DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Grootscheepse uitbreiding van de
Nederlandse staalindustrie
Broze Belgische eenheid
staat op breken
Dr Adenauer stelt een
Frans-Duits e unie voor
Vraagstuk der geseling
houdt Engeland bezig
Franse arbeiders krijgen
loonsverhoging
Wapenstroom
gaat vloeien
Rijk steekt f 122 millioen in een project
van f 188 millioen
10e Jaargang, no. 69
Woensdag 22 Maart 1950
Opgericht door de Stichting „Het Parool Giro 510330. Redactie eo Administratie: Snouckaertlaan 7, Amersfoort.
Bank: Rotterdamscl-e Bank Postbus 9 - Abonnements- IJifcrave' N V De Nieuwe Pert Telefoon redactie 3291. - Telefoon administratie 6235.
prijs 32 cent p. w. ol 4.15 p. kw. Losse nummers 9 cent. UllBa\e. il.V. IJe iMeUWe rerS Hoofdredacteur T). DE BOORDER.
Nederlandse marine
krijgt twee
fregatten
WASHINGTON. Twee Ameri-
kaanse fregatten zullen in het ka
der van het programma voor het
verlenen van Amerikaanse r laire
hulp aan de statcn-ondertckenarcn
van het Atlantische Pact aan Neder
land worden overdragen, aldus is
Dinsdag officieel in Washington be
kend gemaakt. Veertig officieren cn
manschappen van de Nederlandse
marine zijn van ochtend per KLM-
vliegtuig in New York aangekomen.
Zü zullen met de bijzonderheden
van de over te dragen fre-atten
worden bekend gemaakt.
■De oorlogsbodems, de „Burrows"
en de ..Rinehart". worden thans op
de Amerikaanse marine-werven te
Boston nagezien. Het zijn de eerste
Amerikaanse oorlogsschepen, die,
in het kader van de Amerikaanse
militaire hulpverlening, aan een
buitenlandse regering worden over
gedragen. In totaal zullen twaalf
Amerikaanse fregatten aan andere
regeringen worden overgedragen.
|5 Vijf officieren en manschappen
van de toekomstige Nederlandse be
manningen van de beide Ameri
kaanse fregatten zijn reeds in de af
gelopen week te Boston aangeko
men. Op beide schepen zullen in to
taal 160 opvarenden dienst doen.
|j£ Men verwacht, dat de „Burmv\s
en de „Rinehart" begin Mei aan de
Nederlandse regering zullen worden
overgedragen.
Van niet-officiële zijde in Was-
iwington is gisteren nog vernomen,
dat voor Nederland en België be-
~5temde Amerikaanse militaire uit-
Usting thans uit de wooem "~'ag-
plaatsen naar New York f*
pndere havens aan de Atlantische
Sust wordt vervoerd. Men ver
pacht, dat in de eerstvolgende twee
keken de verschepingen van New
York uit zullen beginnen.
De eerste verschepingen naar Ne-
ïerland en België betreffen wapens
|lie direct voor gebruik gereed zijn.
Er was geen tijd voor revisie van
Heze eerste zendingen wapens, zo-
Bat militaire uitrusting is uitge
kocht. welke zonder meer kon wor-
Ben verzonden en die afkomstig is
uit Amerikaanse surplus-voorraden
(Eigen bericht)
DEN HAAG. Het ligt in de bedoeling
de bestaande staalfabrieken van de hoog
ovens in Velsen uit te breiden en daarnaast
een nieuwe onderneming te stichten, welke
drie nieuwe walserijen en een blikfabriek zal
omvatten. In totaal is dit een project van
188 millioen, waarvan het Ryk 122 mil
lioen voor zijn rekening zal nemen volgens
een wetsontwerp dat zojuist bij de Staten-
Generaal is ingediend. In de noodzakelijke
kapitaalsuitbreiding van de hoogovens zal het
Ryk deelnemen voor 9 millioen. Voorts is het
bereid in de nieuwe onderneming 65 millioen
te steken. Bovendien kan nog 22 millioen
verstrekt worden tegen afgifte van winstbe
wijzen en tenslotte geeft het Rijk nog een
garantie van 26 millioen voor rente en af
lossing op geldleningen, welke de nieuwe on
derneming zal aangaan bij particulieren.
Werkgelegenheid
verruimd
Het door het wetsontwerp aan
orde gestelde project is de uit
werking van het in 1947 uitge
bracht rapport door de commissie
welke in 1945 door de regering is
ingesteld. De uitwerking door de
hoogovens geschiedde in nauwe
samenwerking met de regering.
De grote kapitaalinvesteringen,
welke deze uitbreiding op korte
termijn moeten mogelijk maken,
gaan de financiële vermogens van
de hoogovens te boven. Daarom zal
het rijk met deze f 122 millioen
bijspringen. De regering is van
mening, dat het nu internationaal
gezien, de beste tijd hiervoor is en
dat de daaraan verbonden risico's
moeten worden aanvaard.
De plannen der IJmuidense
staalfabrieken passen precies in de
industrialisatie-politiek der rege
ring. De grondstoffenbasis van de
metaalverwerkende industrie en
de scheepsbouw wordt ermee ver
breed en de werkgelegenheid in de
bedrijfstakken wordt aanzienliik
verruimd. De betalingsbalans zal,
wanneer de nieuwe bedrijven een
maal op gang zijn, een gunstige in
vloed daarvan ondervinden. De
eigen zeehaven en geschikt bouw
terrein waarborgen, naast andere
voordelen, dat tegen de laagst mo
gelijke kosten zal kunnen worden
geproduceerd. Uit het oogpunt van
concurrentie is dit vanzelfsprekend
van het grootste belang.
Van het totaal-bedrag van f 188
millioen is 53 millioen bestemd
voor uitbreiding en 135 millioen
voor nieuwbouw. In beginsel is
men het reeds eens geworden over
de verdere financiering, waarbij
ook de herstelbank is betrokken.
De E.C.A. autoriteiten te Washing
ton hebben 23.5 millioen dollar
toegewezen voor de uitbreiding van
onze staalindustrie.
Tsjechische spionnen
bekennen volgens plan
PRAAG Zoals gebruikelijk
in volksdemocratieën, hebben de
hoofdbeklaagden in het proces dat
te Hodon wordt gevoerd. Maandag
avond hun schuld bekend: soionna-
ge verraad, enz.
Onder de beklaagden bevinden
zich twee vrouwen en een rooms-
katholiek geestelijke.
Twintig millioen
voor Oosterpolder
DEN HAAG. Bij de Tweede
Kamer is thans het de vorige
week door minister Spitzen aan
gekondigde wetsontwerp ingediend
waarbij gelden worden aange
vraagd voor de voortzetting van
de inpoldering der Zuiderzee,
waarbij begonnen zal worden met
de Oosterpolder Voor het eerste
deel van de dijkaanleg is dit een
bedrag van twintig millioen uit
de tegenwaarde in guldens van de
Marshall-dollars. Bij de behande
ling van dit wetsontwerp krijgt de
Volksvertegenwoordiging gele
genheid om zich uit te spreken
over het verder verloop der in
poldering.
Geen regering, stakingen, onrust en
geen oplossing in zicht
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Een land zonder regering, de politieke partijen in een
impasse, een nationale verzoening zo onwaarschijnlijk, dat informateur
Eyskens gisteren hiervoor reeds de uitdrukking „quadratuur van de
cirkel" bedacht, en een Wallonië geleidelijk aan in een siutatie, die de
opstand nadert en federalisten en separatisten in de kaart speelt, sta
kingsgolven, die millioenen arbeidsuren verloren doen gaan, bezorgd
heid in financiële kringen wegens het terugtrekken van buitenlandse
kapitalen, ziedaar dan de „oplossing" van dc koningskwestie, die de
[fameuse volksraadpleging heeft gebracht en die funester voor de broze
«Igische eenheid dreigt te worden dan enig feit uit het verleden.
Ex-premier Eyskens voelde gis
teravond kennelijk weinig grond
|onder de voeten, toen hij op zijn
gebruikelijke persconferentie niets
anders wist mede te delen dan dat
hii enige politieke personen had
^ontmoet, gesprekken had gehouden
|met een aantal niet met name ge
noemde buitenparlementaide figu-
gren. een onderhoud had gehad met
S de secretaris van de koning en zich
■verder nog geen mening had kun-
Het is geen gewoonte, dat een
koningin voor de pers knielt,
maar koningin Frederika deed
dit wel, toen zij bij wijze vaji
souvenir haar handtekening
plaatste op het gipsverband van
correspondent L. Moore van de
American Broadcasting Cy., die
zijn been brak toen het vlieg
tuig, waarmee een groep ver
slaggevers een trip door Europa
en het Nabije Oosten maakt, in
een remous raakte. Het gezel
schap journalisten werd tijdens
zijn bezoek aan Athene door de
Griekse vorstin in audiëntie
ontvangen.
nen vormen over wat de parlemen
taire fractie der liberalen juist
voordien had besloten.
Die liberale bueenkomst was dan
ook weinig hoopgevend voor die
katholieken, die meenden wel en
kele Vlaamse liberalen via minis
tersposten voor hun plannen te
kunnen lijmen. De liberale parle
mentariërs lieten weten, dat zii
geen andere oplossing van de crisis
kunnen goedkeuren dan op grond
van een nationale overeenstemming
en zij hadden er nog eens bezwe
rend op aangedrongen niets na te
laten wat tot een nationale ver
standhouding kan leiden. Ook een
der koningsgezinde liberalen, de
Vlaming Lahaye die de Leopoldis-
ten graag voor hun kabinetskarre
tje willen spannen, liet weten, dat
hij niet tegen de zin van zijn partij
in een regering wil treden en dat
evenmin een liberaal een uitslui
tend katholieke regering zal steu
nen.
Dan maar een nederlaag in de
Kamer riskeren met parlements-
ontbinding en nieuwe verkiezingen,
was in de wandelgangen van het
parlement het commentaar van ka
tholieken. die tegenover deze ver
stijving der liberalen stellen, dat
hun Dartii nu eenmaal niet meer
terug kan en koste wat het kost
Leopold in het land moet halen,
tenzii de koning zelf alsnog een
stap zou doen Dit vagelijk hopend
hebben de liberalen voorgesteld,
opnieuw een delegatie ter voorlich
ting naar Pregny te sturen, maar
Eyskens kon in verband hiermee
gisteren slechts zeggen, dat hijzelf
niet het plan had om te gaan.
Met betrekking tot de mogelijk
heden om op het parlementaire
plan een voorstel tot troonsopvol
ging van kroonprins Boudewiin te
doen. zei mii gisteren een vooraan
staand socialistisch Kamerlid:'
..Voor ons heeft het weinig zin in
deze richting stappen te doen. want
elke juridische formule stuit op de
wil af van één man. die eerst het
besluit tot abdicatie zal moeten ne
men."
Inmiddels klinken in Wallonië en
Brussel de stemmen van verzet te
gen Leopold's terugkeer steeds lui
der. De socialistische actiecomité's
van de Waalse gewesten hebben
besloten Vrijdag voor geheel Wallo
nië de algemene staking te procla
meren. terwijl er die dag tevens in
steden als Luik Bergen. Charleroi
en La Louvière anti-Leopoldisti-
sche betogingen worden gehouden.
Ook voor Brussel en omgeving is
voor Vriidag de algemene staking
afgekondigd. De socialistische par
lementsleden. die zich cisteren met
de stakende arbeiders solidair ver
klaarden hebben besloten aan de
manifestaties deel te nemen.
In Djakarta zal Zaterdagmiddag
de Unie-conferentie worden ge
opend. De Hoge Commissaris
van Indonesië in Nederland, de
heer Mohammed Roem, de mi
nisters Van Maarseveen en Lief-
tinck en de staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken, mr. N. S.
Blom, zijn hiervoor Dinsdag
avond per vliegtuig van Schiphol
naar Indonesië vertrokken. Van
Indonesische zijde zal ter con
ferentie het vraagstuk van Nieuw
Guinea ter tafel worden ge
bracht. De heer Roem verklaar-
voor zijn vertrek over het resul
taat der besprekingen optimisti
sche verwachtingen te hebben.
BONN. De West-Duitse kanselier, dr Adenauer, heeft op een pers
conferentie een unie tussen Duitsland en Frankrijk voorgesteld, ter ver
sterking van Europa tegen een mogelijke Sowjet-Russische aanval.
Hij achtte het niet waarschijnlijk
dat Amerika voor de bevrijding
van Europa zou vechten, indien dit
eenmaal door de Sowjet-Unie be
zet zou zijn. „De verleiding voor
Rusland om oorlog te maken is
daarom groter dan men algemeen
veronderstelt cn ik ben daarom
van oordeel, dat een oorlog, die
Europa in de handen der Sowjet-
Unie zou plaatsen, voor de Sow
jet-Unie de moeite waard zou
zijn," aldus Adenauer.
Als eerste stap voor een unie
tussen Frankrijk en Duitsland stel
de hij een economische unie voor.
Er dient een gemeenschappelijk
„Economisch Parlement" ingesteld
te worden, waarin gekozen leden
van de parlementen van beide
I landen zitting hebben. De twee
regeringen kunnen dan één lichaam
vormen voor de uitvoering der
economische besluiten. De be-
I voegdheden van beide lichamen
kunnen geleidelijk worden uitge
breid „om de landen stap voor stap
nader tot elkaar te brengen".
Amerikaanse toeristen
brengen steeds meer
dollars
WASHINGTON Uit gegevens,
verstrekt door het Amerikaanse mi
nisterie van handel, blijkt, dat Ame
rikaanse toeristen in Nederland in
1938 1.300 000 dollar hebben uitgege
ven. in 1948 4 millioen en in 1949
6 millioen.
De R.A.F. wordt
gemoderniseerd
LONDEN De Britse minister
voor de Luchtmacht, Henderson,
heeft in het Lagerhuis het debat
over de R.A.F.-begroting voor het
volgend jaar geopend. Er zal 223
millioen pond sterling worden uit
gegeven. dat is vijf en een half mil
lioen meer dan dit jaar.
(Van een onzer redac
teuren).
„Vliegtuigen te koop op
Valkenburg", was de ma
re die de laatste dagen
velen naar het Katwijkse
vliegveld van de marine
luchtvaartdienst voerde.
Maar het zijn geen vlieg
tuigen. die men nog eens
in dc lucht zal zien. Het
waren dan ook geen pi
loten. die gebruik maak
ten van de kijkdagen of
luchtvaartdirecteuren, die
hoopten „een goedkoop
kistje op de kop te tik
ken", die de zeven Mit
chells bekeken. Zeven
Mitchells met een eerbied
waardige staat van dienst,
die vandaag door de in
specteur van de domeinen
in veiling worden ge
bracht.
Neen, het waren slo
pers, die kwamen kijken
voor hoeveel waarde aan
aluminium en staal er nog wordt ter plaatse gesloopt,
aan de karkassen zat. Hun Het wordt verkocht als
knechten kropen over de oud metaal, tegen zoveel
dompen en de vleugels, gulden per kilo. En aan
onderzochten wat er nog ieder toestel zit ongeveer
in zat en wat men er mee
zou kunnen doen. Een
enkele bezoeker vroeg
elf ton metaal.
Het zijn Mitchells van
het 320ste squadron, die
VLIEGTUIGEN TE KOOP
EDS1Ü13EI1
langs zijn neus weg. of
de instrumenten er nog in
zaten. Dat was beslist niet
het geval, want de waar
devolle onderdelen heeft
men gebruikt voor andere
toestellen. En men zei er
meteen maar bij, dat de
mitrailleurs er ook niet
meer in zaten, noch ver
geten bommen. Wat er in
die tochtige hoek van het
grote vliegveld nog staat
in de oorlog van Engeland
uit boven het gehele con
tinent hebben geopereerd.
Er is een machine bij, die
versierd is met tachtig
u'itfe bommetjes op de
zijkant boven dc vleugel.
Die heeft sinds 1943 dus
tachtig bombardements-
vluchten boven Europa
gemaakt. De toestellen
hebben ook deel genomen
aan de invasie in Nor-
mandie, hebben de legers
gevolgd naar het vlieg
veld Afelsbroek bij Brus
sel en na de overtocht van
de Rijn kwamen zij in
Duitsland terecht. Op 10
Augustus 1945 vertrokken
zij van het Duitse vlieg
veld Achmer naar Enge
land. waarna zij naar Ne
derland kwamen.
Behalve de zeven toe
stellen, die vandaag wor
den geveild, staan er in
de hoek nog vijf in betere
staat, die evcntvcl dezelf
de weg spoedig rullen vol
gen. De MLD op Valken
burg heeft thans zes Mit
chells, terwijl er binnen
kort nog drie gereed zul
len komen, die nu opge
knapt worden. Als daarna
nog drfc in orde zite ge
maakt, beschikt het 320ste
squadron weer over
twaalf toestellen.
Oorzaak: aantal overvallen neemt
schrikbarend toe
(Van onze correspondent)
LONDEN. 22 Maart. In een In het Hogerhuis gehouden debat heeft
de lord-kanselier lord Jowitt gisteren meegedeeld, dat de regering niet
van plan Is om de aanvullende lijfstraffen voor misdrijven met geweld
pleging weer in te voeren. Lord Templewood en lord Samuel, beiden
oud-minister van Binnenlandse Zaken (aan wie in Engeland het toe
zicht op de gevangenissen en dc gratie-verlenlg is opgedragen) en de
aartsbisschop van York waren het met hem eens. Lord Oaksy. eens voor
zitter van het Ncurcnbergsc Hof, was echter van mening, dat de rech
ters, de politie en de gevangenisdirecteuren, mensen, die in hun dage
lijks werk het meest met misdadigers in aanraking kwamen, zich een
beter oordeel over dc afschrikkende werking der lijfstraffen konden
vormen dan in het algemeen de peer. Nooit was hij een geval tegen
gekomen, dat een man, die een lijfstraf had ondergaan, voor de tweede
maai zich aan een misdrijf met geweldpleging had schuldig gemaakt.
Het standpunt der regering is.
dat het nog te vroeg is (de aanvul
lende lijfstraffen werden verleden
jaar afgeschaft) om zich een oor
deel te kunnen vormen of de lan
gere vriiheidssstraffen zonder aan
vullende lijfstraffen een grotere af
schrikkende werking hebben dan
de vroegere kortere vrijheidsstraf
fen. waarbij als bijkomende straf
de geseling werd opgelegd. Lord
Jowitt meende, dat het politiek on-
mogeliik was om op de verleden
iaar genomen beslissing terug te
komen, tenzij er nieuwe en dwin
gende redenen zouden worden aan
gevoerd. De gegevens, die tojt dus
ver beschikbaar waren, wezen niet
in die richting. Zo'was b.v. de ver
dere levensloop van hen. die een
lijfstraf hadden ondergaan, vaak
minder fraai dan van degenen, die
niet gegeseld waren.
In de loop van zijn rede kregen
ook de rechters waarvan som
migen onlangs op nogal opvallende
wijze voor wederinvoering der lnf-
straffen hadden gepleit. 'n hoffe
lijke veeg uit de pan. Verschillende
rechters, aldus de lord-kanselier.
hadden er op gewezen, dat zij thans
langere straffen hadden op te leg-
op een wijze, die als critiek op de
wetgevende instanties kon worden
opgevat. Lord Jowitt meende, dat
de functies van wetgeving en die
van toepassing van de wet strikt
gescheiden moesten blijven. Het zou
een ramp zijn. als de wetgevers
zich met de toepassing en de rech
ters zich met het maken van de
wet gingen bemoeien
„Ik geloof niet. dat dat is ge
beurd. maar sommigen meenden,
dat het is gebeurd en dat is onge
lukkig". besloot de lord-kanselier
deze passage.
Overigens accepteert de regering
de motie van lord Lloyd. waarop
het debat werd gehouden en waar
in de aandacht der regering wordt
gevestigd op het grote aantal mis
drijven met geweldpleging in de
grote steden.
Het debat zal Donderdag worden
voortgezet.
Het is dit soort misdrijven, dat
de laatste tijd zo sterk schijnt toe
te nemen en waarbij laffe overval
len op ouden van dagen een grote
plaats.innemen, dat de aandacht
der publieke opinie, daarin voorge
licht door de populaire Pers. die
tegenwoordig alle berovingen groot
opmaakt, opnieuw, op de kwestie
der lijfstraffen heeft gevestigd.
CHINA
Formosa, doorn in
Mao's vlees
FORMOSA is een doorn in het
vlees van communistisch Chi
na. De bombardementen cn zelfs
overvallen op Chinese kustplaatsen,
die de nationalisten van dit eiland
af ondernemen, gepaard aan een
effectieve blokkade ter zee. dwin-
een de communisten een groot aan
tal strijdkrachten od de been te
houden en verhinderen de normale
handel tussen het Chinese vaste
land en de overige wereld, juist op
het ogenblik, dat de regering van
Mao Tse-Toeng zich gesteld ziet
voor de gigantische taak van het
economisch herstel Het is daarom
waarschijnlijk, dat de communisten
nog In de loop van dit iaar een
krachtige poging zullen onderne
men om de nationalisten van hun
laatste steunpunt te verdrijven.
Minder duidelijk is echter hoe zii
zich voorstellen een einde te ma-
ken aan dc supe-
\y*4- i r:oriteit ter zee cn
>n de lucht van
zoeklicht I Tsjlnng Kai-Tsiek
J iets. dat abso
luut nodig is. om
de 100 zeemijlen water tussen het
vasteland en Formosa te kunnen
overwinnen Kreeg Mao Tse-Toeng
in Moskou de belofte van levering
van Russische vliegtuigen? Zal de
aanval oo Formosa gepaard gaan
aan de olotselinge verschijning van
een sterke communistische Chinese
luchtmacht? Dit ziin interessante
vragen, die wellicht binnenkort be
antwoord zullen worden.
(Van onze correspondent)
PARIJS, 22 Maart De regering is tot een besluit gekomen terzake
van de salariseisen. Vanavond zal Bidault een radiotoespraak houden,
gen en dat was wel eens gebeurd waarin, naar ieder aanneemt, een salarisverhoging van vijf procent
«n -a- wordt voorgesteld voor de arbeiders, die van de regering afhankelijk
zijn, dat zijn dus zij, die in de openbare nutsbedrijven werken en de
genationaliseerde bedrijven. De eisen van tien en zelfs vijftien procent
verhoging, die door de verschillende vakcentrales gesteld waren, zijn
dus afgewezen, evenals die van een premie ad 3000 francs voor alle
salarissen beneden het levensminimum. Het regeringsbudget zou een
dergelijke extra uitgave niet verdragen, zei de minister van Voorlichting.
Wel is nog een productiepremie in uitzicht gesteld, die 2 a 3 procent
kan bedragen, toe te kennen overal waar de toename der productie een
dergelijke verhoging toelaat. Men kan dus aannemen, dat in de staats
bedrijven de salarissen, zei het in etappes met een 7 i 8 procent zullen
gaan stijgen.
Mijnontploffing in België
eist wederom slachtoffers
BRUSSELIn de kolenmijnen
te Rieu du Coeur nabij Bergen,
heeft zich gistermiddag een ont
ploffing voorgedaan. Tot nu toe ziin
de.lijken van twee mijnwerkers
naar boven gébracht.
Vermoed wórdt dat zich op het
ogenblik van de ontploffing nog
drie andere mijnwerkers in de ga
lerij bevonden. De ontploffing is
wsarschiinlijk te wijten aan de aan
wezigheid van mijngas in een mijn
schacht.
De regering zal een beroep doen i
op de werkgevers, in hun bedrij
ven. waar dat zonder prijsverho
ging kan, een soortgelijke salaris
verhoging toe te passen. De pro
ductietoename moet er voor zor
gen, dat de prijzen niet gaan stij
gen. Of de werkgevers overal op
dit verzoek gunstig zullen reage
ren, staat te bezien. Het lijdt ech
ter geen twijfel, dat in de meeste
bedrijven de arbeiders zo stakings
moe zijn, dat een soortgelijke con
cessie voldoende zou wezen de
strijd tot een einde te brengen.
Aan de andere kant is men er niet
zeker van, dat de arbeiders in de
gasfabrieken het enige bedrijf,
dat serieus hinder ondervindt van
de staking met de afwijzing van
hun eis (de premie van frs 3000 in
een nieuwe salarisschaal te vei
werken; genoegen zullen nemen.
Rustig ueer
Weersverwachting geldig van
Woensdagavond tot Donder
dagavond.
Vannacht en morgenochtend
opnieuw nevel of mist. Overi
gens nu en dan overdrijvende
wolkenvelden en overwegend
droog weer. Meest zwakke
naar zuidelijke richtingen
draaiende wind. Weinig ver
andering in temperatuur.
23 Maart Zon op 6.38 onder 18.57
'vin op 7.52 onder