DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Labour heeft de leiding in de Britse
verkiezingsslag met 58 zetels
Militairen krijgen les
zonder het te merken
Regeringsmeerderheid sterk geslonken
Record aantal kiezers neemt
aan stemming deel
Het schoolwerk gaat door
WIE 'T WINT,
kan me niet schelen, als het
bier maar goed-
koper wordt
r~
Vier jaar inet aftrek tegen
Wreszynski geëist
10e Jaargang, no. 47
Vrijdag 24 Februari 1950
opgtrich! doo, de Stichting .Het FarooT Giro 510330. - Admlni.tr.de: Snouc^enie^ 7 Am^icxx-t.
BanhtRotterdamrch, Banlc Forth. 9 - A^entr- Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
prijs 32 cent p. w. of ƒ4.15 p. kw. Losse nummers 9 ccnL
Onmiddellijk nadat de Britten
hun stemplicht hadden vervuld
werd in de verkiezingslokalen
begonnen met de telling.
!ln het
jioeklicht
ht j
DUITSLAND
Ondeugdelijke pion
T~NE scherpe vorm, waarin het ge-
allieerde memorandum was
gesteld, dat zich bezig hield met de
economische politiek der Federale
regering, heeft de vraag doen rij
zen of de bezettende mogendheden
er soms op uit zijn de regering
Adenauer ten val te brengen. De
gedachte is openlijk uitgesproken
in het voorlichtingsblad van de
(liberale) Vrije Democratische
Partij, die ook in het kabinet van
Adenauer is vertegenwoordigd.
Trouwens, de „Kölnische Rund
schau", het hoofdorgaan van Ade
nauers eigen partij, houdt zich al
evenzeer met deze
gedachte bezig en
wijst er op, dat
de crisis in de be
trekkingen tussen
de Duitse regering
en de geallieerden is begonnen na
het bezoek van McCloy. de Ameri
laËgnse Hoge Commissaris aan
Washington.
Indien deze bladen het bij het
rechte eind hebben, komen twee
vragen naar voren. Ten eerste: wat
is de oorzaak van deze crisis en
door wie of wat moet Adenauer
worden opgevolgd? Het Liberale
orgaan schrijft: „door een coalitie,
waaraan ook sociaal-democraten
deelnemen." Dit, aldus het blad.
spruit wellicht voort uit de hoge
politiek, moet gezien worden als
een onderdeel van de strijd tussen
oost en west. Dat is geen verklaring,
omdat alles wat de bezettingsmo-
gehdheden doen in dat licht moet
worden gezien De directe reden
van de geallieerde houding is veel
concreter aan te geven, maar de
Duitsers zijn daartoe niet in staat,
omdat zij de verhoudingen op hun
kop zetten. Zii merken namelijk
op. dat de geallieerden met hun
critiek de reputatie der regering
Adenauer vernietigen. In werke
lijkheid is het zo, dat de regering
Adenauer haar eigen reputatie
heeft vernietigd en de geallieerden
nu 'naar wat anders gaan omzien,
omdat zij een dergelijke regering
niet meer kunnen gebruiken als
pion in het grote schaakspel.
N
Aaderend koudefront g
p Weersverwachting tot Zater- j
dagavond:
I Voor de noordelijke provin- g
cies: meest zwaar bewolkt met
hu en dan enige regen of -
sneeuw. Zwakke tot matige F
wind in hoofdzaak tussen 3
Noord en Oost. Temperaturen "F
dalend tot dicht bif het vries- 1
punt.
JpVoor de rest van het land- i
meest zwaar bewolkt met F
plaatselijk nevel of mist en af t
en toe enige regen of motre
gen Meest zwakke verander- F
liike wind. Iets kouder.
25 Febr.: Zon op 7.36. onder 18.12 F
Maan op 10 13 onder 3.08 e.k. F
V V
LONDEN. ..Ja, het zal weer een Labourregerlng zUn. En mag ge
rust vertellen, dat ik het gezegd heb." Zo liet zich vannacht om een uur
een optimistische Morgan Philips, („Ik durf twintig tegen een hierop te
wedden!") uit. Bjj het aanbreken van het daglicht zag Phillips, die secre
taris van de Labourpartij is en met zijn staf van 200 man nu al meer dan
ccn etmaal onafgebroken in het hoofdkwartier van dc party. Transport
House, in de weer is. zich In z|jn rooskleurige verwachting niet bedro
gen. Maar in middels is de voorsprong van 61 zeetels. die Labour op dat
tijdstip had tot 58 zetels teruggelopen Labour verwierf tot dusver 170 zetels,
tegenover de conservatieven 112, de liberalen 1 en de communisten 0.
Op het hoofdkwartier van de Conservatieve Party verklaarde een
woordvoerder vannacht: „Als wij by het aanbreken van de morgen niet
meer dan 30 zetels achterstaan, hopen w-y nog op de overwinning." Op het
door hem aangegeven tydstip bedroeg de achterstand 62 zetels!
Dit alles neemt Lntossen niet weg. dat de Conservatieve Partij, ver
geleken met de verkiezingen van Juli 1945 vooruit. Labour daarentegen
achteruit gegaan Is. Vanmorgen vroeg had Labour 21 zetels verloren en er 2
gewonnen; de conservatieven wonnen er 22. De leiding, die Labour toen had
vindt ook weinig weerklank In de cijfers der stemmen: Labour 6.179.751,
conservatieven 5,395.092 en Liberalen 1.092.999, volgens de stand van
hedenmorgen.
nieuwe verkiezing te verzoeken.
Het verzoek behoeft echter niet in
gewilligd te worden.
Zoals altijd op de verkiezingsdag
verzamelden zich gisterenavond in
Londen reusachtige menigten op
.Trafalgar Square" en „Piccadilly
Circus". Op beide pleinen stonden
elqctrisch verlichte schermen opge
steld. waarop de verkiezingsresul
taten werden bekend gemaakt De
op de schermen geprojecteerde por
tretten van de partijleiders werden
met gejuich en boc-geroep (het
Britse equivalent voor uitfluiten)
begroet Er waren ook nog andere
vermakelijkheden. Een van de meest
ingenieuze hiervan waren figuur
tjes van de partijleiders, die in een
heksenketel roerden en wier ge
zichten lachten of fronsten al naar
gelang van de uitslagen.
Natuurlijk werd met het vorderen
van de nacht toen het steeds duide
lijker werd. dat Labour opnieuw
met de overwinning zou gaan strij
ken cn bekend werd. dat alle par
tijleiders in hun districten herko
zen waren, de vreugde in het rege
ringskamp groter. De conservatie
ven troostten zich nog lang met dc
gedachte, dat de eerste resultaten
vooral uit de industriedistricten
stamden en dus wel in het voordcel
van Labour moesten zijn. In de mor
genuren moesten zij echter toege
ven. dat zij er niet in geslaagd wa
ren meer dan twee of drie zetels
op Lhbour te heroveren.
Onder de gekozen conservatieven
bevond zich natuurlük ook Chur
chill die zich in zijn tradidionele
kiesdistrict Woordford. een buiten
wijk van Londen, candidaat had
laten stellen.
Opvallend is. dat de Labour-re-
bellen. Pritt, Hutchinson, en Platt-
Mills. het tegen de officiële candi-
daten van de Labour-partij af moes
ten leggen. Ook de nog verder naar
links staande candidaten, de com
munisten, kwamen er bij deze ver
kiezingen nauwelijk aan te pas. De
meesten van hen verspeelden hun
waarborgsom. d:" verloren gaat.
wanneer een candidaat minder dan
een achtste deel van de in zijn
district uitgebrachte stemmen op
zich verenigd.
Fiasco van liberalen
en communisten
De telling der stemmen gaat veel
langzamer dan men gewend is, wat
waarschijnlijk te wijten is aan de
grootste kiezersopkomst, die Enge
land ooit gekend heeft. In een kies
district stemde zelfs 95 procent der
stemgerechtigden. Gemiddeld 85
procent der kiezers heeft van het
stemrecht gebruik gemaakt In
Groot-Brittannie bestaat geen stem
plicht.
Nog in de avonduren haastten
tienduizenden mannen en vrouwen
zich door de druilerige regen naar
de stemlokalen. Klokslag negen
verzegelden de voorzitters van de
50.000 stembureaux de zwarte blik
ken bussen, die het geheim bevat
ten van Engelands nieuwe volks
vertegenwoordiging en regering. In
een stemdistrict was zo druk ge
stemd. dat op een gegeven ogenblik
de stembiljetten op waren Iede-e
kiezer, die hierom van het stem
bureau moest worden teruggestuurd,
heeft het recht de koning om een
NIWIN-actie Voorbereiding Terugkeer"
start binnen enkele weken
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. In de cantine van de Nieuwe Alexander Kazerne aan
de Van Alkemadelaan zaten gistermiddag tien militairen rond een
grote tafel. Het waren tien militaire proefkonijnen, die bij wyze van
demonstratie een soort van les kregen in solliciteren. Deze demonstratie
werd gegeven onder auspiciën van de NLWIN en het onderwerp is een
van de vier en twintig, die de NIWIN zeer binnenkort gaat onderrich
ten aan de tienduizenden militairen, die in Indonesië op hun demobili
satie zitten te wachten.
„Voorbereiding terugkeer" is de
r.aam van de actie, die de NIWIN
onder deze militairen voert. Het is
de naam van een onderdeel van het
uitgebreide NIWIN-programma ten
behoeve van de militairen in Indo-
nesië, die niets anders meer te
doen hebben dan te wachtèn tot zij
naar huis kunnen terugkeren. Ver
veling is dan een logisch en tevens
zeer gevaarlijk verschijnsel. Van
daar dan ook dat de NIWIN ont
spanning brengt aan deze wachten
den maar hun tevens voorbereidt
op wat hun in ons land, in de bur
germaatschappij te wachten staat.
Want wat weten deze militairen
eigenlijk nog van wat er hier ge
beurt en gebeurd is. van de finan
ciële toestanden, werkmogelijkhe-
den en woningnood? Het NIWIN-
programma „Voorbereiding Terug
keer" omvat 24 punten, zoals „Prij.
zen in Nederland". „Wat is de Be
nelux". ..Woningnood", „Vakorga.
nisaties", „Denken aan een baan"
en vele andere onderwerpen uit de
practijk. Want de practijk is be
langrijk óók bij het brengen van
deze lessen. Of eigenlijk zijn het
geen lessen maar gezellige nuttige
bijeenkomsten. Drs Da Silva, van
het Raadgevend Bureau-ir. Beren
schot. dat het programma in sa
menwerking met de NIWIN en ook
met majoor Dankaerts van het
KNIL, heeft uitgewerkt, stelde gis
termiddag het onderwerp ..Hoe
moet ik solliciteren" aan de orde.
Hij gaf geen hoogdravend betoog,
waarbij de belangstelling toch
maar met de minuut zou dalen,
neen, het was een onderonsje. Dat
de tien militairen, die hierbij be
trokken waren vol aandacht waren,
bleek eigenlijk wel overduidelijk
toen een der soldaten eerst zijn
baret en toen ook zijn zakdoek liet
vallen, maar het zelf niet eens
merkte. Hij luisterde naar de heer
Da Silva en, wat eigenlijk van nog
groter belang is. hij deed zelf mee.
Want het ..zelf doen" is een belang
rijk onderdeel van dit soort in
strueren. meeleven, opletten, zelf
opmerkingen maken, vragen beant
woorden en eigenlijk ook het zelf
uitvinden van de belangrijkste fei
ten.
Solliciteren
Alle tien militairen kregen voor
deze proefles, die precies gegeven
werd zoals zij over een maand vele
honderden malen in Indonesië ge
geven zal worden, een paar gelijk
luidende met de hand geschreven
sollicitatiebrieven en zelf moesten
zij nu maar uitvinden, wat er de
slechtste en wat er de beste van
was. Gezamenlijk werd daarna, on.
der leiding van drs Da Silva. vast
gesteld aan welke voorwaarden
een solliciatiebrief moet voldoen.
Op 13 Maart vertrekt drs Da
Silva naar Indonesië om daar een
veertiental vormingsofficieren in de
geheimen van dit soort lesgeven in
te wijden. Deze officieren zullen
dan op hun beurt weer anderen de
verschillende onderwerpen bij
brengen. zodat, wanneer we een
maand verder zijn reeds 13.000
wachtende militairen in Indonesië
hun eerste ..les" te pakken hebben.
„Ik bon ervan overtuigd dat het
slaagt" zei majoor Dankaerts over
dit zo belangrijke NIWIN-werk.
Zuid-Sumatra geen
deelstaat meer
DJAKARTA: De wali negara
van Zuid-Sumatra, Abdul Malik,
zal Zaterdag zijn mandaat aan de
regering der Republik Indonesia
Senkat teruggeven, aldus deelde
hij in de zitting van de Raad van
Zuid-Sumatra mede waarin de
resolutie tot ontbinding van fle
negara, die reeds op een vroegere
vergadering werd ingediend, werd
gehandhaafd. Zij werd aangeno
men met 25 stemmen, terwijl twee
leden blanco stemden. Thans
wordt gewacht op. nadere maatre
gelen van de regering der RIS,
Zij deelden dit lot met talrijke li
beralen. die met 475 candidaten
trachtten hun oude glorie te her
winnen. maar het hedenmorgen nog
niet verder dan een zetel hadden
gebracht <in het oude parlement
hadden zij 10 zetels).
Nederland neemt
..Displaced Persons" op
DEN HAAG Bij Ue bespre-
kingen, .welke de directeur-gene
raal van de I.R.O., Donald Kings-
ley, Dinsdag en Woensdag met
enige Nederlandse' ministers had,
heeft dc regering zich bereid ver
klaard haar oorspronkelijke toe
zegging. om een groep „Displaced
Persons", bestaande uit ouden van
dagen, in ons land op te nemen,
gestand te doen. Dc Hervormde en
de Rooms-Katholieke kerk zullen
deze groep verzorgen.
Voorts is toestemming verleend
voor het opnemen van 25 oorlogs
slachtoffers. Deze ontwortelden
hebben het revalidatie-centrum
van de I.R.O. in Duitsland bezocht
en worden thans in de industrie
werkzaam gesteld. Zij kunnen be
schouwd woeden vlug self-suppor
ting te zijn.
LONDEN. Rustig en ordelijk
is dc stemming verlopen ty
pisch Engels in een land, dat met
flegma voor alles in de rij gaat
staan, van een goede film tot vis",
zoals een buitenlander opmerkte.
Maar al ontbrak dan de opwin-
ding, die de verkiezingsveldslagcn
van minder nuchter geaarde vol
ken kenmerken, een ding ont
brak nicf: de echte Britse humor.
In Attlec's kiesdistrict Walthani-
tow in Noord-Oost-Londen haal
den arbeiders, die met de uitvoe
ring van een werk bezig waren,
dc voorgeschreven rode waar
schuwingsvlaggen bij de kuilen
weg. „Men zou het eens verkeerd
kunnen opvatten", verklaarden
2V-
Joseph Koster uit Cambridge.
die de aanvallige leeftijd van 102
jaar bereikt heeft, wist tot gister
morgen toe nog niet, op u'ie
hjj zou stemmen. Wat hij beslist
wel wist, was, op wie hij niet
wilde stemmen. Dit lot trof de li
berale candidate Frances Josephy.
„Een vrouw in het parlement,
nee. dat staat niet," zei de oude
heer.
Een groep kiezers, die stond te
wachten, totdat Churchill zou aan
komen om zijn stem uit te bren
gen. vermaakte zich met het op
schrift op een auto, die voor het
bureau geparkeerd stond. „Over
ongedierte gesproken: kies ze"
Op een gegeven moment heeft de
minister van Volksgezondheid
V.
Aneurin Bevan de conservatieven
namelijk „ongedierte" genoemd.
Toen Attlec gisteren het stem
lokaal verliet, lichtte hij even zijn
hoed voor een oude dame. „Wat
een aardige man", zei z(j tot een
gezellin, „toic zou dat zijn?"
Een kiezer in Bristol verknoei
de zijn stembiljet cn gaf het aan
ccn lid van het stembureau terug
met de mededeling: „Jammer, het
is Donderdag vandaag en dan vul
ik meestal een ander formuliertje
in". Op het biljet stond 2I.
Donderdags worden altijd de for
mulieren der voetbalpools inge-
vuld.
Dertien duizend ouden van da
gen. die in tehuizen nabu Liver
pool wonen, trokken welgemoed
op weg om hun stem uit te bren
gen. Zestig van hen zaten in rol
stoelen ett velen waren de 90 al
gepasseerd. „Wij zijn nergens te
oud voor," riepen zij tegen voor
bij gangers.
In Leathcrhead bracht een ve
teraan van 82 jaar uit het Britse
leger zijn stem uit en zei: „Ik heb
gestemd op die ouwe vechtjas
Winston Churchill, maar het kan
me niet schelen wie 't wint, als
de prijs van het bier maar naar
beneden gaat".
„Jullie dacht, dat je
van de vroege morgen
tot de late avond voor
je pleizier uit bent,"
heeft moeder Juliana
gezegd, „niets hoor.', er
wordt gewoon school
werk gemaakt."
En dus trekken Bea
trix en Irene iedere
dag naar de trein en
maken onder toezicht
van mevrouw Pennink
taal-, reken- en andere
lessenToen de foto
graaf binnenkwam,
dreunde Beatrix de
Franse les over de zo
mer op: .JLa mer est
bleue. Ie ciel est pur"
(de zee is blauw, de
hemel is helder)...
Buiten lokt de sneeuw.
Maar moeder werkt
zich ook iedere dag
door een stapel staats
stukken heen die de
heer Dijkmeester haar
komt voorleggen. Het
is met meer dan bil
lijk. dat dc prinsesjes
haar schoolwerk niet
verwaarlozen.
Mevrouw Nellie Izzard uit Ful-
ham (Londen) moest ook op de
verkiezingsdag op tijd op haar
werk zijn. Daarom verscheen zij
al zeer vroeg in het lokaal en
verliet dit weer op een draf, na
dat zij haar stem had uitgebracht.
Nee toch.Heus!
Hoe hebt u dat boevenpak
overwonnen?" vroeg politie
rechter verbaasd aan 17-jar.
Marion. Door hem z'n vingers
achterover te knakken." „Hoe
komt u aan die techniekVan
m'n televisie toestel." „Leve de
televisie," zei politierechter.
N. t. H. is dol op kordate da
mes! In Texas was stier be
zig jonge boer Campbell te do
den. Campbells vrouw sprong in
auto. rende op stier af en ram
de het dier zo stevig, dat zij
tijd overhield haar man in vei
ligheid te brengen. Man blijft
leven en stier ook.
Wegens het toevoegen van 'n
snorretje aan portret van
Pieck, Oost-Duits president,
hebben 3 verpleegsters te Pcr-
leberg resp. 2 li, 2 en 1 jaar ge
vang gekregen, de ene als aan-
stookster, de andere als uitvoer
ster. en de derde als pleizier-
hcbstcr.
„Een kV mag niet langer du
ren dan 16 seconden", en
„meer dan 329 oefenkussen per
normale film zijn beslist onno
dig", decreteert de jongste film
wetenschap uit Hollywood. Over
10 jaae staat er misschien een
komma tussen (1.6; 3 29), want
we leven in een leve-de-econo-
mietijd.
Margarine in Gouda
18 cent per pakje
GOUDA Op de Donderdagse
markt is de Goudse margarine-
oorlog gistermorgen voortgezet.
Vorige week was de situatie zo,
dat zij, van wie gezegd wordt dat
zij de prijzen verknoeien, de mar
garine verkochten tegen 30 cent
per half pond. Een op korte ter
mijn in het leven geroepen actie
comité van de Goudse winkeliers
huurde ook een kraam en verkocht
de margarine nog 2 ct. goedkoper.
De prijzen bleven 30 en 28 cent.
Gistermorgen verlaagden de con
currenten geregeld hun prijzen,
hetgeen tot gevolg had, dat de
margarine ten slotte voor 18 cent
per pakje van de hand werd ge
daan,
AMSTERDAM Tegen Siegfried Wreszynski. de „Internationale op
lichter", zoals hy tijdens het proces genoemd Is, die volgens de dagvaarding
vele Nederlanders heeft bewogen tot het afgeven van grote sommen gelds
onder voorspiegeling gearresteerden uit Duitse handen te kunnen vry
maken en „zwart" geld in „wit" te kunnen veranderen, Is door de offleler
by de Amsterdamse rechtbank, mr De Muinck Keyser, gisteren een gevan
genisstraf vap vier Jaar met aftrek van een Jaar voorarrest geëist De drie
verdedigers van Wreszynski concluderen In de drie processen, waarvan de
behandeling gevoegd is, tot vryspraak, nlet-ontvankciykverklarlng en
subsidiair clementie.
Spel met inzet van
mensenlevens
Bij het zoeken naar de waarheid
in een zaak als deze. een bajertf van
leugens, zo zei de officier van justi
tie, is het 'n eerste vereiste een totaal
beeld van het gebeuren te vinden.
De getuigen hebben ons duidelijk
gemaakt, dat de tenlastelegging,, dat
verdachte een vals beeld van zichzelf
heeft trachten te geven, door zich uit
te geven als cre-consul en door te
verklaren dat hij goede Duitse rela
ties had. wettelijk cn overtuigend is
bewezen. Het groot opgeven van zijn
persoon en zijn maatschappelijke po
sitie heeft natuurlijk op eenvoudige
lieden, zoals de koopman Vsrneul,
diepe indruk gemaakt In Maart 1945
begon het spel met de briefjes: het
spel van dc bevrijding der gearres
teerde illegale werkers. Dit geraffi
neerde spel ging met mensenlevens
als inzet.
Het gehele verloop van deze af
schuwelijke handel in mensenlevens
is niet anders geweest dan een ge
raffineerde geldafpersing. Munt slaan
uit de nood van mensen, geld halen
waar het te halen viel. dat was de
gehele opzet, aldus de aanklager.
De verdediging oefende in hoofd
zaak critiek uit op het feit, dat het
verzoek om uitlevering van W. aan
de Belgische autoriteiten niet in
overeenstemming was met de dag
vaarding. De in het uitleveringsver
zoek opgesomde tenlasteleggingen
besloegen nog geen half velletje, de
dagvaarding daarentegen vele pagi
na's. Volgens de verdediging zou de
acte van uitlevering volledig in over
eenstemming moeten zijn met de dag
vaarding. Verder beriep de verdedi
ging zich op de verklaringen van do
getuige a décharge, die verteld
zou hebben, dat W. velen in Wes-
terbork met pakjes hielp.
Rotterdam zou het
sneller doen
P)E AANKOMST van de Franse
•S paketboot „Pasteur" in de Am
sterdamse haven valt op een zodanig
laat tijdstip, dat slechts een gedeelte
van de 4000 repatriërende militairen
vandaag kunnen worden gedebar-
keerd Hoewel de „Pasteur" reeds
vroeg voor IJmuiden lag, vergde hot
wachten op gunstig tij en het schut
ten door de sluizen zoveel tijd, dat
het schip eerste 's middags in de
hoofdstad kon meren met als onver
mijdelijk gevolg de teleurstellende
boodschap voor vele militairen (on
der wi-a oorlogsvrijwilligers met een
diensttijd van meer dan drie jaren»
dat zij nog een dag en een nacht
aan boord moeten blijven.
De Amsterdamse haven heeft het
Franse reuzcnschip een recht feeste
lijke ontvangst bereid. Zo iets is de
hoofdstedelingen wel toevertrouwd
cn wij gunnen het hun van harte.
Echter doet zich de voor de hand
liggende vraag voor waarom de
„Pasteur" niet naar Rotterdam werd
gedirigeerd. Immers, vanmorgen nog
voor zeven uur bevond het schip
zich dwars van de Nieuwe Water
weg, Was het toen opgestoomd naar
Rotterdam, dan had het gcmakkeiyk
om negen uur losklaar voor de wal
kunnen liggen. Stel. dat de officiële
ontvangst een half uur in beslag had
genomen, dan zou dc ontscheping
om half toen hebben kunnen begin
nen. met nagenoeg honderd procent
kans. dat alle opvarenden nog van
daag naar hun respectievelijke woon
steden zouden zijn gebracht.
Het is niet onmogelijk, dat de
„Pasteur" nogmaals een contingent
thuiskerende Nederlandse militairen
te vervoeren krijgt. In dat geval lijkt
het ons beter, gezien de opgedane
ervaring, het schip naar de Maas
stad te sturen. Dit ter voorkoming
van telaurstclling en ter besparing
van tyd en geld.
