DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Churchill pleit voor Duitslands opneming
in Westeuropese defensie België staat voor zeer
V
z=: zorgelijke uren
Klacht over Baarnse politie bij
minister ingediend
Mgr. De Liva
moet Praag
verlaten
Attlee: onverstandig en
on verantwoordelijk
r~
7
Amerika wil W.-Duitse werven
onbeperkt laten bouwen
r
Jaarbeursgedachte is
juist gebleken
Londen-Rome in ruim 2 uur
Ontslagkwestie Van der Heyden
verwekt nog altijd deining
10e Jaargang, no. 65
Vrijdag 17 Maart 1950
Opgericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamscbe Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p. w. of ƒ4.15 p. kw. Losse nummers 9 cent.
(Jitgave: N;V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER.
PRAAG. De Tsjechische rege
ring heeft Donderdag aan mgr Ot-
tavio de Liva, de enig overgebleven
vertegenwoordiger van het Vaticaan
in Tsjechoslowakije, bevel gegeven
om binnen drie dagen het land te
verlaten. Mgr. De Liva, secretaris
van de Pauselijke nuntiatuur in
Praag, wordt beschuldigd van in
menging in Tsjechische binnenland
se aangelegenheden.
Pokken-epidemie in
Oost-Java
SOERABAJA Soerabaja heb
ben zich in de afgelopen dagen
enkele gevallen van pokken voor
gedaan. Donderdagavond bedroeg
het aantal gevallen reeds 30 en er
worden nog steeds nieuwe geval
len gemeld. De besmetting is af
komstig van Madoera waar zich
reeds 900 gevallen hebben voor
gedaan.
Lou Bandy krijgt het
Mob. Oorlogskruis
Tijdens een liefdadigheidsfeest
van „Voormalig Verzet Nederland",
dat afgelopen nacht in gebouw
Palace te Rotterdam is gehouden,
heeft de heer A. S. M. van Schen-
del. voorzitter van het Provinciaal
Bestuur van de Nationale Federa
tieve Raad van Voormalig Verzet,
aan de heer Dieben. beter bekend
onder de naam Lou Bandy, het
Mobilisatie Oorlogskruis uitgereikt.
(Van onze correspondent)
LONDEN, 17 Maart. In het algemeen defensiedebat, dat
gisteren in het Lagerhuis werd gehouden, heeft ChurehiU om
een geheime zitting van het Huis gevraagd en in algemene
termen voor insehakeling van West-Duitsland in de West-euro-
pese defensie gepleit. Beide suggesties werden door Attlee la
ter in de avond ten enenmale van de hand gewezen. Om in een
defensiedebat plotseling met een dergelijk voorstel te komen
was wel een heel wonderlijke manier om de eenheid der demo
cratische naties en van West-Europa op te bouwen voor Attlee
en hij betitelde Churchill's te berde brengen van „dit netelige
en moeilüke probleem" als „uitermate onverantwoordelijk en
on\ erstandig".
De bitse, ia boze toon van Attlee's
antwoord hii beschuldigde Chur-
chill van het maken van ..goedkope
en hatelijke partiipolitieke opmer
kingen" en zei dat hii niet dacht
dat een geheime zitting momenteel
nut kon hebben behalve om ..dit
soort verkiezingssDeeches te vermij
den". was kennelijk veroorzaakt
doordat Churchill niet had kunnen
nalaten om bii het begin van ziin
rede een paar stekelige en insinu
erende opmerking over Attlee's re
cente benoemingen tot de Dosten
van ministers van Defensie en Oor
log (ministers Shinwell en Stra-
chey) te maken.
Churchill haalde
een aanhaling van
hem zelf uit Decem
ber 1948 aan. waar -
hij gezegd had, dat
het ministerie van
oorlog niet een vergaarbak voor
ministeriële mislukkingen diende
te zijn en vond, dat deze uitspraak
nog gold.
Onder het Atlantisch Pact had
Engeland heel wat militaire aange
legenheden met de Verenigde Sta
ten en andere mogendheden te re
gelen. Hii meende, dat dit soort
zaken niet verzameld zal worden
door Attlee's keus.
Het was echter niet alleen de
rancuneuze en bijwijle enghartige
partijleider, die met Churchill aan
het woord kwam Nadat hij zijn
stekeligheden had geloosd en bij
de wijdere aspecten van algemeen
defensie-belcid en strategie beland
de, werd het een rede in grote stijl,
waarin hij zijn door zo rijke erva
ring geschoolde blik liet dwalen
over de reële problemen der hui-
(Zie verder pag. 2 j
's Konings besluit plaatst parlement en
partijen voor moeilijke beslissingen
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Konlnk Leopold III heeft medegedeeld, dat hy zJch op
grond lan het resultaat der olksraadpleging ter beschikking houdt \an
het volk. Volgens hem zal het parlement de huidige crisis moeten op
lossen. Indien dit lichaam beslist, dat hy zyn prerogatieven niet dient
terug te krygen, zal hy zich terugtrekken. Indien hpt daarentegen hem
zyn prerogatieven teruggeeft, eist, volgens de koning, het beginsel der
parlementaire meerderheid, dat ledereen zich hlerby neerlegt.
Vandaag is een kabinetsraad ge- reglmatigc wegn te bewandlen en
Compleet met
kanarie
Koningin Frcderika van Grieken
land in een helicoptère aan boord
van de Amerikaanse zware krui
ser Newport News", tijdens een
bezoek dat zij en koning Paul
aan dit schip brachten, toen een
Amerikaans smaldeel gedurende
vier dagen in de Griekse wateren
vertoefde.
I houden, waar moest worden beslo-
j ten of de regering zich met 's ko-
j nmgs opvatting kan verenigen.
De koning zegt, dat het resultaat
der volksraadpleging hem heeft
I doen constateren, dat het Belgische
volk met een onbetwistbare meer
derheid zijn wil te kennen heeft
gegeven hem het uitoefenen van de
i prerogatieven te zien hervatten; hij
merkt op, dat de door hem afge
legde eed hem voorschrijft de ver
plichtingen na te komen, die hij
ten opzichte van het Belgische volk
op zich heeft genomen.
De koning wijst er op, dat zich
zekere moeilijkheden van politieke
aard kunnen voordoen, die echter
buiten zijn verantwoordelijkheid
liggen. Volgens hem moet het par
lement zonder uitstel een oplossing
geven aan de huidige crisis. Bij de
beslissing van het parlement zal
hij zich neerleggen. „Mocht het
parlement hem zijn prerogatieven
wederom verlenen, zal het begin
sel der parlementaire meerderheid
eisen, dat iedereen zich daarvoor
buigt, ter wille van de hogere be
langen van het land".
Leopold III heeft de gematigde
katholieken de kans Roboden om
de beslissing aan het parlement
over te laten. Maar ook de extre
me Leopolddistcn krijgen nu de
kans om de katholieke partij aan
haar verkiezingsbeloften, namelijk
de koning terug te brengen in het
land. vast te nagelen en het stem
men van hun parlementariërs voor
een troonsafstand bijna onmogelijk
te maken.
In een verenigde zitting van de
beide Kamers hebben de katholie
ken met 196 van de 387 stemmen
de absolute meerderheid. Met de
stemmen van enkele koningsgezin
de liberalen zou de terugkeer van
de koning op de troon gemakkelijk
kunnen worden verzekerd, maar
als de liberale partij daarna niet
aan een regering wenst mee te wcr.
ken. beginnen daarmee pas de
moeilijkheden, want de katholieken
alleen hebben in de Kamer niet
de absolute meerderheid.
Wat de liberalen zullen doen
wordt vandaag besloten.
Het soccialistisch partijbestuur
heeft laten weten, dat het de be
slissing van de koning, in hoge
mate in striid acht met de belan
gen van het land.
Zo staat dus Beelie voor een
hoogst zorgelijke toekomst.
- A
A t
Een levende kanarie in een
kooi boven op het hoofd van een
schone vroutv, dat is het nicuu)-
ste snufje van de Parijse hoe-
denontwerper Tristan Maurice,
dat oucripens herinneringen
wekt aan de tijd, dat de dames
hele fregatten in hun haar
plachten te dragen. De vogel is
een Bengali. De mannequin de
monstreerde dit ontwerp op het
„Beauty and the Bcast"-con-
cours in een Parijs hotel.
Havenstaking in Frankrijk
PARIJS. Zeelieden, lid van de
communistische C.G.T. te Le Havre,
hebben met overweldigende meer
derheid besloten te gaan staken in
dien de reders niet tegemoet komen
aan hun eisen voor hogere lonen
Elders in Frankrijk is het rustig
aan het stakingsfront. De arbeiders
der gas- en eiectriciteitsbedrijven,
sommige bakkers, straatvegers, as
surantie-bedienden en gemeentebe
ambten staken nog en er is nog
geen kans op een onmiddellijke bij-
legging van hun geschil.
IRffiX LU'JJWi IP tSC ÜD JCnBTÜL' IC CTrlin 3T CRiL'JïtnJITiS 13STiIB
FINLAND
Impasse
TV/T EER dan drie weken reeds
J-VJ- heerst in Finland een kabi
netscrisis en op het ogenblik ziet
het er nog niet naar uit, dat deze
snel tot oplossing zal worden ge
bracht. De pogingen van formateur
Kekkonen, de leider van de boe
renpartij, schijnen voorshands
schipbreuk te hebben geleden, om
dat de sociaal-democraten niet be
reid bleken mede te werken aan
de vorming van een regering op
„een zo breed mogelijke parlemen
taire basis", zoals president Paasi
kivi uitdrukkelijk had verzocht.
Deze weigering spruit daaruit
voort, dat de socialisten deelneming
aan een kabinet, waarin ook com
munistische ministers zitting heb-
ben nadrukkelijk
van de hand wij-
Hl het I zen, terwijl juist
aoeklicht I door Paasikivi
J de opdracht was
verstrekt ook de
communisten voor zijn ministerie
aan te zoeken.
Op het eerste- gezicht mag het
vreemd lijken, dat Paasikivi, die
nog maar heel kort geleden, tijdens
de presidentsverkiezingen, het
mikpunt van de communistische
aanvallen is geweest, thans een
verzoenende houding aanneemt en
hun de vriendschapshand toesteekt.
De redenen, die hem daartoe heb
ben bewogen liggen echter voor de
hand. Het zijn overwegingen van
buitenlandse politieke aard. In de
algelopen twee jaar zijn de com
munisten uit de Finse regering ge
weerd. Dit heeft voortdurende cri-
tiek van Moskou op Helsinki tot
gevolg gehad. Men hoopt, dat de
communisten, die nimmer de'rege
ring in gevaar hebben kunnen
brengen, hun vijandige houding
jegens de regering zullen opgeven,
wanneer zij in de regering verte
genwoordigd zijn. Men hoopt ook
op betere betrekkingen met Mos
kou. De communisten hebben zich
reeds tot deelneming bereid ver
klaard. Maar voorlopig verkeert
men nog in een impasse.
„Bouw van groter en sneller schepen helpt
werkloosheid bestrijden
De Duitsers kunnen voor 30 millioen dollar schepen per jaar ver
kopen, indien de huidige geallieerde beperkingen gewijzigd worden,
aldus de toelichting. Zij wijst er op, dat 25 a 30 duizend werklozen op
de Duitse scheepswei-veri werk zouden kunnen vinden door buitenland
se opdrachten. In December en Januari hebben West-Duitse scheeps
werven buitenlandse opdrachten tot een totaal van 40 millioen dollar
van de hand moeten wijzen in verband met de geallieerde beperkingen.
Deze opdrachten waren afkomstig uit Noorwegen. Frankrijk en ver
scheidene andere landen. De huidige bouwcapaciteit van de West-Duitse
werven worden geschat op 200.000 ton, maar dit zou binnen anderhalf
jaar kunnen worden opgedreven tot 300.000 ton.
Niemand wil de schepen, die Duitsland thans mag bouwen, het on
economische type van 7200 ton en 12 knopen.
Het Amerikaanse plan beoogt de werkloosheid te bestrijden en de
West-Duitse economische activiteit te vergroten,
maar het stuit nu reeds op krachtig verzet bij de
Britten en de Fransen. Ook zijn de Amerikaanse
scheepvaartbelangen het niet eens met het poli
tieke voordeel dat achter bovengenoemde plan
nen van Washington opduikt.
De Commandant Charcot", aan
boord waarvan zich te Brest de
Franse zuidpoolexpeditie in
scheepte, heeft zijn bestemming
bereikt. Het schip ligt gemeerd
aan een ijsveld voor Kaap Disco
very in Adelie-land. Elf leden
van de expeditie zullen hier meer
dan een jaar verblijven om we
tenschappelijke waarnemingen te
verrichten.
Ook Djakarta bij
Republik-Djokja
DJAKARTA. President Sukar
no heeft Donderdag het besluit ge
tekend tot opheffing van het fede
rale district Djakarta en Ommelan
den. Dit gebied behoorde constitu
tioneel tot de negara Pasundan. Nu
deze negara zich heeft aangesloten
bij de Republiek Indonesia, komt het
federale district met ingang van
Donderdag te ressorteren onder het j
bestuur der Republiek Indonesia als
een onderdeel van de provincie West
Java.
Het grondgebied van de gemeente
Djakarta behoort dan tot de Repu
bliek Indonesia, doch het bestuur
wordt gevoerd door de R.I.S.
Vestigingsverbod slagers
verdwijnt vermoedelijk
(Eigen bericht)
Zowel in officiële als in vakkringen onderzoekt
men de mogelijkheid het vestigingsverbod voor
slagersbedrijven op te heffen. In leidende slagers
kringen verwacht men niet, dat dit -vele nieuwe
slagerszaken tot gevolg zal hebben i
daar de kosten voor inrichting
thans zeer hoog ziin. Ook de vesti- j
gingswet kleinbedrijf (die de ere-
dietwaardigheid. vakbekwaamheid
e.d. regelt), zal wel als een natuur
lijke rem werken.
Zij, die in 1916 hier te lande het Jaarbeursinstituut ln het leven rie
pen, gingen uit van de gedachte dat het voor het zakenleven van het
grootste belang moet worden geacht om door persoonlijk contact met
afnemers en leveranciers en door het van nabij
gadeslaan van de prestaties der concurrentie nieuwe
relaties te kunnen aankweken, oude relaties te kun
nen verstevigen en nieuwe ideeën te kunnen opdoen.
De ontwikkeling die de Utrechtse Jaarbeurs sinds
dien te zien heeft gegeven, heeft bewezen hoe juist
deze gedachte was. Aanvankelijk in het bijzonder
gericht op het met elkaar in contact brengen van
Nederlandse zakenlieden is, vooral in de laatste
jaren, aan dit streven uitbreiding gegeven door de
Jaarbeurs tot een internationale manifestatie te ma
ken en aldus ook de Nederlandse zakenman af
nemer, leverancier of concurrent met zijn buiten
landse collega in contact te brengen.
Deze laatste ontwikkeling sluit wel zeer gelukkig
aan bij de steeds toenemende internationale samen
werking op economisch gebied, zoals deze bijvoor
beeld in de Benelux en in het streven naar Europese
economische eenheid tot uitdrukking komt. De te
verwachten opneming van de Nederlandse economie
in een groter geheel, stelt ieder Nederlands bedrijf
voor de taak zich tijdig te oriënteren over de plaats,
die het straks in dat grotere geheel zal moeten in
nemen en over, de wijze, waarop het zich deze plaats
kan veroveren. Bij de vervulling van deze taak zal
het Nederlandse bedrijfsleven in belangrijke mate
profijt kunnen trekken van de mogelijkheden tot
contacfneming met buitenlanders, die de internatip-
nale Jaarbeurs te Utrecht thans biedt.
Vervult dus de Jaarbeurs op het gebied der eco
nomische samenwerking een belangrijke rol, niet
minder van betekenis is haar rol op dat andere
rröf. dr. J. R. M.
van den Brink,
minister van
Economische
Zaken, schreef
voor ons dit ar
tikel ter gelegen
heid van de 54e
Jaarbeurs, die
Dinsdag wordt
geopend.
actuele terrein; dat der bevordering van onze ex
port. Door de buitenlanders in steeds groter getale
naar Utrecht te trekken, waar zij zich op eenvou
dige wijze een oofdeel kunnen vormen van het tech
nische kunnen van ons Nederlandse bedrijfsleven,
levert ook de Nederlandse Jaarbeurs haar gewaar
deerde bijdrage in de strijd voor de vergroting van
onze uitvoer, d.i. de grondslag voor de economische
toekomst van ons land.
Robertson
treedt af
BONN De Britse
Hoge Commissaris
generaal Sir Brian
Robertson zal Duits
land in Juni verlaten
om opperbevelhebber
te worden in het
Midden-Oosten.
Bommenwerpers
te koop
DEN HAAG Op
Woensdag 22 Maart
zal de Inspecteur der
domeinen te Den
Haag bij inschrijving
verkopen 7 „Mit
chell" bommenwer
pers, afkomstig van
de Marincluchtvaart.
dienst. Deze vliegtui
gen staan op het ma
rine vliegkamp „Val
kenburg" (Z.H.). Zij
zijn bestemd voor de
sloop.
SAIGON Vlieg
tuigen van het Ame
rikaanse vliegdek-
schip „Boxer" heb
ben gisteren boven
de kust van Indo-
China gevlogen om
de kracht der Ame
rikaanse luchtstrijd
krachten en de steun
aan de nieuwe staat
Vietnam te demon
streren.
Hoewel de meningen over ophef
fing nog al verdeeld ziin. beseft
men in slagerskringen wel. dat het
vestigingsverbod niet voor altijd
kan gelden, ook jonge slagers moe
ten een kans hebben zelf een zaak
op te bouwen.
Gezien het toenemende streven
naar vrijheid in de handel, ver
wacht men. dat het vestigingsver
bod over enige tiid zal verdwijnen.
De De-Havilland Comet, het eer- Ciampino aanwezig toen de machi-
ste passagiersvliegtuig ter wereld, ne daar na zijn tocht van 1530 km.
dat door straalmotoren wordt om 12 20 uur landde. De beman-
voortbewogen, is gisteren in twee ning bestond in totaal uit zes kop-
uur en vijf minuten van Londen pen. Gisteravond is het vliegtuig
naar Rome gevlogen cn heeft daar- weer naar Londen teruggekeerd,
mee een record gevestigd. Tot dus- De terugreis duurde 2 uur en 10
ver werd de snelste vlucht tussen minuten,
de Britse en de Italiaanse hoofdstad
volbracht door een Engels jacht
vliegtuig. een Hawker Fury, die
het traject in Mei van het vorige
jaar in iets meer dan twee en een
half uur aflegde.
Opgewekt en tevreden stapte
John Cunningham, de piloot, in
Rome uit zijn toestel. „Ik had ge
hoopt de vlucht in twee uur en
twee minuten te kunnen maken,"
zei hij laconiek, „maar ik had te
genwind en daarom duurde het
drie minuten langër."
Maandenlang is men al bezig met
het invliegen van de De-Havilland
Cornet. De vlucht die thans werd
ondernomen was een proef om
brandstofverbruik en snelheid te
controleren. Meer dan vijfhonderd
toeschouwers, onder wie de Britse
ambassadeur Sir Victor Mallet en
hoge Italiaanse militaire en civiele
autoriteiten, waren op het vliegveld
Militair vliegtuig te
Belawan verongelukt
MEDAN. Een „Mustang" van I
de militaire luchtvaart is door on- i
bekende oorzaak in de haven van
Belawan neergestort. De bestuur-
der werd gedood. Het ongeluk ge
schiedde, toen, bij wijze van af
scheidsgroet, twee Mustangs ron
dom het s.s. „Plancius" -van de
K.P.M. vlogen toen dit schip de
haven verliet. Het stoffelijk over
schot. van de vlieger is nog niet
gevonden.
Relaties met Australië op
hoger niveau
(Eigen bericht)
DEN HAAG Officieel wordt
ons medegedeeld, dat ingevolge een
juist gesloten overeenkomst tussen
Nederland en Australië de weder
zijdse gezantschappen tot ambassa
des zullen worden verheven.
De eerste Nederlandse ambassa
deur in Australië zal binnenkort
worden bekend gemaakt. Australië
is het negende land waarmede Ne
derland ambassadeurs uitwisselt.
(Van een onzer redacteuren)
BAARN. Bjj de minister van Binnenlandse Zaken Is een klacht inge
diend over het optreden van de politie te Baarn. Dit is geschied door een
inwoonster dezer gemeente, aan wie in verband met de ontslagkwcstic
van inspecteur J van der Heyden door de politie vragen zyn gesteld, die
zU van onbehooriyke, Ja zelfs beledigende aard acht. Dc bewuste dame en
enige andere ingezetenen van Baarn ztfn verhoord, nadat het Ambtenaren
gerecht het ontslag van de heer Van der Heyden nietig had verklaard
Naar men weet heeft de burgemeester van Baarn. mr F. J. van Becck
Calkoen. zich niet bü deze uitspraak neergelegd doch is hij in hoger beroep
gegaan by de Centrale Raad. Zjj die verhoord zijn hebben de indruk, dal
men nieuwe getuigenverklaringen tegen de ontslagen inspecteur verzame
len wil, omdat men hem liefst in een zo kwaad mogeiyk daglicht stellen
wil wanneer deze zaak voor de tweede maal door dc administratieve
rechter wordt behandeld.
Over het indienen van deze
klacht kan men zich slechts ver
heugen. Hierdoor toch is de moge
lijkheid geopend, dat men zich van
hogerhand gaat bezig houden met
de toestanden in het Baarnse poli
tiecorps, waarin nog altijd een ze
kere onrust heerst, die weinig be
vorderlijk is voor het aanzien van
deze landelijke gemeente, die te
vens de koninklijke residentie is.
Mogelijk kan, als gevolg daarvan
ook een antwoord worden gegeven
op de vele vragen, die ook na de
behandeling van de zaak Van der
Heyden door het Ambtenarenge
recht nog open zijn gebleven.
De vraag bijvoorbeeld of men op
grond van de nietigverklaring van
het ontslag niet mag concluderen,
dat het onderzoek van de Rijks
recherche naar de gedragingen van
de vroegere corpscommandant,
hoofdinspecteur C. J. Dragt en de
toestanden in het Baarnse corps
niet grotendeels bevestigde, wat in
specteur Van der Heyden daarom
trent ter kennis van de procureur-
generaal gebracht heeft. De vraag
bijvoorbeeld of het over dit onder
zoek uitgebrachte rapport niet ter
kennis van de burgemeester van
Baarn is gebracht en zo ja, waarom
deze dan zijn ambtgenoot te Zutfen
er niet over inlichtte, toen de heer
Dragt naar de post van commissaris
van politie aldaar solliciteerde. De
vraag onder meer, waarom men
r.ict eerder met krachtige hand in
het politiecorps van Baarn heeft in
gegrepen en of dit misschien ge
schied is om zo weinig mogelijk op
zien te baren, zonder te bedenken,
dat zachte heelmeesters stinkende
wonden maken.
(Zie verder pag. 5j
Prins Bernhard
Zondag terug
DEN HAAG. Prins Bernhard
zal naar alle waarschUniykheid
Zondagochtend om 8 uur op Schip
hol van zijn buitenlandse reis in het
vaderland terugkeren.
S
Aanhoudend zacht
l Weersverwachting geldig van
Vrijdagavond tot Zaterdag- 4
avond:
Half tot zwaar bewolkt met
g enkele buien. Matige tot j
- krachtige en langs de Wadden-
- kust af en toe harde Zuid-
5 Westelijke wind. Vrij zacht.
g 18 Maart Zon op 6.49 onder 18 49
- Maar. op 6 56 onder 18.48 n.m A
J