DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Een Oost-Duitse staat naast de republiek van Bonn Oost-Ja va zelfstandig Op ds2 küAA&I Plesinans naam gegrift in Nederlandse historie Nieuwe regering te Berlijn wil het Westen niet erkennen Nu beide partijen ongeduldig Oostenrijk morgen ter stembus Gemoederen op kookhitte K.L.M.-werkers onderscheiden 9e Jaargang no. 236 Zaterdag 8 October 1949 Opgericht dooi de Stichting „Het ?arool" Giro 510330. Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 Abonnements prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 10 cent. Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Ad nlnlstraüe: Snouckacrtlaan 7, Amersfoort, Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235, Hoofdredacteur: TJ. DE BOOR DER, ONDANKS DE BESLUITEN VAN POTSDAM Lander Industriegebieden O Uraniumertsen BERLIJN. Het gehele Sowjetrussische garnizoen van Oost.Berl\jn zal in de loop van de volgende week, na het uitroepen van een „Duitse Democratische Republiek" worden teruggetrokken. Reeds Is een aan vang gemaakt met de ontruiming van het gebouw-, waarin de Sowjet russische centrale „Kommandatura" was ondergebracht. In Duitse kringen, die zeggen nauwe verbindingen met het Sow jetrussische hoofd kwartier te onderhouden, wordt gezegd dat het drie duizend man sterke Sowjetrussische garnizoen naar Potsdam en naar andere plaatsen in de buurt van Berlyn zal worden verplaatst. Men venvacht, dat de nieuwe Oostduitse regering tot de vier be- zettingsmogendheden het verzoek zal richten onmiddellijk alle bezet tingstroepen uit Berlijn terug te trekken. De op instigatie van de Sowjet russische autoriteiten tot stand ge komen Oostduitse .Volksraad" heeft zichzelf tot „Tweede Kamer" van de nieuwe „Duitse Democra tische Republiek" geproclameerd; Johannes Dieckmann, lid van de liberaal-demopratische partij, is tot voorzitter van deze Kamer gekozen. Dieckmann verklaarde, dat de on der communistische leiding staan, de Socialistische Eenheidspartij, die de sterkste partij in de Kamer is, hem had medegedeeld dat zij haar voorzitter Otto Grotewohl candi- daat stelt voor de functie van mi nister-president van de regering der nieuwe republiek. Grotewohl zal tijdens het weekeinde een regering vormen, die hij Woensdag a.s. aan de Kamer zal presenteren. Vrijdagmiddag kort voor drie uur werd de Oostduitse staat officieel opgericht, toen de Volksraad een parig besloot zich tot „Volkskamer van de Duitse Democratische Re publiek" (Tweede Kamer) te ver. klaren. In het zoeklicht OOST-DUITSLAND Gelukte speculatie IN 't spel dat de Sovjetunie speelt hebben lang niet altijd de communisten een taak te vervullen. Wanneer het om zijn doeleinden gaat aarzelt het Kremlin niet zijn volgelingen op te offeren. Men kon het zien in 1925 in Turkije en in 1927 in China. Men kan het vandaag opnieuw zien in Oost-Duitsland. De nieuwe regering die daar tot stand gekomen is. omdat de Russen tegen over het bezettingsstatuut voor West-Duitsland een daad wilden stellen, is niet geboren uit een com munistische putsch, zoals de rege ring van Gottwald in Tsjechoslowa- ktie Moskou is er in eeslaagd de niet-communistische partijen in de Oostzöne voor z'n karretje te span nen. door op ge raffineerde wijze te speculeren op het Duitse natio nalisme. In dc besprekingen, die aan de vorming der Oost-Duitse regering vooraf gingen hebben de Russen la ten merken, dat zij bereid waren aan de burgerlijke partijen de helft van de ministerportefeuilles te schenken. De prijs, die zij daarvoor vroegen was deze. dat Liberaal De mocraten cn Christelijk Democraten zich verplichten zouden „uit naam van geheel Duitsland" te handelen. De betrokkenen hebben die graag betaald. Ook de sociaaldemocratie is bij de vorming van de Oost-Duitse regering speciaal ontzien, doordat men niet ongenegen bleek sleutelpo sities te geven aan Grotewohl en Steinhof. die tot de gematigde vleu gel van de S.E.D. behoren. Daar komt dan nog bij, dat de regerings verklaring de belofte zou bevatten, dat in 1950 verkiezingen zullen plaats vinden. Natuurlijk is dat allemaal teleur stellend voor de Duitse communis ten. Maar die zouden op een goeie dag toeh wel door Moskou gedes- lllusionneerd zijn. En wat die ver kiezingen betreft: elders zou men op een verpletterende nederlaag van de zoet fluitende vogelaar kunnen rekenen. Maar in Duitsland? Wilhelm Pieck maakte bekend, dat op 15 October van het volgende jaar algemene verkiezingen zullen worden gehouden. Met algemene stemmen werd een manifest goedgekeurd, waarin de volgende eisen van het „nationale front" zyn opgenomen: Opheffing van de Westduitse staat, nietig-verklarlng van het Ruhr- statuut, beëindiging van de autonome sta tus van het Saargebied, vorming van een Duitse Democratische re gering, terugtrekking van de bezettings. troepen, verkiezing van Berlijn tot hoofd stad van de republiek en invoering van een uniforme Dult- <se valuta. Het manifest doet tevens een be roep op alle Duitsers om te strijden tegen de Westeuropese Unie, het Atlantisch Pact, oorlogsstokers, „Duitse verraders, in dienst van het Amerikaanse imperialisme" en Duitse separatisten.,, De vergadering keurde twee re soluties goed, die een beroep doen op de raad van ministers van bui tenlandse zaken „uit naam van het gehele Duitse volk" om zo spoedig mogelijk een vredesverdrag te slui ten cn alle bezettingstroepen terug te trekken Vredesgrens met Polen Bjj het debat over dc inhoud van het manifest richtte Pieck zich te- jen de Westerse mogendheden en het plan-Marshall. Hij verklaarde, dat het een van de eervolste taken van de nieuwe Duitse regering zou zijn de Oder-Neisse-grens als de „vredesgrens" te erkennen. Friedrich Ebert, de burgemeester van Oost-Berlijn, deelde mede dat de Sowjet-sector van Berlijn niet in de nieuwe republiek zal worden op genomen. Onder de leden der Oostduitse regering zal ook een minister van buitenlandse zaken zgn. De rege ring zal bestaan uit een minister president, drie vice-premiers en veertien ministers. De „Laenderkammer" (de Eerste Kamer) zal Dinsdag a-s. bijeen ko men, teneinde zich te installeren. De Westduitse bonds kanselier. dr. Konrad^ Adenauer, heeft verklaard, dat de nieuwe Oostduitse Republiek geen wette lijke basis heeft, daar zij geen steun had van het volk. WAT VOOR WEER? Meer kans op regen Het weer in ons Iand staat op het ogenblik onder invloed van het ge bied van hoge druk, dat zich aan vankelijk ten zuidwesten van Noor wegen bevond en zich later ook heeft uitgebreid over het zuidwesten van de Oostzee. De wind in ons land is hierdoor naar het Oosten gedraaid en voert droge lucht aan, die van polaire oorsprong is. Boven Scandinavië zijn de lucht stromingen tot stilstand gekomen. Boven Rusland waait nog een krach- i tige noordelijke wind, die die tem peratuur pp de breedtegraad van j Moskou onder nul heeft doen dalen, i De lucht, die in ons land wordt I aangevoerd is niet meer zo koud. maar toch kouder dan de afgelopen dagen het geval was. Ten Westen en Zuidwesten van I ons land bevindt zich betrekkelijk warme lucht. Een vore van lage druk strekt zich uit van het Zuiden van Engeland tol aan de Golf van Bis- caye. Een andere vore van lage druk bevindt zich in de buurt van Schol- land en heeft daar regen gebracht. Ook in de Golf van Biscaye regent het. Dit gebied van lage druk wordt dieper en komt langzaam dichterbij. Voor het weekeinde, voor de Zondag speciaal, worden daarom de regen kansen groter. Z.W.O. aangenomen DEN HAAG. Gistermiddag heeft de Tweede Kamer het wets ontwerp tot bevordering van het zuiver wetenschappelijk onderzoek afgehandeld. Minister en parle ment waren het eens geworden en het amendement van de laatste om desverlangd aan de Alg. Rekenka mer inzage te geven van de boe ken en bescheiden der te vormen organisatie werd overgenomen. Daarna werd het wetsontwerp met 58 tegen 12 stemmen aangenomen. Met de AR, CH. en St. Ger. stem de mej. Tendeloo (Arb.) legen. SULTAN Hamengku Buwono, Republikeins minister van ver dediging verklaart ergens in de wildernissen van Sumatra aan de Indonesische bevolking dc be tekenis van de Nederlands-Indo nesische overeenkomst „Staakt vuren". De sultan maakt een rondreis over Java en Sumatra om de medewerking der guerilla's in te roepen bij dc uitvoering der overeenkomst. Zijn toehoorders voeren Republikeinse vlaggen mee Vliegramp van 1946 te Apeldoorn herdacht APELDOORN. Vrijdag was het drie jaar geleden, dat een boven de christelijke HBS neerstortend vlieg tuig in het gymnastieklokaal een noodlottige brand veroorzaakte, welke 22 leerlingen het leven kostte. Na de gebruikelijke herdenking op de begraafplaats aan de Soeren- se weg door ouders, leraren en leerlingen begaf men zich dit maal naar het nabijgelegen school gebouw, waar met een eenvoudige plechtigheid een tegeltableau werd onthuld, Nieuw plan besteding tegenwaarden (Eigen bericht) DEN HAAG. Van bevoegde zijde deelt toen ons mede, dat Ne derland bij de ECA een nieuw plan heeft ingediend voor besteding van de tegenwaarde-fondsen. Als ge volg van de devaluatie zullen de tegenwaardenwelke op de local currency rekening van de Neder landse Bank moeten worden ge stort door importeurs die Marshall goederen ontvangen, sterk stijgen. Het Nederlandse plan beoogt, naar verluidt, met de ruimere middelen een sneller economisch en budge tair herstel te bevorderen, zonder dat nieuwe inflatoire krachten worden losgemaakt. Het plan is thans ter goedkeuring aan de ECA voorgelegd. (lng. Me dj Minister van Maarseveen wil grondwet zien (Van onze verslaggever) DEN HAAG. Namens de voor zitter van de Nederlandse delega tie der RTC, minister van Maarse veen, verklaarde een woordvoer der van overzeese gebiedsdelen gis termiddag, dat de minister zich zorgen maakt over het tempo van de conferentie. Verschillende on derwerpen zijn nog niet eens in be spreking gekomen. De minister liet daarvan met name noemen de ont werp grondwet voor de Republik Indonesia Serikat, waarvoor, zoals wij Woensdag al schreven, aan Ne derlandse zijde een bijzondere be langstelling bestaat. Nadat dus eerst aan Indonesische zijde bezorgdheid was ontstaan over de duur van de conferentie, begint thans ook de Nederlandse delegatie zich ongeduldig te tonen. Edeleer v. d. Plas draagt zijn taak over SURABAJA. Zaterdagmorgen heeft te Surabaja in een plechtige zitting van 't Oost-Javaanse parlement de overdracht der bevoe#dbaAcn aan de negara en de beëdiging van het staatshoofd plaatsgehad. Scho len cn kantoren in dc gehele negara waren ter gelegenheid van deze gewichtige gebeurtenis gesloten. tieke leven belemmert. De spoe dige vrijlating van krijgs- en poli tieke gevangenen is een kwestie van vitaal belang", zo voegde dr. Dradjai hieraan toe. Na de beëdiging sprak edeleer Ch. O. v. d. Plas in zijn hoedanig heid van waarnemend commissa ris der Kroon en herinnerde hier bij aan het feit, dat Oost-Java reeds voor de oorlog grote zelf werkzaamheid genoot. „De negara is met een democra tisch en nationalistisch karakter tot stand gekomen", aldus vervolg de hij, „en mijn taak is volbracht, mijn wens is vervuld". De wali negara, die na hem het woord voerde, dankte allereerst de heer Van der Plas, wiens „ruste loze arbeid de grondslagen legde voor de ontwikkeling welke het mogelijk heeft gemaakt, dat heden de negara haar taak aanvangt". Het staatshoofd wees er op. dat de negara dit onder zeer moeilijke omstandigheden doet. „doch al mogen bepaalde invloeden de staat tijdelijk in moeilijkhéden brengen uiteindelijk zal het begin sel der autonomie de moeilijkheden overwinnen en het volk de vrede ën de welvaart brengen, waar naar het snakt". Hierna ontvouwde hij een breed programma der wachtende werk zaamheden en besloot met de me dedeling, dat het vlaggen met rood-wit in het gehele gebied der negara is toegestaan, welke mede deling met luid applaus werd ont vangen. De vice-voorzitter van het par lement, dr. Dradjat, sprak hierop namens de volksvertegenwoordi ging en zeide daarbij o.m. dat de negara, alleen wanneer zij een po sitief element in het opbouw-pro- ces is, recht van bestaan heeft: „de volksvertegenwoordiging is ervan overtuigd namens het volk te spreken, wanneer zij zegt: gun het in volle vrijheid het recht van ver eniging en vergadering en beëin dig de staat van beleg, welke de ontwikkeling van het vrije poli- EEN SALUUT DERTIG JAREN K.L-M. Daar moet even bij stilgestaan wor den. Even. want de tijd snelt verder cn op het ogenblik, dat met toespra ken. huldigingen en het ophalen van oude herinneringen dit jubileum wordt herdacht, stijgen cn dalen de machines van deze luchtvaartmaat schappij op de vaderlandse vliegvel den en verweg in dc vreemde zonder zich in het minst te storen aan de plechtigheden. Voor dc dienst geldt geen rustpauze. Herdenken? Best, maar er moet gevlogen worden, het werk gaat voor. de geweldige en punctuele organisatie, die in drie decennia werd opgebouwd, kan geen vertraging velen. In deze arbeid, wij zijn er van overtuigd, ligt de mooi ste herdenking, die de K.L.M. zich kan wensen. Feitelijk hadden wij dit prachtige apparaat reeds vijf jaren geleden moeten herdenken. De traditie wil nu eenmaal dat wij na een kwart, een halve of een hele eeuw ons Zon dagse pak aantrekken om met ern stige gezichten naar de woorden te luisteren, die over de jubilaris wor den gesproken. Maar vijf jaar gele den was ons Zondagse pak tot op lis F.en groot, moment tijdens de vie ring van het jubileum der KLM: Minister Spitzen speldt Plesman de versierselen van Commandeur in de Orde van Oranje Nassau op de borst. Enkele buien Vannacht nog hier en daar mist. Overigens geleidelijk toenemen de bewolking. Morgen overdag meesi zwaar bewolkt met plaat selijk enkele regenbuien. Meest zwakke wind aanvankelijk uit richtingen tussen Oost en Zuid. later uit uiteenlopende richtingen Weinig verandering in tempera tuur. 9 Oct: Zon op 6 53. onder 18.01; M»an op 18 32. onder 9.27. 10 Oct Zon op 6.55. onder 17.58; Maan op 18.49, onder 10.42. WENEN. Met het naderen van de stemdag, 9 October, is de Oosten rijkse verkiezingsstrijd in felheid toegenomen; de vier partijen bevech ten elkaar in woord en geschrift op een manier die men in West-Euro pa niet kent en zich moeilijk kan voorstellen. De R.K. Volkspartij richt het volle gewicht van haar propaganda tegen het communisme en de muren van Wenen verdwijnen onder af fiches. die betogen dat „60 km. verder alle particulier bezit is verdwe nen" en dat de inwoners der buurstaten, waarmede Oostenrijk altijd nauwe betrekkingen onderhield aan een vreemde dictatuur zijn onder worpen. worden en men heeft kunnen na gaan dat niet minder dan 44 van de 68 candidaten voormalige nazi's zijn, waaronder een zestal SS-offi- cieren, is de kleur dezer nieuwe partij wel duidelijk geworden; de propaganda-machine der neo-nazi's blijft op volle toeren draaien. Het is overigens twijfelachtig of de recente demonstraties in het West-Duitse parlement, waar enige geestverwanten der „Onafhankelij- ken" reeds weer aanspraak op een annexatie van Oostenrijk, zij het dan in „los verband", deden gelden, deze groep wel goed heeft gedaan. Te sterk nog is ook onder de onte vredenen de herinnering aan de gevolgen van een samengaan met Duitsland. Ook voor de socialistische partij hebben de afgelopen dagen nieuwe moeilijkheden gebracht. Er is in het socialistische kamp een zekere neiging tot afscheiding ten gunste van het Volksblok. Enige sensatie heeft onlangs de overgang van een ondergeschikt partijfunctionaris van hoge leeftijd naar het Volks blok van communisten en linkse socialisten gewekt. Deze man was namelijk de zoon van de oprich ter der eerste socialistische partij in het oude keizerlijke Oostenrijk in de late tachtiger jaren Perner- storfer, een naam, die in de Oos tenrijkse socialistische beweging een bijna legendarische betekenis had behouden. Nazi's bijzonder actief De regeringschef, kanselier Figl, die herhaalde malen in zijn toe spraken gezegd heeft, dat een ne~ derlaag der Volkspartij de weg voor een volksdemocratisch régime zou openen, en dat een overwin ning der socialisten niets anders zou betekenen dan een herhaling van de gebeurtenissen in Praag en Boedapest en een verschuiving van het electrisch geladen prikkel draad langs de Oostenrijks-Hon gaarse naar de Oostenrijks-Zwit serse grens, is enkele dagen gele den in het plaatsje Moedling, een twintigtal kilometer bezuiden We nen, het slachtoffer geworden van een overval door politieke tegen standers, die poogden zijn wagen omver te gooien en Figl te moles teren; hij kon slechts door kordaat ingrijpen van de politie en zijn aanhangers uit een hachelijke po sitie bevrijd worden. Naar aanlei ding van dit incident is door het ministerie van binnenlandse zaken een hernieuwd beroep op de be volking gedaan de verkiezings campagne waardig te doen ver lopen. De positie van het „Onafhanke lijke Verbond" blijft ondoorzich tig. Nog vormt deze beweging der malcontenten en der geamnesteer- de nazi's het grote vraagteken. Nu hun candidatenlijst bekend is ge- DEN HAAG. Bij K.B. zijn be noemd tot: commandeur in de orde van Oranje-Nassau dr. A. Ples man, te 's-Gravenhage (bij bevor dering); officier in orde van van Oranje-Nassau D. Millar te 's-Gra_ venhage, onderdirecteur financiën; A. Viruly te Amsterdam, gezag voerder 1ste klasse, algemeen chef. vlieger; ridder in de orde van Oranje-Nassau; G. J. de Haas, te Amsterdam, gezagvoerder 1ste klasse; K. W F Groothoff, te Bus- sum radiotefegrafist 1ste klasse; P Th. Jonker, te Abcoude, boord werktuigkundige 1ste klasse; D. K R. Sweitser, te Amsterdam, radio telegrafist 1ste klasse; en is ver leend de eremedaille, verbonden aan de orde van Oranje-Nassau. in goud aan; B Elzerman, te Amstel veen, hoofdwerkmeester F. J. van Marle, te Amsterdam, assistent chef incasso-afdeling vrachtafde ling, allen in dienst van de Ko ninklijke Luchtvaart Maatschappij. Nee toch... Heus! -X- Een werktuigkundige in Ko penhagen heeft een boete van driehonderd kronen gekregen, omdat hij zestien jaar lang auto had gereden zonder rijbewijs. Er zijn nog altijd ambtenaren, DE K.L.M. IS DERTIG JAAR SCHIPHOL. „Toen ik dertig jaar geleden als jong vlieger-officier in dc deftige kamer van dc notaris zat en luisterde naar de statuten, had ik nooit kunnen dromen, dat ik ooit tot een dergelijk aantal mensen van ons bedrijf zou spreken. Ik wist niet hoe romantisch de weg zou zijn, hoe mooi cn hoe zwaar. Maar het is een groots gevoel vandaag, dat we hem hebben afgelegd." Zo sprak dr. A. Plesman, president-directeur van de K.L.M., Vrijdagmiddag, toen hij in een der hangars van het vliegveld Schiphol het woord richtte tot vierhonderd cmployé's van zijn maatschappij, die zó uit hun werk gekomen waren om te luisteren naar hetgeen hij hen te zeggen had op de dag van het dertigjarig jubileum. die onomkoopbaar zijn. De „Javabode" bevatte dezer dagen de volgende advertentie: „Het de partement van economische zaken maakt bekend, dat op de afdeling middenstandszaken is achterge bleven een enveloppe, inhouden de 100,—. Hoewel er sterke ver moedens bestaan, wie deze poging tot omkoping heeft gewaagd, is het bewijs helaas niet te leveren. Het geld is gebruikt voor liefda dige doeleinden." In de Wieringermeerpolder bloeien momenteel appel-, kersen- en seringenbomen. op het vliegveld ronkende motoren. Op de achtergrond stond een Convair, die in Texas was ontwor pen, de hal waar men verzameld v/as, droeg de naam van het Pa- riise vliegveld Le Bourget. Maar muziekcorpsen lieten er het Wil helmus klinken en fier wapperde overal het rood-wit-blauw. Het was een Nederlands feest, dat hier werd gevierd en dr. Plesman. de centrale figuur, waarom alles zich groeppeerde stond daar als de ver tegenwoordiger van het Neder landse element in de luchtvaart, dat zoveel heeft bijgedragen tot de ontwikkeling van het vliegwezen over te geven in andere handen, keej wcrejd. En het was met ik met de hulp van allen het be- begrijpelijke trots, dat hij vertelde drijf zal overdragen als een groot van hetgeen in dertig jaren tot en sterk bedrijf. stand werd gebracht cn met grote De minister van verkeer en wa- dankbaarheid, dat hij sprak van terstaat mr. dr. D G. W. Spitzen, j voortdurende steun, die de sprak na hem over .•onze K.L.M. K.L.M. steeds had mogen ontvan- en meende, dat de luchtvaart 9P gen van de regering. President-directeur uit zijn vertrouwen over de koers Een aantal van onze mensen, al- j dus dr. Plesman, is ons ontvallen in deze tijd Wij verloren door j ziekte 100 man, door vliegongeval- j Ier. 97 man en door de oorlog 54 inan. Thans moeten wij verder. In spanning van alle krachten is ver. 1 eist. Ik geloof, dat wij nog in de goede koers liggen. Ik ben ervan overtuigd, dat wanneer ik over enige jaren het bedrijf zal dienen ons volk een magnetische aantrek kingskracht heeft, omdat de Ne derlander verlangt naar vrijheid en naar ruimte. Hij deed daarop mededeling van de door koningin Juliana aan dr. Plesman verleende enderscheiding en spelde hem deze op de borst, alsmede van de onder scheidingen, die een aantal andere werkers uit het bedrijf ten deel is gevallen. „Het is mij een eer", zei de mi nister de benoeming tót Comman deur in de Orde van Oranje Nas sau bekend te kunnen maken van iemand, wiens naam in de Neder landse historie zal zijn gegrift." „Mannen", antwoordde hierop dr.. Plesman, zich richtend tot de aanwezigen, „een aantal van onze mensen is onderscheiden, dit geldt het hele bedrijf." En toen overstemde een oorver- dovend applaus het geraas van de 's Morgens vroeg had dr. Ples man reeds het woord gevoerd in het K.L.M.-hoofdgebouw te Den Haag en via de P.C.J. richtte hij zich ook nog tot de 490Ö K.L.M.-ers die over 76 standplaatsen in de ge hele wereld zijn verspreid en op hun eenzame posten niet alleen de naam van hun maatschappij, maar ook die van ons land hoog houden. Verlieslijst Indonesië DEN HAAG. De regering maakt bekend, dat tot haar leed wezen het volgende verlies in In. donesië is gerapporteerd: Kon. Ned.-Ind. Leger: Gesneuveld 18 September 1949' Man. soldt F. Sumanti. Kón. Landmacht: In de periode van 1 t.m. 6 Oc tober 1949 geen verliezen. de draad versleten en ais wij het gebrom van vliegtuigen hoorden, kropen wij half verdoofd in een schuilkelder. Dus doen wij het nu, omdat, welke illusies wij ook verlo ren mogen hebben, de zekerheid, dat vliegtuigen gelukkig ook nog voor andere doeleinden gebruikt kunnen worden dan het neergooien van dui zend kilo zware bommen, niet verlo- ren is gegaan. Nu dc jubilaris in de bloemetjes wordt gezet, is het goed dit voor ogen te houden. Zelden heeft de man in de straat dc ontwikkeling van een maatschappij zo nauwkeurig kunnen volgen, als hier het geval is. De K.L.M. werkte als het ware in een glazen huisje. Geen succes, maar ook geen tegenslag kon het publick ontgaan cn deze omstandigheid heeft er niet weinig toe bijgedragen, dat wij dc KL.M. als iets van onszelf zijn gaan beschouwen; zij werd in de loop der jaren een soort gemeen schappelijk nationaal bezit. T N DERTIG JAREN rijpt een men- 1 senkind tot volwassene. De K.L.M. heeft er heel wat korter over ge daan. Stond de aviatiek in 1919 nog in zijn kinderschoenen, nauwelijks enkele jaren later was de K.L.M. in binnen- en buitenland reeds een be grip geworden cn behoorde zij tot de eerste luchtvaartondernemingen, die het aandurfden geregelde lijn diensten te openen. Wij mogen nu misschien glimlachen om die oude „kisten", waarin de passagiers, bloot gesteld aan weer en wind, het tra ject vlogen. Vergeten zullen wij nooit dat hier de eerste schreden werden gezet op de weg, welke naar de machtige organisatie voerde, die wij thans in de K.L.M. bezitten. Vier toestellen, waaronder een eenmotorige omgebouwde oorlogs machine behoorden in dat eerste jaar van haar oprichting aan de maatschappij, thans 107. In 1920 werden twee landen bevlogen, Ne derland en Engeland. Thans 50 lan den Tegenover de twaalf man per soneel van toen staan er nu 13.000. Wij zouden zo nog een poosje door kunnen gaan. want de 345 passagiers zijn er nu 630.000 geworden en de 3000 kilo post is gegroeid tot een hoeveelheid van 2.150.000 kilo. Cijfers zeggen soms ontzettend veel, maar wij Nederlanders, hebben zc eigenlijk niet nodig. Wij hebben de ontwikkeling van dit bedrijf van nabij gadegeslagen, wij hebben ge juicht bij heugelijke gebcurlenissen en wij hebben getreurd wanneer de zwarte schaduwen van een ramp ons land in duisternis hulden. Cijfers zullen nooit kunnen uitdrukken hoe groot ons enthousiasme en hoe diep ons medeleven is geweest. Als wij in deze dagen het jubileum van de KL..M herdenken, verrijzen voor onze ogen de vele dappere kerels, die met dc inzet van hun leven, dit bedrijf hebben groot gemaakt. Want aan hun moed, opofferingsgezind heid en idealisme is het te danken, dat de K.L.M. dit jubileum kan vieren.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1949 | | pagina 1