatie, die een van de ste-
keligste problemen in de vrije uit
wisseling van werken van litteraire
en artistieke en wetenschappelijke
waarde zal moeten regelen. De
grondgedachte is, dat in elk land de
werken van een buitenlands auteur
dezelfde bescherming zullen genie
ten als die van inheemse schrijvers.
Door specialisten van tien verschil
lende landen is een ontwerp opge
steld. op grond waarvan een vra
genlijst is ontworpen, die zal wor
den voorgelegd aan de onderschei
dene regeringen.
Residentie-Operette brengt
„Mariandel"
De Residentie-Operette brengt op
21 October in Amsterdam de Ne
derlandse première van de Weense
Operette „Mariandel" („Walzer in
Wien") op melodieën van Johann
Strauss. De artistieke leiding be
rust bij Paul Ölmühl, hoofdregis
seur van het Raimundtheater te
Wenen, die voor korte tijd als gast
regisseur aan de Residentie-ope
rette verbonden is. De hoofdrollen
worden gespeeld door Friedl Dotza
(als gast), Claire Clairy. Mady
Meth, Joseph Bahr, Wouter Canoys,
Gerard Müller, Rob Milton en Bert
van Dongen. De arrangementen
werden verzorgd door de dirigent
Herman Woustra.
(Van onze speciale verslagever)
DEN HAAG Voor de ongeveer 23 millloen, gulden, die naar wfj ver
wachten In het komende jaar ter beschikking zullen komen voor uitvoe
ring van het Rykswcgenplan, zullen enkele van de vele wegen, die op
aanleg wachten, ter hand genomen kunnen worden.
Het zal velen verheugen, dat men nu eindelijk zal beginnen met de vaste
brug over de LJscl te Doesburg, waardoor ook de hatelijke tol op de huidige
schipbrug verdwijnt.
Ook wordt iets gedaan aan de beruchte weg AmsterdamUtrecht, maar
niet voldoende om ingebruikneming binnen afzienbare tijd in het vooruit
zicht te stellen.
De weg Maarsbergen—De Klomp wordt aangelegd in de verbinding van
Utrecht met Arnhem, waardoor het mogelijk wordt de gevaarlijke kommen
van Woudenberg, Schcrpcnzeel en Renswoude te mijden.
Verder ligt het in de bedoeling het eerste stuk van dc weg Ypenburg
Burgervecn aan te leggen in dc route van Rotterdam naar Amsterdam,
waardoor men althans de lastige traverse door Den Haag kwijt raakt.
Ook is men van plan de weg EemnesHoevelaken te gaan gereed maken,
waardoor het verkeer van Amsterdam naar het Oosten en Noorden om het
gevaarlijke SoestdijkBaarn en Amersfoort geleid kan worden.
nog wel de beruchtste van Neder
land blijven.
Dwars door Den Haag
De verbinding tussen onze drie
grootste steden, die van Rotterdam
over Den Haag naar Amsterdam,
laat-ook op verscheidene punten
nog veel te wensen over. Het erg
ste is, dat hij dwars door Den Haag
loopt. Volgens het rijkswegenplan
moet de weg in de toekomst bij
Ypenburg rechtsaf en over Leid-
schendam naar Burgerveen gaan
om daar op de bekende weg door
de Haarlemmermeer naar Amster
dam te komen. In 1950 gaat men
nu waarschijnlijk beginnen al vast
de ongelukkige traverse door Den
Haag weg te nemen. Men wil het
eerste stuk van de ontworpen weg
aanleggen, d.w.z. van Ypenburg tot
iets ten Zuiden van Leiden, waar
dan een verbinding linksaf naar de
Haagse Schouw gemaakt wordt om
het verkeer weer op de bestaande
weg te brengen. Met dit werk kan
men in eën jaar klaar zijn. Later
komt dan wel eens het Noordelijk
gedeelte van de weg van bezuiden
Leiden naar Burgerveen aan de
beurt.
Wie van Amsterdam naar Amers
foort naar Hoevelaken gaat over de
rijksweg stuit even voorbij het pa
leis Soestdijk op de allerongeluk
kigste traverse door Soestdijk en
Soest, nauw, bochtig en met vele
naar voren springende tuintjes, tal
van wegkruisingen met oversteken
de fietsers en wandelaars en met
allerlei andere belemmeringen.
Er is een weg ontworpen (aan
sluitende op de bestaande) die van
Eemnes benoorden Baarn—Soest
dijk en Amersfoort naar het be
kende kruispunt Hoevelaken loopt.
Van dit punt kan men linksaf over
de Zuiderzeestraatweg naar Zwolle,
rechtsaf naar Apeldoorn.
Ook op deze weg wordt met smart
gewacht. Het grondwerk is al voor
driekwart klaar. Knappe koppen
hebben uitgerekend, dat de nieuwe
weg het verkeer twintig procent
besparing oplevert. Er is nog twee-
en-half millioen voor de aanleg no
dig en verwacht mag worden, dat
dit bedrag voor 1950 ter beschik
king wordt gesteld. De weg kan dan
in twee jaar klaar zijn. Behalve
voor het verkeer zou hij ook voor
de stad Amersfoort een opluchting
betekenen. Als deze weg gereed is
Betere verbinding
Utrecht-Arnhem
Laten wij eerst eens naar de weg
AmsterdamUtrecht kijken. Een
goede v/eg voor diligences en glan
zend gepolitoerde karossen met
goed gemutste passagiers, die op
een zomermiddag genieten kunnen
van het fraaie gezicht op de kron
kelende Vecht en de bekoorlijke
buitenverblijven. Maar een ramp
voor een automobilist, vooral bij
mist en bij regen. Behoedzaam
sukkelt hij voort langs deze „weg
der honderd bochten", met zijn vele
nauwe traverses, zijn maximum
snelheden, zijn inhaal- en parkeer
verboden en zijn grote kans op on
gelukken.
Voor een gedeelte van deze weg
is het grondwerk al verricht, maar
voor het middelste gedeelte ligt
zelfs de aarden baan er nog niet.
Voor 1950 zullen er een paar mil
lioen voor worden uitgetrokken.
Dan begint men ook voor het mid
delste gedeelte met het leggen van
de aarden baan, zodat dc weg dan
over de gehele afstand in hetzelfde
voorlopige stadium komt.
Maar wanneer deze weg nu ein
delijk klaar is, wanneer men er
over kan rijden, dat kan niemand u
zeggen. Vóór het zo ver is moet er
nog twintig a dertig millioen aan
ten koste gelegd worden. In 1950
komt dat geld niet. Wanneer wel?
Als het bedrag eens een keer wordt
beschikbaar gesteld en men aan het
werk gaat zal men nog drie a vier
jaar nodig hebben om deze weg
te maken. De verbinding Amster
damUtrecht zal dus voorlopig
NederlandEngeland
schaakwedstrijd
De reeds aangekondigde schaak-
wedstr. Nederland-Engeland, waar
van de organirat.'e door de Kon.
Ned. Schaakbond is opgedragen
aan de Utrechtse Hoofdklasse
schaakclubs ,De Dom' en .Utrecht',
wordt Zaterdag, 17 en Zondag, 18
September a.s. gespeeld in het
clublokaal van ,,De Dom", de kleine
foyer van Tivoli, Kruisstraat. Er
wordt op beide dagen gespeeld van
2 tot 7 uur. Belangstellende scha
kers zyn daar welkom.
komt het grote verkeer van Am
sterdam naar het Oosten en Noor
den ook niet meer langs het paleis
Soestdijk. Maar dat zullen velen
wel jammer vinden.
Het „Hazenpad"
Hebt u wel eens van het „Hazen
pad" gehoord? Het is de enige weg,
waaraan in de oorlog is gebouwd
en die daardoor tal van Nederlan
ders buiten Duitsland heeft gehou
den. Het moet de verbinding van
Utrecht met Arnhem en verder met
de Duitse grens worden. De Duit
sers dachten belang bij deze weg
te hebben en lieten Waterstaat er
aan bouwen, maar deze bouwde
wel zó, dat de bezetter er nooit wat
aan kon hebben. Wij noemden de
weg het „Hazenpad", omdat hij de
route kon worden, waarlangs de
Duitsers de vlucht zouden nemen.
Waterstaat heeft uitstekend gesa
boteerd en de weg is nooit klaar
gekomen.
Maar nu willen wij wel eens dat
men gaat opschieten met die weg.
Hij ligt er tot Maarsbergen en ver
der is er alleen maar een aarden
baan, die dwars door de bossen
gaat, o.a. langs de Noordkant van
Arnhem. Aangezien men niet over
het zand kan rijden moet men by
Maarsbergen de weg verlaten. Men
kan naar het Noorden naar de weg
Amersfoort-Ede-Arnhem of Zuid
waarts naar de weg over Rhenen
Wageningen naar Arnhem. De eer
ste weg is de beste en meest ge
bruikte, maar men komt er de ge
vaarlijke bebouwde kommen van
Woudenberg, Scherpenzeel en
Renswoude in tegen.
De bedoeling is nu het volgende
jaar te beginnen met het doortrek
ken van het „Hazenpad" naar De
Klomp, waardoor men de genoem
de dorpen links kan faten liggen en
al vast een vrij behoorlijke verbin
ding met Arnhem heeft. Aangeno
men wordt, dat bij de komende be
groting ook voor deze doortrekking
geld beschikbaar komt. Het werk
kan in een jaar gereed komen.
Dat met de IJselbrug te Does
burg begonnen wordt hebben wij
reeds vermeld. De plannen liggen
Vandaag zal de Theemspolitie het
150-jarig bestaan vieren van
haar corps met een historisch
schouwspel, waaraan 100 boten
en meer dan 700 mensen deelne
men. Zowel politie-agenten als
smokkelaars en zeerovers, zullen
volgens de mode van ongeveer
1800 gekleed gaan. Twee leden
der Theemspolitie tijdens de ge
nerale repetitie.
Ik geloof toch maar niet, dat
ik ga, zei moeder weifelend. Hè,
moeder, zei Joop, ga nou maar
gerust. Ik kan toch wel op dat
kind letten wat is dat nou, ze
zit toch in de box. Ja. zei moe
der, maar dan moet jc ook niet
zitten suffen hoor en goed op
haar letten
Ik zal bij dc box blijven staan,
zei Joop en aldoor naar haar
kijken, zó!
Moeder lachte en trok haar jas
aan. En even later zat Joop al
leen. Tineke was heel braaf in
haar box en likte aan de teddie-
beer. En Joop nam met een zucht
zyn boek. Het heette: Het avon
tuur van de jongens uit dc derde.
En 't ging erover, hoe drie jon.
gens een verlaten spelonk von
den met geheime gangen, in dc
rotsen. Op een gegeven ogenblik
durfden ze niet verder, omdat
het er zo donker en spookachtig
was, maar een van de drie was
dapper en ging alleen.
„Hij liep tastend door de kille
pikdonkere gang" zo stond er.
„Was het zijn verbeelding, of
hoorde hij werkelijk een geluid,
een zacht geluid? Was er iemand
in dit verlaten oord? Was er
misschien een mens in nood in
deze spookachtige gang?"
Op dat moment keek Joop op
van zijn boek, want hij hoorde
ook een geluid. Het kind! Maar
't geluidje kwam niet van de box,
maar uit de richting van het
buffet en het was een bijzonder
tevreden geluidje.
Joop sprong op en daar zat de
kleine Tineke op de grond. Ze
was uit de box geklommen, de
rekel en o. wat had ze ge
daan, wat had ze gedaan?
Ze zat heel zoet te spelen met
de stroopkan, uit het buffet. Haar
jurkje was een en al stroop. Haar
gezichtje zat onder de stroop.
Kleverig en vies. En het mooie
lichte kleed voor het buffet, o,
wat zag dat eruit!
Stout kind, zei Joop hard. Ti
neke liet de stroopkan van schrik
vallen en begon te krijsen.
Volkomen hulpeloos stond Joop
erbij te kijken. Toen pakte hij
het schreeuwende kind op en
droeg haar naar de keuken. Hij
probeerde, heel onhandig, haar
gezichtje met groene zeep te was
sen, maar ze spartelde zo en voor
hij het wist was hij ook nele-
maal kleverig en vies en bruin.
En daar ineens stond moeder in
de keuken. Ze nam, zonder iets
te zeggen, 'de huilende kleuter
aan en toen begon ze te proes
ten van 't lachen. Het was ook
zo'n mal gezicht.
Je bent een vervelend joch, zei
ze, je had natuurlijk beter op
moeten letten, maar je kon ook
niet weten, dat ze al uit de box
kon klimmen. Dat is weer iets
nieuws. En toen ging ze alles
schoonmaken en het was over.
Maar Joop kon toch niet da
delijk verder lezen in het avon
tuur van de jongens uit de der
de. Hij had een beetje genoeg van
plotselinge geluiden!
- c
T J IJ is weer hier, htf is weer hier,
11 de grote tovenaar Reinier
daar komt hij met zijn ivonderdier Jodocus.
Dc kinderen van hier en daar
die roepen al. Dag Tovenaar'.
En tovert U vandaag voor ons nou ook 's?
Wat toil jc dan? Wat toil jc dan?
zo roept die grote Toverman,
Vertel het maar eens. Kees cn Jan en Mientje!
Zeg op. wat willen jullie graag?
Drie ivitte muizen voor vandaag?
Daar komen ze, let op, let op, Katricntje.'
Hij zwaait z(jn toverstaf. Kijk uit!
Hij maakt een wondcrlvk geluid!
Hij roept Pilatus Bonekruid van Pluizen!
En plotseling, o, plotseling
dat is een wonderbaarlijk ding!
Daar springen ze: Drie dikke, witte muizen.'
Dan gaat hij door, dan gaat hij door,
hij kan het nog veel beter, hoor!
Daar maakt hij van het houten spoor van Kaatje
een echte grote locomotief,
van puff en poef}, cn asjeblief
daar rijdt ie dan! Daar rijdt ie door het straatje!
Het paardje met zyn houten kop
dat wordt een paard van hoppelepop!
hij draaft cn huppelt in galop en hinnekt!
Het is ren prachtig, edel dier!
En o. die tovenaar Reinier
die heeft een vreselijk pleizier en grinnikt!
En ook het olifantje leeft
zodra hij het betoverd heeft
cn ieder kindje rilt en beeft, dat snap je!
De kleine Kobus huilt van schrik
wat is ie groot, wat is ie dik!
En 't was toch maar een olifant van lapjes!
Maar 's middags om een uur of vier
dan zegt de tovenaar Reinier:
Nu is het uit met het pleizier 't Is over!
Hij maakt de olifant weer klein
cn ook het paard en ook de trein,
wèg witte muizen, uit is het getover!
Daar gaat de Tovenaar Reinier
daar gaat hij met zijn wonderdier
komt hij nog ooit terug van hier. wat dacht je?
Misschien, misschien, ja heel misschien
zul jij hem nog een keertje zien.
Maar eerst nog even slapen, hoor, een nachtje!
(Jng Med.)
sATachts
doorrun
Pi|n«n die U wakker houden, ontnemen
U de beite remedie de Slaapt Zora voor
een goede nachtrust, neem n .AKKERTJE"
als U wakker ligt van de pi|n. ..AKKIRTJES"
x!)n Ideale pijnstiller* bl| kiespijn, tandpijn,
•pier-, zenuw- en aangezlchtspt|nen Let
op het AKKER merk en weiger namaak I
helpen direct.'
klaar. Er is twee-en-half millioen
voor nodig. Waarschijnlijk komt dit
bedrag thans beschikbaar.
Maar daarmee hebben wij het
wel zo ongeveer gehad. Andere
werken van enige betekenis aan de
rijkswegen, buiten de hierboven ge
noemde, komen ook het volgende
jaar nog niet aan de beurt.
Wat blijft liggen
Het meeste werk blijft voorlopig
dus liggen. Of om precies te zijn:
Er moet aan het Rijkswegenplan
nog een milliard oftewel duizend
millioen verwerkt worden. Men
gaat in 1950 een goede twintig mil
lioen besteden. Ergo komttwee
procent van het werk tot uitvoe
ring.
Van buitengewoon groot belang
is b.v. nog de tunnel, die er moet
komen onder het Noordzee-kanaal
te Velzen, want de ellende met de
ponten wordt daar steeds groter.
Ook voor de scheepvaart is 't aan
leggen van deze tunnel van veel
betekenis. Maar het is een dure
geschiedenis en het geld zal voor
lopig wel niet beschikbaar komen.
Als het wel komt duurt het nog vijf
bitter hard nodig. Want fatsoenlijk
jaar voor het werk is voltooid.
Ook van de rijksweg no. 15 door
de Betuwe, van Meteren naar de
rijksweg ArnhemNijmegen, komt
voorlopig niet. En deze weg is wel
rijden met een auto kan men in de
Betuwe bijna nergens. Over dijken
en veren moet men er zijn weg
zoeken.
Een andere eis, waaraan niet voL
daan wordt, is de omlegging om
het beruchte Wouw in de weg van
Rosendaal in Brabant naar Zee
land. Deze weg, die men o.a. ge
bruikt als men van Den Haag naar
Middelburg gaat, wordt steeds
drukker ens lechter. Wie er
nooit geweest is kan er zich geen
voorstelling van maken. Het is als
of er een bandjir door het dorp is
gegaan, zo kapot is hier de weg.
Twee auto's kunnen elkaar in het
smalle straatje nauwelijks passeren
cn alle stoepjes zijn er dan ook in
puin gereden.
Maar laten wij ophouden. Als we
alles gingen opsommen wat nog
gebeuren moet waren we voorlopig
nog niet klaar en gisteren hebben
wij er al een bloemlezing uit ge
geven. Ieder jaar dat het werk aan
al deze wegen cn bruggen onuitge
voerd blijft verliest Nederland geld
en wordt mèt de ontwikkeling van
het verkeer ook de voortschrijding
i der industrialisatie tegengehouden.
Stichting Volksmuziekschool vraagt en
verdient aandacht van alle ouders
IJ ET LAGER E SCHOOLKIND leert tellen. leien, schrïjurn, leert non
alles wat nodig is, maar het officiële leerplan gaat daarbij helaas
niet uit van het elementair opvoeden van de fantasie, het gevoel, de
smaak, de omgang, het karakter. De school is nog geen voorportaal voor
„de school des levens". De moderne onderwijzer tracht in de regel met
liefde en verruimd inzicht de verouderde dorre grondslagen van het
leerprogramma zo levend mogelijk te maken. Dit leerplan bevat als
enige muzikale vorming het zingen. En dit kan héél wat betekenen.
Maar dan moet de onderwijzer dit beseffen, hetgeen vaak ook het ge
val is. Hij moet echter óók muzikaal zijn! Een onderwijzer met begrip
cn aanleg tezamen weet soms prachtige resultaten tc bereiken met het
zinpen van een critische keuze uit oude en nieuwe volksliederen, ca
nons en andere meerstemmige muziek.
Lagere-schoolmusicus
toekomstig vak
DOCH wie weet, hoe weinig doeltref
fend, Jn anlmo-bedervcnd het
zanguurtje meestal ls, schaart zich bil
hen die strijden voor een meer zinvol
Ingerichte muzikale vorming, eerst ln
het lager, daarna logisch aansluitend ln
het voortgezet onderwijs. Een principi
ële verandering van het totale school
onderwijs zou daarvan de achtergrond
moeten zijn. Vernieuwingspogingen heb
ben zich reeds sinds lang gericht op dc
belangrijkste groep lerenden de lagcre-
schoolbevolklng. In deze Jeugd, ln deze
toekomstige radio-luisteraars, concertbe
zoekers en het allermooist zelf
muslcerendcn ls zoveel schoons te bren
gen dat een blijvend en veredelende
belangstelling tot gevolg heeft.
Hier doet zich de vraag voor of een
speciale muziekleraar zijn intrede ln de
school moet doen. hetgeen vaak ont
kennend werd beantwoord. Aangezien
er nu eenmaal" vee! onmuzikale onder
wijzers zijn zal men deze vorming dus
óf alleen aan de muzikale schoolmees
ter óf aan speciale leerkrachten moeten
*an spei
opdragen. Maar ons Inzicht is heel wat
verder dan dc practykl Voorlopig zal
het particulier Initiatief van pacaagogen
cn ouders een betreurenswaardig onver
mogen van ons volk. dat zijn eigen
volksliederen nauwelijks of slecht of
niet leerde zingen, Ja dat van Iedere
hogere cultuur ln zijn officiële opvoe
ding blijft verstoken, zoveel mogelijk
moeten ondervangen
Een der bekendste muzlekpacdagogen
en een die het meest organiseerde ln
ons land ls Willem Gehrcls. HIJ stichtte
de Volksmuziekschool te Amsterdam
Daar laten duizenden kinderen het te
kort ln hun schoolopleiding aanvullen
en bij byzondcrc aanleg hoger ont
wikkelen. Er ontstonden een Gehrels-ln-
stituut, een Gehrcls-diploma, de Stich
ting Volkmuziekschool met zustcrstlch-
tlngen te Rotterdam. Haarlem en 's-Gra-
venhage. De Haagse stichting heeft ln
tegenstelling tot die te Amsterdam, geen
eigen centraal gebouw, doch zendt haar
leerkrachten uit naar wyken en scho
len.
Wie een openbare les of demonstratie
avond meemaakt, wie ziet hoe kinderen
lopen cn dansen op muziek, hoe zij elke
melodie leren lezen en zelf melodieën
leren maken, ls verbaasd over wat met
een ongcselectccrde Jeugd wordt bereikt
door kunde, geduld en tocwydlng, en
voor weinig geld! Ieder die er kennis
mee maakt slaakt de zucht: „ik wou dat
lk dit ln m'n Jeugd had kunnen leren"!
Respect krygen ouders en andere be
langstellenden wanneer een knaap van
10 of 12 jaar als dirigent optreedt die
let wel een goede melodie zelf be
denkt, deze tegelijk met eenvoudige te
kens van zijn hand (elke toon heeft
een eigen tekent ln de lucht schrijft, en
tegelljkertyd door de gehele klas hoort
zingen cn spelen.
De leerkrachten van de 2-Jarlgc alge
mene vorming (A-cursus) bezitten het
Gehrels-diploma. plus een massa liefde
en geestdrift. Het daarna volgende B-
onderwys bevat het leren bespelen van
allerlei Instrumenten en het samenspe
len en samenzingen. Dit wordt gegeven
door bevoegde vakmuslcl. Allen voor wie
prlvé-lcssen te kostbaar zyn hebben
hiermee een kans. want de lespryzen
zijn zeer laag. Het is elgeniyk onver
antwoord wanneer ouders het A-onder-
wijs hun kinderen zonder geldig motef
onthouden. En toch gebeurt dit do<
nuf
mHM loor on
bekendheid met de huidige mogeiykhe-
den cn met de waarde die enige muzi
kale vorming voor het ganse leven bezit.
Den Haag bv. maakt met 400 A 500 leer
lingen een slecht figuur. De lage les-
prljzcn zyn mogeiyk door de subsidie
welke dc ..Maatschappij tot bevordering
der Toonkunst" verleent. De gemeente
bepaalt zich nog toe tot een welwillend
toezien. Particulieren schenkingen vul
len de tekorten aan. Sommige byzondt-
re lagere scholen met vooruitstrevende
hoofden hebben het A-onderwlls ln het
leerplan opgenomen, de minder vrye
openbare scholen kunnen slechts anime
ren en leslokalen beschikbaar stellen.
Het Idealistische streven van de Stich
ting Volksmuzlekschool ls er op gericht
haar practyk en ervaring over te dra
gen ln de school en niet daar bulten of
als aanhangsel. Het doel is om zichzelf,
voor zover de algemene vorming be
treft, overbodig te maken I
Ple^ Möhringer
Boekenproductie stijgt
internationaal
In 1948 zijn in Frankrijk 16030
boeken uitgegeven. Dat is twee keer
zoveel als in de jaren 1937 of 1938.
Duizend van deze in '48 uitgegeven
boeken waren vertalingen. In het
zelfde jaar verschenen in Groot-
Brittannië 14.686 boeken en in de
Verenigde Staten 9182. Men beden
ke hierbij wel, dat in het bijzonder
in de V.S. de oplagen vaak in dé
honderdduizenden exemplaren lie
pen. In alle drie landen waren de
romans die van de persen kwamen
het talrijkst. In Frankrijk werd de
tweede plaats ingenomen door boe
ken op sociaal-wetenschappelijk ge
bied, in Engeland en de V.S. door
boeken voor de jeugd. Technische
boeken kwamen in Engeland op de
derde plaats en in de V.S., die wel
ke over religiueze onderwerpen
handelen.
ZAANDAM. De Zaandamse
zwemster Tiny Jonker zal, als het
voor de organisatie van een Ka-
naaltocht nog ontbrekende bedrag
iets minder dan duizend gulden
voor Zaterdagavond bijeen is,
Maandag of Dinsdag met haar trai
ner, Maarten de Ruiter, naar Do
ver vertrekken.
