Om kwart voor acht is het nog
gezeilig op de Bühne
Consultatiebureau gaat spoedig over
tot buurt- en straatonderzoek
Aan vervuiling vau Eem eu grachten
moet een eind komen
i
Een fraaie kalender
voor slechts 95 cent
BON VOOR DE D.v.A. KALENDER 1950
René Sleeswijk sjouwt in oude
stofjas even hard mee
Spoken
Schooljeugd maakt kennis met
operamuziek en geniet er van
Verkoudheid
Bouw van zestig
montagewouingen
SW.I)SVEHSXEn..iV:
Zaterdag 15 October 1949
3
„Hallo, daar hebben we de krant ook weer!", riep Evert van Rennes.
de toneelmeester van René Sleeswijks Nederlandse Revue, toen hij ons
voorzichtig over de halfduistere Bühne van het Grand Theatre aas
schuiven. Het was Vrijdagavond kwart soor acht. Tegen die tijd is het
altijd gezellig op een Bühne. Dan kun je nog lopen waar je wilt en je
kunt nog stevig je schoenen op de planken neerzetten, je kunt hier en
daar nog eens een praatje maken en je loopt niemand in de weg Twin
tig minuten later wel. Dan is diezelfde Bühne een soort vergaarbak van
alle mogelijke geheimzinnige snoeren, van grote decors en zetstukken,
van kittige danseresjes %n van Hongaars. Duits. Frans en Engels spre
kende artisten.
tl eet U het al? Paling"
is getrouwd
Ja. Evert van Hennes kende ons
nog goed. Er waren er meer bij, die
nog niet vergeten waren, dat we
vorig jaar met de fotograaf op be
zoek zijn geweest bij deze troep.
„Hoe is het met het voetballen in
Amersfoort?", vroegen ze in de
orkestbak, waar Amsterdam de bo
ventoon voerde. „Vorig jaar heeft
zo'n clubje hier vandaan AFC en
DWV knap te grazen genomen."
In de orkestbak hoor je altijd het
laatste theaternieuws.
„Misschien gaan we dit jaar nog
naar België. Vorig jaar zijn we met
het hele stel naar Duitsland ge
weest om voor de Belgische sol
daten aaar te spelen. Dat was een
goede tijd. Zeg, U schreef toen nog
over „paling", dat Hongaarse dan-
seresje, dat zo lekker theè kon zet
ten. nietwaar? Die is getrouwd.
Weet je met wie? Met Leslie Gon-
da, die malle choreograaf, die al
tijd met stoelen smeet. Wie had dat
nou kunnen denken, hè jongens? O
Bill dat is de leider van het or
kest waar komen we eigenlijk
met die tune. je weet wel?''
Zo wordt er een gesprek gevoerd
in de orkestbak, vlak voor de voor
stelling begint. Een paar korte
haastige zinnen, wat rauwe klan
ken uit instrumenten, die gestemd
worden en dan nog gauw even een
paar maten doornemen.
Klaar voor proloog
Boven, op de Bühne staat alles
en iedereen klaar voor de proloog.
Lichten worden omstoken. Voorde
leek onbegrijpelijke uitdrukkingen
komen er aan te pas voor alles pre.
cies in orde is. „Hoeveel herz staat
daai op?", wordt er gevraagd.
René Sleeswijk heeft een oude
stofjas aan en steekt op de Bühne
net zo hard de handen uit de mou
wen als het jongmaatje, dat helpt
bij de changementen.
Hij vertelde ons, dat deze revue
„Taptoe" al sinds Juli „loopt", o.a.
vijftien weken lang twee voorstel
lingen per dag in Amsterdam voui
uitverkochte zalen.
„Ja, het is een beste revue", zegi
Sleeswijk. „Veel groter van opzet
dan vorig jaar. Meer décor werk
onder andere, dat ziet U zelf wel.
We hebben in de zomermaanden
druk gerepeteerd, alles een beetje
goed geheim gehouden, want je
kunt per slot van rekening nooit
weten of een ander iets kan ge
bruiken, weet U?"
Ja, dat wisten we, want er zijn
ook in het theatervak altijd wel
eens naapers en daar is het oppas-
sen voor."
Zwaar werk
Willy Walden en Piet Muy-
selaar hebben het druk in de
ze revue. Zij hebben maar een
paar ogenblikjes in de heic
show, dat ze even kunnen uit
blazen en dat moet dan nog ge
beuren onder het omkleden
door. En zo is het ook met de
balletmeisjes, die misschien het
zwaarste werk doen op de
Bühne-
We ontmoeten er oude bekende
bij. We praten ook even met de
twee vrolijke jongens, die zich
Rodney en Sann noemden in de
Vorige revue en nu als The Rodne.v
Brothers geadverteerd worden. Ze
vanavond rondkijken. Er lopen
serveersters met koffie, er speurt
een brandweerman naar branden
de sigaretten en tussen de coulissen
verdringen zich twaalf van de kou
rillende meisjes voor de halve fina
le, oftewel het „laatste nummer
voor de pauze". Ze vragen: „Wordt
er alweer gehuldigd?", want iedere
eerste voorstelling in een nieuwe
plaats worden de dames Snip en
Snap. die twaalf-en-een-half jaar
samen lief en leed op de planken
hebben gedeeld, gehuldigd.
En elke huldiging kost tijd, zo
redeneren de meisjes.
En die tijd gaat van onze slaap
af, redeneren ze verder....
zijn Hongaren. Kwamen doordat zt
n circus zo mooi vonden als jon
ge jongens al in het vak terecht.
We staan met zijn drieën nog
eens na te lachen, omdat we vorig
jaar het danspaar geïnterviewd
hadden en in de krant de vrouw
de naam van de man en omgekeeia
hadden gegeven' Zij waren ook
Hongaren en die namen boden
helemaal geen houvast, toen we
later ons verhaal schreven, zodat
we er maar naar geraden hebben.
Het kwam natuurlijk verkeerd uit!
Jea Smits, een sympathieke jon
ge man, maakt thans ook deel uit
van het gezelschap. Vorig jaar was
hij wel op de Bühne, maar speelde
niet mee. Hij was toen nog radio
omroeper en zou juist gaan trou
wen met een van de ballet-meis
jes.
Jolige jongens
In een andere kleedkamer wordt
druk Engels gesproken. Daar hui
zen vrolijke Engelse knapen, die
schuil gaan achter de naam „The
Four Rhythm Aces". Ze vormen
een zanggroepje van vier en zijn op
de Bühne, voor de microfoon even
vrolijk als in de kleedkamer. Ze
zongen vooorheen heel vaak voor
de BBC in het Light Program.
Het is druk geworden op de Büh
ne, als we er voor de laatste keer
Benoeming onderwijzer
aan dr. Van der Hoeve-
school
Voor een vacature van onderwij
zer aan de dr. M. van der Hoeven-
school is de volgende voordracht
opgemaakt: I. A. Bakker te Soes-
terberg; 2 J. Janson te Utrecht. De
raad zal daarover moeten beslissen.
Huis- en sraatcollecte
voor de TBC
Amersfoort slata de handen in
een om mte succes de tuberculose
te bestrijden. Uit de mededelingen
van dr. Drion, leider van het
districtsconsultatiebureau. blijkt,
dat de T.B.C.-bestrijding in onze
stad geen kwestie meer is van het
opsporen van de enkeling, maar het
onder controle nemen van de ge
hele bevolking. Het is juist daarom
vooral, dat de werkcommissie van
de Amersfoortse Vereniging tot be
strijding van de tuberculose in No
vember een grot huis-aan-huis en
straatcollecte gaat organisren. Het
werk is zo goed als verdeeld. De
ingezetenen kunnen in de week van
21 tot en met 25 November a.s. de
collectanten of collectrices aan
huis verwachten. Zaterdag 26 No
vember gaan zn dan de straat op
om daar de oogst binnen te halen.
Voorwaar een grootse actie, die
slechts met medewerking van de
burgerij kan slagen. Het is echter
voor een belangrijk doel. want de
Amersfoortse vereniging wil de
zorg over de aan tuberculose lij
dende stadgenoten uitbreiden met
bijv. de verstrekking van lighuisjes
aan die patiënten, die onder de
heersende woningnood te lilden
hebben.
Voor de straatcollecte kunnen
zich nog medewerkers(sters) mel
den bij de Zusters van het Consul
tatiebureau.
Door intensieve tbc-bestrijding is groep
vatbaren sterk toegenomen
Het districts-consultatiebureau voor t.bc. heeft in de nog betrekkelijk
korte periode van zijn bestaan grote bekendheid verworven in Amers
foort. Vooral ook omdat dc door de Engelsen geschonken Röntgenappara
tuur een snelle behandeling van de zich voor controle meldende bezoekers
mogelijk maakt Op het ogenblik kunnen ongeveer zeventig mensen per
uur worden geholpen.
Noodzakelijk is een periodiek be
volkingsonderzoek.
Door de intensieve bestrijding is
groep drie (de mensen die nooit in
aanraking zijn gekomen met tub.ba-
cillen) sterk gegroeid ten koste van
groep 2 D.w.z. dat het aantal vat
bare mensen sterk is gestegen. Zo
lang de mogelijkheid bestaat dat er
nog infectiebronnen vrij rondlopen
zullen wij dus deze vatbaren on- of
minder vatbaar moeten maken. Dit
is mogelijk door het nu reeds 25 jaar
oude B.CG.vaccin.
VACCINATIE
In Amersfoort zal het beperk
te bevolkingsonderzoek gecom
bineerd worden met B.C-fLvac
cinatie. (Natuurlijk volkomen
vrijwillig).
Het vaccin is volkomen onschade
lijk Onderzoekingen gedurende 25
jaar bij millioencn mensen hebben
dit uitgewezen. Men wordt er niet
ziek van en ondervindt geen enkel
nadelig gevolg
Dc gang van zaken zal nu zo zijn
dat tegelijk met het röntgenonder
zoek onderzocht wordt of men een
positieve tuberculine reactie heeft
(Pirquet of Mantoux: krasje of prik.
komen. Het is ons namelijk be
kend, dat omstreeks de jaren
19341940 het vroegere ge
meentebestuur van Veenendaal,
onder presidium van burge
meester Van Kuik, meermalen
beloften aan het gemeentebe
stuur van Amersfoort heeft
gedaan om voor het vuile water
en de gevolgen daarvan een
oplossing te zoeken. Deze belof-
ten werden nimmer nagekomen.
Wij zijn ons er van bewust dat de
tijden zeer moeilijk zijn en de ge
meentebestuurders steeds moeten
foor de Zondag
ln de parapsychologie ben ik niet
thuis, en ik haal het dan ook niet
in mijn hoofd, daar domme dingen
van te zeggen. Zulks, om te voor
komen, dat u mij verkeerd zou
uersfaan. Maar ik ken wel de uit
drukking: gaan spoken", en her
inner me als de dag van gisteren,
hoe we dit bedrijf uitoefendenge
huld in witte lakens, en schrijdend
met geestcn-griczel-pas, terwijl de
arme slachtoffers gillend wegsto
ven.
De bedoeling van dit spoken
was, een ander te suggereren, dat
er iets was, waar oprecht voor ge
vreesd moest worden, en het ple
zier er van was, dat je zelf beter
wist, omdat je wist, dat je het zelf
was, die voor spook speelde, en
dat je derhalve niets vrees-aanja-
gends kon zijn. Werd er aan dit
spelletje door ouderen hardhandig
een eind gemaakt, den stond je
min of meer zielig met je uitrusting
in de hand naar het standje te luis
teren Van spook naar ziel is
slechts een stap
Moeilijker ivordt het, wanneer
mensen in het gewone leven, in de
nuchterheid van de klare dag, voor
spook gaan spelen. Daar zit dan
diezelfde overwichtighcid achter,
nu niet meer in dc overmoed van
het spel, maar in het koude licht
van de berekening. Mensen, die pas
genieten, wanneer een ander bang
voor hen is, die zichzelf steeds
weer optrekken aan de indruk, die
ze maken Vreemde vermommingen
worden daarvoor gebruikt. En da
veren de successen worden er mede
geboekt. En bij het demasqué blij
ken zulke spokenaltijd erg „zie
lig".'
Het ergste gevaar van dit spo-
kenspel is wel, dat de slachtoffers
niet bedacht zijn op werkelijke
dreigingen, en tenslotte weerloos
ten prooi vallen. Terwijl de bedrij
vers hoe langer hoe meer verstrikt
faken in de fictie, en tenslotte niet
meer waarachtig en eenvoudig
kunnen zijn
Ook hier betekent Evangelie be
vrijding, verlossing.van ons zelf.
v. E.
verbreidde. G.S. wensten dit ver
zoek in te willigen, echter onder
één voorwaarde: Veenendaal zou
dan ook aandacht moeten besteden
aan het vuile fabriekswater, dat in
de Lun terse beek vloeide. De Raad
van Veenendaal aanvaardde deze
voorwaarde en het College van G.S.
eiste ditmaal van het gemeente
bestuur dat een zuiveringsinstalla
tie ten spoedigste zou worden ge
bouwd. Het gemeentebestuur deed
deze toezegging enkele jaren gele
den. Inmiddels schrijven wij eind
1919 en nóg heeft Veenendaal de eis
van G.S. niet ingewilligd, zelfs zijn
de plannen voor de bouw van een
zuiveringsinstallatie niet gereed.
Wij vragen ons af hoe lang deze
toestand nog zal voortduren en met
ons wordt die vraag gesteld door
de burgerij van Amersfoort, die da
gelijks de stank uit de stadsgrach
ten moet opsnuiven, en door de wa
terschappen en gemeentebesturen
benoorden Amersfoort, die gebaat
zijn bij behoorlijk Eemwater.
BELOFTEN, BELOFTEN
Wjj vragen ons zelfs af of
het gemeentebestuur van Vee
nendaal zyn toezegging nog wel
binnen afzienbare tijd zal na-
'lngez Med
Er zit geen schot in Veenendaalse plannen
voor bouw van zuiveringsinstallatie
Verscheidene bestuurslichamen drongen er bij het College van Gede
puteerde Staten van Utrecht steeds op aan om aan de ergerlijke vervui
ling van het Eemwater van Amersfoort tot de Ecmdijk en dc Amers
foortse stadsgrachten een einde te maken. Jaren geleden reeds heeft een
door de Rijkswaterstaat ingstcld onderzoek aangetoond, dat de oorzaak
voornamelijk ligt in het fabriekswater uit Veenendaal en Ede, dat
terecht komt in dc Lunterse beek en het Valleikanaal, de belangrijkste
voedingsaders van de Eem. Ook moeten, gedurende de droogte, de wa
terschappen Eemwater in hun polders toelaten ter voorziening in de be-
hoefte aan drinkwater voor hel vee. Het onderzoek wees voorts uit.
dat de vervuiling mede was ontstaan, door de val van het Rijnwater,
tengevolge waarvan het water in dc Lunterse beek en het Valleikanaal
niet meer doorstroomde.
Amersfoorts gemeente
bestuur naar Ede en
Veenendaal
In verband met de ergerlijke ver
vuiling van het Eemwater vrezen
verscheidene waterschappen, ge
meentebesturen en andere bestuurs
lichamen, die belang hebben bij
goed Eemwater, dat ernstige nade
lige gevolgen voor de veestapel, de
visstand en de watersportliefheb
bers kunnen ontstaan, wanneer niet
energiek wordt ingegrepen. In
Amersfoort levert het vuile water
van ue Lunterse beek bovendien
nog een gevaar voor de volksge
zondheid op. G. S. hebben de ge
meente Veenendaal indertijd op
dracht gegeven metdc meeste spoed
een zuiveringsinstallatie te bouwen,
waardoor het fabriekswater van
deze plaats gezuiverd via de Lun
terse beek en het Valleikanaal naar
de Eem zou kunnen stromen.
Rnkswaterstaat deelde ons niet
temin dezer dagen mede. dat de on
houdbare toestand nog wel enige
tijd zal duren. De plannen voor de
bouw van een zuiveringsinstallatie
zijn bijna voltooid. Het gehele plan
zal de gemeente, met inbegrip van
de noodzakelijk nieuw aan te leg
gen riolering, ongeveer anderhalf
milüoen kosten.
Aan het verzoek van verschei
dene bestuurslichamen, om Veenen
daal te verplichten binnen een be
paalde tijd de zuiveringsinstallatie
te bouwen, kan biina onmogelijk
worden voldaan. Het College van
Gedeputeerde Staten beschikt niet
over voldoende machtsmiddelen en
in het onderhavige geval is het ook
wel zeer moeilyk oen zekere vorm
van dwang toe te passen. Al'e fa
brieken in Veenendaal, die vuil wa
ter in de Lunterse beek laten af
vloeien. zijn in het bezit van de ver
eiste vergunning van Gedeputeerde
Staten. Deze vergunningen werden
ver voor de oorlog verstrekt aan
toen nog onbetekenende fabriekjes
en er was dan ook geen reden om
bezorgd te zijn over eventuele ge
varen.
EEN FOUT
De oude Colleges tan Gedepu
teerde Staten hebben by het ver
strekken van deze \ergunningen
echter twee belangryke factoren uit
het oog verloren. Bedoelde Colleges
schreven ten eerste geen maximum
hoeveelheid water voor en de ver
gunningen waren niet aan een op-
zeggingsternvjn of een periodieke
goedkeuring onderworpen. P s toen
de kleine fabrieken gingen uitbrei
den ontstond de ergerlijke toestand
van vervuiling.
De onmacht om aan de vervui
ling een eind te maken schuilt dus
voornamelijk in de vergunningen
afgegeven door de vroegere Colle
ges van G.S.
Enkele jaren geleden leek dï on
dragelijke toestand tot het verle
den te gaan behoren, tengevolge
van een gunstig lijkende wending.
Het gemeentebestuur van Veenen
daal diende bij G. S. een verzoek in
om een gedeelte van de door Vee
nendaal lopende Grift te mogen
dempen. Dit verzoek stond in ver
band met de talryke klachten van
de burgerij over de verschrikkelijke
^stank, die dit water in Veenendaal
Inenting met BCG-vaccin
op grote schaal
Hieruit blykt wel, dat. men meer
en meer komt tot een massa-onder
zoek. Ook in de tbc-bestrijding is er
een streven naar collectiviteit. Het
schermbeeldapparaat is daarbij van
grote betekenis.
Zo gaat men binnenkort over tot
buurt- en straatonderzoek. Het con
sultatiebureau verkreeg daarvoor
welwillende medewerking van het
bevolkingsburcau van Amersfoort
Een dergelijk onderzoek staat of valt
met dc medewerking van de betrok
kenen. Komt er dus eerstdaags een
oproep voor een zeker gedeelte van
onze bevolking, dan Is het dringend
gewenst, dat aan deze oproep vol
ledig gehoor wordt gegeven»
Het is nu eenmaal zo. dat de tbc
op drastische wijze moet worien be
streden. Er is echter geen enkele
reden aanwezig om angstig te zijn.
Een vlotte medewerking van de bur
gerij leidt ongetwijfeld tot een terug
dringen van deze ziekte, die wel eens
te kwaadaardig wordt beschreven en
waarvoor de middelen om haar te
voorkomen aanwezig zijn.
INDELING
Opsporing van tuberculoselijders
is echter slechts een onderdeel van
de moderne bestrijding. Ter verkrij
ging van een beter begrip van de
tuberculose als infectieziekte het
volgende:
Een bevolking is te verdelen in
drie groepen
1) personen lijdende aan
tuberculose;
2) personen die in hun leven
wel eens met tuberkelbacillen in
aanraking zijn geweest «pos.
reageren op tuberculinereactie
(Pirquet of Mantoux) echter niet
ziek zijn geworden <ca. 50Vo tan
de mensen op middelbare leef
tijd) Deze zijn hierdoor minder
vatbaar geworden voor een nieu
we infectie.
3) personen die nog nooit in
aanraking zijn geweest met tu
berkelbacillen. Deze zijn zeer
vatbaar voor infectie.
Uit groep twee wordt een zeer ge
ring percentage toch nog ziek door
de vroeger plaats gehad hebbende
infectie.
De personen uit groep 3 moeten
per se eerst geïnfecteerd worden
om ziek te worden.
Voldoende vaccin
De sympathieke leider van
het districtsconsultatiebureau te
Amersfoort, de arts R. Drion,
heeft in de persconferentie over
de moderne bestrijdingsmidde
len van de tuberculose medege
deeld. dat cr voldoende BCG-
vaccin aanwezig is om in Amers
foort op grote schaal tot in
enting niet deze stof over te
gaan. Het vaccin wordt door
•f Rijksinstituut voor de Volks
gezondheid te Utrecht uit de bü
runderen voorkomende tbc-
bacil bereid. Het is een andere
bacil dan die bij dc mensen
wordt aangetroffen en hef komt
dan ook zeer weinig voor dat
mensen door aan tbc lijdende
koeien worden besmet.
J
je op de onderarm). Is de reactie
negatief dan wordt men in de gele
genheid gesteld zich te laten vaccine
ren. Degene die gevaccineerd zijn
krijgen een kaart mee waarop ver
meld staat wanneer men gevacci
neerd is. Deze kaart moet men bewa
ren als bewijs.
Door dc vaccinatie wordt de reac
tie van Pirquet positief. Indien later
deze reactie nog eens elders wordt
verricht is het gewenst om dan het
bewijs dat men vroeger gevaccineerd
werd over te leggen (bij kinderen
bijv. bij het schoolonderzoek).
van neus. keel of borst,
snuift en Wrijft U weg met
ontkomen. Anderhalf millioen is een
hoog bedrag, doch wy menen, dat
Veenendaal financieel ln staat kan
worden geacht ln korte tijd de ge
dane beloften aan het College van
G.S. en het gemeentebestuur van
Amersfoort na te komen.
AMERSFOORT GRIJPT IN
Het Amersfoortse gemeentebe
stuur vindt de toestand onhoud
baar. B. en W. hebben zich dezer
dagen tot de gemeentebesturen van
Ede en Veenendaal gewend met het
verzoek de vervuiling van het
grachten- en Eemwater en de op
lossing daarvan te bespreken. Ons
gemeentebestuur heeft met de di
recteur van de Volksgezondheid, dr.
Kedde uit Leiden, de vervuiling van
het water en de hieraan verbonden
gevaren voor de volksgezondheid
besproken. Met deze deskundige
zullen burgemeester H. Molendijk
en wethouder A. J. Splekermann
volgende week mot de gemeentebe
sturen van Ede en Veenendaal deze
belangrijke kwestie bespreken. Wfl
hopen dat deze besprekingen en de
tairijke verzoeken van G.S. het ge
wenste resultaat tot gevolg zullen
hebben. Vooralsnog kunnen en mo
gen wy niet geloven dat het ge
meentebestuur van Veenendaal on
willig is.
Voor de Stichting
1940—1945
De intergcaliieerde vriendschaps-
:reln met de tentoonstelling van het
Spoorwegvcrzet trok gedurende drie
dagen 1875 bezoekers
Dc gehele opbrengst kwam ten goe
de aan de Stichting 19401945 en
bedroeg f 756 04 dqnk zij de belange
loze medewerking van velen.
Huurprijs zal zes gulden
bedragen
B. en W. delen de Raad mede,
dat zij voornemens zijn nabij de
Hooglandseweg nog dit jaar met de
bouw van 60 montagewoningen
een aanvang te doen maken.
Thans is een type woning geko
zen. eveneens te bouwen volgens
het airey-systeem der N.V. Neder
landse Maatschappij voor Volks
huisvesting te Amsterdam, dat een
inhoud heeft van circa 260 m\
Naar de mening van B. en W.
moet voor het 2e complex een la
gere huur worden aangehouden,
welke op f 6.per woning kan
worden gesteld, rekening houdend
met de huurprijs en inhoud der
woningen van het le complex mon
tagewoningen.
Naar aanleiding van een en an
der stellen B. en W. de raad voor:
1. Ter bestrijding der bouw- en
grondkosten credieten toe te staan
van ten hoogste resp. f 704.000,
en f 128 318,—;
2. aan te vragen en te aanvaar
den uit 's Rijks kas bijdragen in
het exploitatietekort dezer wonin
gen;
3. het jaarlijks ongedekt tekort
op de exploitatie van dit complex,
voorzover dat tekort niet ten laste
van 's rijks kas kan worden ge
bracht en geraamd op f 1530,te
brengen ten laste van hoofdstuk V
van de gewone dienst;
4. de bouw dezer woningen on
dershands op te dragen aan de
N.V. Nederlandse Maatschappij v.
Volkshuisvesting te Amsterdam.
ONLANGS waren wij getuige
van een instrumentaal concert,
dat de Stichting ..Eén uur Muziek"
op de RHBS te dezer stede gaf. Wij
hebben er uitvoerig over geschre
ven en de muziekminnende lezer
zal zich dus herinneren, dat „Eén
uur Muziek" de naam is van de
stichting voor muziekonderwijs in
concertvorm op de Nederlandse
scholen. Ditmaal waren wij te gast
bij O.L. Vrouwe ter Eem op dc
Daem Fockemalaan, ook weer om
zulk een concert-les (welke van
deze twee begrippen het meest op
de voorgrond treedt, weten wij
niet) bij te wonen en we hebben
weer evenzeer genoten van wat
E.U.M. weet te bieden, als de eer
ste keer. Het was nu vocale mu
ziek. die voor al deze honderden
meiskes werd ten gehore gebracht,
om meer te 'preciseren operafrag
menten en de uitvoerenden waren
Maria van Uden, sopraan en Thor-
kild Noval, tenor, beide opera-ar-
tisten, die het vak in de perfectie
verstaan. Over deze beide aan
stonds De begeleiding op de vleugel
berustte bij Piet Pijnenburg, maar
daarmee was de rol van deze mu
sicus niet uitgespeeld, want hij was
de man. die het onderrichtend ge
deelte, voor zoverre het betreft het
gesproken woord cfok voor zijn re
kening nam en op een allerprettig
ste manier inzicht wist te geven op
het gebied der operamuziek. Na
tuurlijk kan in zulk een kort bestek
eigenlijk alleen maar aanduidend
worden te werk gegaan, maar ik
geef het ieder te doen, om in be
trekkelijk zo wemig woorden, op
zulk een gezellige en boeiende
wijze, zoveel wetenswaardigs over
het onderwerp opera te vertellen.
Wel, die meisjes moeten heel wat
hebben opgestoken van zulk een les
en het zal haar zeker van dienst
zijn, als ze later de echte opera zul
len bezoeken. Het is zulk een be
langrijk werk de jeugd zodanige
voorlichting te geven op muzikaal
gebied, dat het luisteren later nog
tot een veel groter genot wordt. En
waar dit één der doelstellingen is
van „Eén uur Muziek", moet ook
in dit opzicht het concert als uiter
mate geslaagd worden geschouwd.
En nu onze vocale artisten van
deze middag. Wat moet het heerlijk
voor deze jonge en ontvankelijke
meisjes zijn geweest nu eens niet
zangeressen of zangers te horen, die
met een zeer ernstig gezicht liede
ren voordragen, maar echte artis
ten stukjes opera te zien spelen.
Wat moeten zc hebben genoten van
het gebaar, dat nu eenmaal bü de
opera hoort en van de gczichtsmi-
miek. die anders in de concerten
meestal ontbreekt. En ze hebben
stellig begrepen hoe dit alles: zang.
begeleiding, voordracht samen wer
ken om één indruk teweeg te bren
gen: het gevoelselement, zo karak
teristiek voor de opera. Wat in de
inleiding van Piet Pijnenburg over
het recitatief en de aria werd ge
zegd. kwam tot een duidelijke illu
stratie door de voorbeeldige uitvoe
ring. Moet ik alles opsommen wat
ten gehore werd gebracht? Daar
waren Handel en Von Weber. maar
voor alles Mozart, op z'n best als
operacomponist vertegenwoordigd
met aria's en duetten uit Figaro's
Hochzcit, die Entführung aus dem
Serail en het heerlijke, voor jeugd
en rijpere leeftijd zo verrukkelijke
duet uit „Die Zauberflöte'Vvan Pa-
pageno en Papagena. Dit nummer
werd gebracht, zoals alleen opera
zangers het kunnen. Jeugdige ge
zichten straalden bij deze uitbeel
ding der liefde in twee jonge men
senharten en 't dankbare en geest
driftige applaus zal niet alleen de
uitvoerenden genoegen hebben ge
daan. maar ook het hart der oude
ren verwarmd, die van deze con-
certles getuige mochten zijn. „Eén
uur Muziek" op onze scholen is
niet de mimste der muzikale ge
nietingen, die in onze stad worden
geboden. S.
ONS GARNIZOEN
Ja, het is weer zo ver.
's Avonds slenteren de pas
in dienst geroepen soldaat
jes weer over de Langc-
straat, hokken samen in
een automatiek en bespre
ken voor de vitrines van
de krant het laatste nieqtvs.
Heerlijke tijd, die eerste
dagen in militaire dienst.
Dagen vol grappen, vol be
levenissen. Dagen van bla
ren en exerceren. Avonden
van poetsen en schrobben.
Heerlijke tijd. De eerste
tien dagen mocht je de ka
zerne niet uit. Om de tijd
te verdrijven op de lange
avonden gaven ze je
zwartgemaakt koper om op
te poetsen. Heerlijke tijd.
En om op andere avonden
de tijd te verdrijven gaven
ze je blinkend koper om
zwart te verven. Maar na
die eerste tien dagen mocht
je de stad in. Je had tien
nachten achter elkaar op je
beste uniform-broek gesla
pen, zodat je je kon sche
ren met de vouw. Alles
glom aan je. De knopen
van je uniform, het koper
aan je riem en je enkel
stukken, de neuzen van je
vetleren kistjes en zelfs je
ogen. van pure blijdschap.
Trots als een pauw, bewust
van'je militaire waardig
heid, stapte je de stad in,
vol verwachting. Amers
foort zou voor je open
staan
Drie kwartier later zat je
weer op je krib. Amers
foort stond beslist niet voor
je open. Je begon maar
weer eens aan wat koper te
knutselen
KAJ MUNK
In Denemarken hebben
we tijdens onze vacantie
het graf van Kaj Munk be
zocht Kaj Munk was een
Deense dominee, die in de
bezetting een buitengewoon
grote rol heeft gespeeld in
het verzet tegen het natio-
naal-socialisme. Hij was
een strijder in de ware zin
van het woord voor mense
lijke waardigheid. De mens
Munk moest voor een vuur
peloton de tijdelijke aardse
overmacht van de tyran er
kennen. De figuur Munk
v/as onsterfelijk
Zondagmorgen werd in
het Grand Theatre de film
„Het Woord" vertoond, die
vervaardigd werd naar een
boek van deze predikant.
Terwijl de mensen zich
verarongeh voor de in
gang, klonk ergens uit een
venster de banale deun van
een in het Duits gezongen
liedje over een meisje „Ma-
riandel", nu zuiver, vtoe-
ger een Blitzmadel
FRIS, HOOR!
Zondagavond, toen het zo
regende, dachten de men
sen, die uit de bioscoop
kwamen met weemoed aan
hun regenjassen, die thuis
aan de kapstok hingen.
Henk Driessen kwam bij
ons op de redactie vragen
of hij even een taxi mocht
opbellen. We kennen Henk
nog van vroegere gelegen
heden en vroegen hem, hoe
zijn nieuwe revue heette en
wanneer de eerste voorstel
ling was.
„Zaterdag in Prinsenhof",
zei Henk, „en ze heet Fris,
Hoor".
„O," zeiden wij. Henk kon
geen taxi krijgen en moest
door de stromende regen
naar huis lopen. Fris, hoor'.
PROFICIAT
De personeelsvereniging
„Huygen en Wessel" viert
dit jaar het vijftienjarig
bestaan. Dit wordt gevierd
met een aantal veelbelo
vende bijeenkomsten in het
winter-seizoen, waarover in
„Bronzen Klanken", het ju
bileum-boekje meer wordt
verteld.
Wij hebben het genoegen
gehad enkele leden van
deze actieve personeelsver
eniging bij verschillende
gelegenheden in actie te
zien. Zo hebben we enige
malen een aardige toneel
avond meegemaakt, er wa
ren lezingen, waarop aller
lei leerzame onderwerpen
werden behandeld, maar
bovenal viel ons de pretti
ge verstandhouding tussen
de personeelsleden op.
Dat deze vereniging op
dit ogenblik ongeveer 350
leden telt, bewijst wel, dat
er veel animo voor is.
We kunnen .Jiuygen en
Wessel" daarom onze har
telijke gelukwensen aan
bieden en de hoop iLitspre-
ken, dat het de vereniging
goed moge blijven gaan
1950
FTBRUftRI
1 6 15 22 29 ft
5 12 19 26
2 9 16 23 SO G3
•6 13 20 27
3 10 IT 24 31 H
7 14 21 28 7
4 1 1» 2-3 i
1 6 13 22 i
Qj
2 9 16 23 i
ft 13 20 27 E
3 10 17 24
1 14 2! 20 m
4 11 16 25 ti
e A'foortkalcndcr 1950 bevat zes door onze deskundigen met zorg
•kozen foto's. Deze mooie diepzwarte foto's zijn gereproduceerd
egen een matgrljzc tint. De kalender bevat een gord duidelijk
calendarium. Het geheel geeft een rustig artistiek beeld cn Is een
waardevol bezit.
BESTELT U VOORAL TIJDIG! BESTELT NU!
Aan de afd. Kalender 1950 van „Dagblad voor
Amersfoort". Snouckaertlaan 7. Verzoeke my te
zenden voor 1 Dec. 1949 ex. van de D. v. A.-
kalendcr 1950 A 0,95 per stuk.
Je betaling geschiedt
per postgiro no. 510330.
aan de D. v. A.-bezorger by aflevering.
(Gelieve met blokletters in te vullen)
NAAM:
STRAAT:
PLAATS:
By voorkeur ontvangen wy Uw bestelling via de bezorger (ster).