DAGBL^ffinssÊ®KaïJ55©gBFOORT Naar de vruchtbare Unievallei door woud van formalismen Krawtsjenko krijgt fr 150.000 schadevergoeding Soldaten van Kota Inten naar Amersfoort West Berlijn viert vandaag feest Textiel, vlees, kaas, rijst vandaag van de bon Laatste nieuws „Franeker" te pletter bij Bombay gevlogen Bonnenlijst Sassen en Beel verward in internationale lianen Gehele 9e Jaargang 1 Januari '4931 December '49 Opgericht door de Stichting ..Het Paiool" - Giro 510330. Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort. Bank: Rotterdamsche Bank - Postbus 9 - Abonnement- Uitgave 1 N.V. De NieUWe Pers Telefoon redactie 4291. - Telefoon administratie 6235. prijs 32 cent p. w of ƒ4.15 p. kw. Losse nummers 9 cent. Hoofdredacteur. TJ. DE BOORDER. Koude Januari Weersverwachting, geldig van Zondag 1 tot en met Dinsdag 31 Januari 1950: Er bestaan aanwijzingen, dat wij een koude Januari tegemoet gaan. Deze aanwijzingen dragen echter een onzeker karakter. Er kan niet dezelfde waarde aan worden gehecht als aan de dage lijkse weerberichten. Ook prinses Marijke slaat spijkers met koppen DOEL BEREIKT, EEN JAAR NADAT DE ZWAARDEN RUSTEN c Nee toch Heus! Wat ons te wachten staat in 1950?: volgens koffiedik- Achille d'Angello (die zich pro fessor noemt): ..Geen oorlog Volgens Blanche Orion (werkt met kristallen bal): ..Hitte, nare atoomwapenen, so ciale strubbelingen, doch geen oorlog". s Volgens 6 van de 8 eierdooier- kijkers: „Een wereldpoliticus zal sterven, vermoedelijk Sta lin!" Volgens handlezeres Simone Fontaine: „Koning George van Engeland wordt wederom grootvader". Volgens Nee toch-Heuzer is dit voor vanavond genoeg. Hij ié'benieuwd wat olieboUen- eetsters er nog aan toe te voe gen hebben. vy f-1 OFFICIcLE BONNENLIJST VOOR HET TIJDVAK VAN 2 t. O. m 15 JANUARI 1949 Bonnen voor Vlees: 52L. 523 Vlees 100 gram vlees 522 Vlees 300 gram vlees Alle bonkaarten 901: 522 Algemeen: 250 gram boter of margarine of 250 gram vet; BONKAART KA. KB, KC 901: 531 Algemeen: 250 gram boter of margarine of 250 gram vet; 532 Algemeen: 200 gram kaas of 250 gram korstloze kaas; 533 Algemeen: 125 gram koffie; B 515: 200 gram kaas of 250 gram korstloze kaas; BONKAARTEN KD, KE 901 537 Algemeen: 125 gram boter of margarine of 125 gram vet; 538 Algemeen- 100 gram kaas of 125 gram korstloze kaas. TABAKS. EN DIVERSEN KAARTEN 11 Tabak. 14 Diversen: 2 rantsoenen tabak. Deze bonnen zijn veertien dagen geldig en kunnen reeds op 30 De cember worden gebruikt. Van 1 Januari tot 28 April zijn 45 punten aangewezen van de tex- tlclkaart 801. (Eigen bericht van Vader Tyd) DEN HAAG, 31 December. Precies een jaar geleden lieten Neder landers in het Indonesische oerwoud het zwaard zakken en In de 365 da gen, die sedert z^jn \erstreken hebben zy en de Indonesiërs zich met hun zwaarden een pad weten te kappen door hot oerwoud van formalismen j prestige.kwesties. Intriges en andere taaie Hanen die een uitweg uit dit I woud naar de braakliggende, maar vruchtbare Unie-vallei, .versperden. 1 Experts aan Buitenlandse Zaken waren reeds dadelijk doordrongen van do noodzaak van dit besluit, maar niet aldus de heren Sassen en Beel die j meenden, dat zij de weg naar do Unie.\allei ook wel alleen konden vin- i den. Zy kapten er danig op los, maar zagen over het hoofd, dat hun doel, j de Unie-vallei samen met de Indonesiërs te betreden nimmer bereikt zou kunnen worden, daar achter deze Nederlandse woudlopers het pad, dat zij zich hadden gebaand snel weer dicht groeide met hen onbekende in ternationale slingerplanten. Het was niet In de laatste plaats dr Van Royen, die de pioniers hierop opmerkzaam maakte. Van Royen en Rum wetten bijltje voor Lovink en Hatta De heer Beel bleef doof voor deze waarschuwende stem. Zijn strategie was, om desnoods de laat ste mijlen door het oerwoud in ijl tempo af te leggen. Eenmaal bij de Unie-vallei gekomen, zou hij dan aan de rand van het woud zijn pakketje van Vervroegde Souve- reiniteitsoverdracht neerleggen. De eerste Indonesiër, die daar aankwam kon het oprapen en be houden, mits hij als bewijs van ontvangst een Unie-contract teken de. Op 9 Mei, toen ook de heer Beel inzag, dat zijn marsplan niet deug de, legde hij zijn HVK-zwaard neer. De heer Lovink volgde hem op aan het hoofd van de karavaan en aan hem en aan de heer Hatta, inmiddels bevrijd uit de kooi, waarin de heer Beel hem op Banka in de kost had gedaan, werd het bijltje ter hand gesteld, dat de heren Van Royen en Rum tussen 7 Mei en 22 Juni voor hen hadden gewet. Op 23 Augustus hebben de man nen in het woud een lichte plek gevonden. Zij hebben daar, om de verdere marsroute uit te stippelen enkele maanden hun tenten opge slagen en zij noemden deze plek Den Haag. Zij wisten zich in de nabijheid van de vallei en dus was het ogen blik aangebroken om de toekomst plannen wat nader te omlijnen. Het klimaat in de vallei verzekerde een welige groei van rijst, rubber, tabak, koffie en thee. Men zou er delfstoffen en petroleum vinden. En aangezien de Nederlander de Indonesiër al eeuwenlang had ver teld hoe hij de zaken zou moeten aanpakken, brandde in hem het verlangen dit nu haarfijn opnieuw te doen. De Indonesiërs gingen dan van opwinding trillen, omdat zij zich allerlei dingen heel anders hadden voorgesteld Dat waren dan de ogenblikken waarop de heren van de UNCI, als geen ander ver trouwd met exotische politieke ge wassen, te hulp snelden om ruzie onder de tochtgenoten te voor komen. Al deze soms verhipte gesprek ken hield men aan een ruwhouten ronde, ietwat ovale tafel. Doordat men elkaar ronduit zeide wat men ervan dacht, leerde men elkaar ook beter kennen. Dit weer leidde ertoe, dat de een de ander bij na der inzien toch niet '.o'n -wade kerel vond. Op 2 November waren de Neder landse en Indonesische leiders van de karavaan het eens. Nog 55 dagen heeft het toen geduurd eer alle tochtgenoten zich accoord ver klaarden. En nu juist vier dagen geleden heeft het dappere troepje het oerwoud kunnen verlaten en de rand van de Unie-vallei bereikt. Een weids perspectief deed zich voor hen open. Maar zij zagen ook een vulkaan die Nieuw Guinea heet. Verheugd over hetgeen zij samen hebben bereikt heeft dat hun echter niet verhinderd met verlicht gemoed de hand te slaan aan het gereedschap des vredes. Quarantaine duurt korter dan deskundigen aanvankelijk durven hopen AMERSFOORT, 5 Juli. Dc burgemeester maakt bekend, dat op last van dc militaire autoriteiten dc infanteric-kazcme aan de Lcusderweg j alhier is aangewezen om de militairen aan boord van het thuisvarende troepenschip „Kota Inten", in quarantaine onder te brengen, zulks in verband met een geval van pokken, dat zich aan boord van dit schip heeft voorgedaan. Het kazemeterrein zal worden omgeven met prikkel draad. Zondag 19 Juni was het „Vader dag" en daarom kreeg dr. Drees, de „vader der ouden van dagen", die dag op het Zomerfeest van de VARA te Scheveningen 'n kistje sigaren. Vanavond gaan onge twijfeld de gedachten van de mi nister-president terug naar het met succes bekroonde overleg met de Indonesiërsen mis schien toch ook wel naar dit on gedwongen, hartelijke feest. Op 18 Juli zijn de 1603 soldaten en leden van de bemanning van de „Kota Inten" in Amersfoort aange komen. Twee dagen later zijn allen naar huis Per dag heeft de genees kundige dienst 800 mannen kunnen verwerken, het dubbele van wat men had mogelijk geacht. De jongens zijn dus nog eerder thuis dan men kan hopen en ver wachten. Dat neemt niet weg. dat vele ouders, echtgenoten en ver loofden er de moeite voor hebben over gehad uit alle hoeken van het land naar Amersfoort te komen. Zij riepen over de afzetting heen boodschappen naar de mannen er binnen cn vaak kwam dan na enige tijd wel de man opduiken voor wie zij de verre reis hadden gemaakt. DE GROTE VIER ZIJN HET EENS Luchtbrug zegeviert over greep van Russische blokkade FRANKFORT, 30 Augustus. Hedenavond om half zeven is het laatste vliegtuig, van de luchtbrug naar Berlijn opgestegen van het vliegveld RheinMain. Zeventig minuten later is het aangekomen op de lucht haven Tempelhof en aan de bevoorrradmgsoperatie yan de twee en een half millioen inwoners van West- Berlijn, gedurende 428 dagen uitgevoerd onder de moeilijkst denkbare omstandigheden is een eind ge komen. Stipt volgens hun dienstregeling, als gold het een autobusdienst tussen twee dorpen, is vijftien maanden lang, dag en nacht, elke drie minuten een Amerikaans of een Brits vliegtuig geland in de benarde veste, met aan boord levens middelen en brandstoffen. In het onverzettelijk tijdschema duurt de uitreis, met lading. 70 minuten, de thuisreis, leeg, vijftig minuten en eentonig wordt voor de bemanningen op het laatst de routine van; commando op stijgen. tijdcontróle, bakenspelling, tijdcontröle, commando dalen. Dan 17 minuten pauze, tijdens welke het vliegtuig werd gelost, en d^n weer stijgen etc Kosten van de luchtbrug: 77 do den en "10 millioen dollar. Afgelegde afstand: 225 retourtjes van de aarde naar de maan. Op 4 Mei viel in New York de be slissing, die de luchtbrug overbodig zou maken. .De grote vier geraakten het eens over de opheffing van de blokkade van Berlijn. 12 Mei om 0 uur 1 minuut, starten de auto's en treinen uit en naar Berlijn. Het weg verkeer is hervat. In West Berlijn flitst het electrische licht, dat maan denlang ter besparing van kolen, niet heeft gebrand weer aan Men is in feeststemming Nog zijn echter niet alle narighe den voorbij, want op 28 Mei moot de luchtbrug het weer alleen opknap pen. De Russische controle aan dé zonegrens wordt zo streng uitge voerd, dat treinen in het geheel niet meer en auto's slechts druppelsgewijs doorkomen. In Berlijn ligt het spoorwegverkeer dagenlang stil-door een staking van het personeel van de Stadtbahn. De ze onder Russische controle staande maatschappij weigert aanvankelijk de lonen van in West Berlijn woon achtige arbeiders uit te betalen in West-marken. Op 29 Juni. nadat 39 dagen lang de spoorbanen het domein waren van roest en onkruid gaan de treinen weer rijden en wordt alles zo nor maal als maar mogelijk is in het ab normale Berlijn. Twee dagen brommen of f 6.boete voor Zaandams burgemeester HAARLEM, 7 September. Het zeebad, dat de burgemeester van Zaandam W. Thomassen heeft ge nomen aan het zogenaamde „verbo den strand" te Heemskerk is hem komen te staan op een boete van 6.of twee dagen hechtenis. Hei O. M. toonde zich zeer ont stemd over het optreden van de burgemeester. ..Het geeft geen pas", zeide deze ambtenaar, „dat de bur gemeester van een gemeente de verordeningen van vecn andere ge meente met de voeten treedt". Burgemeester Thomassen voerde aan dat zijn bedoeling was een proefproces uit te lokken om vast gesteld te zien dat de Heemskerkse gemeenteverordening rechtsgrond miste. WAT VOOR WEER? Abnormale warmte in voorjaar en herfst (Van een weerkundige medewerker) In het afgelopen jaar zijn er twee weer-records gebroken. Op 17 en 18 April beleefden wij de warmste Paasdagen sinds honderd jaar en de maand September is zo mooi geweest als niet is voorgevallen sedert 1729. Wat September betreft: De eerste Zondag in deze maand kwam de tem peratuur boven de 25 graden, hetgeen al minstens vijf graden meer was, dan hetgeen in deze tijd van het jaar als normaal moet worden beschouwd. Het centrum van het land had 8 zomerse dagen. Het normale aantal in September is slechts 2. Ook de laatste Augustusweek was abnormaal warm en dat betekende voor agrarisch Nederland een hoogst onwelkome verlenging van een lang durige droogteperiode. En wil men in dit beknopte en hoogst onvolle dige overzicht, dat eigenlijk die naam niet eens verdient nog meer abnor maliteiten: een uiterst zachte Janua ri, een xfiterst zachte Februari en zomerse verschijnselen in October, zoals broedende vogels en bloeiende bomen Voor primadonna Gorlova staat ..tout Paris" urenlang in de rij te wachten PARIJS. 4 APRIL. Blitzlampen flitsen in de rechtszaal van het Pa- ryse Palais de Justice. Het geklik van tientallen camera's verbreekt de stilte. President Durkhcim staat op om met duidelijke stem, maar nu cn dan struikelend over een Russisch rvoord, het vonnis voor te lezen in het proces tussen het communistische blad „Lrs Lettres fran«;aises" en de auteur van „Ik verkoos de vrijheid". Victor Krawtsjenko krijgt een scha devergoeding van 150 000 francs. De door het periodiek geuite beschuldi ging, dat hij zijn opzienbarend boek niet zelf geschreven zou hebben, wordt door het Hof van de hand gewezen. André Wurmser, de schrijver van het artikel, dat Krawtsjenko er toe bewogen heeft een aanklacht in te dienen. Claude Morgan, de directeur van „Les lettres frangaises" en hun advocaat, mr. Nordman zijn niet gerechtigd hun tegenpartij een verrader, een leuge naar, een gewoontedrinkcr, een verachtelijk schepsel of een marionet te noemen. Uitputtingsslag van oplopende prijzen tegen het huishoudboekje DEN HAAG, 3 November. Met ingang van heden is de rantsoenering opgeheven van textiel, vlees, kaas en ryst. Afgezien er van dat nog steeds bonnen moeten worden ingeleverd voor koffie en brandstoffen, is hiermede een eind gekomen aan een periode van meer dan tien jaar van distributie van levensmiddelen. Een bonnenlyst zal niet meer worden gepubliceerd. Bij stukjes en beetjes is in de loop van dit jaar de distributie steeds meer afgeknabbeld. Het begint op 1 Febrjari, als die voor cacao en chocolade-producten wordt opgeheven. Op 23 Juni vol den boter en vet en per 1 Juli kwamen ook de tabaks-producten vrij. Aan deze feestelijke dag wijdt een zekere Nico Tinus volgend dichtwerk: Eén Juli is dc datum, de datum van het jaar! De zwarte handelaren zijn eind'lijk de sigaar Wij hebben er tabak van, De bonnen in de brand! De laatste resten van het distri butie-tijdperk voeren verwoede achterhoede-gevechten. De koffie bon in het bijzonder weert zich ge ducht. Zal hij zich in 1950 over geven? Dit is dan het laatste bedrijf van een schouwspel, dat op de kop af tien weken achtereen een vollere zaal getrokken heeft dan welke film of welk toneelstuk ook in Parijs. Is het ook niet precies theater ge weest, dit proces met zijn ontelbare personen van uiteenlopend karak ter, die ieder hun grote of kleine rol spelen? Karakterspelers Daar is de man, die de titelrol vervult, Krawtsjenko zelf, met zijn rollende ogen en zijn glimlach, zijn welsprekende gebaren, die een Bouwmeester hem niet verbeteren zou. Daar is André Wurmser, de karakterspeler met zijn duivels glimlachje, zijn snijdende stem en zijn koud cynisme. Daar zijn Maitre Izard, Krawtsjenko"s advo caat, met zijn vlijmscherp ver stand, zijn slagvaardigheid, zijn verrassende aanvallen, zijn ver warring stichtende vragen, zijn esprit en Rudenko, de Sowjetrussi- sche generaal, die zó uit een ope rette schijnt te zijn weggelopen met zijn olijfkleurige gala-uniform cn zijn commando-stem. Daar is tenslotte ook Zinaida Gorlova, Krawtsjenko"s vroegere echtgeno te, aan wie de vrouwelijke hoofd rol in het stuk is toebedeeld en voor wie het Parnse publiek uren lang in de rij heeft gestaan „Victor," snikt Gorlova, „heeft me geslagen en het aardewerk ge broken Getuige Romaniov: „Hij heeft al tijd zo'n succes bij vrouwen ge had. Krawtsjenko: „Praatjes, kinder achtig genoeg voor de Prawda Getuige Romaniov: „Hij kan ons niet meer in de ogen blikken. Krawtsjenko: „Het is ook niet zo verheffend naar een leugenaar te zien Getuige Romaniov: „Krawtsjenko poogde met elegante costumes zijn kameraden de ogen uit te ste ken.. Krawtsjenko: „Kus jij de hielen van Stalin maar zoveel je kunt hoor Getuige Kolybalov: „Spreek niet op zo'n manier over mijn geliefde leider. Krawtsjenko: „Ik kan hier over Stalin zeggen wat ik wil. Generaal Rudenko: „Krawtsjen ko is een oorlogsmisdadiger.... Het Russische volk snakt naar vrede. Krawtsjenko: „Hebben jullie daarom half Europa bezet?" Generaal Rudenko: „Dergelijke brutaliteiten mogen niet voort duren." Maitre Izard: „Welke? Het be zetten van Europa?" In één der bedrijven treedt, in zwart gewaad, ook de rode dominé Hewlett Johnson op. „Ik heb," zegt hij, „drie boeken over de Sowjet- unie geschreven. Indien Krawt- sjenko's beek juist is, zijn de mijne onjuist. Indien ik gelijk heb. heeft hij ongelijk 9 Nog erger: Getuige Kysilo: „De werkelijk heid in Rusland is erger dan Krawtsjenko heeft geschreven André Wurmser: „Mr. Krawt sjenko. gij hebt in uw boek vele pagina's gewijd aan „Een poppen huis" van Ibsen. Kent gij het „Poppenhuis?" Krawtsjenko: „Ik antwoord niet op zulke idioterie. Dit is geen co- medie. Dit is een proces. President Durkheim: .Vijf duizend francs boete voor Wurmser en MorganZijn hamer valt en daarmee ook het doek. En de prijzen. 21 April: Koffie voortaan f 1.10 per half pond. 27 April- Margarine een cent duur der. 16 Mei: Anthraciet tussen 5 en 15 cent duurder. 3 Juni: Benzine wordt duurder. 1 September: Spoorwegabcnnemen. ten vijftien procent duurder. 17 September: Verhoging van en kele tarieven der P.T.T. 24 October: Thee 6 cent per ons duurder. 2 November: Rundvlees duurder, jonge kaas duurder maar.... varkensvlees goedkoper. 23 November: Thee 10 cent per ons duurder. 3 December: Varkensvlees duurder, maar suiker wordt goedkoper. 10 December: Suiker wordt niet goedkoper. Het lijstje is niet volledig en evenmin afgesloten, want als de regering op 22 December verklaart bereid te zijn een loonsverhoging van vijf procent toe te staan, dui ken reeds weer nieuwe, nog niet bevestigde, berichten op van stij gende prijzen. SOESTD1JK, 5 Juli. „Marijke mag ook helpen", zegt de konin gin. Prins Bernhard tilt zijn jong ste dochter op, houdt haar handje vast en ook zij slaat haar kope ren spijkertje in het grote hou ten bord, dat padvinders hebben meegedragen in het jeugddefilé voor het koninklijk gezin ter ge legenheid van het koperen huwe lijksfeest van koningin en prins. Dc tekst ervan „Wij slaan spij kers met koppen" is bijna geheel in koperen spijkers voltooid, maar de kinderen van het ko ninklijk paar mogen de laatste letter afmaken. Ze doen dat met enthousiasme en (behalve dan de kleine Marijkemet veel vaar digheid. In deze bijzondere bijlage van ons blad geven wij Een jaar Nieuws in 8 pagina's. Voor het allerlaatste nieuws zorgt, als immer, onze „ge- J wone" krant, die van Zater- l dag 31 December 1949. BOMBAY, 12 Juli. De K.L.M.-Co Nederlandse functionarissen aan b( journalisten, die op uitnodiging van aan Indonesië hebben gebracht, is on geving van Bombay neergestort. Alle komen. Diepe verslagenheid in heel het land Dorpsbewoners, die op de rijst velden aan het werk waren, hebben 't toestel plotseling te voorschijn zien komen uit een dichte regenbui bij laaghangend wolkendek. Het vloog met een geweldig lawaai over hun hoofden en viel een ogerlblik later plat op de helling neer. ongeveer 15 meter beneden de top van een 120 meter hoge heuvel. Het komt zo simpel in het hoofd kantoor van de K.L.M. binnen: Con stellation bij Bombay verongelukt. Maar de mededeling slaat in als een bom Op het vliegveld Schiphol brengt zij diepe verslagenheid te weeg. De hemel is voor heel Ne derland verduisterd En nog maar enkele weken te vo ren zag men op de derde verdieping van het KLM-gebouw. waar de vlicgdienst zetelt, dezelfde ernstige gezichten. Toen kwam de tijding binnen, dat de van Batavia naar Schiphol onderweg zijnde „Roer mond", met een bemanning van 11 koppen en 22 passagiers brandend bij Bari in zee was gestort op on geveer l'A km. van de kust. nadat ooggetuigen vlammen en rook uit romp en motoren hadden zien ko men. Dat was op Donderdag 23 Juni. nstellation „Franeker" met een aantal ord, alsmede veertien Amerikaanse de Nederlandse regering een bezoek 1 13.30 uur plaatselijke tijd in de om- 45 inzittenden zijn om het leven ge- Zo zou het ook zijn op die avond van de 20ste November, dat men in Schiphols verkeerstoren en op Ypenburg tevergeefs wacht op enig bericht van de PH-TFA van de Aero-Holla.nd, die al lang op het vliegveld Fomebu bij Oslo had moeten landen. Vierendertig inzittenden, waaronder 28 Joodse kinderen, zijn dood. De 12-jarige Isaac Allal is de enige overlevende. Een slecht jaar voor de Neder landse luchtvaart ook door di verse kleinere ongelukken. V EST IN 1949 Te nationaal Het vraagstuk van de Westerse defensie heeft ook dit jaar even als in 1946. 1947 en 1948 alle andere problemen beheerst. Uit de verschillende berichten, die men in dit blad vindt# blijkt, dat er met ijver naar een oplossing gestreefd wordt. Maar is het inderdaad vol doende. wat het Westen tot nu toe te zijner beveiliging gedaan heeft? Daarop moet het antwoord helaas „neen" luiden. Er zijn tekortkomingen en wel in hoofdzaak van drieerlei aard De eerste houdt verband met de politieke leiding. Zodra er een punt van gemeenschappelijke de fensie ter sprake komt, duiken po litieke problemen op, die eerst tussen de rege- N ringen geregeld Li bet moeten worden, I hetgeen tyd kost, Zoeklicht terwijl juist snel- le beslissingen vereist zijn. De tweede is gelegen in hei systeem van eomité's. Montgomery is voor zitter van een „comité van opper bevelhebbers", een naam, die op zichzelf reeds een contradictio in terminis is. Dergelijke eomité's bieden gee.i enkele garantie voor het nemen van prompte, doortas tende besluiten. En de derde te kortkoming is, dat wij te weinig internationaal denken. Overziet men de situatie, zoals deze zich in het afgelopen jaar ontwikkeld heeft, dan kan men als objectief toeschouwer vaststellen: gesteld tegenover de grote moeilijkheden, die er ongetwijfeld zijn, zijn de ge maakte vorderingen indrukwek kend. Gesteld tegenover hetgeen geëist wordt, zijn zij echter klein laat ons hopen niet te klein.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1949 | | pagina 5