DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Dr ir Hacke hoofd van Elsinga's (door industrie gefinancierde) dienst Unitaristen liquideren deelstaat Madura Sanders erkent lid van Secret Service te zijn Spoor- en mijnstaking in Frankrijk mislukt Ylaardingen - Melbourne in slakkengang Dubieuze figuren verzamelen lasterlijk materiaal over hooggeplaatste personen Onware rapporten als wapen in politieke strijd Broadway en Fifth Avenue Zondag in het duister r Ernstiïg spoorwegongeval te Nootdorp 10e Jaargang, no. 42 Zaterdag 18 Februari 1950 Opgericht door de Stichting „Het Parool" Giro 510330. Bank: Rotterdamsche Bank - Posthui 9 Abonnements prijs 32 cent p. w. of 1.15 p'. kw. Losse nummeis 9 ccnL Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie cn Adinlmstratic: Snouckacrtiaan 7, Amersfoort. Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235. Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER. (Van een speciale verslaggever) DEN HAAG. De Justitie heeft thans ingegrepen in de vele inlichtingendiensten, die in de na-oorlogse jaren als paddestoelen uit de grond rezen. Het Hoofd van de inlichtin gendienst van de „Stichting Opleiding ar beidskrachten Nederland", T. Elsinga uit Rotterdam, is gearresteerd en met hem nog enige van zijn medewerkers. Allen nerden echter in bewaring gesteld wegens het schen den van ambtsgeheim, verduistering of ande re misdrijven. Het inwinnen van inlichtingen is immers niet strafbaar. Een van deze inlich tingendiensten wordt thans vrijwel geliqui deerd. By een der medewerkers werden decla- De Rotterdammer T. Elsinga, in rechtse kringen een vooraanstaande figuur fungeerde als hoofd van de inlichtingendienst. Door geheel Neder land werd een net van agenten gespannen, die inlichtingen'over personen, bijeenkomsten, wapensmokkel, cocaïne-smokkel en andere affaires die het daglicht niet mochten zien, doorgaven. Elsinga stelde de dossiers samen en bracht de gegevens op kaart Geld om verschillende medewerkers te betalen vloeide regelmatig binnen. Zo zou o.a. de Heinekens-brouwerij te Rotterdam een belangrijk bedrag aan de ..Stichting" hebben gegeven. raties gevonden, by een ander een uitgebreide kartotheek met duizenden namen en het zelfde adres enkele honderden dossiers van personen uit alle lagen der bevolking. „De „Stichting opleiding arbeidskrachten in Nederland" begon haar werkzaamheden medio 1948. Er werd een bestuur samenge steld waarvan dr ir. A. H. W. Hacke, destyds directeur-generaal van de Arbeid, tot voor zitter werd benoemd. De heer Hacke immers had zeer goede relaties met industriëlen, die gaarne geld beschikbaar wilden stellen voor het doel van de „Stichting": Het bestryden van het communisme. Dit was althans de eerste opzet. Rapporten, die veelal hun weg von den naar personen, die uit deze ge gevens politieke munt probeerden m mun In het zoeklicht ENGELAND Nieuw begin „Ik verzoek U goed op woorden te letten zei Churchill m ziin al biina beroemd geworden rede van Woensdagavond, in Edin burgh gehouden. En inderdaad, men moet deze rede nauwkeurig lezen om het zeer beperkte karak ter van ziin denkbeeld van ..een nieuw gesprek met de Sowiei-unie op het hoogste niveau" te begrij pen. Churchill is zelfs in het heetst van de verkiezingsstriid diep ver ontrust door de verschrikkeliike mogelijkheden van een atomische oorlog. .De idee trekt mii aan" zo verklaarde hii. ..van een uiterste poging om de kloof tussen Oost en West te overbruggen". En dat doet het een ieder, die het wel met de vrede meent Maar Churchill ver meed zorgvuldig beloften af te leg gen en maakte het overduidelijk. dat een eventueel onderhoud van de leiders der groot ste mogendheden nog geenszins het succes van een dergelijke conferentie betekent. Hii verwees naar ziin boodschap aan Stalin van April 1945. waarin hii op eenheid onder de overwinnaars aandrong Hii vertelde echter niet en in een verkiezingsredevoering ging dit ook moeiliik dat deze boodschap een eerste uiting was van de bittere teleurstelling over de uitvoering van de twee maan- den eerder in Yalta gesloten over eenkomst Daar hadden Roosevelt en Churchill een ..uiterste poging om de kloof te overbruggen" ge daan. Zii geloofden dat zii daarin geslaagd waren, maar binnen twee maanden begon de mislukking reeds merkbaar te worden. Dat was een gevolg van het feit. dat nien zonder zorgvuldige voorbereiding tot internationale onderhandelineen van het grootste belang overging. Het is onwaarschiinliik. dat Chur chill. zelfs in een verkiezingscam pagne. zich tot een herhaling van deze fout zou verplichten. Hii is een veel te groot staatsman om voor de tweede maal over het hoofd te zien. dat aan ..besprekingen op het hoog ste niveau" een enorme hoeveel heid werk dient vooraf te gaan. in dien men ten slotte niet opnieuw een bittere teleurstelling wenst te J beleven. In fabrieken, op departementen en grote bedrijven werden zgn. „contact mannen" aangesteld, die de gangen nagingen van bepaalde personen, waarvoor Elsinga's dienst belang stelling had. Langzamërhand veran derde echter het karakter van deze particuliere inlichtingendienst. Weggezuiverde ambtenaren, die, uit hoofde van hun vroegere werk zaamheden, voor Elsinga's dienst be langrijke inlichtingen konden geven werden aangetrokken en hier komt de eerste misstap in dienst genomen. Salarissen van 100 tot 250 werdén uitbetaald, mits natuur lijn cIcec - nauwgezet hun in lichtingen bleven spuien. Zolang er gegevens binnen kwamen, werd er betaald Het logische gevolg was. dat verscheidene agenten, die het met de waarheid niet al te nauw namen, onware rapporten over regerings personen, Kamerleden en hoogge plaatste ambtenaren samenstelden. I in o fficiële geheime dienst-kringen j de .xiienst-Hacke". geregeld werd ge- I noerad. Beh alve over de inlichtingendienst beschi kte de „Stichting" nog over een propaiianda-afdcling. Rapporten von den hun weg naar periodieken, die deze la'erk-getinte gegevens smeuiig en in grote opmaak publiceerden. Uiteraard alleen, wanneer het in hun (politieke) kraam te pas kwam. Een van dea? bladen was „Let op Uw Saeck", een orgaan van het Nationaal Jongeren Verbond in Nederland. Maar nïet alleen in Nederland, ook in Parijs, ionden. Brussel en de mid den-Euro,pese staten voerde de pro- paganda-aifdeling actie. Een aparte knipseldie nst zorgde er voor, dat alle artikelen in buitenlandse dag- en weekbladen, die van enig politiek be lang waren, in het bezit van de pro- paganda-afdeling kwamen. Met dc arrestatie van Elsinga heeft de „Stichtin g" een gevoelige klap ge kregen. Zeker is. dat dit geenszins wil zeggen dat de werkzaamheden van de ..Stichting" nu zijn stopgezet. Voorlopig houdt men zich op de ach tergrond. Als tie storm geluwd is. zal-- zonder enige twijfel een ander de taak van Elzinga overnemen. Tenzij er nu grondig htït mes in wordt gezet. te slaan Officiële inlichtingendiensten wis ten van het bestaan van de „Stich ting opleiding arbeidskrachten Ne derland" af. Verscheidene malen werden inlichtingen, die Elsinga's dienst had bijeengegaard, met graag te aanvaard. Er bestond een vrij ge regeld contact tussen functionarissen van de Centrale Veiligheids Dienst en de particuliere dienst van de „Stich ting". Zo nauw was dit contact, dat Trawlvisserij in moeilijkheden IJMUIDEN De directeur van een IJmuidense Trawlredcrij heeft medegedeeld, dat de gang van zaken op dit moment in de IJmuidense visserij ruïneus genoemd moet wor den. Als er geen spoedige verande ring komt in de zeer slechte uitkom sten. die de grote trawlers maken, moet men het definitief stilleggen van alle schepen overwegen. Een van de oorzaken is de slechte vis serij op de Noordzee; een andere, de nogc KOienprija Een redelijke exploitatie van de vloot is niet langer mogelijk. De eni ge oplossing is een regcringssubsidie op de kolenprijzen. een directe en intensieve samenwerking tussen han del cn rederijen en een ver doorge voerde marktsprelding. De kolenreserves in de staat New York zijn nog voldoende voor I acht dagen tengevolge van de mijnwerkersstaking. Wij hadden I de warmste Februaridag in hon- I derd jaarmaar in New York viel I op 15 Februari een flink pak sneeuw... om alles nog n beet je erger te maken. Kolen voorraden in New lork strekken nog voor acht dagen NEW l'ORK. Zondag a.s. zullen Broadway cn Fifth Avenue in het duister zijn gehuld. Alle lampen boven dc 200 Watt, die gebruikt worden voor lichtreclames, etalageverlichtingen of dc gevclverlichtingen van bioscopen, zullen niet meer mogen branden. Ook voor „air conditioning mag geen stroom meer worden gebruikt. Theaters, café'9, dancings en andere inrichtingen van vermaak zullen misschien hun deuren moeten sluiten. Dit alles is een gevolg van een drastisch programma tot bespa ring van electrische energie, dat gedeeltelijk reeds in werking^ is ge treden. Dc daarin voorgeschreven beperkingen zijn noodzakelijk ge worden. omdat de kolenreserves in de staat New York nog slechts voor acht dagen strekken, tengevolge van de Amerikaanse mijnwerkers staking. Elk gezin zal slechts één ton kolen mogen gebruiken en er zal controle worden uitgeoefend op de kolenvoorraden van kantoren, flats en openbare gebouwen. De rant soenering van de steenkolen is gis terenmorgen om 6 uur Nederlandse tijd van kracht geworden. Voor zie kenhuizen, waterleidingbedrijven, rioleringsinrichtingen, levensmid- delenfabrieken en andere bijzon dere afnemers zijn speciale maat regelen getroffen. Amusementsbe drijven komen pas in de vijfde plaats voor kolen in aanmerking. De huisverlichting ondervindt geen hinder van de nieuwe bepalingen. Donderdagavond heeft een con ferentie plaats gevonden tussen John Lewis en de directies van de mijnen. David Cole, de voorzitter van Truman's enquêtecommissie en Cyrus Ching, de directeur van de Federale Bemiddelingsraad, waren hierbij tegenwoordig. Beide partij en hebben een daadwerkelijke po ging gedaan de impasse op te hef fen. Lewis bleef echter vasthouden aan een loonsverhoging van 95 dol larcent per dag. De mijndirecties wezen er op, dat zij dit niet kun nen inwilligen. ZILVEREN VORST DERLUCHT ZILVEREN VORST DER LUCHT Hondong, ook alweer 25 jaar bij de KLM. Dat is een extra-geluk wens waard. Was hij het niet, die indertijd de eerste betrouw- baarheidsvlucht deed langs de zuidelijke route over de Atlan tische Oceaan naar de West? Een aantal grote, in alle rust vol brachte. prestaties staaf op zijn naam. Begin er niet over, want hij praat liever over wat anders. Een typisch Nederlandse pracht- piloot. NOOTDORP. Vrijdagmiddag omstreeks twee uur, is op het baanvak GoudaDenHaag itaby dc overweg aan de Vecnweg te Nootdorp, ecu ernstig ongeluk gebeurd, dat aan twee spoorwegarbeiders het leven kostte. Een kleine afstand van elkaar verwijderd waren drie spoorwegarbeiders werkzaamheden aan bet verrichten. Doordat zy in het grint aan het graven waren, en tevens do or de harde wind hoorden zü de trein die met een snelheid van plm. 100' km. uit de richting Gouda naderde, niet aankomen. De wagenbestuurd ér heeft ver schillende signalen gegeven, doch deze werden niet geh oord Op het laatste moment bememte wegwer ker Evers uit Nootdorp de trein, gaf een harde schreeuAy (nl daar komt een trein) tot zijVi collega's cn kon nauwelijks zelf 'meer opzij springen, terwijl hij zag'; dat zijn makkers de 36-jarige G.' Hilfrink uit Nootdorp en dc 27-jar\ge J. L. van Leeuwen uit Voorbui^g door de trein werden gegrepen^ en op slag gedood. Dc wagenbestuurder bracht zijn trein onmiddellijk tot stilstand. De ontboden dr. ..Hoog- veerde, constateerde dood. De rijkspolitie uit Nootdcrfp. die direct na het ongeval aanwezig was, heeft de ernstig verr.oinkte lijken in beslag genomen, en naar het ziekenhuis St.- AntoniusKoeve le Voorburg overgebracht. Eteide slachtoffers waren ongehuwd. Ver meld zij nog dat door een r.k. geestelijke uit Nootdorp aan het slachtoffer Van Leeuwen die 1 ka tholiek was het laatste oliesel toe gediend werd De trein heeft onge veer een kwartier vertraging git had. Spoorwegstaking in V.S. op komst NEW YORK. Twee Amerikaan se vakverenigingen van spoorweg personeel hebben hun leden opga- wekt tegen 27 Februari een staking te beginnen; Zij eisen een 40-urige werkweek, zonder loonsverlaging, voor onge veer 85.000 man personeel van goe derenemplacementen, en betere ar beidscontracten voor treinstewards en andere arbeiders Demonstranten bestormen parlement en paleis van de wali negera SOERABAJA. Duizenden demonstranten, behorende tot verschil lende unitaristische organisaties, hebben een staatsgreep ondernomen, waardoor de deelstaat Madura is geliquideerd. De demonstranten trok ken naar het parlementsgebouw, het parlemcntssecretariaat en het bu reau van de commissaris voor Madura, Indrakasuma. Daar verwijderden zij eerst de naamborden en vervingen deze door andere, waarop te lezen stond: „Volksvertegenwoordiging residentie Madura" en „Regent van de Republik Indonesia". Vervolgens drong men de vergaderzaal van het parlement binnen onder het schreeuwen van „bubar, bubar" (hetgeen letterlijk betekent: afgelopen). Er ontstond een geweldige verwarring. Na korte tijd capituleerden de parlementsleden voor de eis tot aftreden. Prins Bernhard 2 Maart in de Ver. Staten WASHINGTON. Prins Bern- hard zal od 2 Maart in de Ver. Sta ten aankomen voor een reis van een week. langs^de Westkust. De prins zal waarschijnlijk vliegtuigfabrie ken in Californië bezoeken en daar na twee dagen naar Washington gaan. Men verwacht, dat hij daar Truman en Acheson zal ontmoeten. SPIONNAGEPROCES IN BOEDAPEST Engelsman en twee Hongaren geven beschuldigingen toe BOEDAPEST. De Hongaarse openbare aanklager Gvula Alapl heeft Groot Brlttannië en de Verenigde Staten er gisteren van beschuldigd ren wijdvertakt spionnagecomplot" te HongarUe te hebben georganiseerd. Dit geschiedde In het proces tegen de Britse rakenman Edgar Sanders, de Amerikaan Robert Vogeler en vjjf Hongaren, die terecht slaan v\ -gens spionnage en economische sabotage Sanders, de directeur van het Boeda- pester filiaal van de „International Telegraph Company" te New York, bekende zich aan spionnage en sabotage te hebben schuldig gemaakt, na dat twee van zjjn Hongaarse medebeklaagden. Imrc Geigcr en Zoltan Rado reeds een bekentenis hadden afgelegd. Alle drie noemden zij Vogeler als degene die hun splonnagewerk controleerde. Zjj vertelden, dat er een spionnagegroep in Hongarjjc was. die Instructies van de Amerikaanse geheime politic opvolgde. Geen eerlijk geding, zegt Amerika Sanders verklaarde, dat hij op dracht had ontvangen militaire in lichtingen te verzamelen over de Russische en Amerikaanse troepen en over de economische toestand van het land. Hij vertelde het Hof. dat de Angelsaksische politiek na de oorlog naar had gestreefd de rechtse partijen in Hongarije te ver sterken. een scheiding teweeg te bren gen tussen de communistische partij en de regering en te streven naar oen breuk tussen de regering en de Sowjetunie. Sanders bevestigde, dat hij tot de Britse geheime dienst be hoorde en zei. dat de Britse legatie het centrum van de spionnage had gevormd. Up een vraag van rechter Olthy of hij begreep, dat hij door zijn activiteit de souvcrcini- tcit van Hongarije had geschonden, antwoordde Sandels met oen krach tig ..Ja!" Vervolgens gaf hij toe, dat hij geheime agenten geholpen had uit Hongarije te ontsnappen Na het verhoor van Sanders is de fitting verdaagd. De Amerikaanse re- „Tabinta" worth Zondag ontscheept AMSTERDAM. Onvoorziene omstandigheden voorbehouden zal de ontscheping van het troepen schip „Tabinta" Zondag 19 Febru ari des morgens om 9 uur te Am sterdam beginnen. gering heeft Hongarije er van be schuldigd dat het de belofte om Sanders en Vogeler een eerlijk pro ces aan te doen. heeft geschonden. Een soortgelijk Brits protest is door de Hongaarse regering verworpen. Nee toch.Heus Trein van Rye Hill vertrekt naar Huil om 8 uur 6 i.p.v. om 8 uur 8. Reizigers verifiëren tijd, protesteren bij chef, cn chef rcquireerl auto's om hen naar Hull tc brengen. Service! Dieven tc Ncuilly vragen aan onthutste, wakker geschrok ken bestolen dame: „Wilt u soms iets van uw gading terug heb ben? Zoek dan maar uit". Dame kiest waardevol antiek hals snoer. Dc heren werden bedankt Neen: 't genoegen (JK mlllioen francs) was geheel aan hun zijde. Onder dc filmsterren hebben de moedertjes dc mooiste fi guren, zegt modeontwerpster Helen Rose, „cn Maureen O'Sul- livan die zes kinderen heeft, zelfs het allerbeste figuur. Van dc „gewone" sterren is niemand zacht of vrouwelijkV' Eleanor Benson's dochtertje jengelde In trein. Niemand dorst kind op te voeden, een der reizigers gaf het wurm zelfs 'n blinkend dingie om mee te spe len. Kind stil. Maar thans hele familie Benson stil, want dingie blijkt platina oorring met 32 diamantjes en 18 smaragdjes, maar argeloze gever is zoek. .J bakken. DE SCHEEPSJONGEN: „..Voor ons\ is het maar een W>ip Na de bestorming van het parle ment trok de menigte, verschillen de parlementsleden meevoerend, naar het paleis van de wali negara. Zij eiste, dat de wali zich zou tonen en verlangde een verklaring, dat hij onmiddellijk zijn mandaat ter beschikking zou stellen. Het staats hoofd verscheen echter niet. De menigte werd steeds opgewondener en drong, ondanks de verklaring van zijn secretaris, dat de wali ne gara reeds was afgetreden, het pa leis binnen. Op dat moment trad de regent van Pamekasan naar voren. Hij verzekerde, dat het staatshoofd inderdaad zijn mandaat ter be schikking had gesteld en dat hij als regent der Republik Indonesia de leiing van 't bestuur overnam. De demonstranten namen geoegen met deze verklaring en de woedende stemming sloeg over in vreugde. De regent werd op de schouders genomen cn door de demonstranten geïnstaleerd in het kantoor van Indrakasuma. Overal zag men rood witte vlaggen. "WENEN. Dr Eugen Irsay, plaatsvervangend minister van Fi nanciën in de Tsjecho-Slowaakse regering, is met vrouw en kinderen naar Wenen gevlucht. Treinverkeer in het gehele latnd vrijwel normaal PARIJS. Een communistische poging bet Franse spoorwegverkeer en het werk In de Noord-Franse mijnen lam te leggen, welke was bedoeld als een generale repetitie voor stakingen van grotere omvang is: op een mis lukking uitgelopen, omdat het merendeel van de arbeiders de stakings parolen in de wind heeft geslagen en gewoon aan het werk hï gaan. Wel iswaar kwam het treinverkeer op net Parijse Gare du Nord gistermor gen om half tien tot stilstand, doordat stakers op anderhalve kilometer van het station de lijn hadden geblokkeerd, maar uit berichten, die uit geheel Frankrijk binnenkwamen bleek wel dat in tal van profvinclestcdcn de staking zonder enig effect was. Voorspel van een zeereis van dertienduizend mijl met baggerbakken (Van een onzer verslaggevers) „Nou over een half jaar zijn we er wel," zei dc schipper van het kleine motorbootje, waarmee we op de Nieuwe Waterweg voor de Vlaardingse Wilhelminahaven, tegen de romp van een grote baggerbak lagen te dobbe ren, terwijl Jelle, de bootsjongen, vrolijk gestemd over zijn aanstaande verloving en gesterkt door veertien boterhammen als ontbijt, met kwistige hand de puts en de dekzwabber gebruikte om dc sigarettenas. aic toevallig niet buiten boord viel, weg te werken en om ons al ontkende hij het heftig natte voeten te bezorgen als we niet haastig een veilig heenkomen zochten op het voordek. Ik weet eigenlijk nog niet of de schipper nu sprak over de runners of over de modderbakken en de hoppers, die vroeg in de middag in het schroefwater van de „Ebro" en de „Ganges" een zeereis van dertienduizend mijl zouden begin nen naar Melbourne, waar zij dienst moeten doen bij de bagger- v/erken, welke daar door Volker worden uitgevoerd. „Voor ons is het voor een wip" zei de scheepsjongen van de „Ebro' maar hij vertelde er niet bij, dat deze zeesleper met de twee hop pers, niet verder gaat dan Suez, waar het transport door de Noord zee, die volgende week met een baggermolen en een bak vertrekt, wordt overgenomen. De „Ganges" krijgt het nog gemakkelijker, die vaart met de twee bakken de „Humber" tegemoet, welke boot reeds uit Tunis naar Rotterdam is vertrokken met een bagger molen en een bok. Ergens tus sen Tunis en Rotterdam waarschijnlijk bij de Spaanse kust wisselen de twee zeeslpers van transport. Maar in die tijd varen de acht runners met hun vier boten door. De zeventiende Februari uit De stakingen hadden het bewijs moeten leveren, dat de communisti sche C.G.T. kracht zou kunnen bij zetten aan haar campagne tegen de aanvoer van Amerikaanse wapenen. De regering was op ongeregeldhe den voorbereid en had naar sommi ge punten versterkingen gezonden, die de opdracht hadden zo nodig krachtig op te treden teglen sabo teurs. Het enige echter Wat de po litie hier en daar te doen had was. postende stakers van de rai'ls te ver drijven, wat zonder veel mioeite ge lukte. tein Schot met dc Phoenix voor de tweede keer uit de Wilhelmi nahaven. Nu met de twee hoppers op sleeptouw. Hij heeft reeds vroeger in de morgen de twee bakken bij de „Ganges" gebracht, die evenals de „Ebro" op de Wa terweg voor anker ligt. Nu „slin gert" hij de twee hoppers naast nc „Ebro", één links, één rechts. Ze liggen met de koppen mid scheeps van de zeesleper en zo varen ze ook later dp Waterweg uit nagekeken en toegewuifd door velen. Later, bij Poortershaven, zullen de trossen gevierd worden en een „beetje dwars uitgezet" zoals schipper Westdijk van de „Ebro" dat noemt en dan begint eigenlijk pas de grote reis, waar van wij hier alleen het voorspel zagen. Minder zacht Weersverwachting geldig van Zaterdagavond tot Zondag avond: Matige tot vrii krachtige Zuidwestelijke wind. Meer be wolking met in de Noordwes telijke helft van het land kans op enige lichte regen. Overdag Vlaardingen. Daar beginnen z»J mee te rekenen, iedere dag wordt j gv op enige lichte regen er iets afgeknabbeld van ae reus- j r lagere temperaturen, achtige afstand Soms bij goed weer is dat veel, soms als het stormt weinig. Dan gaan Oe trans porten dikwijls meer achter- dan vooruit volgens de schipper. En ttrwijl hij dit vertelt komt kapi- g \9 Febr.: Zon op 7.48 onder 13 00 g Maan op 8.48 onder 21.03. g 20 Febr: Zon op 7 46 onder 13.02 Maan op 8.57 or.der 22.14.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1950 | | pagina 1