P
Oorlog en Marine meten
andere maten
met
Onkunde van het publiek kost
P.T.T. schatten geld
L
KLM
Drie ministers doof voor grieven
r
iVan beloften uit Londen is
niets terecht
gekor
nen
VROUWEN!
Jeugd leert het gebruik van
formulieren en apparaten
Wat waren de poppen jaloers!
(Ds. uilmAckoot
.J
Prachtige opname van Brahms'
Vioolconcert
WITTEBROODSWEKEN
Zaterdag 11 Februari 1950
5
ONDEROFFICIEREN VRAGEN RECHTSHERSTEL
-• DEN HAAGBeroeps-onderofficieren, die
op 10 Mei 1940 reeds deel uitmaakten van de
Nederlandse Landmacht en na de Meidagen op
last van de Duitse bezetter zyn ontslagen, vra
gen zich nog steeds vol verbazing af, waarom
zy na de bevrijding opnieuw een verbintenis
met het ministerie van Oorlog hebben moeten
aangaan, alsof zy nooit of te nimmer tot het
militaire beroepspereoneel hadden behoord.
Adjudant-onderofficieren, die samen met schip
pers en opperschippers op de bureaux van het
Departement van Defensie hebben gezeten,
zien het nog altyd met lede ogen aan, dat hun
(Van een onzer redacteuren)
collega's van de marine, ook wanneer zy tussen
1940 en 1945 niet in dienst zyn geweest, volle
dig hun aanspraken op bevordering en jaar-
weddeverhoging hebben behouden en een scha
deloosstelling ontvingen tot een bedrag, dat
zy zouden hebben genoten, wanneer zy niet
zouden zyn ontslagen. In één woord: het be
roepspereoneel beneden de rang van tweede
luitenant is er verbitterd over, dat aan de
mannen van de zeemacht wél, aan hen echter
géén rechtsherstel is verleend. Met alle
althans vele gevolgen van dien.
i 1S^ 7~ Z° klaagt men ln onderofficierskringen terecht gekomen
ï3n k ,1 cn verzeker,ngen die van Londen uit bezet Nederland
bereikten. Onder minister Meijnen niets, onder minister Fiévez niets en
nog altijd niets onder minister Schokking, die h-em is opgevolgd. Vijf maal
f.g;eïeen reeds vierde Nederland het bevrijdingsfeest. Maar nog altijd
ujdt het lagere beroepspersoneel van het Nederlandse leger onder de ge
volgen van een ontslag, verleend op wens van de vijand waartegen dit
leger heeft gevochten.
Rampzalig gevolg van
ministeriële twijfel
Toen in 1940 een einde werd ge
maakt aan het bestaan van de Ne
derlandse Landmacht, werd aan de
dienstplichtigen groot verlof ver
leend. stelde men de beroepsofficie
ren op non-actief maar kregen de
onderofficieren en uitsluitend de
onderofficieren hun ontslag. De
betrokkenen hebben zich daar des
tijds niet al te veel zorgen over ge
maakt Zij leefden gesterkt door
Radio Londen in de verwachting,
dat het ontslag na afloop van de
oorlog zou worden herroepen en al
les weer in orde zou komen.
Hoe bitter zijn zij in hun ver
wachtingen teleurgesteld Minister
Meijnen, die aanvankelijk een geheel
nieuw leger wilde opbouwen en
daarom geen maatregelen nam om
het oude beroepspersoneel weer te
rug te nemen, plaatste zich op het
standpunt, dat het ontslag rechtma
tig is geweest.
Hoe hij dit kón beweren, of
schoon artikel 19 van het Reglement
Militaire Ambtenaren uitdrukkelijk
voorschrijft, dat een dergelijk ont
slag alleen door of namens de mi
nister van Oorlog (die er niet was»
kan worden "verleend is iets. dat
volgens de onderofficieren nimmer
volkomen duidelijk in het licht is
gesteld.
En waarom de minister als dit
ontslag dan rechtmatig zou zijn
tóch begin 1946 wel bereid was een
andere houding aan te nemen, is al
even onverklaarbaar. Tenzij óók de
minister destijds van de rechtmatig
heid er van niet zo volkomen over
tuigd was als hij later wel heeft
doen voorkomen.
De twijfel, waarvan de minister
destijds blijk gaf. is da onderofficie
ren slechts noodlottig geworden.
Toen hij een Legerorder no 51, waar
in het ontslag rechtsgeldig werd ver
klaard, opschortte, staakten zij de
actie voor rechtsherstel, die zij al
waren begonnen. Korte tijd later
iechter verscheen een Legerorder no.
168, die opnieuw de rechtsgeldigheid
van het ontslag bekrachtigde. Toen
echter was de termijn verstreken,
binnen welke men een beslissing
van het Ambtenarengerecht had
kunnen uitlokken.
Het een of het ander
Er is een ontwcrp-Koninklijk Be
sluit geweest, krachtens hetwelk
ook hat aan de onderofficieren ver
leende ontslag zou worden ingetrok
ken. Het heeft nimmer het licht ge
zien en de onderofficieren vragen
zich af waarom. Want zo rede
neren zij of het eon óf het ander
Of het aan de onderofficieren van
Land- en Zeemacht in 1940 gegeven
ontslag is rechtmatig, óf het is dat
niet.
Als het rechtmatig is, waarom
werd dan aan de marine-mensen
rechtsherstel gegeven.
Als het onrechtmatig is bijvoor
beeld omdat de instantie di-a het gaf
niet competent was of omdat een be
roep op het Landoorlogreglement
niet opgaat waarom werd het dan
voor de Landmacht niet ongedaan
gemaakt.
Dc pensioenen
Er is zo zal vallicht de minister
van oorlog in navolging van zijn
voorgangers opmerken een wet
tot stand gekomen, waardoor de pen
sioenrechten der betrokkenen gro
tendeels zijn gewaarborgd.
De onderofficieren zullen antwoor
den dat het niet alleen om de pen-
categoriën. die periodieke salaris
verhogingen hebben gederfd, op on
derduikers. die verstoken zijn ge
weest van inkomsten. Zij wijzen ook
en niet in de laatste plaats op
de morele kant van de kwestie. Zij
protesteren tegen wat zij beschou
wen als achterstelling vergeleken bij
de onderofficieren van de zeemacht
en de burgerlijke ambtenaren. Zij
vragen zich af wat nu eigenlijk hun
positie is. Zij vragen zich af of het
als billijk kan worden beschouwd,
dat zij zich bijna vijf jaar na de be
vrijding nog altijd in een uitzon-
N
Ons blad brak een lans voor
de pepensionneerden, die in de
ze tijd de grootste moeite heb
ben hun hoofd boven water te
houden. Het heeft in de bres
gestaan voor hen, die het eerst
de nadelige gevolgen der deva
luatie bespeuren. Het heeft de
belangen van de gehuwde amb
tenares verdedigd en is opgeko
men voor de principiële dienst
weigeraars, die slachtoffer drei
gen te worden van leemten in
de bestaande wetgeving. Thans
willen wij de aandacht vestigen
op een andere categorie, waar
aan onrecht geschiedt: de Ne
derlandse beroeps-onderofficie
ren, die vijf jaar lang vergeefs
op rechtsherstel wachten.
N.
deringspositie bevinden en anders
behandeld worden dan nadere ca-
tegoriën landsdienaren, die stellig
niet minder, maar ook niet meer
blijk hebben gegeven van trouw en
aanhankelijkheid aan dc Neder
landse regering.
Geen ernstige
aanwijziging tegen
Ritman
DJAKARTA. Op zijn weke
lijkse persconferentie heeft de.In
donesische minister van Voorlich
ting. Mononutu,, op vragen inzake
de arrestatie van Ritman geant
woord, dat enige aanwijzingen te
zijnen laste gevonden zijn, doch
dat deze niet van ernstige aard
zijn. De zaak zal verder volgens
de normale procedure worden bè-
bandeld. Alle maatregelen naar
aanleiding van het geval-Wester-
ling zijn op legale basis genomen.
Speciaal voor de Nederlanders,
die zich volgens de bestaande wet
geving gedragen, bestaat geen re
den voor ongerustheid.
Virginia Slijper, de correctrice
van de „Javabode" komt heden
vrij. De „Javabode" bericht dat de
vrijlating van Kosak binnen enke
le dagen tegemoet kan worden ge
zien.
Nederlandse veestapel in
5 jaar tbc-vrij
GRONINGEN. Op «n bijeen,
komst in de volkshogeschool
'"t Oldorp" heeft minister Mans-
holt verklaard, dat de zo noodza- J
kelijke intensivering van de Ne- r
derlandse landbouw kan worden
bereikt door grondverbetering en
door uitbreiding van de veestapel.
Om een topproductie te bereiken
heeft men een plan uitgewerkt
waardoor de Nederlandse veesta
pel binnen vijf jaar t.b.c.-vrij kan
zijn. Dit plan. dat ongeveer hon
derd millioen gulden zal gaan kos
ten, zal gedeeltelijk door de over
heid. gedeeltelijk door de boeren
moeten worden betaald.
UL KINDÜKKKANT
A
Advertentie l.M
Vrouwen hebben vaak moeilijke en
pijnlijke tijden. Zij kunnen deze aan
merkelijk verlichten, ja die pijnen
doen verdwijnen door het gebruik van
Togal. de grote pijnverdryver. Togal
is onschadelijk voor hart. nieren en
maag. Bij apoth., drog 0.83, 2.08.
HET POSTKANTOOR IN DE KLAS
TOEN Klaartjc die avond in poppen op en nam ze mee naar
bed lag, kon ze maar niet haar eigen'bedje Daar fluisterde
het ze, kom nu maar bg my, en trior-
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG. Als men soms op een postkantoor iemand ziet schutteren
met het invullen van een glfobiljet of ergens in de hoek van een winkel
een klant ziet worstelen met de telefoon, dan vraagt men zich wel eens af:
Waarom Ieren ze de kinderen dat niet op school?
Deze verzuchting heeft de P.T.T. ook geslaakt, want die zit iedere dag
met de brokken, dat wil zeggen: tienduizenden onvolledig of verkeerd ge
adresseerde brieven, onjuist ingevulde formulieren, overbodig gevraag
aan de loketten, enz. enz. En dat kost schatten geld.
Alleen
sioenrechten gaat. Zij wijzen op de
r~
Henk en Gijs bestuderen het
telex-apparaat, waar ze ook het
Nederlandse woord verre schrij
ver" voor Ieren
in Amsterdam heeft de
P TT al vijf ambtenaren in dienst,
die de hele dae niets anders doen
dan de onvolledig of verkeerd ge
adresseerde poststukken thuis bren
gen. Dat zijn er 450 000 van de 120
millioen die het postkantoor van de
hoofdstad jaarlijks
verwerkt. Alleen
de postchèque. en
girodienst te Den
Haag krijgt iedere
week gemiddeld
80.000 verkeerde
betalingsopdrach
ten. En met de
postwissels is het
al van hetzelfde
laken een pak.
Vele mensen we
ten geen weg met
de eenvoudigste
P.T.T.-handelingen,
zoals er trouwens
ook zeer velen
zijn. die de weg in
een spoorboekje
niet kunnen vin
den. Er is niemand,
die het ze heeft ge
leerd of voorge
daan. ook vroeger
op school niet. In
middels is daar
trouwens de laat
ste tientallen jaren
veel verbetering in
gekomen, ook wat
het spoorboekje
betreft, want het
huidige onderwij
zersgeslacht
richt zim onder
wijs veel meer op
de practiik dan
vroeger. De Spoor
wegen hebben
overigens een tijd lang zeer interes
sante voorlichting op de scholen
gegeven De Vereniging voor Vei
lig Verkeer doet dat tegenwoordig
met stijgend succes en ook de PTT.
dringt met hoor voorlichting steeds
meer door tot de Nederlandse scho
len Het kost wat geld. maar „de
cost gaet voor de baet". nietwaar?
adressen en onjuist
„Kijk Wies je, dit is een kleine
telefooncentrale, zegt meester en
zó moet je dat ding gebruiken".
werking zien, maar ook de telegraaf
cn de telex. De kinderen krijgen be
grip van de radio en de radio-tele-
fonie en behalve kennis en begrip
krijgen ze ook eerbied voor het
werk. dat de P.T.T -mensen ln ons
land en over de gehele wereld ver
richten
De jeugd, die op deze wijze is
voorgelicht, zal niet meer de brie
venbussen (en soms hun inhoud)
vernielen en dat is op vele plaatsen
al een belangrijk winstpunt.
In Den Haag stond de tentoon
stelling 3*6 maand en trok 279 klas
sen met 8678 leerlingen. De zes
maanden in Rotterdam leverden een
oogst van 489 klassen met 18.387
kinderen en de twee maanden in
Arnhem 156 klassen met 5880 be
zoek (st)ertjes. Sinds October staat
de expositie nu in Amsterdam en
daar hoopt men binnenkort de
10 000e jeugdige bezoeker te re
gistreren. Na Amsterdam gaat de
tentoonstelling verder het land door.
Als een van de volgende plaatsen
staat Utrecht op het programma.
slapen. Ze wist niet hoe
kwam, ze woelde maar en draai
de maar, en Klaas Vaak wou
niet komen.
Weet JU. hoe het komt, Beer
vroeg ze aan de nieuwe gele Ted
dybeer die naast haar kussen lag.
Maar boer zei niets, hg sliep ze-
ker al.
En toen hoorde Klaartje ineens
een paa_i hele kleine fune stem
metjes praten. Wat was dat? Waar
kwam dat praten vandaan?
Ze is niks lief meer tegen ons,
zei het ene stemmetje. Nee. zei
het andere stemmetje, sinds ze
die nare beer heeft, let ze niet
eens meer op ons.
En toen begreep Klaartje het.
het waren haar twee poppen. Die
lagen in het poppenledikantje in
de hoek van de kamer. Oooh.
Klaartje kreeg een kleur van
schaamte. Het was zo, zc hadden
gelijk. Ze was twee weken gele
den jarig geweest, en toen had ze
4e mooie gele teddy-beer gekre
gen. En sinds die dag had zc he
lemaal niet meer naar de poppen
omgekeken.
7 E heeft me geen één keertje
*-* meer uitgekleed of aange
kleed, zei het ene stemmetje weer-
Dat was Tina, de mooie slaap-
pop Tina, dat hoorde Klaartje
duidelijk. En my heeft ze niet
eens netjes in bed gelegd klaag
de de andere stem weer. Dat was
Monica, de pop met het blonde
echte krulhaar. Haar stemmetje
klonk zo vreselijk verdrietig, dat
Klaartje tranen in haar ogen
kreeg. Ja zeiden de poppen, be
grijp'jy nou, wat ze in die beer
ziet? Wat is nou een beer! En het
is zo'n ruwe o.ngelikte beer. Hij
heeft oogjes van kralen, heb je
dat gezien? En hij heeft niet eens
een jurk aan, het is een kale beer.
En ik geloof, zei Monica fluiste
rend, ik geloof, dat die beer niets
om onze Klaartj-e geeft. Hg doet
maar alsof, Hy is alleen maar lief.
om in haar bedje te mogen sla-
Hij meent er niets van.
Dat is niet waar! zei Klaartje
opeens hardop. Ze was werkelijk
boos omdat de poppen kwaad
spraken van haar beer Maar ze
schrok van haar eigen stem. zo
luid opeens Nu hoorde ze niets
meer. Zouden de poppen niets
meer durven zeggen?
STILLETJES kroop zij haar
bedje uit en ging naar het
poppenledikant. Ze draaide het
licht aan en keek naar die arme
verwaarloosde poppen. Ze deden
net, of ze sliepen allebei, daar lag
Tina met gesloten ogen, en daar
lag Monica, och, die arme Monica,
ze lag met een been buiten bed.
En ze zagen er allebei zo slordig
uit! Toen nam Klaartje allebei de
V.
gen zal ik weer goed voor jullie
zorgen.
Heb je de poppen weer in bed
Klaartje. Ik ga ze nu de hele dag
verwennen.
En dat deed ze ook, de hele dag
heeft Klaartje dc poppen aange
kleed en uitgekleed en gewassen
en mee uit rijden genomen. Zelfs
gehaald, zei moeder de volgende beer kwam een beetje achteraf, en
morgen Je weet dat het niet hij begon ook al jaliers te wor-
mag, je kunt niet slapen met een den. Maar dat is niet nodig, zei
beer en twee poppen naast Je! Klaartje. ik hou van jullie alle-
Ze waren zo zielig, moeder, zei drie evenveel. En dat was ook zo.
fP N dit is dan de tweede klas van meester XJilcman,
L-s het is ccn school voor uilen, ja voor uitenkindren dan.
De school begint om ccn uur 's nachts, dat moet ook wel, uiant ach,
dan zijn dc uiltjes wakker en zc slapen overdag.
Ziezo, zegt meester Uileman, is iedereen nu binnen?
H\i klapt eens in zyn vleugels en dan gaat dc school beginnen.
Sofietjc Uilebrok kom jij eens even voor de klas,
ik wou er wel eens weten, waar je gisteravond was
Ik kon 't niet helpen, meester, zegt Sofietjc Uilcbrok,
ik heb de school vergeten, ik zag nergens ccn klok
Ga in de hoek, zegt Meester Uil, ik kan jc niet gebruiken,
en schrijf maar honderd regels van: Ik ben ccn uilekuiken.'
Nu gaan wc sommen maken. Uilepiet, kom voor het bord,
Hoeveel is tweemaal twee? Vooruit, iveet jij, hoeveel dat wordt?
En Uilepiet gaat rekenen. Hij rekent een kwartier,
Ik heb het, meester, zegt hij stralend: Tweemaal twee is vier!
TA/ AT zeg je? Tweemaal twee is vier? Wie heeft je dat geleerd?
Zo roept de meester woedend. Dat is helemaal verkeerd!
Zeg jij het maar, Klaas Uilebikkel, wat had jij gedacht?
Wel, meester, zegt Klaas Uilebikkel, tweemaal twee is acht.
Da's goed; zegt meester Uileman, je bent een pief in "t rekenen.
Nu weg met al die rekenboekjes, want nu gaan wc tekenen.
Kijk goed, wat ik nu teken op het bord: een nest met uilen!
Wat is er nu weer, Uilen-bobbie, vmarom ga je huilen?
Ik moet naar achter, meester, zegt de kleine Uilen-bob.
Vooruit dan, zegt de meester, steek je vleugel dan ook op.
PEENS, o. ivat gebeurt er? Wat een vreselijk rumoer!
O, kijk, daar loopt een muisje, ja een muisje op dc vloer.
De uilenkindren schreeuwen cn nu is het uit met leren,
ze vliegen allemaal elkaar venijnig in de veren.
Stil! buldert meester Uil en slaat op tafel met een klap.
Dan slokt hij zelf de muis naar binnen, met één grote hap.
De schoolbel luidt, de school gaat uit. het is al half vier.
En alle uiltjes gaan naar huis en hebben groot pietzier.
Scheldwoorden-rel in
Raad van Franse Unie
VERSAILLES Tijdens een
stormachtig debat in de Raad van
de Franse Unie over de ioneste on
lusten aan de Ivoorkust onderbrak
Jean Barbe. voorzitter van de com
munistische fractie. Albert Sarraut.
de 77-jarige leider der radicaal-so
cialisten en oud-minister-president,
met de woorden' ..U bent verant-
woordeliik voor de dood van Ga
briel Péri (een door de nazi's dood
geschoten communist). ..Imbeciel".
riep Sarraut uit. Schoft" slingerde l
Barbe hem naar het hoofd. Sarraut
sprone uit zijn bank in dc richting 1
van Barbe. maar zaalpersoneel
verhinderde Sarraut met Barbe
slaags te raken. Er brak een ru
moer los. Communisten en rechtse
afgevaardigden scholden elkaar uit.
De zitting werd verdaagd.
Het Harry Lime-motief
op de zwarte schijf
Het stemt tot voldoening bewon
deraars van het vioolconcert van
Brahms de fraaie opname die Decca
van dit werk maakte te kunnen aan
kondigen.
Het is bekend, dat deze composi
tie te zwaar is geïnstrumenteerd, zo
dat het solo-instrument vaak in de
verdrukking komt. Dit is vooral het
geval wanneer een violist niet ovar
een grote toonvorming beschikt. De
minder openliggende passages, en
die zijn er bij bosjes, komen er dan
niet uit worden door de orkest
klank als het ware weggedrukt. Het
bijzondere van Decca's registratie is.
dat de begeleiding daar waar het
nodig is. naar de achtergrond is ver
drongen. Mijnentwege mag men
daartegen bezwaren aanvoeren, maar
een feit is dat men geheel en al ge
boeid luistert naar de grootse ver
tolking die Ossy Renardi met de
fraaie begeleiding van het Concert
gebouworkest onder leiding van
Charles Münch er van geeft. Nergens
behoeft, zoals vaak bij een uitvoe
ring in natura gebeurt de viooltoon
geforceerd te worden. Een knap
staal van opname-techniek waar
voor de technici van Decca warme
woorden van waardering mag wor
den toegekend.
De muzikale geschiedenis van do
film „The Third Man"' klinkt als
een dagdroom van bijvoorbeeld een
bakvis, die zich in
leeft in het moment
waarop een opera
dirigent haar zal
ontdekken en het
dan van een onbe
kend en arm juf
fertje het zal bren
gen tot opora-zange-.
res van grote ver
maardheid. Ik weet niet of Anton
Karas de onbekende citer-speler
uit een kroegje ergons in Weenen
zich ooit heeft ingebaeld nog eens
Advertentie (l.M.)
werk
kleding
Kïi iv-, I o n gV M e.e
HEIR DAN It IAAR IN GEBRUIK Bil DEjJL L M.
NOG SLECHTS BEPERKT LEVERBAAR;1
f A 6 K N. V NCO HAAKSBEI?
ingevulde formulieren kosten veel
meer.
Boekjes en platen
Een kleine vierduizend scholen
gebruiken momenteel in de les het
op aanvraag gratis door de PTT
ter beschikking gestelde leer- en
oefenmateriaal, aardige boekjes en
moderne, gekleurde knipplaten voor
de kinderen en handleidingen voor
het onderwijzend personeel. Alle
soorten formulieren worden er bij
geleverd, zodat de leerlingen ook
in de practijk tot het invullen van
chèque's. postwissels, telegramfor
mulieren enz enz. kunnen komen.
De jongelui zijn hevig geïnteresseerd
in dit waarlijk levende onderwijs,
ze raken aan het corresponderen,
leggen plakboeken met plaatjes van
P T.T.-handelingen aan. maken een
klasse-boek met de best ingevulde
formulieren en de mooiste brieven.
Ze worden zo langzamerhand vol
leerde P T T-gebruikers, die de
staat later niet door onkundigheid
of onhandigheid op hoge kosten zul-
'en jagen.
Tentoonstelling
Een prachtig voorlichtingsmiddel
is ook de reizende P T.T.-schoolten-
toonsfelling. Daar ziet men alles nog
■>ens boeiend voorgesteld: de weg
van een brief naar Indonesië, van een
lelefoongesprek. van een giro-biljet
enz. Techniek VTaagt de jeugd van
tegenwoordig. Welnu, de tentoon
stelling laat de telefoonapparaten in
FEUlLLETONr*
JDOROTHY SAYERS.
13
„Goed, mijnheer Bunter." zei
mijnheer Puffett beledigd. ..dan
vraag ik U om eens naar dat roet te
kijkenHij hield hem een hand
voor gevuld met iets dat op kiezel
stenen leek. maar dan zwart ..Het
is zo hard als ijzer, dat roet. ver
droogd. hè7 Daar zit je schoorsteen
vol mee en je kunt er geen borstel
door krggen."
.Kr moet toch iets op gevonden
worden om de moeilijkheid te over
winnen." zei Bunter, met zijn ogen
op het raam gevestigd. ..en dat vel
onmiddellijk. Mevrouw komt uit de
tuin. U kunt het ontbijt hier bren
gen. juffrouw Ruddle
Zij verliet het vertrek terwijl Har
riet binnen trad.
..O, de schoorsteenveger is geko
men. Bunter dat is heerlgk' Wij
dachten al dat wij zoiets hoorden."
„Ja, mevrouw. Mijnheer Puffett is
zo vriendelijk geweest zyn diensten
aan te bieden. Maar ik heb uit zijn
woorden begrepen dat hij een on
overkomelijke moeilijkheid ontdekt
heeft boven in de schoorsteen."
..Wat vriendelijk - an u om te ko
men. mijnheer Puffett. Wij hebben
gisteravond geen vuur kunnen aan
leggen.
„Tja. mevrouw zei mijnheer Puf
fett. ..ik ben altijd beraid iemand te
helpen Maar met deze schoorsteen
is het niet zo eenvoudig hoewel ik
zeggen moet: als een man' in staat is
het verdroogde roet uit de schoor
steen te krijgen, ben ik het. Dat is
een kwestie van ondervinding, ziet
u. en van kracht die ik er achter
kan zetten."
„Daar hen ik zeker van, zei Har
riet.
„Ik heb begrepen, my lady," Bun
ter nu. „dat de schoorsteen verstopt
is. het is geen organische fout."
„Zo is het." vond mijnheer Puffett.
I wij er voor gestraft zullen worden
I met iets vreseiyks dat uit de
schoorsteen komt rollen. O, kijk
j eens naar die borstelige vcrschrik-
I king boven het radiocabinct!"
„Er zijn mensen die ponden zou
den betalen voor een dergelijke
cactus."
Dan moeten zg wel erg wei
een beroemd man te worden Maar"
het wonder is geschied: de regisseur
van de film „The Third .Man" kwam
in dat cafótje, hoorde Karas spelen
en engageerde hem diract omdat hij
vond. dat de muziek die deze speler
aan zijn instrument ontlokte de ge
schikte voor zijn film was. En Karas
met zijn citer werd binnen enige
maanden ccn beroemd en vermogend
man. Een citer: een tokkelinstru-
ment dat in do goede oude tijd een
plaatsje op de chiffonnière kreeg cn
van tijd tot tijd. op nadrukkeiyk
verzoek van neef Govcrt, te voor-
schgn werd gehaald door nicht Lizc,
die toch zo verdraaid mooi liedjes
als „Ik heb diamanten cn parolen"
en zo meer kon spelen.
Nu is de techniek en muzikaliteit
van Karas met die van onze beste
nicht Lizc natuurlijk niet te verge
lijken en dank zij de vergevorderde
synchronisatie-techniek kan de citer
het onder bepaalde omstandigheden
zeer goed doen. Het is niet de be
doeling in de;o kolommen over dc
filmmuziek uit te weiden. Aanlei
ding om over Anton Karas in dit
verband te schrijven is de plaat die
bij Decca verscheen. Twee composi
ties van eigen hand speelt Karas
voor u en wel het ..Harry Lime
Theme" en de „Café Mozart Wals".
Dccca vermeldt in zijn Huisorgaan
dat er in Engeland binnen twee
maanden 200 000 exemplaren van
dc;-a plaat verkocht waren. Dit le
vert het bewijs dat vooral het „Li
me-motief" óbsedcrend werkt cn
het ziet er naar uit. dat dit wel
langer dan oen paar dagen zal du
ren. Er zou over het begrip Schla
ger muzikaal-psychologisch heel
wat te zeggen zijn. doch dat valt
buiten dit bestek. En van het stand
punt van de amusementskunst uit
eveneens.
Om kort te gaan evenwel: er zijn
zeker betere Schlagers geschreven,
melodieuzer cn harmonisch ofwisse-
lender Het Harry Lime Theme is
door zijn melodische monotonie en
mede door het gebonden zijn aan
een bepaalde persoon in de film in
zeker opzicht suggestief weliswaar,
maar voor het doei niet eens karak-
nig verbeeld.ng hebben. Het is j teristtek. De toeschouwer wordt bij
geen plant het is iets wanstaltigs
iets dat op je nieren of zo loert
Bovendien bezorgt het me een
twijfel of ik wel geschoren ben.
vertederd door h-at feit dat hij ge- i Ben ik geschoren7
apprecieerd werd. de moeilgkheid
zit hem in de pot Hij trok nog een
sweater uit en vertoonde zich nu in
fel groen „Ik zal het nog eens met
de roeden proberen. Met mijn kracht
erachter bestaat de kans dat wij
het roet eruit krijgen Als dat niet
gaat. moeten de ladders erbij ko
men."
„Ladders?"
„Ja. vanaf het dak my lady," ver
klaarde Bunter.
„Wat grappig." zei Harriet. „Ik
weet zeker dat mijnheer Puffett het
wel klaar zal spelen Heb Je iets om
deze bloemen in te zetten. Bunter?"
„Ja. my lady."
„Peter." nep Harriet naar boven.
„Peter, liefste, de schoorsteenveger
is er."
Toen hij naar beneden kwam wa
ren alleen de zolen van mijnheer
Puffett's schoenen te zien. Op het
zelfde ogenblik klonk er zo'n luid
gesteun uit bat innerlijk van de
schoorsteen, dat Peter verbleekte.
„Hij heeft zich toch niet bezeerd.
wel7"
„Nee, het is de kracht die hy
erachter zet Er zit gedroogd roet ir.
de pot of zoiets, en dat maakt het
zo moeilgk... Peter, ik wilde wel
dat je het huis gezien had. voordat
Noakes het gevuld had met tweede
rangs meubelen en snuisterijen en
aspedistra's."
„Ssst, je moet niet schelden op
de aspedistra. Ik heb zo'n idee dat
Mmm ja als satijn nee.
zo is het goed! Maar als wij hei
vreselijke ding de kamer uit zouden 'lel ,lan,g.
zetten, zou het sterven van ver
driet Zy zijn erg gevoel.g. al zou
je het niet zeggen en mijnheer
Noakes zou ons zijn gewicht in gouJ
als schadevergoeding vragen. Voor
hoe lang hebben wij deze vreselijke
meubelen gehuurd?"
„Voor een maand, maar wij kun
nen ze wel eerder kwijt raken. Het
is schande een mooi, oud huis zo
te verknoeien."
..Vind je het huis mooi. Peter?"
„Prachtig. Het is als een mooi
lichaam dat door een slechte geest
bezeten is En ik bedoel niet alleen
de meubelen. Ik heb een antipathie
opgevat tegen onze huisheer of
verhuurder of wat hij ook -s. Ik
heb zo'n idee dat hij iets kwaads
in de zin heeft en dat het huis big
zal zijn hem kwijt te raken
„Ik geloof dat het hem haat Ik
weet zeker dat hij het slecht be
handeld heeft. Zelfs de schoorste
nen
„O ja. de schoorstenen. Denk je
dat ik eens iets moet zeggen tegen
onze huisgod, de kleine Lar? En
heem mij niet kwalijk, mijnheer
de aanvang van de film geconfron
teerd met deze muziek 'die goed
klinkt op de citer) en wanneer het
dan als „soort leidmotief" gaat die
nen blijft hij er sterk aan gebonden.
De „Cafc Mozart Wals" echter bezit
in het geheel geen karakter en kan
het lang niet opnemen tegen bij
voorbeeld For ever and ever, cn dit
is eigenlijk nog niet een zo heel
sterke schlager Maar ja, de uit
werking van muziek op de massa
is een wonderlijke zaak en: Anton
Karas is een beroemd en vermo
gend man geworden, commercieel
beschouwd heeft hij er velen een
voordeeltje door bezorgd en ieder
een zingt, neuriet, speelt of laat
spelen Het Harry Lime Motief. En
daar valt weinig tegen in te bren-
gen.
Herman van Born
en
„Puffett heet hij."
„Mijnheer Puffett. heee. mijnheer
Puffett, luister eens
(Wordt vervolgd)
Feuilletonschrijver krijgt
rlrie maanden
BARNEVELD De noliticreeh-
ter te Zutphen heeft schriftelijk
vonnis gewezen in de zaak tegen
A. Smit uit Barneveld. die feuille
tons en gedichtjes publiceerde, of
schoon hii op 12 October 1946 door
de commissie voor de perszuivering
werd ontzet uit het recht in enice
journalistieke functie werkzaam tc
zijn voor de tijd van vijftien iaar.
Ziin verweer, dat het thans letter
kundig en ceen iournalistiek werk
betrof werd niet aanvaard. Over
eenkomstig de eis werd hem drie
maanden gevangenisstraf opgelegd.
