BERLIJN DICTEERT De toekomstige organisatie van onze volksgezondheid Schaakrubriek Dam-rubriek Bridge-rubriek Zaterdag 25 Februari 195q Een Berlijnse filmmaatschappij vroeg in een advertentie in een van de plaatselijke bladen om man nen. met kale hoofden, die als extra's" gebruikt zouden worden in een film, welke zij gaat maken. De film zou gaan over een wijd en zijd bekend ka pper. c{i<? beweert de haargroei te kunnen herstel len door het gebruik van geheime kruiden. Er waren maar liefst vierhonderd kaalhoofdige liefheb bers, die graag wat wilden verdienen. De Kaalste der kalen" zou bovendien een prijs van f 000.— winnen. De Duitse filmster Olga Tschechowa staat hier temidden van een aantal hoopvolle Candida- ten en probeert een keus te doen. Dat dit niet meeviel uit zulk een grote keuze valt te begrijpen, te meer omdat baarden niet meetelden. De bekende filmster Greer Garson, u weet wel van Mrs. Mini- ver, is de trotse eigenares van 'n grote ranch in Nieuw Mexico. Z\i vertoeft thans in Londen en toen zij hoorde dat in Schot land een veeverkoping was, reisde zij speciaal naar het plaats je Millhills om daar zes prachtige koeien en een witte stier te kopen. Greer Garson moet even nader kennis maken met de stier, een beestje, dat haar het lieve bedrag van f 12.500. kostte. De kroonprins van Koetei, die in Wassenaar woont, werd de zer dagen verblijd met de geboorte van een zoon, genaamd Adji Mohamad Arifin. U ziet hier de trotse vader met zijn spruit j": .jp'' De officiële starter Sidney F Morgan, uitgedost met een prachtige rode jas en een kope ren helm, kan zich nog juist in veiligheid brengen voor de 25 vrouwen, die dit jaar deelnemen aan de 515 jaar oude traditio nele pannekoekenrace in 'hei Engelse plaatsje Olney, hem ondersteboven rennen. De wed loop gaat over een afstand van bijna 400 m. tussen de taveerne „De oude stier" en de St. Pic- ter en Paul kerk. Winnaar werd de 18-jarige Florence Callow. Duitsland gaat ook weer meedoen op modegebied. Dit vlotte middagjurkje werd gemaakt van blauwe crepe- satijn, waarop witte figuurtjes als koffieboontjes gedrukt zijn. De ge plooide driebaans rok is afgezet met witte piqué. De beroemde Ierse statiekoets, welke de Britse koninklijke familie bij officiële plechtigheden ge bruikt, is van stal gehaald en netjes opgepoetst. Zij moet dienst doen als de koning het nieuwge- kozen parlement gaat openen. Dat is een hele ge beurtenis, precies als onze Prinsjesdag, dus wordt er eerst gerepeteerd. Hier rijdt de koets voor de Parlementsgebouwen. .Vele sociaal-geneeskundige problemen vragen 0111 een oplossing Een recent courantenbericht geeft mij aanleiding ditmaal eens niet over ziekten of andere verschijnse len van ons lichaam te spreken, maar iets te zeggen over de toe komst van de organisatie van de volksgezondheid in ons land. Het is het bericht, dat dr P. Mun tendam benoemd is tot staatssecre taris voor de volksgezondheid. Dit verheugende feit is daarom van zeer grote betekenis, omdat voor het eerst in ons land een arts tot een zo hoge post is geroepen en ook voor het eerst de volksgezondheid weliswaar nog geen eigen departe ment, maar toch iets van die aard heeft gekregen. Daarmee is ook een wens. door de Nederlandse artsen dikwijls geuit, grotendeels in vervylling gegaan. Vrijwel bij iedere regeringsformatie hebben de organisaties der Neder landse artsen de formateurs ge vraagd een apart departement voor de volksgezondheid op te richten. Tot nu toe is daar niets van geko men. maar thans is het begin er tenminste. Zeer belangrijk is ook, dat dr Muntendam, een artsv die grote kennis en ervaring bezit op het ge bied der sociale geneeskunde, met de grote taak van de organisatie van de volksgezondheid is belast. Omdat het voor de leek misschien niet helemaal duidelijk is. waarom een eigen departement van volksge zondheid voor ons volk van zo gro te betekenis is. wil ik nu enkele dringende problemen bespreken. Reeds tal van jaren zijn commis sies aan het werk om een nieuwe gezondheidswet voor te bereiden. Deze wet is noodzakelijk geworden, omdat wij op het ogenblik verschei dene organisaties cn instellingen hebben, die naast en zelfs tegen el kaar in werken, waardoor een effi ciënte actie niet bevorderd wordt. Ook locaal bestaat deze toestand: in de ene plaats wordt de medische taak door de emeentelijke overheid uitgeoefend; terwijl die in een an dere plaats aan het particulier ini tiatief wordt overgelaten. Het is duidelijk, dat daar een eind óan moet komen. Er moet een vorm ge vonden worden, waarin overheid en het stellig waardevolle particuliere initiatief samen kunnen werken; al leen zó kan het hoogste rendement bereikt worden. Als de tekenen niet bedriegen wordt de oplossing ook in deze richting gezocht. Bestrijding van volksziekten Verschillende dreigende volks ziekten eisen een grondige bestrij ding. Zo moet bijv. de gehele be volking op t.b.c. onderzocht worden, het vraagstuk der inenting tegen t.b.c. dient aangepakt te worden en er moeten voldoende sanatoria ko men om alle daarvoor in aanmer king komende patiënten te kunnen plaatsen. De rlieumatische ziekten, die ons volk zoveel schade toebren gen, zijn een apart probleem gewor den. Een groot aantal consultatiebu. reaux voor rheumatieklijders moet opgericht worden, tlie patiënten zo vroegtijdig helpen, dat zij niet inva lide worden. Ook de bestrijding van de geslachtsziekten, die weliswaar niet meer zo op de voorgrond tre den, moet voor het hele land op eenzelfde manier aangepakt wor den. Op het gebied van de schoolart- sendienst zijn maatregelen noodza kelijk om het medisch toezicht op de schoolgaande jeugd over het ge hele land op dezelfde manier uit te oefenen, alle kinderen te bereiken en liefst ook de middelbare en vak scholen onder hetzelfde toezicht te plaatsen. Een net van consultaticbu- reaux voor a.s. moeders, zuigelingen en kleuters zal in de toekomst nood. zakelijk zijn. Voor de beroepskeuze en ook bij latere beroepsmoeilijk heden moeten goede psychotechni sche instituten ingericht worden. Opleiding van artsen Ook het ziekenfondswezen moet op de helling genomen worden. Daarover zijn alle betrokkenen het eens. Het tegenwoordige formalis me, waardoor de ziekenfondsleden bijv. op alle mogelijke briefjes moe ten wachten om een bepaald genees middel of een ander medisch hulp middel te verkrijgen, is uit den boze Anderzijds moeten ook de ver zekerden meer verantwoordelijksge- voel hebben en de doktoren niet om alle mogelijke wissewasjes lastig vallen en zodoende de hulp aan ernstig zieken belemmeren Er is ook sprake van samenvoeging van alle sociale verzekeringen, zoals ziektewet, ongevallenwet, werkloos heidsverzekering enz. Het is trou wens al lang twijfelachtig of een ziekte, door een bedrijfsongeval ver oorzaakt. van andere ziekten of on gevallen onderscheiden moet wor den. Dan zal ook bekeken moeten worden of de instelling van drie wachtdagen bij de ziektewet niet van nadelige invloed op de volksge zondheid zou kunnen zijn. Het is ook hoog tijd, om in de invaliditeits wetten in plaats van het principe van de arbeidsgeschiktheid dat van de geschiktheid voor het beroep van de betrokkene in te voeren. Daar mee hangt ook de oprichting van be. hoorlijke revalidatie-centra voor minder validen of invaliden samen. Het gebrek een zlekenhutsruimte vergt vlugge maatregelen. Tenslotte zal ook de opleiding der artsen gemoderniseerd moeten wor den. Het Is duidelijk, dat er proble men in overvloed zijn. Voor hun oplossing hebben wij sociaal-genees kundige specialisten, die tegenwoor dig even noodzakelijk zijn als de behandelende geneesheren, nodig. Voor hun opleiding zullen speciale hoogleraren aangesteld moeten worden. Wij hopen, dat de nieuwe be windsman de gelegenheid krijgt de vele sociaal-geneeskundige pro blemen met succes op te lossen. Tot het volgend spreekuur! Medicus Uit liet schaaklogboek Nergens ter wereld is het schaken zo populair en wordt het spel zó beoefend als in Rusland Uit het laatste halfjaar noemen wij het Réti-herdenkingstour- nooi te Trcncianske Teplice (groot meester Réti stierf 6 Juni 1929) en de kampioenstournooien van Rusland en Joego-Slavië als de grootste evenemen ten. Te Trencianske Teplice gelukte het de Zweed Stahlberg. langzamerhand al half-Argentijn,, met 14* uit 19 eerste te worden vóór de Czech Pachman en de Hongaar Szabo, die beiden 13!g scoorden. Er volgden Rossoiimo en Bol- bochon 12. Folttjs 114. Prins cnO' Kei. ly 11 enz Dit fraaie resultaat van onze landgenoot was zeer verheugend Ver rassend w-as de totale uitslag eigenlijk niet. We weten, dat in een tournooi. >vaar;|in dc grootmeesters Sta fcberg en Szabo deelnemen, beiden aan dc top gevonden zullen worden. Ook het re sultaat van de adspirant-grootmeesters Paehman en Rossoiimo baart geen ver wondering meer Rossoiimo. van be roep taxichauffeur in Parijs Griek van afkomst, heeft trouwens over 1949 niet te klagen, in aanzien is hij zeer gestegen! Het kamploenslournool van Rus land. gespeeld in October, was weer zeer spannend. Bronslem bewees opnieuw zijn extra klasse, door evenals verle den jaar ex-nequo eerste te worden, dit maal met Smyslow (verleden jaar met Kotov) Beiden haalden 13 uit 19. Tai- manov en Geiler, twee jeugdige spe lers nog, werden met 12V. nr 3 en 4 Bonscn als Bolcslafskv en Kotov wer den. samen met de verrassine van ver leden jaar. dc jeugdige Furman 5 tot en met 7 zij scoorden 11 Wj punt. Op de 3c plaats komt pas Kei es met 11. ver der komt Flohr bijv. pas op de llc plaatè met 9. Lihenthal is 13 t/m 15e met slecht 3 punten en Ragozin. ook een zeer bekende meester, werd 17e met 6^. Zeer belangrijk ook was het tournooi om het wereldkampioenschap voor da mes te Moskou verspeeld Ook hier een geweldige Russsische hegemonie- de eerste 4 plaatsen waren voor 4 Russin nen! Men denke ook aan het tournooi in 1948 om het wereldkampioenschap: Russen op de eerste 3 plaatsen, aan het monsfcr-candidaten-tournooi te Sjalt- sjöbaden 1948; 4 Russen van dc 5 eer sten'. Geheimheid der klassieke partij Het tournooj te Huissen heeft een berg van studie-materiaal opgeleverd, ook cn vooral wat het klassieke spel. genro betref? Langzaam maar zeker worden de geheimen van dit oudste partijtype achterhaald, al zijn ze daar mede nog lang gccn gemeengoed ge worden. In de partij Ham (Wit—Gulg- nard (Zwart) ontstond dc volgende stelling Zwart: 12 1 6. 18, 19 21. 23. 24 26 Wit; 25. 27. 23. 32. 33. 35, 37/40. 43 Zwart aan zet speelde: 1 23^—29: waarna ln dc partij het spel als volgt verliep- 2 40—34. 29x10 3 35x44.18—23; 4 44—JO. 13—18. 5 28—22?? (A) 14—20" 6. 22x13 (Op 25x14 laat Zwart volgen 19x10, 12—18, 23—28. 21x41. enz) 6. 19x8 7. 25x14, 15—201 8 14x25. 24—29: 9. 33x24. 23—28; 10, 32x23, 21x41; 11 3933? (Meer kans 'op remise gaf 40—35. enz.) 11 41—46; 12. 33—28. 8—13; 13. 38—32, 26—31 14. 23—19? (Dit verliest direct. Langer© weerstand bood 24—20 enz 14 12—17; 15. 19x8 31—37: 16. 32x41, 46x2; 17 28—23, 2—24: 13 23—18. 17—22; 19. 18x27, 24—13. cn Wit gaf op. (A) Indien Wit de juiste voortzet, tir.g had gevonden was de partij voor hem als volgt gewonnen geweest 5. 40—351! 12—17, (of?) 6 40—35. 17—22; 7. 2Rxl7, 21x12; 8 33—28, 12—17 (of?) 9. 39—33. 17—21: (of?) 10 43—39. 1520; 11 3934. en zwart kan opge ven. In de diagramstand staat Zwart ech ter niet slechter mits op dat moment het or.dervolgende „nieuwtje" dat w-c m deze stelling ontdekten reeds bekend was geweest 1. 12—171 2 40—34. (of?) 24—29!! 3 33x24. 19x30 4 28x10, (B) 15x4: 5. 35x24. 17—22 6. 39—33. (C) 22x42: 7. 38x47. 13—191 8 24x22, 21—27: 9 ad lib., 26x48: 10 47—41. (gedw.) 48x30; 11. 25x34. 1621 en Zwart wint door oppositie. Een hoogst originele offer- combir.atiel C) 6 38—33 22x42; 7 32—27, 21x32: 8 43—38. 32x43 9 39x37, 18—23: of 1822; en Zwart heeft het bes-te eind. spel. B) Op 4 28x8, 1722; enz. komt men op bekend terrein cn maakt Zwart eveneens gemakkelijk remise. De eind- conclusie van de diagramstelHr.g is dus dat Zwart tenminsle gelijk spel heeft, mits... hij de geheimen van de klas sieke stelling als parate kennis bezit! En juist dat nu is het nut van studie! Voor problecmllefhebbers: Auteur- S Gregorski (Eerste publicatie) Zwart: 11. 13, 16/18. 21. 32. Dam 00 6 Wit: 20. 26. 29, 31. 34. 36. 41. Dam op 30 Zwart speelt en wint. Oplossing vorig probleem.: 1 32—28. 23x41; (gedw 2 34x1. 26x48; 3 1x46! 22x31. (of?) 4. 46\5. met eeri zeer fraai slotmotief. door de bekende Canadese problemist Larose ter bewerking gege ven aan de Ned. problemisten. Zelf zag hij geen kans. er iets op te maken le 4 48x25: 5 45—40! 35x44: 6 50x39 25x43- (op 48 volgt 4712. enz.) 7 537! 31x42 8 47x49 enz. wint. 2e 4. 35x24: 5 47—42. 48—37; fi. 5x46. 24—29. (gedw) 7 50—14. 29—33; (gedw.) 8- 46—32. 31—36; (a) 9 4410! 36—41; (b) 10. 32x46. 33—38: 11 46—28! 3812; (gedw I 12. 40—34. 4218; (gedw.) 13 2839' enz wint. (b) 9. 33—38. (Öp 33—39. wint 40—34. 45—40. enz) 10 32x43. 36—41; 11. 4034, enz wint. (a) 8 33—38: (Op 31—37; wint 32x41 33—38: 41—17. cr.z 9 32x43 31—37. 10. 44—39. 37—12(of?) 11 39— 34. 4218: (gedw.) 12. 43—39. enz 'wint. 'Advertentie (LM.) aan het onweerstaanbare Jammer Is het, dat de mens altijd geneigd is. sport te chauvinistisch te bezien en daar vaak ook landspolitieke propaganda mee te maken. Zo schreef Botwinnik In de ..Prnwda" van 20 No vember 1949" ..Her XVIIe kampioen schap van de URSS is het grootste schaakevenement van dit jaar eewecsl Het zijn voora] de jongeren die goede resultaten hebben behaald, wat van een degelijke voorbereiding getuigt door de grote reserves nieuwe talenten, die hun onuitputtelijke bronnen hebben in de geweldige ontplooiing van het schaak leven in de URSS Millioencn schaken hier. De voortdurende voorbereiding is slechts mogelijk in een socialistische slaat, waar de volkscultuur het object van speciale zorg van partij cn gou vernement is In West-Europa cn in Amerika kan men een verval van dc schaakkunst cn van de hele cultuur waarnemen. Oude meesters verlaten het toneel en nieuwe treden net meer op."' Of Szabo aanhorend, als hij zijn indrukken over het tournooi van Ve netië cn de stad weergeeft: -..Venetië ls een typische stad van een gemarshai. llseerde staat Hii was vooral getrof fen door dp geweldige duurte en de grote ellende van de arbeiders, die slechts naar de étalages mogen kijken, die vol met luxueuze producten voor Engelse én Amerikaanse touristen lig gen De positie van de Italiaanse schaakbond is zeer moeilijk, zij staal los van het volk en ontvangt geen steun. In Hongarije daarentegen is het schaakspel na dc bevrijding een volks sport geworden, wat bewezen wordt door de grote deelname aan het volks- kampocnschap van Hongarije. Szabo zegt tenslotte ervan overtuigt te zijn dat zijn succes te Venetië te danken ls an de sportpolitick van zijn vaderland die al zijn talenten ontwikkelt fi" steunt Toch is hot onjuist, dat de ove rige wereld decadent zou zijn en dat daar geen nieuwe meesters optreden. Men denkc slechts aan Larry Evans, een 18-jarige ln de USA kampioen van de Marshallclub aan dc 20-farlge Bisguler en Kramer ln dc USA. aa<i dc 15 Jarige J Pen rose. Boy-Champion van Engeland, maar ook al kampioen van Londen aan dc 20-1ange kampioen van Frank rijk Claude Hugot. cn misschien aan dc 22-jarige Hagenaar Donncr! Ook elders in de wereld wordt nog geschaakt! In Venetië werd een tour nooi van 16 zeer sterke spelers gehou den Hier behaalde onze landgenoot Prins zijn grootste succes in zijn leven door derde tc worden, achter Szabo cn Rossoiimo. maar vóór o.a Gllgorlc Barcza; Foltijs Golombek. Kottnauer. Tnrtakowcr en Carall Zuid-Amerika is verder ook een zeer actief ..werelddeel" Najdorff werd kampioen van Argentinië in een tournooi van 23 deelnemers! Hij scoorde 20"^ ui: 22'! Walter Cruz werd kampioen van Brazilië met 17 uit 21 Tenslotte be wees West-Europa met de tournooien tc Hastings (1 Szabo 2 Rossoiimo 3 Eu we) cn te Beverwijk (1 Donner. 2 en 3 Euwc cn Rossoiimo) ook nog wel wat activiteit. Vermelden we tenslotte nog enkele nationale kampioenen: Polen; Plater; Frankrijk Hugot; België- Dunkelblum Engeland- Golombek. dan hebben we het schaaklogboek van het laatste half jaar weer aardig bijgewerkt. Opl. vorige keer Dr E. Palkoska 1) Kg2 Pb4 (Pc3, Pel) 2) Pb5i (Pc2t. Db5). Nieuwe opgave, tweezet: Ka6 DgS I Tc6 Th4 Pe4 pi b2 Kd4 pi b3 c5 h6. Doorlopende kruiswoord- puzzle Horizontaal: 1. Muzieknoot, die renverblijf, extra beloningen 2 Drie kleur, behoeften; 3 leeftijd (Frans), afsluitingen deelteken; 4 Scheeps eigenaar vogel, meisjesnaam; 5 wegtrekken, voedsel (meerv.i, slede; 6. plaatsaanduiding als. eet] 'Eng.); 7. ontkenning, bouwmateriaal, schaalvruchten 8. boom, lichaams deel. pias. stand; 9 klappengeven, voorzetsel, soort slang, jonghert 10. insect, comp. commandant, <afk) Scandinavische munt, werkkleding; 11. herrie, dwaas, Inlands gehucht; 12. hel (Eng voegwoord, tocht, huid, plaat; 13. pen. urn, uitstallin gen; 14 naam van Friese waterwe gen, jongensnaam. hoogstaand, voertuie gemeente in Gelderland; 15 tweetal, mann sieraad, misdrijf. Verticaal: 1. Naam van een bui tenlandse vlag. 2 Muziekinstrument, part, uit (Eng.) boom. 3. Gezangen, lichaamsdelen, muzieknoot: 4. vaar tuigen, Eng. spek, schrijfgereed schap; 5 kunststuk, smaakgevende- vloeist. bloem; 6. zwemvogels, het zelfde. schreeuwen 7. verleidelijk uitnodigen, wilskracht, muzieknoot. 8. voorzitter, schaaldier 9. winst op geld, meisjesnaam, mann. dier ge meen; 10. aanklampen, deel van een wedstrijd. dun stuk hout; 11. prut telen. raadselachtig antwoord vlak temaat; 12 denkbeeld, vertrouwens man, stekeligdier. 13. Ned. rivier, vlaggetjes, soort droogplaat ge meente in Gelderland: 14. deel van een viool, hemels wezen, grote ge meente in Overijsel. Oplossing vorige raadsel Melk Tarwe koel werda tolk Breda kort broed gort brood trom woord krom woerd merk Tower melk tarwe Een uiterst zeldzame figuur De „Coup" en dc „Grand-Coup", speelwijzen waarbij men de tegenpartij dwingt tot introeven waardoor men kan overtroeven, zijn betrekkelijk zeld zaam. Wat veelvuldiger komen de dwangposities voor. hoewel deze zeker nog niet tot de alledaagse speelfigurea gerekend kunnen worden Het voorko men van een „Grand-Coup" dwangpo sitie in een cn hetzelfde spel kan mea echter een uiterst zeldzaam figuur nee- men. Voor zover mij bekend, kwan zo'n spel slechts eenmaal in de praktijk voor en wel in 1937. waarna de ontdek ker cr van. een zekere Mr Lennon, be! publiceerde in The Bridge World. N. Sch. 5 H. h 9 5 3 R h 6 4 2 KI. h 8 5 2 W O. Sch. 9 Sch. 10 7 6 4 3 H. v b 10 H. 8 7 6 R. b 9 8 7 3 R. v 10 KI. v b 10 9 KI. 7 6 4 Z. Sch a h v b 8 2 H. a 4 2 R a 5 Hl. a 3 „c. I Zuid (Mr Lennon) opende met 2 Sc.i- Noord bood 3 SA waarna Zuid d? knoop maar onmiddellijk doorhakte 7 Sch. bood. Op buitengewone f..:: slaagde Zuid ci In. dit te optimistische contract te maken. West speelde H vrouw uit. Zuid r.ia met het aas Zuid trok tweemaal trocj. waarbij bleek dat Oost 5 troeven hzl Vervolgens Incasseerde Zuid R en I aas. Hierna bleef deze figuur over N. Sch. H. h 9 R. h 6 4 KI. h 8 5 W. O. Sch. Sch. 10 7 6 H. b 10 H. 8 7 R. b 9 8 R. v KI. v b 10 KI. 7 6 Z. Sch v b 8 2 H 4 2 R. 5 KI, 3 Zuid moet alle slagen nog maken e speelde troef (Sch vrouw. waar-S West al in drievoudige dwangpon" I komt. Wat West ook afgooit, het hem niet baten. West koos R weg 14 I gooien en N. wierp toen KI. 5 af hicmi i werd R heer gespeeld en werd een van Noord afgetroefd Nu kwam I weer aan slag met KI heer en werd d« J vrije R. gespeeld; Oost was verplich te troeven, daar anders H. heer worden nagespeeld en in de daaraaa volgende slag Oost toch zou moeten id* I troeven. Maar ook het Introeven vin t N.'s vrije R. baatte Oost niet. want Zuifl j kon overtroeven cn de troeven afvra gen, waarbij West wederom in c*5 l Kl.-H. dwangpositie geraakte! NEW YORK Enkele dagen na dat de Amerikaanse gewichtheffe* j Pete George ziin eigen wereldre cord voor twee-armig stoten Cnmc- dengewicht) van 161 op 162 kg hsa gebracht wist hii deze prestatie tu- dens wedstrijden te New York no? te verbeteren door 164.500 kg- stoten. De wereldkampioen zwaargewicL Joe Davis slaagde er tijdens deze zelfde wedstriiden in 148 kg te h3' j len bi) het twee-armig trekken, zo- dat hii ziin eigen wereldrecord i van 142.5 kg (11 Aug 1948) me* niet minder dan 5.5 kg verbeterde- 1

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1950 | | pagina 6