Boer en Brit vlogen elkander
opnieuw naar de keel
Wél een dienstweigeringswet,
maar geen richtlijnen
leuk
Müncheneen broedplaats van
politieke avonturiers
DÉBRALIINE
Post naar het buitenland
wordt duurder
Drie jaren van ongelijke strijd
I en de weerslag in Holland
transvalia werd
Prins Charles herovert het
hart van de Londenaar
Wat men bij de toepassing moet
weten, staat er niet in
Ontoerekenbaar, maar toch
minister van denazificatie
f
Dins
sdag 11 October 1949
PAS EEN HALVE EEUW GELEDEN:
VIJFTIG JAAR GELEDEN „stond" Engeland er slecht „op" in Neder
land, want het grote machtige wereldrijk slokte om der wille van zijn
gbud- en diamanthonger de vrije Zuid-Afrikaanse republiekjes Transvaal
eh Oranje-Vrijstaat op en Nederland werd zich in die dagen weer z'n
gfemverwantschap met de Zuid-Afrikaanders bewust. Algemeen zong men
1 reeds lang voor Koningin Wilhelmina de moedige daad beging van de
4dc Paul Kruger per oorlogsbodem Gelderland uit Lorenzo Marques te
halen lonze oorlogsbodem werd in Durban door een Engels schip „toe-
aangevaren) het „Kent gij dat Volk vol Heldenmoed en toch zo
jfcg geknecht", en „Die Vierkleur van ons dierbaar Land. die waai weer
oir Transvaal". Dat was dan voor zalen-vol of pleinen-vol een positieve
uiting van onze pro-Boerse gevoelens.
C~~~ s
VICTORIA
Vijflie jaar geleden, toen
mwdc men in Rotterdam een
'olledige Transvaalse Boeren-
lofstee met Kafferkraal-en-al
Óp een driehoekig stuk land
tan de Bergweg en een of an
der „Geldeloos Pad". Het liep
er storm. Later verrees er een
lioscoop die, trots, Transvalia
[eette. Dat Transvalia werd
fervangen door een bioscoop
lie Victoria gedoopt werd, zon.
r dat men aan de Victoria
cht die Transvaal 11 October
.99 tot oorlog dwong. What 's
a name?, bij zulke oude her-
jeringen.
ZO TEKENDE Jean Véber dc
held toiens krijgsmanschap in
het laatst van de Boeren-oorlog
tot ieders verbeelding sprak:
Christiaan dc Wet de Ongrijp
bare, die met zijn gevleugeld
paard over alle „koppies"
sprong, de enige bü luie
Transvaal zich npg veilig voelde.
S
Trein op Oost-Java door
sabotage gederailleerd
gprie militaire waarnemers z\jn
van Batavia naar Surabaja vertrok
ken in verband met de toestand al
daar, die vrij ongunstig geoordeeld
Jwordt, aldus Aneta.
Zaterdagmorgen te 10 uur is de
sneltrein SurabajaMadiun nabij
plmobito verongelukt doordat zij
op! twee, waarschijnlijk zelfs drie
trekbommen reed. Zes Chinezen en
twee- Indonesiërs werden gedood.
aersonen werden ernstig en
velen werden licht gewond. De ma-
[terielc schade is groot.
Massale ontsnapping uit
evangenis bij Malang
ATAVIA. 349 gevangenen
iïjken Maandag uit de gevangenis
teÏMalang op Oost Java. Neder
landse troepen zetten de achtervol
ging in en namen weer 110 der ont-*
•snapten gevangen. Een paar ge-
vangenen werden gedood toen zij
Wigerden zich over te geven.
Lj jn September zijn 200 gevange
neb uit dezelfde gevangenis ont
snap'..
tinroepen
EW YORK. De heer Palar,
[Republikeins vertegenwoordiger bij
dej Verenigde Naties, heeft Zaterdag
bij zijn aankomst in New York ver
klaard. dat de RTC geen bevredigen
de! vorderingen maakt. Volgens de
rNew York Times zou Palar hieraan
hebben toegevoegd, dat indien de
Beadlock" bleef bestaan, hij zou
[•trachten de Indonesische kwestie
voor de algemene vergadering van
del Verenigde Naties te brengen.
Palar wil hulp van VN
Volksliederen, die
onze gevoelens
vertolkten
Negatief waren de uitingen nog
talrijker, want terwijl men de zo-
evengenoemde volksliederen thans
vrijwel nergens meer verneemt,
hoort men soms nog weieens het
scherpe hoonlied „Arme vrouw en
kinderen, brengen ze naar de kam
pen henen, Oh! wat een schande!'
lage wraak van Engeland!" Zelfs het
melodramatische „Sloeder. weet gij
wat ik droomde? Ik zag de hemel
openstaan. Paul Kruger en koningin
Victoria, Zag ik tezaam naar binnen
gaan" weerklinkt hier en daar nog
langs de straat of op bruiloften cn
gezellige avondjes: het resultaat is
(in het lied) dat koningin Victoria
tev helle verwezen wordt: „Konin-
ginne dat was laf!"
Kaamprenten
Tot die liederen gaven ock de fel
le raamprenten aanleiding. Johan
Braakensiek en al die anderen ga
ven week-in week-uit hun rake, bij
tende visie op de ongelijke strijd van
Erit en Boer de Brit werkte met
een tienvoudige overmacht aan Rooi-
neks, terwijl de Boerencommando's
wél voortreffelijke scherpschutters
telden, doch veel te weinig, terwijl
het hun aan zwaar geschut, pionier
regimenten ed. volkomen ontbrak.
Jean Véber, een Frans tekenaar uit
die dagen, maakte de scherpste en
aangrijpendste prenten van allen;
zijn Bloedboek van Transvaal be
leefde hoge oplagen. Hij tekende de
uitgemergelde Boerenvrouw achter
het electrische prikkeldraad van het
concentratiekamp. Christiaan de Wet
op een gevleugeld paard, Paul Kru
ger als een enorm wrak aangespoeld
op een Hollands strand vol met
windmolentjes' terwijl een klein
blond koninginnetje hem toedekte
met haar hermelijnen mantel, zul
ke platen, in "r helle geel, blauw en
rood trokken drommen bewonde
raars, want de dagbladen verschenen
nog niet geïllustreerd, terwijl de
weekbladen nog niet over de repro
ductietechniek beschikten van te
genwoordig.
Pieter Marits
Het langst hebben zich de jeugd
boeken gehandhaafd: nóg is Pieter
Marits niet gestorven, nóg leven de
warm-geschreven series van Penning
(„De Leeuw van Modderspruit," „De
Held van Spionskop", en al die an
dere werken), nóg zijn er Nutsbi-
bliotheken waar ze geregeld worden
uitgeleend.
Een Boer was identiek met Moed,
Taaiheid, Soberheid, Geloofskracht,
Gastvrijheid, Rechtvaardige Goed
heid t.o.v. de zwarten, „Feilloos
GEWETENSBEZWAREN TEGEN KRIJGSDIENST (III)
(Van een onzer redacteuren)
Op 13 Juli 1923 werd de Dienstweigerln|*swet gepubliceerd, in het
Nederlandse Staatsblad. Dat is nu ruim een kwart eeuw geleden. Maar nog
altijd weet geen mens in Nederland hoe deze Dienstweigeringswet nu
eigenlijk moet worden toegepast. Volgens artikel 9 zouden dc voor de uit
voering der wet vereiste maatregelen bU Koninklijk Besluit worden vast
gesteld. Toen dit Koninklijk Besluit op 3 Mei 1921 verscheen, bevatte het
een instructie voor het benoemen van de dienstwelgcringscommlssle, een
mededeling omtrent de zaken, waarover zij advies had uit te brengen, als
mede een verwijzing naar verdere richtlijnen, die nog zouden volgen,
maar die nimmer gevolgd zün. Vijf en twintig jaar nadat de wet van kracht
is geworden wacht men er nog altijd tevergeefs op. Nederland bezit wel
een dienstweigeringswet, maar geen Dlenstwelgerlngsbesluit of Dienst-
welgerlngsbcschikklng. Dat Is dc voornaamste oorzaak van de hoogst wil
lekeurige behandeling, waaraan in Nederland dc principiële dienstweige
raar ls blootgesteld.
ren, naar Indonesië vertrok. Toen
zij daar aankwam bleken de dos
siers van deze vier en van 39 an
dere gevallen zich nog steeds te
bevinden.... op het departement
van oorlog in Den Haag. Toen
prof. mr. A. C. Josephus Jitta, de
voorzitter der commissie, op de te
rugweg uit Indonesië aan boord
van het motorschip „Oranje" over
Schutter, Onvermoeibaar Ruiter,
Barmhartig Behandelaar van krijgs
gevangenen; terwijl aan de Brilten
geen goed was. Bij de luidruchtige
jongensspelen op straat, was het een
schande, om voor Brit te moeten
spelen; en altijd moesten de Britten
verliezen.
Het sprak alles sterk tot de ver-
de keizer van Duitsland zelf een
krijgsplan tegen Paul Kruger uitge
werkt en dit aan zijn „bewonderde
grootmama" (Victoria) voorgelegd?
Toch heeft Nederlands houding be
wondering en bijval gewekt: in
Frankrijk dat in die dagen zeer anti-
Brits was, in Zwitserland waar
Paul Kruger rust en ^en rustige
beelding, te sterker omdat Neder- aood vond. in het Rusland der
land zich in de gehele 19de eeuw tsaren.
Jweinig bekommerd had om die klei-L
ne groep uitgewekenen, die „soms
een scheepslading weesmeisjes toe
gezonden kregen, omdat er anders
een ondraaglijk tekort aan vrouwen
zou ontstaan
Men studeerde weer Zuid-Afri
kaanse geschiedenis, men maakte
zich toegankelijk voor Zuid-Afri
kaanse cultuur en folklore, men
kreeg behoefte aan populair-weten-
schappelajke voorlichting. Deze laat
ste kwam al spoedig van de zijde
van de hoogst-verdienstelijke onder
directeur van de eerste 5-jarige te
Rotterdam, dr. Van Everdingen en
van de mannen die in het Algemeen
Verbond een voorname rol speelden
(dr. Kiewiet de Jonge. e.a.). Neder
land en Zuid-Afrika hadden elkaar
gevonden, zy het dan in, door en na
een wanhopige oorlog, waarvoor het
Britse geweten zich in wezen zo
schaamde, dat toen in Engeland een
zueuwe regering optrad aan de Boe-
renwingewesten een dominionstatus
werd verleend, (tussen 1905 en 1910).
Helden-namen
Op een of andere manier hebben
veel Boeren en veel Britten elkaar
na de oorlog gevonden, anders had
iSlim Jannie) Smuts niet zoveel me
dewerkers bereid gevonden in de
Eerste en in de Tweede Wereld
oorlog de zijde van Engeland te kie
zen en te houden; Smuts werd zelfs
Brits veldmaarschalk Maar zijn
nr.am leeft nog, omdat hij zélf ook
nog steeds in leven is. Waar is ech
ter de herinnering aan Louis Botha?,
De la Rey?, Steyn, Wolmarans
Christiaan de Wet? en Jopie Fourie;
aan Joubert? De herinnering be
gint te schemeren bij al die namen.
Velen onzer waren nog zo jong, toen
dc baardige Boerengeneraals met
hun enorme hoeden op en de be-
loemde bandelier om docr de stra
len onzer grote steden reden, om
hulp, .toen het reeds te laat was!
Zij werden donderend toegejuicht,
cn hulp kwam er ook (Nederlanders
verrichtten wonderen in de vrijwil-
]ligerscommando's!) maar Nederland
was zelf zo'n klein land met zulke
jbullebassen van naburen. Had niet
„Oom Kruger" zei men in die da
gen de Afrikaanders na, oom Kru
ger en „tante Sannie"; en als twee
jonge Hollanders elkaar ontmoetten,
zeiden ze „dag neef!"
In 1806 begon het
Oom, tante. neef. omdat op 11 Oc
tober 1899 de slotworsteling van
Transvaal en Oranje Vrijstaat met
Groot-Brittannië begon na een eeuw
van niet aflatend Brits gekwel Want
reeds in 1806 had Engeland de Kaap
kolonie geannexeerd, toen Nederland
machteloos was In 1820 en 1834
volgden nieuwe onaangenaamheden,
zodat de Kaapse Boeren op trek
gingen naar het Noorden, de Vaal
óver, naar „Transvaal". In 1843 werd
Natal Engels gemaakt, in 1877 Trans
vaal. Kruger. Pretorius en Joubert
verpletterden de Britse legers en
Gladstone erkende in 1881 de onaf
hankelijkheid der Boerenrepublie
ken. maar toen werden goud- en
diamantvondsten ruchtbaar.
Cecil Rhodes. Joe Chamberlain en
Jameson, Miluer en vele anderen
beraamden Transvaal's ondergang en
het heldendicht van die ondergang
van „dat vrije, vrije volk zijn wij"
kon geschreven worden. Ladysmith,
Mafeking en Kimberley werden in
vangen gemaakt het is nog steeds
gesloten: „ene" Churchill werd ge-
„cne" Churchill, doch hij heeft aan
West-Europa wél goedgemaakt wat
hij 50 jaar geleden medegeholpen
heeft te bederven aan Engeland's
politiek prestige. De Engelsen ont
zetten de drie steden en namen Piet
Cronjé gevangen. De „bitterenders"
zetten door onder de beweeglijke
De Wert, maar Kuger c.s. moesten
wijken en Louis Botha en Jan Smuts
dreven de Vrede van Klerksdorp
1902 (Vereniging) door. Het pioniers-
land van Hollanders, Zeeuwen, Frie
zen en Hugenoten was Engels ge
worden. Pas sedert 1910 zijn de ban
den losser geworden. En thans zijn
ze weer bijzonder los. Want Enge
land is het Engeland van voor 50
jaar niet meer en het wil iedereen
vriendelijk stemmen die helpen en
steunen kan.
Commissie werkt wel
langzaam, maar
niet zeker
Volgens de Dienstweigeringswet
moet hij, die gewetensbezwaren
tegen krijgsdienst heeft en een
verzoekschrift tot de minister richt,
door een commissie worden opge
roepen en gehoord. Maar er staat
niet in de wet binnen welke ter
mijn deze oproep dient te geschie
den. Er staat evenmin binnen wel
ke termijn de commissie aan de
minister advies moet uitbrengen.
En ook staat nergens binnen welke
termijn de minister, na ontvangst
van dit advies, over het request
moet beslissen.
Dat betekent, dat de betrokkene
het maar heeft af te wachten. Mo
gelijk verricht hij in die tijd ge
woon zijn burgerwerkzaamheden.
Wanneer namelijk de minister
zoals hij doen kan hem voor
lopig van dienstverrichting heeft
vrijgesteld. Maar de minister kan
dat ook achterwege laten. Ofschoon
de requestrant. onder bepaalde
voorwaarden, volkomen het recht
heeft naar de stem van zijn gewe
ten te luisteren, bevindt hij zich in
dat geval in arrest.
Theoretisch zou men hem, door
het ontbreken van nadere bepalin
gen, tot in het oneindige kunnen
laten wachten. Zo erg was het in
de praktijk gelukkig niet. Toch
meende het Hoog Militair Ge
rechtshof in het midden van de
twintiger jaren er op te moeten
wijzen, dat de commissie en de
minister binnen een redelijke tijd
hun standpunt moesten bepalen.
Veel geholpen heeft dat niet. De
reserve eerste luitenant J. B., die
op 26 October 1928 een verzoek
schrift tot de minister richtte,
moest bijna een jaar wachten eer
hij een oproep ontving om voor de
dienstweigeringscommissie te ver
schijnen. Zijn geval vormt heus
geen uitzondering. Misschien is dat
de reden, dat de Arrondissements
rechtbank te 's-Gravenhage, toen
zij op 11 October 1946 vonnis wees
in de zaak tegen vier principiële
dienstweigeraars en besliste, dat
zij wel degelijk naar Indonesië
konden worden uitgezonden, met
een verklaarde, dat de betrokke
nen wél konden verlangen, dat hun
bezwaren binnen „bekwame tijd"
zouden worden onderzocht. De
griffier die deze woorden neer
schreef zou zijn tijd echter beter
hebben kunnen besteden. Er ver
streek bijna een jaar eer de com
missie, die deze mensen moest ho-
WIJLEN MINISTER FleVEZ zei
in de Tweede Kamer, dat bij elk
dienstweigeringsgeval een diep
gaand onderzoek wordt ingesteld.
Nadere bijzonderheden daarom
trent vindt men in bijgaand ar
tikel.
deze aangelegenheid voor de mi
nister een rapport samenstelde,
schreef hij daarin, dat hij dit een
„enigszins eigenaardige omstandig
heid" vond.
Krijgsraad contra commissie
Maar is het nu misschien zo ge
steld. dat de dienstweigeringscom
missie weliswaar langzaam, maar
daarom slechts des te zekerder
werkt? Wanneer men deze vraag
aan de Krijgsraden te velde zou
voorleggen, die zich herhaaldelijk
genoodzaakt hebben gezien ver
dachten vrij te spreken, die door
de commissie niet als principiële
dienstweigeraars waren erkend,
dan zouden zij moeilijk anders
kunnen doen dan haar ontkennend
beantwoorden.
Op 17 Augustus 1948 wees de
Krijgsraad te Velde Zuid vonnis in
de zaak tegen Petrus van Lieshout
en verklaarde, „dat beklaagde, in
dien homilitaire dienst zou
verrichten, in ernstige tegenspraak
zou handelen met hem, door zijn
geweten gestelde dwingende nor
men en van hem, onder deze om
standigheden. een dergelijke ge
dragslijn in redelijkheid niet kan,
noch mag worden geëist."
Een dergelijke herziening van
het oordeel der corrtmissie het
zij door de militaire rechtspraak,
hetzij door de minister zelf
vindt plaats in ongeveer 2(1% der
gevallen.
Wellicht is dit verrassend hoge
percentage de directe aanleiding
geweest, dat de Krijgsraad te Vel
de West in de loop van 1947 in
twee dienstweigeringszaken do
psychiater dr. C. J. Schuurman als
getuige-deskundige heeft gehoord.
Dr. Schuurman betoogde blij
kens een verslag in het Militair-
Rechterlijk Tijdschrift van Decem
ber 1947, dat dc wetgever van
een onjuiste opvatting van „het
geweten" was uitgegaan. Een van
de gevolgen hiervan was z.i„ dat
de ondervraging door de commis
sie te veel op het verstandelijke is
gericht en onvoldoende het ver
schil onderkent tussen het toetsen
van het geweten en het stellen van
strikvragen.
De ondervraging, aldus dr.
Schuurman, miskent de subtiele
aard van het geweten, dat zó sterk
wortelt in het irrationele, dat men
met een striktlogisch onderzoek
grote vergissingen kan begaan. Het
is mogelijk, dat sommigen ten on
rechte als principieel dienstweige
raar worden afgewezen, anderen
daarentegen eveneens ten on
rechte als principieel dienst
weigeraar worden erkend. Een
psychologisch onderzoek is volgens
dr. Schuurman het enige, dat der
gelijke vergissingen kan voorko
men. De ondervraging van hen, die
een beroep op de dienstweigerings
wet doen. dient te geschieden door
een psycholoog en belangrijke
toevoeging kan niet worden
verricht in de slordige vijftien mi
nuten, die de commissie thans ge
middeld aan elk geval pleegt te
besteden.
Vijftien minuten, inderdaad! De
heer Schuurman zou zo hij dit
nodig mocht hebben geacht deze
bewering hebben kunnen staven
met de verklaringen van diverse
principiële dienstweigeraars. En
wij kunnen ons gemakkelijk voor
stellen hoe verwonderd hij moet
zijn geweest toen op 31 Juli 1947
de toenmalige minister van oorlog,
Zijne Excellentie A. H J. L. Fié-
vez. in de Tweede Kamer ver
klaarde, dat de behandeling van
dienstweigenngszaken daarom dik
wijl zo veel tijd in beslag nam,
omdat bij elk geval van dienstwei
gering „een diepgaand, ernstig
vooronderzoek" moest worden in
gesteld.
ting Med.)
Onmiddell
ls erger dan pijn!
Onmiddellijke verlichting en
spoedige genezing van uw
huidaandoening geeft het
beroemde huidgeneesmiddel
Verhoging tarieven gevolg van devaluatie
DEN HAAG. Van Maandag af zullen enkele tarieven van de PTT
voor het verkeer met het buitenland verhoogd worden. In dc meeste ge
vallen bedraagt de verhoging twintig procent, In enkele zelfs veertig
procent. Als tegenhanger van deze maatregel, die samenhangt met de
devaluatie, wordt spoedig een luchtbrlef Ingevoerd, die het correspon
deren vla de luchtpost goedkoper maakt.
De volgende wijzigingen zullen
in de tarieven worden aangebracht:
tLEINE PRINS CHARLES
groeit als kool, zeggen de
hitten voelt zich na de ver-
nodende reis van Schotland,
waar de leden van de koninklijke
amilie een korte vacantie heb-
>en doorgebracht, nergens pret-
'9<?r dan in de arrr.en van zijn
aoeder, prinses Elizabeth. De
oejuichingen van de Londena-
'en, op weg van het Euston-sta-
ion naar Buckingham Palace,
nteresseren hem nog maar ma-
•l0. Babies hebben nu eenmaal
mdere liefhebberijen en er is
dan ook niemand, die hem zijn
9ebrek aan belangstelling kwa-
lijkt neemt.
Min. Schokking tevreden
uit Washington
teruggekeerd
SCHIPHOL. De minister van
Oorlog, mr. Schokking, is gister
middag op Schiphol teruggekeerd
van de besprekingen, die hij in
Washington heeft gevoerd met de
ministers van Oorlog der mogend
heden van het Atlantisch Pact. De
minister verklaarde, dat de kleine
mogendheden bij de besprekingen
„het volle pond" hebben gekregen.
Hij verzekerde, dat er by de minis
ters zeker „geen oorlogszuchtige
stemming" was te constateren. In
tegendeel: men hoopt, dat het werk,
waaraan men bezig is, zichzelf
eigenlijk overbodig zal maken.
Wantrouwen als
enige rem
Wenen, October.
OP weg van München naar We
nen zag ik een aantal wegwij
zers die naar Braunau, Hitiers ge
boorteplaats wezen. Ik kon de nei
ging weerstaan tot een bedevaart.
Bovendien, ik was twee dagen te
München geweest, en had er on
gewoon goede gelegenheid gehad
tot rondkijken en rondhoren. Het
monster Hitier, dat wij kennen is
dé&r gekweekt en tot ontwikke
ling gebracht. Braunau telt niet
mee. Toen de in Beieren nooit uit
blijvende ontnuchtering doorbrak
was het, zoals gewoonlijk, te laat.
Pruisen had het product van het
Hofbrauhaus geadopteerd en de
homunculus opgeblazen tot een ge
drocht, dat de wereld overscha
duwde. Maar alleen in Beieren kon
het ontstaan.
De Beieren hebben zelfs daar
door nog niet genoeg geleerd. Keer
op keer scheppen nog hun zenu
wen, hun temperament en hun
(tijdelijke) volgzaamheid waarlijk
fantastische figuren, precies zoals
zij, met aan hun handen ontsnapt
succes, Hitier geschapen hebben.
Niet lang geleden was het een
wonderdokter. In vervoering liepen
de Beieren te hoop, zij kampeerden
bij duizenden nachten door voor
's mans vorstelijk (tijdelijk) ver
blijf. Er verschenen bladen over
niets dan deze kwakzalver, en men
trok elkaar de exemplaren ervan
uit de hand. Noord-Duitsland ver
wierp hem deze keer, en nu hoort
men niet graag zijn naam meer
noemen.
De Beieren-partij heeft, bij de
jongste verkiezingen voor 't West-
Duitse parlement, tegen de 20 pet.
van de Beierse stemmen verza
meld. Hadden de psychiaters niet
zó eenstemmig en zó overtuigend
de „leider" der partij ontoereken-
^dr.
door:
M. v. Blankenstein
baar verklaard, dan zat hij nog om
uiteenlopende politieke redenen in
het gevang. Hij hielp mee aan zijn
bevrijding door meesterlijke simu-
lati. Maar kort na het einde van de
oorlog had hij het toch maar tot
Beiers minister van denazificatie
gebracht.
Zijn medisch en politiek scabreus
verleden heeft niet verhinderd dat
dat hij nu, dank zij die bijna 20 pet.
der Beierse kiezers, te Bonn afge-
vaardige is. Hij heeft geen program,
maar veel gevoel voor populaire
leuzen, als deze opduiken. Natuur
lijk is hij luidklinkend nationalist.
Hij vindt met zijn goedkope gebral
soms bijval in het parlement, tot
van hoge regeringsdignitarissen toe.
Desniettemin kan men erop reke
nen, dat dit product van de retor
ten van Beieren daar in het Westen
verdorren zal. Hitler had, naast
zijn hysterie, er nog andere gevaar
lijke eigenschappen bij. Niet deze
man.
P)E Beieren zijn veranderlijk. De-
zer dagen was er een bijeen
komst van duizenden, kortelings uit
Rusland teruggekeerde krijgsge
vangenen geweest. De arme, uiter
aard teleurgestelde gerepatrieerden
eisten buitensporige „reparaties"
van het vaderland, welks marte
laars zij zich noemden. Nuchter
vermaan maakte hen tot een ra
zende menigte. Een bekend, niet op
zijn mondje gevallen Beiers minis
ter schreeuwde boven de orkaan
uit. Hij werd tenslotte hard. „Ik
heb de nazis bestreden, zij hebben
mij gemarteld, wat hebben jelui ge
waagd tegen die tyrannie? Ik heb
gevangen gezeten met een zoon van
Stalin en een neef van Molotow.
Beiden zijn in dat kamp omgeko
men. Daarvan moesten jelui wel in
Russische kampen de dupe wor
den." Enz. Men begrijpt de uitwer
king.
De volgende morgen ging ik met
dezelfde minister naar een plech
tigheid voor de teruggekeerden. Het
was alles indrukwekkende stemmig
heid en rust. Het was een Mün-
chense kunstdemonstratie van hoog
peil, muziek en voordracht. Er was
geen spoor meer merkbaar van de
orkaan. Men waardeerde de komst
van de minister.
^7 O ND AG AVOND ben ik met die
zelfde minister naar de Octo-
ber-Wiese geweest, de klassieke
Münchense kermis. Buiten de Wie-
se is er bezorgdheid. De devaluatie
heeft de gemoederen geschokt. Men
heeft nu zoveel en zo pijnlijke er-
I varing, dat men deze gebeurtenis
niet ziet in zijn algemeen verband,
maar als een nieuw voorteken van
bitter leed. Voor een ogenblik was
het pasgewonnen vertrouwen voor
de west-mark geschokt. Maar dat
deed geen afbreuk aan de overstro
mende levensvreugde, waar deze
bij traditie betaamt. En welk een
vreugde! Uitgelatenheid van oud en
jong, precies betoond, waar zij de
grenzen te buiten zou gaan. Luid
ruchtig maar niet brullend. De
geestdrift van ons oud gehos, maar
zonder ruwheid, rondom tafeltjes
met hterpotten, en dan de armen
ineengehaakt, gezang en gewieg der
bovenlijven, met besmettelijke pret.
De populariteit van de minister was
een gevaar. Overal werd hij geroe
pen met zijn voornaam, telkens
werden wij in een groep getrokken.
Literpotten, Paltswijn, deutscher
Sekt verschenen als door tover
kunst en moesten worden aanvaard.
Maar uitdrinken was geen verplich
ting. De gulheid liep over, zoals de
levensvreugde overliep. Het was de
boerenkermis zoals de noorderling
hem niet vermag te vieren, van het
meeste van zijn onaantrekkelijk
heid ontdaan.
Ik vertel dit, omdat het een ach
tergrond vormt voor het politiek
eruptieve, voor de elementaire sug
gestibiliteit, die gevaarlijk kunnen
worden. Het een en het ander zijn
niet te ontwarren. Uit dit psychisch
klimaat zoog Hitier de krachten, die
hij voor zijn opkomst nodig had.
Had dit ontbroken, Hitier, te klein
nog voor het nuchterder Noorden,
ware onder de oppervlakte geble
ven. Zoals betoogd, de krater werkt
door zoals hij eeuwen gewerkt heeft,
tot er een noodlottige constellatie
kwam. Maar de Beier zelf is wan
trouwig geworden, meer dan ooit
tegenover het Duitse Rijk, Hij con
stateert, dat zijn staat de enig over
geblevene is van de oude bondssta
ten, met een eigen traditie als staat.
Er is voor heb geen houvast, geen
politiek evenbeeld meer bij die an
deren. En daarom is hij toch
goed Duitser tevens meer fede
ralist dan ooit.
a. de pakketpost-, telegraaf-, te
lefoon- en radiotarieven voor het
verkeer met het buitenland worden
met 20 verhoogd;
b. de intercontinentale luchtpost-
tarieven worden met 40 ver
hoogd;
c. het tarief voor antwoordcou
pons cn voor telegrammen met be
taald antwoord wordt volledig aan
gepast aan de afrekening op goud-
franc-basls en zal dus voor elk
land verschillend zjjn.
Deze tariefsverhogingen gelden
ook voor Suriname en dc Antillen,
die bij het z.g. dollarblok en dus ook
tot de goudfranc behoren, doch niet
voor Indonesië, daar hiermede nog
een guldenafrekening plaats vindt.
Zou hierin echter een wijziging ko
men de mogelijkheid hiertoe is
zeer groot dan zal ook het tarief
voor Indonesië verhoogd moeten
worden.
Om voor de verzenders van lucht-
posttarievcn de lasten van de ta
riefswijziging zo licht mogelijk te
maken, zal PTT in de loop van de
volgende maand een z.g. luchtbrlef
invoeren. Deze weegt 2>2 gram en
heeft een groot schrljfvlak. Op deze
brief Is een zegel van dertig cent
geplakt, waarmee aan de franke
ring en aan het luchtrecht voor alle
bestemmingen ter wereld voldaan
ls. In sommige gevallen zal de af
zender nu dus nog goedkoper uit
z\jn dan vóór de tariefsvernoging.
Koude oorlog op het
radio-front
BRUSSEL 70 Tot 80 procent
van de programma's van de „Stem
van Amerika" voor Rusland worden
door Russische stoorzenders onge
nietbaar gemaakt.
Dit werd Maandag door George
Allen van het Amerikaanse ministe
rie van buitenlandse zaken op een
persconferentie te Brussel meege
deeld.
Hij was echter van mening, dat in
deze toestand spoedig verandering
zou komen, gezien de 11.5 milliard
dollars, welke voor verbetering van
de Amerikaanse uitzendingen naar
Rusland zijn uitgetrokken.
Hij wees er op, dat de Russen vier
maal zoveel uitgeven om de Ameri
kaanse uitzendingen te storen als
deze kosten.
