DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Verkeerde beslissing oorzaak
van ongeluk met „Franeker"
Nationaliteitsregeling in
werking getreden
1
Koffie wordt schaars;
weldra weer surrogaat
Ger. van Wijland toont
zijn werk aan de pers
Gronddienst gaf echter een
onjuist advies
Haai springt in
zeilboot
Nationalisatie
in Hongarije
„Na Indonesië
Noord Afrika"
't Gil-proces vergt meer dan
een dag
Aanzienlijke verbetering van
de toestand
9e Jaarplan", no. 306
Vrijdag 30 December 1949
Opgericht dooi de Stichting ..Het Parool" Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 9 cent.
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur TJ. DE BOORDER.
(Van een onzer redacteurenj
DEN HAAG. De commissie, ingesteld door de regering van India, is
tot de conclusie gekomen, dat het verongelukken van het K.L.M.-vlicgtuig
Franeker. op 12 Juli op de heuvels van Bombay, naar alle waarschijnlijk
heid moet worden toegeschreven aan een verkeerde beslissing van de
gezagvoerder die echter van de gronddienst een verkeerd advies heeft
gekregen.
De Franeker, waarvan een der
radio-installaties onklaar schijnt
te zijn geraakt, als &"!volg waarvan
een belangrijke aanwijzing niet
schijnt te zijn ontvangen, had in
de omgeving van het vliegveld
zodanig grondzicht gekregen, dat
de gezagvoerder ruimschoots de
tjjd heeft gehad de weersomstan
digheden zelf volledig te kunnen
beoordelen, aldus merkt de com
missie, waarin ook de Nederlandse
deskundige, de heer Kamminga
zitting- had. op. De commissie is
echter tot de conclusie gekomen,
dat de gezagvoerder zich vermoe
delijk niet voldoende bewust is ge
weest vai hoogte en ligging van de
heuvels ten Noord-Westen van het
vliegrveld. Hij vloog zijn toestel
over deze heuvels om in de positie
te kqmen, van waar uit hij kon
landen op de baan, waarover hij
juist was gevlogen. Terwijl hij zich
boven deze baan bevond heeft de
gronddienst hem geadviseerd te
stijgen naar een hoogte van 800
voet, een advies dat de commissie
fout acht, omdat de Franeker
daardoor het grondzicht weer zou
zijn kwijt geraakt en het toestel
dus uit een positie zonder zicht
had moeten landen op een moeilijk
te benaderen landingsbaan. Te
recht. naar de bevindingen van de
commissie, heeft de gezagvoerder
Van der Vaart dit advies niet op
gevolgd.
Maar de gezagvoerder heeft toch,
naar het oordeel van de commissie
een fout gemaakt, door niet alles
in gereedheid te hebben voor een
sterke stijging indien dat nodifi
zou blijken. Zonder zicht heeft nu
de gezagvoerder een bocht geno
men, boven een heuvelgebied,
waarvan hij de situatie blijkbaar
niet zo duidelijk voor zich zag als
nodig zou zijn geweest. Onder de
gegeven omstandigheden had do
gezagvoerder zijn toestel naar zee j
moeten wegvoeren
De gronddienst had naar het
oordeel van de commissie er wij
zer aan gedaan, het vliegtuig of
weg te sturen, of op de andere
baan te laten landen, al had dat
een landing met een zijwind van
18 mijl per uur betekend
De commissie wijst tevens als
vermoedelijke indirecte oorzaak
voor dit ongeluk aan het feit, dat
de K.L.M. voor het vliegveld Bom
bay geen minimum-condities heeft
aangegeven waaraan het weer
ten minste moest voldoen, indien
tot een landing werd overgegaan.
Van de zjjde van de K.L.M. werd
ons medegedeeld, dat de maat
schappij geen reden heeft de fei
ten, door de commissie naar voren
gebracht, aan te vechten. De
maatschappij acht het echter on
waarschijnlijk dat de gezagvoer
der zich van de ligging van de
heuvels niet voldoende bewust zou
zijn geweest, door gebrek aan in
formaties.
Laatste H.V.K. terug
in Nederland
SCHIPHOL. De laatste Hoge
Vertegenwoordiger van de Kroon
in Indonesië, de heer Lovink, is gis
teren omstreeks twee uur met het
K.L.M.-lijntoestel uit Djakarta op
Schiphol gearriveerd. Hij was ver
gezeld van zijn vrouw en zijn par
ticuliere secretaris en werd verwel
komd door de ministers Van Maar-
seveen, Van Schaik en Goetzen. Na
mens de min.-pres. was mr. C. L. W.
Fock, secr.-generaal van het mini
sterie van algemene zaken aanwe
zig. Onder de talrijke andere auto
riteiten bevonden zich staatssecre
taris mr. W. H. Fockema Andreae
en de algemene raadsadviseur dr.
Ph. J. Idenburg. alsmede de heer
C. Adriaanse,, buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister, als ver
tegenwoordiger van de minister van
buitenlandse zaken.
De heer Lovink zeide het volste
vertrouwen in de toekomst van de
nieuwe Indonesische staat te heb
ben en veel te verwachten van de
samenwerking met Nederland.
Gevolg van souvereiniteitsoverdracht
Nederlanderschap kan men niet buiten
zijn wil verliezen
DEN HAAG. Tegelijk met de overdracht van de souvereinlteit aan de
R.I.S. is een door beide deelgenoten in de Unie aanvaarde nationalitcits-
regeling in werking getreden.
Hierby geldt, dat, wie het Nederlanderschap bezit, Nederlander blijft
en deze hoedanigheid niet buiten zijn wil kan verliezen.
Wie echter onmiddellijk voor de souvereiniteitsoverdracht Nederlands
onderdaan-niet Nederlander waren, bezitten door de inwerkingtreding van
genoemde regeling hetzij de Nederlandse nationaliteit, hetzij de Indo
nesische nationaliteit.
De thans geldende regeling geldt
voor al deze onderdanen, dus niet
alleen voor personen afkomstig uit
Indonesië, maar ook voor personen
afkomstig uit Suriname of uit de
In het
zoeklicht
.J
COMMONWEALTH
Fan Brussel naar Colombo
I-j ET lot van een gebied, dat de
1 1 halve wereld en omstreeks 800
millioen mensen omvat zal het on
derwerp vormen van de conferen
tie van het Britse gemenebest, die
op 9 Januari te Colombo op Ceylon
wordt geopend. Haar voornaamste
doel is de beteugeling van het com
munisme in Zuid-Oost Azië en
uiteraard zal men. de nodige aan-
dachl schenken aan de successen
van Mao Tse Toeng in China, het
land dat van zo grote betekenis is
voor het evenwicht in het Verre
Oosten.
Is het communistische China een
gevaar? Een gevaar voor Azië zelf
en voor 't Wes
ten? Er zullen
weinigen zijn,
die deze vraag
niet bevestigend
beantwoorden.
Toch is het zo,
dat zelfs wanneer de 491 millioen
inwoners van China hun lot ver
binden met dat van het Sowjetblok
hun gezamenlijk totaal nog altijd
wordt overtroffen door dat van de
landen van het Britse gemenebest
pn van het pact van Brussel.
Het is niet zonder reden, dat wij
deze twee volkerengroepen hier in
één adem noemen. Want zij gaan
steeds nauwer samenwerken. En
dat niet alleen omdat zij verenigd
een geweldige materiële macht
vormen, maar ook omdat de strijd
tegen het communisme in de aller
eerste plaats een geestelijke wor
steling is.
Juist op deze Commonwealth-
conferentie te Colombo zal het ac
cent vallen op de gemeenschappe
lijke ideeën omtrent democra
tie. vrijheid en verdraagzaamheid
die ten grondslag liggen aan ver
scheidene der betrokken landen.
Groot-Brittannië. dat eerst in Brus
sel aan de Europese democratieën
zijn steun toezegde en nu in Co
lombo met de democratieën van het
gemenebest gaat praten, zal er veel
toe kunnen bijdragen dat de een
heid tussen al deze landen wordt
versterkt.
Koud en mistig
Weersverwachting geldig tot
Zaterdagavond:
Op vele plaatsen mist, overi
gens enkele wolkenvelden.
Overwegend droog weer. Zwak
ke tot matige oostelijke wind.
Vannacht temperatuur plaatse
lijk iets beneden het vriespunt,
morgen overdag dezelfde of iets
lagere temperaturen dan van
daag.
31 Dec.: Zon op 8.48. onder 16.38;
Maan op 13.24. onder 5.15.
Opvarenden zegevieren
in hevig gevecht
MELBOURNE. Twee mannen
en een vrouw hebben voor de kust
van de Australische staat Victoria
tien minuten lang een verwoed ge
vecht geleverd met een 2\h. meter
lange en 200 kilogram wegende haai,
die plotseling aan boord van hun
zeilbootje sprong en hen met bek
en staart belaagde.
Een van de opvarenden had last
van zeeziekte en lag op de bodem
van het vaartuigje. Toen de haai
zich op hem stortte verloor hij bijna
het bewustzijn. Hij slaagde er des
ondanks in overeind te komen, maar
werd op hetzelfde Ogenblik weer
neergeveld door een slag van de
staart van het ondier.
Een van de mannen was een erva
ren visser. Hij had wel eens gehoord,
dat de beste manier om een haai te
verdoven is, hem op de neus te
slaan. Hij probeerde het en zag tot
zijn vreugde, dat het middel afdoen
de was Een slag met de roerpen
stelde de haai definitief buiten ge
vecht. Het avontuur bezorgde hen
tenslotte geldelijk gewin, want zij
slaagden er in de haai tegen een be
hoorlijk prijsje aan een vishandelaar
te verkopen.
BOEDAPEST. - Alle onderne
mingen in Hongarije, die meer dan
tien werknemers in dienst hebben,
worden genationaliseerd. Aldus
wordt bepaald in een regeringsver
ordening. die gisteren is gepubli
ceerd. Ook buitenlandse onderne
mingen vallen onder het besluit
Aan alle eigenaren. Hongaarse, zo
wel als buitenlandse, is schadeloos
stelling beloofd.
Onder het nationalisatiebesluit
vallen voorts alle drukkerijen en
metaalgieterijen waar meer dan
vijf mensen tewerk zijn gesteld.
Een van de genationaliseerde be
drijven is de afdeling van de I.T.T.
(Internationale Telefonie en Tele
grafie Mij.) die gisteren werd over
genomen.
Nederlandse Antillen. De Neder
landse onderdanen behorende tot de
inheemse bevolking van Indonesië
hebben (met uitzondering van de in
het Koninkrijk geborenen, die woon
achtig zijn in Suriname of de Ne
derlandse Antillen) de Indonesische
nationaliteit verkregen. Evgneens
verkregen de Indonesische nationa
liteit de niet tot de inheemse be
volking. van Indonesië behorende
Nederlandse onderdanen, die in In
donesië zijn geboren of daar te lan
de woonachtig zijn. zomede in het
buitenland geboren en daar wonen
de personen, die afstammen van in
Indonesië geborenen. Alle overige
Nederlandse onderdanen, met inbe
grip van de hierboven uitgezonder
de groep, hebben thans de Neder
landse nationaliteit
De nieuwe nationaliteitsregeling
biedt de mogelijkheid om hetzij door
optie, hetzij door verwerping, wij
ziging in de nationaalrechtelijke
staat te brengen. De optie of ver
werping moet binnen twee jaar ge
daan worden. In Nederland kan men
zich daarvoor wenden tot de griffier
van de arrondissements-rechtbank
of tot de Hoge Commissaris van de
Republiek der Verenigde Staten van
Indonesië.
Nadere inlichtingen verschaft het
ministerie van justitie (le afdeling),
Plein 2 te 's-Gravenhage.
De ambtenaar, die namens onze
Koningin voor het laatst het be
stuur over Indonesië voerde, is
terug in Nederland. Op Schiphol
worden de heer en mevrouw Lo
vink juichend begroet door hun
dochtertje. Ook vele vrienden
waren aanwezig.
Nee toch Heus!
Jonge boer te Groesbeek ver
zorgde graf van Canadees oor
logsheld pieus. Familie van ge
sneuvelde laat nu jonge boer
overkomen om hem toekomst te
banen in Canada, „als ware hij
onze eigen zoon"
Koe verdwaalde in Illinois in
maisveld. Onvindbaar. Boer
nam vliegtuig om koe te zoeken.
Vond haar. Dat moet een uitge
strekt maisveld zijn
Van de S0.000.000 Japanners
zijn er 2.500.000 geestelijk
ziek.
Postbode te Los Angeles, ge
arresteerd wegens het thuis
verborgen houden van 5000 niet
bestelde poststukken, zeide: „Ik
hield ze met opzet achter, om
wat te doen te hebben op mijn
vrije dagen
Te Syracuse (N.Y zag jon
geman hoe chirurg 4 hechtin
gen uit hoofd van teerbeminde
verloofde haalde; hij viel flauw
en tuimelde op allerlei chirur
gisch glaswerk: had toen zelf 8
hechtingen nodig.
VJ
Arabische Liga over einde
van het imperialisme
CAIRO. Azzam Pasja, de secre
taris-generaal van de Arabische
Liga. heeft verklaard, dat de Indo
nesische onafhankelijkheid een voor
bode is van de onvermijdelijk ko
mende onafhankelijkheid der Franse
en Spaanse bezittingen in Noord
Afrika Hij noemde de geboorte van
de Verenigde Staten van Indonesië
een overwinning voor het gehele
Oosten en een nieuwe hoop voor de
volkeren, die elders nog onder het
juk zwoegen. Hij voegde er aan *oe,
dat het Imperialisme zich stap voor
stap terug trekt en dat Je Arabische
staten het impciiallsme overal zul
len bestrijden, ongeacht rassen- of
godsdienstgeschillen.
Vervolgens gaf hij een overzicht
van de steun, die de Arabische lan
den aan het Indonesische streven
naar onafhankelijkheid hadden ver
leend en bracht in dit verband ook
hulde aan Nehroc en aan Pakistan.
Invoering van nationale melange
levert bezwaren op
DEN HAAG. De regering ziet zich naar het ministerie van
landbouw, visserij en voedselvoorziening mededeelt genoodzaakt, in
verband met de zeer hoge prijzen van koffie op de wereldmarkt veran
dering te brengen in de koffievoorziening van het Nederlandse volk.
Tengevolge van de krappe wereldvoorraden is de prijs van koffie tot een
zodanig niveau gestegen, dat indien Nederland in staat en bereid zou
zijn deze hoge prijs op de wereldmarkt te betalen, de kofficconsumcn-
tenprijs in ons land nagenoeg verdubbeld zal moeten worden en 8.25
a 8.50 per kilo zal moeten bedragen. De noodzaak tot zuinig beheer
van de beschikbare deviezen koffie moet bovendien voornamelijk in
gebieden met harde valuta worden gekocht heeft de regering doen
besluiten voorlopig koffie niet meer in die gebieden aan tc kopen, zo
dat de koffievoorziening van de Nederlandse bevolking moet wor
den beperkt.
vermindering van het rantsoen het
karakter heeft van een onaange
name surprise bij de jaarwisseling,
aldus de regering, maar het is be
langrijker. dat een tijdige aankon
diging van de komende verminde
ring de consument reeds thans in
staat kan stellen een begin te ma
ken met een zuinig verbruik van
de op de lopende bon verkregen
koffie.
Te Buenos Aires is een vissers
bootje van 50 ton aangekomeh. met
dertien volwassen Estlanders, twee
kinderen en een hond. die eerst uit
Estland naar Zweden waren ge
vlucht. naar Plymouth voeren en
vandaar op 27 September vertrok
ken.
DEN HAAG. De Gil herinhert men zich cn blad èn straatroep
nog? Donderdag diende de Gil-zaak voor de Raad van Beroep voor de
Perszuivering. Er was een groot aantal getuigen gedagvaard, onder wie
het Tweede Kamerlid Ruygers en Arnold Meyer de ex-leider van het
ex-Nationaal Front De Raad van Beroep kwam Donderdagmiddag niet
klaar en zou heden het proces voortzetten.
Uit het verhoor van de eerste
getuige, de Duitser Proetsting een
c'.er Befehlshabers van de Sicher
heitspolizei, bleek dat de Duitsers
de middelen verschaften om De
Gil uit te geven. Goebbels stond er
achter in weerwil van de protes
ten van de N.S.B. en het rijkscom
missariaat.
Getuige M. A. Cageling, eens
medewerker van De Gil, vertelde
dat De Gil in illegale kringen ,,niet
zo gek werd gevonden," waar
tegenover de president van de
Raad van Beroep, mr dr G. W.
van Vierssen Trip, de opmerking
plaatste dat de verzetsbladen De
Gil iets bijzonder vijandigs vonden.
Namens de groep van Je Main-
liendrai getuigde het Tweede
Kamerlid G. J. N. Ruygers. dat in
de kringen dér Illegaliteit geen
meningsverschil bestond over De
Gil het was fout en het was ge
vaarlijk, want het maakte propa
ganda voor de N.S.D.A.P. en het
wist zich soms aantrekkelijk aan te
dienen. Een oplage van 150.000
exemplaren was niet ongewoon.
NIEUWJAARSBOODSCHAP VAN TRYGVE LIE
Serieus gesprek tussen
Grote Vier kan worden
hervat
„Indien wij in 1949 niet veel vor
deringen hebben gemaakt bij het
oplossen van het fundamentele ge
schil. dat sinds het einde van de
oorlog een belemmering is geweest
voor het tot stand komen van een
ware vrede en dat het werk der
Verenigde Naties heeft bemoeilijkt,
toch hebben wij een punt bereikt,
van waaruit het mogelijk moet zijn
serieuze onderhandelingen tussen
de partijen te hervatten". Aldus
Trygve Lie, de secretaris-generaal
der Verenigde Naties, in een
Nieuwjaarsboodschap.
„Dit moet", zo vervolgt hij „op
zichzelf reeds als een aanzienlijke
verbetering van de toestand worden
beschouwd. Zij, die geloven dat in
de komende jaren overeenstem-
Ja, al staat daar
nu Ministerie voor
Uniezaken en
Overzeese Rijks
delen, bij vreemd-
aandoende afkor
ting MUOR, ver
leden week heette
het daar nog Mi
nisterie voor Unie
aangelegenheden
en twee weken
geleden nog Mi.
nisterie voor Over
zeese Gebiedsde
len. Moge het
MUOR zich spoediger inburgeren niën
dan het ..O.G.". want daar hebben
velen te lang Koloniëntegen ge
zegd, toen het allang geen „KoJo
ining tussen de grote mogendheden
moet worden bereikt, moeten er bij
elke gelegenheid naar streven een
groter politiek begrijpen tussen
Oost en West tot stand te brengen.
In de laatste tijd is geen vermin
dering van de spanning tussen de
grote mogendheden te bespeuren
geweest. Ik moet echter herinneren
aan de regeling van het uiterst ge
vaarlijke geschil om Berlijn en aan
het feit. dat de plaatsvervangers
der ministers van buitenlandse za
ken van de „Grote Vier" thans
werken aan een ontwerp-vredes-
verdrag voor Oostenrijk."
Tenslotte liet Trygve Lie zich
hoopvol uit over de mogelijkheid,
dat een oplossing van het geschil
over de atoom-energie zou worden
gevonden.
Na 14 nummers werd de uitgave
gestaakt. Zogenaamd verantwoor
delijk voor de inhoud waren de
journalisten H. A. Seyffard en W.
H. M. van den Hout, resp. ontzet
tot 5 Mei 1961 en 5 Mei 1965; toch
verklaarde getuige Learbuch (lei
der Persgilde) niet geweten te
hebben wie De Gil vulden.
De voorzitter noemde de nrs
1j-10 „slecht en propagandis
tisch pro-Duits" en de nrs. 11
H 14 „afnemend propagandistisch
en in opgaande lijn."
Kinderen t.b.c. door
besmette melk
NAARDEN. De burgemeester
heeft medegedeeld, dat een politi
oneel en een veterinair onderzoek is
gelast tegen een modelbedrijf te
Naarden, ter zake het afleveren van
besmette melk.
Thans is namelijk gebleken al.
dus de burgemeester, dat cen*niet
onbelangrijk aantal kinderen in
Naarden met tuberculose Is besmet
na het gebruiken van melk uit dat
bedrijf. Deze besmette melk ls in
September en October gebruikt.
Eerst thans is deze besmetting aan
het licht getreden omdat er kinde
ren nu zijn gaan reageren. De bur
gemeester deelde nog mede, dat
twee kinderen in een inrichting op
genomen moesten worden.
Volgens een der raadsleden staat
de schuld in deze van het bedrijf
niet vast.
Ieder menge naar
eigen smaak
Gedacht is aan de invoering van
een nationale melange van surro
gaat en echte koffie. Hiertegen be
staan evenwel vele bezwaren voor
de bedrijven, voor de overheid en
voor de consument. Controle op de
samenstelling van de melange is
bijvoorbeeld onuitvoerbaar, terwijl
een bezwaar van huishoudelijke
aard is, dat zij die de voorkeur
geven nan echte koffie zij het
dan. dat zij zich hierbij beper
kingen dienen op te leggen van
het originele product verstoken
zouden blijven. De regering heeft
daarom, naar men weet, besloten
de nog aanwezige voorraden kof
fie normaal te blijven distribueren,
doch met een vermindering van
het rantsoen, dat voortaan per zes
weken 125 gram zal bedragen. De
eerstvolgende koffiebon, welke op
26 Januari 1950 zal worden aange
wezen. zal dus recht geven op 125
gram koffie. Deze bon zal dienen
voor een periode van zes weken.
Op deze wijze kan de rantsoene
ring nog geruime tijd worden
voortgezet. De prijs van de aldus
gedistribueerde koffie zal niet
hoger zijn. dan de thans geldende
prijs, doch naarmate de voorraden
„goedkope koffie" uitgeput raken,
zal een geringe prijsstijging onver
mijdelijk zijn. Daarnaast zal kof-
fiesurrogaat van goede kwaliteit
vrii in de handel in ruime mate
verkrijgbaar zijn. De grondstoffen
voor een goed surrogaat zijn in
voldoende mate aanwezig. Ieder
een zal dus desgewenst, zij het be
perkt. deze koffie kunnen drinken,
eventueel aangevuld met surro
gaat. of wel naar eigen smaak de
echte koffie kunnen mengen met
surrogaat, waarbij men zelf de ver
houding van het mengsel kan be
palen. Het is te betreuren, dat de
R.I.S. thans erkend
door 17 landen
DJAKARTA. De Republik In
donesia Serikat is thans erkend
door zeventien landen. Gisteren zijn
Turkije, Italië, Luxemburg en Ier
land tot erkenning overgegaan. De
R.I.S. en Pakistan hebben besloten
ambassadeurs uit te wisselen. De
nieuwbenoemde ambassadeur van
India bij de R.I.S. heeft vandaag
zijn opwachting bij president Su
karno gemaakt.
Margarineprijs wordt
niet verhoogd
DEN nAAG. Het ligt niet in de
bedoeling vxn de regering, de mar-
garineprQs op 1 Januari a.s. tc ver
hogen.
KOUDER EN MISTIG
(Van onze weerkundige mede
werker)
Nadat in 't begin van deze week
zeer zachte lucht tot ons was door
gedrongen. begonnen de barometers
snel te stijgen. Een hogedrukgebied
boven Zuid-Frankrijk, verplaatste
zich naar het Noorden en strekt
run invloed ook over onze omge
ving uit. Tengevolge hiervan kon
den nieuwe storingen niet meer tot
West Europa doordringen, zodat
het'voor de ti.id van het jaar zachte
weer aanhield.
Inmiddels begonnen zich op de
Oceaan belangrijke wijzigingen in
de luchtdrukverdeling te voltrek
ken. Een storing afkomstig uit de
Subtropen trok in Noordelijke rich
ting langs de Portugese kust en
nam aanzienlijk in betekenis toe.
Het centrum van deze diepe de
pressie lag eerst ten Z.-Westen van
Ierland. Behalve dat deze storing
flinke regenval bracht in Spanje en
Portugal, veroorzaakte zij ook vrij
sterke barometerdalingen in West-
Frankrijk cn op de Britse Eilanden.
Onder invloed hiervan begon het
hogedrukgebied boven West-Enge
land zich langzaam naar het Oos
ten uit te strekken. De wind draai
de in ons land naar het Oosten, met
het gevolg, dat minder zachte lucht
uit Zuid-Duitsland naar onze om
geving stroomt, zodat onze tempe
raturen langzaam dalen. In de af
gelopen nacht kwamen flinke op
klaringen ,voor cn zo kon de tem
peratuur dicht bij het aardopper
vlak op vele plaatsen in ons land
tot omstreeks het vriespunt dalen;
tegen de ochtend vormde zich mist,
die op vele plaatsen lang aanhield.
In de komende nacht kan de
temperatuur weer even onder nul
dalen, maar overdag zal er nog
geen vorst zijn.
meer heette. Als het lukt,
worden zij die er werken misschien
binnenkort Muorieten genoemd of
Muorezen, wie weet
Willem Vogt neemt
geen ontslag
HILVERSUM. Het algemeen
bestuur van de AVRO is Donder
dagmiddag in de AVRO-studio te
Hilversum bijeengekomen om de
ontslagaanvrage van de directeur,
de heer W. Vogt, te bespreken De
vergadering duurde ruim 6 uren. Na
afloop is meegedeeld, dat het alge
meen bestuur van de AVRO de ont
slagaanvrage van de directeur n i e't
heeft aanvaard. Het heeft de gere
zen geschillen met het dagelijks
bestuur besproken en bijgelegd en
in aansluiting daarop heeft het zijn
volledig vertrouwen uitgesproken
in het beleid van de directeur en
hem verzocht aan te blijven. De
heer Vogt heeft aan dit verzoek
voldaan.
Een ander inhuldigingsschilderij
Een respectabele expositie die tot een
vergelijking voert
HILVERSUM, Gerard van Wijland. dc man, die de handschoen,
door Charles Eyck toegeworpen aan schilders en critici speciaal, zo
als hij zelf 't bedoelde aan de laatstcn heeft opgenomen cn een schil
derij van de beccdiging van Koningin Juliana heeft gemaaakt, is niet
iemand die zichzelf overschat. Hij heeft niet de pretentie het werk van
Charles Eyck, waarvoor hij grote bewondering heeft, artistiek tc over
treffen, maar hy heeft wél dc pretentie de opdracht, waarop dit schil
derij was gebaseerd, getrouwer, documenteier te zijn nagekomen.
Bij Wernigerode, 200 km. ten
Zuid-Westen van Berlijn in de Rus
sische zone van Duitsland is uranium
ontdekt
De schilder heeft het schilderij
dat hij Zaterdag vóór Kerstmis vol
tooide, Donderdag in de Dansschool
Dolores del Rio. gelegen aan de
Van Lenneplaan te Hilversum, aan
een aantal vertegenwoordigers van
de dagbladpers laten zien. Zijn
eigen atelier in Hilversum, waar
hij op 21 Augustus aan de omvang
rijke compositie '2 x 3 m) was be
ginnen. bleek al spoedig te klein,
en alhoewel dit technisch voor de
ondernemende schilder allerlei be
zwaren meebracht, toch heeft hij
de gastvrijheid welke hem in de
ruime villa werd geboden, met bei
de handen aangegrepen. Het was
inmiddels al October geworden en
toen werd het werken ook ernst.
Wij kunnen ons voorstellen, dat
Van Wijland wel eens aan de juist
heid van zijn besluit heeft getwij
feld. dat de consequenties van zijn
beslissing hem bii 't brengen van
zijn taak wel eens hebben benauwd.
En dat hij wel eens gewanhoopt
heeft: krijg ik 't ooit klaar? Vooral
toen hij in November door een in
fectie aan 't been verplicht was
enige weken rust te houden! De
termijn door Charles Eyck in zijn
merkwaardige uitdaging gesteld,
was 30 December. Van Wijland is
binnen die termijn gereed geko
men. Hij hoopt, nadat hij zijn werk
aan een beperkt aantal genodigden
Op Charles Eyck's Inhuldigings
schilderij was alleen de Koningin
vaag te zien. Van Wijland heeft
rekening gehouden met de kerk
ruimte waar de eedsaflegging ge
schiedde, doch ook met de figu
ren uit de naaste omgeving der
Koningin.
en intimi heeft laten ziec. zijn com
positie voor de eerste maal publiek
tentoon te stellen in Arti te Am
sterdam (waarvan hij lid is even
als van De Ploeg in Amersfoort) op
18 Januari a.s.
Achteraf is Van -Wijland dank
baar. dat hij de moed (of over
moed) heeft gehad deze compositie
op te zetten. Hij schilderde ot dus
ver naast stillevens al bij voorkeur
figuur en portret, maar aan grote,
ingewikkelde composities had hij
zich zelden of niet gewaagd. Hij
heeft door dit werk nu een schat
aan ervaring opgedaan, welke hem
zeer zeker in de toekomst te stade
zal komen.
Het feit alleen al dat hij de
plechtigheid zelf niet heeft bijge
woond Charles Eyck was er wèl
betekende een grote handicap.
Wat hij ter beschikking had. waren
gekleurde en ongekleurde fotogra
fieën. iijn herinnering aan de vor
stelijke personen zijn wetenschap
omtrent bepaalde kleuren. Hoewel
hii binnen zekere grenzen docu
mentair wilde blijven, heeft Van
Wijland zijn verbeelding geen
vrijaf gegeven. Hij is zelfs opzette
lijk niet weer naar de kerk gegaan,
teneinde zich niet al te vast aan de
reëele architectuur te binden.
(Zie verder pag. 4)