t
Gebrekkige kindoren leren met
de mond te s
chrij
ven
Kostbedervers van Politburo
delven het onderspit
Akkertjes
r
Moeder Struisvogel en haar ei
Jubilerende toneelschool vormt één
grote familie
Rijnvaart al eeuwen twistappel
Toewijding en liefde voor de
duizenden misdeelden
Rheumatische
Pi/W EN
School biedt grondslag,
vorming komt later
L Vacantietoeslag
j 1950 ouzeker
Moskou denkt weer realistisch
en wenst vrede
r~
Zaterdag 12 November 1949
(Van onze speciale verslaggever)
ROTTERDAM. Als tj vanavond uw kind hebt toegedekt en nog
even bet blozende kopje kust. dat zich rustig heeft neergevleid op het
kussen, denk er dan eens aan dat op hetzelfde moment vele duizenden
kinderen in Nederland slapen gaan zonder dat er een moeder of een
vader aan hun bedje heeft gestaan. Ze zoeken de slaapzalen op in de
honderden inrichtingen en tehuizen, voor verwaarloosden, misdadigen.
gebrekkigen, zwakzinnigen, waar ze wel met zorg worden verpleegd,
maar waar ze toch de beste zorg, die van de ouderliefde, missen. Pro.
beer u zich eens voor te stellen dat ook uw eigen kind daarbij was. Ziet
u uw zoontje of uw dochtertje voor u? Uw kind gaat de trap van het
tehuis op, met de kameraadjes: hol klinkt het gepraat langs de hoge
witte muur. Ze vouwen hun kleren op de houten stoelen voor de ledi
kanten. Zie, daar ligt uw kind het derde bed links. Ja. uw eigen zoontje
is het, uw dochtertje. Welterusten kinderen, zegt de zuster. En het licht
gaat uit....
Probeert u zich eens
voor te stellen
Wy zijn in de Adriaanstichting
le Hilligersb-'rg geweest, aan het
wijde watei van de Bergse plas
Het is een tehuis voor gebrekki
gen, kinderen met vergroeide lede
maten, bewegingsstoringen. Wal
kwam daar vroeger van terecht?
Tegenwoordig worden ze hier als
het kan geopereerd en een paar
dagen na de operatie liggen ze al
weer in een klasje met leeftijdge
noten. Het onderwijs gaat verder.
Anders zouden ze jaren in een zie
kenhuis liggen en geheel ver
vreemden van het gewone leven.
Kinderai met totaal verkeerd ge
groeide handen leren hier schrij
ven. Men staat er versteld van hoe
ze het doen. Er zijn er bij, zó ge
brekkig, dat ze alleen de bewegin
gen van de mond onder controle
hebben. Met de pen in de mond
schrijven ze en ze schrijven uitste
kend ook. Vele, zeer vele gebrek
kige kinderen worden hier met
moderne leermethoden en vooral.,
met enorm geduld en grote liefde
zo ver gebracht, dat ze in de maat
schappij hun brood kunnen ver
dienen.
Op brancards
Als er in zo'n klasje tien kinde
ren zijn dan hebben ze allemaal
een ander gebrek. Sommigen zitten
in bankjes, ieder weer op een an
dere manier. Zeker de helft ligt op
een brancard, sommigen liggen zo
al jaren plat op de buik. En na de
lessen moeten alle kinderen naar
de eetzaal, later naar de slaapzaal
gebracht worden. De meesten zijn
volkomen hulpbehoevend. Bij alles
moeten ze worden geholpen. Be
grijpt u welk een eindeloos geduld,
welk een onuitputtelijke toewij
ding van de onderwijzeressen en
zusters wordt gevergd?
We zijn ook in, e^n inrichting
voor verwaarloosde kinderen ge
weest: Don Bosco te Scheveningen,
een katholiek tehuis. Aan „weg
lopen" denkt hier niemand. Deze
kinderen hebben het in de regei
veel beter dan ze het thuis ooit ge
had hebben, al beseffen ze niet wai
ze eigenlijk nog missen. Ze gaan
naar de lagere school, naar de Mu
lo, naar de H.B.S. of de vakschool
en ze hebben zakgeld, allemaal net
als de kinderen in de normale ge
zinnen.
Voor dit alles is geld nodig.
Voor de gebrekkigen, de zwakken,
de „misdadigen", de verwaarloos
den en voor al die andere catego
rieën die in de honderden tehuizen
in Nederland worden verpleegd.
Vele van die inrichtingen worden
gesubsidieerd. Maar van particulie
re zijde moet heel veel geld komen,
veel meer geld dan nu beschik
baar is.
Postzegels
Er wordt in deze dagen een be
roep op ons gedaan. De kinderpost
zegels zijn er weer en het betref
fende comité geeft ook fraaie
prentbriefkaarten uit, die een
mooie winst voor de kinderbe
scherming kunnen opleveren.
Koop die zegels, koop die kaar
ten
De schoolkinderen helpen ook
mee. Zij gaan huis aan huis en
nemen uw bestellingen op. Twee
honderdduizend kinderen doen
aan die actie mee en hun succes
overtreft de verwachtingen. Wij
hoorden van drie klassen, die sa
men voor duizend gulden hebben
verkocht.
Op 19 November is er een radio-
luisterwedstrijd, waaraan bekende
sportfiguren meewerken. Hoe meer
inzendingen met de 10 ct. extra
postzegel er binnen komen nue
meer geld dat betekent voor het
misdeelde kind. En de gewone
actie met de plaatselijke comité's
gaat op 14 November beginnen.
In 1947 bracht de actie 365.000
op, in 1948 f 565.000.Hoe zou
het dit jaar zijn? Zouden wij het
nu niet tot een millioen kunnen
brengen? Het aantal kinderen, dat
geholpen moet worden, loopt in de
50.000. Een millioen betekent dus
nog maar twintig gulden voor een
kind en voor een heel jaar.
Zouden wij met elkaar dat mil
lioen niet bij elkaar kunnen bren
gen? Denk nog eens aan uw eigen
kind, dat ge vanavond, naar bed
hebt gebracht en dat u morgen
ochtend weer vrolijk in de armen
vliegt. En ga dan eens na hoeveel
geld u voor kinderpostzegels
f/ng Mea.)
Duldi toch mei langer
die (otterende pl|nen. die
Uw leven vergallen en
U lot een hall mens maken-
Doe loch Iels legen die pl|n-
icheulen die U :o kwellen,
dai elke beweging U pllnkrampen geeltl
Bestrijdt de kwaal met AKKERTJES die de
gilUge stollco verwijderen .AKKERTJES'
werken rweel-bevorderend en zijn ideale
pt|nverdn|vers. ook bt| spit. spier en zenuw
pijnen Lel vooral op hei AKKER merk l
helpen direct
DE
KINDERKRANTN
Radioprogram uit Batavia
verschuift half uur
DEN HAAG Nu in verband met
de stroombeperking met ingang van
15 November de binnenlandse radio
stations van 16.3017.30 uur hun uit
zendingen zullen staken, zou daar
voor tevens de dagelijkse relayering
op golflengte 1875 meter en in de
meeste plaatsen via de derde lijn van
het radiodistributienet van het stryd-
krachtenprogramma uit Batavia ko
men te vervallen.
Met ingang echter van 15 Novem
ber zal het programma dagelijks
en f worden uitgezonden van 17 30 tot
-prentbriefkaarten kunt besteden. 18.00 uur. De golflengte blijft 1875.
VITALE VIJFENZEVENTIGJARIGE:
(Van een speciale verslaggever)
„Onze school heeft tegenwoordig een sterke „goodwill"
bij de toneelkunstenaars en bij de grote gezelschappen. Zij
verlenen ook bij ons a s. feest de meest mogelijke hulp".
Het was de heer W. Ph. Pos, directeur van de Toneel
school, welke dit jaar 75 jaar bestaat, die ons het boven
staande verklaarde, toen wij hem op zijn spreekuur deze
week overrompelden. De school heeft tijdelijk haar bekende
klassieke gebouw aan de Marnixstraat moeten verlaten
daar wordt terwille van restauratie en uitbreiding gebroken
en gebouwd en heeft thans haar tenten opgeslagen in
een van de smalle grijze huizen aan het Oosteinde (niet ver
van het Frederiksplein een huis, dat met de ene zijvleugel
loodrecht uit het grachtwater oprijst.
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG. Of de vacantie
toeslag van 2 pet. op de lonen en
salarissen, met een maximum van
f 50.in 1950 ook zal worden
uitgekeerd is nog onzeker. Deze
kwestie behoort tot het algemene
luonbeleid en daaromtrent kan de
Regering zich nog niet uitspreken.
Indien een eventuele maatregel in
deze zin voor 1950 ten behoeve
van particuliere werknemers zou
worden genomen, en in verband
daarmede ook voor het overheids
personeel, zal dit zo spoedig mo
gelijk bekend worden gemaakt.
Beperkte Rijkstaak bij de
burgerlijke lands
verdediging
(Van onze parlementaire redacteur
De minister van Binnenlandse
Zaken is van mening, dat met de
wettelijke voorbereiding van de
burgerlijke landsverdediging ge
wacht dient te worden totdat in
buiten- en binnenland ervaringen
zijn opgedaan op dit punt. De or
ganisatorische voorbereiding dient
voorshands beperkt te blijven tot
een kernorganisatie in verschillen
de gemeenten of groepen van ge
meenten. In de organisatie en
werkzaamheid van beschermings
diensten zal ook in ruime mate
een taak voor particuliere organi
saties zijn weggelegd. Naast de ge
meentelijke en regionale samen
werking heeft het Rijk slechts een
beperkte taak.
Binnenkort zal een wetsontwerp
ingediend worden, dat tot strek-
hing heeft twee uitzonderingstoe
standen mogelijk te maken, welke
vallen onder de pas in de Grond
wet gebrachte z g burgerlijke
staat van bel 'de toestand
van verlv o v, ./.aamheid en
de burgerlijke uitzonderingstoe
stand.
Elke week ander
lesrooster
Vroeger had de Toneelschool zo
veel vertrouwen niet Wie her
inner zich niet de felle aan
vallen en schimpscheuten van
een Barbarossa! Deze gevreesde
criticus scheen te geloven, dat het
ware talent bij een schoolopleiding
alleen maar te vervormen en niet
te leiden viel. Dit verzet, dat bij de
oude toneétfótten algemeen was,
maakt duidelijk hoever de oprich
ters nu 75 jaar geleden hun tijd
vooruit waren!
Na het heengaan van prof. Walch
was het vertrouwen wel een beet
je getaand, zonder dat men daar
van iemand persoonlijk de schuld
kan geven. Aldus de heer Pos.
Maar nu is dat weer hersteld.
Bij zbn komst heeft de nieuwe
directeur een aantal nieuwe leer
krachten aan de school verbonden:
Ank van der Moer, Ben Groenier,
Fred. Sterneberg, Arend Hauer,
Frits van Dijk, Nan Bentz v. d.
Berg en voor de voordracht Henk
Schaer. Van de oude opleiders is
Joh. Fiolet, die les in toneelspel
geeft de enige die is gebleven.
„Moeten alle lessen gevolgd
worden, of zijn er ook, die faculta
tief zijn?"
„Geen enkele. O ja, vergeet u de
lessen van het echtpaar Jodjana
niet, dat geeft bewegingsleer en
daar ben ik erg op gesteld.
„Hoeveel leerlingen heeft u op 't
ogenblik en waar komen ze van
daan?"
„Wij hebben er momenteel 25,
die uit alle windstreken hierheen
komen, een niet gering aantal uit
het Zuiden, en zij zijn gerecruteerd
uit alle kringen. De meesten gaan
hier wonen, want heen en weer
reizen is alleen maar voor een en
keling mogelijk. Vergeet u niet: de
lessen beginnen 's ochtends al om
negen uur."
„Hoe kan dat, terwijl de meeste
docenten aan gezelschappen wer
ken, die zoveel reizen?"
„Dat is heel ongelijk. Maar wij
maken elke week een totaal ander
lesrooster."
„Zijn er normen van toelating?"
„De jongelui moeten tenminste
17 jaar zijn en 4 jaar Mulo hebben
gehad. Liefst hebben wij oud-
HBS-ers rf Gymnasiasten, maar
te eisen is dat nog niet. Wel moe
ten zij een hanteerbare kennis heb
ben van moderne talen. Anders
worden ze verplicht tot bijwerken.
Voor wat Frans betreft kan dat op
de school."
„Is er niet nog een tweede selec
tie voor de pas toegelaten scho
lieren?"
„Omdat wij beseffen, dat er bij
een eerste test gemakkelijk vergis
singen kunnen plaats hebben, stel
len wij met Kestmis voor de eerste-
JODJANA doceert bewegingsleer.
Voor de toekomstige acteurs en
actrices van groot belang
r"
GRIMEREN is
een heel moeilij
ke kunst, die
lang niet mee
valt. Wim Ves-
seur is onver
moeibaar bij het
geven van aanwijzingendie
de leerlingen dan op hun beurt
weer in practijk moeten bren
gen.
jaars vast, wie op de school kun
nen blijven, wie niet.
In de eerste klass^ bepalen wij
ons tot zeer elementaire oefenin
gen, gebaseerd op Stanislawsky.
De leerlingen krijgen nog geen
rollen te spelen, maar treden wel
in kleine sketches en scènes op,
mogen een monoloogje zeggen etc.
In de tweede klas de spreiding.
Daar beginnen de oefeningen in
DIRECTEUR POS:
„Vertrouwen van acteurs en van
gezelschappen
klassiek en modern spel, in treur
en "blijspel, in zo groot mogelijke
veelzijdigheid, om ze met alle
facetten van het toneel kennis te
laten maken. In de derde klas sluit
het onderwijs geheel aan op de
persoonlijkheid van de leerlingen,
en wordt het repertoire zoveel mo
gelijk in overeenstemming met hun
bizondere aanleg gekozen. Op de
verantwoordelijkheid tegenover
het vak en zijn eisen valt het volle
accent. Wij zijn ons bewust, dat 'n
3-jarige opleiding niet anders dan
een grondslag kan zijn, geen op
bouw."
„Wordt het aan de leerlingen
toegestaan bij de voorstellingen
van gevestigde gezelschappen mee
te werken?"
„Voor hen, die 't materieel no
dig hebben, ja; mits ik er van op
de hoogte ben, en het gezelschap
moet van een behoorlijk artistiek
gehalte zijn."
„Hoe is de geest?"
„Allerplezierigst. Wij vormen
eigenlijk één grote familie. Eens
in een jaar proberen wij ook een
voorstelling naar buiten te geven.
Van de Midzomernachtdroom ver
leden jaar gaven wij 12 voorstel
lingen. Dit jaar staat Noë van
André Obey op 't programma. Zo
leren de jonge spelers een ensem
ble vormen en de leerlingen van
de Amsterdamse middelbare scho
len, waarvoor wij optreden, maken
kennis met het werk van de
school. En het fonds wordt ver
sterkt ten bate van onbemiddelde
leerlingen. Voorts geven wij een
uitvoering bij het openbaar eind
examen tot dusver, behalve in
Amsterdam, in Haarlem cn bij De
Plankeniers, maar wij willen onze
reizen ook verder uitstrekken
„Hoe is Uzelf tot dit werk geko-
komen?"
„Ik ben Neerlandicus en volgde
de lessen van Balthazar Verhagen
is dramaturgie en de techniek van
het drama, 't Volgend jaar ga ik
zelf waarschijnlijk die lessen geven
aan de Amst. Universiteit. Ik voel
de mij altijd tot toneel aangetrok
ken, schreef ook enkele toneelstuk-
Ken. waarvan een in 1940 door het
U.S.T. in Utrecht op de planken is
gebracht".
Toen wij de eenvoudige di
rectiekamer verlieten troffen wij
in de wachtkamer een blonde jon
geman, die een prospectus vroeg.
Wij keken hem onderzoekend aan,
Een toekomstige Louis Bouwmees
ter of een nieuwe Van Dalsum?
Weten doe je zoiets nooit...!
Voorlopig ging hij met het pros
pectus en niet zijn droom naar
huis!
HEB je wel eens een struis
vogel gezien? Nu, maar je
weet dan toch dat struisvogels
geweldig grote dieren zijn. die
kanjers van eieren leggen. Er
was eens op een keer een moe
der struisvogel, die een ei had
gelegd. Het was in het wild, niet
in de dierentuin, het was in de
echte woestijn, waar hier en
daar een bosje stond.
Dit was het allereerste ei van
moeder struisvogel en ze was er
bijzonder trots op. Wie legt er
zulke grote eieren, riep ze de
hele dag.
Wie heeft zo'n prachtig ei ge
legd als ik. Niemand. Het is het
grootste ei van de woestijn!
Moeder Struisvogel maakte zo
verschrikkelijk veel lawaai en
rumoer, dat de andere dieren in
de buurt kriebelig en prikkel
baar en humeurig werden. Daar
waren de olifant en het luipaard
bijvoorbeeld en ook nog de giraf
fe. ze vonden het onnodig om
zoveel drukte te maken om een
ei.
Hou je toch stil, zeiden ze
tegen moeder Struisvogel, we
hebben het al gehoord, hoor, het
is mooi.
Maar, ach. de struisvogel hield
niet op en bleef maar drukte
maken. Toen werden de andere
dieren boos en verzonnen een
plan. We zullen haar het ei af
nemen, zeiden ze. En luister maar
eens, hoe ze dat deden.
OP een nacht, toen moeder
Struis bij haar ei zat te sla
pen, hoorde zij plotseling een
ontzettend lawaai. Een brullen
en trompetten en schreeuwen!
Moeder Struisvogel stak haastig
haar kop in het zand want dat
doen alle struisvogels als ze
schrikken.
En to<*n het stil werd cn ze
haar kop weer oplichtte, toen
was haar ei verdwenen. Dat was
verschrikkelijk. Wie had het ge
daan?
Nu, je begrijpt het wel, dat
hadden die drie dieren gedaan.
De olifant, het luipaard en de
giraffe. Ze hadden het meegeno
men naar een dichte doornstruik
en daar zaten ze nu te beraad
slagen.
Het moet toch worden uitge
broed, zei de olifant, dat zal ik
wel doen. Ben je mal. zei het lui
paard. je bent veel te zwaar, je
zult het kapotdrukken, ik zal het
uitbroeden. Nee. zei de giraffe,
jij bent veel te wild, je zult het
breken, laat mij het maar doen.
En zo kregen ze ruzie en heel
erge ruzie ook. Eindelyk zeiden
ze- Weet je wat, we zullen het
gewoon aan moeder Struisvogel
vragen, zij weet toch het beste,
hoe het moet worden uitgebroed.
Ze gingen met het ei naar
moeder Struisvogel, die daar
midden in de woestijn zat te
treuren. Toen ze het ei voor haar
neerlegden, was zij zo blij. dat ze
helemaal niet wilde luisteren. Ik
heb mijn ei weerom! snikte moe
der Struis. Ik heb mijn eigen
lieve struisvogel ei weer. En ze
ging er op zitten en de drie die
ren moesten beteuterd toekijken.
Na een poosje gingen ze dan ook
maar weg. En moeder Struis
broedde hzar mooie grote ei uiL
Er kwam een jonge struisvogel
tevoorschijn, ze leefden heel ge
lukkig in de woestijn en als ze
niet dood zijn, leven ze nu nog.
(pkinA J'S^Adinand
TEEN je het land van Kanebberdebebben?
I\ Het land waar de mensen vleugeltjes hebben?
Het land, waar iedereen vliegen kan,
de bakker, de slager, de timmerman
dn schooljuffrouw en de onderwijzer,
en zelfs de keizer, ja zeker, de keizer!
Zijn vleugels zijn groter dan die van de rest
h\) vliegt ook het hoogst en hij fladdert het best!
De keizer heeft dochters, de keizer heeft zonen
die ook in Kanebberdebebben wonen,
zijn jongste zoontje, dat is een bandiet!
die leren moet en h\j doet het maar niet.
H(j fladdert maar rond boven huizen cn bomen
op plaatsen waar prinsjes gewoonlijk niet komen,
Hij vliegt maar, hij vliegt maar, de keizer roeptOch,
waar vliegt die vervelende Ferdinand toch?
A/1 AAR wat hij ook moppert en bromt, de keizer
1 1 die Ferdinand wordt maar geen ziertje wijzer.
De vorige week vloog hij tegen een kerk
en kwam weer naar huis met een hangende vlerk.
Vanmorgen is hij verkeerd geland
en viel in de modder, die Ferdinand.
Er kwam een lakei die het net zag gebeuren
en die hem weer naar het paleis moest sleuren.
De keizer zei: Bah, ben jij nu mijn zoon?
vooruit, in het bad en maak je weer schoon,
en jongen, nu neem ik je nog tot je straf
voor veertien dagen je vleugeltjes af.
Dat was een verdriet, dat was een verdriet!
Wij mensen in Holland begrijpen dat niet.
Dat voelt men alleen in Kanebberdebebben,
waar alle mensen vleugeltjes hebben.
.J
Er is ontspanning in de lucht. Na
dat Stalin opruiming heeft gehouden
onder de kostbedervers in het Po
litburo. is Malenkow zijn man. En
Malenkow heett op de verjaardag
van de communistische revolutie
vrede verkondigd. Tegelijkertijd
heeft Wysjinsky te New York, op
dezelfde dag. herstel van vriend
schap met Amerika bepleit. Is het
om ons in slaap te wiegen? Dat gaat
niet goed. vooral wat de rede van
Malenkow betreft, zonder dat men
het Russische volk tegelijkertijd ver
dooft. Want met het voorhouden
van oorlogsgevaar heeft dit ertoe
gebracht moeten worden zich te on
derwerpen aan alle inspanning en
ontbering, die zijn machthebbers op
eisen Wordt dit gevaar geloochend,
dan vervalt ook de prikkel, waar
mede het Russische volk tot nog toe
opgedreven is. Malenkow moet dus.
bereid tot verminderde oorlogsvoor
bereiding, hebben gesproken.
In Duitsland hebben de Russen
hun grote plan van de stichting van
een volksdemocratie, van een vazal
staat dus voor het hele rijk. opge
geven Dit moest wel, nu gebleken
was, dat de Russen niet by machte
waren de westeiyke geallieerden uit
Berlijn te verdrijven. Ook was de
stemming er niet rijp voor, zelfs niet
in Oost-Duitsland. West-Duitsland.
dat bovendien buiten de Russische
greep ligt. bleek hopeloos afkerig.
Moskou liet daarom, vastberaden, de
illusie van een Duitse „volksdemo
cratie" varen. De republiek van Piek
doof/
M. v. Blankenstein
kreeg niet wat haar beloofd was.
Rusland zou haar erkennen, vrede
met haar sluiten, en onmiddellijk
reeds diplomatieke betrekkingen
met haar aanknopen. Maar dat is
niet overeen te brengen met poging
tot toenadering tegenover de wes
telijke wereld Opdat geen misver
stand meer mogelijk zou zijn, be
noemde daarom Moskou generaal
Tsjoeikow tot hoofd van de contröle-
commissie over de Oost-Duitse staat.
De Rijn Is de drukst bevaren ri- een vrye dag per week, en meer. De Noordzeehavens genieten by de be-
vicr ter wereld, al eeuwen lang. En vraag is slechts, of het bedryf deze zettingsautoriteiten nog steeds de
eeuwen lang is er enige deining on- lasten dragen kan De binnenvaart, voorkeur boven Rotterdam, voor-
der hen. die op de Rijn varen en die ontstaan in een tijd toen niemand heen de grootste transito-haven van
anderszins met de Rijnvaart te ma- zich om sociale vraagstukken druk het continent,
ken hebben. Het is begonnen in de maakte, komt in deze moeilijk met
Middeleeuwen, toen ridders tollen zijn tijd mee. Landbouw, handel en Dit alles ls niet slechts een nadeel
stichtten langs de rivier. Sedertdien industrie kunnen rationaliseren, voor de Nederlandse binnenvaart,
zyn besluiten genomen, s
decreten uitgevaardigd,
conferenties belegd en
tractaten opgesteld,
maar de deining is ge
bleven, tot in onze dagen
toe. In de loop van de
vorige week zijn ver
tegenwoordigers van de
oeverstaten byeen geweest. Er
het bevat ook tal van
economische paradoxen.
Het is dwaas, dat de
Rotterdamse havens met
Marshall-hulp zyn her-
5teld maar dat uit po-
j litieke overwegingen
Hamburg en Bremen
Rijn- waardoor sociale maatregelen eco- worden gebruikt voor de transito,
Het vlot niet met West-Europese
samenwerking op de Rijn
gesproken over de sociale voorzie
ningen van het personeel op de Rijn-
is nomisch mogelijk worden. Een schip die Rotterdam zo nodig heeft. Om-
kan hoogstens gemotoriseerd wor- gekeerd is het een ongerymdheid,
den (en dat is al lang geleden ge- dat, terwijl de samenwerking tussen
vaart Er is eenstemmigheid bereikt beurd* verder valt cr bitter weinig de West-Europese landen dringend
over het toepassingsterrein voor meer te rationaliseren. Waaruit geboden ls, om politieke redenen
zouden de sociale voorzieningen vooral, deze samenwerking
toekomstige overeenkomsten en om
trent bepaalde sociale verzekerm- moeten worden bekostigd?
gen, die uniform moeten worden ge
regeld. Maar over de algemene
de
economische kwesties, die met de
Rynvaart samenhangen, maar niet
Voor Nederland is de Rynvaart tot stand schijnt te kunnen komen.
clausules is men het niet eens gc- zeer belangrijk. De deviezenop-
worden. De conferentie is uiteen ge- brengst is voldoende om de helft raad van Mr. K. P. van der
gaan met als laatste besluit: We van onze broodtarwe-import te be- Mandele. om een Stichting te vor
komen op 5 December wéér bijeen, talen. Eigenlijk zou de Nederlandse men> die het verkeer op en de ver-
Rijnvaart alles moeten doen om de betering van de Rijn zou kunnen
problemen tot een minimum aantal stimuleren, die bovendien regelend
te reduceren. Daar is echter geen zou kunnen optreden bij grote ver
onder- sprake van. Er is een tegenstelling schepingen en die zou bestaan uit
f"- vertegenwoordigers van alle Rijn-
Dit is een teleurstellend bericht.
De sociale voorzieningen van het
personeel zyn maar een
deel der zaken, die regeling be- reders-particulieren. Er is een te-
hoeven. Een penibel onderdeel wel- genstelling georganiseerden-onge- óevèrttaten^ móest"maar zospocdi'g
iswaar, met tal van schier onop- organiseerden. Deze versplintering mogelyk worden opgevolgd. Daar-
mee zou Nederland zeer gebaat zyn,
maar Nederland niet alleen. Het zou
een belangryk onderdeel kunnen
Er zijn ook problemen, waarby vormen van de West-Europese sa-
losbare moeilijkheden, maar als men leidt tot onderbiedingen, schadelyke
zelfs hier niet uit kan komen, hoe practyken, die dc markt bederven,
moet het dan wel gaan met al die
andere, vooral de economische kan
ten van het vraagstuk? Nederland lydelyk moet toezien: de menwerking, waarby de economie
De voorstellingen ten aanzien van concurrentie wordt steeds groter, de politiek een grote dienst zou be
de sociale voorzieningen, die te Ge- andere landen lichten de hand met wyzen. Niet voor niets heeft mr
nève in behandeling zijn gekomen, vroeger gesloten overeenkomsten, Van der Mandele de toezegging
zien er ogenschijnlijk zeer gunstig het buitenland poogt (na-oorlogs ontvangen, dat ieder goed uitge-
uit: voldoende vrije tyd, een redelyk verschijnsel) zelf te doen wat het werkt, betrouwbaar plan aanspraak
aantal werkuren per week. vacan- vroeger aan anderen (byvoorbeeld kan maken op hulp van Marshall-
tie, toeslagen bij extra prestaties, Nederland) overliet, de Duitse gelden.
daarvoor be-
werd de gc-
toe oostelijk
Een diplomaat was
loofd. Maar gegeven
neraal, die tot nog
Duitsland als hoofd der bezetting
heeft geringeloord. Arme Pieck!
Rusland is begonnen aan een rea
listische politiek, teneinde een afge
bakende positie te hebben tegenover
het Westen, wat de basis moet we
zen van iedere bespreking Daar
voor heeft het nog meer illusies
moeten verstoren dan die van de
OostDuitse communisten. Polen
heette de trouwe bondgenoot van
Rusland Het stond stevig aan de
kant van de Kominform, zo was de
voorstelling. Maar Moskou heeft te
allen tijde, even goed als wy, ge
weten dat de haat tegen Rusland,
die een Poolse overlevering ls. nooit
feller heeft gegloeid dan in deze
periode, na het verraad van 1939,
toen Moskou Polen, waarmede het
een verdrag van non-agressie had,
in de rug viel. cn na hetgeen de
Russen ook by cn na de bevryding
de Poolse intelligentia hebben aan
gedaan. Met de Polen moet men dus
voorzichtig wezen. Zij zijn vermaard
door menige desperate stryd voor
hun vrijheid. En door Polen lopen
de Russische verbindingslynen naar
het Westen. Zolang Moskou een fan
tastische internationale politiek
voerde, kon het de Poolse illusie by
zyn mensen laten voortbestaan.
Maar nu is een consolidatie van de
internationale betrekkingen van het
Kremlin aan de orde. Nu moet men
solide grond onder de voeten heb
ben. Moskou heeft dus militair de
hand gelegd op Polen. De Poolse
regeerders, die daardoor in de reuk
van Quislings zullen komen bij de
meerderheid van hun volk, hebben
een Russische maarschalk moeten
„aanvragen" als bevelhebber van
hun leger cn minister van oorlog
tegelijkertijd. Hebben zij dat waar
lijk gedaan? Zij durven het in ieder
geva] niet tegenspreken, en dragen
dus de kwade schijn, een Russische
gouverneur zelf te hebben binnen
gehaald.
Maarschalk Rokossowsky is te
Warschau geboren. Dat is Juist Hij
heet nu zoon van een arbeider.
Maar werden Pools.' arbeiderszonen
officier in het leger van de tsaar,
zoals Rokossowsky is geweest? Hij
is, als zovele Polen, onder wie Wys
jinsky, geheel verrussischt Hij was
bevelhebber in het Russische leger,
toen de Russen Polen in de rug
vielen. Hij was ook Russisch officier
toen na de eerste wereldoorlog.
Rusland met Polen in oorlog was
Wat beslissend moet zijn voor ieder
oordeel over 't geval is, dat de maar
schalk twee ambten verenigt, die
niet bij elkaar horen. Als minister
van Oorlog heeft hij zeggenschap
over de Poolse oorlogsindustrie, kan
hij de Poolse staalindustrie haar
productie voorschrijven. Ook de
spoorwegen kan hy de wet stellen.
Polen heeft feitelijk een Russische
militaire gouverneur gekregen, zoals
in de dagen van de tsaristische on
derdrukking Dat het een Pools re
negaat is, die aan het einde van de
eerste wereldoorlog niet. zoals tal
loze Poolse officieren, in de dienst
van zyn geboorteland is getreden,
maakt het geval niet beter voor de
Poolse patriotten.
Men ziet. zoals Moskou door de
benoeming van Tsjoeikow alle slui
ers, die zijn politiek bedekten, heeft
laten vallen, zo heeft het dit ook
ten aanzien van Polen gedaan. Nu
het consolideren moet, wil het zeker
heid hebben ten aanzien van zijn
greep op Polen. In Polen moet geen
Tito kunnen opkomen En liefheb
bers voor de positie zijn er zeker te
over
