Iran, rijk aan vele mineralen,
doch arm aan weerkracht
Haags meisje sinds acht
maanden vermist
Met Jan Ham uit Nijkerkerveen valt
over fazanten te praten
s
Meer dan 16 schoten
om een hond te doden
nodig
Uittocht naar
Djakarta
Soldaten kapitein Goedewaagen
stapt over op de „Si ba jak
Zaterdag 11 Maart 1950
99
9
Want hier prenten drie on
gemakkelijke landen aan el
kaarRusland. Turkse en
Iran Ik heb de Perzische sec-
grens bezocht. Ze wordt ge
vormd door de rivier Aras,
DE ARARAT: Aan het eind van het nauwe ravijn waar ik schrijf, verheft
zich de berg Ararat, kegelvormig, met sneeuw op zijn tt>p; h|j l|jkt wel een
vergrote reproductie van de Foejiyama in Japan. Hier is de gevaarlijkste
hoek van het Midden Oosten
PER JEEP LANGS
RUSLANDS GRENZEN (IV)
vJ
die nu op haar laagste peil is maar ze is toch nog wel een goede dertig
meter breed en ze lijkt tamelijk diep.
Een brede houten brug ligt hier
over de rivier maar ze wordt
door niemand gebruikt. Het gras
groeit hoog op het verweerde wa
genspoor. dat er heen leidt Hier
ie geen ijzeren versperring als in
Astara alleen een dunne paal
dwars over de toegang gelegd aan
de Russische kant van de brug.
Twee stoere grensbewakers met
groene petten op de een met een
geweer, de andere met een tom-
mygun gewapend, stonden tegen
de paal geleund, toen ik aan de
Iraanse zijde in het gezicht kwam.
Onmiddellijk brachten ze verte-
kijkers voor hun ogen en in de
hoge stalen wachttoren, een 60
meter stroomopwaarts, zag ik
twee soldaten die met vooruitge
stoken ellebogen hun kijkers op
onze kleine groep bestaande
1 uit drie Iraanse officieren en mij
zelf richtten.
Behalve deze Sowjetsoldaten
was er geen mens te zien op de
andere oever van de Aras. De
Russen hebben de burgerbevolking
uit het hier vlakbij gelegen dorp
gedeporteerd Maar er zijn niet
temin korenakkers en katoenvel-
den rondom het verlaten dorp en
men kan soms de troepen Russi
sche dwr-ngarbeiders zien, die er
te werk worden gesteld.
„Je hart krimpt ineen als je er
naar kijkt", zegt de Iraanse lui
tenant, die nu al drie jaar op deze
grenspost dienst doet. „Ze zijn
meestal in het laatste stadium
van ondervoeding. Het zijn meest
vrouwen."
„We hebben hier laatst nog een
opwindend incident beleefd", ver
volgt de grenscommandant. „Een
hond ging naar de rivier om te
drinken Toen hij verzadigd was.
zwom hij naar de overkant Maar
1 hij was nauwelijks tegen de oever
opgeklauterd, of 16 grensbewakers
kwamen op hem af en openden
het vuur. Ze misten allemaal. Een
I van hun officieren moest daarop
jenge Sjah. wiens populariteit on
der de bevolking voortdurend
groeit, staat tegenover een sterke
oppositie bij zijn streven, de rijk
dommen van het land rechtvaar-
I diger te verdelen. De arme bevol-
I k:ng wordt geteisterd door chro
nische malaria, door trachcom en
andere oogziekten, en een groot
deel van de arme klassen lijdt aan
wormen. De enige bron. die drink-
baar water levert, staat in het
I park van de Britse ambassade en
dit water wordt door de hele stad
I afgeleverd aan klanten. Het wordt
tor van deze drievoudige vervoerd in tonnen op door paar-
(Eigen bericht)
DEN HAAG. De ministers
Götzen en v. d. Brink zullen Don
derdag 16 Maart van Schiphol naar
Djakarta vertrekken. De ministers
van Maarseveen en Lieftinck en
staatssecretaris Blom, die minister
Stikker zal vervangen, zullen 21
dezer afreizen. Minister Schokking
zal op de conferentie vertegenwoor
digd worden door staatssecretaris
Fockema Andreae, die zich reeds
in Indonesië bevindt. De ministers
Götzen en v. d. Brink zullen ver
gezeld worden door de heren mr.
H. A. M. v. d. Dries, plv. secretaris
generaal van het ministerie van Fi
nanciën, mr. S. T. J. Teppema, plv.
directeur-generaal van de Buiten
landse Econ. Betrekkingen van
Economische Zaken, drs P. J. Rid
der, plv. secretaris der Financiële
afdeling van Minuor en mr J. van
Gorkom secretaris van de minister
zonder portefeuille van dit minis
terie.
14 Maart vertrekken reeds de he
ren mr. T. H. Bot en H. J. Wijn
malen van het unie-secretariaat.
Op 21 dezer zal dr. P. J. A. Iden-
burg volgen. De verwachting is, dat
de conferentie in Djakarta circa ze
ven dagen zal duren. De ministers
en hun adviseurs zullen aldaar
waarschijnlijk in hotel Des Indes
verblijf houden.
Kippenvlees en
eieren niet gevaarlijk
DEN HAAG Het voorkomen
van de zogenaamde „hoenderpest"
schijnt bij het publiek enige huive
ring opgeroepen te hebben ten aan
zien van de consumptie van pluim
vee en ook van eieren. In verband
hiermede deelt de Veeartseniikun-
dige dienst mede, dat op zich zelf
de kans op besmetting van de mens
met deze pluimveeziekte uiterst ge
ring is, ook wanneer de mens in di
recte aanraking komt met een ziek
of aan deze ziekte gestorven dier.
Hoogstens zou er een lichte oogont
steking kunnen ontstaan of een ge
ringe longaandoening. Naar men
van de zijde van bedoelde dienst
verzekert, is in de practiik infectie
alleen te verwachten, indien men
er zich op zou toeleggen zich te
besmetten.
Gevaar voor de gebruiker bij
consumptie van een behoorlijk toe
bereid dier of ei is dus niet te
duchten, ook niet indien het een
aangetaste vogel zou betreffen.
hoewel_ het natuurlijk altiid te ont
raden is vlees van een ziek dier te
gebruiken.
zijn automatisch pistool bijna ge
heel leegschieten, voordat het ar
me beest was afgemaakt".
Staal en wrak hout
De Iraanse grensbewakers wo
nen in lemen hutten, de Russen
hebben moderne, witgekalkte ge
bouwen. De Russische wachtto
rens. die als een reeks boortoren*
langs de grens verrijzen, zijn van
staal geconstrueerd, de Iraanse
uitkijkposten zijn bijna belache
lijk lijkende houten staketsels.
Wanneer de Russen zouden willen
aanvallen, zou de hele provincie
Azerbeidsjan in een paar dagen
overweldigd zijn.
Het voornaamste doel van de
Russen zou bij voorbeeld kunnen
zijn, Abadan aan de Perzische
golf te bereiken, teneinde daar
door de Engelsen de opbrengst
van de grote Anglo-Iraónse olie
velden te betwisten, die van Aba-
daD uit worden geexploiteerd.
Ward Price heeft zijn ogen
cn oren wijd. open, nu hij de
Iraans-Russische grens kilome
ter voor kilometer ..aftast". Wat
hij bij de Ararat, de berg van
Noach's duif, ervoer, deelt hij
in deze brief mede.
Trouwens een grote buit m het
Midden Oosten lokt in het zwak
ke Iran, van welks olievelden de
maritieme verdediging van En
geland afhangt, en niet minder in
Irak, vanwaar de olie van Mo-
soel in pijpleidingen naar de Mid
dellandse Zee wordt gepompt, en
voorts ook in Saoedisch-Arabië,
v/aar de Amerikaanse oliemaat
schappijen meuwe oliebronnen
aanboren.
„Iran heeft alle om de Russen
aan te lokken en weinig om zich
te verdedigen. Iran is even be
langrijk voor Engeland als Tur
kije voor de Verenigde Staten en
Engeland behoorde méér bij te
dragen tot de versterking van de
Iraanse militaire hulpbronnen.
Bovendien zou Rusland hier ijs
vrije havens vinden, de traditio
nele uitwegen naar zee, waarnaar
het Russische imperialisme van
oudsher streeft De olievelden van
het Midden-Oosten vormen de
Achilleshiel van de Westerse mo
gendheden
Ryk en arm
Iran is een rijk land (door zijn
minerale schatten,) maar het
wordt bewoond door een arme be
volking. Deze telt ongeveer 15
millioen zielen. De rijke klasse be
staat uit een paar honderd grote
grondbezitters die meestal in
het buitenland wonen en een
aantal lieden die door oorlogs
winsten kapitaalkrachtig geworden
zijn. Deze laatsten hebben aan
zienlijke politieke invloed. De
den getrokken wagens. De kosten
van levensonderhoud in Teheran,
speciaal in het enige draaglijke
hotel hebben veel weg van een
georganiseerde chantage. Maar dit
zijn de tekortkomingen van een
nog steeds primitief land.
Zweden ontevreden
over Israel
(Van onze Scandinavische
correspondent)
STOCKHOLM Men aarzelt in
Zweden nog steeds met de officiële
erkenning van de staat Israël. Dit
berust op het volgens Zweedse op
vattingen onbevredigende onder
zoek naar de moord op graaf Folke
Bernadotte in September 1948.
De Zweedse rijksadvocaat heeft
te dezer zake een officieel rapport
aan het Ministerie van Buitenland
se Zaken uitgebracht, waarin scher
pe verwijten worden cericht aan de
regering en de politie van Israel
Hierin wordt oa gezegd: De plek.
waar de moord plaats vond werd
niet afgezet cn een onderzoek werd
pas ingesteld 24 uur na de moord
Als gevolg hiervan konden bv. de
kogels en een groot aantal patroon
hulzen. die van betekenis voor het
onderzoek hadden kunnen zijn.
verwijderd worden. Verder wordt
het ook als een precedent be
schouwd. dat spelende kinderen en
souvenirjagers zich ongehinderd het
hoogst belangrijke ter plaatse aan
wezige bewijsmateriaal konden toe
eigenen.
De auto van de vermoorde werd
pas onderzocht, na de reparatie en
de andere auto, die graaf Bernadot
te begeleidde, werd in het geheel
niet onderzocht. De inlichtingen,
die verschillende getuigen ver
strekten. werden totaal niet benut.
Zelfs met erkenning van de grote
Felix de Nobel
in Italië
Opvoering Johannes-Passie
met verrassing
brand en vallende lampen
(Speciale berichtgeving)
Het Nederlands Kamerkoor en
zijn dirigent Felix de Nobel treden
sinds Zaterdag j.l. in Italië op; zij
voeren er o.a. Bach's Johannes-
Passie uit en zij oogsten veel suc
ces. zowel bij het publiek als bii de
pers. Dat is prettig voor ons Imid,
en vooral voor De Nobel cn zijn
koor. Maar ook minder prettige en
bijzonder verrassende dingen be
leefden zij in Italië.
Felix de Nobel dirigeerde in Ber
gamo de Johannes-Passie, in het
Teatro Donizetti. Een hinderlijk en
bijzonder luid gehamer op de mu-
ren maakte de uitvoering zo vol
strekt onmogelijk, dat de dirigent
midden onder het concert kwaad
het podium verliet. Wat was de
oorzaak van dat lawaai'' Wel, een
deel van het gebouw, buiten de
zaal, bleek in brand te staan en de
brandweer was bezig een muur te
slopen om het theater voor afbran
den te behoeden
Dat is nog niet alles, want de dag
ervoor maakte men nog iets zeer
ongewoons mee in Brescia bij Mi
laan, waar De Nobel eveneens de
Johannes-Passie dirigeerde Onder
de uitvoering kwam een grote lamp
ten gevolge van kortsluiting zo
maar naar beneden, midden in het
orkest. Gevolg: veel consternatie,
geen ongelukken. Nadat de rust
was weergekeerd werd het concert
voortgezet.
\a«npnrin<rpn Ipvprrlrn lol I 'n dc Jan van Nassa"s'"at
naspeuringen ie\eracn 101 werd rtoorzocht en haar corrcsDon-
nu toe niets op
(Van een onzer verslaecevers)
Sinds ruim acht maanden is een
Haags meisje spoorloos. Op Zater
dag 2 Juli 1949. 's middags om vier
uur verliet de zeventienjarige Loui
se Maria Brouwer het ouderlijk
huis. Van dat ogenblik af hebben
haar bezorgde vader en stiefmoeder
taal noch teken van haar verno
men. Hoewel de Haagse kinderpo
litie kosten noch moeiten heeft ge
spaard om haar op te sporen, is zii
daarin tot op heden niet geslaagd.
Ettelijke radio-berichten tiin uitge
zonden. het signalement werd in de
politie- en dagbladen opgenomen,
men waarschuwde per telex alle
politie-postcn in Nederland en aan
de grens, ja zelfs in het buitenland
werd naar haar gezocht. Maar alles
zonder resultaat.
Louise Brouwer was vóór haar
verdwijning in betrekking als
dienstbode voor dag en nacht bii
een familie in de Jan van Nassau-
straat. Toen zii vertrok, had zii
haar maandsalaris eroot zeventig
eulden. bii zien. Nadat haar vader
aangifte van haar vermissing had
gedaan, eine de politie terstond od
onderzoek uit. Haar kamertje bii de
Vogelpest in Limburg
(Van onze correspondent)
HEERLEN. Te Posterholt en
Maasniel werden Donderdag ver
schillende gevallen van vogelpest
geconstateerd. Zes vrachtauto's
met een lading kippen waaronder
zich. naar het oordeel van de be
voegde veeartsenijkundige instan
ties, de haard bevond werden in
beslag genomen en .een groot aan
tal kippen moest direct worden
verbrand. Ook uit Obbicht, Heer
len en Maastricht kwamen berich
ten over gevallen van deze gevaar
lijke pluimvee-ziekte.
Het gemeentebestuur van Maas
tricht zonderde het sierpluimvee
m de stadsparken af; de dieren
Seretse Khama wil
terugkeren
LONDEN Seretse Khama. het
stamhoofd van de Bamangwato's
van Bechuanaland. is van plan. in
weerwil van het verbod van de
Britse regering. Dinsdag a.s. naar
ziin land terug te keren.
De regering heeft te kennen ge
geven. dat zii zo nodig geweld zal
gebruiken om Khama te beletten
de grenzen van Bechuanaland te
overschrijden.
moeilijkheden, waarvoor de Israë
lische politie zich geplaatst zag. kon
geen bevredigende verklaring hier
voor worden gegeven
Vastgesteld moet dan ook wor
den, dat de Israëlische autoriteiten
zich niet voldoende hebben inge
spannen, het onderzoek tot een po
sitief resultaat te leiden.
dentie te voorschijn gehaald. Het
bleek dat zii enige tiid brieven had
gewisseld met een korporaal van
de Landmacht, die in Den Bosch
was geleeer».v Dus ging ook de Bos
sche oolitie op speurtocht. Maar de
militair vertelde, dat Louise de
vriendschap met hem al maanden
tevoren had verbroken en dat hii
niet wist waar zii was De ionec-
man bleek wel te goeder trouw.
Zodra de vader de mogelijkheid
had eeoDoerd. dat zijn verdwenen
dochter wellicht illegaal naar
Duitsland was gegaan waar de
inoeder van zijn eerste vrouw
Louise's grootmoeder moest wo
nen. werd contact opgenomen met
de Duitse oolitie Inderdaad bleek
de oude vrouw in Schcrmdorf
(Ruhrecbied) gewoond te hebben.
Maar zn was allang overleden en
de buurtbewoners hadden 't mcisie
niet gesignaleerd Even min de be- I
ambten van de grensposten.
Intussen kwamen er telkens uit
diverse plaatsen in Nederland
zoals Piinacker Ede en Niimegen
meldingen binnen, dat men daar
'n meisie zou hebben gezien, wiens
uiterlijk overeenkwam met het sig
nalement van Louise Maar telkens
bleek het loos alarm. Tót op een
goede dag de Amsterdamse oolitie
aanwijzingen kreeg die betere re
sultaten schenen te beloven
Op het bureau kwamen twee
mannen binnenstappen. Zii vertel-
den. dat zii in een weekblad een
advertentie hadden geplaatst voor
een ..model" Hierop hadden zii
Dit is do zeventienjarige Loufce
Maria Brouwer, die sinds 2 Juli
van 't vorige jaar vermist wordt.
Haar signalement luidde bij hear
vertrek: lang 1.68 mr, blond haar,
bruine vlek nan rechter halszijde,
grote ogen, dikke lippen. Zij ging
gekleed in een blauwe japon cn
een beige regenmantel.
stratie voor. die Louise Brouwer
heette. Ook had men in Den Hel
der niemand van die naam in
dienst gehad als werkster of keu
kenhulp En zo liepen de naspeu
ringen weer oo niets uit. Waar
schijnlijk had de een of andere
craooenmaakster de naam van het
vermiste meisie in de kranten ce
lezen en een valse brief eeoend.
Louise Maria Brouwer werd op 4
Juli 1932 te Delft geboren. Vorig
jaar is zii al eens eerder weggelo
pen. maar werd snocdic ergens in
Noord-Brabant achterhaald. Hoe-
wel het voor de hand ligt. dat zil
verschillende brieven van iongeda- ook deze keer opzettelijk haar ou-
mes binnen gekregen, waaronder I ders heeft verlaten, is het toch niet
ook een van een zekere Louise
Brouwer Zii schreef in haar solli
citatie. dat zii bil de Marva in Den
Helder diende.
De recherche won terstond infor
matie in bii deze Marva-afdeline en
bii het ministerie van Oorlog Maar
daar kwam niemand in de admini-
uitgesloten dat haar een ongeluk
is overkomen. In ieder geval caat
de politie onvermoeid voort met het
recherchewerk. Het is slechts zel
den voorgekomen, drtf in Den Haag
een longen of meisie werd vermist,
j dat zolang zoek bleef als Louise
Brouwer.
Er komt heel wat kijken om de wildstand
goed op peil te houden
(Van een onzer verslaggevers)
Kent U Jan Ham? Zeven-en-zestig is deze stoere Nijkerker-
vener. Als U hem ontmoet, vertelt hij U, dat hij het werken moe
is. Het werken zoals U en vyij het niet kennen. Werken, zoals
een boer het doet van zonsopgang tot zonsondergang. Zo bont
maakt Jan Ham het niet meer. Hij vlecht nu matten voor zijn
fazanterie: een merkwaardig bedrijf. Jan Ham is er gelukkig
mee. Die fazantenfokkerij vult zijn levensavond. Hij voelt zich
thuis bij zijn vogels, die de vrijheid liefhebben als een
Nederlander.
Vogels hunkeren naar
hun vrijheid
Die vrijheid krijgen ze Jan Ham
bepaalt de dag. Dik honderd fazan
ten bevolken nu de rennen. Ze
vluchten her en der als de foto
graaf zijn camera richt. Vreemd
volk in de buurt lusten ze niet. Jan
Ham kennen ze wel. Straks als 't
voorjaar is fladderen de kuikens
tegen hem op. Ze zijn voor Ham
niet bang. Hij is met de vogels ver
groeid, zoals vroeger met zijn
grond.
Jan Ham is geen groot prater.
Hij komt moeilijk op gang. Soms
herhaalt hij zijn zinnen alsof hij
goed overweegt wat hij zegt. Ham
is meer dan boer, hij cis een goed
jager. Ze kennen hem niet alleen
in Nijkerkerveen. Vraag een goed
jager naar Jan Ham. Hij zal U
zeggen- Ham uit Nijkerkerveen.
natuurlijk ken ik die, dat is die
man van de fazanten.
„Zestig gaan er binnenkort los",
zegt Ham.
„Zet U de rennen dan open?"
„Neen. dat deed ik wel voor de
evacuatie in 1940. Zonde was dat,
zonde!"
Jan Ham schudt zijn hoofd. „Een
beroerde tijd. Alles pikten de Duit
sers af. Mijn beste geweer, mijn
jachtterrein'
Een prachtvogel
We lopen op de rennen toe. De
vogels zoeken een uitweg. Ze heb
ben een hekel aan pottenkijkers.
Sommigen vliegen vertwijfeld te
gen het gaas. Ham komt bij ons
Jan Hem uit Nijkerkerveen toont
met voldoening een van zijn
prachtige fazantenhanen.
(Archifoto)
staan. „Rustig maar heren, rustig
maar, hoe vindt U die fazanten
haan daar?" Het is een prachtvo-
gel. Hij loopt trots rond. Het is ten
slotte een haan. Wat een kleuren
weelde.
„Een mooie vogel voor de fok
kerij". zegt Ham.
„Ja. de Hollandse fazant spant
nog altijd de kroon. Veredeling is
heel mooi. maar het resultaat is
niet altijd even gelukkig. Het is
best mogelijk, dat we met een jaar
of wat witbonte fazanten kweken.
Als die de vrijheid krijgen kyken
de jagers hun ogen uit."
Ze vinden het misschien een spe
ling van de natuur. In die speling
heeft JJan Ham de hand gehad. Hij
experimenteert graag. Er lopen al
vogels bij met de kleur van een
pauw.
Pech
„Is U gelukkig met fokken?"
„Gelukkig? Wat zal ik zeg
gen. als je de helft van het
broed groot krijgt dan, nou ja
„dan trek je de Dom om!"
Op Salentein. een andere kweke
rij hier in de buurt, fokten ze der
tien kuikens uit duizend eieren.
Kijk, dat is pech. Het is niet uit te
maken waar de kuikens aan dood
gaan. Misschien wel omdat ze de
vrijheid zo lief hebben."
„De vrijheid?"
„Ja heren, daar draait alles om
bij deze vogels. Als je de kuikens
door de eerste veertien dagen helpt
dan red je het wel. De eerste drie
of vier dagen moet de kloek in een
loopje worden vastghouden."
„Dat zijn dus die vogels, die daar
in de rennen lopen?"
Stiefmoeders
Jan Ham lacht breeduit. „Zo
eenvoudig is het niet. We werken
met stiefmoeders. Krielhennen zijn
het beste voor de fokkerij. Het zijn
trouwe dieren. Ze lopen niet gauw
van hun eieren. In dit geval dan
fazanteneieren. Twaalf gaan er on
der elke krielhen.
Zodra de kuikens uitkomen
is het 't beste om ze vrij te
laten lopen. Dat is nu eenmaal
hun natuurdrift. Een fazant
maak je niet tam. Al heb je ze
tien jaar, de wilde natuur blijft
er in."
„En die zestig die U vrij laat?"
„Wel. die verkoop ik aan land
goed-bczitters. Die laten de vogels
los op hun jachtgebied. Als het
jachtseizoen begint zijn die fazan
ten vogelvrij. Ze zullen niet alle
maal geschoten worden. Ze zijn
deksels slim. Trouwens, een goed
jager schiet alleen maar in de
vlucht.
Winstgevend is mijn Fanzanterie
„Nieuw Jachtlust" niet. Integen
deel, er moeten eerder centen bij.
Maar ja. ik wil nu eenmaal helpen
de wildstand op peil te houden. Een
mens moet wat te doen hebben.."
Het was bijna te mooi, die
paar lenteachtige dagen, die
Maart ons schonk. Om voorba
rige illusies de kop in te druk
ken is het weer teruggekeerd tot
wat past bij dit land en dit kli
maat.
Neen, dan daar in Parijs.' Zo
mer is het er nog niet, maar dat
de lente in aantocht is, daarvan
getuigen de terrasjes en deze
kinderen, die de winterse duf-
feltjes hebben afgelegd om vrij
de rolschaatsen uit te slaan op
een terras langs de Seine. De
Eiffeltoren zorgt voor een fraai
decor.
J
Vrije vakbondleiders
bestuderen activiteit
der communisten
LONDEN. De voornaamste lei
ders van niet-communistische vak
verenigingen in de gehele wereld
zullen hun aandacht concentreren
op middelen om de communistische
pogingen tot ontwrichting van de
toevloed van Amerikaanse wapens
naar West-Europa te verijdelen. Zij
zullen gedetailleerde rapporten be
studeren over de activiteit van on
der communistische leiding staande
havenarbeiders in Frankrijk. Italië,
Duitsland. Nederland., Noorwegen
en Denemarken.
KAPITEIN COEDEWAAGEN
Vijftienduizend soldaten voeren onder
zijn hoede naar en van de Oost
HET VAK VAN SCHEEPSKAPITEIN Is waarlijk alleen de
<unst een schip veilig cn wel van de ene naar de andere haven tc
brengen Het Is natuurlijk een voornaam ding. maar ook heel belang
rijk is. dat Je weet hoe met mensen die Je zonder tal ontmoet, moet
omgaan. Heel duidelijk komt deze kant van het beroep tot uiting, wan
neer Je op de brug staat van een troepentransportschip Dan heb Jo
méér mensen aan boord, dan Je collega van Neerland'» grootste pas
sagiersschip de Nieuw Amsterdam, met bovendien een bijzonder snort
passagiers. Jong en onervaren, die meer dan ooit gevoelig zijn voor
een menselijke behandeling. Wanneer w|J een verklaring zoeken voor
het feit. dat kapitein Goedewaagen. die, na een Jaar met het troe
penschip Zuiderkruis te hebben gevaren, nog deze maand het com
mando over het Llovdsehlp SlbaJak van z|Jn collega Schnetlcr zal
overnemen, zo getapt Is b|J zijn vUftlen duizend geüniformeerde passa
giers. die hij over de Oceanen bracht, dan ligt dair de oplossing;
Goedewaagen Is naast een goed kapitein ook een mens. wiens optre
den slechts genegenheid kan Inboezemen.
ontmoeting met een tegenligger. Het
gebeurde eens op een thuisreis vla
het Anderhalvegraadskanaal. dat
de Zuiderkruis twee In convool va
rende troepenschepen, de SlbaJak
en de Kota Inten In het vizier
kreeg. Vlug werd zo gekoerst, dat
de schepen elkaar dicht zouden pas
seren B|j de ontmoeting lagen allo
drie de schuiten op één oor. want
alles wat maar benen had was naar
re reling gelopen om te zwaaien en
te roepen. Een merkwaardige ge
beurtenis deze ontmoeting van spel-
deknoppen op de onmetelijke
oceaan, vijf duizend Hollanders op
de golven bij elkaar!
De Neptunusfeestcn en niet min
der de voorbereidingen daartoe vor
men evenzeer hoogtepunten in bet
leven nan boord Met groot genoe
gen dacht kapitein Goedewaagen
terug aan het Neptunusfeest dat
Tholcn (de eerste helft van Tholcn
en van Lier) tesamen met zijn zoon
Pim eens organiseerde. Dat was een
feest waar de stukken van af vlo
gen. dank zij de Tholens, die het
prima hadden verzorgd
Op de thuisreis was de stemming
doorgaans beter dan op de uitreis,
hoewel op dc laatste thuisreizen
meer dan één soldaat zich zorgen
maakte over zijn toekomst in het
vaderland. Hoe dichter bij huis. hoo
onrustiger ze worden. Bij het nade
ren van koelere luchtstreken wor
den de Europese pakken voor do
dag "gehaald, wat wel zo vlug ge
beurt. dat de mannen nog dagen
lang de tijd hebben om die pakjes
als maar af tc borstelen Geeft ech
ter de kapitein na overleg met de
COT het sein tot verkleden, dan
is in een oogwenk het schip Euro
pees!
Thuiskomen met de soldaten Is de
mooiste gebeurtenis. Met groot ge
noegen denkt kapitein Goedewaa
gen aan de laatste thuiskomst met
zijn goede schip Zuiderkruis terug.
Het was daglicht toen de met men
sen afgestampte boot de pieren te
Hoek van Hojland binnenvoer. De
geelgekleurde kustlijn aan bakboord
en stuurboord deed de jongen9
spontaan uit volle borst het beken
de lied van de blank getopte duinen
zingen. Een ontroerend ogenblik.
Dan de vaart op de rivier met hon
derden zwaaiende mensen overal
langs de wal. met tientallen met
mensen volgepakte bootjes krioe
lend om de grijze romp van de
Zuiderkruis en de aankomst langs
de kade. waar een orkest volks
liederen speelde Kapitein Goe
dewaagen maakte zijn laatste reis
als gezagvoerder op een troepen
schip; die grootse ontvangst maakte
dit slot tot iets moois!
Een interview op
Seamarge
Kapiteins krijg Je niet gauw aan
het praten over hun vak ook kapi
tein Goedewaagen niet. Het wat nota
bene gisteren 35 Jaar geleden,
dat hij als leerlingstuur' bij de Lloyd
in dienst kwam Sindsdien heeft hij
afgebroken gevaren, ook de oorlogs
jaren toen hij In dienst van de Ame
rikanen*. oorlogsmateriaal over de
Pacific Dracht Zou hij niets te ver
tellen hebben? Maar in Seamarge.
zijn gezellig huls aan de Badhuis
weg te Schevenlngen. onder de goe
de zorgen van zijn vrouw, lokken
wij hem toch met een paar listige
vraagjes uit zijn tent en dan blijkt,
dat de reizen, die hij met Zuider
kruis maakte, zeker niet dc slecht
ste waren in zijn lange zeemans
loopbaan.
Duizenden Jonge landgenoten
naar de andere kant van de aardbol
te brengen of van de verre Oost
naar het vaderland terug is weer
eens wat anders. Het heeft dan ziin
aparte bekoring deze knapen, die
met minder comfort moeten toeko
men. dan de gewone passagier, op
een andere wijze tegemoet te ko
men. Daar Is natuurlijk allereerst
het probleem die jongens, die meer
malen nooit een zeeschip zagen,
scheepswijs te maken Wanneer een
knaap in benauwde ren naar dek
komt gevlogen om zjjn maaltijd die
hem zo keurig via het cafetaria-
systeem was toebedeeld, zo snel
mogelijk weer aan Neptunus toe te
vertrouwen dan moet je hem leren,
dat aan de lijzijde van het schip te
doen Doet hij het aan de windkant,
dan moet je soms zelfs op de brug
nog een duik nemen om de spetters
niet op je pet te krijgen. En wan
neer de knapen met heel veel moei
te hun zware koffer tussen een
ventllatiekoker en het plafond heb
ben gewurmd, dan moet hij er weer
af. daar in volle zee het slinge
rende schip het zware ding in een
mum van tijd weer op je hoofd
gooit. Dat zijn zo enkele van de vele
technische kneepjes die de jongens
moeten worden bijgebracht
BEZORG ZE AFLEIDING!
Voor zover dat in zijn vermogen
lag, heeft kapitein Goedewaagen
altijd zijn best gedaan in samen
werking met eigen staf en met de
C.O.T. en zijn officieren, de solda
ten aan boord zoveel mogelijk aflei
ding te bezorgen Hij liet via de
luidsprekers vertellen over de
plaatsen, die men passeerde (zo
dicht mogelijk als het kon), terwijl
ook een bron van vermaak was het
wedden op het aantal afgelegde
mijlen per dag met een paar pakjes
sigaretten als prijs. Dezelfde wed
denschappen gingen over net aantal
brieven, die van boord naar nuis
gingen. Kwam de post aan boo c
dan werd zij In recordtijd uitge
deeld. Kapitein Goedewaagen
maakte het mee. dat een jongen zó
verliefd was op zijn meisje, dat h>j
haar brieven eerst drie keer las en
dan op at
Er is natuurlijk genoeg te doen
aan boord, al was het alleen maar
het dagelijks jassen van 1700 k.g.
aardappelen. Maar desondanks
bl|jft er vr|je t|jd genoeg over cn
dan is elke attractie welkom Een
grote attractie was ook alt|jd de
Gaat Nederland zien
per boot
AMSTERDAM Van eind April
tot eind September zullen toeristen
met een luxe kruiser, die een ac
commodatie heeft voor vijftig pas
sagiers. vanuit Amsterdam een
tocht kunnen maken van zeven da
gen over 't IJsselmeer en de Wad
denzee. Tal van plaatsen worden
aangedaan en vandaar uit worden
excursies gemaakt naar beziens
waardigheden.
De kruiser zal dc naam „Prinses
Irene" dragen. Dc tochten zullen
..See Holland Cruises" worden ge
noemd.
