DAGBLAD VOOR AMERSFOORT Steun aan dienst-Hacke is afgewezen," zegt dr Drees VAN GEELKERKEN voor zijn rechters Ruim 8900 mannen van jongste lichting spoedig naar huis Westelijke Grote Drie spoedig bijeen Aan particuliere inlichtingendiensten bestaat geen behoefte •r N.S.Bin het begin sterk fascistisch get in t Douwe Tot van de Brandaris door Polen onderscheiden Wetsontwerp militaire hulp verlening aangenomen Wie in Indonesië vertoeven, vallen er buiten 10e Jaargang, no. 52 Donderdag 2 Maart 1950 Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330. Back: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 9 cent. Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie co Administratie: Snouckacrtlaao 7, Amersfoort. Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235. Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER. (Van een speciale verslaggever) „Inderdaad is de heer Hacke indertyd bij my geweest, om zich van myn steun te ver zekeren bij de werkzaamheden van een par ticuliere inlichtingendienst. Deze steun is door mij zeer beslist afgewezen, daar er, naar myn inzichten, geen behoefte aan een dergelijke dienst bestond." Aldus de minister-president, dr W. Drees, die zo vriendelijk was een onzer verslaggevers op zyn vragen, naar aanleiding van suggesties en publicaties in sommige dag bladen, te antwoorden. Van zekere zyde doet men nl. pogingen het gerucht te verspreiden, dat de „Stichting opleiding Arbeidskrachten" van T. Elsinga is opgericht met steun van enige vooraanstaande Nederlanders. Met name worden in dit verband dr Drees en dr Beel genoemd. Dr ir Hacke vond dus bij de heer Drees geen steun. „Enige grote onder nemers, die deze dienst zouden financieren, hebben zich eveneens met my in verbinding gesteld," vervolgde de minister-president. „Ook hun heb ik afgeraden de „stichting" te steunen." Literaard kon de heer Hacke niet belet worden zyn plannen tot uitvoering te bren gen, daar iedereen in Nederland vry is een inlichtingendienst te organiseren. Over de werkwyze van de „Stichting" kon de heer Drees, daar het onderzoek niet is be ëindigd, nog geen oordeel vellen. Medewerker Dienst Hacke in vrijheid (Eigen bericht) DEN HAAG Gistermiddag is de onlangs gearresteerde verte genwoordiger L. II. G. van B. uit Den Haag. die een voorname rol speelde in de particuliere inlichtin gendienst van de ..Stichting Oplei ding Arbeidskrachten" op last van de rechtercommissaris in vrijheid gesteld. i Mevrouw Westerling in Djakarta onder politie bescherming DJAKARTA. De politie heeft ontdekt, dat mevrouw Westerling met haar tweejarig kind in een woonhuis een schuilplaats had ge vonden. Hiermede komt een einde aan de geruchten, als zou zij met haar man zijn uitgeweken naar Singapore. De autoriteiten hebben j haar politiebescherming verleend 1 Mevrouw Westerling zal niets ten laste worden gelegd. LONDEN. De raad van minis ters van Buitenlandse Zaken van het Atlantische Pact. zal eind April in Europa bijeenkomen. lïn het 'zoeklicht: FRANKRIJK Nieuw kiesstelsel ]~)E Franse democratie ziet zich weer eens gevaarlijk bedreigd en wel door twee dingen: de sta kingsacties der communisten en L'affaire des généraux. een spion- nase- en corruptieschandaal van de soort, die de Derde Republiek zo zeer in discrediet bracht. Nu zou het communistische gewroet niet gevaarlijk en corruptie niet mosc- liik ziin. indien de regering niet zwak was en de regering zou niet .zwak ziin. indien er in Frankrijk 'maar niet zo'n politieke verdeeld heid heerste. De politieke verdeeld heid op haar beurt wortelt, naar de mening van objec tieve waarnemers, in het kiesstelsel. dat Frankriik voor de oorlog huldigde. Daarmede heeft de Vierde Republiek weliswaar ge broken. maar de nieuwe wijze van stemmen heeft, naar achteraf ge bleken is. de oude partijen niet ver hinderd verder te floreren. Van daar dat men zich in brede Franse kringen afvraagt of het niet nodig is. de kieswetten opnieuw te her zien. Men heeft daarbij het oog op 'de aanvaarding van het in Enge land en Amerika in zwang zijnde stelsel, dat de vernietiging der kleine partijen en de vorming van «cwee grote groeperingen in de hand werkt. Wanneer dit werkelijk de uitweg uit het net der zwakheid. t onverantwoordelijkheid en cor ruptie is. moet men van harte ho pen. dat Frankriik deze zal bewan delen. Want Frankriik is door de historie, zijn ligging en ziin cultuur de aangewezen kern van de West- guropese gemeenschap. En is de kern zwak dan heeft het gehele lichaam nauwelijks een levenskans. Nieuwe Russische druk op Finland MOSKOU Wederom heeft de Russische regering een scherpe nota gericht tot die van Finland. De Finse regering wordt in deze nota voorgehouden, dat zij de bepa lingen van het vredesverdrag en ,het vriendschapsverdrag met de Sowjet Unie schendt. De directe aanleiding tot deze nota is het Finse antwoord van 21 Januari op de Sowjet nota van het eind van verleden jaar, waarin de Uitlevering werd gevraagd van 300 oorlogsmisdadigers. De Finse re- gering zeide toen. dat zij niet be kend was met de verblijfplaats van deze personen De Sowjet Unie noemt dit een .ontwijkend ant woord". (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT. Bijna vijf Jaar na de bevrijding stond vandaag dan einde lijk C. van Geelkerken terecht, eens plaatsvervangenl leider van de N.S.B., aanvoerder van de voormalige Jeugdstorm en hoofdfiguur van de Landwacht. In de grote zaal. waar het proces zich voor de Bijzondere strafkamer van de Utrechtse rechtbank onder presidium van prof mr. L. W G. S c h o I t e n zal afspelen, heeft men de maatregelen genomen voor een historische gebeurtenis: microfoons op de groene tafel en voor de vrr- dachtenbank. de mensen van het rijksbureau voor oorlogsdocumentatie hy hun toestellen. Een leger persfotografen, dat ruimschoots gelegenheid zal krijgen plaatjes te maken. Een propvolle publieke tribune. Met een merkwaardige rust geeft i r.ict de bedoeling de Duitsers te de verdachte die een goed zittend helpen of wat voor hun gedaan te griis costuum draagt, antwoord op krijgen, maar alleen om te probe de gebruikelijke eerste vragen Jawel, hii is Cornelis van Geel kerken. geboren in St. Jans Molen beek in België, maar Nederlander van geboorte. Het blijkt dat Van Geelkerken al op jeugdige leeftijd lid was van een fascistische organisatie. Het is voor prof. Scholtcn aanleiding hem te vragen waarom hii later tot de NSB is toegetreden, die toch geen fascistische, maar nationaal-socia- listische tendenzen had. Verdachte: ..Nee. meneer de pre sident. In het begin was de NSB juist sterk fascistisch getint." Van Geelkerken zet dan uiteen, dat bii de komst van Rost van Ton ningen het accent op het nationaal- socialisme begon te vallen. Het is in de partij eigenlijk altijd een strijdpunt gebleven de NSB heeft daardoor juist steeds haar dualis tisch karakter behouden." Pres.: ..Welke functie kreeg U in de partij in 1931?" Verd.. ..Er waren toen nog niet veel functies weg te geven ik meen dat ik algemeen secretaris werd'." Pres.: .ün wanneer bent u plaats vervangend leider geworden?" Verd.- ..Ach, dat is niet zo pre cies te zeggen het ging vanzelf, het werd een soort gewoonterecht." Pres.: ..U hebt door uw gehele optreden en handelingen de Duit sers hulp verleend. Dat geeft u toch zeker wel toe?" Verd.: ..Dat wil zeggen, het was ren voor Nederland een plaats te veroveren na de oorlog." Pres.: ..U begrijpt wel. dat wij dan spreken over tweeërlei doel stelling. U spreekt over een plaats die te verwerven was als Duitsland gewonnen had." „Vrouw aan overzijde' Daarna komt ter sprake de wijze waarop verdachte zich heeft uitge laten over Koningin Wilhelmina. Hii maakte een onderscheid tussen de vrouw die in Nederland het Roode Kruis steunde en ..die vrouw aan de overzijde". Aan het slot van de scherp wor dende dialoog stelt de president vast dat Van Geelkerken van 1941 af bewust steun heeft gegeven aan de bezetter. Pres.: ..U bent toen bewust op de stoel van de regering gaan zitten." Verd.: ..Zo zou ik het niet willen zeeeen." Pres.: ..Nee. maar zo zeg ik het." (Wordt vervolgd). Nee toch... Heus! Echt Engels! De heer Antho ny Houghton heeft reeds 15 jaar zeer behoorlijk inkomen door processen legen overtre ders van een Zondaghciligings- wet uit 1750. Hoojd afdeling muziek van Radio Berlijn op straat ge zet, omdat hij boogie-woogies liet spelen. HO deed dat al lang, maar toen dachten zijn chefs, dat het Russische muziek mas en rü prezen hem. OdHI Smith, 30 jaar, klimt op OO-meter hoge vlaggestok en blijft daar 9 maanden boven op platformpje zitten, 's Nachts legt h(i zich aan ketting. Wie het zien wil, ga naar Atlanta Geor giahet is nce-toeh-heus-de moeite umard. maar niet heus. Billy BudJ wordt opera. Ben jamin Britten schrijft muziek en Foster snijdt tekst bij. Billy Budd is broertje van Moby Dick (van Melville, die 60 jaar dood is). Hoofdthema: botsing ran goed en kwaad. Echt iets voor Britten. In Parijs dreigt verkeersstaking PARIJS. Daar 82 procent van het personeel van de autobussen en metro in Parijs bij stemming zich voor een staking heeft verklaard, hebben de vakverenigingen beslo ten Maandag een totale staking te beginnen, indien een laatste poging tot onderhandelen met de minister van Vervoer mislukt. Onder de ar beiders van vele andere bedrijven worden nog stemmingen gehoudpn. In de automobiel- en metaalindus trie zijn reeds 200.000 arbeiders in staking. TERSCHELLING. De vier leden der bemanning van de motorred- dlngboot ..Brandaris", die juist een jaar geleden 26 Polen van het ss „Ka towice", dat 1 Maart 1949 voor Terschelling verging, tijdens de beruchte storm van een wisse dood in de golven redden, zijn Woensdagavond in hotel „Nap" op Terschelling namens de Poolse regering onderscheiden met het kruis van verdienste. Van bijna alle huizen woei de vlag. hetgeen het dorp een feestelijk aanzien gaf. 2n zijn toespraak memoreerde de Poolse consul-generaal Wolkowicki de dappere daad van de vier man nen, die met een incomplete beman- Vannacht minder koud j Weersverwachting geldig van "Donderdagavond tot Vrijdag- g avond: Voor de Noord-Westelijke j helft van 't land: meest zwaar i ■bewolkt en later plaatselijk j enige lichte regen. Matige tot 8 F krachtige wind tussen Zuid en 8 Zuid-West. Vannacht tempe- jg fratuur om het vriespunt, mor- 1 gen overdag ongeveer dezelfde 1 g temperaturen als vandaag. I Voor de Zuid-Oostelijke 1 g' helft van het land: toenemen- g de bewolking maar overwe- g g gend droog weer. Meest mati- i jg ge wind uit Zuidelijke richtin- e gen. Vannacht lichte vorst. 8 ■porgen overdag ongeveer de- I 1 zelfde of iets lagere tempera- S Bt turen dan vandaag. jg 3 Maart Zon op 7.23 onder 18.22 jj e Maan op 17.09 onder 7.23. Communistenrel mocht Tweede Kamerleden niet beïnvloeden (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG. Het wetsontwerp tot goedkeuring van het hulpverlenings verdrag tussen Amerika en Nederland, aansluitend aan het Atlantisch Pact, heeft de communistische Tweede Kamerleden gistermiddag verleid tot het organiseren van een rel tegen de Amerikaanse wapenlevering, waarvan ten slotte hun fractie-voorzitter, de heer Wagenaar, het slachtoffer Is geworden. Door de politie, wier hulp de Kamervoorzitter had ingeroepen, werd h(j aan) armen en benen de vergaderzaal uitgesleept, na zijn weigering op aanwij zing van de Voorzitter, vrijwillig heen te gaan. Een deel van de bezoekers van dc publieke en gereserveerde tribunes, blijkbaar opzettelijk daar ge posteerd, koos door schreeuwen en schelden party voor de communisten, hetgeen ten gevolge had. dat de tribunes werden ontruimd. delijk te maken, dat op deze wijze de stem werd gesmoord van hen, die voor de vrede zijn en tegen wapen leveranties (aan West-Europese lan den n L) maakte hij van z'n hart geen smoorkuil. Hij veroorloofde zich daarbij uitdrukkingen, die in het parlement niet zijn toegelaten en kreeg het met de Voorzitter aan de stok Daarbij ontketenden de overige communisten (de heer Paul de Groot was absent) een geweldig tumult, waarin in een minimum van tijd ook leden van andere fracties waren be trokken. die het antwoord op het scheld der communisten niet schul dig bleven. Het communistische lid Haken ging zover, dat hij de onder legger van zyn bankje, leden van de P.v d.A. naar het hoofd wierp en door leden van de V.V.D van hand tastelijkheden moest worden terug gehouden. Van de gereserveerde tribune nam de chauffeur van de heer Wagenaar met krachtig stemgeluid deel aan de agitatie en van de publieke tribune werd geschreeuwd: „jullie zijn oor logsmisdadigers." ..fascisten" enz. Een vrouwenstem gilde: „Moorde naars van onze kinderen"! Terwijl de tribunes snel ontruimd werden, zette de heer Wagenaar zijn scheldpartij voort, waarop de voorzitter voorstel de om hem het recht te ontzeggen in de vergaderzaal aanwezig te zijn. Toen de heer Wagenaar niet vrijwil lig heenging werd hij onder hevig verzet door de sterke arm uit de zaal verwijderd, waarna de voorzitter de vergadering schorste Na de heropening bleek de heer Wagenaar. ondanks het door de Ka mer op voorstel van de Voorzitter genomen besluit om hem de toegang te ontzeggen, wederom zijn plaats te hebben ingenomen Terwijl er op nieuw een worsteling ontstond tussen hem en de politie, werd de vergade ring voor de tweede maal geschorst. Tijdens deze schorsing had een be spreking plaats tussen d° Kamer voorzitter. de dienstdoende politie officier en de heer Wagenaar. .Het resultaat was. dat de laatste ten slot te uit eigen beweging het Kamerge bouw verliet. De aanneming van het wetsont werp werd door de communistische rel niet verhinderd. Er werden 61 stemmen vóór uitgebracht en 6 tegen. Wagenaar door de politie uit Kamer verwijderd De aanleiding tot het tumult, In ons parlement gelukkig een hoge uitzondering, was een voorstel van de Voorzitter om de spreektijd bij de behandeling van dit wetsontwerp te rantsoeneren. De heer Wagenaar betrad, geladen tegen wat hij be schouwde als een onderdrukking van de vrije meningsuiting-, het spreek gestoelte ter bestrijding van het voorstel van de voorzitter. Om dui- Niet alleen in de Tweede Kamer, ook daarbuiten, op het Binnenhof, was het gistermiddag rumoerig. Dc regisseurs hadden het zo ver deeld, dat in dc Kamer Cerben Wagenaar. de fractieleider der CPN. optrad als gangmaker van het lawaai, daarbtf trouw bijge staan door enkele leden van zijn fractie. Op het meestentijds eer biedwaardig rustige Binnenhof waren het een paar van zijn vrou welijke partijgenoten die hier voor „iets anders'' zorgden. De politie was versterkt ter plaatse aanwe zig, maar behoefde niet in te grij pen. Het bleef bij wat zingen en roepen. ning deze schitterende redding had den verricht onder omstandigheden, die men zich niet slechter kan den ken. Na nog uiting te hebben gegeven aan zijn persoonlijke gevoelens van dankbaarheid decoreerde hij schip per Douwe Tot met het gouden kruis en K Tot, J. de Beer en E. R. de Beer met het zilveren kruis van verdienste namens de president der Poolse republiek Schipper Douwe Tot bedankte: het was hem aan te zien. dat hij zich beter thuis voelt temidden der grondzeeën, dan achter de groene tafel. Djakarta, Londen en Den Haag met Westerling bezig LONDEN Een woordvoerder van het Britse ministerie van bui tenlandse zaken heeft medegedeeld, dat het verzoek van de regering der RIS om Westerling uit te leve ren. thans door de Britse regering wordt bestudeerd. In deze aange legenheid is. daar Westerling bii de Nederlandse strijdkrachten heeft gediend, ook contact opgenomen met de Nederlandse regering AMSTERDAM. De vangst op walvissen zal dit jaar op 15 Maart worden gzstaakt. Het internationale vastgestelde quotum van 16.000 blau we walviseenheden, die door alle expedities tezamen mogen worden gevangen, zal dan zijn bereikt. Churchill bezoekt Britse koning LONDEN. Hoewel alle voor zorgen waren genomen om niets naar buiten te doen uitlekken van het bezoek van Churchill aan de Britse koning, is dit toch bekend geworden Toen het eenmaal ge beurd was, legde men cr de nadruK op. dat het bezoek een zuiver parti culier karakter droeg. Men houdt er echter rekening mede, dat de koning met Churchill heeft overlegd, nu het verschil in kracht tussen conservatieven en labour zo uiterst gering is gewor den. In de afgelopen vijf jaar van het labour-bewind is Churchill meer dan eens de gast van de Brit se koning geweest bij officiële ge legenheden. Dit was echter de eer ste keer dat hij een „privé"-be- zoek aflegde. vrees voor Geen aardappeltekort (Van onze parlcmentredacteur> Wat minister Mansholt in de Tweede Kamer gezegd heeft in zake de aardappelprijzen, zulks in antwoord op mondelinge vragen van de heer Ncderhorst (arb.i, komt in hoofdzaak neer op hetgeen wij daaromtrent reeds gepubliceerd hebben. Alleen de prijs voor zand- aardappelen dient naar zijn me ning belangrijk lager te liggen dan het door ons gepubliceerde gemid delde van 18 cent per kg nl. 13 cent per kg. Voor een aardappcltc- kort behoeft volgens de bewinds man niet te worden gevreesd. Op het ogenblik is nog een voorraad van 1 millioen ton aanwezig. ter wijl 800.000 ton voldoende is om een normaal gebruik tot de nieuwe oogst veilig te stellen. Hoewel de regering voor ingrij pen thans geen redenen aanwezig acht. zegde minister Mansholt toe, dat indien de aardappelprijzen bui tensporig hoog zouden worden, prijsbeheersen'd zal worden opge treden. Den Haag misschien plaats van samenkomst WASHINGTON. ..Het lal wellicht noodiakelijk z(jn om not In dl» voorjaar een bijeenkomst te houden, waaraan door de ministers van Buitenlandse Zaken van Groot-Brlttannlë, de Verenigde Staten en Frank- ryk wordt deelgenomen," heeft minister Dean Achcson gisteren In Washing ton verklaard Reuter voegt hieraan toe. uit betrouwbare bron vernomen te hebben, dat in beginsel tot oen conferentie der Westelijke Grote Drie In April besloten is. De mogelijkheid bestaat, dat deze conferentie geiyk met de byeenkomst van de Atlantische Raad, die gevormd wordt door de ministers van Buitenlandse Zaken van de twaalf by het Atlantisch Pact aangesloten landen, zal worden gehouden. Als plaats van samenkomst komt de hoofdstad van een der kleinere landen In aanmerking, byvoorbeeld Brussel of D e n Haag. Incident met Costa Rica geregeld GUATEMALA Na het voet- balincident tussen Costa Rica en Curasao was Costa Rica aanvanke lijk van plan zich van de midden- Amerikaanse spelen terug te trek ken. Na veel heen en weer gepraat kwamen de athleten op hun voor nemen terug en ook de voetballers van dit land besloten ten slotte verder deel te nemen. Over hetgeen op de twee confe renties besproken zal worden, zijn nog geen officiële mededelingen ge- c'aan. maar waarschijnlijk is, dat bepaalde methoden om de politie ke en economische kracht van de Pactlanden te vergroten, in studie zullen worden 'genomen. Verder gelooft men in diplomatieke krin gen, dat tijdens dc besprekingen van de minisers van Buitenlandse Zaken der Grote Drie zal worden nagegaan, onder welke voorwaar den een nieuwe poging tot overleg met Moskou zou kunnen worden gedaan. Een grote activiteit in deze rich ting wordt ock aan de dag gelegd door Trygve Lie, de secretaris-ge neraal van de Verenigde Naties. Deze voert op het ogenblik particu liere besprekingen met de leden van de Veiligheidsraad om te po gen, nieuwe wegen te openen voor zijn volkomen vastgelopen organi satie. Om ten aanzien van het Chinese probleem, de contróle op de atoom energie en de geschillen tussen Oost en West e enoplossing te vin den. zou Lie de volgende voorstel len hebben gedaan. 1. Een bijzondere zitting van de Algemene Vergadering der V.N. in de lente te Moskou of Parijs. 2. Een of meer zittingen van de Veilig heidsraad in Europa in de hoop, dat verschillende ministers van Buitenlandse Zaken deze zullen kunnen bijwonen. 3. Verschillende besprekingen onder auspiciën avn dc Verenigde Naties tussen de „Grote Drie". Men neemt aan, dat er geen bezwaren tegen deze voor stellen zijn gemaakt. Het zou ech ter nog te vroeg zijn om te voor spellen of Lie's voorstellen zullen worden aanvaard. Advertentie (l.M.) DEN HAAG. Ruim 8900 dienstplichtigen van de lichting 1949 zullen spoedig met groot verlof worden gezonden omtrent 15 Maart a.s. Het ligt in de bedoeling, dat van het leger met groot verlof zullen gaan de mannen van de lichting 1949, eerste ploeg, met uitzondering van de L.S.K., zij die in opleiding zijn voor reserve-officier en de kader- opleiding. Voorts zal ook een gedeelte van de lichting 1949, tweede ploeg, met groot verlof worden gezonden, ook hier met dezelfde uitzonderingen. Van de ploegen 1 en 2 van de lichting 1949 heeft zich een aantal vrijwilligers opgegeven om langer te dienen bij uitzending naar Suri name of de Nederlandse Antillen Daardoor is men in staat de dienst, plichtigen van de Landmacht, die er al een hele tijd op hebben zitten en thans in de West vertoeven, af te lossen. Deze aflossing zal niet in één keer kunnen geschieden, maar met de medewerking van de K.N. S.M. is het mogelijk het in groepen te doen. Van de lichting 1949, tweede ploeg, moet een gedeelte onder de wapenen blijven, omdat er troepen nodig zijn voor eventuele militaire bijstand: de dienst moet blijven lopen, b.v. in verband met het De mobilisatiecentrum en de Verbin dingsdienst en verder moeten er militairen beschikbaar blijven als oefendetachement en voor het ver richten van bewakingsdiensten. De thans genomen maatregelen beogen dat men zo dicht mogelijk komt bij de termijn, welke de dienstplicht stelt, voor het verblijf onder de wapenen. Voor de mannen van de tweede ploeg van de lichting 1949 is de thans genomen maatregel een mee valler, omdat zij hun diensttijd nog niet geheel hebben volbracht. Wie van deze ploeg met groot verlof gaan zal afhangen van de eisen van de dienst, van de functie dus wel ke zij vervullen en van de com mandant. De beslissing geldt alleen voor wie thans dienst doen in Neder land en niet voor hen, die in Indo nesië vertoeven. Mevr. Montessori hield een lezing te Amsterdam Men zou haar zeker geen tachtig geven, deze van levenslust tintelende bejaarde dame, Maria Montes sori, die nog steeds de gehele wereld be reist om haar paeda- gogische principes te verbreiden. Weer eens was zij in ons land om in Amster dam in de kring van haar volgelingen op onderwijsgebied om te vertellen over het belang van de eerste levensjaren voor de opvoeding van het kind. Voor de aanvang van haar lezing, waar voor zeer grote be langstelling bestond, boden twee Neder landse Montessorie- leerkrachten haar bloemen aan.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1950 | | pagina 1