31 December24 uur
Meer Amerikanen naar hier
buiten vaeantie-seizoen
Ken jaar geëist tegen
ambtenaar „kunstbezit
«1750 20/5
M°LÏSj)DEKENs4ï}
\I»00>I.1>1UISM\W
Intensieve propaganda voor
speciale tochten
Belangstelling
groeiende
De pacificatie wordt niet
onpartijdig toegepast
Museum Staatsbosbeheer is
weer opengesteld
BON
Ussl h&U sm iswpm...
f 1,-
4
Vrijdag 16 December I949
JÏTASÏEDETSEN
9.00 X 150 cm.
"ZWARE FA
215 x I70 cm'
15 x 170 cm.
,™™ons55°ip»s~mM-
2 persoons
R. SNELLING
L. SNELLING-PIETERS
Villastraat 12 p.f.
Wij wensen familie, clientele en bekenden een gelukkig
nieuwjaar.
ANTON DUIZING,
Parkerweg 96 Juwelier
Familie, vrienden en kennissen een gelukkig nieuwjaar.
C. BERG
K. Hoogstraat 12
Aan familie, vrienden en cliën
ten een voorspoedig 1950.
A. TERPEN,
Comestibles - Kruidenierswaren
Domstraat 37
Aan familie, vrienden en be
kenden een gelukkig 1950.
A. DE WIT
W. DE WIT-BIK
Groensingel 120
Onze beste wensen aan fa
milie, cliëntele en vrienden
voor 1950.
K. DE BLOEM.
Groenten - Fruit
Staalweg 78
Bij de aanvang van het nieuwe
jaar onze hartelijke geluk
wensen aan onze familie,
vrienden en bekenden.
J. SPRINT
A. SPRINT-VOS
Loofweg 57
A. DE BONS,
Drogisterij
Drlehoekstr. 12 p.f.
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG. Als we in de toekomst meer Amerikanen als tourist naar
Nederland willen trekken moeten we trachten er zo veel mogelijk buiten
de maanden Juli en Augustus hier te halen. In deze maanden zitten onze
hotels al vol. met landgenoten en vreemdelingen, maar gedurende de rest
van het jaar hebben vele hotels weinig te doen.
In verband daarmee voert Nederland op het ogenblik in Amerika een
intensieve off season-propaganda Er zijn namelijk genoeg Amerikanen,
die Europa willen zien maar met hun vacantie niet aan de maanden Juli
en Augustus gebonden zijn. Op deze wijze bevordert ons land dus de „va-
cantie-spreiding" voor vreemdelingen.
Nieuw Eerste Kamer-lid
DEN HAAG De voorzitter
van het centraal stembureau heeft
in de vacature mr. G. E. van Wal-
sum (Partij van de Arbeid) be
r.oemd verklaard tot lid der Eer
sste Kamer dr. F. Wibaut te Am
sterdam
Europa is voor zeer velen van de
150 millioen inwoners van de Ver
enigde Staten een interessant ge
bied. niet alleen om ontspanning te
zoeken maar ook om nieuwe erva
ringen op te doen en hun vakken'
nis uit te breiden. Daarvan zal ook
Nederland in toenemende mate ge
bruik moeten maken en de eerste
schreden op deze weg ziin door de
Algemene Nederlandse Vereniging
voor Vreemdelingenverkeer al ge
zet.
Tulpentochten
Behalve een aantal trips voor
Amerikaanse boeren, georganiseerd
door de landbouworganisaties, zijn
er de laatste iaren op initiatief van
de ANVV zogenaamde tulpen-toch
ten gehouden, die werden geëx
ploiteerd door een aantal reisbu
reaus. In Amerika koopt men liefst
een ..package-tour", die als in een
„pakketje" alles bij elkaar netjes
levert. Óok de tulpen-tochten wa
ren van dit slag. Ze hebben nog
wel geen duizenden Amerikanen
hier gebracht, maar er is toch al
een aardige groei in het aantal.
De eerste tulpen-tochten in 1947
brachten negentig Amerikanen
naar Nederland, maar in 1948 lok
ten ze er al 180 naar ons land. dit
jaar was het aantal al tot vierhon
derd gestegen en in het volgende
jaar worden er alleen voor deze
tochten minstens vierhonderd ver
wacht.
Het belangrijke is. dat men deze
tochten in het voorjaar, als de bol
lenvelden in bloei staan, kan orga
niseren. In deze tijd van het jaar
yhebbep de hotels nog ruimte ge
noeg. kan men de vreemdelingen
dus behoorlijk ontvangen, terwijl
de exploitanten inkomsten krijgen,
die ze anders niet zouden hebben
gehad. En zo komen er in Neder
land dollars binnen, waar we an
ders koud van zouden zijn geble
ven.
Natuurlijk laat men op de tul
pentochten niet alleen de bollen
velden zien. maar komen ook tal
van andere bezienswaardigheden
van ons land aan de beurt. Zo zal
het ook zijn bij de andere off sea-
son-tourt. die men nu aan 't voor
bereiden is.
Tuin en landschap
De'zgn. garden- and landscape
tours. die de bezoekers in de eerste
plaats met onze tuinarchitectuur
en ons landschapsschoon in aanra
king moeten brengen, worden in
Juni gemaakt. Ei staan er voor
1950 drie op het programma, die
acht dagen duren. Als er belang
stelling genoeg is komen er natuur
lijk meer en ze worden op het
ogenblik aan de overkant van de
oceaan al druk ve) kocht.
De propaganda richt zich in de
eerste plaats tot de zgn. garden
clubs in Amerika, waarin vooral
veel vermogende dames verenigd
zijn. die van tuinieren hun liefheb
berij hebben gemaakt, onderlinge
wedstrijden houden enz. En er is al
gebleken, dat deze dames veel be
langstelling voor Nederland heb
ben.
De tochten beginnen in Amster
dam. waar de plantsoenen worden
bezichtigd, leiden over Aalsmeer,
met de bloemenveilingen en de
kassen, dooi de Haarlemmermeer
naar Haarlem en Santpoort, waar
ook musea en kastelen worden
..gedaan" De volgende dag gaan
de touristen langs de Vecht, bezoe
ken o.a. het kasteel Siipenstein.
dineren bii Öamdorf in Laren en
gaan in Hilversum het raadhuis
van Dudok en de studio's bekiiken.
De derde dae ziin de „Hoge Velu-
we" en de buitenplaatsen van de
provincie Utrecht aan de beurt en
gaat men tenslotte in Sonsbeek te
Arnhem een avondfeest houden.
De vierde dag leidt langs de Velu-
wezoom en de vermaarde kastelen
van de Achterhoek. De vijfde dag
komen behalve Staphorst de kwe
kerijen van Dedemsvaart aan de
beurt, het Uddelermeer kasteel
Staverden. Spakenburg Amers
foort en aan het eind van de dag
Den Haag Den Haag met het
Westland en Scheveningen maken
de tocht tenslotte vol.
Zo zijn er ook off season-tours in
voorbereiding om de Amerikanen
de voor hen interessante „kleine"
industrie van Nederland te laten
zien (de zgn industrialtours) en
tochten op het gebied van de archi
tectuur. zowel technisch als ar
tistiek.
Een superfort van de Ameri
kaanse luchtmacht is te Roswell
(Nieuw Mexico) neergestort en in
brand gevlogen. Het toestel vloog
tegen een windmolen, op, toen het
wilde landen. Vijf doden en vier
gewonden.
IjsvogelsAntwerpen 82
AMSTERDAM. De Ijsvogels
hebben de Donderdag in de Apollo-
hal te Amsterdam om de West-
Europa-Cup gespeelde ijshockey-
wedstrijd tegen Antwerpen met
82 gewonnen. Tussenuitslagen
0—2, 3—0 en 5—0.
LONDEN. Voor de tweede
ronde van de Engelse Cup werd
Donderdag de wedstrijd Norwich
City—Hartlepools United overge
speeld. Norwich won met 51. Nor
wich City komt nu ln dc derde ron
de uit tegen Portsmouth op het ter
rein van de laatste.
BONN. Vice-admiraal J M.
dc Booy heeft heden zijn geloofs
brieven overhandigd op het hoofd
kwartier van de geallieerde hoge
commissarissen voor West-Duits
land. Hij is de eerste officiële Ne
derlandse diplomatieke vertegen
woordiger in Duitsland sedert de
oprichting van de West-Duitse
staat.
Oplichting en verduistering maar
stichting medeverantwoordelijk
(Van een onzer verslaggevers)
De arrestatie in Mei 48 van de
ambtenaar van de Stichting Ne
derlands Kunstbezit, de 23 jarige
J L van W uit Voorburg, leidde
indertijd tot een stroom van ge
beurtenissen, waaruit bleek, dat
men met een ingewikkelde affaire
met schilderijen van oude meesters
te doen had. Van W. had zich gis
teren voor de rechtbank te verant
woorden. Hem was onder meer
verduistering van aardewerk en
schilderijen en oplichting ten laste
gelegd Het meest sensationele feit,
dat volgde op van W's arrestatie,
Het openbaar onderwijs in
de verdrukking
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. Wanneer In het parlement over de pacificatie ge
sproken wordt bedoelt men de gelijkstelling tussen bijzonder en openbaar
onderwijs, waardoor in 1920 een einde werd gemaakt aan de schoolstrijd.
Dat er niettemin b\j ieder onderwijsdebat in de Volksvertegenwoordiging
over de toepassing van de pacificatie door de voorstanders van het open
baar onderwijs geklaagd wordt, bewijst, dat het met de gelijkstelling,
welke door de voorstanders van het openbaar onderwijs destijds loyaal is
aanvaard, niet in orde is.
Een opmerkelijk voorbeeld daar
van hebben de heer Van S 1 e e n
Arb.en mevr. Fortanier-de
VV i t V en D.) aangevoerd. Het ge
meentebestuur van Heer in Limburg
heeft geweigerd een openbare school
Veel natuurschoon binnen
te bewonderen
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT. Na een sluiting
van tien jaar kon het museum van
het Staatsbosbeheer aar de Museum
laan eindelijk, in Augustus van dit
jaar, weer voor het publiek toegan
kelijk worden gesteld. Er is weinig
ruchtbaarheid aan deze heropening
gegeven en het zal vele Utrechters
zijn ontgaan, dat men sinds enkele
maanden weer in de gelegenheid is
tal van interessante bijzonderheden
over natuurschoon en de Nederland
se bosbouw irr eigen stad te aan
schouwen.
Tot de sluiting van het museum
besloot men in de onzekere mobili-
satiedagen van 1939. In de oorlog,
toen de administratieve werkzaam
heden van Staatsbosbeheer belang
rijk werden uitgebreid, verhuisde
de inboedel van het museum naar
de zolders van de veeartsenij-hoge-
school. Thans kan men er echter
weer terecht op Maandag, Woens
dag en Vrijdag, 's morgens van 10
tot 12 en 's middags van 2 tot 4.30.
In de Kerstvaeantie. van 27 t.e.m.
31 December en van 2 t.e.m. 7 Janu
ari, is het museum bovendien de
overige werkdagen nog opengesteld
op dezelfde uren De toegang is gra
tis, op aanvrage wordt men door
een deskundige rondgeleid.
Onder leiding van de adjunct-
houtvester ir. W. L. Jansen, die be
last is met de zorg voor het muse
um, hebben wij Woensdagmiddag
een rondgang gemaakt. Er zijn drie
afdelingen In de eerste, die van de
fauna in ons land, trekt direct een
prachtig diorama van het duin- en
strandvogelleven de aandacht.
Voorts vindt men er een uitgelezen
collectie vogeleieren, opgezette vo
gels zoogdieren en reptielen.
Bij de gesteenten en fossielen
treft men ook veel bezienswaardigs
aan, o.a. een 3 a 4000 jaar oude ber-
kenstam, die uit de Drentse veen
gronden is opgegraven.
Van de derde afdeling, die betrek
kin heeft op de houtgewassen, trek
ken vooral 'n model van een houts
koolbranderij de verschijnselen van
verschillende boomziekten en aller
lei merkwaardige vergroeiingen de
aandacht.
Ir. Jansen gaf nog enkele belang
wekkende cijfers over de bebossing
in ons land die een oppervlakte be
slaat van 250.000 ha„ ofwel 1Y,
van ons grondgebied. Gedurende de
oorlog ging hier ongeveer een tien
de deel van verloren. In de moeilij
ke jaren van brandstoffenschaarste
werd door de burgerbevolking
alleen al 6G00 ha gekapt en 1.000.000
m3 opgestookt.
Een van de vele bezienswaardig
heden in het museum van Staats
bosbeheer: een sierlijke ree voor
een natuurgetrouwe schildering
van het loofhout.
in die gemeente in te richten, of
schoon voor plm. 150 kinderen een
dergelijke school werd begeerd.
„Laat die kinderen maar naar Maas
tricht ter openbare school gaan,"
redeneerden de vroede vaderen van
Heer. De afstand van 6 km is niet
onoverkomelijk. Het beroep van de
ouders bij Gedeputeerde Staten over
onjuiste toepassing van de Lager
Onderwijswet werd afgewezen en dc
minister bekrachtigde dit stand
punt.
In Spaarndam, een dorpje, beho
rende tot de gemeente Haarlem,
werd de behoefte gevoeld aan een
katholieke lagere school. Er was
geen sprake van, dat het aantal kin
deren, dat in een gemeente als
Haarlem voor de stichting van een
bijzondere school wordt vereist, bij
elkaar kon worden gebracht. Doch
bij Koninklijk Besluit werd voor
Spaarndam vastgesteld, dat niet
125, doch 45 kinderen voldoende
zouden zijn voor de stichting van
een kath. school. De namen van 45
kinderen werden overgelegd, doch
25 daarvan bleken reeds in Haarlem
een kath. school te bezoeken, op een
afstand van 3 km. Op die grond
wees de gemeenteraad van Haarlem
de aanvraag af. Doch nadat de be
roepsinstanties waren doorlopen be
sliste in dit geval de minister, dat
te Spaarndam een kath. school mag
worden gesticht, omdat hier sprake
is van een kleine dorpsgemeenschap,
waarin zodanige school op haar
plaats is.
Minister R u 11 e n, die met het
geval klaarblijkelijk een beetje ver
legen zat, gaf de raad, dat de voor
standers van een openbare school
in Heer hun aanvraag maar moes
ten herhalen. Sedert de eerste aan
vrage was er nl. een kleine wijziging
ln de wet aangebracht, waardoor
hun kansen waren vergroot.
Mevr. Fortanier sprak er
haar teleurstelling over uit, dat de
minister niet ronduit gezegd had,
dat de gang van zaken in Heer hem
niet bevredigde en dat hij een nieuw
onderzoek zou instellen. Deze uit een
gekrenkt rechtsgevoel voortvloeien
de opmerking ontweek de minis
ter door te antwoorden, dat dit
nieuwe onderzoek ongetwijfeld zou
komen, omdat men van de andere
kant wel niet stil zou zitten.
Het was jammer, dat voor de mi
nister het „gelijke monniken, ge
lijke kappen", waarop de heer Van
Sleen zich had beroepen, blijkbaar
geen geldigheid heeft.
was ongetwijfeld de arrestatie van
de directeur van het Mauritshuis in
Den Haag, tevens directeur van de
Stichting Nederlands Kunstbezit.
Hij werd echter weer spoedig vrij
gelaten. Het bleek dat een Dierense
kunsthandelaar tijdens de bezettf'ff
voor een groot bedrag schilderijen
naar Duitsland had verkocht, maar
deze na de bevrijding weer zonder
kosten had teruggekregen. Het be
trof hier o.rn. twee Rembrandts,
twee Gerard Dou's en andere
waardevolle schilderijen. Men stel
de- toen de directeur van het Mau
ritshuis voor deze transacties ver
antwoordelijk De arrestatie van
Van W. had tot gevolg dat een
uitgebreid onderzoek werd inge
steld. Zelfs liet men hiervoor de
heer Miedl, door wiens bemidde
ling de schilderijen naar Duitsland
werden verkocht, en die naar
Spanje is gevlucht, uit dat land
onder een vrijgeleide naar Neder
land komen om gehoord te wor
den.
Als eerste getuige werd ondervraagd
de directeur van het museum „Prinsen
hof' ln Delft. mr. L. J. F. Wijsenbeek,
die zelf landelijk inspecteur van de
stichting is geweest Hij gaf enkele bij
zonderheden over de structuur en de
werking van deze stichting, die voor het
Beheersinstituut werkte Naar aanlei
ding van het feit dat Van W. van de
stichting financiële vergoeding ontving,
maar toch bij de betrokken beheerder
een declaratie indiende voor een taxa
tie verklaarde getuige dat dit tegen de
regeling was. De president, mr. Bud-
dingh de Voogt stond daarop enige tijd
stil bij de verantwoordelijkheid die bij
taxeren een belangrijke rol speelt. Het
was toch vertrouwelijk werk en betrof
zeer grote bedragen Was er controle?
Na enig aarzelen kwam het antwoord.
..Betrekkelijk weinig." De Lochemse
antiquair Nijstad .werd gehoord over
een taxatie, die hij sarpen met Van W.
in Nijmegen had uitgevoerd. Er was
reeds een taxatie gedaan, maar N. en
Van W, verlaagden het bedrag van een
millioen tweehonderd duizend gulden
op honderdtwintig duizend gulden.
Hij verklaarde, nu. dat deze taxatie wel
laag, maar toch weer niet, te laag' was.
Pas ln een vroegere verklaring gebruik
te hij de woorden „belachelijk laag.
voordcel trekken'* en dergelijke.
Maar dit trok hjj nu in Dat hij met
opzet laag getaxeerd had op aandringen
van Van W zoals hij vroeger verklaar
de. ontkende hij nu eveneens. Hierna
werd verdachte zelf gehoord. Het zich
toe-eigenen van een paar schilderijen
en andere kostbare voorwerpen gaf hij
na veel heen en weer gepraat toe. al
hii dat hij alles had willen kopen.
„Dat blijkt uit niets." vond de presi
dent.
Lang hield de president zich bezig
met dc lage taxatie in Nijmegen. Hij las
een schriftelijke verklaring voor waar
uit bleek dat Van W. een bedrag van
I 10.000 was beloofd als hij de betrok
kene, die zoals dc president het uit
drukte ,,grof aan de Duitsers verdiend
had" uit zijn belastingmoeilijkheden
hielp. Een onderdeel van deze hulp zou
de lage taxatie zijn geweest, welke ta
xatie hem bij zijn zaak die voor een
tribunaal zou dienen, goed te pas kwam.
.Een benadeling van de Staat van een
paar ton.' aldus de president.
In zijn requisitoir noemde de Officier
van Justitie, mr, Ovcrbeek het Indienen
van een extra-declaratie .oplichting".
De verklaring dat hij de goederen,
waarvan Van W. diefstal wordt ten las
te gelegd, had willen kopen, vond htj
„achteraf verzonnen" Het meest ernsti
ge feit noemde hij dc taxatie-kwestie.
Hij wees er op dat deze zaak niets
te maken heeft met een andere zaak.
die nog in vooronderzoek is." Wel wees
hij er op dat hij het niet verantwoord
achtte een 19-jarige jongeman in een
leiding gevende functie te benoemen
Hij noemde dc stichting daarom mede
verantwoordelijk en eiste tenslotte een
gevangenisstraf van een jaar met aftrek
van voorarrest (5 maanden).
Blokzijl doet Pisa (nog)
concurrentie aan
STEENWIJK. Pisa moge dan
zijn scheve toren hebben en in Ne
derland mogen sommige noorder
lingen de Oldehove in Leeuwarden
kennen als lijdende aan hetzelfde
euvel, sedert enige tijd kan ook
Blokzijl, aan de vroegere boorden
van de Zuiderzee, zich beroepen op
iets „scheefs" dat meters hoog tegen
de sombere winterluchten over ver
laten polders zich aftekent. Het is
een fabrieksschoorsteen van het
vroegere electriciteitsbedri.if van
Blokzijl. De spits van de pijp wijkt
wel een halve meter af van de nor
male stand. De oorzaak? Indrogen
de gronden van het oude land, die
veroorzaakt worden door de bema
ling van de nieuwe N O. Dolder.
Het gemeentebestuur van Blokzijl
heeft nu maar besloten de scheve
bezienswaardigheid te laten slopen,
omdat de omwonenden er eventueel
veel narigheid van zouden kunnen
ondervinden. Het kan namelijk heel
hard waaien over die verlaten
vlaktes en deskundigen staan dan
niet voor de soliditeit van het
scheve geval in.
Haiu' in „Amerikanen"
b nenkort weer mogelijk
DEN HAAG. Tussen het Mini
sterie van Financiën en de Neder-
landsche Bank is overleg gaande,
ten einde te geraken tot het herstel
van de vrije handel in certificaten
van Amerikaanse effecten tussen
ingezetenen. Hoewel dit overleg nog
niet geheel is beëindigd, kan reeds
thans worden medegedeeld, dat in
principe is besloten tot een weder-
openstelling van deze handel. Een
en ander blijkt uit de Memorie van
Antwoord inzake de begroting van
Financiën.
U gelieve de volgende Nieuwjaarswens te plaatsen als voorbeeld:
VAK A B C D Ead
(Doorhalen wat niet verlangd wordt.)
Naam en adres met blokletters invullen.
Wondermiddel voor
lang leven van Stalin
BERLIJN. Het Westduitse
nieuwsagentschap DPA zegt. dat I
een Russische officier aan Berlijn-
se studenten verteld heeft, dat in
Rusland een wondermiddel is ont
dekt, dat het menselijke leven kan
verlengen. De officier was een lui
tenant-kolonel, die les gaf aan de
Berlijns£ universiteit in de Sow-
jet-sedfor. „Het is de wens van het
Sowjet-volk en van het proleta
riaat der wereld, dat Stalin de
eerste zal zijn, die door dat middel
langer kan leven", zo verklaarde
de officier volgens het DPA.
BIJ DE VEILIGHEIDSRAAD is
thans het onderwerp Indonesië
aan de orde. Tijdens een zitting
van de Veiligheidsraad te Lake
Success van links naar rechts: de
vertegenwoordiger van Indonesië,
de heer L. N. P^lar, de Neder
landse gedelegeerde dr. H. J. van
Royenen de president van dc
Veiligheidsraad, generaal A G
L. McNaughton. De leden van de
Veiligheidsraad drukten hun vol
doening uit over de bereikte re
sultaten der Ronde Tafel Confe-
en andere goede wensen zullen bij de jaarwisseling opklinken. Het Is ondoenlijk
om persoonlijk alle familieleden, vrienden en relaties een gelukkig nieuwjaar te
wensen. De meest eenvoudige en goedkope wijze om dit in uitgebreide kring
te doen ls het plaatsen van een Nieuwjaarsadvertentie in het „Dagblad voor Amers
foort". Hieronder drukken wij een aantal voorbeelden af van nieuwjaarsgroeten
waarbij tevens het tarief staat vermeld. U behoeft niet anders te doen dan
onderstaande bon uit te knippen en met een duidelijke blokletter de tekst in
te vullen. Reeds voor
stellen wij U ln staat zo'n nieuwjaarsadvertentie in het „Dagblad voor Amersfoort" te
plaatsen. Enwij maken het U gemakkelijk!!! Alle bezorgers en agenten zullen
Uw nieuwjaarsadvertentie gaarne aannemen.
A. t 1,— (10 m.m.) B. 1,50 (15 m.m.) C. 2,— (20 m.m.)
A. 1,— (10 m.m.)
B. 1,50 (15 m.m.)
D. 2.— (20 m m.)
C. 2,(20 m.m.)
E. 2,— (20 m m.)
Zakenadvertentles, die van bovenstaande voorbeelden af
wijken, worden tegen het gewone advertentietarief berekend.
Max Petitpierre Zwitsers
bondspresident
BERN. De voormalige hoog
leraar Max Petitpierre is in een
gezamenlijke zitting van de twee
parlements-kamers tot president
van Zwitserland gekozen. Gedu
rende de laatste vijf jaar was Pe
titpierre hoofd van de politieke af
deling van het ministerie van Bui
tenlandse Zaken. De nieuwe pre
sident is lid van de radicaal-libe
rale partij en staat bekend om zijn
conservatisme.
Eduard von Steiger, hoofd van
de afdeling justitie en politie, werd
tot vice-president gekozen. In 1945
bekleedde hij het presidentschap
De ambtsperiode van presidenten
en vice-presidenten duurt een jaar.
AMERSFOORT
