DAGBLAD VOOR AMERSFOORT r Communisten van Kanton voor poorten Benelux-opzet ontmoette meer obstakels dan verwacht r Mocli met hakken over de crisis-sloot In Midden- en Oosl-Java komt een „open gebied Valse munter had tegenslag Luxemburgse conferentie van beslissende betekenis Helfrich c.s. willen Indonesiërs in eigen hotel de les lezen 9e Jsargang, no. 241 Vrijdag 14 October 1949. Opgericht dooi de Stichting „Het °arool" - Giro 510330. Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 Abonnements prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 10 cent. Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Ad ninistratlc: Snouckacrtlaan 7. Amersfoort, Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235, Hoofdredacteur: T]. DE BOOR DER. KANTON. Waarnemend president Li Tsoeng Jen en de laatste overblijfselen van de nationalistische regering heb ben Donderdag Kanton verla ten nu de communistische le gers van drie kanten op de stad aandringen. De laatste verdediging van Kanton als het tenminste nog tot verdedigen komt is in handen gelegd van generaal Joe Han Mou, lid van de oude Kwantoeng militaire kringen, die de de stad in 1938 aan de Japanners overgaf. Communistische voorhoeden wa ren Kanton Donderdagavond tot op 15 km genaderd, aldus melden on bevestigde Chinese berichten. Volgens deze berichten zouden de communisten mogelijk, heden, in alle vroegte pogen in de buitenwijken van de stad door te dringen. In het Noorden van de stad zou paniek zijn uitgebroken. Uit verschillende districten wor den plunderingen door halfverhon- gerde nationalistische soldaten, die van het front terugkeren, gemeld. Vanavond De communistische ondergrondse beweging heeft in samenwerking met de stadspolitie de situatie te Kanton reeds in handen. Men schijnt algemeen te venvachten, dat de eerste communistische troe pen hedenavond Kanton zullen binnen trekken. Twee vooraanstaande communis tische functionarissen, die enige tijd te Hongkong zijn geweest, zijn door de regering van Peking in een hoge regeringspositie te Kanton be noemd. Het vliegveld „White Cloud", op 5 kliometer afstand van Kanton, bevindt zich reeds in communisti sche handen. Verschillende lucht vaartmaatschappijen hebben de dienst uit Kanton gestaakt. Franse hoffelijkheid voorkomt complicaties PAKIJS Het personeel van de Chinese ambassade te Parijs dat zich deze week achter Mao Tse Toeng heeft geschaard, zal zijn persoonlij ke diplomatieke status behouden. Er is de zes betrokken ambassade-leden echter op gewezen, dat dit „een daad van beleefdheid" is en dat de diploma tieke status zal worden ingetrokken, zodra men zich bezig gaat houden met politieke activiteit of propagan da. Ministers Westelijke Unie in November bijeen LONDEN. De ministers van buitenlandse zaken van de vijf lan den der Westelijke unie zullen be gin November te Parijs bijeen ko men zodra de zitting van de minis terscommissie van de Raad van Europa is afgelopen. Eten en Vrede DE Nobelprijzen voor dit jaar hebben een tikje te lijden van de devaluatie en derhalve zijn zij maar 82.800 gulden groot, hetgeen toch nog altijd de moeite waard is. De eerste winnaar die van de Nobelprijs voor de vrede is lord Boyd-Orr, een wijd en zijd bekend onvermoeibaar vechter voor de ver betering van de gezondheidstoestand over de gehele wereld. Een man die de opvatting huldigde van: „Tot mijn veertigste zwoeg ik zwijgend, daarna zwoeg ik door, maar zeg iedereen ongezouten de waarheid on geacht of hij 'n autoriteit is of niet". Inderdaad: dit is ook een wijze JO DCt van vrede te i t dienen, en het is ZOeKllcnt zelfs een zeer goede manier. Nu heeft lord Boyd-Orr gehoord, dat hij te Oslo 82.800 gulden zal ontvangen (tie an dere Nobelprijzen worden te Stock holm uitgereikt); all right, heeft hij besloten, dan zullen we dat geld be steden voor een wereldcampagne tegen de honger, zoals de F.A.O. en mijn wereldvoedselplan beogen. Landbouw en industrie kunnen worden uitgebreid, de handel z 1 daardoor toenemen. Een wereld- voedselraad moét de prijzen op de internationale markten regelen, zi*h daarbij richtende naar een peil dat billijk is voor producenten zowel als consumenten. Hoe eensgezinder de wereld haar hulpbronnen ontwik kelt, des te vlugger z Ij n wij op de weg naar eenheid en vrede". De Nobelprijs lijkt wel goed toe gewezen ditmaal, want menigeen zal nog op-horen van de energie de ideeënrijkheid van deze noeste 69- jarige Schot die drie boerderijen in Schotland beheert cn president is van de universiteit van Glasgow. Verandering op til Weersverwachting tot Zater dagavond: Vannacht op slechts enkele plaatsen mist. Overdag geleide lijk toenemende bewolking voor namelijk in de hogere niveau's, maar nog droog weer. Aanvan kelijk zwakke, later matige en langs de kust nu en dan vrij krachtige Zuid-Oostelijke wind. Iets minder hoge middagtempe- raturen. 15 Oct: Zon op 7.04. onder 17.47; Maan op 23.00. onder 15.39. WAT VOOR WEER? Verandering op komst De invloed van het Europese hogedrukgebied op de weersgestcld heid in onze omgeving begint snel af te nemen. Op de Britse eilanden en in Nederland dalen de barome ters op het ogenblik aanzienlijk door de werking van een nieuwe depressie waarvan het front zich van een punt 400 km. ten Westen van Ierland recht naar het Zuiden uitstrekt. Het ziet er naar uit dal de depressie Zondag ons land be reiken zal. Of dit het einde bete kent van de periode van mooi weer of' slechts een tijdelijke verande ring teweeg zal brengen kan nog niet worden voorspeld. Op de At lantische Oceaan is de depressie activiteit op volle kracht herleefd Ten Zuiden van Groenland bevindt zich een enorme depressie die over een groot zeegebied de barometer standen heeft doen dalen, 't Ziet er naar uit, dat de depressies in de At lantische Oceaan krachtige aanval len zullen gaan ondernemen op de Europese hogedrukgebieden. Gezicht op het bedreigde Kanton Engeland dit najaar niet naar de stembus LONDEN. Premier Attlce heeft Donderdag bekend gemaakt dat de Labour regering dit jaar geen alge mene verkiezingen zal uitschrijven. Zijn verklaring maakte duidelijk dat de arbeiderspartij nog altijd vastbesloten is haar volle vijf jaar tot volgend jaar Juli uit te die nen. Tegen die tijd zal zij de wetge ving betreffende de nationalisatie van de staal en ijzer industrie en betreffende opheffing van de veto macht van het hogerhuis voltooid hebben. MüNCHEN. Zestien West- Duitse vakverenigingen, die samen vijf millioen leden tellen, hebben te München een verenigd West-Duits vakverbond opgericht, die zijn hoofdkantoor te Dusseldorp in de Britse zone zal hebben. Duclos verlaagde zich tot schelden cn tot persoonlijke aanvallen Na een zeer rumoerige zitting van de Nationale Vergadering is. door dat de communisten een hoofdelijke stemming wensten, net met die ene stem waar liet op aan kwam Jules Moch aangewezen als kabinetsfor mateur: 311 stemmen waren vóór Mocli. die er 310 nodig had: tegen waren er 223. Communisten hadden Moch be streden met onverdraaglijke per soonlijke aantijgingen, terwijl de groep van Paul Revnaud zijn can- clidatuur bestreden had op politie ke gronden. Jules Moch had in zijn beginsel verklaring nog gezegd, zich niet te zullen kanten tegen een uitoefening door Duitsland van zijn recht op het lidmaatschap van de Raad van Europa; een Duits lidmaatschap zou echter niet inhouden, dat de be zettingstroepen Duitsland zouden verlaten. Moch besloot zijn verklaring met de nationale vergadering te waar schuwen voor het „risico", dat zij zou lopen, indien de socialistische partij zijn partij in de oppositie zou gaan. In do loop van het debat kon de stem van Herriot. de oude voorzit ter der vergadering, nauwelijks ge hoord worden boven het ge schreeuw van de communisten uit, die op stoelen en lessenaars sloe gen. Zo groot was het lawaai, dat Herriot de zitting verdaagde en de pers- en publieke tribune liet ont ruimen. Onder gejuich cn applaus van de afgevaardigden der coalitie verliet Moch de Kamer, terwijl de communisten van hun kant hun stem verhieven. Bij het verlaten van de Kamer voegde Herriot hun toe: „Jullie bent een troep schooiers". AMSTERDAM. In het begin van September kwamen er bij de hoofdstedelijke politie berichten binnen dat in Amsterdam en omge ving valse rijksdaalders werden aan geboden. Enkele dagen geleden kreeg de politie vat op de zaak. dank zij het kordate optreden van een tram conducteur. -Deze kreeg een valse rijksdaalder aangeboden en zag dat onmiddellijk. De uitgeve r werd zenuwachtig, sprong de tram af. De conducteur hem achterna. Toevallig passeerden juist twee agenten en weldra was de vluchteling, die een café was ingeschoven, gepakt. Onder de bar kruk waarop hij was gaan zitten, werden niet minder dan zeventien valse rijksdaalders gevonden. In begin September werden de eerste rijksdaalders „op de markt" gebracht. Het vlotte met de uitgifte niet zo best. Een drietal mannen werden in het complot gehaald, die bereid waren voor prijzen van 1.25 tot 1.35 de valse biljetten af te nemen en in omloop te bren gen. Een van hen liep op een ker mis bijna tegen de lamp. Hierdoor kregen de handlangers angst en moest een van de vervaardigers zelf geld gaan uitgeven, met het voor hem noodlottige gevolg. Per sen. cliché en een 50 a GÓ 000 valse rijksdaalders, nog in velien van tien zijn in beslag genomen. De beide 'vervaardigers en hun handlangers zijn gearrresteerd. 55 De steden Surakarta, Magelang en Ban junta voorlopig nog Nederlands patrouillegebied SEMARANG. De tot voor kort door de federale troepen bezette re gentschappen Patjitan, Wonogiri, Poer wiredjo en Wonosobo. alsmede de districten Muntilan en Salam zijn thans aangewezen als patrouillegebieden voor de T.N.I., de troepen van de Republiek Djokja. denten zijn tot nu toe niet gemeld. Het hoofdkwartier van de T.N.I. maakt bekend, dat grondig zal LUXEMBURG. „Do huidige conferentie der Benelux zal beslissend zijn voor de economische unie tussen België, Nederland en Luxemburg," aldus de Belgische minister van economische zaken Duvleusart Donder dagmorgen bg de opening \an de ministeriële conferentie over de Benelux. Pierre Dupong, de Luxemburgse premier, die ditmaal als voorzitter fungeert, zeide in zjjn openingsredevoering, dat de geprojecteerde unie „meer obstakels heeft ontmoet dan oorspronkeiyk verwacht was". Dupong meende echter dat de recente devaluatie de economische een heid tussen de drie landen gunstig beïnvloed had. 4. Vraagstukken betreffende de havens en waterwegen. 5. De gemeenschappelijke hou ding ten opzichte van Europese sa menwerking. Een van de belangrijkste punten van de agenda is dat betreffende de havens en de waterwegen. De enige uitweg van de Antwerpse haven gaat over de Schelde. Antwerpen wenst een waterverbinding van de Schelde naar de Rgn. Deze zou al leen aangelegd kunnen worden op Nederlands grondgebied. De con currentiemogelijkheden van Ant werpen tegenover Rotterdam zou den hierdoor toenemen. Een ander moeilijk punt Is dat betreffende de landbouwpolitiek. Hoewel België in het algemeen volledig vrije handel wenst, beperkt het de invoer van Nederlandse landbouwproducten, omdat het Ne derlandse systeem van controle en subsidies de Nederlandse prijzen zo laag maakt, dat bij oen vrije invoer de Belgische landbouw voor een bankroet zou komen te staan. Na afloop van de middagbespre kingen verklaarde de secretaris-ge neraal der Belgisch-Nederlands- Mist vertraagde aan komst van onze delegatie De opening van de conferentie werd een uur vertraagd doordat de Nederlandse gedelegeerden op weg uit Den Haag door een dikke mist waren opgehouden. In de eerste zitting van de con ferentie bereikte men overeenstem ming over de opstelling van de agenda, die er nu als volgt uitziet: 1. Monetaire vraagstukken buitenlandse handel. 2. Landbouwpolitiek, 3. Belastingpolitiek accijnzen en omzetbelasting. Reeds geruime tijd waren tussen de federale autoriteiten en de T. N. I- commandanten, alsmede de republikeinse civiele autoriteiten besprekingen gaande, „teneinde bij de bevolking in deze streken elk gevoel van onrust weg te nemen". Daarbij leek de aangewezen oplos sing, dat de TNI de zorg voor het handhaven van orde en rust van de daar nog aanwezige federale troepen overneemt, terwijl de fede rale ambtenaren op hun post blij ven en hun taak ongestoord voort zetten. De verkregen oplossing komt derhalve neer op een over dracht van de verantwoordelijk heid voor het handhaven van orde en rust aan de republikeinse strijd, krachten. Uit een bestuursoogpunl blijft in genoemde streken de toe stand ongewijzigd in afwachting van nadere afspraken. Evacuatie van groepen der bevolking is be paaldelijk niet in overweging ge nomen. Individueel is iedereen vrij om te bljjven, of te gaan, waarheen hij wenst. Op de persoonlijkee vrij heid van de burgers heeft de ge troffen maatregel generlei invloed. Uitdrukkelijk is afgesproken, dat de aan de TNI als patrouillegebied toegewezen streken z.g. „open ge bied" zullen blijven en dat het burgerlijk verkeer geen enkele be lemmering zal ondervinden. De ontruiming der gebieden door de Nederlandse troepen en de be zetting door de T.N.I. heeft een vreedzaam verloop gehad en inci- Luxemburgse douane-unie, Jaspar, dat deze een zeer bevredigend ver- loop hebben gehad en dat veel be grip is getoond voor eikaars moei lijkheden. De Belgische minister van Finan ciën, Paul van Zeeland, verklaarde tegenover de journalisten: „Wjj zijn thans op een viersprong aangeko men wat de Benelux betreft. Mor gen (Vrijdag) hoop ik meer te kun nen zeggen." De kabinetschef van het Belgi sche ministerie van financiën, Le grand, verklaarde, dat in de com missie voor belastingaangelegenhe den overeenstemming is bereikt betreffende de kwestie der specifie ke rechten in verband met de re cente devaluatie van de Nederland se gulden. Wat de andere punten betreft, waarover men nog niet tot overeenstemming is kunnen gera ken, daarvoor is een overgangsop lossing voorzien. worden afgerekend met benden plunderaars en communisten, die van een tijdelijk gezagsvacuüm op bepaalde plaatsen misbruik zouden willen maken. In de te ontruimen streken lig gen enkele thee-ondernemingen waarop echter door de guerrilla- activiteit de laatste maanden niet meer kon worden gewerkt. Van militaire zijde werd verondersteld, dat de Nederlandse troepen zich nu zullen beperken tot patrouille ren rond om de centra van mili tair belang zoals Surakarta, Mage lang en Banjumas. Uit Nederlands militair oogpunt gezien, waren de thans te ontrui men gebieden reeds sedert maan den onhoudbaar, misschien dat de strijdkrachten van Sukarno in staat zijn, ze te bezetten voordat allerlei benden de kans krijgen er branden te stichten, te plunderen en te moorden. Wat de Nederlanders betreft, on ze soldaten zegen het in hun eigen kernachtige taal: „Hou doe en stik." BATAVIA. Hedenmorgen heeft de H.V.K., de heer Lovink een on derhoud gehad met dc sultan van Djokja over de toestand in Oost- Java. Zowel in politieke als in rege ringskringen noemt men de situatie in Oost-Java critiek. Duclos (comm.) wond zich hevig op en slingerde Moch zelfs dc uit drukking „moordenaar" naar het hoofd. Edouard Herriot: „Mijnheer Du clos. ik acht het mijn recht u te verbieden in beledigende bewoor dingen te spreken over een minis ter, die in de jongste oorlog zijn zoon voor Frankrijk gaf". Duclos: „Ik breng hulde aan zyn zoon". Moch: „Ik verbied u dat". Na een zitting van 15 uur is al dus de 56-jarige socialist Jules Moch bij het aanbreken van de dag tot minister-president gekozen. Moch, de tiende premier na de be vrijding, verkreeg 311 van de 534 stemmen. Daar Moch slechts één stem meer dan de grondwettig ver eiste meerderheid verkreeg, gelo ven politieke waarnemers, dat het hem moeite zal kosten alle porte feuilles te bezetten. Lente in de herfst Houtduiven-ouderpaar vestigt record VEN RAY Alle „!cntc"-re- cords van dit najaar met z\jn vele bloeiende fruitbomen cn aardbciplanten schijnen over troffen door 'n houtduivenpaar in de buurtschap Castcnray, dat ontdekt werd bij een nest met twee kloeke jongen. V Tsjechische priesters naar „opvoedingskampen PRAAG. Volgens gezaghebben de kerkelijke bron te Praag zijn thans naar schatting 300 katholieke geestelijken in Tsjcehoslowakije ge arresteerd wegens hun verzet tegen de nieuwe kerkwet. Blijkens de laatste berichten uit verschillende streken des lands wor den alle priesters, die als „onge neeslijk rcactlonnair" te boek staan, opgepakt en naar „opvoedingskam pen" gezonden. Deze arrestaties zou den tevens bedoeld zijn om druk uit te oefenen op de andere geestelij ken ten einde hen over te halen de nieuwe kerkwet tc steunen. Gouda kan weer naar de bio GOUDA. Naar aanleiding van de verklaring van de minister van binnenlandse zaken mr. Teulings in deT weede Kamer terzake van een mogelijke herziening van arti kel 24 F van het Financiële Ver- houdmgsbesluit, hetwelk het hef fingspercentage van de Vermake lijkheidsbelasting regelt, heeft het hoofdbeetuur van de Nederlandse Bioscoopbond de bioscoopexploi tanten in de gemeente Gouda gead. viseerd de zaken te heropenen. De exploitanten hebben besloten dit advies op te volgen en zullen met ingang van Zaterdag 15 October as. het geven van filmvoorstellin gen op normale wijze hervatten. Zij betreuren het, dat door de wijze van behandeling van de kwestie in Gouda dc sluiting van bedrijven noodzakelijk was gewor den. De verklaring van de burge meester, dat het Goudse gemeen tebestuur met welwillendheid te genover de belangen van de Goud se bioscoop staat, doet het vertrou wen in een bevredigende oplossing herleven. LORD BOYD ORR, Nobclvrc- desprijsiuinnaar 1949: ik zal het geld besteden aan hen die honger lijden".Lord Boyd Orr, een Schot, die bij Dundee woont is een hereboer die de wcrcld- voedselraad tot voor kort heeft gepresideerd. Thans leidt hij de weraldeenheidsbeweging. Vakgroep Cosmetische Industrie wordt opgeheven (Eigen berichtgeving) DEN HAAG. Naar wij verne men, ligt het in de bedoeling per 31 December dc Vakgroep Cosmeti sche Industrie, die thans gevestigd is Alexanderstraat 7 te Den Haag, op te heffen. De reden hiervoor is, dat men van mening is, dat de vrije vereni ging, die naast deze vakgroep werkt, t.w. de Algemene Vereni ging van Fabrikanten in de Cosme- tische Branche, de werkzaamheden zeer wel kan overnemen. De over- j heid heeft voor deze opheffing ech- 1 ter nog geen toestemming gegeven. I Eerste krijgsgevangenen uit Atjeh weergekeerd BATAVIA. Naar de dienst voor legercontacten bericht zijn thans de twee Nederlandse militairen van de krijgsgevangenen, die te Langsa in Atjeh gevangen gehouden werden, door de Republikeinse autori teiten in vrijheid gesteld. Het zijn de soldaten G. P. Stoffelen en H. A. G van Galen. De vrijgelaten soldaten behoorden bij het fourageconvooi. dat in Juli te Bindjei werd overvallen. Nee toch.Heus Te Nashville ontsnapte een gevangene door, mét een pa- racnute, uit een vliegmachine ie springen; vier uren later was hij alweer gegrepen. Nood leert springen, want het bleek de eerste parachutesprong te zijn geweest die hij gedaan had. Het beroemde Brusselse Manneken heeft zijn 6U-ste uniform gekregen. Hij is o.m. al zouaaf, soldaat, excellentie en lid van het beenhouwersgilde. Nu kan hij zich ook laten kle den als cowboy uit Texas. Twee volwassen Brusselaars moeten zijn garderobe bijhouden. De Londensc voorsteden Brentford en Chiswick gaan blindemanstuinenaanleggen waarin de bloemen volgens haar geur en niet volgens haar kleur worden gekweekt. In Venlo hebben midden standsfeestgangers in één zaal in volkomen onschuld al het lekkers opgegeten dat bestemd was voor andere feestgangers in een andere zaal. Het was bij vergissing verkeerd bezorgd. Het werd ontdekt toen het op was. VJ (Eigen berichtgeving) DEN HAAG. De secretaris-ge neraal ter R.T.C. heeft aan de di rectie van Maatschappij Zeebad verzocht geen toestemming te ver lenen aan het Nationaal Jongeren Verbond voor het houden van een tegen de R-T.C. en de Indonesische delegatie gerichte protestvergade ring, welke Zaterdagavond in het Kurhaus zou worden gehouden. De secretaris-generaal heeft deze stap ondernomen in verband met de omstandigheid dat in hetzelfde Kurhaus de Indonesische gasten van de regering, die aan de Ronde Tafel Conferentie deelnemen zijn gehuisvest. Voor Maatschappij Zeebad is deze omstandigheid blijkbaar niet ge noeg geweest om haar zaal voor dit. doel niet aan het N.J.V. te verhu ren. Zij ging er blijkbaar mee ac- coord dat oud-admiraal Helfrich. de heer Feuiletau de Bruijn en de heer Lunshof eens een avond tegen haar andere gasten van leer zouden gaan trekkenA op de wijze zoals dat on langs in de Dierentuin is gebeurd. Onder die omstandigheden moest de regering wel ingrijpen. „Onder druk van de regering zien wij ons genoodzaakt", aldus schrijft Maat schappij Zeebad aan hei N.J.V. kan de vergadering niet in het Kurhaus worden gehouden. Het zelfde geld wordt vervolgens het Circus, aan de overzijde van het plein aangeboden. Heit is echter nog niet bekend of het N.J.V. op dit aanbod is ingegaan. Sommigen me nen te weten, dat het N.J.V. en de oud-admiraal thans in Djokja in het paleis van de president een verga dering willen gaan houden. Doch dit kon ons nog niet worden beves tigd. Uiteraard bedoelt de regering hiermede allerminst het houden van deze vergadering zonder meer te beletten. Er is derhalve geen sprake van een poging harerzijds om het vrije woord te breidelen. Zij heeft zich uitsluitend verzet tegen de plaats waar de vergade ring zou worden gehouden. Met een geweld als van een vul kanische uitbarsting plofte de 13e October in de vroegte een B 50 met 1500 kg. bommen aan boord, brandend neer bij Isleham in Cambridgeshire, Engeland. De slag werd op 19 km. nog duide lijk gehoord. Het is reeds de der de B-50 die in een kort verloop van tijd verongelukt is, het on geluk trekt daarom te meer de aandacht, omdat de B-50 een atoombommenmachine is die zo hoog kan stijgen en vliegen dat men sjyreekt van strato-atoom- bombardcmentsvliegtuig. Een enorme krater, verkoolde resten van de 13 leden van dc beman ning. wijd en zijd verspreide brokstukken van 't vliegtuig, ver brande nooimijten, geblakerde bomen men staart er op, men ruimt, men schrijft een rapport en men vliegt verder. Want ge vlogen moet er worden. Duurte-relletjes te Bombay BOMBAY. De politie te Bom bay opende Donderdag het vuur op plunderaars van kruidenierswinkels. Twee personen werden gedood en drie gewond. Demonstranten in de noordelijke wijken waren de winkels binnengedrongen om suiker, zout, lucifers en andere dagelijkse con sumptie-artikelen te bemachtigen uit protest tegen de voedselschaarste en abnormaal hoge prijzen.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1949 | | pagina 1