Franske brengt het vee over
en draait de kast in
Departement van oorlog houdt
er vreemd argument op na
Terugslag Amerikaanse stakingen in
vele gevallen rampzalig
De grote piet steekt sigaar op
en stapt in zijn Buick
Geen romantiek tot
smokkelen
Vrijstelling wel verstuurd, maar
nooit overhandigd
Westerse Unieleden kunnen
bij elkaar gaan kuren
Woensdag 5 October 1949
3
(Van onze speciale verslaggever)
AAN DE BELGISCHE GRENS. „Kom. wees nou niet kinderachtig.
Hoeveel mensen denk je nou. dat er hier smokkelen op het dorp".
De hoog bejaarde kastelein drinkt het pilsje, dat ik hem geoffreerd
heb, uit. Hij kijkt nog eens om zich heen en buigt zich naar mij over
„Nou, van de honderd wel negentig zegt hij dan.
„Alles smokkelt hier." gaat hij verder in een bui van vertrouwelijkheid
„tot dg,, kinderen en vrouwen toe. Maar de jonge kerels het meest, da's'
natuurlijk. Ik heb het vroeger zelf ook gedaan, je mag het best weten.
Maar nou ben ik er te oud voor geworden."
Ik laat nog eens inschenken.
„Waarom zoude ge niet smokkelen", zegt de oude man dan. „Het Is
toch geen zondigen tegen Gods wetten! Als ge nou rooft en moordt, dan
Is het wat anders. Maar waarom zoude ge niet smokkelen?"
Dat is hier de algemene opvat
ting. En praat er eens tegen. Het
helpt u geen zier. Praat met de
mannen, met de vrouwen, praat in
de kroegen en in het open veld,
praat in de woonkamers, waar
men u gastvrij ontvangt, naar Bra
bantse wijs, u koffie schenkt en
het brood reikt, ook al verstaat ge
het niet een kruiske te slaan. Het
is hier een volk yan smokkelaars
in de grensdorpen, natuurlijk, de
uitzonderingen daargelaten, smok
kelaars, die in voortdurende strijd
zijn met de kommiezen, die in hun
groene jasjes plotseling zo verra
derlijk uit het struikgewas opdui
ken: „Hebt u goederen meege
bracht
Fabeltjes
Maar denk nu niet, dat die
smokkelaars en commiezen elkaar
naar het leven staan. Dat is een
fabeltje, geschikt voor de romans,
die nette dames en heren lezen, die
nooit het vrije veld in de nacht
hebben geroken, die nimmer door
de ruigte gekropen zijn en hun
handen hebben open gescheurd
aan het prikkeldraad.
De kommiezen vervolgen de
smokkelaars zonder mededogen, ze
bespieden ze overdag, letten op
hun gaan en staan, telefoneren hun
boodschappen naar de andere pos
ten en als ze er een bij de kladden
kunnen krijgen, grijpen ze onver
biddelijk. Meestal grijpen ze dan
nog de man mis en kunnen ze
alleen de in de vlucht achter gela
ten last in beslag nemen en proces
verbaal tegen „onbekend" opma
ken. Maar dan nog zijn ze blij en
trots met hun vangst. Maar pre
cies even blij en even trots als de
middenvoor die een doelpunt ge
scoord heeft. Want dit heb ik wel
gemerkt in de dagen, dat ik met
hen verkeerde, voor de kommiezen
is hun werk in de eerste plaats een
sport.
Een sport. Dat is het ook voor de
jonge kerels, die vrachten nylons,
fluweel, badhanddoeken en andere
spullen naar Nederland halen of
vee naar de Bels brengen. Ze be
spieden de douanen net zo als deze
het hen doen en als ze weer be
houden binnen zijn, smaken ze in
de eerste plaats de voldoening, dat
ze „d'n kommies" weer te handig
zijn af geweest.
De hele bevolking doet aan die
sport mee. Ook de niet-smokke-
laars, voor zover aanwezig. Een
smokkelaar op de vlucht zal ner
gens een gesloten deur vinden en
overal kan hij zijn vrachtje wel
even kwijt. En probeer ze maar
eens uit te horen over de smokke
larij
Ik weet van niks
„Smokkelen? Nee, dat doen ze
hier niet. Misschien een enkeling
zo eens een pakske tabak. Nee, die
van Helmond, die komen hier
altijd smokkelen. Maar wat ze
halen, dat weet ik zo net niet. Ik
bemoei me nooit met zulke dingen.
Lowies, schenk die meneer nog
eens in.
Maar vijftig meter verder, aan
de douanepost, zie je dan een groot
lokaal, afgestampt vol met balen
en pakken, kousen, handdoeken,
tapijten, velours chiffon, noem
maar op. En reeksen fietsen,' vers
in beslag genomen. Doortrappers,
als er op gereden*moest worden,
dat schijnt practischer- te zijn.
Maar meest zijn het fietsen, waar
je helemaal niet op kunt rijden.
Zonder trappers, zonder ketting,
zonder zadel. Het zijn duw-fietsen.
Aan weerszijden van het frame
een zware zak en dan duwen maar,
de nacht in. Is er onraad, dan smijt
je het zaakje neer en piept hem
zelf de struiken in. Dan ben je
alles kwijt, maar aan je fiets zal
niemand rijk worden.
Nee, in het dorp waar lange
Lowies de borrel schenkt, daar
smokkelen ze huis aan huis. Dat is
wel duidelijk.
Toch is er ook nog afgunst in
het gilde. Een donkere, gedrongen
man, pet achter op het hoofd, die
een paar glaaskes te veel achter de
kiezen heeft, roddelt in een onbe
waakt ogenblik over zijn neef, hier
op het dorp. „Die man heeft nog
nooit gewerkt, nog geen slag, en
zijn vrouw ook niet. Maar toch
heeft hij al zijn kinderen op de
Universiteit lopen. Ja, waar doet
hij het van
Die neef behoort tot de „onder-
vakgroep" der grote pieten.
Groten stelen en
kleinen stelen
En nu wordt het tijd u in te
lichten over de twee hoofdgroepen
van smokkelaars, die er zijn: de
groten en de kleintjes. De groten
blijven buiten schot en de kleinen
doen het vuile werk. Dat is vooral
zo bij de gevaarlijkste handel, die
met het vee.
De grote koopt een partij beesten
op. Franske of Sjuul of Sjeeraar
zijn wel bereid de dieren over de
grens te drijven of de pantser
wagen te rijden. Van wie de bees
ten precies zijn weet Franske niet,
maar hij krijgt vijftig gulden voor
een koe of een paar tientjes min
der, soms ook wel een tientje meer,
als er juist veel „aangeslagen"
(gegrepen) zijn. Franske gaat soms
alleen met het beest, maar meestal
gaat hij met een hele ploeg, met
een voorloper om de weg te ver
kennen en een mannetje achteraan
om insluiting tegen te gaan. Dat
wordt dan dikwijls een optocht
van tien koeien, die optrekt door
de nacht, over de hei of langs de
stille kronkelpaadjes, waar overal
een patrouille kommiezen uit de
struiken kan stappen.
Als de tocht gelukt krijgen de
jongens hun tientjes, maar de gro
te pieten strijken hun duurdere
briefjes op. Als het mis gaat draai
en de jongens de kast in en de
grote piet steekt een verse sigaar
op.
Braspartyen
In Eindhoven en in Tilburg en
in Breda, in Antwerpen en in
Turnhout, in al die grotere plaat
sen, daar kun je de „zware jon
gens" van achter de schermen in'
de dure kroegen vinden, met rood
ligt, jenever, vrouwen en de on
misbare radiogramofoon, die het
gesprek moet overstemmen voor
Nieuw soort zinkstukken
in het Zijpe toegepast
BRUINISSE Door enkele
Bruinissers is octrooi aangevraagd
op een nieuwe uitvoeringsvorm
van een zinkstuk voor „oeverver
dediging". Een zinkstuk is, zoals
bekend een van rijshout gevloch
ten mat met stenen, die men op
een bepaalde plaats wil laten zak
ken om de stroom van eb en vloed
te keren.
Het zinkstuk vijkt wat de bouw
betreft, geheel af van de reeds
sedert honderden jaren in gebruik
zijnde. Voor het thans gemaakte
zinkstuk is belangrijk minder rijs-
materiaal nodig, de aanmaak kan
voor het grootste deel door onge
oefende werklieden geschieden en
voor het doen zinken en de be-
storting is belangrijk minder bak-
last materiaal nodig.
Al deze factoren werken een
sterke besparing van kosten in de
hand. Het nieuwe zinkstuk is sterk
en zeer soepel, waardoor op een
ongelijke oever het talud beter kan
worden gevolgd en afgesloten.
Een proefstuk heeft men met
goed gevolg laten zinken op de
vooroever van de waterkering van
het calamiteuze waterschap Brui-
nisse in het Zijpe.
wat
wie niet horen mogen
wordt af-gecomplotteerd.
Voor duizenden guldens wordt
er opgemaakt op zo'n avond. „Een
rondje voor allemaal" lalt er dan
een en hij gebaart met zijn bering
de hand in het rond. En: cham
pagne. Neen, dat is geen fabel
tje, brave lezer, ge kunt het met
uw eigen ogen zien, als men u de
weg wil wijzen.
Een kellner, oud-stadgenoot, die
ik tegenkom in zo'n café, fluistert
me toe. „Ik heb het hier best. Al
boden ze me ergens een baan van
driehonderd gulden schoon in de
week, dan zou ik hier nog niet weg
willen. Alleen is het een beetje
uitkijken, want het is raar volk..
Klinkt het erg romantisch, wat
u nu allemaal gelezen hebt? Erg
sportief ook misschien? Ach. het
heeft toch ook zo'n dieptragische
kant.
Er is geen smokkelaar pf hij
loopt vandaag of morgen tegen de
lamp. „En zachte heelmeesters
maken stinkende wonden," betoogt
mr. Heukels, de officier van justi
tie te Breda, als wij met hem pra
ten. En zo denken zijn collega's
aan de andere rechtbanken er ook
over. En zo moeten zij er over
denken.
Voor de rechtbank
Ik heb er zo mijn indrukken van
mee genomen, toen ik een terecht
zitting had meegemaakt.
Een lange, bleke jongeman,
struikelend over zijn boerse woor
den. De heren achter de tafel, def
tig in zwart en wit, met toga en
bef.
„Verdachte is recidivist. Ik ben
van mening, dat wij de veesmok
kel alleen met zware straffen de
kop kunnen indrukken. Ik eis
tegen deze verdachte vier jaar ge
vangenisstraf."
Op de tribune begint een jonge
vrouw heftig te snikken. Vier
jaar.
„Stilte" gebiedt de veldwachter.
„Deurwaarder, volgende zaak."
Een lange bleke jongen laat zich
mee voeren. Hij kijkt om staat
éven stil, tuurt en wuift slapjes
met zijn hand.
De vrouw op de tribune snikt
hartstochtelijk. Ze roept zijn naam.
Twee oudere vrouwen ondersteu
nen haar. Ze heeft vier kleine kin
deren thuis.
„Volgende zaak," herhaalt de
president ongeduldig. En hij
hamert.
Als ik buiten kom zie ik een
slanke Buick wegrijden. Aan het
&Juur, sigaar in het hoofd, een van
de grote pieten van gisteravond in
het café.
Periodieke uitkering
verzetsslachtoffers
Indonesië
Op vragen van het Tweede Ka
merlid Weiter inzake de voorziening
voor verzetsslachtoffers in Indone
sië heeft minister Götzen geant
woord, dat een regeling in voorbe
reidmg is, welke beoogt aan de na
bestaanden van verzetsslachtoffers-
particulieren in stede van een voor
vermindering vatbare uitkering op
de voet van de Algemene Oorlogs
ongevallen Regeling een onaantast
bare periodieke uitkering te geven,
Voor de nabestaanden van verzets
slachtoffers, die landsdienaar waren,
acht de regering van Indonesië een
speciale voorziening niet nodig, om
dat de voor dezen geldende regeling
voor de toekenning van pensioenen
en onderstanden (het z g. smarte-
geld), alleszins bevredigend wordt
geacht.
TSJOE EM LAI
minister van Buitenlandse Za
ken van de communistische re
gering in China, die alleen door
de communistische landen is er
kend.
Weer nieuwe plannen met
de PBO
DEN HAAG De minister van
Economische Zaken heeft aan de
voorzitter medegedeeld, dat hij in
gevolge een reeds oude afspraak op
Vrijdag 14 October en zo mogelijk
ook reeds op Donderdag 13 October
te Brussel een ministersconferentie
van de Benelux-landen moet bijwo
nen.
Met het oog hierop is de voor
zitter, in afwijking van zijn vroegere
plan, voornemens aan de Kamer
voor te stellen, de behandeling van
de P.B.O.-ontwerp, indien deze niet
op Vrijdag 7 October ten einde ge
bracht kan worden, voort te zetten
op Woensdag 12 October te 3 uur,
met voortzetting zo nodig des avonds
te 8uur en indien ook dan de be
handeling niet mocht worden vol
tooid op Donderdag 13 October 's
morgens te 11 uur.
De Engelse devaluatie:
'n kleine koersverstoring
OTTAWA Ernest Bevin, de
Engelse minister van buitenlandse
zaken, heeft op een persconferentie
te Ottawa verklaard, dat de veron
derstelling van de Sowjet-Unie. dat
de economie van het Westen onver
mijdelijk moet ineenstorten, uit
eindelijk „haar eigen ondergang"
zou worden. „Onlangs trad een klei
ne koersverstoring op", aldus Be-
vin maar deze had voorkomen kun
nen worden, „indien wij eerder be
seft hadden, wat er aan de hand
was".
Twee vliegongelukjes
worden nagepluist
DEN HAAG De Raad voor de
Luchtvaart zal op Maandag 17
October a.s. te 14 uur, in de Sta
tenzaal van het Ministerie van
Verkeer en Waterstaat jn openbare
zitting een nader onderzoek instel
len naar het ongeval, op 10 Febr.
1949, nabij Coliga (Portugal) over
komen aan het vliegtuig PH-NCN
van de N.V. Aero Holland.
Dit vliegtuig werd bij het uit
voeren van een noodlanding, we
gens benzinegebrek, licht bescha
digd; de vier inzittenden liepen
hierbij echter geen verwondingen
op.
Tevens zal dan een nader onder
zoek worden ingesteld naar het
ongeval op 1 Mei 1949 op het
Luchtvaartterrein Ypenburg over
komen aan het vliegtuig PH-NCL
van de N.V. Aero Holland.
Dit vliegtuig is bij het wegrijden
naar de startplaats in botsing ge
komen met een geparkeerd start
wagentje, waarbij het ernstig werd
beschadigd; persoonlijke ongeluk
ken deden zich hierbij niet voor.
SI.Bur.J.Kr.12J5
T«w»rfc3tellio$.
30 u«l 1949
(9
In «ntvoord op Uw vertook-
•cbrlft vtn 15 Kol 1949 dool ik u s«d«.
dot «ozlon d« botrokkolljko korto tijd,
wolko U nog bij do Rljkodltnat voor do
Uitvoering v«0 «erken te«orkgootold alt
blIJven,-nl.tot 1 fobruorl 1950- voor
|nlj «oen «inleiding beeteat oa gunatlg.
op Uw vercoek te beelieaen.
DE Hl NI STER VAH OORLOC.
Voor de Klnloter
ST'
Ir.4 Reijatek,
kaap -Vledder".
Vledder IDr),
Strassburger speelde in
gevangenis
AMSTERDAM Op verzoek
van de leiding van de Bijzondere
Strafgevangenis te Leeuwarden
hebben een aantal medewerkers
van het Circus Strassburger, dat
op het ogenblik in Leeuwarden
voorstellingen geeft, Dinsdagmid.
dag op de binnenplaats van de
gevangenis een voorstelling gege
ven voor de gedetineerden.
Vooral de zeeleeuwen, de jong
leur en de clowns vielen bij de ge
vangenen zeer in de smaak. Voor
elk nummer werd luid geapplau
disseerd.
De directeur van de gevangenis
dankte de heer Strassburger voor
deze geslaagde voorstelling, die hij
de aan hem toevertrouwde mensen
had bereid.
De gedetineerden toonden na
aflcop van de voorstelling hun
dankbaarheid met het zingen van
enige liederen door het koor der
gevangenen, dat uit 150 leden be
staat. Vooral het Soldatenlied uit
de opera Faust maakte op het in
ternationale circusgczelschap diepe
indruk.
Een dag tevoren waren de
clowns voor de patiënten van het
Parkherstellingsoord te Leeuwar.
den opgetreden.
EEN REPRODUCTIE van een van de brieven, die ir. A. Hei/stek ont
ving van het Ministerie van Oorlog, ondertekent door de heer Lau-
tenslager, waarin deze op 30 Mei '949 verklaart, geen aanleiding te
vinden het verzoek van de heer Heystek om een andere vorm van
tewerkstelling in te willigen, onxdat de heer Heystek nog maar „be
trekkelijk korte tijd n.I. tot 1 Februari 1950 acht maanden dus
in het kamp Vledder zal moeten blijven.
GEWETENSBEZWAREN TEGEN KRIJGSDIENST (II)
Packard moet ttvee dagen per week sluiten
PITTSBURGH. De gevolgen van de stakingen in de Amerikaanse
steenkool, en staalindustrie doen zich steeds sterker gevoelen. Een dezer
gevolgen is dat 100.000 man administratief personeel tot werkloosheid
is gedoemd. Verder blijkt dat do staalproductle tot 8.2 procent van haar
capaciteit gezakt Is en dat o.a. de Packard Motor Company haar werk
zaamheden aanzienlek heeft moeten Inkrimpen.
De havencommissie van Milwau
kee heeft bekend gemaakt, dat 200
schepen, ongeveer de helft van de
vloot van het Grote Meer, tijdelijk
opgelegd zullen worden wanneer
het staalconflict niet binnen enkele
dagen beëindigd is. Deze schepen
transporteren eerst uit Minnesota
en Michigan naar de staalfabrieken
in Pensylvania en steenkool terug
naar de Noordelijke staten.
De New Yorkse centrale spoor
wegen hebben wegens de steenkool
staking ongeveer 2000 man met
verlof naar huis moeten sturen en
volgens een officiële verklaring zal
een langdurige staking in de staal-
en steenkoolindustrie de spoorwe
gen op een maandelijks verlies van
12 millioen dollar aan ontvangsten
komen te staan.
In Washington blijver de fede
rale bemiddelaar Cyrus Ching en de
presidentiële assistent John Steel-
man inmiddels hun best doen om de
conflicten over de pensioen-eisen
van 514.000 bjj het C.I.O. aangeslo
ten arbeiders in de staalindustrie en
380.000 leden van de United Minc-
workers tot oplossing te brengen.
Nabjj Grundy In Virginia Is de
truck-chauffeur Walter Compton
door een rollend rotsblok gedood,
toen hg langs de voet van een berg
reed. Sheriff Ishmael Fletcher, zei-
de dat men een onderzoek Instelde
naar de mogelijkheid of het rots
blok opzettelijk gerold is naar
Compton, die niet aangesloten is bg
de United Mineworkers.
De enige staalproductie komt op
het ogenblik van de onafhankelijke
staalfabrieken en die fabrieken die
contracten hebben met de United
Steelworkers. De automobielindus
trie heeft in het algemeen genomen
een staalvoorraad' voor 45 60 da
gen, maar de Packard heeft reeds
bekend gemaakt, dat zij deze week
gedurende twee dagen zal sluiten
en een productievermindering onder
het oog zal zien wegens de geringe
voorraad aan grondstoffen.
De federale energiecommissie rap
porteerde, dat de steenkoolvoorra-
den voldoende zjjn om de energie
centrales en openbare nutsbedrijven
gedurende drie maanden op gang te
houden.
(Van een onzer redacteuren)
De Nederlandse wet kent de vrijstelling van krijgsdienst op grond van
erkende gewetensbezwaren. De Nederlandse wet kent ook de vrijstel
ling op grond van zogenaamde persoonlijke onmisbaarheid. In 1947 is hel
In Nederland gebeurd, dat aan iemand, die tot de categorie der „onmls-
baren" behoorde, vrijstelling werd geweigerd, omdat hij toevallig óók nog
gewetensbezwaren tegen dc krijgsdienst had en zich op de Dlenstweige-
ringswet beriep. Dat is zonderling, omdat men geneigd Is te veronder
stellen, dat iemand persoonlijk onmisbaar is óf niet, maar dat zijn per
soonlijke overtuiging daarmee niets te maken heeft. Op het departement
van oorlog dacht men er blijkbaar anders over. Dat was des te zonder
linger, omdat omstreeks dezelfde tijd de reserve-kapteln P. G. Palmen van
het bureau „Gewetensbezwaren" van het departement verklaarde: „Aan een
principiële en erkende dienstweigeraar kan in geval van onmisbaarheid
even goed vrijstelling van burgerdienstplicht worden verleend, als de
militair onder die omstandigheden vrijstelling van militaire dienstplicht
krijgt." Een standpunt, dat kapitein Palmen niet zo maar op zijn eigen
houtje verkondigde, maar dat later door minister Schokking eveneens
naar voren werd gebracht.
de zich in verbinding met het de
partement en vroeg om instructies,
omdat de betrokkene geen gewoon
dienstplichtige maar een dienstwei
geraar was. Het departement ant
woordde. dat de reeds verleende
vrijstelling weer werd ingetrok
ken
Op 4 Mei 1949 antwoordde minis
ter Schokking schriftelijk op enkele
vragen, die m de Tweede Kamer
waren gesteld. „Is het waar", zo had
men geïnformeerd, „dat aan burger
dienstplichtigen in bepaalde geval
len vrijstelling van dc burgerdienst
plicht wordt verleend?" „Als regel",
aldus de minister, „wordt aan die
burgerdienstplichtigen vrijstelling
verleend, die daarvoor ook als mili
tair in aanmerking zouden zijn ge
komen."
Als regel! De heer Heystek had
ondervonden, dat er op deze regel
ook uitzonderingen waren. Hij be
greep dan ook ten volle, waarom
het betrokken Kamerlid tevens aan
de minister had gevraagd of een
dergelijke „regel" niet beter in de
wet kon worden vastgelegd.
NOG VEEL ZONDERLINGER
Toen de heer Heystek eenmaal als
principieel dienstweigeraar was er
kend, uit het fort Nieuwersluis was
ontslagen en zich zo spoedig moge
lijk naar het departement van oor
log begaf, deed hij nog veel zonder
linger ervaringen op. De reserve-
kapitein Palmen deelde hem mee,
dat hij als dienstweigeraar toch heel
goed vrijstelling op grond van per
soonlijke onmisbaarheid zou kunnen
krijgen. Maar toen daarop de Neder
landse Spoorwegen ppnieuw een
verzoekschrift indienden, luidde het
antwoord, dat aan de heer Heystek
geen vrijstelling werd verleend.
In Juni 1948 de heer Heystek
had inmiddels een paar maal uitstel
van zijn burgerdienstplicht gehad
verzochten de Nederlandse Spoor
wegen wederom vrijstelling voor
hem. Het antwoord luidde: „Aan
gezien de betrokkene ingevolge de
bepalingen van de Dienstweige-
ringswet in een burgerlijke tak van
staatsdienst tewerk dient te worden
gesteld, kan ik aan uw verzoek niet
voldoen".
De burgerdienstplichtige Heystek
vertrok naar Drente om daar te
werk te worden gesteld bij de
D.U.W. Tien maanden lang spitte hij
in de Drentse grond. Toen las hij in
Kamerlid heeft voor
de banken gepraat
De dienstplichtige A. Heystek, in-
genieur bij de Nederlandse Spoor
wegen, ondervond dat het, ondanks
die stellige verzekeringen van be
voegde zijde, toch een groot ver
schil uitmaakt of men onmisbaar is
zonder meer, dan wel onmisbaar is,
maar tevens bezwaren tegen de
krijgsdienst heeft.
Nadat hij als dienstweigeraar in
fort Nieuwersluis was opgesloten,
vroeg de Algemene Dienst van de
Nederlandse Spoorwegen vrijstel
ling voor hem aan, omdat dit be
drijf hem nodig had. Dientengevol
ge kwamen bij het departement van
oorlog twéé verzoekschriften be
treffende de dienstplichtige Heystek
binnen. Dat van de Algemene Dienst
der N.S. en dat van hemzelf, waar
mee hij zich op de Dienstweigerings-
wet beriep. Beiden werden natuur
lijk behandeld, zij het door verschil
lende afdelingen en niet met dezelf
de snelheid.
Het verzoek van de Nederlandse
Spoorwegen werd na ruim veertien
dagen ingewilligd. Op 13 Februari
kwam op het fort Nieuwersluis het
bericht binnen, dat aan de dienst
plichtige Heystek vrijstelling was
verleend op grond van persoonlijke
onmisbaarheid. Het had van Den
Haag de omweg over Eist gemaakt,
omdat het departement het naar het
legeronderdeel had gezonden, waar
toe de heer Heystek oorspronkelijk
behoorde. Maar dit bericht heeft de
gevangene in fort Nieuwersluis nooit
bereikt.
De commandant van het fort stel-
VOOR DE ST1LGELEGDE-
STAALFABRIEKEN en hoog
ovens in de Verenigde Staten
wordt gepost. Een van de stakers
van de Carnegie Illinois jabrie-
ken komt met zijn drie kinderen
kijken naar de posters voor een
der grootste hoogovens in de we
reld in South Chicago. (Anp-
telefoto).
de krant het schriftelijk antwoord
van minister Schokking aan een der
Kamerleden. Hij stelde zich ln ver
binding met de spoorwegen en die
dienden nogmaals een verzoek
schrift in. Het antwoord was ver
rassend. Het luidde, dat het inder
daad toch wel mogelijk was op so
ciaal-economische gronden vrijstel
ling van burgerdienstplicht te ver
lenen, maar dat er geen aanleiding
bestond het verzoek om vrijstelling
in te willigen.... omdat dc heer
Heystek nog méér acht maanden
als tewerkgestelde voor de boeg
had.
LAATSTE WIJSHEID
De heer Heystek zelf was minder
verrast dan men zou denken. Hij
had al eens eerder ervaren, dat het
argument van „het zijn nog m44r
acht maanden" de laatste wijsheid
van het departement van oorlog is.
Dat was toen hij de minister ver
zocht op grond van zijn opleiding
en capaciteiten niet bij de DU W.,
maar bij de P.T.T. tewerk te mogen
worden gesteld. De voor de hand
liggende motieven die hem daar
toe brachten werden niet aange
vochten. Maar het verzoek werd af
gewezen, ook al, omdat het niet
meer dc moeite waard zou zijn.
Toen in de zittingsperiode l922/'23
de Dienstweigeringswet bij de Twee
de Kamer werd ingediend en be
handeld, merkte het Kamerlid
Deckers op (Handelingen, blz. 2261):
„Bij het toewijzen van de dienstwei
geraar aan enig burgerwerk moet er
rekening worden gehouden met aard
en aanleg van de man." De toenma
lige minister van oorlog, Zijne Ex-
de hierop: „De heer Deckers heeft
cellentic J. J. C. van Dijk, antwoord
een aantal punten genoemd, waar
aan naar zijn mening zou moeten
worden voldaan en in het algemeen
kan de regering daarmee accoord
gaan". (Handelingen blz. 2278). Voor
het in werking treden van de
Dienstweigeringswet verscheen op 3
Mei 1924 een Koninklijk Besluit,
waarin o.m. werd bepaald, dat de
commissie, die de gewetensbezwaren
van de§ dienstweigeraar onderzoekt,
de minister niet alleen daarover ad
vies uitbrengt, maar ook over de
meest geschikte tewerkstelling. In
het geval van de heer Heystek is
dat kennelijk niet geschied. Het z°u
ook niet de minste zin hebben ge-
Voor de hand liggende
sabotage: tegen de
ontmanteling
HAMBURG. Een Duitse se-
tuige, die Dinsdag weigerde te getui
gen in het proces tegen 6 directeu
ren van de Duitse schecpsbouwon-
dememing Blohm en Voss te Ham
burg, is op last van de rechter we
gens gemis aan hoogachting voor
het Hof' gearresteerd. Dc aanklager
vroeg Ernst Struck, eigenaar van
een technisch bedrijf, of het waar
was. dat onderdelen van machine
rieën. die aan de firma Blohm en
Voss behoorden cn voor herstelbe
talingen bestemd waren, naar zijn
gebouwen waren overgebracht.
Struck weigerde enkele malen do
vraag te beantwoorden, zeggende,
dat hij liever in het geheel geen
verklaringen in dit proces wilde af
leggen. daar het verband hield met
het ontmantclingsvraagstuk der ge
allieerden.
De zes directeuren verklaarden
niet schuldig te zijn aan hetgeen
hun ten laste werd gelegd, nl. „on
bevoegd ingrijpen in de ontmante
ling van installaties en uitrusting
bestemd voor herstelbetalingen".
Alsof de oorlog er niet
is geweest
BONN Dc West-Duitse fede-
rale regering heeft tegen de door
Nederland verkregen grenscorrec
ties geprotesteerd in een nota aan
het geallieerde Hoge Commissa
riaat. Dit is officieel gemeld in een
kort communiqué dat uitgegeven
is na een kabinetszitting welke
vier uren duurde.
In het communiqué werd gezegd:
„De Duitse federale regering heeft
bij het geallieerde Hoge Commis
sariaat geprotesteerd tegen de een
zijdige grenscorrecties in het dis
trict Kleef in Noordrijnland-West-
falen en tegen de daarbij gevolgde
gedragslijn."
De grenscorrectie waarvan in de
nota sprake is werd de vorige
maand uitgevoerd. Toen werd 10
vierkante kilometer grondgebied te
Wyler bij Kleef bij Nederland ge
voegd. In dat gebied woonde een
handjevol Duitsers.
Tegenstanders door gevaar
van atoombom saam-
gebracht
LONDEN. De Engelse minis
ter-president Attlee en de conserva
tieve leider Churchill, zullen kort
na 18 October, wanneer het parle
ment weer bijeengekomen is, een
persoonlijk onderhoud over de de
fensie hebben en onder meer de
jongste ontwikkelingen van do
atoombom bespreken.
had. Sinds de jongste oorlog wor
den op enkele uitzonderingen na
alle erkende dienstweigeraars bij
de D.U.W. geplaatst. Blijkbaar heeft
de heer Deckers destijds, ondanks
het welwillende antwoord van mi
nister Van Dijk, tóch voor de ban
ken gepraat.
DEN HAAG. Onlangs Is in Luxemburg een bijeenkomst geweest
van delegaties uit de vijf bij het Pact van Brussel aangesloten landen;
er is toen een conventie opgesteld inzake Internationale regeling van
ziektekosten. Dr. C. van den Berg, directeur generaal voor de Interna
tionale volksgezondheidszaken van het Ministerie van Sociale Zaken,
die als hoofd der Nederlandse delegatie is opgetreden vertelde ons, dat
over die bijeenkomst enige onjuiste berichten hebben gecirculeerd.
tekosten werd aanvaard, voorlo
pig voor 1 jaar.
Ten aanzien van het tweede punt
bleek in de vergadering menings
verschil te bestaan over de me
dische doeltreffendheid van be
handelingen in badplaatsen. De
Nederlandse delegatie verzette
zich allerminst tegen het denk
beeld zelf, maar deze commissie
was niet bevoegd in de medische
kwestie een beslissing te nemen.
Zij was van mening, dat deze aan
gelegenheid ter beslissing diende
te worden verwezen naar de com
missie voor de volksgezondheid,
hetgeen ook is geschied.
In het kader van het Vijfmo-
gendhedenverdrag bestaat een
commissie voor de volksgezond
heid en een commissie voor sociale
zekerheid. In deze eerste commis
sie nu zijn twee punten aan de
orde gekomen, ten eerste:
De wenselijkheid, dat Inwoners
van de vijf landen in een der vier
andere landen, als zij er vertoeven,
geneeskundige verzorging kunnen
ontvangen op kosten van het land,
waar zij verblijf houden.
Het tweede punt, dat aan de orde
kwam, was de vraag, of de vijf
landen zouden kunnen samenwer
ken op het gebied van de bad
plaatsen. Men stelde zich voor, dat
bijvoorbeeld een Engelsman of een
Nederlander, die een badkuur het
beste in een Franse badplaats zou
moeten doen, zo nodig daartoe
door de instellingen op het gebied
van de sociale verzekering en der
gelijke in het eigen land in staat
zou moeten worden gesteld.
In beginsel zijn beide denkbeel
den door de Volksgezondheidscom
missie gunstig ontvangen. Daar
evenwel bij beide onderwerpen
ook de sociale verzekering betrok
ken was, werd besloten beide za
ken in handen te stellen van een
gemengde commissie, bestaande
uit vertegenwoordigers van de
Volksgezondheids- en van de So
ciale Zekerheidscommissie der vijf
mogendheden. Deze gemengde
commissie heeft thans in Luxem
burg vergaderd- Het plan voor een
internationale regeling van ziek-
De Ceram en Batjan
op thuisreis
BATAVIA. Donderdagoch
tend zijn Hr Ms „Ceram" cn „Bat
jan" uit de haven van Priok naar
Nederland vertrokken. Alvorens de
beide korvetten ontmeerden, hielden
de commandant der zeemacht in
het oosten op de bak van Hr Ms
„Ceram" een toespraak tot de ver
zamelde bemanningen. Hij bedank
te de thuisvaarders voor het nauw
gezet vervullen van hun taak gedu
rende de afgelopen jaren en wenste
hun een goede reis en behouden
vaart. Vervolgens begaf de vloot
voogd zich naar het achterschip van
Hr Ms „Ceram", waar hij persoon
lijk afscheid nam van de officieren
der beide oorlogsbodems.
