DAGBLAD VOOR AMERSFOORT LEOPOLD MOET AFTREDEN Termijn troepenevacuatie drie maanden verlengd In België dreigt een regeringscrisis r F V Labour krijgt een nieuw vertrouwensvotum Belgische pers over de volksraadpleging Liberalen blijven bij hun standpunt: Meneer Labour Gebrek aan scheepsruim te oorzaak 'K Even zwemmeneven filmen en danhuiswerk maken f 1 Panamees schip op een mijn gelopen bij Terschelling J 10e Jaargang, no. 62 Dinsdag 14 Maart 1950 Opgericht door de Stichting „Het Parool" - Giro 510330. Bank: Rotterdamsche Bank Posthui 9 Abonnements prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 9 cent. Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort. Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235. Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER. 55 55 Het was in de avond, dat Labour en Churchill's partij nek aan nek naar de laatste ver kiezingsuitslagen stoven, toen de opmerking gemaakt werd dat die oude Churchill toch maar een taaie rakker is ,.En of", was het antwoord van iemand, die in het dagelijkse pro ductieproces van het Nederlandse edrijfsleven een behoorlijke plaats inneemt. „En of. maar hoe oud is die mijnheer Labour eigenlijk?" Grappig. Ach, als anecdote historisch! - best t- verteren, maar bewijst het niet tevens hoe veel, angstig veel er nog aan algemene ontwik keling gedaan moet worden? Welk een enorme hiaten zijn er blijk baar nog op te vullen door scho len, volksuniversiteiten, organisa ties die de algemene ontwikke- ing beogen, kranten Zeer zeker, ook door de kranten. Want zo'n opmerking over de eer Labour, die wij kunnen laten oor wat ZÜ is (een vergissing, een tekort aan kennis, een niei- egrijpen) staat niet op zichzelf. In het leven van elke dag zou honderden keren zulke ge- "allen kunnen ontdekken, als de ensen niet zo kundig waren hun tekorten aan kennis te verdonke- emanen. Er zijn veel meer hiaten dan openlijk blijkt, hiaten in ken- is e n in begrip. De kranten heb- en hier stellig een grote taak, zelfs een primaire. Dat wil niet zeggen dat de Ne derlandse dagbladen nu van ston de af aan alles uit hun kolommen «oeten weren, wat niet recht- treeks tot de opvoeding bijdraagt, (.Meneer de Redacteur, gooi die port toch uit de krant, dat werkt 'e vervlakking maar in de hand") ant hoe gezond levertraan ook ps, de mens wil óók chocolade en an brood alleen leeft hij even- Een krant, die haar laak wel iverstaat. is als de leraar, die zijn plicht niet ziet in het volpompen ijner discipelen met hoogv/aardig eestelijk voedsel, doch die weet at de moeilijkste zaken het ge- akkelijkst verorberd worden, als voor afwisseling en ontspanning vordt zorg gedragen. Edoch: de leraar k&n niet wer- fken, als de overheid hem onvol- oende betaalt of de school te duur gaat maken, b.v. door om zetbelasting te heffen op het schoolgeld. Terecht zou men het in Nederland absurd vinden, als de scholen omzetbelasting moesten betalen: vergaren van kennis is 'och niet iets wat door belasting oet worden belemmerd? De regering denkt daar anders ver: de kranten moeten het wel [doen, al zijn zij voor de nieuws- en kennisvergaring van geheel Ne- "erland broodnodig. Want zonder dagbladen, (radio, film weekbladen ten spijt), kèn «en eenvoudig niet. De cijfers /ijzen het uit: gemiddeld leest en in het Nederlandse gezin eer dan één dagblad. Maar wat voor de school geldt r. voor het brood (en nol a bene ok voor jam, thee en peulvruch- mitsgaders havermout, pe erkoeken en stroop) mag toch eker ook voor de dagbladen tel en. Het is een centenkwestie, 'ant het aandeel der dagbladen in het potje van de omzetbe lasting is niet meer dan een erde procent! Als wij de omzetbelasting óp agbladen niet kwijt raken (deze accijns op het verstand" zoals het n 1869 genoemd werd, teen het ermaledijde dagbladzegel werd fgeschaft) rangschikken wij Ne erland tot de achterlijkste lan en in de tweede helft dezer twin- gste eeuw. Want nergens wordt in de beschaafde wereld tol gehe- en om beter ingelicht te worden, om meer kennis te vergaren. PSEUDO VOGELPEST Reeds 27 bedrijven besmet DEN HAAG Sinds 7 Maart, de tum waarop voor het eerst de eudo.vogelpest in Nederland werd econstateerd, zijn thans 27 bedrij en besmet verklaard. Drie en twin tig hiervan liggen in Noord-Bra bant, twee in Limburg, één in iZecuwsch-Vlaanderen en één in Noord-Holland. In totaal werden 1326 kippen door de ziekte aange tast. De dieren worden, na gedood te zijn, verbrand, waarvoor de re- gering een vergoeding uitkeert, f Deert] je Wielema vestigt nieuw wereldrecord BRUSSEL. De Belgische premier. Gaston Eyskens. is gisteren uit Brussel naar Zwitserland, waar koning Leopold verbluft, vertrokken om het resultaat \an de volksraadpleging over de terugkeer van de koning te bespreken. Tevoren had Eyskens een bijeenkomst gehad met zijn kabinet en een gesprek gevoerd met prins-regent Karei. In ge woonlijk welingelichte kringen wordt gezegd, dat alle ministers het er over eens waren, dat de premier onmiddellijk een bezoek aan de koning moest brengen om „de periode van onzekerheid, welke nationale vrede ei» economie in gevaar kon brengen, te verkorten." In kringen, die in nauw contact staan met de Christelijke Volkspartij (katholieken) voor spelde men een regeringscrisis en eventuele „spoed verkiezingen". Offi cieel hebben de liberalen, die een minderheidspositie in de regering in nemen, verklaard, de reactie van de koning af te willen wachten, alvo rens hun houding te bepalen. Een van de leiders van de partij heeft er echter geen twijfel aan laten be staan. dat de liberalen op het aftre den van de koning zullen blijven staan, nu deze niet de meerderheid in alle drie delen van het land (Vlaanderen. Wallonië en Brussel) behaald heeft. Zodra de reactie van de koning bekend is w aarschijn- lijk nog deze week zal het parle ment bijeenkomen- Onheilspellende rust Eveneens gisteren zijn prinses Josephine Charlotte en professor Pjrenne. secretaris van de koning, naar Pregny teruggekeerd. In hun gezelschap bevond zich Frans Lee mans. een speciale afgezant van minister van Zeeland. Volgens sommige waarnemers zou dit wij zen op meningsverschillen tussen de rechtervleugel van de C.V.P., waartoe Van Zeeland behoort, en de meer gematigd partijleden, tot wie men premier Eyskens mag re kenen. De rechtsen zouden de ko ning onmiddellijk terug wensen, terwijl de gematigden op.grond van het resultaat van de volks raadpleging een veel voorzichtiger koers zouden willen varen. De Socialistische Partij heeft gisteren medegedeeld, dat „koning Leopold niet meer in staat is. het Belgische volk te verenigen". De partij verklaart achter, dat zij be reid is te onderhandelen over elke andere oplossing voor de konings kwestie dan de terugkeer van de koning, ten einde een nationale vrede tot stand te brengen. „Gemeenschappelijke actiecomi- té's". opgericht door de partij en door het onder socialistische leiding staande algemene vakverbond, zijn opgeroepen, hun campagne tegen de terugkeer van de koning niet te laten verslappen. In een communiqué van het be stuur van de Christelijke Volks partij wordt verklaard, dat de volksraadpleging heeft bewezen, dat de meerderheid van het land de terugkeer van de koning wenst. De partij dringt er bij de katho lieke ministers en de katholieke parlementsfractie op aan, zonder verwijl de noodzakelijke besluiten te nemen tot het bijeenroepen van een gemeenschappelijke zitting van beide Kamers, welke de in trekking moeten bespreken van de wet. waardoor de koning in voor lopige ballingschap wordt gehou den. Inmiddels hangt er een onheil spellende rust over het land, die door een functionaris van de poli tie beschreven werd als een „refe rendum-kater." De menigte in trams, treinen, café's en fabrieken is ongewoon kalm. Over het resul taat van de volksraadpleging wordt nauwelijks gediscussieerd. Deze al gemene rust vormt een schrille te genstelling met de tonelen van de vorige week. „Het is me te rustig, ik voel onweer in de lucht", zo zeide eerder genoemde politie-func. tionaris. Politie en troepen blijven zich paraat houden. NW eist redelijke aardappelprijzen AMSTERDAM Het verbonds- bestuur van het N.V.V. heeft het volgende telegram gezonden aan de minister van Landbouw. Visserij en Voedselvoorziening: „Vestigen de aandacht van Uwe Excellentie op aanhoudende stijging van de prjjzen van consumptie-aardappelen, welke in verband met de ontwikkeling van de kosten van levensonderhoud tot grote moeilijkheden In arbeidersge zinnen aanleiding geven. Verzoeken derhalve onmiddellijk in te grijpen en tot vaststelling van redelijke maxlmum-prjjzen over te gaan." Niet iedereen houdt van rijst, laat staan van iedere-dag-rijst. Daarom maar daarom niet al leen! is de Ne derlandse soldaat blij als hij de bo-' dem van het repa triëringsschip on der zijn voeten voelt. Het werke loos wachten in de evacuatiecentra valt niet mee en ook daarom is het goed. dat 't quan tum der repatrian ten steeds hoger wordt opgevoerd. Het is toch al jammer, dat de ontruimingster mijn met 3 maan den verlengd moest worden. DJAKARTA. Wegens technische moeilijkheden heeft Nederland de termijn voor de algehele terugtrekking van zijn troepen uit Indonesië met drie maanden moeten verlengen. Oorspronkelijk was vastgesteld, dat de evacuatie zes maanden na de overdracht van de souvereiniteit, dus eind Juni, zou zijn voltooid. Het zal echter eind September worden, voor men zover is. Een en ander is in Djakarta medegedeeld door de Nederl. staatssecretaris van Oorlog, mr Fockema Andreae. Mr Fockema Andreae wees er op. dat gebrek aan scheepsruimte de enige reden vormt voor het uitstel. De troepen worden zo snel als maar enigszins mogelijk is teruggetrokken. Sedert de souvereiniteitsoverdracht zijn reeds 20000 man dus ongeveer 10000 man per maand, naar Nederland teruggekeerd. Op het ogenblik wachten nog 70.000 man in totaal op verscheping. Maandag mochten de gewone stervelingen, die geen toegang heb ben tot de zorgvuldig bewaakte sa lons van de Parijse mode-ontwer pers, eindelijk zien wat de mode 1950 ons brengen zal. Balenciaga lanceert een nieuw zwaluwstaart- silhouet, waarvan de mantel achter de volle lengte heeft, maar van vo ren amper tot de taile reikt. Het gerucht dat de hoeden weer groter worden vindt in dit plaatje zijn be vestiging. (Van onze correspondent) Maandagavond klokslag 8 uur ondernam Geertje Wielema, de 15-jarige Robbenzwemster, in de overdekte zweminrichting aan de Kapelstraat haar poging om het wereldrecord 100 yards rugslag te verbeteren en zU slaagde daarin. Met een halve seconde verbeterde zy het sinds 1939 op naam van Cor Kint staande wereldrecord van 1 minuut 5.1 seconde en bracht dit op 1 min. 4.6 sec. De starter was Geertje Wielema's trainer Jan Stender. Natuurlijk was er verder de voor Hilversum al normaal geworden entourage bij zo'n wereldrecordpoging. Filmca mera's van Polygoon de repor tagewagen van de wereldomroep, persfotografen, journalisten en een uitverkocht zwembad, dat Geertje luid en geestdriftig aanmoedigde, toen zii soepel en krachtig door het water gleed. Opvallend rustig, een strakke rechte koers houdend. Baantjes trekkende als kaarsrechte lijnen. Driemaal zwom zii de 25 meter baan om tenslotte na de laat ste zestien meter met een harde zelfverzekerde klap tegen een spe ciaal neergelaten finishbord haar poging bekroonde. Bloemen, om helzingen van ouders en vriendin netjes. felicitaties van en voor Jan Stender en nog eens bloemen van Josje Velthuyzen. het 2-jarig doch tertje van de Robber-voorzitter enz. Daarna nog een baantje voor de film. even poseren, even demon streren. maar dan toch naar huis. huiswerk maken..... i 1 r~: De staatssecretaris vestigde er de aandacht van de Indonesiërs op. dat Nederland in de komende twee maanden zelfs Amerikaanse troc- pentransportschqpen zal gebruiken om de repatriëring der Nederlandse militairen te bespoedigen. Terwijl de evacuatie voortgaat, zal een deel van de nog in Indonesië zjjnde troepen dienst doen als mili taire missie bjj de "nieuwe regering van de R.I.S., aldus deelde mr Fockema Andreae nog mede. Hjj voegde eraan toe. dat in verband met de gewijzigde omstandigheden het vraagstuk van een permanente toekomstige militaire missie, zoals overeengekomen ln het Unie-ver drag, eerst later zal worden bespro ken. „Ons motto is steeds geweest: overdrijf niet." Met betrekking tot het onder zoek in de kwestie-Westerling zei mr. Fockema Andreae van mening te zjjn, dat de Nederlanders'en Indo nesiërs gezamenhjk tot de kern van de zaak moeten doordringen, ten einde vast tc stellen, wat er ge beurd is en wat er eventueel nog kan gebeuren Hg verklaarde, dat volledige details omtrent de vlucht van Westerling naar de regering in Den Haag zyn opgezonden, en dat de kwestie nog steeds in onderzoek is. Er zijn geen Nederlandse mili tairen gearresteerd, zei hij. Men arresteert alleen mensen als men vreest, dat zij zullen vluchten. In dit geval zijn we daar niet bang voor. In een sloep vier doden aangetroffen TERSCHELLING. Het ongeveer 3700 ton metende, onder Tanamese vlag varende motorschip Cygnet is Maandagavond omstreeks 11 uur een halve mijl ten Oosten van het lichtschip Tcrschelllngerbank huiten de geveegde route op een mijn gelopen De motorreddingboot Brandarls be reikte hedenmorgen 5 uur de Cygnet en nam 1G van de 29 opvarenden aan boord; 8 man bleven toen nog aan boord van de Panamees, 5 anderen voeren ergens in een sloep Vier hunner zijn door de Holland dood aangetroffen, een leefde nog. Om 10 voor 7 verliet een Mit chell het vliegveld Valkenburg om bij de reddings- en opsporings werkzaamheden te helpen, boven dien koos de Abraham Fock van Ameland zee. Tengevolge van de explosie was de radio van de Gygnct onklaar geworden, zodat de SOS-semen per Morselamp moesten worden gege ven. Hedenmorgen maakten de Hol land en de Stortemelk aan de Cyg net vast. om te zien of het diep liggende schip de geul ten noor den van Vlieland zou kunnen be reiken. Inmiddels had luitenant Klap LONDEN. De Labourrogering is er voor de tweede maal in geslaagd een conservatief offensief, op een van haar zwakste punten: de kwestie van de woningbouw, ondernomen, af te slaan. Dc conservatieven hadden deze aanval gegoten in de vorm van een amendement op de Troonrede, waarin betreurd werd, dat dc kwestie van de woningnood niet aangeroerd Is. De regering verbond aan het amendement de vertrouwenskwestie. Bü de stemming bleek, dat de regering de steun genoot van 314 afgevaardig den. waartegenover de oppositie niet meer dan 289 stemmen kon stellen. De liberalen stemden deze keer voor de regering. Evenals tijdens de Lagerhuiszitting vatieven hebben een amendement van de vorige week. toen de rege ring de vertrouwenskwestie had ge steld, hurkten of stonden ook nu de afgevaardigden in het Huis weer dicht opeen. Een Labourlid was van zijn bed in een ziekenhuis opge staan om te stemmen. Hij had zijn dokter en verpleegster medege bracht. De woningnood, welke sedert de oorlog fnuikend is. in het bijzonder ook voor het Engelse familieleven, heeft de Labourregering bij de laat ste algemene verkiezingen tiendui zenden stemmen gekost. Geen won der daarom, dat de conservatieven de regering juist op dit punt aan vielen. Walter Elliot, die voor de op positie het woord deed. verklaarde, dat de woningnood steeds nijpender wordt, ten gevolge van het steeds kleiner aantal woningen, dat jaar lijks gebouwd wordt. Hij weet dit aan de bemoeiingen van de regering en eiste meer particuliere woning bouw. Arthur Blenkinsop. parlementair secretaris van het ministerie van Ar beidszaken. antwoordde hierop, dat de regering wil voorkomen, dat ma terialen voor luxe-doeleinden ge bruikt worden en gaf te verstaan, dat de regering streeft naar de ver zekering van de bouw van wonin gen voor hen, die in de grootste nood verkeren. Lady Megan Lloyd George (libe raal). dochter van de voormalige Britse premier) zeide. dat het amen dement van de oppositie impliceerde, dat zij het woningbouwprogramma beter zou kunnen oplossen dan de Labour-regering „Ik kan dat geen ogenblik aannemen", zo verklaarde zij. Vandaag staat de regering voor een nieuwe krachtproef. De conser- ingediend op de aanvullende begro ting voor 19491950. De regering heeft weer de vertrouwenskwestie gesteld. Nee toch.Heus Slaatjes van bloemblaadjes! Goudsbloem-, rozen-, garde niaslaatjes met 'n tipje werke lijke wijn-azijn, Franse olijfolie, een snufje knoflooksap, zout, Lampongse peper, thijm, basili cum en dragon naar smaak: er i s niets lekkerders volgens Hollywood, waar men van geen boerenkool met worst weet. Agnesje Linklater op de Shet- landeilanden is niet meer. Zij heeft nooit een trein gezien, nooit een bus, nooit een film of een toneelstuk. Toch was zij een beschaafde vrouw en toch is zij 104 jaar geworden. Daar klopt iets met(?). Familie Connold, East Grin- stead, Surrey liet sofa repare ren, want 't ding ,zat zo hard". Meubelmaker vond er 'n blind- gangertje in, zo'n bommetje dat bij ontploffing geen huis heel laat. Thans fam. Connold „bang van bank, waar kinderen zo graag op- en afsprongen". Zuidslaven kiezen 26 Maart per rubberballetjes. Kiezers krijgen zo'n ding, moeten hun hand in alle bussen steken en na laatste bus balletje kwijt zijn. Bus met meeste balletjes wordt het. Aan iedere bus schijnt dus een naam. lijst of groep verbon den te zijn). met zijn Mitchell de sloep met vijf man gevonden; de Holland redde ze. 4 hunner bleken gestorven »e zijn; een stond te wuiven dit was de eerste stuurman van de Cygnet, een Griek, De Cygnet. 3726 ton groot en in 1911 te Dublin gebouwd, was 12 Maart uit Emden vertrokken met een lading vzer Het schijnt dat de Cygnet na het ongeluk nog even met een noodzen- der geseind heeft. Bij Jïadio-IJmui- den kwamen de seinen echter niet, in Willemsoord slechts heel zwak door. Bioscopen gesloten op avond van 4 Mei AMSTERDAM Evenals andere jaren zullen de bioscopen op de Na tionale Herdenkingsavond. Donder dag 1 Mei, in verband met de her denkingsplechtigheden, vanaf 18.00 uur gesloten zijn. In het zoeklicht Arrestatie in verband met zaak-Westerling DJAKARTA. De politie te Djakarta heeft de heer A Breek- land. die hoofd was van de immi gratiedienst tot aan de souvereini teitsoverdracht. in arrest gesteld in verband met de ontsnapping van Westerling naar Singapore. Echo in Moskou ENKELE weken geleden heeft Winston Churchill verklaard, dat hij. zo hij de leider van een Con servatieve regering mocht worden, bereid was tot een gesprek met Sta lin Toen Attlec zijn nieuwe regering vormde en zich duidelijk een 'egen- stander van Churchill's plan betoon de. scheen een gesprek „op het hoog ste niveau", zoals Churchill het had genoemd, niet meer aan de orde. De gedachte hieraan is thans echter op nieuw naar voren gekomen, met in Londen. Parijs of Washington, maar in Moskou. Malenkow .lid van het Politburo, heeft onlangs verklaard, dat de Sow- jetunie bereid is deel te nemen aan' „eerlijke bespre kingen over de we reldvrede". De Prawda heeft een beschouwing ge wijd a3n een open brief, die de Brit se communist Ivor Montague in de „Daily Worker" heeft gepubliceerd en die gericht was aan dc Ameri kaanse minister van buitenlandse zaken. Dean Acheson. Montague be- critiseerdc daarin Truman's weige ring Stalin ergens anders dan te Washington tc ontmoeten, zulks in verband met Stalins gezondheidstoe stand De Prawda voegde hieraan toe, dat de Sowjctrcgering Truman wel kom zou heten, indien hij naar Rus land zou komen of dat anders een bijeenkomst in Polen of Tsjeclf)slo- waklje zou kunnen worden gearran geerd. Het is duidelijk, dat een dergelijke uitlating van de Prawda méér bete kent. dan een suggestie van laten we zeggen de „Daily Mail" of de „Wash ington Post". De Prawda is de spreektrompet van het Russische re giem en er kan niet aan worden ge twijfeld. dat de waarnemers te Mos kou. die verklaren, dat Stalin een be spreking op het hoogste niveau zou verwelkomen, het bij het rechte eind hebben. Dat is verheugend. Niet om dat een dergelijk gesprek nu ook in derdaad spoedig tot stand zal komen, maar omdat het een Russische echo is op dc Anglo-Saksische politiek, waarop men. als wij ons niet vergis sen. in Washington heeft gewacht. LE PEUPLE (soc.): „De volks raadpleging heeft opgeleverd, wat men er van kon verwachten, name lijk in Vlaanderen een grote meer derheid voor de koning en in Wal lonië en Brussel een minderheid. Indien k'oning Leopold de behaalde meerderheid voldoende acht. zou hij voor de meerderheid der Walen en voor de inwoners van de Belgi sch hoofdstad bii terugkeer slechts de koning der Vlamingen kunnen zijn". DE STANDAARD (kath.): „Wij hopen dat onze koningsgezinde lei ders de moed en de vastberaden heid zullen hebben, die het land thans van hen verwacht." LA LIBRE BELGIQUE (kath.): „De vorst heeft een onbetwistbare meerderheid behaald en de tegen standers van de koning zullen niet meer kunnen beweren dat Leopold slechts de koning van de Katholieke volkspartij zou zijn." LE SOIR (partijloos): „De ko ning heeft een percentage behaald, dat noch een mislukking, noch een overwinning is. De uitslag betekent echter voor hem een morele voldoe ning." LE PEUPLE (Soc.): „Is 57,68 procent voldoend om koning der Belgen te zijn? Er is een slag toe gebracht aan de nationale eenheid." HET LAATSTE NIEUWS (Lib.): „De huidige regering moet aan het bewind blijven. Een kabinetsont binding zou slechts tot nieuwe moeilijkheden leiden. LE DRAPEAU ROUGE (Comm.): „Ook de volksraadpleging heeft geen oplossing gebracht. De arbei ders zullen niet abdiceren en het is niet in het parlement, dat men de Leopold isten naar rede kan laten luisteren." Toenemende ivind Weersverwachting tot Woens- dagavond: Over het algemeen veel be wolking met later plaatselijk enige regen. Zwakke tot mati ge en aan de kust later krach- tige wind tussen West en Zuid. Vannacht vriiwel nergens nachtvorst. Morgen overdag dezelfde temperaturen als van daag of iets hogere. 15 Maart Zon op h 56 onder 18.44 j laan op 6.20 onder 1500.

Historische kranten - Archief Eemland

Dagblad voor Amersfoort | 1950 | | pagina 1