DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
„Ik was spion van Washington
en maarschalk Tito"
Tot het bittere einde....
Gouden Centraal Bureau
viert feest
Eerste cyclotron staat bij
Amsterdam
Wereld opnieuw geplaats voor
raadsel der zeifbeschuldiging
R£%.
Vier geallieerden ontsnapt uit
Russische gevangenis
Temmer werpt tijger van zich
en voorkomt paniek
9e Jaargang no. 218
Zaterdag 17 September 1949.
Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330,
Banlc: Rotterdansche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 10 cent.
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort,
Telefoon redactie 4291. - Telefoon administratie 6235,
Hoofdredacteur: TJ. DE BOOR DER,
HONGARIJE'S EX-COMMUNIST No. 2:
BOEDAPEST. Laszlo Rajk, eens nummer twee op de ranglijst van
de Hongaarse communistische beweging, oud minister van buitenlandse
en van binnenlandse zaken, stond Vrijdagmorgen bleek en verschrom
peld voor zijn vyf rechters in de grote rood marmeren zaal van het ge
bouw der vakverenigingen. Om zeven minuten over negen kwam hij.
gekleed in een donkerblauw costuum en een wit overhemd, aan het
hoofd van de stoet van de acht beklaagden de zaal binnen. Met gebo
gen hoofd ging hij tussen de rijen van de 1500 toehoorders van het
proces naar de zeventien stoelen, die voor het podium, waarop het ge
rechtshof was gezeten, waren klaar gezet. Acht voor de beklaagden en
negen voor hun bewakers.
Na enkele inleidende formaliteiten volgde het voorlezen van de
aanklacht.
Uit de levensgeschiedenis, die de
thans veertigjarige Rajk het hof
vertelt, blijkt dat in 1930, toen hij
in Frankrijk verbleef, hij in aan
raking is gekomen met het Marxis
me. Na zijn terugkeer in 1931 naar
Hongarije sluit hij zich aan bij een
linkse, zij het niet communistische
organisatie Hij wordt gearresteerd
door de politie en door deze weer
vrij gelaten na de verklaring te
hebben afgelegd vrijwillig met de
politie samen te wille, werken als
spion.
Slotwoord: Hulde
aau Rusland
Hierin werden Rajk en zijn me
de beklaagden ervan beschuldigd
te hebben gewerkt voor de Ame
rikaanse geheime dienst door mid
del van vertakkingen via het
Vaticaan en de regering van Tito
in Zuid-Slavië.
De president van de rechtbank
vraagt:
„Begrijpt U de aanklacht?"
Rajk: „Ja."'
President: „Bent U het er mede
eens?"
Rajk: „Ja."
Hij verklaart hiermede zichzelf
schuldig. Nu worden de andere be
klaagden weggeleid en dan begint
Rajk aan een betoog, dat bijna vier
uur in beslag neemt en waarin hij
op vele punten voor hemzelf be
zwarende détails aan het licht
brengt, die niet in de aanklacht
waren neergelegd.
Analoog aan de Moskouse zui
veringsprocessen uit het midden
der dertiger jaren beëindigt hij
zijn rede met lofuitingen op de
Sowjet Unie, „de trouwe bewaak
ster van de vrede" en de Hongaar
se communistische partij, „stut en
steun van het Hongaarse volk."
In bet
zoeklicht
BOLIVIA
Democratisch succes
DE revolutie in Bolivia, de groot
ste, die het land ooit gekend
heeft, is neergeslagen. Dit betekent
een hoognodige overwinning van de
democratie in Zuid-Amerika. Sinds
de oorlog hebben uiterst rechtse
militaire juntas de gekozen rege
ringen van Columbia, Peru en Vene
zuela verjaagd. Over het regiem van
Peron behoett niets meer gezegd te
worden. In 1946 beschreef het uiterst
betrouwbare „Political Handbook of
the World" de revolutie, welke Bo
livia in dat jaar beleefde, als „een
zuivere opstand van het volk". Dic
tator Villaroel werd ten val gebracht
de burgerlijke rechten werden her
steld en de invloed van het enorme
Patino-concern, de onderneming, die
de tinmijnen exploiteert, sterk ge
reduceerd. In de laatste zeven
maanden heeft de gematigde rege
ring van Bolivia zich echter tegen
niet minder dan drie opstanden
moeten verdedu
gen. Al deze re
voluties steunden
op extreemrechts
^■1 „tactische ma-
noeuvres" van
extreem links en buitenlandse in.
vloeden. De Boliviaanse regering
heeft medegedeeld, dat de samen
zweerders hun plannen in Peru en
Argentinië konden smeden. En ex-
president Herzog verklaarde, vóór
hij afstand deed ten gunste van pre
sident Urriolagoitia, dat hij zich ge
vangen voelde tussen de molenstenen
van het fascisme en communisme.
Dat was mogelijk, omdat de commu
nisten een tactisch belang hebben
bij de chaos. Maar achter dit alles
verschuilt zich, wat de vroegere
democratische president van Vene
zuela, Betancourt, het „totalitaris
me van rechts" noemt. Betancourt
gaf de volgende beschrijving van de
vijanden, die hem verjaagd hadden:
„Groepen militairen van uiterst
rechts, zonder steun van het volk en
met behulp van het grote kapitaal,
veroveren de zetel van de regering
en stellen de dictatuur in. Deze neo-
fascistische regiems zijn alle gelijk....
zij geven de indruk een familie van
Siamese tweelingen te zijn, ontspro
ten aan één moeder het Argen
tinië van generaal Peron." Aan deze
totalitaire krachten die voor geen
grenzen halt houden, de volkeren
verdelen en de vrede in Zuid-Ame
rika verstoren, is in Bolivia thans
voor de derde maal met succes weer
stand geboden. Het is te hopen, dat
drie maal in dit geval scheepsrecht
zal blijken te zijn.
ERHESpoJucten^
\zijn onveranderlijk goedtjJ
Afnemend buiig
Weersverwachting geldig van
Zaterdagavond tot Zondag
avond:
Wisselende bewolking met
vooral aanvankelijk plaatselijk
nog enkele buien. Morgen afne
mend buiig. Meest matige Wes
telijke wind Dezelfde of iets
hogere temperaturen dan van
daag.
18 Sept.: Zon op 6 18- onder 18.49;
Maan op onder 17.39.
19 Sept.: Zon op 6.20. onder 18.47;
Maan op 1.26. onder 18.02.
Tijdens de Spaanse burgeroorlog
zou hij met dezelfde taak naar
Spanje zijn gezonden, een opdracht
die hij voorzet in een kamp in
Zuid-Frankrijk van gevluchte
Spaanse republikeinen. Toen zou
hij volgens zijn eigen woorden
hebben gewerkt voor de Franse
geheime politie. En tijdens de
Duitse bezetting, zo zegt hij, zou
hij voor de Gestapo hebben ge
werkt, die hem naar zijn vader
land, Hongarije dirigeerde.
„In Maart 1945 werd ik door een
Duitse instantie geanesteerd, maar
de beschuldiging werd ingetrok
ken, nadat ik mijn dubbel leven
had onthuld."
Sedert 1945 zou hij voor de
Amerikaanse geheime dienst heb
ben gewerkt met als contact-man
nen onder meer de toenmalige am
bassadeur der V.S., Seldon Chapin
en een zekere Kovacs. Van deze
beiden heeft de eerste inmiddels
verklaard nimmer ander dan zui
ver formeel contact te hebben ge
had met Rajk en de tweede zou
hem zelfs nimmer hebben gespro
ken.
Het doel van de Amerikanen zou
zijn geweest via Tito met wiens
volgelingen Rajk in 1947 in direct
contact kwam, de Oost-Europese
landen van de Sowjet Unie te
scheiden, en deze te verenigen in
een aan de Sowjet Unie vijandige
federatie, die in Zuid-Slavië haar
kern had moeten vinden. Daartoe
moest Rajk de Hongaarse oppositie
in het geheim steunen, Rakosi, de
leider van de Hongaarse commu
nisten, Farkas, de minister van
defensie en Gerö, ae economische
leider moesten worden vermoord.
Volgens zijn bekentenis betekende
het ingrijpen van de staat tegen
kardinaal Mindszenty een „verlo
ren slag voor de oppositie".
Met Rankowitsj, de minister van
binnenlandse zaken van Zuid-Sla
vië zou een gedetailleerd plan zijn
uitgewerkt voor het veroorzaken
van grensincidenten en daar op te
volgen ingrijpen van het Zuid-
Slavische leger. Ook zou Tito hem
hebben medegedeeld, dat hij het
plan had Alban'ë in te lijven bij
Zuid-Slavië, moeilijkheden te ver
wekken met Bulgarije en de
Griekse partisanen te liquideren.
Rajk besloot zijn levenshistorie
met een verheerlijking van de
communistische regering van zijn
land: „Ons complot kon niet sla
gen, omdat er in Hongarije een
partij was en is, die de reaction-
nairen liquideert en het land op
bouwt. Dat de regering hierin is
geslaagd komt, omdat de Sowjet
Unie een vriend is van kleine lan
den en het goed meent met de vol
keren der wereld."
Na de verklaring van Rajk ver
daagde het hof de zitting. Heden
zal het woord zijn aan Rajk's me-
debeklaagden.
Zwerver vermoordt
moeder van aebt
kinderen
LEEUWARDEN Het kleine
Surhuizum, een Fries dorpje In de
omgeving van Drachten, is gister
middag het toneel geweest van een
moord en een zelfmoord. Op de
eenzame Achterweg heeft een
zwerver een 50-jarige vrouw, moe.
der van acht kinderen, met een
schot door het hoofd gedood en
daarna een einde gemaakt aan zijn
eigen leven. Een bewoner van de
Achterweg zag het drama van zün
venster uit gebeuren.
De dader is de zwervende lied
jeszanger D. Tabak uit Surhuister-
veen, die vijftien jaar van zijn
leven in de gevangenis heeft door
gebracht wegens een te Drachten
gepleegde moord. Enige jaren ge
leden kwam hij op vrije voeten en
vond toen een onderkomen bij het
gezin van de grondwerker Groen
land in Augustinusga. Hij trachtte
na enige tijd een verhouding aan
te knopen met de vrouw des hui
zes, die daarvan niet gediend
bleek. Hij liet haar niet met rust,
wachtte haar herhaaldelijk op en
Verlossing uit de
dollarcrisis?
Minister Stikker verheugd
over beloften der VS
WASHINGTON. De Nederland-
se minister van buitenlandse za
ken. mr. D. U. Stikker, heeft Vrij
dagochtend een onderhoud gehad
met zijn Amerikaanse collega, Dean
Acheson, dat een voorbereiding
vormde voor de bijeenkomst van de
raad voor het Noord-Atlantisch
Pact. die heden wordt gehouden.
Hij noemde de belofte van de ver
enigde Staten, dat alle Marshall-
landen zullen profiteren van de be
sluiten. die genomen zijn tijdens de
besprekingen der drie mogendhe
den over de dollarcrisis, „zeer be
vredigend", en voegde hieraan nog
toe, dat het besluit van de Verenig
de Staten, om belangrijke goederen
uit het buitenland op te slaan, waar
schijnlijk zal betekenen, dat dit land
meer tin en rubber uit Indonesië en
meer bauxiet uit West-Indië zal
gaan invoeren. „Wy verheugen ons
daarover zeer en ook zijn wy zeer
verheugd, dat de Verenigde Staten
een onderzoek zullen instellen naar
oj m "»c likncid van verzachting der
Amerikaanse douaneprocedures,"
zo zeide de minister.
Minister Stikker ontkende tenslot
te, dat de Ronde Tafel Conferentie te
Den Haag in een impasse zou zijn
geraakt. „Wat dat betreft wil ik
met nadruk verklaren, dat verhalen
over een impasse van de aan de
gang zijnde onderhandelingen tot
het rijk der sensatie behoren", al
dus minister Stikker.
bedreigde haar. De vrouw, die wist
dat de zwerver een revolver had.
leefde in een voortdurende angst,
dat zij zou worden aangerand.
Toen zij gistermiddag op de fiets
naar haar moeder in Stroobos ging,
een plaatsje aan de Fries-Groning
se grens, trad Tabak haar ln de
weg en schoot haar door de borst.
Hij dwong haar vervolgens weer
op de fiets te stappen en reed met
haar naar Surhuizum. Toen de
vrouw daar op de Achterweg in
elkaar zakte, droeg Tabak haar
naar de berm. In minder dan geen
tud speelde zich toen alles af.
De man van de vermoorde, die
in de Noordoostpolder werkt, was
op het tijdstip dat de moord ge
schiedde op weg naar huis.
Minister: Landbouwproductie moet omhoog
DEN HAAG De Nationale Coöperatieve aan- en verkoopvereniging
voor de landbouw „Centraal Bureau" te Rotterdam heeft Vrydag ter ge
legenheid van het vijftigjarig: bestaan een buitengewone algemene ver
gadering gehouden In de grote zaal van het Kurhaus te Scheveningen.
Onder de genodigden was de minister van landbouw, visserij en voedsel
voorziening, de heer S. L. Mansholt, die aan het slot van een redevoering
mededeelde, dat het de koningin behaagd heeft de directeur van het Cen
traal Bureau, de heer J. G. Besscm, te benoemen tot ridder in de orde van
de Nederlandse leeuw.
Behalve minister Mansholt woonden vele andere officiële persoonlijk
heden de vergadering by. De voorzitter, de heer H. D. Louwes te Ulrym.
gaf in zyn rede een waardering van het verleden, een verantwoording
van het heden en een beleid voor de toekomst.
om vraagt, een antwoord te geven.
De coöperatie heeft op velerlei
moeilijkheden antwoord gegeven.
Dat kon slechts gelukken dank zij
doorzettingsvermogen. De invloec
van het C.B. is voor een deel meet
baar in cijfers. Gaat men de on
meetbare invloed na. dan moet
men bedenken, wat gebeurd zou
zyn als er geen C.B. was geweest.
De minister betoogde verder
o.m. dat de landbouwproductie
moet worden verhoogd. Als deze
niet met enkele tientallen procen
ten omhoog gaat, zal de levens
standaard van het volk in gevaar
worden gebracht. Een belangryke
coöperatie als het C.B. zal daarin
haar aandeel moeten bedragen.
Het C.B. zal hebben mede te wer
ken aan het sluitend maken van
de handelsbalans. In 1952 moet
het tekort op onze betalingsstan
daard verlaagd moeten worden. In
1952 zullen de landbouw en de
daarop aansluitende industrie voor
7 a 800 millioen gulden meer moe
ten produceren.
Prof dr J. Wisselink, rector-
magnificus der Nederlandse eco
nomische hogeschool te Rotterdam,
belichtte de verdienste van de
landbouw-coöperatie, de betekenis
van de landbouw en de landbouw-
export voor onze nationale econo
mie om daarna terug te komen op
de taak der coöperatie bij het op
voeren der bedrijfsrendementen.
Directeur van CB
onderscheiden
Het beleid voor de toekomst be
schouwend, stelde spr. de vraag of
de leden als coöpererende boeren
en tuinders medegegroeid zyn met
de ontwikkeling en opgewassen
tegen hun taak zulk een groot be-
dryf te dragen en mede te leiden.
Na de rede van de heer Louwes
merkte minister Mansholt op, dat
het verleden heeft geleerd, dat de
landbouw in staat is, als de tijd er
T\E eerste keer zijn werden engezon- konden ze daar wel
JLJ ze op hef Bloe- der. tegen,
mendaalse strand ge- Na een warme nazo- Toen Moeder met
komen, de hele Am- mer kwam het eind kroost naar huis was
sterdamse familie Jan- van het strandseizoen gegaan kwam de taak
sen. Uit 'n huurt waar in zicht. Voor 't hoofd aan Pa. Verhuizen,
de huizen dicht opeen nn hot m»?in vielen 7n ?ipn me hem
stonden en voor de
kinderen de straat als
speelplaats gold.
Wat een verandering
op die dag. Zon, wind.
en water een groot
Zo zien we hem dan
met een vriend hij de
hele huisraad op de
weg lang& het strand
zitten; wachtend op de
auto, die alles weer
naar huis zal rijden.
En we horen hem de
van het gezin vielen
die dagelijkse reizen al
niet meer mee.
's Avonds arriveerde
hij in het pikkedonker,
vaak in een plensbui.
En koud werd het ook
al aan het strand. Toch
strand om de hele dag volhouden j&hgens, tot verzuchting aan het
op te spelen; Ma Jan- de laatste dag, tot 15 eind van een herfst-
sen en de kinderen kon September,
den hun geluk niet op. Ze hebben volgehou-
Elke avond kwam Va- den en er tot de laatste
der per trein naar zijn dag gezeten. Een beet-
tent aan het strand en je blauw de laatste da-
zag hoe zyn kinderen gen maar na 4Yi
bruiner en bruiner maand strandleven
Geen Bi- en Trizonia meer
FRANKFORT. De Amerikaan-
Se hoge commissaris voor Duitsland
McCloy, heeft de bizonale raad ont
bonden verklaard. Hierdoor is de
naam „Bizonia" of „Trizonia". die
werd gebruikt om de Brits-Ame-
rikaans-Franse zone van West-Duits-
land aan te duiden, vervallen.
Voortaan zal worden gesproken
over de Westduitse federale repu
bliek. Het einde van Bizonia
BERLIJN. Een Amerikaanse en drie Britse soldaten zUn gisteren
uit een Sowjet-gevangenis ontsnapt na een gewapende Russische wacht
overweldigd te hebben en drie barricades te hebben genomen.
De soldaten vertelden aan de geallieerde autoriteiten, dat zU op hon-
gerrantsoen haddon moeten leven, afgeranseld waren wegens overtreding
van bepalingen en de „heet- cn koud-water-behandellng" luidden onder
gaan. De Amerikaan bevond zlcli ruim tien maanden In Sowjetdetentle.
Een der Britten zat sedert Augustus 1948 In Russische gevangenschap
en de beide andere Engelsen sedert Maart van dat Jaar.
van. Hy vertelde de Britse autori
teiten besloten te hebben uit te bre
ken, omdat hg een zwak hart had
cn vreesde zyn kwaal tö de gevan-
frenls erger zou worden. Hu was er
n geslaagd een mes to verbergen,
waarmede hy do muur van zyn cel
doorboorde.
Vandaag wordt het grote monu
ment onthuld, dat ter nagedach
tenis van de in de oorlog omge
komen spoormannen voor het
hoofdgebouw III der N.S. te
Utrecht is opgericht. Het beeld is
vervaardigd door de kunstenaar
W. J. Valk; op het voetstuk zijn
aangebracht de volgende verzen
van de dichter Hendrik de Vries:
Aan hen die nimmer bukten:
't Geheim en hecht verbond
Van wrekers der verdrukten
Voor die geen recht bestond:
Der weerloos weggerukten,
Gekwelden en gesarden,
Waar zoveel wachtensmoeden
In rouw cn vrees verstarden.
Wat slagen ook mislukten,
Wat makkers wreed
verbloedden
Zij streden en volhardden.
Spoedig voor-unie
der Benelux?
DEN HAAG. Naar A.N.P.—
Aneta's diplomatieke correspon
dent uit betrouwbare bron ver
neemt bestaat er grote kans. dat de
Benelux-voor.unie op zeer korte
tcrmUn tot stand zal komen.
Als onderhandelingen, die nu
gaande zUn, met succes worden
bekroond, zou het zelfs mogelük
zijn dat de voor-unie nog op 1 Oc
tober van dit jaar zal ingaan.
Opbrengst van Vught
viel mee
DEN HAAG. Naar wy verne
men heeft de verkoop van de in
ventaris van het voormalige kamp
Vught ongeveer een derde meer op
gebracht dan de raming, welke
80.000.— bedroeg.
Luizen, slaag en
ijscel
Een der Engelse soldaten. Sulli
van genaamd, vertelde aan zijn
Britse ondervra "crs. dat hy en
zyn makkers ontsnapt waren, on
danks de aanwezigheid van een be
waker. die zyn geweer op hen ge
richt had. Toen hem gevraagd werd,
hoe zy de bewaker overweldigd had
den, antwoordde Sullivan met een
gryns: „Toen hy ons zag viel hy
flauw." De autoriteiten nemen maar
aan. dat de bewaker overweldigd
werd en niet flauw viel.
De soldaten ontsnapten kort na
middernacht, toen dc wacht afge
lost werd in de gevangenis in de
Danzigerstraat, ln de Sovjet-sector,
naby de grens van de Franse sector
gelegen.
Onder leiding van Sullivan bra
ken zü uit hun cellen en daarna uit
hun celblok. Zy namen vervolgens
twee prikkeldraadversperringen en
een 35 meter hoge muur. die aan de
bovenkant met glasscherven be
plant was.
Dc autoriteiten zeggen, dat dc
soldaten vervuild waren, bedekt
met beten van ongedierte en aan
ondervoeding ïyden. De Britten wa
ren gekleed in *ot po de draad ver
sleten uniformen.
De soldaten vertelden, dat zy
slaag kregen om kleine overtredin
gen van de govangcnisregcls. zy
verklaarden, dat de Sowjets ook ge
vangenen straften, door hen ln de
„yscel" te sturen. Dat was een ka
mer, waar de gevangenen naakt in
werden gestuurd. Voortdurend werd
daar koude wind binnengeblazen.
De Amerikaanse soldaat, Sien-
kiewicz genaamd, was ln Novem
ber 1948 door een Russische pa
trouille op een spoorwegstation ln
de Russische sector opgepikt. De
Amerikanen hebben verscheidene
malen schrifteiyk om zyn vryiating
verzocht, nadat onofficieel verno
men was, dat hy zich ln Russische
detentie bevond. Do Russen gaven
dit toe, doch zelden dat Slenklewicz
een Pool en geeD Amerikaan was.
De soldaten hadden hun ontsnap
ping: al enige tyd geleden beraamd.
Een van de Engelsen was er in ge
slaagd, een gaatje in dc muur van
zyn cel te maken. Hy kon zHn arm
door het gat steken cn het slot van
zyn cel openen. Daarna bevrydde
hy de anderen. Na l.un vlucht uit
dc gevangenis bereikten zy de
Franse sector, waar zij zich onder
bescherming van de Westduitse po
litie stelden, die de Westerse autori
teiten op de hoogte stelde.
De Amerikaan vertelde dat hy se
dert zyn arrestatie in vyf Russische
gevangenissen was geweest. De
Britten verklaarden, dat zy ver
scheidene malen afwisselend ln heet
en koud water waren gedompeld
als straf voor de weigering op vra
gen te antwoorden. Sullivan en zyn
landgenoot Taylor werden achttien
maanden geleden door de Russen
opgepikt. Hun werd verteld, dat zü
werden vastgehouden als getuigen
van gewapende berovingen. De po
gingen der Britse autoriteiten, hun
vryiating te verkrygen waren
vruchteloos. Hun landgenoot Boni
face was in Augustus 1948 gevan
gen genomen.
Held van de ontsnapping is Sulli-
DIT WEEKEINDE
Vrijwel geen buien
De depressie boven de Noordzee,
die 't weer in ons 1 and beïnvloedt,
is minder diep geworden. Ben zwak
front met randstoringen trok in
oostelijke richting dwars over ons
heen en bracht hier tamelijk veel
regen en in het Oosten van Neder
land zelfs omveer. Vrijdagmiddag
klaarde het weer vrijwel overal op,
behalve langs onze oostgrens cn in
Limburg. Boven het Noorden van
Engeland bevond zich gisteren een
trog, een zone van lage luchtdruk,
die zich de afgelopen nacht in de
richting van Denemarken heeft be
wogen cn hier in dc nanacht regen
heeft gebracht. Daarachter komt
echter dc rug van hoge luchtdruk
die zich van Portugal tot aan Noord
Ierland uitstrekt steeds dichterbij.
Vandaag zullen cr, door het nade
ren hiervan, vrijwel geen buien
voorkomen cn ook Zondag zal het
overwegend droog weer zijn. De
depressie aan dc Oostkust van
Groenland is dieper geworden
maar zij verplaatst zich weinig. De
depressie in dc buurt van de Azo-
ren vult zich langzaam op.
DROOM DER ALCHIMISTEN WERKELIJKHEID
AMSTERDAM. Europa's eerste synchro-cyclotron Is gereed geko
men en men heeft er by wjjze van proef ook reeds zilver, koper en phos-
phorijzer radio-actief mee gemaakt. Dit cyclotron is gebouwd door de
N.V. Philips en geplaatst in de oude retortenhal van de voormalige gas
fabriek in de Watergraafsmeer te Amsterdam.
Kostbaar instrument
dag en nacht in
gebruik
In dit geweldige apparaat van
enkele honderdduizenden kilogram
men wordt aan de allerkleinste
deeltjes der materie, de kernen van
de atomen van waterstof, een der
gelijke snelheid gegeven, dat zij bij
botsing tegen de atomen van an
dere stoffen daarin zulke funda
mentele veranderingen teweegbren.
gen, dat er een totaal nieuwe
atoomsoort, dus een nieuwe stof,
ontstaat.
achtige dag slaken: 'k
Wou dat die wagen
maar gauw kwam, je
zit hier gewoon te ver
nikkelen.
Ja, het is ook al
weer September.
ANTWERPEN. De Sinjorenstad heeft Vrijdagavond een sensatie
beleefd die minder prettig afliep: in Circus Mikkenle viel, tydens de
avondvoorstelling een Bengaalse tjjger temmer Gilbert Houeke aan en
bracht hem ernstige verwondingen toe. Houckc is naar een ziekenhuis
overgebracht.
Tarzan Houeke zwaar
gewond naar ziekenhuis
Houeke is een grote, rustige
Zweed van een jaar of dertig, wiens
tygernummer een van de grote at
tracties is van het Circus Mikkenie
op de St. Jansplaats. Het Tarzan-
nummer is zo gevaariyk, dat geen
maatschappij Houeke een verzeke
ring biedt. In 1945 viel de tyger
Tosca Houeke zo fel aan, dat
7-December divisie
komt naar huis
DEN HAAG. Met het vertrek
van de „Kota Inten" op 3 Septem
ber jJ. uit dc haven van Tandjong
Priok is een begin gemaakt met de
repatriëring van de C-divisic „7 De
cember".
Aan boord bevinden zich in hoofd
zaak speciale onderdelen, nl. de 5e
en 13c genie veldcompagnic, het le
brugpeloton, het le gcnicpark, het
le div. materiaal park. de 3e infan-
terie brigade werkplaats (groep
en b) en de 2e hulpverbandplaats-
afdeling.
Houeke vyf maanden een zieken
huis in moest; thans heeft de tyger
Axelman Houcke's bovenarm en
hand doorgebeten. Houeke wist
zich te bevrijden en zichzelf te red
den vóór de andere tygers hem
eveneens konden bespringen. Hoe
wel enkele toeschouwers begonnen
te gillen en te hollen, ontstond er
geen paniek. De manier waarop de
athletische Houeke de tyger van
zich af wierp de piste in werkte als
bij toverslag kalmerend.
De alchemie, de droom der ouden,
is hiermede dan toch bewaarheid
geworden, al is het dan op een
wyze en met hulpmiddelen, waar
van de alchemisten uit de oudheid
geen flauw idee hadden; ook niet
konden hebben, omdat zu de kennis
misten, die men zich pas de aller
laatste jaren omtrent de bouw van
de atomen heeft weten te verwer
ven. Ook de geweldige technische
hulpmiddelen, die er voor een cyclo
tron nodig zün, zgn een product
van de jongste tyd.
Een cyclotron is een zeer kostbaar
Instrument. Geen enkel land kan zich
de weeldé veroorloven elk zijner uni-
versiteiten met een cyclotron uit te
rusten, In Nederland heèft men daarom
een stichting ln het leven geroepen, het
Instituut voor kernphyslsch onderzoek
(afgekort: I.K.O.). waarin het rijk, de
Eemecnte Amsterdam en de N.V. Phi-
ps' gloeilampen te Eindhoven deelne
men. Deze stichting beheert en finan
ciert het laboratorium voor kernphy
slsch onderzoek, de gemeente Amster
dam heeft voor de laboratoriumgebou
wen gezorgd en de N.V. Philips heeft er
zijn cyclotron ingebracht ZIJ houdt dit
ln bedrijf met eigen wetenschappelijke
werkers en technici, onder leiding van
prof dr. C. J. Bakker, de directeur van
het I.K.O. en prof. dr. ir. F. A Heyn, de
beide ontwerpers van het cyclotron
Het Philips cyclotron zal dag en nacht
ln gebruik ziin. Overdag zal cr zuiver
wetenschappelijk werk mee worden
verricht, waaraan zowel door hooglera
ren en studenten van dc gemeentelijke
universiteit te Amsterdam als door
andere wetenschappelijke werkers ln
Nederland zal worden deelgenomen. Des
nachts dus bij wijze van spreken op
..nachtstroom" zullen cr door dc
N V. Philips die kunstmatige radio
actieve stoffen mee worden gemaakt,
welke de wetenschappelijke instituten
en onderzoekers ln Nederland en daar
bulten voor hun werk nodig hebben.
Kunstmatige radio-acUeve rtoffen zijn
tegenwoordig namelijk een 2ecr belang
rijk hulpmiddel voor tal van onderzoe
kingen op landbouwkundig, biologisch,
geneeskundig en scheikunstig gebied. In
de techniek zijn zij zelfs bezig tot een
nieuw stuk gereedschap te worden.
Verliezen in Indonesië
DEN HAAG. De regerinc maak»
bekend, dat tot haar leedwezen
de volgende verliezen in Indonesië
zijn gerapporteerd:
Kon. Landmacht;
Gesneuveld 6 Sept.: soldaat le kL
W. Th. Wolters uit Duiven (Gelder*
land).
N.-I. L.: Gesneuveld 2 Sept.: sol
daat Moehamad Enoeng uit Indo
nesië.
Centrale Commissie van
RTC thans in België
DEN HAAG. De leden van da
Centrale Commissie van de R.T.C.
zijn Vrijdag om twee uur per auto
naar Namen in België vertrokken.
Het gezelschap telt in totaal negen,
tien personen. Naar verluidt wer
den speciale schikkingen getroffen
met de Belgische regering, zodat do
grens kon worden overschreden
zonder de gebruikelijke formalitei
ten. De meeste Republikeinen be
zitten immers slechts Republikein*
se paspoorten.
Algemene Vergadering U.N.O«
zou elf weken duren
LAKE SUCCESS. Volgent
Trygve Lie zal do Dinsdag begin»
nende algemene vergadering def
Verenigde Naties ongeveer elf we.
ken duren. Hij achtte de politiek©
atmosfeer „iets beter" dan hel
vorige jaar, toen de assembléo bij»
eenkwam onder de schaduw d$r
Berlijnse blokkade. De gedelegeer
den zoudon ditmaal wel „in een be
tere stemming" zijn, zo zeide hij.
Nee toch.Heus!
Het meisje en het monster...
Miss Holland Anna Hendrlka
Jochemsen en haar tien mede
dingsters naar de titel „miss
Europa" hebben in Palermo de
de waarschuwing ontvangen, dat
zij „op straffe van disqualifica-
tie" niet naar Montelpré, het bol
werk van de Siciliaanse bandiet
Giuliano, mogen gaan.
H- De volgende adve.rtentle is ia
Engelands degelijkste blad, de>
„Times" te lezen: „Wil een ieder,
die in 1949 een geest gezien heeft,
de bijzonderheden mededelen aan
Dennis Berdens, 20 Queen Street*
Londen, telefoon May fair 5401."
Keizer Haile Selassie heeft bij
decreet bepaald, dat alle
Ethiopische boeren op straffe
van een hoge boete hun vee moe
ten laten vaccineren. Hij heeft dit
gedaan, omdat in zijn land jaar
lijks ongeveer 1 millioen runde
ren sterven aan longontsteking
en pleuris.
In Rome heeft een hevige ha
gelbui grote opschuding ver
wekt. Er vielen hagelstenen zo
groot als appelen. Zes mensen
moesten met hersenschudding
naar het ziekenhuis voorden ge
bracht. Talrijke ruiten werden
verbrijzeld en auto's liepen diepe
deuken op.
In Amerika is een vest van
nylon vervaardigd, dat een
kogel van 45 mm. afgevuurd op
een afstand van 5 meter, niet
doorlaat. Verder is een kogel van
hard plastic uitgevonden.
