Praag verhaast de „dictatuur
van het proletariaat"
Gebeente van Van Oldenbarnevelt
vermoedelijk niet gevonden
Na Solex, turbine-fiets
het nieuwste snufje?
Regering kan ambtenaar
vertrouwen schenken
Middelen: nationalisatie en
massa-arrestaties
Donderdag 5 Januari 1950
5
Grondivater belet verrichten van verdere
nasporingen
ROTTERDAM. Tydens een zware storm, enige jaren geleden, werd
het koor van de Ned. Hervormde kerk te Berkel, daterend uit 1732, ern
stig beschadigd en restauratie was nodig.
De gemaakte plannen bleken echter zoveel geld te vorderen, dat on
danks toegezegde subsidie van gemeente en ryk aan restauratie niet te
denken viel. „Monumentenzorg" gaf toen toestemming het koor af te
breken en te herbouwen, zonder dat van eigenlijke restauratie gesproken
kan worden.
Van deze gelegenheid maakte de Rijksdienst voor Oudheidkundig
Bodemonderzoek gebruik om de funderingen, temeer, omdat men ver
moedde dat te Berkel het stoffelijk overschot van de in 1619 onthoofde
raadspensionnaris Johan van Oldenbarnevelt zou z\jn begraven. Men
heeft nooit de Juiste plaats van de teraardebestelling kunnen vinden,
mogelijk Is het te Berkel, Bunschoten, Overschle of Amersfoort geweest.
In Overschle heeft men vroeger al eens gezocht, maar niets gevonden.
tomisch Instituut te Utrecht over
gebracht.
Bovendien werd eeh steen gevon
den met het opschrift „Mag te
eeuwigen dage niet worden opge
licht". Toch heeft men deze steen
verwijderd en in de grafkelder wer
den drie skeletten gevonden. Een
ervan werd geïdentificeerd als het
overschot van Johan van den Hoe
ven, heer van Berkel en Rodenrijs,
de twee andere konden niet ge
ïdentificeerd worden. Van een der
twee andere skeletten waren de
halswervels beschadigd, doch men
betwijfelt ten zeerste of men hier
met het gezochte overschot van Jo
han van Oldenbarnevelt te maken
heeft. In de eerste plaats schijnt het
een veel jongere persoon geweest te
zijn.
De beschadigde halswervels zou.
den wel duiden op een gewelddadige
dood, maar dit zegt niet veel als
men weet dat Berkel en omgeving
destijds een broeinest van complot
ten tegen prins Maurits was, en
verscheidene vooraanstaande inge
zetenen onthoofd zijn, o.a in 1623
Ook was het gewoonte, de terecht-
gestelden met het hoofd in de han
den te begraven.
Dat het derde skelet van Johan
van Oldenbarnevelt zou zyn is ook
al onwaarschijnlijk, omdat de bo
vengenoemde legende wil, dat Van
Oldenbarnevelt in een loden kist
begraven werd. en het skelet niet
in zo'n kist werd aangetroffen. Ze
kerheid zal men pas hebben na af
loop van het onderzoek in Utrecht,
hetgeen nog wel enige weken zal
duren.
Het vermoeden bestaat dat
nog een tombe is op de plaats.der
Legende kan rustig
voortleven
Berkel zou een goede kans ma
ken, omdat Van Oldenbarnevelt
heer van Berkel en Rodenrijs was,
zyn weduwe destyds verzocht heeft
zijn lijk daar te mogen laten be
graven, en bovendien een legende
verhaalt, dat vrienden in alle stilte
by nacht, het lijk via binnenwegen
van Den Haag naar Berkel een
afstand van ongeveer 18 kilometer
vervoerd zouden hebben. Ter
wille van de stilte zouden de hoe.
ven der gebruikte paarden met doe
ken omzwachteld z\jn geweest.
Bij het openen van oude grafkel
ders zy'n vele skeletten gevonden en
voor nader onderzoek naar het ana-
Portret van de
Duitse politie
FRANKFORT. „Mits in
goede en krachtige handen,
kunnen zij veel bijdragen tot
de stabiliteit van de gemeen
schap. Komen zij echter onder
verkeerde leiding, dan vormen
zij een macht der boosheid,
waarin zich alle ruwe en on
aangename trekken vertonen,
die de Europese volkeren zozeer
in de Duitser kwetsen"
Ziedaar het oordeel van een
Britse controlecommissie over
het Westduitse politieapparaat
Het rapport voegt er aan toe,
dat de politieman loyaal, moe
dig en tevreden is, maar dat hij
ook weinig zelfvertrouwen heeft
en conservatief van aard is.
Blijkbaar is er sedert de Duit
se nederlaag nog niet zoveel
veranderd. Wij Nederlanders
immers herkennen pijnlijk in
deze karakteristiek de trekken
van de in onze herinnering
voortlevende „Grünen".
NJ
Positie van „Berkel"
zeer critiek
STOCKHOLM. De toestand
van de „Berkel" was Woensdag
avond nog steeds critiek. Er stond
een zeer harde wind en de twee
bergingsvaartuigen de „Poseidon"
en de „Neptunus" zijn niet in staat
geweest om uit te varen. Men ver
wachtte, dat de wind spoedig zou
afnemen en dat het bergingswerk
dan zo spoedig mogelijk 7al begin
nen.
Er schijnt evenwel groot gevaar
te bestaan, dat de „Berkel" in
tweeën zal breken. Een van de
loodsen die bij het schip is geweest
zei. dat het schip een verdikking
midscheeps heeft. Hij meende dat
dit een teken is dat het schip bezig
is door te breken.
Naar Lloyds ons meldt heeft de
Berkel 900 standaard-hout aan
boord. Gistermiddag werd een ber
gingstoomschip op de strandings
plaats verwacht. Er staat een
sneeuwstorm; de zee is ruw.
De bemanning van de „Berkel" is
inmiddels door een van de loods
boten, de „Roennskaer", aan wal
gebracht. De gehele bemanning,
bestaande uit 29 koppen, werd ge
red. Ook de twee honden, die aan
boord waren, konden aan wal ge
bracht worden.
Tijdens de gevaarlijke redding
was er een sneeuwstorm terwijl de
temperatuur 15 graden onder nul
was.
opgravingen, doch de waarheid
daarvan zal misschien nooit bekend
worden. Men Is namelijk met de
uitgravingen reeds tot op het grond,
water gevorderd en dit grondwater
durft men niet verwyderen, omdat
de fundering van de kerk dan ge
vaar zou lopen.
Zyn dus de kansen miniem dat de
resten van Van Oldenbarnevelt ge
vonden zijn. de legende kan, volgens
de gemeentelijke autoriteiten, rustig
biyven bestaan, want slechts onge
veer een zesde van het grondopper
vlak van de oude, vernielde, uit
1480 daterende kerk is onderzocht.
De rest, waarop o.a. de bestaande
kerk staat, blijft in tact. Het oud
heidkundig bodemonderzoek is in
middels geëindigd.
Auto van dronken
chauffeur kan worden
vernietigd
DEN HAAG. Do Hoge Raad
heeft, onder vernietiging van een be
schikking van de Bossche kanton
rechter. uitgemaakt, dat krachtens
artikel 354 van bet wetboek van
strafvordering de vernietiging of on
bruikbaarmaking van een motorrj-
tuig kan worden gelast, Indien daar
mee een strafbaar feit is begaan, bij
voorbeeld indien het bestuurd is door
Iemand, die onder de invloed van al
coholhoudende drank verkeerde. Het
doet niet ter zake zegt de Hoge
Raad of het feit van die aard is,
dat de Motor- en Rijwielwet degene,
die het heeft begaan bedreigt met de
bijkomende straf van ontzegging /an
de bevoegdheid gedurende een be
paalde tijd motorrijtuigen te bestu-
Koningin benoemt
opperkamerheer
DEN HAAG. HM. de Koningin
heeft met ingang van 1 Januari j.l.
benoemd tot haar opperkamerheer
ir. F. C. C. baron van Tuyll van Se-
rooskerken heer Van Zuylen te Zui
len.
Cultureel verdrag met
Luxemburg
DEN HAAG Een wetsontwerp
is ingediend tot goedkeuring van
het in het vorige jaar tussen Ne
derland en Luxemburg gesloten
verdrag omtrent de culturele en
intellectuele betrekkingen tussen
beide landen. Het verdrag komt in
grote lijnen overeen met de reeds
eerder gesloten culturele verdra
gen met België. Frankrijk en En
geland. Een artikel over de uit
wisseling van Hoger Onderwijs
ontbreekt echter, omdat in Luxem
burg geen instellingen van Hoger
Onderwijs eevestigd zijn.
Rijksbemiddelaars hebben
handen vol aanvragen
voor loonsverhoging
DEN HAAG. BI) het college van
rljksbcmlddebars ls reeds een groot
aantal aanvragen om tot de 5 procent
loonsverhoging te mogen overgaan bin
nengekomen
Aangevraagd Is voor de grote me
taalnijverheid zowel als voor de kleine
metaalnijverheid, welke laatste groep
do smeden-, loodgieters-, fitters-, me.
taalbewcrklngs-, elcctrotcchnlsche- en
centrale verwarmlngsbedrljven omvat.
Voorts zijn aanvragen binnengekomen
voor het kantoormachine- automobiel
en garagebedrijf, voor de carrosserie en
wagenbouw alsook voor de rijwlelrcpa-
raticbedrijven.
De lederindustrie. zuivelindustrie,
graanbedrijven. groothandels ln levens,
middelen, het grafisch bedrijf, de sui
kerverwerkende industrie, de drank
industrie en de textielindustrie hebben
eveneens aanvragen Ingediend.
Steenzetters baggerbedrijf, beroeps
vervoer, kistenmakers, timmerfabrle.
ken. bouwbedrijf, straatmakers, het
..zwarte corps", helersbedrijf. steen
houwers. stueadoors. klompenindustrie,
hout- en borstelwarenlndustrle, schil
dersbedrijven, kisten, cn kuipenbedrU-
ven en steen- en houtgranletbedrljven
hebben zich eveneens op de lijst der
aanvragers doen plaatsen.
Vele aanvragen zijn reeds door het
college in overleg met de stichting van
de arbeid behandeld. De resultaten ver
schijnen ln de Staatscourant
Nieuw aspect in Belgische
koningskwestie
BRUSSEL. De socialistische
leden van het Belgische parlement
overwegen en bloc af te treden, in
dien de wet tot het houden van een
volksstemming over de terugkeer
van koning Leopold wordt aange
nomen.
Het door de ch?istelijke (Katho
lieke) volkspartij ingediende wets
ontwerp is reeds door de senaat
aangenomen.
10 Januari begint het debat in de
kamer van afgevaardigden. Het
ontslag van de socialistische parle
mentsleden zou op de dag na het
aannemen van de wet door de ka
mer geschieden en zou lelden tot
onmiddellijke ontbinding van het
parlement en nieuwe verkiezingen.
Medio Januari overleg in
Parijs over Fibenel
PARIJS De ministers van
financiën van Italië, België, Neder
land, Luxemburg en Frankrijk
zullen half Januari te Parijs bijeen
komen om de rapporten te bespre
ken van hun deskundigen, over de
mogelijkheid een economische en
monetaire relatie tussen deze lan
den tot stand te *brengen. Geruch
ten, dat de ministers voornemens
zouden zijn de plannen te laten
varen, worden tegengesproken.
Vijf liberale politici uit
Oost-Duitsland gevlucht
BERLIJN. Vijf afgevaardig
den naar het Brandenburgse par
lement van de liberaal-democrati
sche partij uit Oost-Duitsland zijn
naar het Westen uitgeweken. Het
zijn de burgemeester van Koenigs-
wusterhausen en vier anderen. Zij
waren aangevallen omdat zij „na
zistische aanvallen op de onder-
wijs-maatregelen in Oost-Duitsland
hebben gedaan en de Sowjet-cul
tuur belasterd hebben".
De uitgeweken burgemeester
verklaarde tegenover Reuter, dat
op iedere vergadering van de
fractie, waarvan hij voorzitter was,
een Sowjet-vertegenwoordiger aan
wezig was, die een stenografische
verslag opstelde. Men waagde daar
om geen critiek op de S.E.D. te
oefenen. Volgens hem had het geen
zin, dat de „burgerlijke partijen"
in Oost-Duitsland bleven bestaan.
(Van een bijzondere correspondent)
PRAAG. „Een revolutie die vreest te ver te gaan, blijft halverwege
steken". Gedachtig aan deze uitspraak van Lenln ls men op het ogenblik
in Praag koortsachtig bezig de „dictatuur van het proletariaat" te ver
haasten. Een revolutie Immers moet „over haar doel heenschleten" opdat
bij het teruglopen van het gety althans haar voornaamste resultaten blij
ven Westerse waarnemers In Praag concluderen Intussen, dat Tsjecho-
slowakjjc op dit moment een tweede revolutie doormaakt.
dustriegebieden. De strijd tussen de
staat en de kerk toonde eveneens in
brede kring het bestaan van vijan
dige gezindheid tegen het regiem
of op zijn best „het ontbreken van
een positief standpunt ten opzichte
van de opbouw van het socialisme"
aan.
In October vonden er massa-ar-
restaties plaats van „kleine burgers"
en confiscaties van hun bezittingen.
Sinds November zag men een ont
zaglijke uitbreiding van de na
tionalisatie: slagerswinkels, kleer-
makerswerkplaatsen, kruideniers
zaken en andere kleine zelfstandige
handelszaken of werkplaatsen wer
den opgenomen in de algemene na
tionalisatie-maatregelen. In deze
periode verdwenen communistische
beambten in zulk een groot aantal
van hun posten, dat er geen twijfel
bestond of een grote zuivering was
in gang. Enkelen, op de minder be
langrijke posten, keerden na een
korte periode van „correctie" terug.
Anderen bleven op de lijst der „ver
misten". In November werd vervol
gens ook een grote campagne tegen
de gezeten boeren gehouden. Ver-
scheidcnen werden gearresteerd
wegens het niet nakomen van hun
afleveringsplichten. Hun grond
werd genationaliseerd. De oppo
sitie van dc kerk tegen deze maat
regelen werd streng bestreden. In
totaal vielen er in November vier
honderd vonnissen tegen geeste
lijken; in kerkelijke kringen wordt
het aantal gevangen priesters op
tweehonderd geschat.
De staatsgerechtshovcn vervolg
den velen wegens „spionnage" en
„sabotage'". Doodvonnissen vielen en
een aantal beklaagden kreeg levens
lange 'gevangenisstraf. Vonnissen
van twintig of dertig jaar gevange
nisstraf werden er letterlijk bii tien
tallen geveld, celijk uit de officiële
Dublicaties blijkt. Paspoorten om
het land te verlaten, werden niet
uitgegeven. Verscheidene Westerse
diDlomaten werden uitgewezen, be
schuldigd van spionnage. Aan
vreemdelingen zonder goede relaties
met de autoriteiten werd meege
deeld, dat hun verblijfsvergunningen
niet vernieuwd zouden worden.
Allerlei kleine zakenlieden hielden
op zelfstandig te zijn. De handel In
antiquiteiten en in postzegels bij
voorbeeld werd geheel overgehe
veld naar monopolistische corpora
ties. Zelfs de handel in tweedehands
Kerkstrijd wordt
steeds feller
In de laatste maanden bleek reeds
uit vele aanwijzingen, dat de Com
munistische Partij van plan is in
véél korter tijd dan men oorspron
kelijk van zins was. het land effec
tief onder „de dictatuur van het
proletariaat" te brengen. Arrestaties
en zuiveringen in en buiten de par
tij. toenemende confiscaties van
land, huizen en zaken, maatregelen
tegen middenstanders, min of meer
gezeten boeren cn tegen „deviatlo-
nisten" in de communistische par
tij wijzen erop, dat er besloten is
het tempo der socialisatie en der
collectivisatie in Tsjechoslowakije
aanzienlijk te verhaasten.
Het eerste werk na de revolutie
in Februari 1948 bestond in het na
tionaliseren van de industrie. Hier
mee is men gereedgekomen. In het
begin van 1949 werden het belas
tingstelsel en de contröle over de
geldomloop gereorganiseerd. Het
regime beschouwde zich, economisch
gesproken, als gevestigd. Sindsdien
werd de controle over het zaken
leven en de banken uitgebreid en
dit wordt nog steeds voortgezet. In
politieke zin waren de communisten
echter verre van tevreden, zij oefen
den scherpe zelfcritiek uit en vele
zwakheden werden aangetoond
vooral in de streken buiten de in
boeken werd onder contróle gesteld.
Particuliere uitleenbibliotheken
werden reeds vroeger geliquideerd.
Herinneringen aan het verleden
zijn zoveel mogelijk uitgewist. De
portretten van Benesj en Masaryk
worden niet meer op de postzegels
afgedrukt. In November begon ook
een grote actie om Rusland populair
te maken. Duizenden cursussen wer
den georganiseerd om de Russische
taal te onderwijzen. Ook werden de
plannen bekend gemaakt van het
Slavisch Instituut te Moskou, dat
het oppertoezicht zal gaan uitoefe
nen bij de reorganisatie van de mu
sea in Tsjechoslowakije
Vele nieuwe gemeentelijke bedrij
ven kwamen in werking. Zo kent
Praag thans een gemeentelijk taxi
bedrijf. een gemeentelijk bureau,
dat huwelijksplechtigheden organi
seert en dat tegen betaling alles re
gelt van „het boeket tot het ban
ket", terwijl men eveneens aan dit
bureau de regeling van de huwe
lijksreis gedurende de wittebroods
weken kan opdragen. Andere ge
meentelijke bemoeienis strekt zich
uit tot reclame op aanplakborden,
tot de fabricage van zakdoeken, tot
gemeentelijke ateliers voor bor
duurwerk en zelfs tot het verhuren
van rijpaarden? Voorts kent Praag
reeds gemeentelijke barbiersalons
en fotografische ateliers, gemeen
telijke instellingen voor auto-repa
ratie, voor het verhuren van ka
mers. voor de exploitatie van was
serijen. begrafenisondernemingen,
voor het onderhoud van tuinen,
voor de exploitatie van bloemwin-
kels en van fruitboomgaarden, als
mede voor het vervaardigen en
verkopen van kunstbloemen!
Onder een nieuwe impuls, die al
lerwegen aan de dag treedt, wordt
Tsjechoslowakije ln deze dagen op
gezweept naar „meer socialistische
vormen", zoals deze door de com
munisten op elk levensgebied wor
den verlangd.
INDIEN DE NATIONALISTEN
het eiland Formosa nog acht we
ken weten te verdedigen, kunnen
zij op Amerikaanse hulp reke
nen. Een jonge nationalist oefent
met Amerikaans materiaal, on
der toezicht van luitenant-gene
raal Sun Li-Jen en de Ameri
kaanse senator William F. Know-
land.
om
West-Duitsland vraagt
buitenlands crediet
BONN. De Westduitse kanse
lier, dr Konrad Adenauer, heeft op
een persconferentie de wens tot
uitdrukking gebracht, dat de geal
lieerden het verlenen van buiten
landse particuliere credieten ann
Duitsland zullen toestaan en de
mogelijkheid zullen scheppen om
het probleem van de vooroorlogse
schulden tot een oplossing te bren
gen.
„De anderhalf-millioen werklo
zen in West-Duitsland kunnen
slechts weer in het arbeidsproces
worden opgenomen, aldus zeide
Adenauer, door buitenlandse cre
dieten voor het huizenbouwpro-
gram".
De kanselier zei, dat de kosten,
die de oorlog Duitsland heeft opge
legd. nog slechts gedeeltelijk be
kend zijn. „Ik ben bang, dat zij ver
schrikkelijk hoog zullen zijn", zei
hij.
Gronings lijntje kan
vervallen
DEN HAAG. De Spoorwegen
zün van plan het verkeer op de
spoorlijn ZuidbroekVeendam
WildervankStadskanaal stop te
zetten. Op het ogenblik zijn de
voorstellen daartoe in handen van
de minister van verkeer en water
staat Naar het zich laat aanzien
zal het overleg over deze aangele
genheid nog zoveel tijd vorderen,
dat zo'n stopzetting niet zal in
gaan bij de aanvang van de zomer
dienst, doch op zijn vroegst in de
loop van deze dienst.
Brief in fles na 25
jaar gevonden
.BRUSSEL. Vijfentwintig jaar
geleden maakte J. van Riet, toen
eigenaar van het Herenlogement te
Harlingen een zeereis met dc
„Orania". Toen het schip ztch ter
hoogte bevond van het eiland Fer
nando Noronha op 1000 myl van de
Braziliaanse kust wierp hij drie
flessen in zee.
Dat was op 17 Mei 1925 en hij
verzocht de vinders ervan hem te
vertellen, waar en wanneer zij de
flessen hadden gevonden.
De eerste fles spoelde drie maan
den later aan op Nordemey, een van
de Oostirlcse eilanden. De tweede
fles echter is eerst dezer dagen ge
vonden door een visser uit Heist
aan de Vlaamse kust.
De heer van Riet heeft de visser
uitgenodigd hem de fles persoonlijk
naar Harlingen te komen brengen.
Van de derde fles heeft hy nimmei
meer iets gehoord.
Geen geld voor de
voedingsstatistiek
DEN HAAG Naar minister
Mansholt aan de Tweede Kamer
mededeelt is sedert 1948 de voe
dingsstatistiek achterwege geble
ven. omdat met het oog op de kos
ten de basis van het budgetonder
zoek zodanig was versmald, dat 'n
verantwoorde ^uitwerking niet
meer mogelijk was. Herstel van de
vroegere basis zou een bedrag van
f 20.000 per jaar vergen, welke het
CBS daarvoor niet kan missen. Dit
is echter niet nodig, omdat intus
sen een plan is ontwikkeld voor
een budgetonderzoek van plm.
2000 gezinnen in samenwerking
met de statistiekbureaux der
grootste steden. Dit onderzoek zal
in dit jaar aanvangen als de be
groting van het CBS op dit punt
zal ziin goedgekeurd. Als het zo
ver is kan de vraag aan de orde
worden gesteld of de voedingsge-
gevens zullen worden uitgewerkt
en hoe. en ten laste van welke be
groting.
Studentenconferentie over
Zuid Oost-Azië
HAARLEM. Dc socialistische
studentenvereniging „Politeia" heeft
in samenwerking met de interna
tionale unie van socialistische stu
denten een conferentie over Zuid-
Oost-Azië georganiseerd, die heden
in het gebouw van de Woodbroo-
kers in Bentveld is geopend.
De conferentie, die werd ingeleid
door prof ir W. Schermerhorn zal
zeven dagen duren.
Professor Goudriaan deze
maand naar Z.-Afrika
HILVERSUM Prof dr Ir J.
Goudriaan. oud-president-direc
teur van de Nederlandsche Spoor
wegen, ,Jhans hoogleraar aan de
hogescholen van Rotterdam en
Delft, zal 19 Januari naar Pretoria
vertrekken voor het aanvaarden
van een hoogleraarsambt in de
bedryfseconomie aan de universi
teit aldaar. Op 10 Januari geeft
prof Goudriaan zyn afscheidscolle
ge in Rotterdam.
Nu maar hopen, dat professor Belluzzo
geen dagdromer is
ROME. Italië zal wellicht als eerste land. door straalmotoren aan
gedreven treinen, schepen, auto's on zelfs rywlelen bezlftcn, zo heeft prof.
Giuseppe Belluzzo, een van dc bekendste Italiaanse constructeurs, zich
tegenover United Press uitgelaten.
Prof. Belluzzo, die minister Is geweest ten tjjde van het fascistisch
bewind en beweert daarom tegenwerking van do zjjde van de huidige
Italiaanse regering te ondervinden by toekenning van patenten voor z(jn
uitvindingen, zeide dat de door hem ontworpen motor drie maal zo krach
tig en twee maal zo snel ls als de tegenwoordige typen.
De 73-jarlge professor meent, dat zyn motor In klein formaat zal
kunnen worden gefabriceerd cn zal kunnen dienen als aandrijving voor
automobielen en zelfs rywlelen. Hy beweert dat naar zUn ontwerp een
straalmotor ter grootte van een sigarenkistje tegen lage prys op grote
schaal ln serie kan worden gebouwd.
Prof. Belluzzo. die zich reeds se
dert 1900 bezighoudt met de con
structie van motoren, hoeft tal van
boeken en artikelen over turbines
op zijn naam staan. Vele van zyn
publicaties, zy'n vertaald in het En.
gels, Frans, Zweeds en Duits. Hij
woont in een luxueus appartement
in de chique wyk Parioli te Rome.
Zyn woning werd eerst door de
Duitsers en later door do Engelsen
en Amerikanen grondig doorzocht.
Hy meende dat gezocht werd naar
technische tekeningen en beschei.
den. Al zyn tekeningen had hy ech
ter zorgvuldig verborgen. Wat aan
overig materiaal door de Engelsen
en Amerikanen in beslag werd ge-
nomen, is later teruggebracht.
Prof. Belluzzo zei dat hij zijn ont.
werpen in 1945 had aangeboden aan
Vickers Armstrong. Die Engelse
W. H. LICHTVELD UIT INDONESIë:
Publieke mening
wijzigt zich
HET DOOR DE INDONESISCHE Abdullah geschilderd portret van
KUNSTSCHILDER R. Basuki de president der Verenigde Sta
ten van Indonesië, ir. A. Sukarno
DEN HAAG. De heer W. H.
Lichtveld, de leider van de delega
tie der „Samenwerkende Vakorga
nisaties van Overheidspersoneel ln
Indonesië (S.V.O.) heeft Dinsdag
avond ln „Den Hout" een causerie
gehouden over de taak en het re
sultaat van deze delegatie gedu
rende haar verbluf (in hoofdzaak
ln verband met de Ronde Tafel
Conferentie) in Nederland.
Deze byeenkomst was tevens be
doeld als een afscheid, daar de
heer Lichtveld als laatste lid der
delegatie deze week weder naar
Indonesië vertrekt. Zoals hU het
zeide: met gemengde gevoelens,
welke hieruit voortspruiten, dat
zün delegatie aan de ene kant voor
de thans in Indonesië werkende
Nederlandse ambtenaren op het
stuk van de garantlewet en het ga-
rantlebeslult van 1949 niet dat
heeft vermogen te verkrUgen wat
zU zo gaarne had bereikt, maar
dat wat wel bereikt werd, ruimte
laat voor een gevoel van gematigd
optimisme.
Voor deze druk bezochte byeen
komst, waarop de vertegenwoordi
gers aanwezig waren van tal van
ambtelijke en niet-ambtelijke vak
organisaties o.a. van de raad
van vakcentralen enige hoge
ambtenaren van de ministeries,
werkzaam op het terrein dat door
de delegatie werd bestreken en
van de commissie van negen uit de
Tweede Kamer, de heer Tilanus,
gaf de heer Lichtveld een uiteen
zetting van de verrichtingen der
S.V.O.-delegatie. die in de bewo
gen dagen der Ronde Tafel Confe
rentie vele ups en downs gekend
heeft.
Voor de medewerking, die hij
van de zijde van alle partijen bij
dit laatste heeft ondervonden, had
de heer Lichtveld woorden van
grote lof. Verheugend is wat dit
betreft ook de ommekeer in de pu
blieke belangstelling in Nederland
voor het lot van de Nederlanders,
die thans in particulier zowel als in
ambtelijk verband in Indonesië ar
beiden, te meer is het daarom te
betreuren, dat de regering er niet
aan wil, deze werkers haar ver
trouwen te geven, daar zij de vrees
koestert, dat bij het ontbreken van
sancties in financieel opzicht, er
uit Indonesië een massale uittocht
zal plaats hebben van ambtenaren
van de voormalige Ned.-Indische
Regering en de jonge staat voor
een enorme crisis zou komen te
staan. Neen. aldus spreker, de re
gering geve dit vertrouwen gul en
met een gerust hart, wat zij vreest
zal niet bewaarheid worden.
Tegenover een in Indonesië ge
voerde actie, die het zo tracht voor
te stellen dat hetgeen door spr.'s
delegatie in Nederland werd ge
daan, blijk zou geven van vijan
digheid tegenover de regering der
RIS. stelt de heer Lichtveld met
klem dat hy en de zijnen er geen
ogenblik voor bezorgd zijn. dat de
regering der RIS de op zich geno
men verplichtingen, ook die jegens
ambtenaren en gepensionneerden.
niet zou nakomen.
Spr. uitte de wens, dat bij de be
handeling van de garantlewet in
de Eerste Kamer vooral voldoende
helderheid zal worden verkregen
over de opvatting der regering van
hot amendement-De Graaf.
Velen maakten ten slotte gebruik
van de gelegenheid, om persoonlijk
van de heer Lichtveld afscheid te
nemen.
wapenfabriek was echter niet op
zyn aanbieding ingegaan. Hy staaf
de deze bewering met gevoerde
correspondentie.
Later had hy nog onderhandelin
gen gevoerd met de Skoda-fabrie-
ken In Tsjechoslowakye. Die be-
sprekingen had hy zelf afgebroken,
omdat hy liever eerst wilde onder
zoeken of het mogelijk was zyn mo
tor ln Italië te laten produceren. Uit
door hem getoonde brieven bleek
dat Skoda nog steeds grote inte
resse voor zyn ontwerpen heeft.
Prof. Belluzzo wees er op dat in
1934 de Sowjet Unie een van zhn
turbinemotoren heeft aangekocht
voor een prUs welke dubbel zo hoog
was als die welke hy in Italië zou
hebben kunnen ontvangen.
Die motor is daarna ln de Sowjet
Unie op grote schaal geproduceerd.
SToortgeiyke modellen zouden nader
hand door de Britse en Italiaanse
marines in gebruik zyn genomen.
Hy beweerde voorts, dat volgens
ziln ontwerp motoren tot een capa
citeit van 2.500 tot 10.000 pk kun
nen worden gebouwd. (Dc Ameri
kaanse luchtmacht maakte de vo
rige maand bekend dat dc thans
in gebruik zynde Amerikaanse
straalmotor van 5 200 pk de sterk
ste motor is die ooit in de V.S. is
gebouwd).
Ook zeide prof. Belluzzo dat de
temperatuur welke ln zyn motor
zou worden ontwikkeld de 100 gra
den niet te boven zal komen en dus
aanzieniyk lager zal zijn dan de 600
graden van de Engelse „vamplrc"
straalmotor. Deze motor kan naar
zyn mening ook worden gebruikt
voor industriële doeleinden, voor
spoorwegen en oceaanschepen.
Aapjes uit Blijdorp gaan
Russische kou tegemoet
ROTTERDAM. Maandag zul
len een vijftigtal rhesusaapjes per
K.L.M. een vliegtocht maken naar
Kopenhagen en dan worden over
geladen met als eindbestemming
Moskou. Deze aapjes zijn afkom
stig van diergaarde „Blijdorp" te
Rotterdam en worden als ruilob
ject gebruikt. De dierentuin te
Moskou, waarvoor ze bestemd zijn,
zal er enige fraaie Aziatische die
ren voor in de plaats geven.
