DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Paul van Zeeland heeft eindelijk een
kabinet gevormd zonder liberalen
Rebellen nog altijd heer en
meester in Makassar
Braziliaanse expres in
rivier gestort
Sneltrein Madrid-Gijon
uit de rails gevlogen
Uitweg voor Indonesische
pensioenen
Koning Leopold bereid mee te werken
aan een nationale oplossing
N
Regering van de RIS dreigt toi
actie te zullen overgaan
De Grote
Onbekende
10e Jaargang, no. 82
Zaterdag 8 April 1950
Opgericht door de Stichting ..Het Parool" - Giro 510330.
Bank: Rotterdamsche Bank Postbus 9 Abonnements
prijs 32 cent p. w. of 4.15 p. kw. Losse nummers 9 cent
Uitgave: N.V. De Nieuwe Pers
Redactie en Administratie: Snouckaertlaan 7. Amersfoort.
Telefoon redactie 4291. Telefoon administratie 6235.
Hoofdredacteur: TJ. DE BOORDER.
BRUSSEL. De katholieke kabinetsformateur Paul van Zeeland heeft een kabinet gevormd
en verwacht er in te zullen slagen koning Leopold de volgende week terug te brengen op
zijn troon. Zijn regering bestaat uit katholieke parlementsleden en enige niet-katholieken, die
geen zitting in het parlement hebben. Deze vorm is gekozen, omdat Van Zeeland het zorgvuldig
heeft willen vermijden, dat een regering van één partij zou worden gevormd en hij er niet in
is geslaagd de medewerking van de liberalen te verkrijgen. Met eenparigheid van stemmen
heeft de Nationale Liberale Partijraad Vrijdagmiddag een motie aangenomen, waarin de
verklaring der liberale parlementsfractics, dat zij weigeren deel te nemen aan een regering of
een regering te steunen, die zou pogen de koningskwestie op te lossen door de onvoorwaarde
lijke terugkeer des konings temidden van tweedracht en steunend op een wankele meerderheid,
wordt goedgekeurd.
En nog kon zij van de honger niet slapen
Het nieuwe kabinet Van Zeeland
zal zo mogelijk Dinsdag de Kamers
om een motie van vertrouwen ver
zoeken en dezelfde week nog zullen
de Kamers in verenigde zitting bij
eenkomen. De namen van zijn mi
nisters heeft de formateur tot dus
ver niet bekend gemaakt.
Van Zeeland baseert zijn verwach
tingen op de hoop, dat in de Kamer
van Afgevaardigden, waar de CVP
twee stemmen tekort komt, enkele
liberalen ondanks het standpunt van
hun partij, hun steun niet aan het
kabinet zullen onthouden. Uiteraard
zouden dit dan de Vlaamse liberalen
moeten zijn.
Op het nationale congres van de
Liberale Partijraad is alles in het
werk gesteld om een dergelijke
scheuring m de partij te voorkomen.
Waar de motie betreffende het libe
rale standpunt met algemene stem
men werd aanvaard en hieruit blijkt,
dat de Vlaamse liberalen zich uit
drukkelijk aan de partijdiscipline
hebben onderworpen, wordt in poli
tieke leringen te Brussel betwijfeld
of het optimisme van Van Zeeland
wel gerechtvaardigd is en betwijfeld
men het of hij in de Kamer van Af
gevaardigden voldoende steun zal
krijgen, ook al heeft hij dan een re
geringsprogramma ontworpen, dat
als twee druppels water lijkt op het
programma van de katholiek-liberale
coalitie, dat in Augustus van het
vorige jaar al door de liberalen is
goedgekeurd. Op het liberale congres
is namelijk aan de liberale politici
die mochten twijfelen, op ondubbel
zinnige wijze duidelijk gemaakt, dat
zij, die zich niet aan de partijdisci
pline houden, uit de partij zullen
worden gezet.
Mocht Van Zeeland in de Kamer
niet het gewenste vertrouwen krij
gen, dan zullen de kamers worden
ontbonden en zullen nieuwe verkie
zingen worden uitgeschreven.
Koning Leopold heeft in een bood
schap aan kabinetsformateur Paul
van Zeeland te kennen gegeven, dat
hij bereid is eventueel een bijdrage
te leveren tot een nationale oplossing
van de koningskwestie. „Nadat mij
mijn prerogatieven teruggegeven
zijn," zegt de koning, „zal ik met de
verantwoordelijke regering overleg
plegen over de regeling, welke de
toestand eventueel zou vereisen en
mij daarbij uitsluitend door de be
langen van het land laten leiden.
Een dergelijke stap zal slechts mo
gelijk zijn. indien het parlement be
sluit, dat de onmogelijkheid om te
regeren geëindigd is.
Spaak heeft in een radiorede ver
klaard, dat restauratie van Leopold
het einde van België zou betekenen
en dat de Belgische socialisten zich
meedogenloos zullen verzetten tegen
een regering, die de koning terug
zou willen brengen. Spaak liet in
zijn rede echter uitkomen, dat de
socialisten wel voor een „uitgestelde
abdicatie" te vinden zouden zijn.
Dresdener Mozart-koor in vrijheid
Ereboog te Parijs
voor Koningin
PARIJS Ter gelegenheid van
het officiële bezoek dat H.M. Ko
ningin Juliana aan Parijs zal bren
gen zal bij de „Porte dTtalie" een
ereboog worden opgericht, waardoor
zij, na haar aankomst op het vlieg
veld Orly op 23 Mei de Franse
hoofdstad zal binnenrijden.
Zij kwamen uit het Oosten naar
het Westen, eerst om te zingen,
dan om haar retourtje te ver
scheuren en per slot steeds
westwaartser te trekken, om
concerten te geven, in vrijheid
ie herademen en gelukkig te zijn.
Aldus besloot het Mozart-koor
uit Dresden, dat in West-Berlijn
één concert zou geven, niet meer
dan één. Reeds bij haar eerste
koffie-met-koek besloten zij
inclusief de dirigent Wij zijn
eruit, wij blijven eruit.
Barendsen tekent
cassatie aan
Naar het ANP verneemt, heeft
de 23-jarige H. J. Barendsen, van
beroep zanger, uit Hilversum, die
zowel door de Haagse rechtbank
als door het Haagse gerechtshof
werd schuldig bevonden aan de
moord op de Rotterdamse taxi
chauffeur A. G. Clobus en des
wege tot levenslange gevangenis
straf werd veroordeeld, beroep in
cassatie aangetekend.
Negentien maanden oud is Dum
bo, een olifantje van de Londen-
se dierentuin. Kort geleden vond
de directie het nodig, dat Dumbo
ging werken voor haar brood
ze moest de kindertjes op haar
rug door de tuin dragen. „Ac-
coord," zei Dumbo, „maar een ar
beidster is haar voer waard". En
zo krijgt het halfwasje dagelijks
schrik niet!: 40 pond hooi, klaver,
beschuitpap, appels, wortelen,
aardappelen, bonen, groenvoer,
havermout en bijna 20 liter melk.
.WAT VOOR WEER?
Bewolkt en kouder
Het uitgestrekte gebied van hoge
luchtdruk, dat van Noord-Scandi-
navië tot het Middellandse Zeege
bied reikt, verplaatst zich langzaam
naar het OostenAls gevolg daar
van heeft het fraaie weer in onze
omgeving inmiddels zijn hoogtepunt
bereikt. De depressie op de Oceaan
breidt haar invloed geleidelijk ver
der over West-Europa uit.
Gedurende de Paasdagen zal er
Eerhalve meer bewolking zijn en
et front van de depressie zal van
nacht of morgenochtend plaatselijk
n ons land voornamelijk in de
Noordwestelijke helft) aanleiding
en tot enige regen. Daarna blijft
'et hoogstwaarschijnlijk overwe
gend droog, maar de binnendrin
gende Oceaanlucht zal het overdag
oot kouder doen worden.
Honderdtwintig doden door het bezwijken
van een spoorbrug
RIO DE JANEIRO Brazilië rouwde gisteren om de dood van honderd
twintig mensen, die om het Ipven kwamen toen een sneltrein met vacantic-
gangers, die op weg was van Rio naar Santos, van een brug over de sterk
gezwollen rivier Tangua dos Indis stortte. Velen van de ongeveer duizend
passagiers van de Rio-Victoria-expres sliepen toen enkele brugpijlers, door
overstromingen ondermijnd, het begaven en de locomotief, twee goederen
wagens en drie personenrijtuigen in het water vielen. Drie rijtuigen Hepen
op de oever ln elkaar. Vele passagiers verdronken zonder ook maar enige
kans te hebben op redding. Er zijn honderd gewonden.
Het ongeluk geschiedde op onge-1 dat kort na het instorten van de
veer 160 km van Rio om half twee
in de nacht, op een spoorlijn van de
vroegere Britse maatschappij Leopol-
dina, die sindsdien is genationali
seerd. De trein telde 28 wagons vol
met passagiers. Alleen al in de drie
gezonken wagons bevonden zich
tweehonderd reizigers, hoofdzakelijk
vrouwen en kinderen. Vele lijken
zijn uit het water gehaald, vele an
dere bevinden zich nog op de bodem
van de rivier of zijn meegesleurd
door de sterke stroom.
Aangezien de wegen zacht waren
door de aanhoudende regens, duurde
het lang eer er hulpbrigades op de
plaats van het ongeluk waren aan
gekomen. Een trein met eerste-
hulpmiddelen kon de in de rivier
liggende expres met bereiken, door-
Tivintig doden en honderd gewonden
OVIEDO. Twintig personen werden gedood en ruim honderd ge-
ond toen de sneltrein van Madrid naar Gijon ongeveer vijfentwintig
lometer ten zuiden van Oviedo, nadat drie wagons waren ontspoord,
1 de rails vloog, in tweeën brak en van een tien meter hoge spoordijk
rel. waarbij de propvolle rijtuigen boven op elkaar terecht kwamen.
'e* gebied rond Ovieda heeft Dinsdag van een aardbeving te lijden
ehad. Het is nog niet bekend of het ongeluk, dat plaats had in een
•herpe bocht, een gevolg van de aardbeving kan zijn.
la verband met de a.s. Paasdagen onheils gesneld. Hospitaaltreinen
vervoerden de gewonden naar zie
kenhuizen te Oviedo en Gijon. De
wagens werden dusdanig vernield,
dat het geruime tijd in beslag nam
eer men een eerste klas rijtuig kon
bereiken. De minister van open
bare werken, generaal José Feran-
dez Ladreda, die juist een bezoek
aan Oviedo bracht, nam onmiddel
lijk de leiding van het reddingswerk
op zich. Alle omgekomenen zijn
Spanjaarden.
aren er vele pelgrims in de
ön» die ter gelegenheid van het
ejJig Jaar een bezoek aan Rome
'ilaen brengen. Ook zaten de wa-
3ns vol met arbeiders en vacan-
e5angers, die de Paasdagen in het
0sten van Spanje gingen door
bogen.
Uit Oviedo en andere steden in
directe omgeving zijn honder-
*n ambulances naar de plaats des
spoorbrug een andere brug. dicht bij
Rio, eveneens bezweek Met behulp
van een kraan heeft men inmiddels
getracht de rijtuigen te lichten.
MAKASSAR In de hoofdstad van Oost-Indonesië is het thans rustig,
maar de toestand is er nog verre van normaal. Nog altijd hebben de rebellen
van Abdoel Aziz er de feitelijke macht in handen cn hun leider heeft geen
gevolg gegeven aan het bevel zich naar Djakarta te begeven om verant
woording af te leggen. Wel zijn de territoriale commandant van de Apris,
overste Mokoginta en de Oostindonesische minister van voorlichting Ratu-
langi naar de Federale hoofdstad gereisd. De regering van de R.I.S. heeft
de rebellen een ultimatum gesteld en hen gewaarschuwd, dat tot actie zal
worden overgegaan, wanneer de order de controle over Makassar op te
heffen niet wordt opgevolgd. De regering aldus een officieel commu
niqué zal binnen de kortst mogelijke tijd stappen nemen om aan de
militaire situatie, zoals deze thans te Makassar bestaat, het hoofd te bieden.
Aziz heeft in een brief aan pre
mier Hatta uitleg gegeven van zijn
daden. De motieven die hij daarvoor
aanvoert kunnen echter niet als een
rechtvaardiging van zijn optreden
als militair worden aanvaard.
De Oostindonesische minister van
Voorlichting Ratulangi is door drs.
Hatta in audiëntie ontvangen. Hij
r1 N
Nee tochHeus
„Hoe, ivenst gij, zal uw zoon
tje heten?", vroeg men aan
jonge Soedaanse in de gevange
nis te Khartoem bij haar intre
de. Zij wendde zich om. „Gevan.
genis", zei zij. Men heeft haar
wil toegegeven. Haar zoontje zal
z'n levenlang „Gevangenis" he
ten.
Aap ontfutselt dame haar
beursje in winkel te Cleve
land (Ohio). Zij op de aap af.
Aap bijt haar. Aap er vandoor
met beursje. Schadevergoeding
1700 dollar. Dame blij, want in
beursje had niets meer gezeten.
Pianist te Essen heeft 123 uur
aan een stuk gespeeld; zijn
vingers legden daarbij af 80.000
km.; per minuut d?ed hij 35 a 40
noten klinken, of de laatste nog
muzikaal-verantwoord waren,
staat er niet bij.
Familie Dolci (zachtmoedi-
gen) is te Rome opgesloten,
niet omdat allen elkaar dage
lijks bevochten, krabden, schop
ten en beten. Neen: jongste zoon
Castor ging iets te ver: hij stak
landmijnen aan in de kelder en
begroef zijn familie onder puin.
Dat vond politie wel wat bar.
V__J
heeft verklaard, dat zijn regering
geen deel had aan de huidige mili
taire acties in Makassar en dat geen
enkele van de gezaghebbende staats
organen bij de zaak betrokken was.
In het officiële regeringsconimuni-
qué wordt gezegd, dat Aziz zijn troe
pen zal toespreken cn maatregelen
zal moeten treffen, die het mogelijk
maken, dat de wettige autoriteiten
de stad weer overnemen. In het com
muniqué wordt voorts gezegd, dat
de coup te Makassar niets te maken
heeft met pogingen om de staat Oost
Indonesië te handhaven en dat zij.
die er aan deelnemen hun ware mo
tieven trachten te verbergen door het
te doen voorkomen alsof hun daden
beoogden de orde in de staat te
handhaven.
Volgens de laatste berichten heb
ben 300 Indonesische soldaten uit het
KNIL aan de opstand in Makassar
deelgenomen, plus de troepen van
Aziz, die kortgeleden naar de strijd
krachten van de RIS waren overge
daan. De Nederlandse opperbevel
hebber stelt een onderzoek in en zal
bij zijn terugkeer in Djakarta de
stappen bespreken die tegen de
KNIL-mannen,, die aan de opstand
hebben deelgenomen, moeten wor
den genomen.
Geen mooier vak dan de journa
listiek: soms moet je rennen,
soms moet je zwemmen voor je
leven! Hier ploft Rose Mallory
van de Daily News „tussen schip
en wal"j tengevolge van een
misstap op een wegwaaiende
touwladder. Zij had net een be
zoek gebracht aan de'vuurtoren
Fowey Rock bij Miami (Florida,
U.S.A.) en moest in allerijl naar
de kust terug. Zij ging terug,
druipend, en zij leverde haar
verslag in „nat van de naald."
Kaasexport naar
België hervat
DEN HAAG De kaasexport naar
België is Donderdag hervat Uitvoer-
machtigingen worden weer aan ex
porteurs afgegeven. De besprekingen
met België inzake de kaaskwestie
hebben weliswaar nog niet tot een
definitief resultaat geleid, maar daar
de gestelde termijn voor de tijdelij
ke stopzetting van de kaasuitvoer
naar België is afgelopen, kon men
weer kaas naar België uitvoeren.
Hst leven van prinses wil-
HELMINA als prinses en als
koningin is een zeldzaam voorbeeld
van opoffering en eenvoud, gepaard
aan grote strengheid, welke zij in
het bijzonder jegens haarzelf be
tracht. En talrijk zijn baar uitspra
ken die daarvan getuigenis afleggen.
Vooral sinds de radio haar meerma
len de gelegenheid bood direct tot
het Nederlandse volk te spreken.
Meer dan eens bewees zij de nood-
der tijden aan te kunnen. Niet alleen
in materiële zin door haar begrip
voor de meest ingewikkelde proble
men waarvoor zij werd gesteld in
twee wereldoorlogen met daartussen
een periode waarin zich allerlei, het
leven direct beïnvloedende nieuwe
verschijnselen voordeden. Maar ook
op het terrein des geestes, dat in we
zen door de eeuwen heen onveran
derd blijft cn slechts door ons bena
derd wordt op de methode, die de
denkwijze van onze tijd toelaat. In
deze pogingen zijn velen gelijkelijk
oprecht, omdat de oplossing voor de
geestelijke verwarring niet voor
ieder op dezelfde wijze mogelijk is.
Het is vooral in deze tijd, die welis
waar het rationalisme te boven is,
toch zó gesteld, dat onnoemelijk ve
len het directe contact met en het
begrip voor datgene wat in
formules kan worden uitgedrukt,
hebben verloren.
Het is de grote gave van prinses
Wilhelmina om, zelf levend in de
sfeer die geen behoefte heeft aan
eer. andere formule dan die welke
vervat is in het woord God, om zich
toch aldus uit te drukken, dat ook
zij, die in andere sfeer leven, door
haar woord gegrepen worden. Door
dat het gesproken wordt uit zulk
een diepe innerlijke overtuiging, dat
het onmogelijk is dat het voorbij
gaat als stof in de wind.
Daarom doet het ons leed dat wij
haar Paasboodschap moeten 'missen,
dat wij haar dit jaar niet horen, dat
wij haar stem, haar woorden, niet
mogen vernemen. Haar gedachten
echter heeft zij neergelegd in een
klein boekje „De grote Onbekende",
uitgegeven bij W. ten Have N.V. tc
Amsterdam, waarin zij getuige
nis aflegt van haar grote geloof in
de liefde van Jezus Christus, in Hem,
Die in Zijn ontferming ons wil lei
den uit de verwarring en de nood
van dit tijdsgewricht.
Het is een koninklijk woord, ge
sproken tot een ganse wereld die
lijdt. En het is een verkwikking te
lezen hoe een vrouw als prinses
Wilhelmina, die meer dan menig
ander weet wat lijden is, met rusti
ge zekerheid, doch daarom met niet
minder Evangelische kracht, spreekt
over de weg tot liefde voor Christus
en voor God, onzen Vader.
Djakarta overweegt verzachting van de
jongste monetaire maatregelen
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG. Op de Unie-conferentie te Djakarta heeft de
regering van de V.S.I. zich, naar wij vernemen, bereid ver
klaard maatregelen tc overwegen om in bepaalde gevallen de
hardheid van de monetaire maatregelen te verzachten. In het
bijzonder wordt hierby gedacht aan de particuliere pensioenen.
Tegemoetkoming voor
studenten
Tijdens hun verblijf in Indonesië
hebben de Nederlandse ministers
de vertegenwoordigers van het
Europese onderwijs aangeraden,
zich in een orgaan te verenigen.
Ofschoon het de plicht is van de
V.S.L om voor het onderwijs te zor
gen, óók voor de kinderen van ae
Europese ambtenaren en particu
lieren, overweegt de Nederlandse
regering of het mogelijk is het on
derwijs aan Nederlandse kinderen
op een of andere wijze te steunen.
Het overleg daarover kan het ge
makkelijkste lopen over een over
koepelend orgaan, dat tevens de
belangen van het Europese onder
wijs kan behartigen bij de Indone
sische regering. Het is de bedoeling,
dat het orgaan gereed is. wanneer
binnenkort minister Rutten naar
Djakarta gaat.
De Nederlandse regering over
weegt verder, om een tegemoetko
mende houding te betrachten met
Hulpactie voor het
circus Mullens
AMSTERDAM De NOMA, de
Nederlandse Organisatie van Musici
en Artisten, heeft een voorlopig co
mité van actie gevormd, dat zich ten
doel stelt door het inzamelen van
gelden en het organiseren van wel
dadigheidsvoorstellingen bij te dra
gen tot de wederopbouw van het de
zer dagen door brand geteisterde cir
cus Mullens.
1 Overdag kouder
e
Weersverwachting geldig van 1
M Zaterdagavond tot Zondag-
avond.
gj Aanvankelijk zwaar bewolkt 1
g met plaatselijk enige regen, la-
i ter op de meeste plaatsen op- g
g klaringen. Vrij krachtige tot
krachtige en langs de Wadden-
g kust wellicht tijdelijk harde
g zuidwestelijke wind. Overdag
kouder.
I
9 April zon op 5.58, onder 19.26s
j§ maan op 3.29, onder 10.04 I k. g
Sj 10 April zon op 5.56, onder 19.28.
P maan op 4.04, onder 11.25.
M 11 April zon op 5.54, onder 19.30
maan op 4.28. onder 12.48.
i - f
betrekking tot school- en college
gelden, te betalen door hen, wier
verzorgers in Indonesië gevestigd
zijn. Dit zou dan gelden zowel voor
Nederlanders als voor Indonesiërs.
De wijze waarop dat geschieden
kan, zal dezer dagen in het kabinet
worden besproken. Door de mone
taire maatregelen in Indonesië zijn
vele scholieren en studenten in fi
nanciële moeilijkheden gekomen,
doordat hun toelagen van thuis niet
meer voldoende zijn. D$ tegemoet
koming zal vermoedelijk alleen lig
gen op het terrein van de schooi
en collegegelden en dus niet voor
zien in de onderhoudskosten.
In het
zoeklicht
VERENIGDE STATEN!
Verzoening
De laatste tijd zijn er in de Ver
enigde Staten tussen de Demo
craten, die aan het bewind zijn en
de Republikeinen, die in de oppositie
zijn, over en weer harde woorden
gevallen over het buitenlandse be
leid. De controverse tussen de twee
partijen is vooral duidelijk aan het
licht getreden tijdens de scherpe
aanvallen van Senator McCarthy op
mensen als Jessup, Lattimore en
Acheson zelf.
Dat de Republikeinen zich niet ont
zagen de minister van Buitenlandse
Zaken tot het mikpunt van hun aan
vallen te maken, bewees hoe scherp
hun critiek op het buitenlands be
leid was. Daartegenover lieten De
mocratische politici een waarschu
wend geluid horen, waarbij zij er op
aandrongen, dat
juist in deze moei
lijke tijden Demo
craten en Repu
blikeinen inzake
buitenlandse aan
gelegenheid een gemeenschappelijke
politiek zouden nastreven. Iets van
deze wens is thans in vervulling ge
gaan, doordat de bekende Republi
keinse specialiteit John Foster Dul
les de functie van adviseur van de
minister van buitenlandse zaken
heeft aanvaard. Beide partijen heb
ben eer het zover was uiteraard iets
van hun starre houding moeten prijs
geven. Voor de Democraten moet het
niet gemakkelijk zijn geweest een
van de Republikeinse critici in hun
midden op te nemen. Voor de Repu
blikein zal het evenmin vanzelfspre
kend zijn geweest juist thans een
functie bij het Statedepartment te
aanvaarden. Dat het er tenslotte toch
van gekomen is bewijst, dat Truman
volkomen terecht onlangs verklaard
heeft, dat de buitenlandse politiek
boven de partijen uitrijst en slechts
door nétionale belangen worden ge
dicteerd. De weg naar een verzoe
ning van Democraten en Republikei
nen is thans ingeslagen, ook al blijft
McCarthy stijfhoofdig en al heeft
Dulles hem moeten verloochenen.
