c Kanker op weg de gevaarlijkste volksziekte te worden Volgende maand start de laatste Niwin-actie rs Ook vele protestanten bezoeken Rome in Heilig Jaar 1950 V/oei eens hóren 18% VAN DE STERFTE IN NEDERLAND Bestrijding dient met kracht te worden aangepakt Voorlichting nodig Zeven alarm signalen Moet de koffie nu werkelijk duurder worden? MOEILIJKHEDEN? Wij geven raad Dinsdag 24 Januari 1950 3 Onrecht van bon 544 Is dat eigenlijk v/el in orde met die kolengulden? De uitkering ge schiedt niet naar evenredigheid van het aantal eenheden brandstoffen, dat men heeft opgenomen, maar naar de grootte van het gezin. Dit betekent, dat grote gezinnen meer bonnen 544 kunnen inleveren dan kleine gezinnen. Zij ontvangen dus meer guldens voor een gelijke hoe veelheid brandstof. Dat is toch niet rechtvaardig0 Ook stoot het mij, dat beter ge situeerden, die geld en opslagruim te hadden om al hun koïen in huis te halen voor de prijsverhoging in ging, toch een gulden per gezinslid kunnen afhalen. J. S (Vele andere brieven stelden dit zelfde probleem aan de orde. Te bevoegder plaatse gaf men ons deze toelichting: Verleden jaar kon de toeslag op de kolen verkrijgbaar worden ge steld tegen inlevering van een bon van de kolenkaart, omdat iedereen toen wist, dat men zijn kaart moest bewaren. Dit jaar kon de uitbeta ling van de toeslag niet opt dezelfde manier gebeuren, omdat men niet verplicht was zijn kolenkaart te be waren Anderen, zoals jonge gezin nen, kregen voor hun kolen geen complete kaart, maar losse bonnen. Naar schatting zouden 60.000 per sonen zijn gedupeerd, wanneer men de toeslag beschikbaar had gesteld tegen inlevering van een bon van de kolenkaart. Men is zich bewust, dat ook de manier, die nu is geko zen niet volmaakt is, maar men heeft gemeend toch hieraan de voorkeur te geven). Worden wij vergeten? We lezen veel over de 5% loons verhoging, maar van een verhoging van de pensioenen van de Indisch gepensionneerden zien we niets. Ook zij moeten toch de dagelijks duurder wordende levensmiddelen e d. kopen, zonder een compensatie te krijgen. De Indisch gepension neerden hebben Indië en Holland trouw gediend en vele jaren hun beste krachten gegeven. Moeten zij dan worden achtergesteld? H. WARNERS. (Niet alleen de Indische gepen sionneerden, ook zij, die men „Ne derlandse" pensioentrekkers zou kunnen noemen, moeten soms de indruk krijgen, dat zij worden ver geten. Wij hopen binnenkort op deze problemen terug te komen.) Vreemd, héél vreemd! Ik lees. dat de kaas een tendenz vertoont tot prijsdaling. En lees dan verder dat eerst de oude voor raden moeten zijn uitverkocht, voordat men de goedkopere kaas kan kopen. Vreemd is. dat als de prijzen stijgen, er blijkbaar nooit oude voorraden zijn, die nog tegen lagere prijs verkocht zouden kun nen worden. W. F. BENGLEY. Reken-college Een Kamerlid heeft opgemerkt, dat bij overwerk de arbeider het meer verdiende bijna geheel aan loonbelasting moet afstaan door de sterke progressie dezer belasting. Mag ik als doodgewone arbeids man eens college geven in rekenen"* Ik ben gehuwd, heb geen kinderen en verdien een bruto-loon van 48 x 1.10 52.80 Na aftrek van pensioenpremie, ziektewet en be lasting blijft er 45.80 over. Als ik vier dagen in de week twee uur overwerk, krijg ik daar voor (volgens de C.A.O.) 25% extra. Totaal dus elf gulden. Bruto dus 63.80, netto ongeveer 53.80. Ik schiet er dus 80 cent extra bij in. Maar er is nog iets belangrij- kers! Als we met 6 man 4x2 uur overwerken zetten we, wat het werk betreft, een man op straat. Bovendien wordt het product uit die overwerktijd minstens 25% duurder, volkomen in strijd met wat de minister wil. Geldt voor de Kamerleden het Chinese spreekwoord: „Het is ver standiger te zw;jgen en voor een stommeling te worden aangezien dan door te spreken iedere twijfel dienaangaande weg te nemen"? C. M Devaluatie geen zwendel Als gevolg van de devaluatie zien wij zich een vicieuze cirkel voltrekken. De kosten van het le vensonderhoud stijgen, de lonen worden hoger en de productie, met inbegrip van die goederen die wij willen exporteren wordt duurder Dit maakt de leus van devaluatie tot boerenbedrog Zal er weer de valuatie komen als de gestegen produdetie-kosten de kans op ex port in de weg staan? Bij dit alles zijn de kleine spaar der en de gcpensionneerde de dupe. Ongeorganiseerd als zij zijn kun nen zij hun belangen in dit proces niet verdedigen. Hoe lang zal de mensheid de zwendel: zachte en harde valuta's r.og dulden? A. TERPSTRA. (Zo eenvoudig als inzender de zaak voorstelt is zij niet. Uit te ma ken wat precies de economische oorzaak is van de moeilijkheden, die zich na een devaluatie nog voordoen is met gemakkelijk. De ingewikkelde en daardoor voor velen onbegrijpelijke economi sche verschijnselen hebben echter niets met zwendel te maken). Garantieloon kellners Naar aanleiding van hetgeen een uwer medewerksters op 30 Decem ber in de rubriek „Vooral voor de Vrouw" schreef, wil ik over garan tielonen voor kellners het volgen de opmerken: Volgens de regeling van lonen en andere arbeidsvoorwaarden van cafe-restaurant en hotelpersoneel, een uitgave van de federatie van werkgeversorganisaties in het Ho- reca-bedrijf, bedraagt het loon van een café-kellner over een week f indien zijn omzet 100.of minder bedraagt. Be draagt de omzet ƒ200.—, en dat is de omzet die het meeste voorkomt, dan is het garantieloon ƒ1—. Ik wil hier echter aan toevoegen dat in sommige gevallen ook de ƒ1.— niet betaald wordt en dat het zelfs voorkomt dat de kellners de zgn. Joekes-gulden niet krijgen. J. F. van Bijsterveld (Van onze speciale verslaggever) AMSTERDAM. Iedere drie kwartier sterft in ons land één mens aan kanker. En dat gaat zo dag en nacht door. Van elke zes sterfgevallen wordt er één door kanker veroorzaakt cn het aantal personen. d3t aan deze ziekte overlijdt, stiigt leder Jaar. In 1948 waren het er 13.380. dat is 18 der totale sterfte He* aantal liidendcn aan kanker In ons land wordt door sommige deskundigen op 80.000 geschat. De patiënten zijn voorna melijk personen boven de 45 jaar. maar er z\jn ook kinderen bü- Hel wordt meer dan tijd. dat wij op de kanker, die bezig is onze ge- vaarliiks'e volksziekte te worden, een geconcentreerde aanval richten. Diarbli moet als rlrhtsnoer dienen dat de kans op genezing aanmerke lijk stiir* naarmate de ziekte eerder hij een patiënt wordt ontdekt en de behandeling dus vrocgtHdieer een aanvang neemt. Vroeg ontdekte kan kers worden m»estal genezen Laat ontdekte kankers eindigen niet zelden met de dood. Voor „kankervrees" is geen enkele aanleiding. Maar. w(J dienen wel op onze hoede te z\jn. sleept". Dit weg nemen van het ge zwel gerchiedt voornamelijk op twee manieren. Ie operatief ingrijpen en le: bestraling met röntgenstralen of radium. In enkele gevallen kunnen ook als medicijn toegediende chemi sche preoaraten helpen en in som mige andere gevallen kan de behan- deline niet hormoonpreparaten wor den ondersteund. Een doelmatige kankerbestrijding zal moeten omvatten: Ie. een organisatie, die de ziekte onspoort en die wil zii goed funetionnpren haar onderzoek re gelmatig over alle landgenoten uit strekt: ?e een organisatie, die de ziekte, zodra zij bij een persoon geconsta teerd is met d" meeste spoed zo doelmatig megelijk bestrijdt. Periodiek onderzoek De opsporine van de ziekte stuit oo grote moeilijkheden. Voor instel- linden voor periodiek geneeskundig onderzoek in een groot aantal plaat sen ontbreekt, behalve de technische uitrusting, het gespecialiseerde me dische personeel, dat dus nog zal moeten worden opgeleid. Ook moet ons volk nog in al zijn geledingen worden doordrongen van de nood- zakeliikheid van een dergelijk pe riodiek onderzoek. In Amerika pro pageert men. dat ieder zich minstens eenmaal Der jaar op kanker moet laten onderzoeken en elke vrouw boven de 35 jaar zelfs twee maal. Een organisatie voor de behande ling der ziekte is sooediger op te houwen, omdat zij in hoofdtrekken reeds aanwezig is en alleen uitee- breid en verbeterd moet worden. Voor zover het operatief ingrijpen betekent geschiedt kankerbestrij ding in tal van ziekenhuizen. Spe ciale inrichtingen ter bestrijding der ziekte zijn er in ons land twee: de kliniek van 't Antonie van Leeuwen hoekhuis van het Nederlands Kan kerinstituut te Amsterdam en het Radio-the--apev.iti.cph Instituut te Rot- terdam De inrichting te Rotterdam De vermaarde Uanker-clururt, dr. bever„ 2ioh tot hohandcline door W. F. Wassink bereidt rich voor hestrallne. De inrichtine te Amster- op een operatie. dam is het enige volledige kanker- Men heeft» goedaardige en kwaad aardige gezwellen. Kanker is een kwaadaardig gezwel. Dit kenmerkt zich door een ongeordende groei van lichaamscellen, die voortwoeke ren ten koste van andere cellen, deze opzij duwen, buiten het nor male weefselverband treden en in de bloedbaan en de lymphevaten kunnen komen en daardoor doch tersgezwellen" veroorzaken elders in het lichaam. Een ander kenmerk van het kan kergezwel is. dat het niet ophouit tc groeien en. al of niet door middel van dochtersgezwellen, de organen aanvreet, hetgeen op de duur moet leiden tot de dood Het is dus zaak het aanvankelijke, het eerste het primaire gezwel te verwijderen voor het is ingegroeid en ten dele „ver- 6. 7. ..Maak hun laatste loodjes lichter' (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG. „Het Niwin-Jaar dat voor ons ligt ls misschien wel het belangrijkste jaar uit het bestaan van de Niwln," verklaarde gisteren de directeur van het Centraal Bureau van de Ni win, Jhr. P. Th. Six, tijdens een persconferentie waarin de plannen voor dit jaar de plannen voor de laatste Niwin-actie, werden uiteengezet. Deze actie zal duren van 15 Februari tot 31 Maart in de vorm van huis-aan-huis collectes en straat collectes, acties van plaatselijke Niwin-comité's e.d. met het doel de hon derdduizenden guldens bijeen te brengen voor een hulpactie voor de nog in Indonesië verblijvende militairen. De zeven gevaarlijke verschijn selen, die op kanker kunnen wij zen en die onmiddellijk een aan leiding moeten zijn. naar de dok ter te gaan. zijn: 1. Elke verdikking in huid, tong, lippen en slijmvliezen, die groeit of gaat zweren Elke zweer die niet geneest. 2. Elke verandering of jeuk in een wrat of moederulelc. 3. Elke knobbel in de borst. 4 Elk abnormaal bloedverlies. 5. Elke heesheid of hoest, die niet binnen enkele weken over is. Elke aanhoudende slechte spijsvertering of moeilijk heid bij het slikken. Na het veertigste jaar optre dende verandering in de stoelgang. Maar let wel: Ga steeds naar ren arfs, nóóit naar een kwak zalver. KJ instituut in ons land. Men geeft daar zowel radio-therapeutisch als chi rurgische behandeling cn beoefent er teven? de research, het weten schappelijk onderzoek naar het we zen der kanker (Het wezen der ziekte en daarmee de wezenlijke oorzaak is naar men weet nog onbe kend». Drie centrale instituten Vooral indien door doeltreffender onderzoek het aantal in behandeling te nemen personen stijgt, zal met de bestaande inrichtingen voor kanker bestrijding in hun huidige vorm niet volstaan kunnen worden Het Radio therapeutisch Instituut te Rotter dam. dat een doolhof van kamer tjes. gangetjes en trapjes is.' heeft dringend een andere huisvesting no dig Het Antonie van Leeuwenhoek huis te Amsterdam heeft eveneens ruimtegebrek, vooral voor het opne men van oatiënten. En behalve deze beide inrichtingen is nog een derde centrum voor radio-therapie nodi« voor het Noordelijk deel van het land, dat b.v. te Groningen geves tigd zou kunnen w*orden Daarnaast zouden er nog enkele nevencentra moeten komen, zoals Amsterdam er momenteel een heeft in Deventer en Rotterdam er een nastreeft in Eindhoven. Het zal duidelijk zijn dat de kan kerbestrijding. wil zij effectief werken, gecoördineerd moet wor den. Een eis is b.v. een centrale re gistratie van alle kankergevallen, waarbij de naam van de patiënt bui ten beschouwing kon blijven. Er moet dan ook een nationaal plan voor de kankerbestrijding komen. Dit wordt thans uitgewerkt door de Centrale Kankercommissie, die in September 1949 door dp regering in het leven if geroenen Indien wij wel ingelicht zijn zal deze commis sie zeer binnenkort haar raoDort en daarmee ook haar plan publiceren De A.N.O.F. denkt aan de gepensionneerden AMSTERDAM. Het volgende tele gram is aan de Ministerraad gezonden door de Algemene Nederlandse Onder wijzersfederatie: Het bestuur der Algemene Nederland se Onderwiizersfederatie in vergadering bijeen op 21 Januari te Utrecht dringt er met de meeste klem bij u op aan. dat ten spoedigste maatregelen worden getroffen opdat de algemene 5 pet de valuatietoeslag ook worde toegekend aan allen die hun pensioen uit het bur gerlijk pensioenfonds ontvangen. Een patiënte onder het röntgenapparaat. Maar hier en daar duikt de mening op: „Waarom nu nog acties, nu ze toch allemaal terugkomen?" Inder daad. ze komen terug, die tiendui zenden Nederlandse militairen, maar ze z ij n nog niet terug Maanden moeten zij wachten op hun demobi lisatie. want wie weet dat er 7000 per maand terugkeren en er in Indo nesië nog 70.000 verblijven, kan ge makkelijk uitrekenen hoe lang de de mobilisatie nog duurt. En een tijd van wachten is een moeilijke tijd. Het is een tijd van niets doen en daardoor bevinden die militairen in Indonesië zich in gevaar, geen mili tair gevaar, maar een moreel gevaar Deze lange tijd moet gevuld worden en de Niwin, die zich van haar taak in deze volkomen bewust is, heeft een tien-punten-programma opge steld voor haar laatste hulpactie. De ontspanningszalen moeten uitgebreid worden, er moet meer sportmatenaal gezonden worden dan ooit tevoren, meer studiemateriaal, meer boeken, films en gezelschapsspelen. Wal de films betreft bijvoorbeeld, wil de Ni- win 85 hoofdfilms in vijf copieen la ten circuleren, opdat de wachtende militairen twee of drie maal per week een filmvoorstelling in hun eigen L..mp kunnen bijwonen en daarbij ook het wereldnieuws en het nieuws uit het vaderland kunnen volgen. Er zal ook op het gebied van de kleinkunst meer moeten gebeuren dan voorheen Een andere vorm van vrijetijdsbesteding wordt gevonden in het uitschrijven van verschillende prijsvragen met prijzen die ook in ons land bruikbaar zijn., zoals radio's fietsen, horloges etc Voorborpiding terugkeer Een zeer belangrijk onderdeel van het Niwin-werk zal de voorbereiding van de militairen zijn voor de te rugkeer in de burgermaatschappij Immers, de jongens zelf zijn veran derd en ook in ons land is veel ver anderd. terwijl bovendien de Neder landse omstandigheden weer heel anders zijn dan die in Indonesië. Maar men wil geen droge. saaieVur- sussen gaan geven. Hiervan zou toch immers het succes maar zeer klein zijn. Men heeft een moderne wijze van lesgeven, afkomstig uit Zwitser land. maar ook in Engeland en Ame rika in gebruik, geadopteerd, waar bij de militairen een soort van aan schouwelijk onderwijs krijgen in spelvorm. Solliciteren, verhoging on derhoudskosten. terugkeer in het oude milieu, allerlei onderwerpen zullen zo behandeld worden. Men hoopt hiermee in April te kunjien beginnen. Maar al dit werk kost geld. enorm veel geld. Men schat het bedrag dat nodig is op 500.000. Dit zal door het Nederlandse volk bijeengebracht moeten worden. „Maak hun laatste loodjes lichter." is de zinspreuk waaronder de Niwin met haar actie- 1950 zal trachten het bedrag bijeen t?e brengen door collectes en tevens door de sport- en amateurtoneelwe reld te vragen wedstrijden en voor stellingen ten bate van dit belang rijke werk te organiseren. VERBRUIKER VRAA GT Tot de reeks van artikelen, die In prijs gestegen zijn. zal binnen niet al te lange tijd ook de koffie behoren. Velen, die hun kleintje koffie maar node kunnen missen hebben hiervan met misnoegen kennis ge nomen. zy vragen zich af of deze a.s. prijsstijging niet op de een of andere wijze had kunnen worden opgevangen. Een dergelijke gedachte is gemakkelijk uitgesproken, maar dc verwezenlijking er van stuit op tal van moeilijkheden. Minister Schokking voor de microfoon DEN HAAG. De minister van oorlog en van marine mr. W. F. Schokking. zal hedenavond in het strijdkrachtenprogramma om 18.30 uur via Hilversum 1 spreken over de betekenis van het charteren der buitenlandse schepen ten behoeve van de repatriëring van Nederland se militairen. De planter, die in Brazilië door zijn koffietuinen loopt, weet er van mee te praten. Zijn oogst is in 1949 maar matig geweest en de bloei voor de volgende oogst is tegenge vallen, zodat 1950 ook een kleine oogst zal geven. En op een groot kofficbureau in Rio de Janeiro zit men te rekenen. Brazilië is het voornaamste koffieproducerende land In de oorlogsjaren cn daar voor was de productie soms zo groot, dat belangrijke hoeveelheden vernietigd moesten worden In de na-oorlogse Jaren was er een vrij aanzienlijk overschot, doch sinds de Ver. Staten van Noord-Amcrika als voornaamste kopers optreden en tweederde van de wereldproductie verbruiken, zijn de overschotten vrijwel verdwenen. Bij een te ver wachten wereld-verbruik van ruim CO millioen balen koffie (van 50 kg) zal de wereld-productie zeker wel 10% ten achter blijven en reserve- voorraden zijn er niet meer. Doch ook de Nederlandse Rege ring rekent. De meeste koffie moet wel uit Brazilië kemen. maar vpor die koffiebonen moeten harde dol lars op tafel verschijnen en die zij" schaars. Intijds is een verdrag met Angolp tot stand gekomen over dc levering van 3000 ton koffie, waar dus geen dollars voor nodig zijn Het blijkt echter dat ook in Angola aan de Westkust van Afrika de oogst is tegengevallen. Verschillen de afladers hebben meer verkocht dan er langs de kust te koop is en om toch aan de verplichtingen te kunnen voldoen, wordt getracht koffie uit het binnenland aan te i voeren. Dit transport is moeilijk en duur. De prijs van de koffie stijgt inmid iels al en Nederland heeft nog niet de helft binnen. Ook de Congo heeft weinig aan te bieden, mede weg-ïns grote exporten naar Groot Brittannic en de V.S. De aan kopen stagneren en de koffie moet vooreerst dus op de bon blijven, terwijl de prijzen van de koffie bonen hoger worden, vooral van dc beste kwaliteit, de Santos-Superior uit Brazilië. Op grond van het bovenstaande kan men concluderen, dat de prijs niet zou behoeven te stijgen, wan neer iedereen 10% minder koffie zou gebruiken of de koffie wat slapper zou drinken. Want in dat geval zouden vraag en aanbod ;n evenwicht blijven In de practijk echter komt daar nu eenmaal wei nig van tererht. De meesten den ken: misschien hebben ze zich in Rio de Janeiro wel verrekend en komt er wel meer koffie. Laat ik voorlopig maar niet minder gebnii- ken. De prijs stijgt dan wel wat. maar dat deert me niet zo zeer als het gemis van een goede kop koffie Tempering van het gebruik zal nu eenmaal eerst plaats vinden, wan neer de prijzen behoorlijk oplopen. En de prijs zal pas weer kunnen dalen, wanneer het aanbod van koffie overvloedig kan zijn na een volgende oogstv Joop Weyand, In het wonderland van de opera (Brussc. R'dam 1£M9). Wie zich voor het bezoeken van een opera voorstelling of het luisteren naar een radio-uitvoering op de hoogte wil stel len van de feitelijke inhoud der meestal zo ingewikkelde libretti, vindt in dit smakelijk uitgegeven boekje van Joop Weyand. de biograaf van het Residentie orkest. alle gegevens, die hem het luiste ren vergemakkelijken. Na een beknopt overzicht gegeven te hebben van de ge schiedenis der. opera in de verschillend® landen, waarbij dc nodige aandacht aan Nederland is besteed, vertelt de schrij ver op dc hem eigen wijze de inhoud van 77 opera's van Gluck tot Pijper. Uiteraard moest een keuze gedaan wor den (Weber's Oberon. Suppé's Boccaccio cn Bolcldieu's Dame blanche ontbreken bv maar overigens zal men zelden mistasten cn zUn de belangrijkste ope ra's hierin tc vinden. Het boekje kan ons bewust doen worden, hoeveel mees terwerken door de nog steeds in de kin derschoenen verkerende Nedcrlnndso opcracultuur veronachtzaamd moeten worden zoals het drieluik van Puccini, Berg's Wozzeck. Hlndcmtth's Mathis der Mahler enz. Nederland Is met Wage naar. de twee Landré's én Pijper verte genwoordigd. W. S. Dat Johnn Fabrlclus naast een meester in de vertelkunst ook een ge degen geschiedenis-kenner is. bewijst zijn nieuwe historische roman „D® grote geus. (Leopolds Uitgevers MIJ.. Den Hang). De grote geus is Hendrik van Brcderode hoer van Vinnen, die het verzet der Zuid-Nederlandse edelen in de zestiende eeuw tegen de Kardinaal van Granvelle stimuleert Dc schrijver doet ons geheel Inleven in dc sfeer van de eerste hagepreken. HH schildert met suggestief vermogen de lijdensweg van de eerste Protestanten, wier wrevel met de activiteit van dc edelen uitgroeit tot een naUonaal verzet DU verzet leidt tenslotte tot de tachtigjarige oorlog. Raak zijn de diverse karakters uitge beeld. Dc populariteit van dc fanatiek® cn actieve Brcderode vormt een schril contrast met zijn makker Floris Den Duyf. die voorstander blijkt van meer verstandelijk overleg. In Willem d® ZwUger herkennen wij dc man. die na enige weifeling het lot van zijn getergde volk boven zijn vazallentrouw aan do koning stelt Fabrlclus heeft van zijn ro man iets levends gemaakt. Iets. dat ons vooral na vijf bezettingsjaren weet tc pakken. „Jungle Pimpernel" door Anthony van Kampen (ultg. v/h C. de Boer Jr. A'dami Is een oorlogsboek van een geheel ander karakter dan dc moesto boeken die hun ontstaan vonden ln do tweede wereldoorlog. Het Is een boetend geschreven verhaal van een ambtenaar van het Nederlands Binnenlands Be stuur op Nieuw Guinea, die na dc- inval van dc Japanners op Nieuw Guinea blijft en nis enige Nederlander tussen d® Inlanders om zijn bestaan moet vechten. Daarbij geeft het boek het leven weer van Nederlandse bestuursambtenaren op Nieuw Guinea Het bock is Juist zo in teressant omdat het grotendeels berust op authentieke gegevens. HunrkwcsUe® rentezegel» ouderdomspensioen Invaliditeitswet civiele procedures arbeidswet enz. ALGEMENE OPMERKING. Elke vraag wordt rechtstreeks schriftelijk beantwoord. Bovendien worden in deze rubriek de vragen, welke van meer algemene aard zijn, in het kort weergegeven en beantwoord. Vraag: C. F. A. K. heeft moei lijkheden met zijn familie Inzake boedelscheiding en vraagt wat hij het beste kan doen. Antwoord: Gelet op de vele vragen, die bij zaken ais deze vooral als er wat te verdelen is naar voren komen, raden wij aan rechtstreeks bijstand te vragen van een advocaat. Een schriftelijke be handeling lijkt in dit geval met wel mogelijk. Vraag: J. R. Deze wil graag weten of zijn vader voor de nood- uitkering voor ouden van dagen in aanmerking kan komen. Antwoord: Dat kan, mits zijn inkomen blijft beneden het mini mum, dat geldt voor de gemeente, waar hij woont. Do uitkering kan worden aangevraagd 3 weken vóór het bereiken van de 65-jarige leef tijd. Heeft hij een rentekaart en zijn er in totaal tenminste 150 ren- tezegels voor hem geplakt, dan kan hij invaliditeitsrente aanvragen, in dien hij na beëindiging van zijn zie kengeld nog niet in staat is arbeid te verrichten. Het tenaamstellen van de eigen dom van een huisje van vader op zoon teneinde daardoor een hogere nooduitkering voor de vader te ver krijgen is niet geoorloofd. Spaargelden zijn van invloed op het bedrag der nooduitkering. als het soaartegoed groter is dan 1 500, Het vroeger genoten loon speelt N de loop van het vorig jaar werden reeds overal in de wereld reizen georganiseerd naar de heilige stad en verwacht wordt, dat 6 millioen pelgrims Italië zullen bezoeken. Dat alles vanwege het Heilig Jaar 1950. Er gaan niet alleen R. Katholieken naar Rome. Een recent bericht maakt er melding van, dat uit de Scandinavische landen reeds 3000 Protes tanten voor Rome hebben geboekt. De viering van het Heilig Jaar klinkt niet-katholieken altijd vreemd in de oren. Ook vele Protestanten. Het is mogelijk, dat de Reformatie ook het Heilig Jaar, bewust of onbewust, uit protestantse herinnering heeft weggevaagd. Zoals veel, dat reeds in de „oude" Kerk van vóór de Reformatie aanwezig was en dus op zichzelf nog niet behoefde, of be hoeft, te vallen onder het oordeel, dat vanuit de Hervorming aan het begin der 16e eeuw over het „misbruyek in Rome's Kerk'' gelijk het koorhek van de Oude Kerk in Amsterdam vermeldt werd geveld. Er is in die tijden wel eens te vlug ?n te veel over boord gezet! In «lk geval gaat het Heilig Jaar r->— Jubeljaar! terug od het Oude in Kerk en Wereld Testament Daar spreken de boe ken Leviticus en Numeri er reeds over: de cton' bazuin opent het jaar der vreugde, dat voor het eerst, 15 eeuwen vóór Christus, door Rome een vastgesteld aantal keren Mozes. werd gevierd Wie de Mozaïsche leest, zal ontdekken, dat in de grond der zaak het oud-Joodse ju beljaar gelijke strekking had als het Heilig Jaar der R. Kath. Ke:k. Namelijk: verzoening en vergiffe nis. vriispraak en mogelijkheden tot nieuw leven. Uit het stof der oude. bijbelse historie, is de viering van het ju beljaar. eerst als eeuwfeest, later om de 50 jaar, te voorschijn ge bracht door Paus Bonifacius VIII, die op 22 Februari 1300 de viering vastlegde door zijn bul „Antiquo rum habet". Daarbij werd bepaald, dat ieder een volle aflaat kan ver dienen, die in het Heilig Jaar bepaal de, met name genoemde kerken in bezoekt Inwoners van Rome: *n wetgeving een maand 30 keer de basilieken van S Peter en S. Paulus; vreemdelin gen 15 keer in 15 dagen. Er horen bichten bij, en de pelgrim dient zich „rouwmoedig" naar Rome te begeven. Het Heilig Jaar loopt van Kerst- mik tot Kerstmis en in 1300 duurde het dus maar 10 maanden. In deze, voor de wereld van die dagen, korte tijd. bezochten 2 millioen pelgrims Rome. D.w.z.: 3000 per dag. Men moet zich even indenken, wat dit zeggen wilde in een wereld, die de auto niet kende, noch de trein of het vliegtuig en die geen snelle schepen had naar de Italiaanse ha vens. Wanneer men dan in 1950 .slechts'' 6 millioen gasten ver wacht, dan is dat eigenlijk niet zo heel veel! Niettemin, het is toch een respec tabel aantal, dat ongetwijfeld de ra mingen nog wel te boven zal gaan. Met enkele onderbrekingen, ge woonlijk gevolg van internationale toestanden en verhinderingen, is het Heilig Jaar dus elke 50 jaar ge. :rd. En zo heeft ook thans, de Paus, in plechtige optocht in de St. Pietcr de „heilige poort" geopend Wie wilde, heeft het door de radio kun nen beluisteren. Het jaar der grote vergiffenis is dus ingeluid. Er omheen heeft zich gevormd alles, wat de handels- en industri ële wereld maar kan bedenken om aan de vele pelgrims het verblijf in Rome prettig te maken en hun de herinnering er aan mede te geven. Daarbij is gerekend op kleine beurzen en weinig deviezen en dientengevolge ontstond een fa bricage aan „Kitsch"-souvenirs, die burgerlijke zowel als kerkelijke autoriteiten in Italië met zorg ver vult. maar waartegen zij niets kun nen ondernemen dan te vragen het weinige geld te besteden aan iels goeds. Dat goede, dat duur is, gaat evenwel schuil onder de rommel, die bestaat uit bedrukte zakdoeken met de afbeeldingen der apostelen via prentbriefkaarten met gramo- foonplaatjes plus pauselijke zegen, naar luxe-broodjes met de beelde naar van de Paus er in gebakken. Om deze dingen moeten wij Jaar aan de R. Katholieke gelovi gen biedt. In een wereld als die wij kennen, en die wellicht slechts gra dueel verschilt van die van 1300 of 1600, zijn er millioencn mensen, óók gelovige Katholieken, die, al leven zij in welke gemeenschap ook, toch in de eenzaamheid verkeren van eigen hart. geen rol bij de beoordeling van het recht op nooduitkering. Vraag: C. R. Deze wil, kort sa mengevat. het volgende weten. Wie moet de nooduitkering Ouderdomswet aanvragen, de pa troon of dc belanghebbende? Antwoord: Zowel de nooduit kering als de ouderdomsrente die nen door belanghebbende zelf te worden aangevraagd. b. Voor welke tijd voor het be reiken van het 65e jaar moeten het verzoek als onder a. bedoeld, wor den ingediend? Antwoord. Het #is voldoende, dat de werknemer zich ongeveer 2 a 3 weken voor het bereiken van het 65e jaar om rente en/of uitke ring tot de betrokken Raad van Ar beid wendt. c. Hoeveel geld mag men op de spaarbank hebben wanneer men on der de Noodwet komt le vallen? Antwoord? Voor de toepassing van de Noodwet Ouderdomsvoorzie ning blijven beschikbare gelden, saldi bij banken, spaarbanken en girodiensten buiten beschouwing, als de gezamenlijke waarde niet meer bedraagt dan 500. Vraag: S. v. H. Deze wil inlich tingen hebben omtrent de bereke ning van dc eventuele nooduitke ring. Antwoord Het bezitten van onroerend goed is van invloed op het bedrag van een eventueel toe te kennen nooduitkering. Bij de be rekening van de nooduitkering wordt met de inkomsten cn de grootte van het vermogen rekening gehouden. Vraag: M. v. d. P. meent, dat de huiseigenaar door het verhogen van de huur met 15 meer heeft gevraagd dan bij de onderhuur on der de gegeven omstandigheden was toegelaten. Antwoord: Deze opvatting is Juist Bij mede-inwoning, indien deze na 9 Mei 1940 is opgetreden, mag de huiseigenaar, als het gaat om 1 extra inwoner. 5 huurver hoging vragen cn bij 2. gelijk hier De biecht is. ter ontkoming daar- het geval is. 10 Deze percentages aan. een belangrijke factor in het godsdienstig en zedelijk leven van de Rooms Katholiek En wanneer de Protestant of de buitenstaander l.chteiijk glimlacht over het ..ver dienen' van aflaten, dan dient hij wel le bedenken, dat alleen dit hem geen oordeel kan aanmatigen om trent de waarden, die de R. Katho lieke theologie en Bijbel-exegese voor de gelovigen dezer Kerk heb ben. De gelovigen, die, in tegen stelling tot de reformatorische christenen, zelf zo heel veel moe ten „doen" om de zaligheid te ver werven. Wij treden niet verder in theolo gische beschouwingen. Het ging er ons meer om, de achtergrond en betekenis van het Heilig Jaar te belichten Wjj bewaren dan de af stand. die ons in deze dingen als Protestanten van Rome scheidt. Tenslotte* het Heilig Jaar 1950 kan nog enkele belangrijke feiten brengen Wellicht de verklaring tot dogma der Kerk van de Maria ten hemelopneming Mogelijk ook een zaligverklaring en zeer waarschijn lijk zal het Consistorie bijeen ge roepen worden ter aanvulling van het college van Kardinalen. Daarbij is het van belang of de Paus de in 1946 gevolgde weg blijft gaan. toen hij een aantal dezer hoogwaardig heidsbekleders benoemde, die geen de viering van het Heilig Jaar nooit Italiaan waren. Verwacht wordt, dat veroordelen. Zij zijn hoogstens hin- de huidige verhouding van 1 2 zal derlijke bijkomstigheden en uitwas sen. die niemand heeft gewild. Wij moeten trouwens over het algemeen voorzichtig zijn een oordeel uit te spreken over hetgeen het Heilig de huidige verhouding van 1 worden gehandhaafd. Wij meenden, dat in een rubriek als deze een korte uiteenzetting aLs de bovenstaande, een plaats ver dient. wijzigen zich enigszins naar beneden wanneer het gaat om familieleden van de huurder. Men zal goed doen in dit geval de huiseigenaar te wijzen op de tc hoge huur. welke wordt gevorderd. Blfjkt de huiseigenaar in gebreke het te veel gevorderde terug te be talen, dan is het goed om met het desbetreffende bureau van de Prijs- beheersing contact te zoeken. Vraag: A. A wil weten of het Juist is. dat de loongrens bij de so ciale verzekeringswetten wordt ver hoogd en tevens of er ook sprake is van aanvulling voor de pensioenen. An t w o o r d: Reed? zijn practisch de maatregelen genomen om b.v bij de Ziektewet de maximum grens bij 4500.— te leggen inplaats van bij 3750.Ook is men bezig de no dige maatregelen te nemen om ver schillende sociale renten, waaronder die voor ouden van daccn. met 5 te verhogen Wat zal geschieden met de Rijks- en Gemeenteoensioe- nen is nog niet bekend Alleen weet men wel. dat in het bijzonder door ie vakbonden hieraan grote aan dacht wordt geschonken. Vraag: C. A K. is van oordeel, dat hij te zwaar belast wordt inzake verplichte bijdrage voor verpleging van een familielid. Antwoord: Een ingesteld on derzoek heeft ons aangetoond, dat er wellicht 'n mogelijkheid bestaat nm verlaging van de bijdrage te krijgen. Belanghebbende dient een goed ge motiveerd verzoekschrift op te ma ken en dit bij d0 afdeling Bevolking 1 ten Stadhuize af te geven.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1950 | | pagina 3