Vele duizenden kerstbomen
komen de huizen binnen
D
EÜPlPUROL
Wij geven raad
Kerstevangelie is „vrolijke boodschap"
van God
O
Moet l eens
hóren
„Altijd een riskante handel
zeggen de kooplui
r
Oud-minisler Jonkman doet
een aanval op minister v.Scliaik
MOEILIJKHEDEN?
Donderdag 22 December 194?
3
Rechten van de Mens I
Nadat wij ter gelegenheid van de
,T5ie verjaardag van de Rechten
ran de Mens" aan de essentiële be
ulingen daarvan enige aandacht
Ldden besteed, ontvingen wij een
brief van mevrouwdie hierop
„cerkwam. dat zij reide dat óók
de kampen na. de bevrijding in
^tderland erge dingen zijn ge
leurd. Wij hebben daarna zeer in
kort als onze mening weerge
geven dat óók ex-NSB-ers (en er-
oere gewezen fascistenrecht heb
ben op een behandeling overeen
komstig de Rechten van de Mens,
got zij mede en eerder schuldig
r;n aan on-menselijke toestanden:
ion genomen. Dat zij derhalve geen
hoge toon moeten aanslaan: aange
nomen. Dat velen van hen met be-
jchelijk geringe, of in het geheel
geen straffen, eraf kwamen: aange
komen Maar wij nemen het niet
tn nimmer aan, dat welk mens
hoe fout ook geweest)geen aan
spraak zou kunnen maken op on
voorwaardelijke en onverkorte toe
passing van datgene wat Hitler en
ie hele fascistentroep voor ons ver
wierp.
Het doet ons derhalve bijzonder
genoegen hier het getuigenis te
kunnen afdrukken van de eerste
administrateur van het kamp te
Hoogezand. die de rechten van de
mens niet ontkent, doch de gesig
naleerde toestanden niet als juist
aanvaardt.
Het is met pijnlijke verbazing,
dat ik het door mevrouw N.N. in
gezonden stuk Rechten van de
Mens" in uw gewaardeerd blad las.
Het toeval wil, dat ik het voorrecht
heb gehad, van de dag der bevrij
ding af, die voor Hoogezand op 13
April 1945 viel, gedurende enige
maanden Administrateur van dit
kamp te zijn geweest en als zodanig
een klein aandeel mocht hebben in
de organisatie hiervan. Om begrij-
peliike redenen moest de voorbe
reiding grotendeels in het geheim
fefch'eden. maar na de intocht der
Canadezen waren er binnen korte
tijd 1.000 personen geïnterneerd.
Voor een groot deel mensen, die na
dolle Dinsdag naar Duitsland wa
ren gevlucht, in kampen werden
ondergebracht en na het keren der
kansen er prompt werden uitgezet.
Zij zwermden over de Nederlandse
wegen en werden grotendeels door
de Politie en de Binnenlandse
Strijdkrachten opgepikt.
Door mijn werk in het kamp heb
ik de toestanden, die daar heers
ten, van nabij kunnen waarnemen.
De inwoners van Hoogezand waren
verontwaardigd, dat het eten voor
de kampbewoners, bereid in de
Centrale Keuken, beter was dan
hetgeen zij konden nuttigen en ik
kan u verzekeren, dat de dorpsge
noten niet te klagen hadden verge
leken met de voedselnood in de
grote steden.
Iedere ochtend kwamen één of
twee der doktoren: Jensema, Kle-
vering en Marring de ronde doen
en eventuele zieken werden onmid
dellijk afgezonderd in het „Vonk-
gebouw". Controle had regelmatig
plaats en voor de verzorging van
deze zieken werden geïnterneerde
verpleegsters aangewezen.
Van het sterven van tientallen
babies is geen sprake geweest, in
tegendeel, velen zagen in 't Vonk-
gebouw het eerste levenslicht, voor
welke gebeurtenissen twee vroed
vrouwen uit Hoogezand ter be
schikking stonden. Door de nauw
gezette plichtsbetrachting van de
medici werden epidemieën voorko
men. In den beginne waren de
voorwaarden hiervoor, gezien de
dikwijls verwaarloosde toestand
van nieuwelingen, wel aanwezig,
maar doeltreffende maatregelen
werden onmiddellijk getroffen.
Vele transporten gingen naar de
stad Groningen, waar gaskamers
in werking werden gesteld, niet om
de Rechten van de Mens aan te
tasten, maar om het ongedierte in
klederen è.d. te vernietigen. Intus
sen werd in het kamp het stro van
de betrokkenen verbrand en ver
vangen. Na terugkomst vonden de
delinquenten alles in gezuiverde
toestand terug. Inderdaad, er was
slechts stro als ligplaats aanwezig,
maar de inzendster kon onder de
toenmalige omstandigheden be
zwaarlijk anders verwachten. Dit
was een kamp, geïmproviseerd in
een strokartonfabriek met grote
hallen en ook Duitse soldaten had
den vroeger aldaar met een derge
lijke ligging genoegen genomen.
Geleidelijk werden de geinter-
neerden onder bewaking der Ma
rechaussee naar hun oorspronke
lijke woonplaatsen teruggezonden.
De Kampcommandant was een
Christenmens, gelijk de inzend
ster van de Commandante der Cel-
lenbarakken te Scheveningen. mej.
Schokking getuigt. Hoewel hij in
de bezettingstijd grote risico's had
gelopen en veel persoonlijk leed
heeft moeten ondergaan, achtte hij
het zijn plicht de Rechten van de
Mens te eerbiedigen, duldde geen
onrecht, gaf geestelijken het recht
in en uit te lopen en handhaafde
ondanks alles, zijn reputatie van
voorheen alé hoogstaand mens. Bij
de inspecties verklaarde het Mili
tair Gezag te Veendam, dat het
kamp Hoogezand een der best ge
organiseerde was van de drie
Noordelijke provinciën.
Zeker, er was prikkeldraad van
3 Meter hoog, maar denkt U, dat
dit niet nodig was in een kamp,
waar de lijfwacht van Mussert tij
delijk moest worden bewaakt?
Deze bewaking werd niet door
de M.P., maar door de B.S. vari
Hoogezand waargenomen. Neder
landse oud-militairen, vrijwilligers,
die op een schoen en een slof op
hun wijze medehiclpen gezag en
orde weder te herstellen. Zij waren
goede Nederlanders, die, naar hun
aard, zich niet met de hand op de
borst sloegen en alleen maar be
weerden goede Nederlanders te
zyn.
Voor deze meer dan duizend
mensen waren niet slechts 2 W.C.'s
maar tientallen op het terrein aan
wezig. Dat deze W.C.'s ook ge
ïmproviseerd waren en uit tonnen
bestonden, spreekt voor zich zelf.
Wanneer U mij toestaat, zou ik
ook, evenals de inzendster, een
spreekwoord willen gebruiken: Al
is de leugen nog zo snel, de waar
heid achterhaalt haar wel.
H. K. GEERTSEMA
(Van onze speciale verslaggever)
nooit is in ons land zo veei vraag naar kerstbomen
verlrnrht laren en dit jaar zullen er waarschijnlijk weer meer
hot en dan in 1948 Hoeveel hel er zijn is moeilijk na te gaan
ïïm .1 n,a' loopt ln de vele honderdduizenden. De meeste handelaren
.22 l 0n velc huisvaders hebben al een boompje gekocht. Want
,i ïen de pnjzcn de laats'e daeen hard de hoogte in lopen. E„ dit
i i Prijzen voor het eerst weer vrij Ze zijn in het algemeen drie
5 2 2°'°V, voor de oorlog. Maar de verkoper zegt: het is altijd een
HOOien Pn r^Lfv 1,e ^®rstbomen Wat je niet verkoopt kun je weg-
vprSn?,. -> Vaak een rcuze str°P Daarom moet er behoorlijk
rfl? Ï2? word„ei? °P zo'n boompje en is een winstmarge van honderd pro
cent zeker niet te veel. Want daar moet je dan ook nog de vracht betalen.
Er is bijna geen
hulst dit jaar
„Vroeger werden er nog al wat
kerstbomen ingevoerd uit Duits
land en dit jaar zijn er voor het
eerst weer enkele trailer? vol spar
ren over de grens gekomen. Maar
verreweg de meeste bomen komen
toch uit het eigen land.
Geen uitvoer meer
Uitvoer was er vroeger veel naar
Engeland Alleen Van Dijk, de gro
te kerstbomenkweker te Laren N.H
verzond er toen elk jaar een 350.000
als deklast naar de overzijde van
het Kanaal Maar sinds de devalu
atie van het pond sterling, enkele
jaren vóór de oorlog, is de import
van kerstbomen in Engeland geheel
stop gezet.
.Dat is een enorme tegenvaller
voor ons geweest", vertelt de heer
Van Dijk. „Onze hele teelt was cr
op ingesteld. Onze kerstbomen
worden eerst uitge'zaaid en dan een
paar maal verplant vóór ze op de
eigenlijke akker komen om op te
groeien. Die terreinen moeten re
gelmatig uitgedund worden. En nu
kwam het zo mooi uit. dat de En
gelsen alleen de kleine maten vra
gen, van twee tot drie voet, dus on
geveer zestig tot negentig centime
ter. Wij haalden de kleine bomen er
dus overal uit voor de export en
lieten de overige staan voor binnen
lands gebruik. Want in ons land is
de gangbare maat anderhalve me
ter. Alleen in grote huizen neemt
men bomen boven de twee meter,
vooral in de buurt van Den Haag,
b.v. in Wassenaar, waar men graag
hoge bomen heeft. De eerste jaren,
dat Engeland de kleine bomen niet
meer afnam, hebben we er honderd
duizenden naar de brandstapel moe
ten brengen. Nu hebben wij onze
teelt gereorganiseerd, maar als wij
moeten uitdunnen blijven we toch
nog vaak met veel onbruikbaar
goed zitten".
Kwekerijen
Er zijn enkele grote kerstbomen
kwekerijen in ons land, voorname
lijk in het Gooi. Daar staan de
sparretjes in onafzienbare rijen, in
alle maten en van vele jaarklassen.
De meeste bomen zijn met zes jaar
klaar voor de verkoop, maar dat
verschilt nog al eens. want de ene
boom groeit harder dan de andere.
Ook grote bomen staan er. Die wor
den voornamelijk verkocht aan
kerken, zondagsscholen en vereni
gingen en de laatste tijd meer een
meer ook aan warenhuizen en res
taurants. Zo zijn er voor de Bijen
korf te Rotterdam ongeveer vijftig
kerstbomen gekocht, waarbij een
van acht meter.
De grossiersprijs voor de goede
kwaliteit kerstbomen bedraagt on
geveer een cent per centimeter
hoogte voor de maten van een tot
drie meter. Beneden de meter is de
prijs per cm. lager, boven de drie
meter aanzienlijk hoger. De prijzen
zijn echter vrij. zodat ze nogal sterk
uiteen lopen. De kleinhandelaren
zijn meestal bloemenwinkeliers of
bloemenventers.
Behalve van de speciale kwekers
komen er ook veel kerstbomen van
de grote landgoederen in Gelder
land, Ovcrijsel, Drente en Brabant.
Dikwijls worden ze daar door do
kwekers en andere grossiers opge
kocht.
Anden groen
De normale kerstboom is de fijn-
spar, de picea excelsa. Iemand, die
een heel mooie boom wil hebben,
koopt een blauwspar, een boom met
dikke naaldenpakken van een bij
zondere tint. Maar deze bomen zijn
veel duurder (van tien tot veertig
gulden) en worden niet veel ver
kocht. Wel wordt er veel handel ge
dreven in takken van de blauwspar,
die dan gebruikt worden ter opsie
ring van étalages, tafelstukjes, kerst
mandjes enz. De kweker verkoopt
deze takken voor twee gulden per
kg aan de handel.
Het douglas-groen is iets goedko
per en het coniferengroen kost maar
zestig cent per kg. bij de kweker en
het dennengroen wordt voor f 1.50
per bos van tien kg. verkocht.
Dan is er nog de bonte hulst en
de beshulst. Vooral de laatste, met
de mooie rode besjes, is'.zeer geliefd
voor de versiering van 'huiskamers,
Maarer is dit jaar vrijwel geen
hulst. Hoe dat komt weet niemand.
Het is in de natuur een slecht jaar
voor de hulst geweest. Wat er nog
is wordt verkocht voor vijf tot ze-
ven-en-halve gulden per kg. De han
delaar verkoopt het in kleine bosjes.
Zo'n bosje zal wel peperduur zijn
dit jaar.
Dc laatste loodjes
Het meeste werk is nu weer ach
ter de rug op de kwekerijen. Het
rooien begint al in November en on
middellijk na Sinterklaas begint de
aflevering aan de handel. Dc kerst
bomen kunnen wel een poosje goed
blijven, als men ze maar in de kou
houdt. Als men ze eenmaal in de
kamer haalt beginnen ze al na een
paar dagen te „ruien".
Toch is men ook deze week nog
aan het kappen en uitsteken van de
BRAVO
(Van onze parlementaire
redacteur).
Ons parlement is een waardige
afspiegeling van de ingetogen Ne
derlandse volksaard en betuigin
gen van instemming of afkeuring
na een redevoering blijven er als
regel achterwege. Doch b\j de be
handeling van hel wetsontwerp
souvereiniteitsoverdracht Indo
nesië in de Eerste Kamer is er
twee keer een uitzondering ge
maakt. De eerste keer was dit
na de Bijzonder knappe rede,
woarmede minister Van Maarse-
veen het wetsontwerp tegen de
kritiek had verdedigd. Het „bra-
vo", dat van verschillende ban
ken weerklonk, was zo gedempt
als in de plechtige stijl van de
Eerste Kamer nu eenmaal past,
maar het zal ongetwijfeld zijn
hart verwarmd hebben, omdat
men van de kant der oppositie
zijn verdiensten bij voorbaat had
gekleineerd door hem te qualifi-
ceren als advocaat inplaats van
als staatsman.
De tweede maal dat de Eerste
Kamerleden aan hun bewonde
ring en instemming op dezelfde
ingetogen wijze uiting gaven was
na dc rede van minister Drees.
Deze heeft in zijn wijze van spre
ken weinig dat meesleept, doch
zijn argumentatie is in het alge
meen sterk en was het ditmaal in
hei bijzonder omdat hij over de
gevolgen van een verwerping
geen enkele twijfel liet. Het viel
in het bijzonder op, dat het ini
tiatie/ voor de bravo's kwam uit
de banken der K.V.P., die in som
mige omstandigheden zich tegen
over de P.v.d.A. wel eens humeu
rig pleegt te betonen.
VJ
kni I-militairen ongerust
over hun positie
gerine mogen rekenen, vermocht hU
niet te voorspellen. Op het ogenblik
is er niets van die aard in uitzicht
gesteld. Men heeft slechts bovenver
melde toezegging. En inderdaad zijn
cr ter R T.C. meer zekerheden voor
de militair verkregen. Doch. zo zei-
de de heer Vcrwayen. die R.T.C.-
resultatcn zullen slechts van bete
kenis zijn indien daar onmiddellijk
een garantie-verklaring aan wordt
verbonden.
Voor dc militair Is mogelijk, op basis
van vrijwilligheid over te gaan naar het
r.icuwc republikeinse leger Maar cis
Thans is er geen
garantie
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG „Dat de garantie-
verklaring van dc Nederlandse re
gering aan de ambtenaren ullsluit-
tend betrekking heeft op ambtena
ren Is uitsluitend een gevolg van de
bijzondere positie van dc militairen.
Maar dat betekent allerminst dat dc
regering zal toeslaan, dat dc mili-
tairen in oen onjtunstlccr positie ml- daarvoor is dol deze Nederlandse mill-
tairen dan de Indonesische nationaliteit
len komen dan de burgerlijke amb
tenaren Aldus heeft de heer Drees
enige tijd geleden aan vcrteecn-
woordi»ors van de NVderlands-Indl-
sebe officiers veren'ging verzekerd.
7oirjp dc onder-lnitenant van het
K.N.I.L.. II. B. Verwaven, dezer da
gen in een gesprek met dc pers.
De heer Verwavcn. die in Neder
land de onderofficiersvereniging
..Ons Aller Belang" vertegenwoor
digt. gaf echter als zijn oordeel te
kennen, dat. zoals hot er nu uitziet,
do nositie van de militairen van het
K N I L. veel onzekerd^- is dan die
van de ambtenaren. Of de Neder
landse militairen van het K.N.I L.
(tezamen ongeveer 11.000 man) op
een garantie-verklaring van de re-
(Ingez. Med.)
het .onaannemelijk" heeft uitge
sproken, ondanks dat het inging te
gen een overeenkomst tussen de Re
gering en Suriname. Als dit gebeurd
zou zijn, zou het amendement niet
zijn aangenomen, en dan zouden er
geen moeilijkheden met Suriname
ontstaan zijn, die nu geleid hebben
tot een intrekking eerst van de In
terim-regeling en tot een hernieuw
de. gewijzigde indiening daarna,
waardoor het amendement-De Kort
niet is verdwenen doch alleqp krach
teloos gemaakt.
Het was goed, dat de heer Jonk
man deze weinig fraaie historie nog
eens uit de doeken deed, wat na-
moeten aanvaarden Een andere moge
lijkheid ls overgang op basis van vrij
willigheid, naar dc Koninklijke Land
macht. Men zal er niet toe worden ge
dwongen.
Dc derde en laatste mogelijkheid voor
dc Nederlandse Knll-mllltaircn Is" de
afvloeiing Alle financiële consequenties,
bijvoorbeeld l.a.v.- pensioenen, wacht
geldregelingen. en uitkeringen Ingevol
ge sociale voorzieningen, komen ton
laslc van dc RIS. aldus dc heer Vcr
wayen. Dat is ook voor dc burger
ambtenaren het geval. Maar die hebben
een garantie-verklaring van dc Neder
landse regering en ztj kunnen zich dus
rusilg gevoelen Die garantie-verklaring
hebben de militairen even hard van
node.
De garantie aan militairen kan vol
gens dc heer Vcrwayen ook niet dezelf
de zijn, als die aan de burgerambtena
ren. Een van dc voorwaarden voor ga
rantie aan dc burgerambtenaren ls. dat
men niet een positie heeft afgewezen,
waarvan redelijkerwijze kan worden
verwacht, dat men haar had aanvaard.
Kan men. aldus dc heer Vcrwayen. van
dc Nederlandse Knll-mllitalr redelijker
wijze verwachten, dot hij een positie in
het republikeinse leger of ln dc Konink
lijke Landmacht aanvaardt, vooral waar
omtrent overgang naar dc laatste dienst
nog veel onzekerheid over rangen en
salariëring bestaat?
Omtrent al deze zaken dient zeker
heid te worden geschapen, door een dui
delijke garantie, in wettelijke vorm ge
goten Het zou wel goed zijn Indien Vrij
dag ln het kamerdebat over deze kwes
tie enig licht werd geworpen Op het
ogenblik ls cr voor dc Knll-mllitalr
slechts reden tot ongerustheid, zo be
sloot dc heer Vcrwayen.
Hunrkwesties
rentczegels
ouderdomspensioen
invaliditeitswet
civiele procedures
arbeidswet enz-
Vraag: Mej. E. W. is het niet
duidelijk waarom zij, al worden voor
haar dagzegels geplakt, nog geen uit
kering inge\olge de Ziektewet ont
vangt.
Antwoord: De rentezegels, welke
worden geplakt, hebben een andere
betekenis, dan het verzekerd zijn in
gevolge de Ziektewet.
De Ziektewet geeft onder bepaal
de omstandigheden recht op zieken
geld. Voor huishoudelijk personeel
is echter vereiste, dat zij per week
tenminste 5 dagen bij dezelfde
werkgever werkzaam zijn, anders
vallen zij niet onder de verplichte
verzekering.
In het onderhavige geval nu is er
niet sprake van werken gedurende
tenminste 5 dagen bij dezelfde werk
gever, doch wel van 3 dagen bij_ de
ene en 2 dagen bij de andere. Het
zegels plakken is bedoeld om, wan
neer men 65 jaar is. een ouderdoms-
uitkering te krijgen.
Vraag: C. v. d L. geeft een toe
lichting op de uitkering, welke hij
ingevolge de Ziektewet ontvangt en
vraagt of de door hem gemaakte be
rekening juist is.
Antwoord: Over de door vra
gensteller gegeven periode mag niet
langer dan 312 dagen ziekengeld
worden uitgekeerd voor dezelfde
ziekte. Wanneer betrokkene echter
na verloop van die periode ingevol
ge medisch advies als blijvend in
valide moet worden beschouwd, kan
overeenkomstig de bepalingen van
de Invaliditeitswet hulp worden ver
leend. De Raad van Arbeid geelt
hier, wanneer het nodig is, gaarne
de nodige voorlichting.
Vraag: K B. wil weten of er ook
belasting verschuldigd is wanneer
zijn echtgenote gaat werken.
Antwoord: Men dient er van
uit te gaan. dat wanneer nieuwe in
komsten door werken in een gezin
worden verkregen, er belasting ver
schuldigd is, hetzij loonbelasting, het
zij inkomstenbelasting.
Vraag: C A. meent, dat hij in
verband met de komende huurver
hoging thans reeds aan zijn huur
ders nieuwe huurcontracten moet
voorleggen, waarin de te verwachten
huurverhoging verdisconteerd is.
Antwoord: Wij ontraden ten
sterkste om deze weg nu reeds in
te slaan. Voor het ogenblik is nog
slechts bekend, dat de huurverho
ging in het algemeen 15 pet. zal be
dragen. Hoe dit alles ten aanzien van
de lopende huurcontracten zal moe
ten worden geregeld, kan eerst wor
den vastgesteld wanneer de wet on
de eventuele uitvoeringsvoorschrif
ten bekend zijn.
Men kan onder geen beding cle
huurders, die zouden weigeren nu
reeds een nieuw huurcontract te te
kenen. de huur opzeggen, omdat on
getwijfeld de Rechter een dergelijke
vordering als niet juist zal beschou
wen.
Vraag: H. R. B. Deze heeft een
vraag, betrekking hebbende op huur,
welke in Maart 1944 door de Prijs-
beheersing was vastgesteld.
Zal nu de huurverhoging van 15
pet op de in 1944 vastgestelde huur
worden gelegd?
Antwoord. Vermoedelijk niet.
Voor zover op dit ogenblik uit het
gepubliceerde valt op te maken, zal
de huurverhoging komen op de huur,
zoals deze was op 1 Mei 1940.
Vraag: J. K. S. Deze wil gaarne
weten hoeveel nooduitkering hij zal
ontvangen wanneer hij zijn werk
zaamheden na het bereiken van het
65e jaar opgeeft.
Antwoord: Zonder nadere ge
gevens is deze vraag niet' afdoende
te beantwoorden. Bekend moet o m.
zijn .welk inkomen (al of niet uit ar
beid) nog genoten wordt en hoeveel
vermogen beschikbaar is. Indien
steeds rentezegels zijn geplakt, Kan
men tegen het bereiken van de 55-
jarige leeftijd ouderdomsrente aan
vragen. Het bedrag dezer rente is
mede van invloed op de grootte van
een eventueel toe te kennen uitke
ring ingevolge de Noodwet Ouder
domsvoorziening.
Kerstbomen: Op weg naar een
korte glorie en verval.
fijnsparren op de kwekerij. Want er
zijn heel wat handelaren, die nog
bomen nabestellen. Maar over en
kele dagen is het gebeurd. Zaterdag
kunnen nog boompjes verkocht wor
den. Wat er dan bij de kweker of
de handelaar overblijft is alleen nog
goed voor de brandstapel of de vuil
nisman.
Iedere kerstboom beleeft een droe
vig einde. Na een groei- en verzor
gingsperiode van zes tot tien jaar,
op een kwekerij of temidden van
woudreuzen in een donker bos,
duurt zijn glorietijd maar enkele
dagen. Maar voor ons zijn die dagen,
waarin de kerstboom met zijn bran
dende kaarsjes en zilveren slingers
stemmige vreugde brengt in onze
huiskamers, de mooiste van het jaar.
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG. Anders dan de
Tweede Kamer heeft de Eerste Ka
mer gisteren de Interim-regeling
voor Suriname niet zonder discus
sie aangenomen. Dit lag trouwens
voor de hand. In dc Tweede Kamer
was het wetsontwerp uitvoerig be
sproken en dat de uitwerking van
het te kwader ure aangenomen
amendement-De Kort in zake dc
verplichte subsidiëring van bijzon
dere kweekscholen ongedaan moest
worden gemaakt,'kon geen aanlei
ding z(jn tot een nieuw debat. Doch
voor de Eerste Kamer lag de zaak
anders en in het bijzonder voor oud
minister Jonkman, die zijn opvol
gers en in het bijzonder de minis
ter zonder portefeuille, cle heer Van
Schaik, kwalyk neemt, dat de tot
standkoming van de Intcrim-rege-
ling gepaard is gegaan met zoveel
nodeloze vertraging.
De heer Jonkman is een vriende
lijk en hoofs man, doch dit belet
hem niet, om in beminnelijke vorm
zeer scherpe dingen te zeggen. En
daaraan heeft minister Van Schaik,
die in het kabinet-Drees de zaken
van de West behandelt minister
Van Maarscveen heeft met die van
Indpnesië zijn handen meer dan vol
gehad gistermiddag bepaald on
aangename minuten beleefd. Niet
alleen, dat de trage afhandeling
critiek van de heer Jonkman uit
lokte, hij was ook alles behalve ge
sticht, dat de minister het amende
ment-De Kort had toegelaten.
Ik kan de Kamer toch niet belet
ten om amendementen aan te ne
men, meende dc heer Van Schaik,
die als oud-voorzitter van de Twee
de Kamer een overigens te prijzen
ontzag heeft voor de rechten van
het parlement. Doch dit had de heer
Jonkman ook niet van hem gevergd.
Het is destijds bü de behandeling
in de Tweede Kamer reeds opgeval
len, dat minister Van Schaik tegen
over het amendement-De Kort niet
tuurlijk niet verhinderde, dat de In
terim-regeling werd aangenomen.
F? INNENKORT zal ook in ons land een film te zien zijn, die in Duits-
J-* land duizenden naar de bioscopen bracht: „Liebe '47", gemaakt maar verwonderd, dat hij
hem van die verantwoordelijkheid
ontslaan. Misschien is er dén nog
een kans het uit te houden.
Maar de commandant is alleen
aar verwonderd, dat hij komt.
naar het toneelstuk van de dichter Wolfgang Borchert: „Draussen vor „Pflicht war doch Pflicht, und
der Tür", een stuk, dat talrijke opvoeringen beleefde door studenten- Krieg KriegNee, waarom zou
gezelschappen, dat opvoeringen zal krijgen in Denemarken en waar- hij zich daarover nu zorgen ma-
schijnlijk ook nog in ons land. ken?
De filmregisseur gaf aan het stuk van Borchert een ander slot, waar- Hij komt terug. Nog één dag
door de film een antwoord verkrijgt, dat het toneelstuk niet heeft. Wij mag hij blijven, en hij zegt tot de
willen over deze film thans reeds iels zeggen. jonge vrouw: „Ich bin fërtig mit
rtrniissf>n. dnr der Tür". deze nnrsoronkeliike titel, zanden wti het rlom ToKon" ilr tnr-h mnnr
Grieven tegen DUW
zijn minister niet
duidelijk
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG De Dienst Uit
voering Werken, meer bekend als
D.U.W., ressorteert onder het mi
nisterie van Wederopbouw en Volks
huisvesting en dus was minister
In 't Veld het lot beschoren, om dc
klachten te beantwoorden, welke
enkele verbolgen Kamerleden aan
voerden tegen genoemde dienst
Vooral cle heer Suurhoff (Arb.)
was buitengewoon ontevreden, zo
zeer zelfs, dat hij vreesde, dat de
D U W. een rotte plek in de samen
leving zal worden. Er was naar z(jn
mening geen voldoende overleg tus
sen de directie van de D.U.W. en de
vakcentrales, hetgeen later van Ka
tholieke en Christelijke zijde beves
tigd werd. Een snelle oplossing is
hier geboden en de D.U.W. heeft
dringend een sociaal directeur no
dig. In de memorie van antwoord
had minister In 't Veld reeds de
klachten overdreven genoemd en in
die geest voortgaand "zei hij, dat de
grieven tegen dc D.U.W. hem niet
geheel duidelijk zjjn. In Augustus
j.l. zijn plannen besproken tot reor
ganisatie van het overleg, maar de
minister wacht nu van 16 Novem
ber af op antwoord. H(j is bereid
om met cle Stichting van de Arbeid
te spreken ten einde de zaak uit de
wereld te helpen.
Op 15 December kunnen in
Suriname 20 Wit-Russische ont
heemden worden verwacht; zij
reizen via Frans-Guiana.
.Draussen vor der Tür", deze oorspronkelijke titel, zouden wij het
liefst willen vertalen met: dakloos. Dat wil zeggen: letterlijk en figuur
lijk zonder toekomst, zonder levensmogelijkheid. Want het gaat om twee
mensen, die beiden aan het eind van hun mogelijkheden zijn.
Een nog jonge man, terugge
keerd, eindelijk, uit krijgsgevan
genschap. Hij vindt in de stad
waar hij gewoond heeft niets meer
terug van wat bij er gehoopt had
nog te vinden. Zijn vrouw heeft
Deze week:
in Kerk en Wereld
dem Leben", ik ga toch maar
naar de Elbe Dan zegt de
vrouw: „dan ik ook".
Nu krijgt het Woord, dat aan
het begin van de andere kant ge
sproken is, zijn antwoord. Want
dan zegt deze man: nee! Dan ga
ik niét en neem ik de verantwoor
ding op me voor jouw leven". En
de vrouw zegt wederkerig het
zelfde. Zij weten ineens: wij zijn
een ander Zij kan zich gemak- juist gezegd, dat 2e het water geholpen en*in^
kelijk van hem ontdoen, want m van de Elbe over zich heen moe. genoipen en in een Kapone wereia,
haar bezit is een officiële mede- ten ]aten gaan
„Waarom bent u dan zo goed
deling, dat haar man gesneuveld
is. Ze herkent hem niet meer. Zijn
aanvaarden zij samen het leven
zoals het is.
Wij treden verder niet in een be-
ouders hebben er een eind aan ^e^ilTen 'slec^dT™
gemaakt Werk vmdt hij in West de2c. „M ij n bedrijf floreer!. Ik en e c 5 1
Duitsland niet en met zijn ver-
blijfspas, die drie dagen geldig is
en hem van het ene bureau naar
heb beste jaren".
Dan buigt God zich over de
rand van de kade heen Die twee
het andere stuurt, nadert hij snel daar beneden zijn zózeer in eigen
rln rond iron ot i n lotton hit ctaat
de rand van zijn leven: hij staat
onder aan de Elbe met de laatste
vraag: er in springen, of niet?
Daar staat ook een
zeggen, dat zij natuurlijk aller
eerst een Duits probleem stelt,
maar voorts dat van millioenen,
eenzame en uitzichtloze mensen,
overal in de wereld. De ongeken
de massa's van hen, die geen ant-
strijd gevangen, dat zij elkaar uc |tll| U4C 6.clt M
nog mej hebben gezien Maar woord horen op hun dringende
ionee P^tséhng horen zij beide een vraag naar de 7jn van bun leven,
vrouw Haar'man is gesneuveld S'e.m'n „Spreet-'a Zegiii. ïSS naar de bedoeling van hun be.
haar kind heeft zij bij een bom.' fMh glhotoen'" klnderen' Ik hdb staan, in een wereld, die volslagen
aanval z.cn verbranden. Ze is al- Dan ontwikkelt zich beneden Het JCerst-evkngeUe is de „vro.
een gesprek. Twee. op alle ma- lijke boodschap" van God, die ge-
meren daklozen, vertelen elkaar komen is> in Christus Jezus, tot
hun leven. Het wordt terugge- b e t Z ij n e.
draaid, van het eenmaal gestelde £ja^ wjj zeggen: tot een wereld
ideaal tot het wrange, hopeloze en een mensheid, die van eeuwig-
einde van het ogenblik. beid af zijn eigendom is. Zo
Twee mensen hebben een stem slaat het ook in de Lutherse ver
Vrouwen van
ministers
(Van onze parlementaire
redacteur).
„Laf", „eerloos", „landverra
ders" zijn vroeger en nu de mi
nisters door sommige groepen
genoemd vanwege hun beleid in
de Indonesische kwestie. Heeft
iemand by het gebruiken van
deze weinig kieskeurige uitdruk
kingen er teel eens over gedacht,
welk een indruk zulke qnalifica-
ties moesten maken op de vrou
wen der bewindsliedenEn op
hun kinderen? Te vaak wordt
vergeten, dat ook ministers een
persoonlijk leven hebben in
dien de dienst voor het land daar
voor tenminste tijd laat en dat
zij de geweldige lichamelijke cn
geestelijke inspanning, welke het
ministerschap in de huidige om
standigheden vergt, slechts kun
nen verduren indien zij in hui
selijke kring een warm en steu
nend medeleven vinden.
Van dat medeleven heeft Maan
dag, Dinsdag cn Woensdag do
aanwezigheid van enige minis
tersvrouwen in de loge naast de
gereserveerde tribune der Eerste
Kamer getuigenis a/gelegd. In de
Tweede Kamer heeft haar aanwe
zigheid 7ilet zo sterk gesproken,
omdat daar de eindbeslissing niet
viel en zij nauwelijks het publiek
opvielen. Dat zij deze keer, door
haar plaats op de eerste rij, dit
wel hebben gedaan, is een on
derscheiding, die een ministers
vrouw van tegenwoordig ten volle
toekomt. De lasten van het ambt
drukken op haar niet minder
zwaar dan op haar mannen, eer
der zwaarder, omdat zij tn cri-
tieke ogenblikken juist dat extra-
tje aan geestkracht moeten kun
nen opbrengen, dat een vermoëid
man over een depressie kan heen
helpen. Als dc gistermiddag bij
de beslissende stemming aanwe
zige ministersvrouwen over de
uitslag, waarvoor hun mannen zo
taai hebben gevochten, voldoe
ning hebben gevoeld, dan was
deze voldoening in alle opzichten
rechtmatig.
VJ
..Uit dc schatkamer der Oud-Neder- „Danskunst" van de hand van de bc-
landsc polyphonic", deel I De Haar- kende danspacdagogc C o r r 1 e
lemse criticus cn musicoloog Jos de HartoR kan minder van de nood-
Klerk schreef dit goedkope mooie zakelijkheid van het verschijnen over-
boekje, dat verscheen bij Harmonla te tuigen. De hierin op systematische wijze
Hilversum. Het werkje handelt over bijeengebrachte hoofdstukken zijn alle
composities waar mogelijk op Neder- zozeer aanvechtbaar en zijn 7.0 een-
landse tekst uit de 15de eeuw en ls zijdlg belicht, daar zij grotendeels op
verlucht met volledige partituurtjes van de Duitse school gebaseerd zijn. dat wij
Dufay, Isaac ('t Meiskin was jonck). voor een boek met als titel „Dans-
des Prés, een anoniem werkje: „Linken kunst" een bredere visie verwachten,
van Beveren" (met door Jos de Klerk 't Is wel zeer moeilijk om op alle gebie-
leen op de wereld. In wat voor
wereld? In ene waarin zij zich
alleen staande kan houden, als zij
zich verkoopt. Voor die prijs kan
ze zelfs nog een kamer krijgen.
Ook zij is aan de rand. Hij kan
niet meer en zij wil niet meer.
ii] 1 - j-vrce 111^110^11 iituucn ecu aiciii aiatii iici uur, ju uc ijuiiicisi: vw-
Over de kademuur buigt zich gehoord. Zijn zij al geholpen? taling. Dat wil verder zeggen.
een „Lebemann", een goed-door-
voed, welgedaan heerschap: de
dood. Hij moedigt die twee daar
beneden aan: spring toch, dan is
déze ellende voorbij!
Door het puin van de stad, he
lemaal alleen komt een oude do-
De vrouw neemt de man mee, dat aarde en leven, mensen
naar haar kamer. Hij strompelt nood, bij Hem bekend zijn.
uitstekend bijgewerkte tekst), Japart,
Pierre de la Rue en Obrecht Het
boekskc is boeiend geschreven, op dc
practijk ingesteld en gebaseerd op goe
de smaak en grondige kennis, Het zij
ieder koorlid cn koorleider warm aan
bevolen.
Een zeer leerzaam en vlot geschreven
hoek over danskunst schreef J. VV.
Schultink met zijn „Op de
pointes". De titel mag dan niet zo ge
lukkig uitgevallen zijn. de inhoud des
te meer Schultink leidt ons door de
tijd der Middeleeuwen, waarin de her
komst van vele dansen aangestipt
wordt, licht de sluier op hoe de kerk
de dans ln banen leidde om daarna te
belichten hoe de erotiek, het muzikale
rhythmc en het ruimteprobleem in de
renaissance verwerkt werden. Er is een
hoofdstuk gewijd aan de hofdans, die
'n ds.d?"s °p *»i»w TOch
den die dc danskunst overkoepelt even
beslagen ten ijs te komen. Doch voor
hen die belangstelling voor de bewe
gingskunst van dc reeds verblekende
Duitse school (ook Jooss grijpt naar dc
ballettechniek in haar strengste vorm
terug als opleiding) bezitten, is dit een
boek waarin getracht wordt dit over
zichtelijk te ordenen al blijven dc be
zwaren van de typering van de darts cn
vooral dansers op we'.enschappelijke
grond gehandhaafd (Uitg. Sijthoff.
Leiden).
De HcUllgo Geest, samengesteld onder
redactie van Prof. Dr. J li Bavinck.
Dr. P. Prins, Prof Dr. G. Brillenburg
Wurth. (Uitgave Kok. Kampen). Na een
soortgelijke bundel over .Christus de
Heiland" volgt nu deze over de Heilige
Geest Het bezwaar van zulk ccn ver
zamelwerk is veelal, dat niet alle bij
met haar weg. in een laatste Zijn barmhartigheid zijn opgeno- )ot ?la?d deed komen, om over te- gaan ls het ccn goed bock geworden. waarin
lfrarhtcinsnanninff "P.r» wnmaal mon TTn rla» An- -rnalran on lictnn tijd van Noverre en dc opkomst vnnr fli> Crrr-f ICorW-n riif chilr v-m Hfi
krachtsinspanning. En eenmaal men. En dat ons zoeken en tasten,
daar, valt hij in slaap. Maar uit ons schijnbaar doelloos en verlo-
die slaapt wekt hem de wrede ren ronddolen in een leven, dat
droom van elke nacht. Vóór zijn wij niet verstaan, in Gods bedoe-
minee aanwandelen. Ook hij komt bed verschijnen altijd weer de ling zijn begrepen
naar de kade en ontmoet de Dood. moeders vrouwen verloofde, van „Ge zijt allen Mijn kinderen en
Er ontstaat een gesprek. Wie zijn de 11 man, die hij in opdracht Ik héb geholpen".
Wie dit zélf gehoord heeft, eigen
leven aanvaardt en de verant
woordelijkheid voor dat van de
zij? Beiden stellen zich aan elkaar van zijn commandant heeft gcfu-
voor. De Dood zegt, wie hij is. En silleerd. En hij houdt dit niet uit!
dc predikant zegt: Ik ben de God Waken'kan hij niet, want het le-
aan wie niemand meer gelooft", ven biedt geen enkel perspectief; ander, heeft maar één ding te
Dan zegt de Dood: „En in mij slapen kan hij evenmin. Eén ding doen: deze vrolijke boodschap, die
gelooft iedereen. Zie maar: daar zal hij nog doen: zijn comman- het Evangelie van Kerstfeest is,
staan er weer twee. Ik heb ze dant opzoeken, want die moet met kracht rond te zeggen.
.NPVeJrC,oen dc °P*om*x voor dc Gcref. Kerken dit stuk' van de
oïn** LI? H® 1« eCUW' Na 2° leer volledig wordt uiteengezet. Een
ÏL 2U.fT.,,?P uiteenzetting, waarvan andersdenken-
hedendaagse vorm van het ballet be
licht. behandelt Schultink de dans-
richting van Duncan. Laban en Dal-
croze om dan tot ccn pleidooi te komen
voor dc ballettechniek, ook zo belang
rijk voor onze dansers in Nederland.
Het is een belangrijk boekwerk over de
danskunst in de loop der tijden. waar-
In vooral dc nadruk wordt gelegd op
het sociaal verband met de maatschap
pij waarin de dans wordt uitgeoefend
cn dc invloed hiervan op de dansvorm.
Een bock dat in de boekenrij van ccn
balletliefhebber niet mag ontbreken.
(Ultg. G. van Oorschot. Amsterdam).
den ook gaarne kennis zullen nemen.
Van Profeten en Apostelen. Deel I.
Oude Testament, door D r. P. ten
Have. (Uitg. J. B. Wolters. Gronin
gen. Batavia). Dit is de tweede druk
van een. zowel didactisch als pacdago-
gisch zeer verantwoorde handleiding
voor de behandeling der nict-histori-
sche Bijbelstof. Het Catechetisch onder
richt. het jeugdwerk, het Bijbelonder-
wljs op de Midd. Scholen, zelfstudie en
kringwerk. kunnen niet bulten dit bock
omgaan.
