DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Ingenieur vormt werkgemeenschap die geen winstmaken beoogt r Personeel stelt in overleg alle salarissen vast Geallieerde critiek op Westduitse regering Truman wijst voorstel van Churchill af Van Londen naar Caïro in zes en een half uur Golf van misdaad gaat over Verenigde Staten Idéé in de oorlog gerijpt 10e Jaargang ,no. 41 Vrijdag 17 Februari 1950 Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330. Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort. Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements- Uit»ave: N.V. De Nieuwe PerS Telefoon redactie 3291. Telefoon administratie 6235. prijs 32 cent p. w. of 3.15 p. kw. Losse nummets 9 cent. Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER. DAT GEEFT WEER MOED Laat ons even over de atoombom zwijgen en en ook over oorlogsdreiging. Hoge belastingen en de betalingsbalans, deviezenmoeil\jkheden en stijgende prijzennu ja, daar horen we iedere dag van en nie mand zal willen bewe ren. dat we door deze onderwerpen worden opgemonterd. Neen, vandaag eens 'n vreug devoller geluid. Er is immers nog veel te ontdekken, wat een mens deugd doet, soms in onze onmiddellijke omgeving. Ook idea lisme is in de koude, harde, na-oorlogse tijd nog wel te vinden. Ce- looft u het niet? Dan moet u nevenstaand verslag van een be zoek aan ir. Van Stee nis eens lezenDat geeft weer moed! Explosie in V.S. eist 8 doden MIDLAND. In de chemische fabriek van Dow te Midland (Mi chigan) zijn door een ontploffing acht arbei ders om het leven ge komen. Drie arbeiders worden vermist, 13 werden ernstig gewond. In éen bedrijf voor éen belang, n.l. algemeen belang. BONN. Terwijl de parlementaire moeilijkheden van het kabinet Adenauer blijven toenemen heeft de Westduitse kanselier zich gisteren ook te verweren gekregen tegen een zeer openhartige geallieerde critiek op het economische beleid. Op het hoofdbureau van de Geallieerde Hoge Commissie heeft hij samen met enkelen van zijn ministers bespre kingen gevoerd over een uiterst critisch rapport over de wijze, waarop de Westduitse regering het werkloosheidsvraagstuk en enkele andere economische kwesties heeft behandeld, welk memorandum enkele dagen geleden aan de minister van economische zaken, prof. Ludwig Erhard is overhandigd. De besprekingen stonden onder leiding van de Ameri kaanse Hoge Commissaris. John McCloy. Het rapport is opgesteld door ge allieerde deskundigen onder leiding van de Britse economische advi- seur. lt-generaal Sir Gordon Mac Beady. Het behandelt o m. het ge ringe succes dat de Westduitse re gering bij de bestrijding van de werkloosheid heeft behaald, het niet nemen van maatregelen om een einde te maken aan de uitga ven van dollars en het niet opstel len van een doeltreffend invoer- plan, alsmede het ontbreken van een programma tot verbetering van de landbouwproductie, die het land minder afhankelijk van invoer zal maken. Het is voor de eerste maal. dat de Hoge Commissarissen in een zaak als deze het initiatief hebben genomen. De Duitse Federale rege ring zal thans haar zienswijze in een rapport aan de Hoge Commis sie uiteen zetten. (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT. De Publiekreehtelyke-Bedryfs-Organisatie is er door en de Wet op de Ondernemingsraden is eveneens aan vaard. Met grote belangstelling wachten zowel werkgevers als werknemers de ontwikkeling af. Intussen bestaat in Utrecht al geruime tijd een bedrijf, waarin alle werkers even grote zeggenschap hebben. Het is de Coöperatieve Vereniging Ingenieursbureau Van Steenis W.A. (Wettelyke Aansprakelijk heid). Dit bedryf werkt niet om winst te maken, maar om de gemeenschap te dienen. Dat zegt de directeur, de heer H. J. van Stcenis, die behalve waterbouwkundig ingenieur ook een be kend schaakmeester is. Hoe deze vereniging is ontstaan, vragen we. En dan horen we hoe het idee in de oorlog by ir. Van Steenis is gerijpt. Hy werkte vroeger in verscheidene zaken en het beleid van som mige directies en het elkaar onderling „vliegen afvangen" stuit te hem tegen de borst. Daarom stichtte hij, tezamen met enkele medewerkers, in Augustus 1945, een waterbouwkundig en civiel ingenieursbureau, met als grondslag de reeds genoemde beginselen. Hoe deze vereniging is ontstaan, vragen we En dan horen we. hoe het idee in de oorlog bii ir. Van Steenis is gerijpt. Hii werkte vroe ger in verscheidene zaken en het beleid van sommige directies en het elkaar onderling ..vliegen af vangen" stuitte hem tegen de borst. Daarom stichtte hii. tezamen met enkele medewerkers in Augustus 1945 een waterbouwkundig en ci viel ingenieursbureau, met als grondslag de reeds genoemde be ginselen In het begin was er nog al wat narigheid Want een zaak. .die geen winst wilde maken, vertrouwde minister Lieftinck niet erg. ..Zii wilde zeker onder de belasting uit." dacht hii. Tot zo lang bleef dit in genieursbureau nog een éénmans- onderneming. Maar in 1948 werd een wettelijke vorm gevonden, die beantwoordde aan de verlangens van de initiatiefnemer. Het was prof. Meiiers. die ir. Van Steenis wees op de mogelijkheid van de Coöperatieve Vereniging. Een no taris had er niettemin nog een vol iaar voor nodig, om ziin acte. waar in de nieuwe statuten waren be schreven. te kunnen passeren. Iln het zoeklicht EINSTEIN Gevaarlijke illusie ClNDS korte tijd leidt mevrouw Roosevelt een televisie-program ma. Bij de opening van haar pro gramma heeft zij een aantal atoom geleerden aan het woord gelaten. Vele wetens- en behartigenswaardi ge woorden zijn door deze natuur kundigen gesproken, maar waar schijnlijk zal geen enkele uitlating zoveel indruk hebben gemaakt als die van professor Einstein: Het denkbeeld om veiligheid te verkrij gen door nationale bewapening is, gezien de huidige stand van de mili taire techniek, een noodlottige illu sie". Wat velen echter niet direct zullen hebben ingezien, is, dat deze uitspraak zelf een uiterst gevaarlij ke illusie bevat. Natuurlijk is het een illusie, te veronderstellen, dat vëiligheid door bewapening kan worden verkregen, maar het is niet minder een illusie, wanneer men aanneemt, dat de veiligheid, bij de - huidige stand van zaken, zonder be wapening kan worden bereikt. En waar de demo cratische wereld de laatste tien jaren van beide illu si-as te lijden heeft gehad, was het ongetwijfeld de tweede, die de mees te pijn veroorzaakte. Ook kajj niet worden gezegd, dat het advies, het welk Einstein gaf. een oplossing voor 's werelds grootste probleem biedt Geen regering is op het ogenblik in staat, de „wederzijdse angst en het wantrouwen" uit de wereld te hel pen en de eis tot 't instellen van een „wereldregering" is een weliswaar schoon, maar leeg gebaar, indien de eerste schuchtere pogingen daartoe nog nauwelijks enig succes hebben gehad Het is niet waar. dat bewa pening altijd oorlog veroorzaakt heeft; 't is evenmin waar, dat ontwa pening en goed vertrouwen de oor log steeds verhinderd hebben. Wel waar is, dat wij in een uiterst moei lijke periode van de historie leven en dat niets j»een waterstofbom en geen bewapening aan de ene kant, noch fantastische dromen van een „wereldregering" en „goede wil" aan de andere kant onze vei ligheid garandeert. Een werkelijke garantie van de veiligheid bestaat niet; zij heeft nooit bestaan en zij zal misschien nooit bestaan. Maar men kan haar het best benaderen door met overleg en verstand alle daartoe strekkende middelen, poli tiek, economisch, sociaal of militair, te gebruiken. En voor het overige moed is nog steeds de beste ver dediging gebleken. Hoe zit nu dit bedrijf, waarvan het aantal deelhebbers in de enkele jaren van ziin bestaan aangroeide van vier tot v ij f t i g. en dat nu werken uitvoert in Borneo. Liberia en Turkije, nu eigenlijk in elkaar en hoe werkt het? De Coöperatieve Vereniging wordt geleid door een bestuur, dat telkens voor een iaar. door de le den zelf wordt gekozen. Lid kan elk personeelslid worden na twee jaar dienstverband. Leden hebben ter vergadering een bindende stem. Wie nog geen twee jaar in dienst is, wordt als medewerker beschouwd. Op de jaarlijkse vergadering worden ook ae arbeidsvoorwaarden besproken. Het personeel stelt o m. in onder ling overleg zelf de salarissen vast. Hoewel het niet de bedoe ling is, tot winst te komen, wordt deze toch in zekere maté ge maakt. Men kan nu eenmaal bii grote landmeetkundige en water bouwkundige werken, niet tot op een gulden nauwkeurig de kosten begroten en het ligt voor de hand. dat men bii de ramingen eerder aan de lage kant schat. Verkrijgt men winst, dan wordt die verdeeld. En wel op deze wij ze. Zestig procent gaat in het loon- stabilisatie-fonds. Twintig procent wordt gelijkelijk verdeeld onder het personeel. De directeur krijgt dus een zelfde aandeel als de jong ste bediende. De overige twintig procent van de gemaakte winst wordt terug betaald aan de op drachtgevers. Hoe vreemd deze op drachtgevers dit gebaar soms nog vinden bleek, toen een riiks-instel- ling eens 800 terugkreeg. Men vroeg achterdochtig nog eens alle rekeningen te specificeren. Het te rugbetaalde werd eigenlijk een bectie beschouwd als ..gewetens- geld!" De „raad van vyf De C.V. Ingenieursbureau Van Steenis waar de directeur, evenals de portier, loonbelasting betaalt, gaat al veel verder dan de Publiek- rechteliike-Bedriifs-Organisatie dat wil. Het bestuur van viif leden be slist over alle lopende zaken in het iaar. maar het legt daarvan op de vergadering verantwoording af aan de leden. Eventuele ontslagenen hebben altijd recht van beroep. Bii ziekte worden lonen en salarissen volledig doorbetaald. Ieder perso neelslid mag. buiten ziin vacantle om. een week oer iaar naar de Volkshogeschool. Het Ingenieurs bureau Van Steenis is. voor zover ons bekend, in ons land noe enig in ziin soort. Volgens de directeur voldoet het systeem nis men dit zo noemen mag uitstekend. Op de vraag, waaróm hii hiertoe over ging. gaf Ir. Van Steenis ons het voleendp antwoord: ..De eerste Christenen vormden een gemeenschap Er waren geen heren en knechten, geen riiken en armen. Allen leefden tezamen als één goed gezin en zii deelden alles wat zii bezaten. Ik ben mii bewust, dat wij deze toestand nooit meer terug kriieen. Maar dat neemt niet weg. dat ik de eisen van het Evan gelie duidelijk voor me zie. En ik weet. dat ze niet ziin voor een andere, verre en vage heilstaat, maar dat ze met een benauwende en onontkoombare directheid ge steld ziin aan ons. aan U en aan mii. Wij hier hebben het vormen van een werkeemeenschan als ge meenschappelijk ideaal. Wii zullen het niet bereiken maar wii hebben tenminste een ideaal en de moge lijkheid om er voor te werken. En dat is het iuist. waaraan het mil- lioenen andere mensen ontbreekt!" Koningin Maandag naar St. Anton DEN HAAG H.M. de Koningin hoopt de vacantiereis naar St. An ton aanstaande Maandag te kunnen aanvaarden. De prinsesjes Beatrix. Irene en Margriet zullen haar moe der vergezellen. Tiidens de afwe zigheid zal HKH prinses Wilhelmi- na zich met het toezicht op haar iongste kleinkind prinses Marijke belasten. De Koningin is voorne mens medio Maart naar Nederland terug te keren teneinde Prins Bern- hard bii ziin aankomst in het va derland te begroeten. De heen- en terugreis zullen ner koninklijke trein worden afgelegd. Gedurende het veibliif buitens lands van de Kóningin, kunnen re- questen en andere verzoeken op de gebruikelijke wiize geadresseerd worden aan het paleis Soestdiik. BETUWSENOVELLE jaar. Volgende week sneeuwt het misschien En in Juni lopen we nog wel eens te rillen. Maar nog vele jaren zullen wij ons willen herinneren, dat midden in Februari 1950 de perziken en pruimen in de Betuwe reeds bloeiden, al waren het kas-perziken en kas-pruimen. Onze fotograaf te Deil waagde er een plaatje aan en de jonge Betuwse miss Perzikbloesem leende gaarne haar guitige snoet om te bewijzen dat het „heus een echt plaatje uxt Februari 1950 is ge weest." Twee repatriëringsscliepen Zaterdag in Rotterdam DEN HAAG Het troepenschip ..Chesire" wordt in de vroege mor gen van Zaterdag 18 Februari met repatrierende militairen uit Indo nesië in de haven van Rotterdam verwacht. De ontscheping van de „Chesire" begint 's morgens om acht uur. Het troepenschip „Zuiderkruis" wordt in de loop van Zaterdagmor gen eveneens in Rotterdam ver wacht. De ontscheping van de „Zuiderkruis" zal 's morgens om elf uur geschieden. Weersverwachting tot Zater dagavond: Droog en nog overwegend zonnig weer met een matige wind uit zuidelijke richtingen. Overdag zeer zacht voor de tiid van het jaar. 18 Febr Zon op 7.50. onder 17.59 Maan op 8.33, onder 19 50 J Vreemde vliegtuigen boven Voorjaar f Scandinavië STOCKHOLM. Burgers van de Zuid-Zweedse stad Malmö heb ben Woensdagavond laat vliegtui gen boven de stad gehoord. Op dat ogenblik waren geen Zweedse of Deense militaire of burgervliegtui gen in de lucht. De Zweedse lucht macht en luchtverdediging heeft gjj I echter geen vliegtuigen waargeno- i I men. In Denemarken deden Don derdag eveneens dergelijke geruch- I ten de ronde. Amerikaanse ambassadeurs steeds bereid ieder vraagstuk te bespreken WASHINGTON. De Amerikaanse ambassadeurs over de gehele wereld z|jn altyd bereid leder vraagstuk te bespreken met iedere staat, die be sprekingen wil beginnen. De Verenigde Staten zijn nooit uit een vergade ring weggelopen en hebben In de Verenigde Naties nooit gebruik gemaakt van hun Veto-recht. De Ver. Staten zetten hun deuren wijd open voor leder, die over atoomkwesties wil praten, indien het gesprek kan bijdra gen tot de vrede. Aldus heeft president Truman verklaard op een persconferentie, waar de jou/nalisten tevergeefs trachtten hem aan het praten te krij gen over Churchills voorstel door een nieuwe bespreking met Stalin een einde aan de koude oorlog te maken. Truman weigerde elk commen taar en zei slechts, dat de Vere nigde Naties een geschikt medium voor onderhandelingen vormen Hij gaf wel te kennen, dat hij het voor stel van Churchill afwees en hij herhaalde een reeds vroeger afge legde verklaring, dat hij niet van plan is de Verenigde Staten te ver laten om Stalin of enig ander staats hoofd te ontmoeten. Hij zei voorts, dat hij de tijd niet gekomen achtte om een speciale missie naar Moskou te zenden, zoals hij in 1948 had Eskadercommandant van de R.A.F. vestigt nieuw snelheidsrecord CAïRO. De Britse eskadercommandant Neville, hertog van Bournes- end en Buckinghamshire is gisteren in 6 uur 36.4 minuten in zijn éénper soons Hawker Fury toestel van Engeland naar Caïro gevlogen. Dit is de snelste tijd. die ooit op deze afstand is gemaakt. De Squadron Leader had zich voorgesteld de vlucht in zeven uur te volbrengen, maar een stevige wind in de rug hielp hem het nog sneller te doen. HU startte om 8.42 uur van het vliegveld Blackburn te Hampshire en landde om 15.20 uur op het vliegveld Amaza in Egy pte. Prinses Marijke wordt morgen drie jaar. Zij heeft vandaag al een paar maal geïnformeerd of Grootmoeder morgen ook komt, natuurlijk, als het maar enigs zins mogelijk is. Grootmoeder, moeder. Beatrix, Irene, Margriet, jammer, dat vader so ver weg is, in Brazilië. Zou er een telefoon tje van hem komen, of is de ver binding slecht, net als toen Mar griet jarig was?Maar dan komt er vast en zeker wel een telegram en dat mag je zelf openmaken. Wat zou er in staan? „heel, heel lief gelukgewenst?", minstens! (Foto MeIJboom) WAT VOOR WEER? Lente in de winter (Vnn onze weerkundige medewerker) Sinds het midden van deze week zijn belangrijke wijzigingen in de al gemene luchtdrufcrcraclinp oucr U'cst-Eiiropa opgetreden'. Het weer wordt thans geheel beheerst door een krachtig hogedrukgebied, dat zyn centrum boren de Alpen heeft en dat zijn invloed tot zeer ver over onze omgeving uitbreidt. Langs de westzijde van dit gebied met hoge barometerstand wordt warme luent uit de omgeving van de Azoren naar tresf-Europa gevoerd, zodat de tem peraturen over grote gebieden aan zienlijk horen normaal zijn. In ons land steeg gisteren 't kwik plaatselijk tot 12 gr., maar verder naar het zui den deden zich nog hogere tempe raturen voor. In zuid-Frankrijk meldden gistermiddag enige stations zelfs 21 graden. In de zuid-westelijke luchtstroming was gisteren in onze omgeving nog veel bewolking aan wezig. die echter in de loop van de nacht verdween, zodat het vanmor gen in het gehele land nagenoeg on bewolkt was. Het weer vertoont in eens een voorjaarsachtig karakter, dat morgen zal aanhouden, daar dc ver andering in de luchtdrukverdcling zich slechts langzaam voltrekt. Over dag kan hierbij de temperatuur tot waarden tussen 12 en 14 graden op lopen. r Nee toch.Heus! Paardenhaar-stro, fijn als spinrag: daarvan zijn D E hoedjes gemaakt d»c tussen Pa sen en Pinksteren ons hart zul len verrukken. Hoe ook in een koffer gepropt: ze verliezen hun model niet. Nu is NtH weer ge rustgesteld, want hy dutvt zo'n ding welcris oneerbiedig tussen z'n voetbalschoenen. „Brieven voor het buitenland worden slechts aangenomen als aanbieders hun identiteitsbe wijs overleggen", aldus hangen er waarschuwingen in de Tsjc- choslowaakse postkantoren. Vrij land in vrcdr.stijd! Wakkcrgeworden heer des huizes hoort inbrekers, zet ze na, komt een uur later zonder succes moedeloos thuis, en vindt nog 'n inbreker, die bij de stra- Jende kinderen was blijven zit ten „omdat zij zo huilden en graag een verhaaltje wilden." Misdadigerssyndicaten ontnemen elk jaar 65 dollar aan ieder inwoner WASHINGTON. President Truman en procureur-generaal J. Ho ward MacGrath hebben een gemeenschappelijke oproep gericht tot het Amerikaanse volk om de strijd aan te binden tegen dc afpersers en do gokkers, die zij in hoge mate aansprakelijk stellen voor de golf van mis daad die na de oorlog over dc Verenigde Staten is gegaan. Bij de ope ning van de conferentie tegen do misdaad, die zowel door federale als plaatselijke ambtenaren wordt bijgewoond, zelde Tniman dat „som migen van onze burgers en sommige plaatsen door„dc herleving van do machten uit dc onderwereld door corruptie zijn besmet." Kort na de rede van Truman op de rol, die opvoeding en gods- overwogen. Dat wilde echter niet zeggen, dat hij de gedachte van een mogelijke vredesmissie naar Rus land volkomen had losgelaten. Truman gaf vervolgens te ver staan. dat het met het juiste ogen blik was om aan te dringen op een politieke unie tussen de landen van het Atlantisch Pact Er zijn belang rijker kwesties, zei hij. signaleerde de burgemeester van New Orleans, De Lesseps Morrison, het herleven van de bende van Al Capone en do gok-organisatie van Frank Costello als de twee „be langrijkste misdadigerssyndicaten". die in de Verenigde Staten opere ren. Hij zei dat deze benden jaar- lijks 65 dollar aan elke man, vrouw en kind uit de Verenigde Staten ontnemen. McGrath noemde de speelhuizen „het grootste illegale bedrijf sedert de prohibitie" en betoogde, dat het in nauw contact staat met prosti tutie, handel in verdovende midde len en „andere vormen van onder wereld-activiteit". McGrath drong aan op vernieuwing der bestaande strafwetten eti herziening van de federale wetten tegen onwettige overschrijding der staatsgrenzen, waardoor misdadigers aan vervol ging ontkomen. De Lesseps Morrison, die namens de Amerikaanse Vereniging van Gemeenten het woord voerde, zeide dat de benden van Al Capone en Costello door het gehele land gok gelegenheden bezitten, die in totaal misschien wel tien milliard dollar in de wacht slepen. Truman wees in zijn toespraak dienst spelen bij het bestrijden van de misdaad. Kinderen die een be hoorlijk tehuis hebben gaan nim mer dc verkeerde weg op, zeide hij Dc president betoogde dat de Verenigde Staten er goed aan zou den doen dc tien geboden als lei draad te kiezen. Hij bond de Amerikanen op het hart in hun dagelijks leven de wet ten zorgvuldig op te volgen. Op de lange duur, zo besloot Truman, zul len dc belangrijkste maatregelen tegen de misdaad blijken te zijn „de opheffing der sloppen, de be vordering van de gezondheid en het uitschakelen van de ongelijke kansen, die mannen en vrouwen in verbittering tot onwettigheid drij ven". Mr M. S. Blom benoemd tot staatssecretaris DEN HAAG. Mr M. S. Blom is bij K B. benoemd tot staatssecre taris van Buitenlandse Zaken. Hij zal speciaal belast worden met In donesische zaken. Woensdag werd mr Blom door de koningin op paleis Soestdijk voor de beëdiging ontvan gen. Zijn kruissnelheid op dit traject van 2 200 mijl bedroeg rond 400 mijl per uur: ziin gemiddelde snelheid bedroeg 320 mijl per uur indien de tijd voor landingen en starts wordt meegeteld. Het vliegtuig was van de stan daarduitvoering, maar voor deze vlucht met4 extra benzinetanks uit gerust De hertog maakte alleen maar een tussenlanding te Malta om benzine in te nemen cn steeg een kwartier later al weer op Bij zijn aankomst in Cairo vertelde hij, dat hij boven Frankrijk en Londen slecht weer getroffen had. maar dat hij er boven had kunnen klimmen. Een temmer heeft Sumatraanse tijger Fenella zo mak gekregendat het dier rustig onder mensen rond wandelt 777' v kleindochtertje aan zijn staart en haar vriendinnetje aan zijn leiband. Als de lemmer een nu,>ootvadcr is, d w z. als hij dol isop zijn kleinkind, dan is hij toch een roekeloze idioot, want wie is nu ooit helemaal zeker van een getemd wildernisbeest? De hoogmoed van ,JEen dier, door mij getemd, is altijd en overal tammer dan een J oris Goedbloedmoet voor de val komen

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1950 | | pagina 1